Symposium '50 jaar wet op de stedenbouw (1962-2012). Presentatie 'De juridisering van de ruimtelijke ordening'. Door Bernard Hubeau en Guy Vloebergh

1. Departement RWO
OVER ZWAARDEN EN SCHILDEN: DE JURIDISERING VAN
DE RUIMTELIJKE ORDENING
Juridisering van de ruimtelijke ordening?
Flexibiliteit versus rechtszekerheid
“Law is a shield, a sword and a menace” – Dworkin
Bernard Hubeau en Guy Vloebergh

2. Departement RWO
DE KERN VAN DE STELLING VAN DE
RUIMTELIJKE PLANNERS
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

3. Departement RWO
Ruimtelijk structuurplan Herselt - GRS RUP Moerbeke
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

4. Departement RWO
RSP en RUP zijn weinig strategisch
noch dynamisch
Ruimtelijk structuurplan Herselt - GRS
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

5. Departement RWO
deelproject Achtendries
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

6. Departement RWO
Gewestelijke RUP’s bevatten doorgaans
weinig details
deelproject Achtendries
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

7. Departement RWO
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

8. Departement RWO
Experimenteerruimte verdwijnt
nochtans …
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

9. Departement RWO
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

10. Departement RWO
open ruimte bpa | bestemmingsplan
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

11. Departement RWO
open ruimte bpa | uitwerkingen: recreatieve structuur
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

12. Departement RWO
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

13. Departement RWO
maatwerk
• werken aan regels en criteria om tot een goed
geargumenteerde definiëring te komen van het
begrip goede plaatselijke ordening
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

14. Departement RWO
maatwerk
• werken aan regels en criteria om tot een goed
geargumenteerde definiëring te komen van het
begrip goede plaatselijke ordening
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

15. Departement RWO
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

16. Departement RWO
meer ontwerpend onderbouwen
• masterplannen, beeldkwaliteitsplannen, open
oproep Vlaams Bouwmeester, enz. meer inzetten om
ruimtelijke kwaliteit te bepalen vooraleer regels
juridisch vast te leggen
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

17. Departement RWO
meer ontwerpend onderbouwen
• masterplannen, beeldkwaliteitsplannen, open
oproep Vlaams Bouwmeester, enz. meer inzetten om
ruimtelijke kwaliteit te bepalen vooraleer regels
Processen lopen fout,
juridisch vast te leggen
missen geïntegreerde aanpak
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

18. Departement RWO
meer ontwerpend onderbouwen
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

19. Departement RWO
ruimtelijke kwaliteit - rechtszekerheid
ruimtelijk structuurplan
• ons huidig
planningssysteem biedt
RUP
meer rechtszekerheid dan
het werken met
gedetailleerde plannen van
vergunningen aanleg
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

20. Departement RWO
RUP Mariekerke
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

21. Departement RWO
Enge interpretatie van relatie
gemeentelijk RUP en RSP
RUP Mariekerke
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

22. Departement RWO
antwerpen
west- oost- limburg
vlaanderen vlaanderen
vlaams-
brabant
Provinciale plannen
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

23. Departement RWO
antwerpen
Verschillende provinciale standaarden
west- oost- limburg
vlaanderen vlaanderen
vlaams-
brabant
Provinciale plannen
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

24. Departement RWO
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

25. Departement RWO
Samenwerking tussen beleidsniveaus
loopt structureel fout
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

26. Departement RWO
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

27. Departement RWO
Ruimtebalans en inventaris
erg theoretisch
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

28. Departement RWO
RUP Sint-Bernardusabdij
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

29. Departement RWO
Ondermijning en uitholling
van gemeenschapsbestemmingen
RUP Sint-Bernardusabdij
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

30. Departement RWO
JURIDISERING EEN KWAAL OF EEN ZEGEN?
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

31. Departement RWO
Albert Camus: Ja en neen
Recht bepaalt verhoudingen tussen mensen en instellingen:
kolonisering door het recht
De schuldige is het instrumentalisme: we kunnen alles
regelen
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

32. Departement RWO
MAAR WAT IS ER AAN DE HAND MET HET
INSTRUMENTALISME?
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

33. Departement RWO
Vaststelling 1: Er treden vaak
neveneffecten op
Vaststelling 2: Het recht is
permanent bedoeld, maar de
wetgever is volatiel
Vaststelling 3: De overheid kan niet
alles regelen als een centrale
regelkamer
Vaststelljng 4: Er is een absoluut
gebrekkige handhaving
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

34. Departement RWO
Vaststelling 5: Kruismans over het
arrangeren en het buigen van regels
als karaktereigenschap
Vaststelling 6: Regulering leidt vaak
tot bureaucratisering en
administratieve ingewikkeldheid
Vaststelling 7: De rol van juridische
professionals is niet te
onderschatten
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

35. Departement RWO
MAAR HET RECHT HEEFT OOK POSITIEVE FUNCTIES
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

36. Departement RWO
De ontwikkeling van de
verzorgingsstaat
Het recht is instrument én waarborg
Het recht als “social engeneering”
Eerste Stedenbouwwet werd zeer
positief onthaald: modelwet-
juweelwet – mijlpaalwet
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

37. Departement RWO
DE JURIDISERING IN DE RUIMTELIJKE ORDENING:
EEN VOORBEELD OF EEN WANGEDROCHT?
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

38. Departement RWO
Eén: het beginsel van de
rechtszekerheid
• - Zekerheid over gedrag en
eventuele sanctionering
• - Materiële en procedurele
rechtvaardigheid
Twee: het beginsel van de
wettigheidstoetsing
• - Rechtscolleges doen vooral aan
wettigheidstoetsing
• en niet aan
opportuniteitstoetsing
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

39. Departement RWO
Drie: het beginsel van het
eigendomsrecht
• -Ligt gevoelig en wordt
internationaalrechtelijk beschermd
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

40. Departement RWO
DE JURIDISCHE TOESTAND EN DE FEITELIJKE TOESTAND
STEMMEN MET MEKAAR OVEREEN … OF NET NIET
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

41. Departement RWO
Samenwerking en complementariteit tussen juristen en
planologen is mogelijk vanuit een eerlijk en open wederzijds
verwachtingspatroon
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

42. Departement RWO
“Law is a desired situation projected
into the future” (Griffiths)
Ruimte voor flexibiliteit en
kwalitatief maatwerk
Kritisch instrumentalisme
Op zoek naar een nieuw evenwicht
vanuit rechtszekere flexibiliteit
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

43. Departement RWO
Herregulering
Ambtenaren als ”zwoegers in het vooronder”: belang van
overlegmomenten
Een nieuwe “Juridisch-planologische dialoog”
Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement