1. 2011ko ekainaren 3a
Herririk Herri
anboto
10. urtea - 418 zk. durangaldeko astekaria
2 Berbaz 10 Kirola 17
www.anboto.org
Hiru behargin “kaleratu” izana salatzeko A. Azurki: “90 urte baino gehiagogaz, Igor Azpiri elorriarrak Biharko Izarrak
protestak Berrizko Manufacturas Zeta-n bizipozez beteta daude gudariak” pilota txapelketako finala jokatuko du
Belaunaldien arteko
martxa egingo dute
ekainaren 12an
Nazioarteko Quad Opena egingo
Elorrio• Durangaldeko nagusien,
helduen, gazteen eta umeen arte-
ko hartu-emanak sustatzeko,
dute asteburuan Abadiñon
auzoetan zeharreko martxa anto-
latu dute hilaren 12an. Nagusiak Traña-Matienan egokitutako zelaian Erakustaldiez gainera, DJ-en musika
elkartearen ekimena da eta Erde- nazioarteko gidaririk onenak lehiatuko dira eta umeentzako puzgarriak izango dira
llak antolatu du ibilbidea.
6 20
Gaztetxeak hamar
urte egin dituela
ospatuko dute
Otxandio • Egun osoko jaia antola-
tu dute zapaturako. Umeentzako
puzgarriak, bertso-rap saioa… izan-
go dira egunez. 22:00etatik aurrera,
Edan eta Zea Mays taldeek, besteak
beste, zuzenean joko dute.
3
Trikitixa Eguna
antolatu dute bihar
Iurreta eta Durangon
K U L T U R A • Goizean Iurretatik
kalejiran irten eta Landako
Gunean batuko dira bazkaritara.
Ondoren, Gozategi anaiek kon-
tzertua eskainiko dute. Aurretik,
eguerdian, Jose Jabier Abasolo
“Tiliño” omenduko dute.
11
Kepa Aginako
Ingurumena 2011 Mendea bete Iurreta• Herriko banderak ehun
urte egin ditu aurten. Urteurren
ikus-entzunezko “dinamikoa” aur-
keztu du 1911 Herri Batzordeak.
gehigarria duen bandera hori ospatzeko eta bandera “iurre-
tar guztiena” dela aldarrikatzeko,
Iurreta, Oromiño, Bakixa, Arrian-
di, Orozketa eta Goiuria bandera
hainbat ekitaldi prestatu dituzte baten inguruan elkartu dituzte, 25
lau haizetara datozen hileetarako. Esaterako, elkarrizketatik gora jasota.
2
•M a l l a b i a
Kultur Etxeari teilatua konponduko
diote datozen hile bietan 8
•D u r a n g o
Aurrekontu parte-hartzaileei
buruzko eztabaida, bihar 5
•I u r r e t a
AHTaren Orozketa tarteko
kritikei erantzun die alkateak 4
2. H 2 2011ko ekainaren 3a, barikua anboto
HERRIRIK HERRI
IURRETA
Mendeurrena bete duen “Utzikeria” salaketak
bandera herriari zabalduz ukatu ditu alkateak
Orozketakoen kritikei erantzun die alkateak
1911 Herri Batzordea sortu dute urte osoan izango diren ospakizunetarako
AHTa egiteko lanen aurrean uda- nagatxu errekako ur-isuri edo
lari “utzikeria” egozteari “bidega- jasotze puntuak ere berraztertu
bekoa” eta “doakoa” deritzo Iña- ziren, aurreikusitako gainezka-
ki Totoriokaguena alkateak: “Ezja- tzeak saihesteko". Seinaleztape-
kintasunez edo fede txarrez na eta bideen garbiketa "hobetze-
dihardu udala aldendu egin dela ko" neurrien artean, ”konponke-
esan duenak", dio Orozketako t e t a r a k o, b i d e p u b l i k o a k
auzokideen salaketei erantzunez. erabiltzeagatiko tasa exijitu” zela
Alkateak dioenez, Abiadura ere badio, eta “lanek sorturiko
Handiko Trena ( AHT ) egiteko kalteak konpontzeko neurri
lanen eraginak “minimizatzen” zuzentzaileak bateratzen” saiatu
saiatu da udala: 2007an eskatu- direla, “batez ere, gauetan, zara-
tako ikerketaren ondorioz, tagatik kexak izan dituzte-eta”.
"kamioientzat ibilbide alternati-
boa egin zen, 1,5 km. murriztuz "Eskumenetatik kanpora"
Orozketarako bidea. Etxun-Larri- Alkateak dioenez,"interes oroko-
rreko obra" izanik, udalaren "esku-
Totorikaguena: “Udala menetatik kanpo" dago AHTa, eta
aldendu egin dela dioenak “irregulartasunen” aurrean "pro-
Asteon aurkeztu ditu ekainerako antolatutako ekitaldiak 1911 Herri Batzordeak. Kepa Aginako tokoloa jarraituz” salaketa dago-
ezjakintasunez edo fede
kionari bideratzen dio udalak. Ez
txarrez dihardu
erriko banderak mendea tzaileak egongo dira Bixente Kapa- du ulertzen auzokoek udalera jo
H bete duela-eta, ospakizun
urtea dute Iurretan. 1911
Herri Batzordeak nabarmendu
Herri-kirolak izango dira
domekan, 13:30ean. Ekainaren
nagan, eta 11n pailazoa eta jola-
sak Amilburun. Ekainaren 24,25
eta 26an, gazte egunak eratuko
ez izana. A.B.
duenez, Iurretako bandera eta 11n pailazo eta jolasak dituzte Gazte Asanbladagaz. Irai-
agintariaren makila (txusue) eliza-
tearen “nortasuna” dira, eta herria
la dute hile gogorra. A. Basauri. Fede Sanchezen lana
ordezkatuz eroan dute batera eta
bestera: “iurretar guztiona da ban- Kofradia guztiak bandera aitortu du institutuak
dera, eta hala behar du ospakizu-
nak ere; urte guztikoa”. Beraz, par- beraren estalpean batuta Guraso Elkarteko idazkari eta diruzain izan da
te hartzera deitu dituzte herritarrak.
Besteak beste, komertzio eta Ikuspuntu historikoa ahaztu baten inguruan elkartu dituz- Guraso elkarteko idazkari eta diru- tzea erabaki dute. Laredon (Kan-
kofradietan banderaren metakri- barik, banderarenganako eta te, 25 elkarrizketatik gora jasoz. zain izan den Fede Sánchezen tabria) jaioa, Liendon bizi izan
latozko oroigarriak banatu dira, eta herriarenganako “sentimen- Garaiko alkate Gontzal lana aitortu gura dute aurten Iurre- zen Sánchez, 15 urtegaz familia-
kofradietako jaietan ere presente dua” jasotzeko, ikus-entzunez- Sarrigoitiaren esana –125 urte ta Institutuaren sariagaz, zentroa- gaz Abadiñora etorri arte. Compre-
izan dute bandera; Iurretako fut- ko “dinamikoa” aurkeztu du ditu Gariako banderak– eta Igor ren alde Guraso Elkartean sei sores Samurren hasi zen lanean,
bol taldearen igoera ospatzean 1911 Herri Batzordeak. Men- Elortza bertsolariarena ere jaso urtean egindako lana eskertuz. ikasketekin uztartuz. Garraiolaria
ere bai. Herritarrek etxean jartze- deurrena aintzat hartuz, Iurre- dute. Ziortza Jaio, Oihane Isa- Institutuagaz lotura izan izan zen eta 1995ean Arrileku koop.
ko banderaren erreplikak ere egin ta, Oromiño, Bakixa,Arriandi, sik, Eneko Barroeta eta Asier duten enpresari eta ikasle ohiek sortu zuen Mañarian; 98an Gallar-
dituzte. Ekainari begira, berriz, Orozketa eta Goiuria, bandera Otaduik sortutako lana da. jaso izan dute saria, baina zortzi- tako AST-rekin batu zen. Orain,
domekan, aizkolari eta harri-jaso- garren edizioan esparruak zabal- Pavimentos Galean dihardu.
BERRIZ
‘Kirolari ateak zabalik’ Hiru kaleratze
jardunaldia domekan salatzeko
protestak egiten
Herritarrek hainbat kirol mota doan praktikatu
ahal izango dituzte domeka honetan dihardute
Berrizko Manufacturas Zeta
Berrizko Udalak, Bizkaiko beste Olakuetako frontoian pala, zesta- enpresan hiru behargin kalera-
herri batzuekin batera, kirola sus- punta, frontenisa eta esku pilota; tu dituzte oraintsu, eta hori sala-
tatzeko eta udalerriko kirol azpie- Berrizburu futbol zelaian futbol 7 tzeko kontzentrazioakegin dituz-
giturak ezagutzera emateko ekime- eta penaltiak landuko dituzte, eta te, langileek eta LAB sindikatuak
na antolatu du ekainaren 5erako. Urzabalen skate-a eta eskalada. deituta. Enpresa aurrean, Zaldi-
Makina bat kiroletan doan Futbola 10:00etatik 12:00etara barren eta Elorrion, mobilizatu
ibiltzeko aukera edukiko dute izango da, eta gainerakoak dira kaleratutakoak berriro har-
herritarrek. Kiroldegian aerotae- 11:00etatik 13:00etara. tzea eskatuz.
box, batuka, karate body pump eta Horretaz gainera, Urbiarako LAB sindikatuko ordezka-
spinning-a praktikatuko dituzte; mendi irteera ere eratu dute, goi- riek azaldu digutenez, “behargin
zeko 08:30ean hasita. Bestalde, hauek 32, 31 eta 11 urte zerama-
txirrindularitza gogoko dutenen- tzaten enpresan lanean, eta goi-
Urbiarako mendi irteera eta
tzako 100 kilometroko bizikleta- zetik gauera bota egin dituzte”.
100 kilometroko bizikleta-
martxa aterako da 09:30ean uda- Mobilizazioekin jarraituko dute-
martxa ere antolatu dituzte letxe aurretik. Partaide guztiek la adierazi dute, zuzendaritzak
kamiseta bana jasoko dute. M.O. euren eskaerak bete arte. M.O. Beharginak, Zaldibarren, protesta ekitaldian.
3. Herririk herri
anboto 2011ko ekainaren 3a, barikua 3
H
OTXANDIO IZURTZA
Gazte Asanblada pozik, “gazteengan Gobernu taldeak
“parte-hartze
eta herriarengan ilusioa” sortu duelako prozesua bete”
duela dio
Herriko gazteek, parte-hartzea bultzatuz, elkarlanean eratu dute Gaztetxearen biharko urteurren jaia
Joan zen astean aldizkari honen
alean jasotako Hiri Antolamen-
amarkada bete du Otxan- hau, baina, proiektu oso baten tur taldeak ere eskertu gura ditu- durako Plan Orokorraren behin
H dioko Gaztetxeak, eta Gaz-
te Asanbladako kideek goi-
zetik gauerako egitaraua eratu dute
“Ikasturte honetan herriko
gazteekin batu gara banaka,
euren iritzia jasotzeko”
inflexio puntu moduan aurkeztu
dute: “Ikasturte honetan herriko
gazteekin batu gara banaka, egun
gu, beti daudelako guri laguntze-
ko prest”.
Pozik daude orain arte jaso-
behineko onarpena, “herritar
guztiei zabalik egon den parte-
hartze prozesu baten amaiera”
biharko urteurren festarako. Oiha- honetarako zer gura zuten eta tako erantzunagaz: “Proiektu izan dela nabarmendu du Ezker
ne Sanchezek eta Mikel Goikoleak Gaztetxearen ibilbide zein beha- honek ilusioa sortu du gazteengan, Abertzaleko gobernu taldeak.
eman dizkigute azalpenak. rrez zeukaten iritzia jasotzeko”. herriarengan eta baita Gazte Asan- Ballarin jarduneko zinegotziak
Su honek bidaben hauspue Hartu-emanak hamabostero bladako kide ohiengan”. Gazte- azpimarratu duenez, “prozesu
garelako, Eraixonk! lema hartu “Gaztetxeak bere baitan duen jarraitu ei du, batzar bidez, eta txea herriko gune “aktiboa” dela luze baten azken emaitzaren”
dute biharko. “Orain dela 10 urte esanahi ideologikoa “denok batera biharko egitaraua azpimarratu dute: “Datozenei kontra bozkatzeko jeltzaleek pla-
sortutako mugimendua omendu transmititu gura dugu” zehazten joan gara”, diote. Herri begira, Gaztetxeak bere baitan zaratutako argudioa —gaia udal-
eta biziberritzeko nahia islatu gura guztiarentzako jaia izatea gura duen esanahi ideologikoa transmi- batzarrera hauteskundeak baino
dugu horrela”, diote. Ospakizun dute urteurrenekoa: “kirol eta kul- titzea nahi dugu”. M.Onaindia egun bi lehenago eramatea ez
dela zuzena—, ez da udal gober-
EGITARAUA nuaren ustez ulergarria.
Goizean
11:00etan: Txupinazoa
“Dokumentua osatuta
eta burrunbada.
11:30ean: Umeentzako jasotzean eroan dugu gaia
jolasak eta puzgarriak plenora”, dio udal gobernuak
Eguerdian
14:00etan: Poteoa
15:00etan: Bazkari Prozesuak markatutako
herrikoia Gaztetxean. epeen barruan, eta berridazke-
Arratsaldean taz arduratu den taldeak doku-
17:00etan: Bertso-rapa metua osatzen amaitu duenean
18:00etan: Kalejira eroan dute plana hasierako onar-
19:00etan: Ekitaldia
19:30ean: Errifaren penerako proposatzera,Ezker
zozketa Gaztetxean eta Abertzaleko funtziotako zinego-
bakarlaria plazan. tziak azpimarratzen duenez.
Gauean Iritziok maiatzean burutu
22:00etan: Kontzertua: zuten udalbatzarrean ere mahai-
Kilauea, Estricalla, Zea gaineratu zituen Ezker Abertza-
Mays eta Edan.
leak, jeltzaleen kritikei azalpen
Oihane Sanchez eta Mikel Goikolea, Gazte Asanbladako kideak. horiekin erantzunez. I.E.
5. Herririk herri
anboto 2011ko ekainaren 3a, barikua 5
H
DURANGO
Aurrekontu parte-hartzaileei Sakabanaketa eta bere
ondorioak ikusgai
buruzko eztabaida, bihar ‘Km-0: Sakabanaketaren mila aurpegiak’
Gaia taldeka landuko dute Andra Marian, Parte Hartuz masterreko kideekin ekimena aurkeztuko dute Plateruenean domekan
Senide eta lagunak bisitatzeko Antolatzaileen berbetan,
hainbat euskal herritarrek kar- “komunikazio eta gizarte proiek-
tzeletara egiten dituzten joan- tua da Km-0, eta proiektua han-
etorrien berri ematen du Km-0: ditzen duen edozein arte adieraz-
Sakabanaketaren mila aurpegiak peni irekita dago”. Nabarmendu
proiektuak. Hainbat adierazpen dute helburu nagusia “desager-
artistikotatik abiatuta, sakabana- tzea” eta “hurrengo belaunaldien-
ketaren eta bere ondorioen gai- tzat dokumentu bat izatea” dela:
neko lanak aurkeztuko dituzte “Euskal gizartearentzat eta
domeka honetan Plateruena kafe nazioarteko gizartearentzat eze-
antzokian; 19:00etan hasiko da zaguna den egia ilun bat argitze-
ekitaldia. ko sortu zen egitasmoa”. A.U.
Domekako aurkezpenean
bideogintza, argazkilaritza, web
orrialdeak, kale erakusketak, dan-
Adierazpen artistiko ugari
tza, performacea eta senideen batzen ditu ekimenak,
testigantzak izango dira ikusgai ekarpen berrietara zabalduz
eta entzungai.
ATXONDO MAÑARIA
Aurrekontu parte-hartzaileak diseinatzeko prozesuan norbanakoen iritzia jaso dute.
lkarteen eta norbanakoen Biharko eztabaida-saioaren tu zizkieten masterreko kideek
AHTrako Ume bik eman
E parte-hartzeari buruzko iri-
tziak jaso ondoren, Parte
Hartuz masterreko kideek bihar-
ondoren, formakuntza tailerra
eskainiko dute EHUko irakasleek
hilaren 9an, 18:00etan, liburute-
durangarrei: “Durangon parte har-
tzen da?”; “Zer dakizu aurrekontu
parte-hartzaileei buruz?”; “Zelan
zundaketentzat
pistak egiten
dute ikasturte
berrirako Haur
ko hitzordu berria ipini dute: gian; aurrekontu parte-hartzai- diseinatuko zenuke horrelako
11:00etan Andra Mariko elizpean
aurrekontu parte-hartzaileen gai-
leak sortzeko metodologiaren
diseinua landuko dute. Joseba
aurrekontuak egiteko metodolo-
gia?”. Landak adierazi duenez,
hasi dira Eskolan izena
nean sakonduko dute eztabaida Landa masterreko kideak azaldu orokorrean Durangon parte-har- Maisu Etxe ondoan eta Ukitze- Orain hiru urteko maiatzean
taldeetan banatuta. duenez, “tailer horretatik txosten tzeko kanalak "nahiko eskasak" baso auzoan pistak egiten hasi zabaldu zutenetik, urtean hiru-
Aurrekontu parte-hartzaileak bat aterako da, eta hori alderdi poli- dira gerturatu zirenen iritziz. da makina bat, AHTa eraikitze- tan zabaltzen dute gurasoek
sortzeko metodologia diseinatze- tikoei aurkeztuko diegu”. Aurrekontu parte-hartzaileak egi- ko proiekturako zundaketak egi- euren seme-alabak apuntatzeko
ko pausuak dira orain artekoak. tea “oso interesgarria” dela pen- teko. Beharrok salatzeko AHT epea Haur Eskolen Partzuergoak
Durangoko Udalak Parte Hartuz Durangarren erantzuna tsatzen dute durangarrek, baina Gelditu! Elkarlanak elkarretara- kudeatzen duen herriko haur
masterreko kideei metodologia Joan den eguenean norbanakoen gero “hori praktikan gauzatzea tzea deitu du gaurko; 19:30ean eskolan. Irailaren 6an abiatuko
hori prestatzeko eskatu die. iritzia jasotzeko hiru galdera luza- gaitz ikusten dute”. A.Ugalde elkartuko dira udaletxe aurrean. duten ikasturterako, ume bik
eman dute Haur Eskolan izena.
Ikasturte honetan hamar
Eskualdeko 200 Maisu Etxe ondoan eta ume batu dira Haur Eskolan, eta
Emakume eta Gazte Ekintzaileen Urkitzebason hasi da makina hezitzaileek azaldu digutenez,
dantzari batuko Eguna ospatu dute Maristetan pistak egiteko beharrean irailetik aurrerako ikasturtean
ere beste horrenbestegaz jardu-
dira, bihar, tea aurreikusten dute. Hiru urte
bete dituzten zenbait umek esko-
Dantzaroan AHT Gelditu! Elkarlanak
la utziko duten arren, 2011-2012
ikasturtean zehar beste hainba-
Bihar, arratsaldeko 19:00etatik elkarretaratzea deitu du tek izena ematea ere itxaroten
aurrera, Durangaldeko hamar dan- gaurko, 19:30ean udaletxean dute bertako arduradunek.
tza taldek euren erakustaldiak Zerbitzua martxan ipini
egingo dituzte Dantzaroa ekime- zutenetik urtez urte egin du izen-
nean. Hirugarren urtez antolatzen David Cobos Atxondoko emateen kopuruak gora; sei ume
du Dantzaroa Gerediaga elkar- alkateak azaldu du desjabetzak zeuden 2010ean, eta datorren
teak, eta aurten 200 dantzari eta egin dituztela herriko lursail urtean hamar itxaroten dituzte.
musikari batuko direla aurreratu batzuetan, eta “nahiz eta lur
dute Gerediagako kideek. denetan oraindik ezin diren sar-
Udaletxe aurrean batu eta tu, batzuetan bai, eta asteon eto- Irailaren 6an abiatuko duten
Goienkaletik Ezkurdira kalejiran Eguaztenean Maristak ikastetxeak Emakume eta Gazte Ekin- rri dira lur horietara”. ikasturtean hamar umegaz
joango dira dantzariak. Han hasi- tzaileen Eguna ospatu du. Eskualdeko hainbat pertsona gonbi- Cobosen iritziz, makinaren jardutea itxaroten dute
ko dute dantza erakustaldia. Izur- datu dituzte jardunaldietan parte hartzeko: Monika Olea Novo esku-hartzea “indar erakustal-
tza, Mañaria, Traña-Matiena, (Arteka liburu-denda), Rosa Mª Trinidad Coronado (Stop Acci- dia” da, “desjabetzak egin dituz-
Zelaieta, Garai, Iurreta, Berriz eta dentes), “Feel the song” (ikasleen breakdance taldea) eta Karlos tela esateko modua”. Obrak atze-
Durangoko taldeek parte hartuko Ibarrondo (Showcooker), besteak beste. Enpresa txikiak sortze- ratzeko lanean jarraitzeko asmoa Ikasturtean zehar hiru bider
dute. Antolatzaileen berbetan, eki- ko sentsibilizazioa sortu gura izan diete gazteei. Maristetako ardu- agertu du alkateak: “Duela sei urte eskaintzen diete gurasoei
menaren helburua “batzuentzat radunen esanetan, emakume eta gazteak“aberastasun ekono- ere egin zituzten zundaketak, eta izena emateko aukera
oraindik ezezagunak diren dan- mikoaren eta sozialaren iturri dira”. A.U. horrek ez zuen esan gura obrak
tzak” ezagutaraztea da. A.U. aurrera zihoazenik”. A.U.
6. Herririk herri
H 6 2011ko ekainaren 3a, barikua anboto
ELORRIO
ko apustua egin dute: “Nagusiok Mantenu lanen
Belaunaldien arteko martxa ez gara gizartetik kanpora egon
behar; bertako arazo guztiak
entzun behar ditugu eta aktiboak
gastua hazi
antolatu dute hilaren 12rako izan behar dugu gure herriaren
garapenean eta hobekuntzan”.
Martxak arrakasta izatea eta
egin da azken
lapurretengatik
datozen urteetan “ekintza finkoa”
Umeen, gazteen, helduen eta nagusien hartu-emanak sustatzea du helburu bihurtzea itxaroten du Amanko- Azken hileotan herrian izan diren
munazgoko lehendakari Marian lapurretak direla-eta, manten-
azteek nagusioi gauza asko elkartzeko; belaunaldien arteko elkarte guztietara zabaldu dute Larraurik. Niko Moreno Elorrio- tze-lanen gastua hazi egin da
G erakutsi ahal dizkigute, eta
guk eurei ere bai, urteeta-
ko esperientzia daukagu-eta”.
martxa izango da.
Bizkaiko nagusien elkarteak
batzen dituen Nagusiak elkartea-
deia. Xabi Ipiña Nagusiak elkar-
teko lehendakariak azaldu duenez,
nagusien elkarteak herrira zabal-
ko alkateak ekimen “txalogarria”
dela esan du, eta Esperanza eta
Erdella elkarteen “lan egiteko ilu-
Elorrioko Udalean. Aste honeta-
ko gobernu batzordean 29.000
euroko gastua ordaintzea onar-
Belaunaldi arteko hartu-emanak ren ekimena da belaunaldien arte- tzeko bidea ere bada martxa: “Eki- sioa” nabarmendu du. tu dute, normalean baino gastu
eta zahartze aktiboa sustatzeko ko martxa, eta amankomunaz- menaren berri eman behar dugu handiagoa. Niko Moreno alkateak
martxa berezia egingo dute ekai- goa, Elorrioko La Esperanza elkar- inguruan; tabernetan, ikastetxee- azaldu du tartean farola aldake-
naren 12an. Elorrioko auzoetatik tea eta Erdella mendizale taldea tan eta herriko elkarteetan”. Durangaldeko nagusi elkarte
hiru ibilbide antolatu dituzte nagu- dabiltza hilaren 12ko eguna anto- Ipiñak eta martxaren antola- guztiei zabaldu diete deia,
siak, helduak, gazteak eta umeak latzen. Durangaldeko nagusien tzaileek zahartze aktiboaren alde- martxara animatu eta euren Azkeneko lapurretak
inguruan bere berri emateko hauteskunde egunean egin
zituzten futbol zelaian eta
eskolako jantokian
Erdellak hiru ibilbide antolatu
ditu Elorrioko auzoetan zehar; tak eta ohiko beharrak ere egin
9.5, 6 eta 2 km-koak dituztela, baina gastua lapurre-
tengatik hazi dela horrenbeste.
Hauteskunde egunean izan
Hiru ibilbide ziren azken lapurretak Elorrion.
Erdellak hiru ibilbide zehaztu ditu Futbol zelaian transformatzailea
hilaren 12rako. Hirurak San Agus- ostu zuten, eta eskolako janto-
tinen hasten dira eta Aldatzekuan kiaren hesitik, berriz, atearen
amaitu. Luzeenak 9,5 km ditu, ibil- zatia eraman dute. Niko More-
bide ertainak 6, eta laburrenak 2 nok bere harridura azaldu du:
km pasatxo. “Baldintza fisikoak “Inork ez luke pentsatuko atea
oztopo ez izateko moduko bideak lapurtuko zutenik”. Martxoan,
dira”, adierazi du Morenok. Infor- gainera, elektrizitate kableak
mazioa www.nagusiak.orgatarian lapurtu zituzten San Jose kalean
Atzo egin zuten hilaren 12an gauzatuko duten ekimenaren aurkezpena. dago eskuragai. A.Ugalde. eta San Agustinen. A.U.
Udalatxerako mendi martxa ABADIÑO GARAI
antolatu du AHT Gelditu!-k Erdi Aroko Azoka bihar Nagusien
eta etzi Trañaetxosten elkarteak
Bihar, 10:00etan, irtengo dute Elorrioko plazatik;
martxoan hasi ziren zulaketa lanak Iguria auzoan irteera antolatu
Nazioarteko Quad jaialdiaren egitarauaren
Gu ere gelditzera goaz, Udalatx ziren hegoaldetik egiten, eta mar- barruan jaso dute asteburuko Erdi Aroko Azoka du Olitera
bizirik! lemapean mendi martxa txoan Iguria inguruan hasi dituz- Garaiko San Migel nagusien elkar-
antolatu du AHT Gelditu elkarla- te lanak, Santa Luziatik tunela Abadiñoko Nazioarteko Quad bisitarientzako zabalik. Azoka teak Olitera joateko txangoa anto-
nak bihar goizerako. Elorrioko pla- zulatuz. Auzokideek obren eragi- Open-aren egitarauaren barruan legez, Galizia plazan umeentza- latu du astelehenerako, hilaren
zan, goizeko 10:00etan, ipini dute nak salatu izan dituzte. Horrez jasota dago ekainaren 4 eta 5eko ko prestatuko duten jolas parkea 6rako. Goizeko 08:30ean ipini
hitzordua Udalatxera igotzeko. gainera, hile honetan ADIFek Elo- Abadiñoko Erdi Aroko Azoka. ere 10:00etan zabalduko dute. dute hitzordua herriko plazan,
Mendi martxa amaitzean, Igurian rrio-Atxondo ibilbideko lanak Trañaetxoste kalean, eta zirkuitua- Umeentzako puzgarriak, ludote- elkarrekin joateko.
luntxa egingo dute. lehiaketa publikoan ipini ditu. ren inguruan, bihar eta etzi, goi- ka, eskulan eta globoflexia taile- Ekintza horretan, Oliteko
Mendi martxan Udalatx ingu- zetik arratsaldera arte izango dira rrak eta abar antolatu dituzte. gaztelua ikusteko aprobetxatu-
ruko lanak ikusi ahalko dira. Uda- Manifestazioa Arrasaten azokako berrogeitik gora postuak Nazioateko Quad Open-aren ko dute, baita Santa Maria eliza
latx azpiko tunela 2009an hasi Hilaren 11rako manifestazio nazio- inguruan antolatu dituzten ekin- bisitatzeko ere. Hor ez da amai-
nala deitu du AHT Gelditu! elkar- tzek gauean ere izango dute jarrai- tuko, baina, garaitarren egun-
lanak. Arrasaten izango da, Asteburuko egun bietan, pena: dj-en saioak izango dira pasa. Izan ere, bisiten ondoren
Obren ondotik pasatuko dira
18:00etatik aurrera, Tren bat gel- 10:00etatik 18:00etara, zapatu gauean; domeka eguer- bazkaria izango dute Ganbarte
mendi martxan, eta Igurian
ditzeko argudioak ditugu,AHT gel- egongo da azoka bisitagai dian, bestalde, De Norte a Sur tal- jatetxean. 25 euro ipini beharko
luntxa izango dute amaieran
ditzera goaz! lemapean. A.U. dearen emanaldia izango da. I.E. dituzte parte-hartzaileek. M.O.
8. Herririk herri
H 8 2011ko ekainaren 3a, barikua anboto
Durangaldean labur
Andikoako Asentzio jaiak 140 lagun batu ditu euskara Ziurtagiria tomate
asteburu honetan sustatzeko spinning maratoiak eta piperrentzat
Gaur iluntzean Donien Atxa jasota ekingo diote fes- Durangaldeko I. Spinning Maratoi Txapelketak 140 Ziurtagirien ENAC erakundeak
tari Berrizko Andikoan, eta bihar goizetik izango dira lagun batu zituen, zapatuan, Ezkurdin. Abadiñoko Kalitatea Fundazioari akredita-
ekintzak. 11:00etan mezagaz hasi eta gero dantza- Mikel Zarrabeitia txirrindulari ohiak eta beste bost zioa eman dio tomateengatik
riak eta belar-meta desafioagaz segituko dute. Ondo- monitorek gidatu zuten euskararen erabilera sustatze- eta Gernikako piperrengatik.
ren sakristaua izan den Antonio Barajuen Matxin ko maratoia. Erritmoa jarraitu ezinda zebiltzanen artean Orain arte Eusko Okelak eta Biz-
omenduko dute, eta Amuriza aita-alabek bertsotan txartel hori eta gorriak banatu zituzten epaileek, eta kaia, Araba eta Getariko txako-
egingo dute. Arratsalderako asto-probak eta bolo azkenerako 44 pertsona geratu ziren. Antolatzaileen ber- linek eduki dute ENAC erakun-
txapelketa sartu dituzte egitarauan. betan, ekitaldiak "arrakasta osoa izan du”. dearen akreditazioa.
MALLABIA
Oraindik greban
Datorren astean hasita hile bian
Kultur Etxeko teilatua konpondu-
ko du Ur enpresak. Udalak 113.121
Kultur Etxeari teilatu berria jarraitzen dute
euroko diru-atala bideratu du zere-
gin horretarako.
Kultur Etxea zabaltzeko hel-
ipiniko diote datozen hile bietan langileek Iberica
buruz eraikina eraberritu zenean
—orain 15 bat urte— teilatua
Datorren astean hasiko dira lanean eta abuzturako amaitzea itxaroten dute enpresan
zegoenean uztea erabaki zuten, A.P Iberica enpresako langileek
.
oraindik egonkor zegoelako. 12 egun daramatzate greba
Urtean poderioz, ordea, teilak mugagabean. Greba hasi zene-
bigundu eta itoginak sortu dira tik zuzendaritzaren eta langileen
azkeneko solairuan. Teilatu osoa arteko hartu-emanak etenda
aldatuko dute: “Teilak eskuan daude, eta asteon ere ez dira
birrindu egiten dira, horregatik, batzartu. Enpresan 26 langile
dena ordezkatu beharra dago”, daude, eta horietatik 23k eraba-
azaldu du Aitor Loiola alkateak. ki dute grebagaz bat egitea.
ELAko odezkari Iñaki Arrie-
taren esanetan, “oso argi dauka-
KZgunea ezingo da erabili gu zuzendaritza dela lehenengo
hile bian; liburutegiari, aldiz, urratsa eman behar duena; guk
ez diote eragiten lanek zain jarraitzen dugu”. Langileen
eta komitearen eskakizunetako
bat langile bat ez kaleratzea zen:
Lanak ekainean hasi eta hile “Astelehenean deitu zioten
biren barruan amaituko dituzte. azken-kitatzea sinatzeko. Guk
Urte sasoi hau aukeratu dute Kul- langile hori ez kaleratzeko eska-
tur Etxean batzen diren elkarteei tzen genuen eta eskatzen dugu”.
ahalik eta kalte gutxien eragiteko. 2009tik hitzarmen kolektibo
Beraz, hile bian ezingo da KZgu- beragaz jarraitzen dutela eta
nea erabili. Liburutegia, aldiz, era- ordainketetan atzerapenak dau-
bilgarri egongo da. J.Derteano Teilak bigun daudenez, ura iragazi egiten da eta itoginak sortzen dira. dela ere salatu dute. J.D.
Udalekuak eta ludoteka Udalekuak zein ludoteka
ekainaren 29tik uztailaren 21era
antolatuko dituzte udan antolatuko dituzte, eta 4-14 urte
bitarteko gaztetxoei zuzenduta
dago. Gutxienez, 40 gaztek eman
Ekainaren 29tik uztailaren 21era izango dira; beharko dute izena ekimena gau-
zatzeko. Ordutegia honakoa da:
izena emateko epea ekainaren 17ra artekoa da astelehenetik eguenera, 10:00eta-
tik 13:00etara. Ordaindu beharre-
Mallabiko Udalak udako ludote- ko kuota 60 eurokoa da; 80 euro
ka eta udalekuak antolatuko ditu. Ekimen biak astelehenetik seme-alaba bi izanez gero.
Izen-emate orriak Udaletxean zein eguenera dira, eta 4-14 urte Ekainaren 22an, 19:00etan,
Kultur Etxean daude eskuragarri; artekoei zuzenduta daude batzarra egingo dute begiraleekin
apuntatzeko azkeneko eguna Kultur Etxean, ekimenaren gaine-
ekainaren 17a izango da. ko zehaztasunak emateko. J.D.
ZALDIBAR
Nafarroara irteera antolatu duenak goiz pasa egiteko aukera
edukiko du; mendizaleek autobu-
du Zaldua mendi taldeak sean jarraituko dute Ziritza herri-
raino. Ibiltzen hasi eta Etxauri
mendian (1.138 m) egingo dute
Hilaren 12an izango da, eta, mendira joateaz tontorra; hamaiketakoa egiteko
aprobetxatuko dute, antolatzai-
gainera, upeltegi bat ere bisitatuko dute leek diotenez. Gailurretik jaitsi eta
Lakar herrira hurreratuko dira.
Zaldua mendi taldeak irteera berri Goizeko 07:30ean elkartuko Lau ordu inguruko ibilaldiaren
bat prestatu du ekainaren 12rako. dira Zaldibarko udaletxe aurrean, ondoren, herri horretan batuko
Durangaldeko Mendi ibilbide bat osatzeko auke- eta autobusez joango dira Iruñe- dira Iruñean geratutakoekin.
: Behargintza ra emango dute irteera horretan, raino. Han, mendira joan gura ez
eta baita gastronomian sakon- Upeltegira
tzekoa ere. Nafarroako Ziritza eta Upeltegi batean bazkalduko dute
Lakar herriak batuko ditu ekime- Ziritza herrian ibiltzen hasi gero, eta arratsaldean ardoa zelan
nak, eta bertan parte hartu gura eta Etxauri mendian egingo ekoizten den ere ikusiko dute.
duenak hilaren 8a baino lehena- dute tontorra Irteerarako, bazkideek 37
go eman beharko du izena Elisa euro ordaindu beharko dituzte,
ileak ileapaindegian. eta bazkide ez direnek 42. M.O.
10. B 10 2011ko ekainaren 3a, barikua anboto
BERBAZ
“Gerra galdu zuten, baina ez dira garaituak;
euren ideiengatik borrokan diraute”
Gudari eta milizianoen testigantzak batu ditu Azurkik liburu batean; tartean, Paco Barreña miliziano durangarrarenak
Aitor Azurki •
Donostia, 1983
Kazetaria eta publizista
“90 urte baino
gehiagogaz baikor
eta bizipozez beteta
daude gudariak”
zutenean, Frantziara joan zen,
erbestera, eta berak eta bere
senarrak aktiboki parte hartu
zuten hango mugimendu anti-
frankistan. 1960ko hamarkadan
Francoren kontrako atentatu
saiakera batean parte hartu
zuen; Donostiko Aieteko pala-
Esti Veintemillas zioan bonbak ipini zituen.
Liburua egiteko prozesuan elka-
G
udari eta milizianoen datorrela ezertara; eskatzen rrekin miliziano ibilitako bi per-
oroitzapenetan sarri “Etxean gerrari buruz galdezka hasi dutena jendeak entzutea eta tsona elkartu ziren; Paco Barre-
agertzen dira arto euren egia kontatzea da. Gogo ña eta Jose Moreno.
soroak. Frontean jardun nintzen, baina berandu; ezin dira horregaz ikusten ditut. Oso Kasualitatea izan zen. Lehenen-
zuten pertsonak horrela iru-
dikatu ditu Aitor Azurki kaze-
aitita-amamen istorioak desagertu ilobek borrokalari jarraitzen dute. go Barreña elkarrizketatu nuen,
eta argazkiak erakutsi zizkidan;
tariak ‘Maizales bajo la llu- ezer jakin barik” Paco Barreñak elkarrizketa bate- kartzelako bat euren artean.
via’ liburuan. Hamaika guda- an zera esaten du: “Ejerzito bat Geroago, Jose Morenogaz berba
riren testigantzak jaso ditu gertu ilobek ezer jakin barik. tu bategaz kontatzen zuen. Gau- genuen aurrean.Eurek bazekiten egiten nenbilela, argazki berdina
Horrela hasi nintzen 2005ean za oso krudelak ere, ez dakit zer- zer zen gerra; guk ez”. erakutsi zidan. Esan nion ezagu-
Azurkik. Gerra egun haietan
elkarrizketekin gudari horiek, gatik, umore ukituarekin konta- Gerrak kaos batean harrapatu tu nuela pertsona bat argazki
euria zen goitik behera; egun tzen zituen. Batzuetan serio jar- zituen, militarki prestatutako
desagertu aurretik, ilezkor bila- berbera zuena. Elkar ikusteko
euritsuak eta bonbaz bete- katu guran. tzen zen; batez ere, bere anaia buruzagirik barik, armarik egun bat ipini genuen. 70 urte
tako hegazkinak izan ziren Esteban Nikolasi buruz berba barik... Liburuan bizi izan zuten ziren ez zutela elkar ikusten, eta
gudarien etsai. Paco Barreña miliziano duranga- egiten zuenean, orduan igartzen prozesua ikusten da; zelan joan oso momentu hunkigarria izan
rra elkarrizketatu zenuen. Zela- zitzaion tristura. Bere anaia ziren gerrarako prestatzen, zen. Elkar ikusi bezain laster
Gerra zibileko garaira gertura- ko pertsona zen? desagertu egin zen, eta Pacok armak lortzen eta batailoiak sor- bata besteari ohiuka hasi ziren:
tzeko gudari eta milizianoen tes- Zur eta lur geratu nintzen zeu- azkeneko biderrez noiz ikusi tzen. Kontatzen dute lehenengo “Gudari, gudari!”
tigantzak jaso dituzu. Zelan hasi kan umore eta bizipozagaz. zuen kontatu zidan; oraindik ez trintxeretara zelan joan ziren,
zinen gai hori lantzen? Gogoan dut hasieran bere begi da bere gorpurik agertu. euren lehenengo tiroa non bota Elkarrizketetan entzundakoetatik
1999an, ikasten nengoela, gerra berde disdiratsuek harritu nin- zuten, zelan burkide batzuk eta ikasitakotik zer nabarmendu-
zibila lantzean konturatu nin- dutela. Bere bizipenak kontatzen Gerran ibiltzeak zelan eragin du atzean geratu ziren hilik... ko zenuke?
tzen gure etxean ez zidatela garai zebilela, momentu batean batai- gudarien izateko eran? Bizitzarekiko euren jarrera oso
hari buruz ezer kontatu. Eragina loiagaz egon zen lekuetara joatea Gehienek nahiko barneratuta Elkarrizketatutako batek, Julia humanoa da; baikorra, borroka-
izan zuen gerrak gure etxean; proposatu nion; baietz, berak. daukate gertatu zitzaiena. Eurak Hermosilla Salcedok,Otxandioko laria, irekia... 90 urte baino
aitona gudaria zen, eta osaba bat Legution eta Santa Engrazia kontziente dira mendekua ez bonbardaketa bizi izan zuen.... gehiagoko jendeak horrelako
hainbat haurrekin batera Belgi- mendian egon ginen, 70 urte ari- Bera anarkista zen, bere senarra jarrera edukitzea itzela iruditzen
kan egona zen erbestean. Nire nago han gertatutakoak gogora- legez. Gerra hasteagaz batera, zait. Asko daukate gazteoi ira-
buruari galderak egiten hasi nin-
tzen; zergatik kontatu ziguten
tzen. Niretzat opari bat izan zen
horrelako pertsona bat ezagu-
“Duela 70 urteko Julia Otxandiora joan zen; beste
gazte anarkista batzuekin. Uztai-
kasteko. Beti galdetzen didate ea
hauek garaitutakoak diren. Nire-
horren gutxi gerrari buruz? Aiti- tzea, horrelako bizipenekin eta bataila lekuetara laren 22ko bonbardaketan Juliari tzat ez dira garaitutakoak; gerra
ta-amamei galdezka hasi nin- bizitzeko zeukan gogoarekin. bi tinpanoak lehertu zitzaizkion. galdu zuten, baina ez dituzte
tzen, baina hil egin ziren, eta joan nintzen Paco Denbora asko eman zuen ospi- garaitu. Zutik daude oraindik.
pentsatu nuen hori ezin zela ger-
tatu beste familietan; ezin zirela
Zelan kontatzen zuen berak bizi-
takoa? Zelan bizi izan zuen gerra?
Barreñagaz” talean, eta hobeto entzuteko
audifonoa eraman behar izan
Irabazi egin zieten, baina euren
ideiengatik borrokan jarraitzen
aitita-amamen istorioak desa- Normalean, historia umore uki- zuen bizitza osoan. Bizkaia hartu dute. A.Ugalde
11. anboto 2011ko ekainaren 3a, barikua 11
K
KULTURA
MUSIKA JAIALDIA
Euskal Herriko Trikitixa Eguna, EGITARAUA
11:00etan
Iurretan bildu, eta kalejira
bihar, Iurretan eta Durangon
Iurretan eta Durangon
12:30ean
Tiliñori omenaldia
Iurretako plazan
(Iurretako dantzariak,
Euskal Herriko Trikitixa Elkarteak antolatu duen egun guztiko egitarauak beteko du ekainaren 4an Iurretan Zabaleta eta Mutriku, eta
bertsolarien emanaldiak,
eta Durangon ospatuko duten Euskal Herriko Trikitixa Eguna: Jose Jabier Abasolo “Tiliño” omenduko dute besteak beste)
14:30ean
Bazkaria Landakon
17:30ean
Gozategi taldearekin
erromeria
19:30ean
Jaiaren amaiera
Laurogeita hamarreko hamar-
kada horretan sortutako ikaslegoa
eta zalegoa izaten da, batez ere,
Trikitixa Egunaren protagonista.
Euskal Herriko alde guztietako tri-
kitilariak batzen dira: Markinako
2006ko hitzorduan esaterako, mila
trikitizale batu ziren bazkaritara;
horietariko gehienak Euskal Herri-
ko hainbat eskualdetik etorritako
trikitilari gazteak.
Omenaldia Tiliñori
Adolfo Jainagaren ahotik jaso
dugunez, “Francoren diktadura-
ren garairik ilunenean, euskal kul-
turaren adierazpena zen guztia
zapalduta zegoen garaian, euskal
kulturaren berpizkundean lan
E
asko egin zuten”: gerra etorri
uskal Herriko trikitilarien mende laurdenez egindako lana- 1994tik, Trintxerpen, Zamu- zenean soinua armairuan gorde-
eta trikitizaleen topagu- ren erreleboa 1994an hartu zute- dion, Gasteizen edo Getxon ospa- ta geratu zen etxe askotan, seku-
nea izateko antolatu dute netariko batek, Adolfo Jainagak, tu dituzte Trikitixa Egunak. lako errepresioa egon zelako.
ekainaren 4ko eguna. Maiztasun azaldu digu Trikitixa Egunaren
1994an, Durangon eta 1990eko hamarkadan, “soinu txi- “Tiliñoren lana izan zen baserriz
zehatzik barik antolatzen dute jatorria. 1994ko irailaren 25ean, Urkiolan ospatu zuten kiak sekulako gorakada izan zuen”, baserri joatea, eta hori guztia kale-
eguna; egin zuten azkena goiko Durango-Urkiolan antolatu zuen Ja i n a g a k k o n t a t u d i g u n e z : ra ateratzea, eta jende horrek soi-
argazkiko 2006ko Markinakoa da. Trikitixa Elkartearen talde kudea- Trikitixa Eguna “Orduantxe sortu ziren eskola nua zelan jotzen zuen erakustea”.
Trikitixa Elkartean Esteban tzaile berriak lehenengo Euskal gehienak, eta Euskal Herriko txo- Biharko Trikitixa Egunean esker-
Larrañaga eta kideek ordura arte Herriko Trikitixa Eguna. ko guztietara zabaldu”. tuko diote hori dena Tiliñori. I.E.
Diktadura gainditzen saiatu zaharrena, 1926koa, Oromiñoko
Arantzeta neba-arrebei egindakoa
zenari hauspoa emanez dela, besteak beste.
Baserririk baserri, trikitilari
bakoitzak musika-tresna jotzen
1974an antolatu zuten lehenen- jaso zuten, Adolfo Jainagak nabar- norekin ikasi zuen edo soinua
goz Iurretako Trikitixa Eguna; mendu digunez, aurrekoen ira- zenbat pezeta ordaindu zuen jaso-
99an azkena. Hogeita bost urtez, kaspena, eta eurek trasmititzen tzen duen zerrenda dauka Tiliñok.
urtero urtero antolatu zuten egu- diete orain gaztetxoei.
na. Aldameneko argazkia 1979an Gaztetxoa zela Kepa Junkera
hartutakoa da: dozena bat triki- Bizkaiko trikitilari zaharren artean 1979an hartutakoa da
tilarik jaso zuten Iurretan ome- agertzen duen argazki bat da
ezkerreko argazkia, 12
naldia. “Tiliñok Iurretako Trikiti- 1974tik Iurretako Trikitixa Eguna-
xa Eguna antolatzen egindako ren irudietako bat. Baina trikiti- trikitilariren omenaldia
lan guztia eskertuko” du Euskal larien, dultzaineroen eta pande-
Herriko Trikitilari Elkarteak bihar. ro-joleen izenak, argazkiak eta
Egun horren antolakuntza Iurre- hainbat eta hainbat pasadizo eta Serafin Arantzeta “Oromiño”
tako Jai Batzordearen elkarlana- kontu gordetzen ditu bihar ome- trikitilariari omenaldia egitetik
gaz egiten zuela nabarmendu naldia jasoko duen Jose Jabier hasi ziren Iurretako Jai Batzorde-
gura du, baina, Tiliñok berak. Abasolo “Tiliño”-k gogoan: Biz- koak. “Ordura arte”, kontatu digu
Aurreko belaunaldietako tri- kaian dauden dultzaina metali- Tiliñok berak, “trikitilariak erdi
kitilariek zelan jo eta kantatzen ko zaharrenak Durangoko Ermo- gordeta egon ziren: Guardia Zibi-
zuten jaso eta erakutsi zuen do kalean egindakoak zirela, esa- lek soinua apurtuta batzuk... ”.
Tiliñok, Trikitilari Elkartean kon- terako. Tailerra Donostian Bihar, Tiliño izango da triki-
tatu digutenez. Gaur egun triki- zeukaten Larrinaga soinugileak tizaleen omenaldia jasoko due-
tia irakasten duten 40-50 urtekoek ere Axpeko jatorrikoak zirela edo na: bere izena daraman biribilke-
Tiliñoren dibulgazio lanari esker Bizkaiko trikitixa grabaziorik ta eskainiko dio Oskar Estangak.