2. Ο Βεζούβιος είναι βουνό-ηφαίστειο στις δυτικές
ακτές της Ιταλίας και σε απόσταση 12 χλμ. από τη
Νάπολη. Μέχρι το 79 μ.Χ., το θεωρούσαν σαν ένα
απλό βουνό. Ο Στράβωνας μάλιστα λέει ότι το
βουνό Ουεσούϊον (έτσι αποκαλεί τον Βεζούβιο)
ήταν σκεπασμένο με ωραίους αγρούς, εκτός από
την κορυφή του, που ήταν επίπεδη, μαύρη και
σκεπασμένη εδώ και κει και βγάζει το συμπέρασμα
ότι το βουνό είχε πάρει φωτιά και είχε καεί, αλλά η
φωτιά έσβησε, επειδή έλειπε το καύσιμο υλικό
Η πρώτη έκρηξη του Βεζούβιου σύμφωνα με τους
ιστορικούς, που κατάστρεψε ολοκληρωτικά και
εξαφάνισε μέσα στη λάβα της τρεις μεγάλες
πόλεις, την Πομπηία, το Ηράκλειο και τις Σταβίες,
έγινε το 79 μ.Χ.
3. Εκείνο το πρωινό η έκρηξη του ηφαιστείου ήταν τόσο δυνατή, που απελευθερώθηκαν
από τον κρατήρα αέρια, ελαφρόπετρα και άλλα θραύσματα, κρύβοντας τον ήλιο περίπου
για δύο μέρες.
Στην αρχή της έκρηξης ακούστηκε μια δυνατή βοή και έγινε ένας δυνατός σεισμός.
Αμέσως μετά σηκώθηκε ένα φοβερό σύννεφο στάχτης, το οποίο σκέπασε την πόλη σε
ύψος ενός μέτρου.
Μόλις αντιλήφθηκαν οι κάτοικοι την έκρηξη, άρχισαν να τρέχουν πανικόβλητοι. Μερικοί
πρόλαβαν και έφτασαν στα καράβια, αλλά ο Βεζούβιος είχε ήδη δημιουργήσει παλιρροϊκά
κύματα.
Μετά από το σύννεφο της στάχτης άρχισαν να πέφτουν πάνω στην πόλη ηφαιστειακά
πετρώματα που την σκέπασαν σε ύψος περισσότερο από τρία μέτρα.
Στην συνέχεια, πάνω από αυτά έπεσε νέο στρώμα από στάχτη και πέτρες. Η λάβα, η
στάχτη και η φωτιά κατέστρεψαν τα πάντα μέσα σε λίγες ώρες.
Οι 2.000 κάτοικοι, που δεν πρόλαβαν να
απομακρυνθούν, έπαθαν ασφυξία από τα αέρια, ενώ
μέχρι το βράδυ η τραγωδία είχε ολοκληρωθεί με την
κατάρρευση των εσωτερικών τοιχωμάτων
τού ηφαιστείου, απ’ όπου ξεχύθηκε η ηφαιστειακή
4. λάβα που «καταβρόχθισε» ό,τι υπήρχε στο πέρασμά της. Όσοι δεν είχαν προλάβει να
φύγουν, κρύφτηκαν στα σπίτια τους. Όμως κάηκαν όλοι, διότι η θερμοκρασία είχε φτάσει
τους 250 βαθμούς Κελσίου.
Ολόκληρη η πανέμορφη ρωμαϊκή πόλη, με τις επαύλεις και τα πολύτιμα έργα τέχνης που
τις στόλιζαν, την αγορά, τους πολυάριθμους ναούς, το μικρό και το μεγάλο θέατρο, τις
αψίδες, τις κρήνες και τα καταστήματα, θάφτηκε για πάντα από 20-30 μέτρα στάχτης,
λάβας και ελαφρόπετρας.
Έτσι η Πομπηία ξεχάστηκε από τους ανθρώπους, και τους επόμενους αιώνες κανείς δεν
ήξερε για την ύπαρξή της. Το 1592 όμως, τμήμα της αρχαίας πόλης ανακαλύφτηκε τυχαία
όταν γίνονταν εργασίες για να κατασκευαστεί το υπόγειο υδραγωγείο της πόλης Τόρε
Ανουντσιάτα που βρίσκεται εκεί κοντά.
5. Ισχυρή έκρηξη του Βεζούβιου σημειώθηκε το 1631, όπου ξεχύθηκε από τη νότια πλευρά
του ισχυρό ρεύμα λάβας, το οποίο με καταπληκτική ταχύτητα έφθασε ως τη θάλασσα,
περνώντας ανάμεσα από της πόλεις Πόρτιτσι και Τόρρε Αννουτσιάτα. Τα θύματα της
περιόδου αυτής ανέρχονται σε τρεις περίπου χιλιάδες. Η πόλη Τόρρε ντελ Γκρέκο υπέστει
τις μεγαλύτερες καταστροφές. Η ίδια πόλη υπέστει καταστροφές και το 1794 από κύμα
λάβας πλάτους 650 μ. και ύψους 13 μέτρων.
To 1872 επακολουθεί νέα έκρηξη κατά την οποία εκτινάχθηκαν σε μεγάλη ποσότητα λάβα,
τέφρα και λίθοι, που κατέστρεψαν πολλά από τα κτίσματα των γύρω χωριών. Τα θύματα
ήταν περίπου 100 που είχαν ανέβη στο Βεζούβιο για να τον θαυμάσουν.
Τον Μάιο του 1900 έγιναν σφοδρές εκρήξεις χωρίς να χυθεί λάβα.
Το 1906 η έκρηξη ήταν τόσο δυνατή ώστε να την παρομοιάσουν με αυτή του 79 μ.Χ.
Έγιναν τεράστιες εκρήξεις λάβας, ακούγονταν ισχυρότατοι κρότοι, χάσματα ανοίχθηκαν
στις πλευρές, από όπου ξεχυνόταν
λάβα που κατέστρεψε το
χωριό Βάσκο Τρεκάζε.
6. Η τελευταία έκρηξη έγινε τον Μάρτιο του 1944.
Σήμερα εξακολουθούν να βγαίνουν από τον κρατήρα ποσότητες αερίων και μικρά νέφη
καπνού, σημεία ότι ο Εγκέλαδος δεν παύει να προετοιμάζει στα εργαστήρια του μια νέα
έκρηξη.
Παρόλο τον κίνδυνο που διατρέχουν οι κάτοικοι και το ξέρουν, η περιοχή γύρω από τον
Βεζούβιο είναι πυκνά κατοικημένη, γιατί το ηφαιστειογενές έδαφος του βουνού είναι
εξαιρετικά εύφορο.
Τη μορφή και τη διαμόρφωση που έχει σήμερα ο Βεζούβιος την πήρε μετά από την έκρηξη
του 79 μ.Χ., αν και οι διάφορες εκρήξεις που έγιναν αργότερα προξένησαν μερικές
μεταβολές στην όψη του. Έχει τρεις κορυφές: Την Σόμμα βόρεια, τον καθαυτό Βεζούβιο
νότια και το Οτταγιάνο ανάμεσα. Σήμερα, ο καθαυτό Βεζούβιος έχει περιφέρεια βάσης 45
χιλιόμετρα και η διάμετρος του κρατήρα του είναι 570 μέτρα περίπου.
7. Το ύψος του μεταβάλλεται μετά από κάθε ισχυρή έκρηξη και είναι σήμερα 1.180 μέτρα. Οι
πλαγιές του βουνού είναι κατάφυτες από κήπους και αγρούς μέχρι ένα ορισμένο ύψος.
Ιδιαίτερα ευδοκιμούν τα αμπέλια από αρχαιότατα χρόνια. Τα κρασιά του Βεζούβιου τα
εκτιμούσαν ιδιαίτερα από τη Ρωμαϊκή εποχή και είναι περιζήτητο το θαυμάσιο κρασί
«Λάκριμα Κρίστι» (Δάκρυα του Χριστού).
