Ásrún Matthíasdóttir flutti erindi á ráðstefnunni Margt smátt gerir eitt stórt, upplýsingatækni og nýjungar í skólastarfi. Ráðstefnan var haldinn í HR föstudaginn 16. mars 2012. Ráðstefnan var samvinnuverkefni 3f, HR og epli.is.

1. Hvað skal kenna, hvað skal læra?
Ásrún Matthíasdóttir, lektor HR
Hallgrímur Arnalds, lektor HR

2. Hvað viljum við gera?
• Undirbúa nemendur fyrir tækninám
– s.s. tölvunarfræði, verkfræði, tæknifræði...
• Vekja áhuga á tækni
– og þá sérstaklega tölvunarfræði
• Hvernig er best að gera það?
• Hvað þurfa nemendur að læra til að vera undirbúin
fyrir háskólanám í tölvutengdum greinum?
Ásrún Matthíasdóttir 2
www.hr.is

3. HVERS VEGNA AÐ LÆRA FORRITUN?
• Það eru margir sem forritun höfðar í rauninni ekki til
– það eru líka margir sem hafa gaman af forritun þegar þeir
kynnast henni
– kynnast rökhugsun og lausnaleit
• Kunnátta í forritun eykur skilning á hvað er hægt að
láta tæknina gera
• Kunnátta í forritun þjálfar skipulegar aðferðir, leit að
mistökum og hvernig má leiðrétta þau
• Kunnátta í forritun þjálfar rökhugsun
– færð strax að vita ef þú hefur gert villu
– endurgjöf samstundis
3
Ásrún Matthíasdóttir
www.hr.is

4. Yngri nemendur
• Við viljum vekja áhuga þeirra á tækni og forritun
• Kenna þeim að skapa með tækninni
• Við getum notað margskonar tól
– mörg má finna á netinu
– Hægt að æfa sig að leysa þrautir
• Þau geta lært að þróa einfalda leiki með þessum tólum
– myndrænt og skemmtilegt
– hægt er að útbúa hluti og láta eitthvað gerast með „forritun“
• Getur vakið áhuga á að læra meira
Ásrún Matthíasdóttir 4
www.hr.is

5. Eldri nemendur
• Það eru til ótal tæki og tól
– mörg hver ókeypis á netinu
• Hægt að vinna með myndir, texta, hljóð...
– margt skemmtilegt
• Einnig fjölbreytt þróunarumhverfi
• En hvenær eigum við að kenna þeim grunn í
forritun?
• Þau þurfa að læra hugsunina bakvið grunnatriðin
– s.s. breytur, stýrisetningar, fylki og föll
– sem lærist fyrst og fremst með því að forrita
• Og hvað er gott að þau kunni þegar þau koma í
háskóla?
5
Ásrún Matthíasdóttir
www.hr.is

6. Staðan í dag
• Framhaldskólarnir hafa sett upp tillögur að nýjum
námsbrautum
– Hvað er á þessum nýju námsbrautum?
– Hver eru lokamarkmið þeirra?
– Fyrir hvaða framhaldsnám er verið að undirbúa
nemendur?
– Hvernig tengist þetta námi í tölvunarfræði?
• Hvað viljum við að sé kennt á braut sem býr
nemendur undir nám í tölvunarfræði?
Ásrún Matthíasdóttir 6
www.hr.is

7. Markmið
• Viljum undirbúa þá sem hafa áhuga á greinum tengdum
tölvunarfræði
– þeir þurfa að kunna vel grunnatrið forritunar
– þeir þurfa að hafa góðan grunn í stærðfræði
– þeir þurfa að hafa góðan grunn í ensku
– hafa áhuga á að leysa þrautir
• Undirbúningur í forritun nýtist vel fyrir þá sem ætla í
tæknifræði/verkfræði og aðrar tæknigreinar
• Viljum gefa sem flestum kost á að kynnast forritun til að
þeir geti valið hvort þeir vilja læra meira
Ásrún Matthíasdóttir 7
www.hr.is

8. Nám og kennsla í forritun
• Miklu máli skiptir að kennarar skoði hvernig þeir
geti aðstoðað nemendur,
– hvatt og vakið áhuga þeirra með fjölbreyttum
kennsluaðferðum þannig að þeir sjái tengslin milli fyrirhafnar
og árangurs
• Verkefnin þurfa að vera áhugaverð
– reyna á nemendur án þess þó að vera of þung eða of létt.
• Námsumhverfið þarf að styðja nemendur þannig að
þeir geti sótt sér fjölbreyttan stuðning
Ásrún Matthíasdóttir 8
www.hr.is

9. Hvað er notadrjúgt?
• Kennarar þurfa að vera opnir fyrir nýjungum og
óhræddir við að prófa nýjar leiðir
– nýta nýja framsetningu á efninu með hjálp fjölbreyttra
aðferða og tækja
• Rannsóknir hafa sýnt að nemendur
– nýta upptökur af kennslu kennara, kennslubókina og
gagnvirk próf
– telja skilaverkefni vera gagnlegust sem og upptökur af
fyrirlestrum kennara en fast á eftir fylgja venjulegir fyrirlestrar
kennara
– nýta efni af netinu, s.s. gagnvirk sýnidæmi
Ásrún Matthíasdóttir 9
www.hr.is

10. Það finnst ekki öllum gaman að forrita
• Miklu máli skiptir að gera sér grein fyrir hvað það er
sem nemendum finnst erfitt í forritunarnámi
• Rannsóknir sýna að nemendum finnst erfitt:
– að skipta virkni niður í föll, klasa o.þ.h.
– að finna villur í eigin forritum
– að skilja uppbyggingu stakra virknihluta forrits
– læra málreglur forritunarmáls
– skilja hvað ætti að gera í verkefnum er einnig talið erfitt
– finna lausnaraðferð
– nemendur virðast skilja kennslubækur og fyrirlestra kennara
en eiga erfiðara með að skrifa eigin forrit og þurfa meiri
leiðsögn hvað það varðar
10
Ásrún Matthíasdóttir
www.hr.is

11. Kynjamunur
• Stúlkur sækja mun minna en áður í
tölvunarfræðinám
• Í nýlegri Ástralskri rannsókn kom fram að stúlkur
sem höfðu hætt í námi tengdu tölvunarfræði (ICT)
– voru líklegri til að halda að þær hefðu ekki
æskilegan bakgrunnsþekking
– töldu sig ekki skilja hugtökin og merkingu þeirra
(Roberts, McGill og Hyland, 2011)
Ásrún Matthíasdóttir 11
www.hr.is

12. Í SARPINN
• Leikir sem æfa rökhugsun:
– Magic Pen, Fantastic Contraption, Auditorium
• Til að kenna einfalda forritun: Light Bot
• Þrívíddar-forritunarumhverfi, Alice: www.alice.org
• Fyrir aðeins lengra komna
– Vélmennið Karel
– RoboMind.net
– http://scratch.mit.edu/
– http://phrogram.com/
– http://www.kidwaresoftware.com/vbetutor.htm
– Jeliot
• Listi yfir ótal forritunarmál
– http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_programming_languages
• Forrit fyrir tölvuleikjagerð og listsköpun
– www.processing.org
• Ásrún Matthíasdóttir 12
www.hr.is

13. Í lokin
• Hvernig getum við samþætta kennslu í
forritun við kennslu í öðrum greinum?
Ásrún Matthíasdóttir 13
www.hr.is