SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 16
Descargar para leer sin conexión
คูมือ
การชวยกชพในเด็ก (CPR)
         ูี




    โครงการสงเสริมและฟนฟูสมรรถภาพปอดเด็ก
               ศู น ย ก ารแพทย สิ ริ กิ ติ์
      คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธิบดี
คมอการชวยกชพในเด็ก
                         ูื         ูี
                                    เรียบเรียงโดย
                            คุณธิตดา ชัยศุภมงคลลาภ
                                  ิ
                           ศ.พญ.อรุณวรรณ พฤทธิพนธุ  ั
                               อ.พญ.ปยะพร ชืนอิม่ ่

             เด็กที่หัวใจหยุดทำงานหรือหยุดหายใจอยางทันทีทันใด หากไดรับ
      การชวยเหลืออยางทันทวงทีมโอกาสทีจะรอดชีวตได วิธการชวยชีวตเรียก
                                    ี       ่       ิ      ี       ิ
      กันสัน ๆ วา “CPR” (ซีพอาร) เปนเทคนิคพืนฐานในการชวยชีวตยามฉุกเฉิน
           ้                 ี                 ้               ิ
      กอนถึงมือแพทยเพือใหการรักษาเฉพาะตอไป
                          ่

      หลักการชวยกชพ (CPR)
                   ูี
             ทีสำคัญมี 3 ขอ คือ “A B C” (เอ บี ซี)
               ่
              หมายถึง Airway หรือ ทางเดินหายใจ จะตองเปดใหทางเดินหายใจ
       A      โลง อยาใหลนตกมาอุดกันทางเดินหายใจ (ภาพที่ 1)
                           ิ้        ้

             (ก)                                (ข)




      ภาพที่ 1 ก. ลินตกมาอุดกันทางเดินหายใจ
                    ้         ้
               ข. ทางเดินหายใจเปดโลง
2
    คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
      ูื         ูี
B หมายถึง Breathingกหยุดอ
  การหายใจ เมื่ อ เด็
                      หรื

หายใจตองรีบชวยการหายใจ โดย
การเปาลมเขาไปในปอดทันที (ภาพ
ที่ 2)
         หมายถึง Circulation หรือ
C        การไหลเวียนของเลือด เมือ่
หัวใจหยุดทำงาน การไหลเวียนของ
เลือดไปเลียงสวนตางๆ ก็หยุดไปดวย
           ้
ดังนั้น จึงตองชวยนวดหัวใจ เพื่อ ภาพที่ 2 แสดงการชวยหายใจโดย
ชวยปมเลือดออกจากหัวใจไปเลี้ยง เปาลมเขาปอด
สมองและสวนตางๆ ของรางกาย (ภาพที่ 3)




  (ก)




                         (ข)


ภาพที่ 3 แสดงการชวยนวดหัวใจในเด็กเล็ก (ก) และเด็กโต (ข)
                                                                        3
                                          คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
                                            ูื         ูี
ขันตอนการชวยชีวตในเด็ก
                       ้             ิ
                 1. เขยาตัวเด็ก และเรียกขานชือเด็กดังๆ ถารชอเด็ก เพือใหทราบ
                                              ่               ู ื่     ่
      วาเด็กรสกตัวหรือไม ถาเด็กไมขยับตัวหรือไมรตว ผชวยเหลือตองรีบทำการ
                 ูึ                                  ู ั ู 
      ชวยกูชีพ (CPR) ทันที และหลังจากทำการชวยกูชพเปนเวลา 2 นาทีแลว
                                                           ี
      ไมดขน จึงคอยเรียกหรือตะโกนขอความชวยเหลือ (Call Fast) แตในกรณี
            ี ้ึ
      ที่เห็นเด็กมีการลมหมดสติตอหนาตอตา (Witness Arrest) ผูชวยเหลือ
      ตองรีบเรียกหรือตะโกนขอความชวยเหลือทันทีจากผูที่อยูบริเวณนั้น หรือ
      โทรศัพทตามรถพยาบาลศูนยนเรนทร หมายเลข 1669 (Call First) ขณะ
      เดียวกันตองรีบจัดทาใหเด็กนอนหงายบนพืนราบ และเริมทำการกชพทันที
                                                  ้                ่     ูี
                 (หมายเหตุ ในกรณีที่สงสัยวาจะมีการบาดเจ็บของศีรษะและคอ
      ใหระมัดระวังในการขยับตัวเด็กใหนอยที่สุดเพราะการขยับตัวมากอาจ
      ทำใหเด็กทีมการบาดเจ็บของกระดูกสันหลังเปนอัมพาตได)
                      ่ ี
                 2. เปดทางเดินหายใจใหโลง โดยใชมือหนึ่งเชยคางขึ้น และอีก
      มือหนึ่งกดหนาผากลงเพื่อใหศีรษะแหงนไปดานหลัง (ภาพที่ 4) สังเกตดู
      การเคลื่อนไหวของทรวงอก และฟงเสียงวาเด็กมีลมหายใจหรือรูสึกวามี
      ลมหายใจมาปะทะข า งแก ม ของผู
      ช ว ยเหลื อ อยู ห รื อ ไม (ภาพที่ 5)
      ถ า เห็ น มี สิ่ ง แปลกปลอมหรื อ เศษ
      อาหารอยตนๆ ในปาก และสามารถ
                    ู ื้
      ลวงออกได ใหตะแคงหนาและลวง
      เอาสิงแปลกปลอมตางๆ ออกใหหมด
              ่
      แลวจัดทาเชยคางขึนเหมือนเดิม การ
                              ้
      สังเกตดูการหายใจของเด็กไมควรใช
      เวลานานเกินกวา 10 วินาที ถาเด็ก ภาพที่ 4 ทาเชยคางขึน        ้
4
    คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
      ูื         ูี
หายใจเองไดและไมมีลักษณะการ
บาดเจ็บใหจดทานอนตะแคง (ภาพที่
            ั
11) เพื่อชวยปองกันการสูดสำลัก
และชวยใหทางเดินหายใจโลง
      3. ถาเด็กไมหายใจ ผูชวย
เหลือใชปากของตนเอง ครอบปาก
และ/หรือจมูกของเด็กใหสนิท แลว
เปาลม เขาทางปากและ/หรือจมูก
ของเด็ก 2 ครัง โดยคงใหทาศีรษะ ภาพที่ 5 สั ง เกต ฟ ง เสี ย ง และใช
              ้           
ของเด็ ก แหงนและเชยคางขึ้ น แก ม รั บ ความรู สึ ก ว า มี ล มหายใจ
เสมอ ตลอดการชวยหายใจ และ อยหรือไม    ู
การนวดหัวใจดวย
         ในเด็กเล็ก (อายุต่ำกวา 1 ป) ผชวยเหลือใชปากของตนครอบ
                                          ู
          ปากและจมูกของเด็ก (ภาพที่ 6)
         ในเด็กโต (อายุ 1 ปขนไป) ผชวยเหลือใชมอบีบจมูกของเด็ก แลว
                              ึ้     ู          ื
          ใชปากของตนครอบเฉพาะปากเด็กใหสนิท (ภาพที่ 7)




ภาพที่ 6 การเป า ลมเข า ปากและ ภาพที่ 7 การเป า ลมเข า ปากใน
จมูกของเด็กเล็ก                  เด็กโต
                                                                           5
                                             คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
                                               ูื         ูี
การเปาลมเขาปอดใหเปาเขาชาๆ (ครังละ 1 วินาที) ติดตอกัน 2 ครัง
                                                                 ้                          ้
      โดยผชวยเหลือสูดลมหายใจเขาปอดของตนเองตามปกติแลวครอบปากเขา
             ู
      กับปากของเด็ก ตาชำเลืองมองหนาอกของเด็กพรอมกับเปาลมเขา 1 วินาที
      จนสังเกตเห็นวาหนาอกของเด็กขยับขึน แลวถอนปากออกใหลมหายใจของ
                                                        ้
      เด็กผานกลับออกมาทางปาก
                ถาในขณะเปาลมเขาปอดเด็กและสังเกตวาทรวงอกของเด็กไมขยาย
      ขึน (ลมไมเขาปอด) แสดงวาอาจมีการอุดกันในทางเดินหายใจของเด็กอยู
        ้                                                    ้
      หรื อ อาจเป น เพราะการเชยคางและหน า แหงนไม ดี พ อ ให ผู ช ว ยเหลื อ
      พยายามจัดทาโดยกดหนาผากและเชยคางขึนใหม และเปาลมเขาปอดเด็ก
                                                               ้
      ติดตอกัน 2 ครังอีก ถาลมยังไมเขาปอดเด็กอีก แสดงวาอาจมีสงแปลกปลอม
                           ้                                                   ิ่
      อุดอยู ใหชวยเหลือเอาสิงแปลกปลอมออกดังภาพที่ 12–16
                                       ่
                ในกรณีทใหการชวยหายใจอยางเดียว ใหผชวยเหลือเปาลมเขาปอด
                             ี่                                    ู 
      ดวยอัตราเฉลีย 12–20 ครังตอนาที (เปาลมเขาปอดทุก 3–5 วินาที) ทังใน
                         ่                  ้                                            ้
      เด็กเล็กหรือเด็กโต จนกวาเด็กจะสามารถหายใจไดเองหรือเจาหนาที่
      พยาบาลเขามาชวยเหลือตอ
                4. ตรวจการเตนของหัวใจโดย การคลำชีพจร ทังนีไมควรใชเวลา  ้ ้
      ตรวจการเตนของหัวใจนานเกินกวา 10 วินาที
                   ในเด็กเล็ก ใหใชนวมือคลำชีพจรบริเวณทองแขน (ตนแขน) ดาน
                                                  ิ้
                    ในชิดลำตัวของเด็ก (ภาพที่ 8 ก.) หรือบริเวณขาหนีบ
                   ในเด็กโต ใชนวมือ 2–3 นิวคลำชีพจรบริเวณคอดานขาง โดย
                                              ิ้          ้
                    เลื่ อ นนิ้ ว มื อ จากลู ก กระเดื อ กลงมาที่ บ ริ เ วณร อ งระหว า งลู ก
                    กระเดือกกับกลามเนือคอ โดยทีอกมือหนึงของผชวยเหลือแหงน
                                                     ้      ่ี          ่   ู
                    ศีรษะของเด็กขึน (ภาพที่ 8 ข.) ถาชีพจรออน, ชา (ต่ำกวา 60 ครัง
                                          ้                                                   ้
                    ตอนาที) หรือไมมชพจร ผชวยเหลือตองรีบดำเนินการขันตอไป
                                                 ีี    ู                         ้

6
    คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
      ูื         ูี
(ก)

                                                                   (ข)

ภาพที่ 8 การคลำชีพจรในเด็กเล็ก (ก) และในเด็กโต (ข)

       สำหรับผชวยเหลือทีไมไดเปนแพทยหรือพยาบาล ไมควรเสีย
                    ู              ่
เวลาพยายามตรวจหาชีพจร เพราะมีรายงานพบวาเกิดความผิดพลาด
ทำใหการชวยกชพเด็กกลับลาชา เพราะฉะนันในภาวะทีเ่ ห็นวาเด็กยังไมรสก
                 ูี                            ้                     ู ึ
ตัวและไมหายใจหรือตัวออนปวกเปยกใหถอเสมือนวาเด็กไมมชพจร ตองรีบ
                                            ื             ีี
นวดหัวใจโดยใหทำการนวดหัวใจทันทีหลังจากชวยหายใจโดยการเปาลม
2 ครัง ติดตอกัน
     ้
       5. เริม นวดหัวใจ โดยทำไปพรอมๆ กับการชวยหายใจดังนี้ :- ให
               ่
เด็กนอนหงายบนพืนราบแข็ง เชน โตะหรือพืนบาน (ไมควรรองเบาะหรือที่
                        ้                         ้
นอนหนานม) กรณีทมผชวยเหลือเพียง 1 คน ใหทำการนวดหัวใจ 30 ครัง
           ุ              ี่ ี ู                                        ้
ตอการชวยหายใจ 2 ครัง แตในกรณีทมผชวยเหลือ 2 คน ใหทำการนวด
                                 ้      ี่ ี ู 
หัวใจ 15 ครังตอการชวยหายใจ 2 ครัง ดังรายละเอียดตอไปนี้
             ้                        ้




                                                                               7
                                                 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
                                                   ูื         ูี
   ในเด็ ก เล็ ก อายุ น อ ย
                 กวา 1 ป นวดหัวใจโดย
                 ใชปลายนิวมือ 2 นิวของ
                              ้        ้
                 ผู ช ว ยเหลื อ กดบริ เ วณ
                 กึ่งกลางกระดูกหนาอก
                 เหนือลินป ซึงอยต่ำจาก
                            ้ ่ ู
                 ระดับราวนม 1 นิ้วมือ
                 (ภาพที่ 9) โดยตองกด ภาพที่ 9 แสดงการชวยกชพในเด็กเล็ก
                                                                ูี
                 ลงไปลึกประมาณ 1/3–1/2 ของความหนาของทรวงอกเด็ก ใน
                 อัตราความเร็ว 100 ครัง ตอนาที การกดนวดหัวใจตองกดใหแรง
                                           ้
                 และเร็ว และปลอยใหหนาอกกลับคืนมาในตำแหนงเดิมกอน
                 การกดนวดในครังถัดไป โดยถามีผชวยเหลือคนเดียวใหกดนวด
                                     ้             ู 
                 หัวใจ 30 ครัง ตามดวยการชวยหายใจ 2 ครัง ถามีผชวยเหลือ 2
                                 ้                          ้     ู 
                 คนใหคนหนึงกดนวดหัวใจ 15 ครัง อีกคนหนึงชวยหายใจ 2 ครัง
                                   ่             ้            ่             ้
                 ทำสลับกันไปประมาณ 2 นาที จากนั้นใหผูชวยเหลือทั้ง 2 คน
                 สลับเปลี่ยนการชวยจากการนวดหัวใจมาชวยหายใจและคนที่
                 เคยชวยหายใจก็เปลี่ยนมาชวยนวดหัวใจ ทั้งนี้เพื่อมิใหผูชวย
                 นวดหัวใจรูสึกออนลาในการชวยเหลือ เมื่อใหการชวยเหลือ
                 ประมาณ 2 นาที (5 รอบของ CPR) จึงประเมินดูวาเด็กหายใจ
                                                                
                 และหัวใจทำงานเองแลวหรือยังโดยการคลำชีพจร ถายังไมฟน
                 ใหทำตอไปตามเดิม ถาเด็กฟนดีใหจดเด็กในทานอนตะแคง (ภาพ
                                                    ั
                 ที่ 11) แลวคอยสังเกตอาการ สงพบแพทยตอไป
                ในเด็กโต (อายุ 1–8 ป) นวดหัวใจโดยใชสนมือของผูชวย
                 เหลือกดลงบนกระดูกหนาอกตรงกลางระหวางแนวหัวนมทั้ง 2
                 ขาง (จะใชมือเดียวหรือสองมือประสานกันก็ได ขึ้นกับรูปราง-
8
    คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
      ูื         ูี
ขนาดตั ว เด็ ก ) (ภาพที่
    10) โดยกดลงไปลึ ก
    ประมาณ 1/3–1/2 ของ
    ความหนาของทรวงอก
    เด็ ก ในอั ต ราความเร็ ว
    100 ครังตอนาที ในกรณี
               ้
    ที่มีผูชวยเหลือคนเดียว
    ใหกดนวดหัวใจ 30 ครัง ภาพที่ 10 แสดงตำแหนงที่ใชสนมือ
                           ้
    ต อ การช ว ยหายใจ 2 กดนวดหัวใจในเด็กโต
    ครัง และถามีผชวยเหลือ 2 คน ใหกดนวดหัวใจ 15 ครังตอการ
        ้             ู                             ้
    ชวยหายใจ 2 ครัง และใหผชวยเหลือทัง 2 คนสลับเปลียนหนาที่
                         ้   ู       ้            ่
    ทุก 2 นาที เพือปองกันการออนลาของการชวยนวดหัวใจ
                    ่


เทคนิคการกดหนาอก
  วางมือหนึ่งทาบบนอีกมือหนึ่ง โดยประสานนิ้วมือทั้ง 2
   ขางเขาดวยกันหรือไมกได เพียงแตตองคอยระวังน้ำหนัก
                             ็         
   ผานสนมือลางไปบนกระดูกหนาอก ไมใชลงบนกระดูก
   ซีโครง เพราะอาจทำใหซโครงหักได
     ่                         ี่
  ตรึงขอศอกใหนิ่งอยางอแขน แขนเหยียดตรง โนมตัวให
   หัวไหลอยเู หนือตัวเด็ก โดยทิศทางของแรงกดดิงลงสหนา
                                               ่ ู
   อกเด็ก
  กรณีทเด็กโตอายุเกิน 8 ป (ผใหญ) จะกดหนาอกใหยบ
          ี่                      ู                   ุ
   ลง 1.5– 2 นิว เพราะถากดลึกกวานี้ กระดูกอาจหักได
                 ้

                                                                    9
                                      คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
                                        ูื         ูี
   ในจังหวะปลอยตองผอนน้ำหนักคลายมือขึ้นมาใหสุด
                  เพื่อใหหนาอกยกคืนกลับสูตำแหนงปกติกอน แลวจึง
                  กดครังตอๆ ไป หามคาน้ำหนักไวเพราะทำใหหวใจคลาย
                         ้                                             ั
                  ตั ว ได ไ ม ดี แต ก็ อ ย า คลายมื อ จนหลุ ด จากตำแหน ง ที่
                  กดหนาอกเพราะจะทำใหกดผิดตำแหนงได
                 กรณีของเด็กโต (อายุเกิน 8 ป) จะทำการชวยเหลือโดย
                  กดนวดหัวใจ 30 ครังตอการชวยหายใจ 2 ครัง ไมวาจะมี
                                             ้                       ้   
                  ผชวยเหลือ 1 หรือ 2 คนก็ตาม
                    ู

               6. เมื่อทำการชวยดังขอ 5 ไดอยางนอย 5 รอบของ CPR (หรือ
       ประมาณ 2 นาที) ควรตรวจดูวาชีพจรและการหายใจของเด็กกลับคืนมา
       หรือยัง ถาชีพจรมาแลวแตเด็กยังไมหายใจ ก็จะตองชวยเปาลมตอ หรือถา
       ยังไมกลับคืนมาทังการหายใจและการเตนของชีพจร ก็ตองใหการชวยเหลือ
                         ้                                  
       เชนเดิมตอไป และคอยเช็คดูอกทุก 2 นาที จนกวาเด็กจะฟน หรือจนกวา
                                      ี                         
       จะไปถึงโรงพยาบาล
               7. ถาเด็กฟนดีแลวจึงจัดทาใหเด็กนอนตะแคง (ภาพที่ 11)
                           




       ภาพที่ 11 ทานอนทีปลอดภัย
                         ่

10
     คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
       ูื         ูี
การชวยเหลือในกรณีทสำลักสิงแปลกปลอม
                     ่ี     ่
        เด็กเล็กวัยต่ำกวา 5 ป มีโอกาสสำลักสิงแปลกปลอมไดมากทีสด สิง
                                              ่                ่ ุ ่
แปลกปลอมทีพบบอยไดแก พวกเมล็ดถัว, เมล็ดผลไม, ลูกอมเม็ดเล็กๆ หรือ
               ่                        ่
พวกของเลนชินเล็กๆ
                 ้
        เมือใดทีพบวาเด็กหายใจลำบาก มีอาการไอ สำลัก หรือเขียวอยาง
           ่       ่
ทันทีทนใด ใหสงสัยไวกอนวาเด็กอาจสำลักสิงแปลกปลอม
      ั                                        ่
        วิธการชวยเหลือขึนกับวา “เด็กรสกตัวหรือไม” และ “เด็กมีอายุ
             ี               ้            ู ึ
เทาใด”

ในกรณีทเ่ี ด็กรตว
                ู ั
        ถาเด็กรูตัวและเราสงสัยวาสำลักแนๆ ตองกระตุนใหเด็กไอแรงๆ
ออกมา ถาเด็กไอไมออก รองไมมีเสียง และหายใจลำบากมากขึ้น และ/
หรือหายใจเสียงดัง ควรรีบชวยเหลือดังนี้
        (1) ในเด็กเล็กอายุนอยกวา 1 ปี จะใชวธตบหลัง 5 ครัง สลับกับ
                                                   ิี        ้
การกระแทกหนาอก 5 ครัง ดังนี้้
        ก. วิ ธี ต บหลั ง จั บ ให เ ด็ ก
นอนคว่ำ หั ว ต่ำ บนแขนของผู ช ว ย
เหลื อ แล ว ใช ฝ า มื อ ตบกลางหลั ง
บริเวณระหวางกระดูกสะบักอยาง
แรง ติดตอกัน 5 ครัง (ภาพที่ 12) แลว
                      ้
ดูวาเห็นสิ่งแปลกปลอมในปากเด็ก
หรือไม ถาเห็นใหเอาออก ถาไมเห็น
ดำเนินการขันตอไป
              ้                           ภาพที่ 12 การตบหลัง

                                                                           11
                                             คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
                                               ูื         ูี
ข. วิธการกระแทกหนาอก
                          ี
       จับเด็กพลิกกลับหงายบนตักของผู
       ชวยเหลือในทาศีรษะต่ำ แลวใชนิ้ว
       มือ 2 นิว กระแทกแรงๆ ลงบนกระดูก
               ้
       หนาอกเหนือลินป 5 ครัง (ภาพที่ 13)
                               ้     ้
       แลวดูวาเห็นสิ่งแปลกปลอมในปาก
       เด็กหรือไม
                 ถายังไมเห็นใหตบหลัง 5 ครัง ภาพที่ 13 การกระแทกหนาอก
                                                    ้
       และกระแทกหนาอก 5 ครั้ง ติดตอกันจนกวาจะเห็นสิ่งแปลกปลอมหรือ
       สิงแปลกปลอมจะหลุดกระเด็นออกมา หรือไอออกมาใหเห็น ถาเด็กเริมไม
          ่                                                                     ่
       รสกตัวใหชวยเหลือแบบเด็กหมดสติไมรสกตัว (หนา 13)
         ู ึ                                           ู ึ
                 (2) ในเด็กโต ที่ยังรูสึกตัว จะใชวิธีกระแทกทองใตลิ้นป (เฮมลิช)
       (ภาพที่ 14)
                 โดยมีขนตอนดังนี้
                            ั้
                 1. ผู ช ว ยเหลื อ ยื น ด า นหลั ง
       ของผปวย แลวโอบแขนทัง 2 ขางรัด
             ู                         ้
       รอบเอวเด็ก
                 2. วางกำปนมือหนึ่งใหดาน
       หัวแมมือของผูชวยเหลืออยูติดหนา
       ทองบริเวณกึงกลางระหวางลินปและ
                        ่                    ้ 
       สะดือของเด็ก
                 3. อีกมือหนึ่งกุมบนกำปนที่
       วางไว แลวออกแรงกดอยางแรงและ
       เร็วตรงหนาทองในทิศทางยอนดันขึน ภาพที่ 14 การกระแทกใต ลิ้ น ป
                                                  ้
       ไปทางทรวงอกติดตอกัน 5 ครัง             ้      (เฮมลิช)
12
     คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
       ูื         ูี
4. ทำตอแบบเดิมจนกระทังเห็นสิงแปลกปลอมหลุดกระเด็นออกมา
                                ่      ่
หรือเด็กมีเสียงพูดออกมาได หรือถาเด็กเริมไมรสกตัวใหชวยเหลือแบบเด็ก
                                         ่ ู ึ        
หมดสติไมรสกตัวตอไป
            ู ึ

ในกรณีทเี่ ด็กหมดสติไมรสกตัว
                        ู ึ
          ถาเปนเด็กเล็ก จะไมใชวิธีกระแทกทองใตลิ้นปเพราะอาจทำให
อวัยวะในชองทอง เชน ตับแตกได ในกรณีที่ในระหวางพยายามใชวิธีการ
ตบหลังและกระแทกหนาอกตามทีกลาวมาแลว (หนา 11–12) เด็กเริมหมด
                                      ่                          ่
สติตวออนปวกเปยก ผชวยเหลือควรรีบชวยกชพ (CPR) ตามขันตอนทีกลาว
     ั                    ู               ูี                ้       ่
มาตอนตนโดยที่กอนการเปาลมเขาปากเด็กทุกครั้งจะตองสังเกตดูวาทาง
เดินหายใจหรือในชองปากมีสิ่งแปลกปลอมอุดอยูหรือไม ถาเห็นวามีสิ่ง
แปลกปลอมที่สามารถลวงออกได ควรใชนิ้วมือลวงออกกอน แลวจึงเปา
ลมเขาปอดเด็ก 2 ครัง กอนทีจะชวยกดหนาอกเพือนวดหัวใจตามขันตอน
                        ้           ่              ่               ้
การกชพ จนกวาเด็กจะฟนหรือถึงมือเจาหนาทีพยาบาล
       ูี                                       ่
          ถาเปนเด็กโต ใชวธกระแทกทองใตลนป (เฮมลิช) (ภาพที่ 15) ใน
                                 ิี           ิ้
ทานอนหงาย โดยนังครอมบนขาทัง 2 ขางของเด็ก ใช 2 มือประสานซอน
                      ่                 ้
กันเอาสนมือวางตรงกลาง
ระหว า งสะดื อ และลิ้ น ป
แลวออกแรงกด ลักษณะ
แรงที่ ก ดจะต อ งแรงเร็ ว
คลายกระแทกโดยทิศทาง
ที่กดกระแทกตองไมเอียง
ซายหรือขวา แตตองดันขึน
                            ้
มาตรงกลาง โดยจะกด
กระแทกติดตอกัน 5 ครั้ง ภาพที่ 15 การกระแทกใตลนป (เฮมลิช)
                                                        ิ้
                                                                            13
                                              คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
                                                ูื         ูี
แลวสังเกตวามีสิ่งแปลกปลอมหลุดออกมาในปาก หรือสามารถเปาลม
       จนเห็นวาทรวงอกของเด็กยกขึนไดหรือไม ถาไมเห็นสิงแปลกปลอมและไม
                                   ้                     ่
       สามารถเปาลมจนทำใหทรวงอกยกขึนได ใหรบทำการกชพ (CPR) ตามขัน
                                         ้      ี          ูี          ้
       ตอนทีกลาวในตอนตน โดยทีกอนทีผชวยเหลือจะชวยหายใจโดยการเปาลม
              ่                 ่  ่ ู 
       เขาปากเด็กจะตองดูวาในปากเด็กมีสงแปลกปลอมอุดอยหรือไม ถาเห็นวา
                                          ิ่                 ู
       มีสิ่งแปลกปลอมที่สามารถลวงออกได ควรลวงออกกอน แลวจึงเปาลม
       เขาปอด 2 ครังกอนทำการนวดหัวใจ
                    ้

              ขอควรระวัง คือการเอานิ้วมือลวงสิ่งแปลกปลอมออกมาจากลำ
       คอของเด็กนัน ผชวยเหลือตองเห็นสิงแปลกปลอมนันเสียกอน เพราะถาเห็น
                   ้ ู                  ่            ้
       ไมชัดแลวเอานิ้วมือเขาไปลวงอาจทำใหสิ่งแปลกปลอมนั้นพลัดลงไปใน
       หลอดลม แลวทำใหทางเดินหายใจอุดกันอีกครัง
                                              ้    ้
              ในเด็กทีหมดสติและไมหายใจ ผชวยเหลือจะตองใชนวมือดันลินและ
                      ่                      ู             ิ้       ้
       ขากรรไกรลางใหยกขึ้น เพื่อไมใหลิ้นตกไปดานหลังคอและทำใหทางเดิน
       หายใจเปดกวางและชวยลดอาการอุดกั้นไปไดบางและถาเห็นสิ่งแปลก
       ปลอมอุดอยู ก็สามารถจะลวงออกมาได (ภาพที่ 16)




       ภาพที่ 16 วิธเี ปดปากเพือดูสงแปลกปลอม
                                ่ ิ่
14
     คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
       ูื         ูี
เอกสารอางอิง
   Hazinski MF, Chameides L. Instructor’s manual. Pediatric Basic
    Life Support. In : Hazinski MF, Chameides L. American Heart
    Association, Dallas, Texas, 1999.
   2005 American Heart Association Guidelines for Cardiopulmo-
    nary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care Circu-
    lation: Pediatric Basic Life Support. 2005:112, IV-156-IV-166.
   ภาพที่ 1–16 คัดลอกและดัดแปลงมาจาก Scanlan CL and Goerlich
    W. Emergency Life Support. In: Scanlan CL, Spearman CB and
    Sheldon RL eds. Egan’s Fundamentals of Respiratory Care.
    St.Louis: Mosby, 1995; 584-96.




                                                                         15
                                           คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
                                             ูื         ูี
คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR)
              ูื         ูี
                        จัดพิมพโดย :
โครงการสงเสริมและฟนฟูสมรรถภาพปอดเด็ก ศูนยการแพทยสรกติ์
                                                     ิิิ
            คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธิบดี
               ออกแบบ, พิมพ : D-One Books
       สนับสนุนการจัดพิมพ : ครอบครัว ‘หลอเลิศวิทย’
    Download เอกสารนีเ้ พิมเติมไดที่ www.thaipedlung.org
                          ่

Más contenido relacionado

Similar a Cpr newversion

Osce examination si116
Osce examination si116Osce examination si116
Osce examination si116
vora kun
 
การล้างมือ(อบรมครู)
การล้างมือ(อบรมครู)การล้างมือ(อบรมครู)
การล้างมือ(อบรมครู)
dumrongsuk
 
หัตถการที่จำเป็นทางสูติ
หัตถการที่จำเป็นทางสูติหัตถการที่จำเป็นทางสูติ
หัตถการที่จำเป็นทางสูติ
vora kun
 
27การตรวจครรภ์
27การตรวจครรภ์27การตรวจครรภ์
27การตรวจครรภ์
Papawee Laonoi
 
การจัดการทางเดินหายใจ
การจัดการทางเดินหายใจการจัดการทางเดินหายใจ
การจัดการทางเดินหายใจ
Krongdai Unhasuta
 
อารมณ์การจัดการอารมณ์
อารมณ์การจัดการอารมณ์อารมณ์การจัดการอารมณ์
อารมณ์การจัดการอารมณ์
nok_bb
 
ศูนย์ที่ 4 ชุดที่ 9
ศูนย์ที่ 4 ชุดที่ 9ศูนย์ที่ 4 ชุดที่ 9
ศูนย์ที่ 4 ชุดที่ 9
Chok Ke
 
เสถียรธรรมสถาน1 Copy
เสถียรธรรมสถาน1   Copyเสถียรธรรมสถาน1   Copy
เสถียรธรรมสถาน1 Copy
Volunteer SdsElite
 
นำเสนอโรคติดต่อ
นำเสนอโรคติดต่อนำเสนอโรคติดต่อ
นำเสนอโรคติดต่อ
pissamaiza Kodsrimoung
 
นำเสนอโรคติดต่อ
นำเสนอโรคติดต่อนำเสนอโรคติดต่อ
นำเสนอโรคติดต่อ
nuting
 
โครงสร้างที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนแก๊สของคน
โครงสร้างที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนแก๊สของคน โครงสร้างที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนแก๊สของคน
โครงสร้างที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนแก๊สของคน
Wan Ngamwongwan
 

Similar a Cpr newversion (20)

ACLS 2010
ACLS 2010ACLS 2010
ACLS 2010
 
Osce examination si116
Osce examination si116Osce examination si116
Osce examination si116
 
การล้างมือ(อบรมครู)
การล้างมือ(อบรมครู)การล้างมือ(อบรมครู)
การล้างมือ(อบรมครู)
 
การดูดเสมหะ Paramedic msu
การดูดเสมหะ Paramedic msuการดูดเสมหะ Paramedic msu
การดูดเสมหะ Paramedic msu
 
Trauma Initial assessment and Resuscitation
Trauma Initial assessment and ResuscitationTrauma Initial assessment and Resuscitation
Trauma Initial assessment and Resuscitation
 
หัตถการที่จำเป็นทางสูติ
หัตถการที่จำเป็นทางสูติหัตถการที่จำเป็นทางสูติ
หัตถการที่จำเป็นทางสูติ
 
การพยาบาลผู้ป่วยเด็กที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ
การพยาบาลผู้ป่วยเด็กที่ใช้เครื่องช่วยหายใจการพยาบาลผู้ป่วยเด็กที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ
การพยาบาลผู้ป่วยเด็กที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ
 
27การตรวจครรภ์
27การตรวจครรภ์27การตรวจครรภ์
27การตรวจครรภ์
 
PALS 2010
PALS 2010PALS 2010
PALS 2010
 
Thai PALS manual 2009
Thai PALS manual 2009Thai PALS manual 2009
Thai PALS manual 2009
 
2
22
2
 
การจัดการทางเดินหายใจ
การจัดการทางเดินหายใจการจัดการทางเดินหายใจ
การจัดการทางเดินหายใจ
 
อารมณ์การจัดการอารมณ์
อารมณ์การจัดการอารมณ์อารมณ์การจัดการอารมณ์
อารมณ์การจัดการอารมณ์
 
ศูนย์ที่ 4 ชุดที่ 9
ศูนย์ที่ 4 ชุดที่ 9ศูนย์ที่ 4 ชุดที่ 9
ศูนย์ที่ 4 ชุดที่ 9
 
เสถียรธรรมสถาน1 Copy
เสถียรธรรมสถาน1   Copyเสถียรธรรมสถาน1   Copy
เสถียรธรรมสถาน1 Copy
 
กรณีศึกษาไต (Ns) แก้ไข
กรณีศึกษาไต (Ns)  แก้ไขกรณีศึกษาไต (Ns)  แก้ไข
กรณีศึกษาไต (Ns) แก้ไข
 
นำเสนอโรคติดต่อ
นำเสนอโรคติดต่อนำเสนอโรคติดต่อ
นำเสนอโรคติดต่อ
 
นำเสนอโรคติดต่อ
นำเสนอโรคติดต่อนำเสนอโรคติดต่อ
นำเสนอโรคติดต่อ
 
In side-100 story-001-248[1][19]
In side-100 story-001-248[1][19]In side-100 story-001-248[1][19]
In side-100 story-001-248[1][19]
 
โครงสร้างที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนแก๊สของคน
โครงสร้างที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนแก๊สของคน โครงสร้างที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนแก๊สของคน
โครงสร้างที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนแก๊สของคน
 

Más de Loveis1able Khumpuangdee (20)

Rollup01
Rollup01Rollup01
Rollup01
 
Protec
ProtecProtec
Protec
 
Factsheet hfm
Factsheet hfmFactsheet hfm
Factsheet hfm
 
Factsheet
FactsheetFactsheet
Factsheet
 
Eidnotebook54
Eidnotebook54Eidnotebook54
Eidnotebook54
 
Data l3 148
Data l3 148Data l3 148
Data l3 148
 
Data l3 147
Data l3 147Data l3 147
Data l3 147
 
Data l3 127
Data l3 127Data l3 127
Data l3 127
 
Data l3 126
Data l3 126Data l3 126
Data l3 126
 
Data l3 113
Data l3 113Data l3 113
Data l3 113
 
Data l3 112
Data l3 112Data l3 112
Data l3 112
 
Data l3 92
Data l3 92Data l3 92
Data l3 92
 
Data l3 89
Data l3 89Data l3 89
Data l3 89
 
Data l2 80
Data l2 80Data l2 80
Data l2 80
 
Hfm reccomment10072555
Hfm reccomment10072555Hfm reccomment10072555
Hfm reccomment10072555
 
Hfm work2550
Hfm work2550Hfm work2550
Hfm work2550
 
Factsheet hfm
Factsheet hfmFactsheet hfm
Factsheet hfm
 
Publichealth
PublichealthPublichealth
Publichealth
 
แนวทางการดาเน ํ นงานป ิ องก ้ นควบค ั มการระบาดของโรคม ุ ือ เท้า ปาก สําหรบแพ...
แนวทางการดาเน ํ นงานป ิ องก ้ นควบค ั มการระบาดของโรคม ุ ือ เท้า ปาก สําหรบแพ...แนวทางการดาเน ํ นงานป ิ องก ้ นควบค ั มการระบาดของโรคม ุ ือ เท้า ปาก สําหรบแพ...
แนวทางการดาเน ํ นงานป ิ องก ้ นควบค ั มการระบาดของโรคม ุ ือ เท้า ปาก สําหรบแพ...
 
hand foot mouth
hand foot mouthhand foot mouth
hand foot mouth
 

Cpr newversion

  • 1. คูมือ การชวยกชพในเด็ก (CPR) ูี โครงการสงเสริมและฟนฟูสมรรถภาพปอดเด็ก ศู น ย ก ารแพทย สิ ริ กิ ติ์ คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธิบดี
  • 2. คมอการชวยกชพในเด็ก ูื ูี เรียบเรียงโดย คุณธิตดา ชัยศุภมงคลลาภ ิ ศ.พญ.อรุณวรรณ พฤทธิพนธุ ั อ.พญ.ปยะพร ชืนอิม่ ่ เด็กที่หัวใจหยุดทำงานหรือหยุดหายใจอยางทันทีทันใด หากไดรับ การชวยเหลืออยางทันทวงทีมโอกาสทีจะรอดชีวตได วิธการชวยชีวตเรียก ี ่ ิ ี ิ กันสัน ๆ วา “CPR” (ซีพอาร) เปนเทคนิคพืนฐานในการชวยชีวตยามฉุกเฉิน ้ ี ้ ิ กอนถึงมือแพทยเพือใหการรักษาเฉพาะตอไป ่ หลักการชวยกชพ (CPR) ูี ทีสำคัญมี 3 ขอ คือ “A B C” (เอ บี ซี) ่ หมายถึง Airway หรือ ทางเดินหายใจ จะตองเปดใหทางเดินหายใจ A โลง อยาใหลนตกมาอุดกันทางเดินหายใจ (ภาพที่ 1) ิ้ ้ (ก) (ข) ภาพที่ 1 ก. ลินตกมาอุดกันทางเดินหายใจ ้ ้ ข. ทางเดินหายใจเปดโลง 2 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 3. B หมายถึง Breathingกหยุดอ การหายใจ เมื่ อ เด็ หรื หายใจตองรีบชวยการหายใจ โดย การเปาลมเขาไปในปอดทันที (ภาพ ที่ 2) หมายถึง Circulation หรือ C การไหลเวียนของเลือด เมือ่ หัวใจหยุดทำงาน การไหลเวียนของ เลือดไปเลียงสวนตางๆ ก็หยุดไปดวย ้ ดังนั้น จึงตองชวยนวดหัวใจ เพื่อ ภาพที่ 2 แสดงการชวยหายใจโดย ชวยปมเลือดออกจากหัวใจไปเลี้ยง เปาลมเขาปอด สมองและสวนตางๆ ของรางกาย (ภาพที่ 3) (ก) (ข) ภาพที่ 3 แสดงการชวยนวดหัวใจในเด็กเล็ก (ก) และเด็กโต (ข) 3 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 4. ขันตอนการชวยชีวตในเด็ก ้ ิ 1. เขยาตัวเด็ก และเรียกขานชือเด็กดังๆ ถารชอเด็ก เพือใหทราบ ่ ู ื่ ่ วาเด็กรสกตัวหรือไม ถาเด็กไมขยับตัวหรือไมรตว ผชวยเหลือตองรีบทำการ ูึ ู ั ู  ชวยกูชีพ (CPR) ทันที และหลังจากทำการชวยกูชพเปนเวลา 2 นาทีแลว ี ไมดขน จึงคอยเรียกหรือตะโกนขอความชวยเหลือ (Call Fast) แตในกรณี ี ้ึ ที่เห็นเด็กมีการลมหมดสติตอหนาตอตา (Witness Arrest) ผูชวยเหลือ ตองรีบเรียกหรือตะโกนขอความชวยเหลือทันทีจากผูที่อยูบริเวณนั้น หรือ โทรศัพทตามรถพยาบาลศูนยนเรนทร หมายเลข 1669 (Call First) ขณะ เดียวกันตองรีบจัดทาใหเด็กนอนหงายบนพืนราบ และเริมทำการกชพทันที ้ ่ ูี (หมายเหตุ ในกรณีที่สงสัยวาจะมีการบาดเจ็บของศีรษะและคอ ใหระมัดระวังในการขยับตัวเด็กใหนอยที่สุดเพราะการขยับตัวมากอาจ ทำใหเด็กทีมการบาดเจ็บของกระดูกสันหลังเปนอัมพาตได) ่ ี 2. เปดทางเดินหายใจใหโลง โดยใชมือหนึ่งเชยคางขึ้น และอีก มือหนึ่งกดหนาผากลงเพื่อใหศีรษะแหงนไปดานหลัง (ภาพที่ 4) สังเกตดู การเคลื่อนไหวของทรวงอก และฟงเสียงวาเด็กมีลมหายใจหรือรูสึกวามี ลมหายใจมาปะทะข า งแก ม ของผู ช ว ยเหลื อ อยู ห รื อ ไม (ภาพที่ 5) ถ า เห็ น มี สิ่ ง แปลกปลอมหรื อ เศษ อาหารอยตนๆ ในปาก และสามารถ ู ื้ ลวงออกได ใหตะแคงหนาและลวง เอาสิงแปลกปลอมตางๆ ออกใหหมด ่ แลวจัดทาเชยคางขึนเหมือนเดิม การ ้ สังเกตดูการหายใจของเด็กไมควรใช เวลานานเกินกวา 10 วินาที ถาเด็ก ภาพที่ 4 ทาเชยคางขึน ้ 4 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 5. หายใจเองไดและไมมีลักษณะการ บาดเจ็บใหจดทานอนตะแคง (ภาพที่ ั 11) เพื่อชวยปองกันการสูดสำลัก และชวยใหทางเดินหายใจโลง 3. ถาเด็กไมหายใจ ผูชวย เหลือใชปากของตนเอง ครอบปาก และ/หรือจมูกของเด็กใหสนิท แลว เปาลม เขาทางปากและ/หรือจมูก ของเด็ก 2 ครัง โดยคงใหทาศีรษะ ภาพที่ 5 สั ง เกต ฟ ง เสี ย ง และใช ้  ของเด็ ก แหงนและเชยคางขึ้ น แก ม รั บ ความรู สึ ก ว า มี ล มหายใจ เสมอ ตลอดการชวยหายใจ และ อยหรือไม ู การนวดหัวใจดวย  ในเด็กเล็ก (อายุต่ำกวา 1 ป) ผชวยเหลือใชปากของตนครอบ ู ปากและจมูกของเด็ก (ภาพที่ 6)  ในเด็กโต (อายุ 1 ปขนไป) ผชวยเหลือใชมอบีบจมูกของเด็ก แลว ึ้ ู ื ใชปากของตนครอบเฉพาะปากเด็กใหสนิท (ภาพที่ 7) ภาพที่ 6 การเป า ลมเข า ปากและ ภาพที่ 7 การเป า ลมเข า ปากใน จมูกของเด็กเล็ก เด็กโต 5 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 6. การเปาลมเขาปอดใหเปาเขาชาๆ (ครังละ 1 วินาที) ติดตอกัน 2 ครัง ้ ้ โดยผชวยเหลือสูดลมหายใจเขาปอดของตนเองตามปกติแลวครอบปากเขา ู กับปากของเด็ก ตาชำเลืองมองหนาอกของเด็กพรอมกับเปาลมเขา 1 วินาที จนสังเกตเห็นวาหนาอกของเด็กขยับขึน แลวถอนปากออกใหลมหายใจของ ้ เด็กผานกลับออกมาทางปาก ถาในขณะเปาลมเขาปอดเด็กและสังเกตวาทรวงอกของเด็กไมขยาย ขึน (ลมไมเขาปอด) แสดงวาอาจมีการอุดกันในทางเดินหายใจของเด็กอยู ้ ้ หรื อ อาจเป น เพราะการเชยคางและหน า แหงนไม ดี พ อ ให ผู ช ว ยเหลื อ พยายามจัดทาโดยกดหนาผากและเชยคางขึนใหม และเปาลมเขาปอดเด็ก ้ ติดตอกัน 2 ครังอีก ถาลมยังไมเขาปอดเด็กอีก แสดงวาอาจมีสงแปลกปลอม ้ ิ่ อุดอยู ใหชวยเหลือเอาสิงแปลกปลอมออกดังภาพที่ 12–16  ่ ในกรณีทใหการชวยหายใจอยางเดียว ใหผชวยเหลือเปาลมเขาปอด ี่ ู  ดวยอัตราเฉลีย 12–20 ครังตอนาที (เปาลมเขาปอดทุก 3–5 วินาที) ทังใน ่ ้ ้ เด็กเล็กหรือเด็กโต จนกวาเด็กจะสามารถหายใจไดเองหรือเจาหนาที่ พยาบาลเขามาชวยเหลือตอ 4. ตรวจการเตนของหัวใจโดย การคลำชีพจร ทังนีไมควรใชเวลา ้ ้ ตรวจการเตนของหัวใจนานเกินกวา 10 วินาที  ในเด็กเล็ก ใหใชนวมือคลำชีพจรบริเวณทองแขน (ตนแขน) ดาน ิ้ ในชิดลำตัวของเด็ก (ภาพที่ 8 ก.) หรือบริเวณขาหนีบ  ในเด็กโต ใชนวมือ 2–3 นิวคลำชีพจรบริเวณคอดานขาง โดย ิ้ ้ เลื่ อ นนิ้ ว มื อ จากลู ก กระเดื อ กลงมาที่ บ ริ เ วณร อ งระหว า งลู ก กระเดือกกับกลามเนือคอ โดยทีอกมือหนึงของผชวยเหลือแหงน ้ ่ี ่ ู ศีรษะของเด็กขึน (ภาพที่ 8 ข.) ถาชีพจรออน, ชา (ต่ำกวา 60 ครัง ้ ้ ตอนาที) หรือไมมชพจร ผชวยเหลือตองรีบดำเนินการขันตอไป ีี ู ้ 6 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 7. (ก) (ข) ภาพที่ 8 การคลำชีพจรในเด็กเล็ก (ก) และในเด็กโต (ข) สำหรับผชวยเหลือทีไมไดเปนแพทยหรือพยาบาล ไมควรเสีย ู  ่ เวลาพยายามตรวจหาชีพจร เพราะมีรายงานพบวาเกิดความผิดพลาด ทำใหการชวยกชพเด็กกลับลาชา เพราะฉะนันในภาวะทีเ่ ห็นวาเด็กยังไมรสก ูี ้ ู ึ ตัวและไมหายใจหรือตัวออนปวกเปยกใหถอเสมือนวาเด็กไมมชพจร ตองรีบ ื ีี นวดหัวใจโดยใหทำการนวดหัวใจทันทีหลังจากชวยหายใจโดยการเปาลม 2 ครัง ติดตอกัน ้ 5. เริม นวดหัวใจ โดยทำไปพรอมๆ กับการชวยหายใจดังนี้ :- ให ่ เด็กนอนหงายบนพืนราบแข็ง เชน โตะหรือพืนบาน (ไมควรรองเบาะหรือที่ ้ ้ นอนหนานม) กรณีทมผชวยเหลือเพียง 1 คน ใหทำการนวดหัวใจ 30 ครัง ุ ี่ ี ู  ้ ตอการชวยหายใจ 2 ครัง แตในกรณีทมผชวยเหลือ 2 คน ใหทำการนวด ้ ี่ ี ู  หัวใจ 15 ครังตอการชวยหายใจ 2 ครัง ดังรายละเอียดตอไปนี้ ้ ้ 7 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 8. ในเด็ ก เล็ ก อายุ น อ ย กวา 1 ป นวดหัวใจโดย ใชปลายนิวมือ 2 นิวของ ้ ้ ผู ช ว ยเหลื อ กดบริ เ วณ กึ่งกลางกระดูกหนาอก เหนือลินป ซึงอยต่ำจาก ้ ่ ู ระดับราวนม 1 นิ้วมือ (ภาพที่ 9) โดยตองกด ภาพที่ 9 แสดงการชวยกชพในเด็กเล็ก ูี ลงไปลึกประมาณ 1/3–1/2 ของความหนาของทรวงอกเด็ก ใน อัตราความเร็ว 100 ครัง ตอนาที การกดนวดหัวใจตองกดใหแรง ้ และเร็ว และปลอยใหหนาอกกลับคืนมาในตำแหนงเดิมกอน การกดนวดในครังถัดไป โดยถามีผชวยเหลือคนเดียวใหกดนวด ้ ู  หัวใจ 30 ครัง ตามดวยการชวยหายใจ 2 ครัง ถามีผชวยเหลือ 2 ้ ้ ู  คนใหคนหนึงกดนวดหัวใจ 15 ครัง อีกคนหนึงชวยหายใจ 2 ครัง ่ ้ ่ ้ ทำสลับกันไปประมาณ 2 นาที จากนั้นใหผูชวยเหลือทั้ง 2 คน สลับเปลี่ยนการชวยจากการนวดหัวใจมาชวยหายใจและคนที่ เคยชวยหายใจก็เปลี่ยนมาชวยนวดหัวใจ ทั้งนี้เพื่อมิใหผูชวย นวดหัวใจรูสึกออนลาในการชวยเหลือ เมื่อใหการชวยเหลือ ประมาณ 2 นาที (5 รอบของ CPR) จึงประเมินดูวาเด็กหายใจ  และหัวใจทำงานเองแลวหรือยังโดยการคลำชีพจร ถายังไมฟน ใหทำตอไปตามเดิม ถาเด็กฟนดีใหจดเด็กในทานอนตะแคง (ภาพ  ั ที่ 11) แลวคอยสังเกตอาการ สงพบแพทยตอไป  ในเด็กโต (อายุ 1–8 ป) นวดหัวใจโดยใชสนมือของผูชวย เหลือกดลงบนกระดูกหนาอกตรงกลางระหวางแนวหัวนมทั้ง 2 ขาง (จะใชมือเดียวหรือสองมือประสานกันก็ได ขึ้นกับรูปราง- 8 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 9. ขนาดตั ว เด็ ก ) (ภาพที่ 10) โดยกดลงไปลึ ก ประมาณ 1/3–1/2 ของ ความหนาของทรวงอก เด็ ก ในอั ต ราความเร็ ว 100 ครังตอนาที ในกรณี ้ ที่มีผูชวยเหลือคนเดียว ใหกดนวดหัวใจ 30 ครัง ภาพที่ 10 แสดงตำแหนงที่ใชสนมือ ้ ต อ การช ว ยหายใจ 2 กดนวดหัวใจในเด็กโต ครัง และถามีผชวยเหลือ 2 คน ใหกดนวดหัวใจ 15 ครังตอการ ้ ู  ้ ชวยหายใจ 2 ครัง และใหผชวยเหลือทัง 2 คนสลับเปลียนหนาที่ ้ ู  ้ ่ ทุก 2 นาที เพือปองกันการออนลาของการชวยนวดหัวใจ ่ เทคนิคการกดหนาอก  วางมือหนึ่งทาบบนอีกมือหนึ่ง โดยประสานนิ้วมือทั้ง 2 ขางเขาดวยกันหรือไมกได เพียงแตตองคอยระวังน้ำหนัก ็  ผานสนมือลางไปบนกระดูกหนาอก ไมใชลงบนกระดูก ซีโครง เพราะอาจทำใหซโครงหักได ่ ี่  ตรึงขอศอกใหนิ่งอยางอแขน แขนเหยียดตรง โนมตัวให หัวไหลอยเู หนือตัวเด็ก โดยทิศทางของแรงกดดิงลงสหนา ่ ู อกเด็ก  กรณีทเด็กโตอายุเกิน 8 ป (ผใหญ) จะกดหนาอกใหยบ ี่ ู ุ ลง 1.5– 2 นิว เพราะถากดลึกกวานี้ กระดูกอาจหักได ้ 9 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 10. ในจังหวะปลอยตองผอนน้ำหนักคลายมือขึ้นมาใหสุด เพื่อใหหนาอกยกคืนกลับสูตำแหนงปกติกอน แลวจึง กดครังตอๆ ไป หามคาน้ำหนักไวเพราะทำใหหวใจคลาย ้ ั ตั ว ได ไ ม ดี แต ก็ อ ย า คลายมื อ จนหลุ ด จากตำแหน ง ที่ กดหนาอกเพราะจะทำใหกดผิดตำแหนงได  กรณีของเด็กโต (อายุเกิน 8 ป) จะทำการชวยเหลือโดย กดนวดหัวใจ 30 ครังตอการชวยหายใจ 2 ครัง ไมวาจะมี ้ ้  ผชวยเหลือ 1 หรือ 2 คนก็ตาม ู 6. เมื่อทำการชวยดังขอ 5 ไดอยางนอย 5 รอบของ CPR (หรือ ประมาณ 2 นาที) ควรตรวจดูวาชีพจรและการหายใจของเด็กกลับคืนมา หรือยัง ถาชีพจรมาแลวแตเด็กยังไมหายใจ ก็จะตองชวยเปาลมตอ หรือถา ยังไมกลับคืนมาทังการหายใจและการเตนของชีพจร ก็ตองใหการชวยเหลือ ้  เชนเดิมตอไป และคอยเช็คดูอกทุก 2 นาที จนกวาเด็กจะฟน หรือจนกวา ี  จะไปถึงโรงพยาบาล 7. ถาเด็กฟนดีแลวจึงจัดทาใหเด็กนอนตะแคง (ภาพที่ 11)  ภาพที่ 11 ทานอนทีปลอดภัย ่ 10 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 11. การชวยเหลือในกรณีทสำลักสิงแปลกปลอม ่ี ่ เด็กเล็กวัยต่ำกวา 5 ป มีโอกาสสำลักสิงแปลกปลอมไดมากทีสด สิง ่ ่ ุ ่ แปลกปลอมทีพบบอยไดแก พวกเมล็ดถัว, เมล็ดผลไม, ลูกอมเม็ดเล็กๆ หรือ ่ ่ พวกของเลนชินเล็กๆ ้ เมือใดทีพบวาเด็กหายใจลำบาก มีอาการไอ สำลัก หรือเขียวอยาง ่ ่ ทันทีทนใด ใหสงสัยไวกอนวาเด็กอาจสำลักสิงแปลกปลอม ั  ่ วิธการชวยเหลือขึนกับวา “เด็กรสกตัวหรือไม” และ “เด็กมีอายุ ี ้ ู ึ เทาใด” ในกรณีทเ่ี ด็กรตว ู ั ถาเด็กรูตัวและเราสงสัยวาสำลักแนๆ ตองกระตุนใหเด็กไอแรงๆ ออกมา ถาเด็กไอไมออก รองไมมีเสียง และหายใจลำบากมากขึ้น และ/ หรือหายใจเสียงดัง ควรรีบชวยเหลือดังนี้ (1) ในเด็กเล็กอายุนอยกวา 1 ปี จะใชวธตบหลัง 5 ครัง สลับกับ  ิี ้ การกระแทกหนาอก 5 ครัง ดังนี้้ ก. วิ ธี ต บหลั ง จั บ ให เ ด็ ก นอนคว่ำ หั ว ต่ำ บนแขนของผู ช ว ย เหลื อ แล ว ใช ฝ า มื อ ตบกลางหลั ง บริเวณระหวางกระดูกสะบักอยาง แรง ติดตอกัน 5 ครัง (ภาพที่ 12) แลว ้ ดูวาเห็นสิ่งแปลกปลอมในปากเด็ก หรือไม ถาเห็นใหเอาออก ถาไมเห็น ดำเนินการขันตอไป ้ ภาพที่ 12 การตบหลัง 11 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 12. ข. วิธการกระแทกหนาอก ี จับเด็กพลิกกลับหงายบนตักของผู ชวยเหลือในทาศีรษะต่ำ แลวใชนิ้ว มือ 2 นิว กระแทกแรงๆ ลงบนกระดูก ้ หนาอกเหนือลินป 5 ครัง (ภาพที่ 13) ้ ้ แลวดูวาเห็นสิ่งแปลกปลอมในปาก เด็กหรือไม ถายังไมเห็นใหตบหลัง 5 ครัง ภาพที่ 13 การกระแทกหนาอก ้ และกระแทกหนาอก 5 ครั้ง ติดตอกันจนกวาจะเห็นสิ่งแปลกปลอมหรือ สิงแปลกปลอมจะหลุดกระเด็นออกมา หรือไอออกมาใหเห็น ถาเด็กเริมไม ่ ่ รสกตัวใหชวยเหลือแบบเด็กหมดสติไมรสกตัว (หนา 13) ู ึ  ู ึ (2) ในเด็กโต ที่ยังรูสึกตัว จะใชวิธีกระแทกทองใตลิ้นป (เฮมลิช) (ภาพที่ 14) โดยมีขนตอนดังนี้ ั้ 1. ผู ช ว ยเหลื อ ยื น ด า นหลั ง ของผปวย แลวโอบแขนทัง 2 ขางรัด ู  ้ รอบเอวเด็ก 2. วางกำปนมือหนึ่งใหดาน หัวแมมือของผูชวยเหลืออยูติดหนา ทองบริเวณกึงกลางระหวางลินปและ ่ ้  สะดือของเด็ก 3. อีกมือหนึ่งกุมบนกำปนที่ วางไว แลวออกแรงกดอยางแรงและ เร็วตรงหนาทองในทิศทางยอนดันขึน ภาพที่ 14 การกระแทกใต ลิ้ น ป ้ ไปทางทรวงอกติดตอกัน 5 ครัง ้ (เฮมลิช) 12 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 13. 4. ทำตอแบบเดิมจนกระทังเห็นสิงแปลกปลอมหลุดกระเด็นออกมา ่ ่ หรือเด็กมีเสียงพูดออกมาได หรือถาเด็กเริมไมรสกตัวใหชวยเหลือแบบเด็ก ่ ู ึ  หมดสติไมรสกตัวตอไป ู ึ ในกรณีทเี่ ด็กหมดสติไมรสกตัว ู ึ ถาเปนเด็กเล็ก จะไมใชวิธีกระแทกทองใตลิ้นปเพราะอาจทำให อวัยวะในชองทอง เชน ตับแตกได ในกรณีที่ในระหวางพยายามใชวิธีการ ตบหลังและกระแทกหนาอกตามทีกลาวมาแลว (หนา 11–12) เด็กเริมหมด ่ ่ สติตวออนปวกเปยก ผชวยเหลือควรรีบชวยกชพ (CPR) ตามขันตอนทีกลาว ั ู ูี ้ ่ มาตอนตนโดยที่กอนการเปาลมเขาปากเด็กทุกครั้งจะตองสังเกตดูวาทาง เดินหายใจหรือในชองปากมีสิ่งแปลกปลอมอุดอยูหรือไม ถาเห็นวามีสิ่ง แปลกปลอมที่สามารถลวงออกได ควรใชนิ้วมือลวงออกกอน แลวจึงเปา ลมเขาปอดเด็ก 2 ครัง กอนทีจะชวยกดหนาอกเพือนวดหัวใจตามขันตอน ้ ่ ่ ้ การกชพ จนกวาเด็กจะฟนหรือถึงมือเจาหนาทีพยาบาล ูี  ่ ถาเปนเด็กโต ใชวธกระแทกทองใตลนป (เฮมลิช) (ภาพที่ 15) ใน ิี ิ้ ทานอนหงาย โดยนังครอมบนขาทัง 2 ขางของเด็ก ใช 2 มือประสานซอน ่ ้ กันเอาสนมือวางตรงกลาง ระหว า งสะดื อ และลิ้ น ป แลวออกแรงกด ลักษณะ แรงที่ ก ดจะต อ งแรงเร็ ว คลายกระแทกโดยทิศทาง ที่กดกระแทกตองไมเอียง ซายหรือขวา แตตองดันขึน  ้ มาตรงกลาง โดยจะกด กระแทกติดตอกัน 5 ครั้ง ภาพที่ 15 การกระแทกใตลนป (เฮมลิช) ิ้ 13 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 14. แลวสังเกตวามีสิ่งแปลกปลอมหลุดออกมาในปาก หรือสามารถเปาลม จนเห็นวาทรวงอกของเด็กยกขึนไดหรือไม ถาไมเห็นสิงแปลกปลอมและไม ้ ่ สามารถเปาลมจนทำใหทรวงอกยกขึนได ใหรบทำการกชพ (CPR) ตามขัน ้ ี ูี ้ ตอนทีกลาวในตอนตน โดยทีกอนทีผชวยเหลือจะชวยหายใจโดยการเปาลม ่ ่  ่ ู  เขาปากเด็กจะตองดูวาในปากเด็กมีสงแปลกปลอมอุดอยหรือไม ถาเห็นวา  ิ่ ู มีสิ่งแปลกปลอมที่สามารถลวงออกได ควรลวงออกกอน แลวจึงเปาลม เขาปอด 2 ครังกอนทำการนวดหัวใจ ้ ขอควรระวัง คือการเอานิ้วมือลวงสิ่งแปลกปลอมออกมาจากลำ คอของเด็กนัน ผชวยเหลือตองเห็นสิงแปลกปลอมนันเสียกอน เพราะถาเห็น ้ ู ่ ้ ไมชัดแลวเอานิ้วมือเขาไปลวงอาจทำใหสิ่งแปลกปลอมนั้นพลัดลงไปใน หลอดลม แลวทำใหทางเดินหายใจอุดกันอีกครัง ้ ้ ในเด็กทีหมดสติและไมหายใจ ผชวยเหลือจะตองใชนวมือดันลินและ ่ ู ิ้ ้ ขากรรไกรลางใหยกขึ้น เพื่อไมใหลิ้นตกไปดานหลังคอและทำใหทางเดิน หายใจเปดกวางและชวยลดอาการอุดกั้นไปไดบางและถาเห็นสิ่งแปลก ปลอมอุดอยู ก็สามารถจะลวงออกมาได (ภาพที่ 16) ภาพที่ 16 วิธเี ปดปากเพือดูสงแปลกปลอม ่ ิ่ 14 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 15. เอกสารอางอิง  Hazinski MF, Chameides L. Instructor’s manual. Pediatric Basic Life Support. In : Hazinski MF, Chameides L. American Heart Association, Dallas, Texas, 1999.  2005 American Heart Association Guidelines for Cardiopulmo- nary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care Circu- lation: Pediatric Basic Life Support. 2005:112, IV-156-IV-166.  ภาพที่ 1–16 คัดลอกและดัดแปลงมาจาก Scanlan CL and Goerlich W. Emergency Life Support. In: Scanlan CL, Spearman CB and Sheldon RL eds. Egan’s Fundamentals of Respiratory Care. St.Louis: Mosby, 1995; 584-96. 15 คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี
  • 16. คมอการชวยกชพในเด็ก (CPR) ูื ูี จัดพิมพโดย : โครงการสงเสริมและฟนฟูสมรรถภาพปอดเด็ก ศูนยการแพทยสรกติ์  ิิิ คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธิบดี ออกแบบ, พิมพ : D-One Books สนับสนุนการจัดพิมพ : ครอบครัว ‘หลอเลิศวิทย’ Download เอกสารนีเ้ พิมเติมไดที่ www.thaipedlung.org ่