1. 2012ko maiatzaren 4a
Herririk Herri
anboto
10. urtea - 457 zk. durangaldeko astekaria
6 Berbaz 8 Kultura 12
www.anboto.org
Atxondon Barraskiko etxeak eraikitzen Nekane Jurado: “Bizi dugun krisia ez da Paulo Lameirok umeentzako tailerra
jarraitzeko abal-emailea topatu dute ekonomikoa bakarrik; estrukturala da” emango du Durangoko Musika Eskolan
“Aurten oso talde ona
daukagu. Edozein
egoeratan aurpegia
emateko prest dago”
Txema Lasa
Athleticeko jokalari ohia
Kepa Aginako
KIROLA 15-16
Durangaldeak ere egingo
BERRIZ 2
CD, toner eta pilak
batuko dituzten
du bultza Bukaresten kontenedore berriak
Arropa bakarrik ez; orain, bil-
keta selektiborako kontainer
osoagoak ipini dituzte udaletxe
Athleticen hamaikakoan ariko dira Iturraspe Europako finalean, Durangaldeko hainbat
alboan eta tren geltokian. Eki-
abadiñarra eta Amorebieta iurretarra zale egongo dira animatzen, maiatzaren 9an men aintzindaria da Bizkaian.
Durango 2
“Okupazio ilegala” salatu dute
Fundifes enpresaren jabeek
Iurreta 4
Kale Azoka antolatu dute
Landa Garapenak eta udalak
Elorrio 7
Leiz Miñotako Plan Berezia
urtebetean gura du prest udalak
Mallabia 6
Autobus ordu aldaketagatik kexa
aurkeztu du Mallabiko Udalak
2. H 2 2012ko maiatzaren 4a, barikua anboto
Anboto Komunikabideak
HERRIRIK HERRI @anboto
DURANGO
“Okupazio ilegala”
salatu dute Fundifes
enpresaren jabeek
Gizon bat atxilotu zuten bertan sexu erasoagatik;
eta iaz andra bat hil zen, leihotik behera erorita
Tabirako Fundifes enpresa aban- emakumearen oihuak entzun
donatuan gertatu diren bi erasoen zituzten bere senide eta lagunek,
aurrean, enpresako jabeek “eran- eta laguntzera joan ziren. Ustez-
tzunkizunez” jokatu dutela adie- ko erasotzaileak suzko arma bate-
razi dute: “Okupazio ilegala sala- gaz mehatxu ere egin ziela zabal-
tu genuen Ertzaintzan, eta polizia du du Ertzaintzak. Biktimaren
indarren esku utzi dugu bertan ger- hurrekoek Ertzaintzari deitu eta 34
tatzen dena”. Hainbat pertsonak urteko gizona atxilotu zuten.
bizilekutzat hartua du abandona- Joan zen ekainean, berriz,
tutako eraikina. abandonatutako fabrikako bule-
Azken gertaera, joan zen egue- goko leihotik jausita, Bilboko 31
nean jazo zen. Ertzaintzak 34 urte- urteko emakume bat hil zen. Egun Fundifes enpresa Durangoko Tabira auzoan kokatuta dago.
ko gizon bat atxilotu zuen eraiki- batzuk beranduago, Ertzaintzak
nean, ustez emakume bati sexu emakumearen bikotekidea atxilo-
erasoa egin ziolakoan. Ertzain-
tzaren bertsioa honakoa da: Tabi-
tu zuen, hilketa egotzita.
EAJ:“Jabego pribatua denez, PSE-EEko Pilar Riosen ustez,
udalak gai honetan badu zer egi-
Birkalifikazio eskaera nik: “Eraikina erortzeko dagoe-
Fundifes enpresaren jabeak, ber- udalak ezin du ezer egin” ladeklara dezake, baina proze-
Urteak daramatzate udalari tan eta Otsaila XXI enpresetan jar- su horrek urteak iraun ditzake.
16.000 metro koadrodun dun zuten langileak dira. Urteak Udalak Fundifesen kasua gai zibil informatzea da eta, gura badu- Hobeto da jabeekin akordio bate-
lurren birkalifikazioa eskatzen daramatzate udalari 16.000 metro edo penala dela azaldu du, “ez te, jabeei laguntzea”. ra heldu bota edo tapiatzeko”.
koadrodun lurren birkalifikazioa administratiboa”. EAJren gober- Bilduk kritikatu egin du uda- Ildo beretik jarraituta, Ara-
eskatzen. Urteotan hainbat mobi- nu taldeak dioenez, “jabego pri- lak eta udaltzaingoak oraindik larreko Dani Maezturen berbe-
ra auzoan, 22:00etan, gizon batek lizazio antolatu dituzte. 2010eko batua denez, udalak ezin du gau- informaziorik eman ez izana: tan, udalak hondamen espe-
fabrika batean lo zegoen emaku- martxoan itxialdia egin zuten uda- za handirik egin”. Montebideon “Eraso sexista honen aurrean dientea zabaldu beharko luke,
me bati hartu-eman sexualak iza- letxean. Udalak birkalifikazioa egi- eta Artekalen antzeko kasuak gure elkartasun osoa adierazi “eraikina eta hari atxikita dagoen
tea proposatu zion, eta, ezetz eran- ten denean lurzoru horri dagokion gertatzen direla diote jeltzaleek: gura diogu erasoa jasan duen pabilioiaren hondamena dekla-
tzun ostean, gizonak emakumea dentsitateagaz egingo dela azaldu “Egin dezakegun bakarra jabeak emakumeari”. ratzeko”.
heldu eta arrastaka eroan zuen; du. M. O. / J.G.
Lan arloan, kristauen Durango eta Izurtza arteko tik irtengo dira, 08:30ean, eta Dolo-
meta eta Mendiganetik pasatuta,
Neberondoraino joango dira ibi-
konpromisoa eskatu dute mugarriei bisita, bihar laldian. Lau ordu inguruko ibilal-
dia dela kalkulatu dute; guztira 6,4
kilometro egingo dituzte.
Elizbarrutia ‘Lana bizigai’ kanpaina egiten dabil 30 mugarri inguru dira, 6,4 kilometroko bidean Eguraldi onagaz 200 bat per-
tsona batu izan dira jaian. Gaur da
Durango eta Izurtza arteko 30 izena emateko azken eguna, bai-
mugarri ingurutatik ibilaldia egin- na bihar bertan han agertzeko ara-
go dute bihar goizean. Alpino Dolometa eta Mendiganetik zorik ez da egongo. Azaldu dute-
mendizale taldeak eta udalak 13. pasatuta, Neberondoraino nez, “jendea eguraldiari begira ego-
aldiz antolatu dute Mugarri Egu- joango dira ibilaldian ten da, eta azken orduan ematen
na. Herriko mugetatik egiten den dute izena askok”. Ibilaldia amai-
ibilaldiaren lehen etapa izango da tzerakoan hamaiketakoa eta oroi-
biharkoa; Andra Mariako elizpe- garriak banatuko dituzte. A.U.
leek Nafarroako Rural Kutxara jo
200 landare zozkatuko beharko dute landereen bila.
Elkarretaratzea, udaletxe aurrean. ditu merkatarien elkarteak Txartelaren abantailak
Elkartekoek gogorarazi dutenez,
"Prekarietatea handitu da, kontra- Lana bizigai kanpainan ari Durango Txartela doako kredituz-
tu laburretan ez dago formaziora- dira eta, horren baitan, gaixotasun Durango Txartela erabilita eskuratu ahalko dira ko visa txartela da. Ez dauka komi-
ko ia astirik eta murrizketak segur- profesionalak eta lan istripuak siorik eta edozein bankutan hel-
tasunean egin dituzte hainbat aitortzeko eta biktima eta familiei Maiatzaren 25era arte, Durango naren helburua. Durangaldean 87 bideratu daiteke. Maiatzean abia-
enpresek". Lan arloan kristau elkartasuna adierazteko ekitaldia Txartelagaz erosketak egiten denda daude Durango Txartelera tu duten kanpaina honen antzeko
komunitateak konpromisoa har- egin zuten, pasa den barikuan, Lan dituzten herritarren artean batuta. egitasmoez gainera, nabarmendu
tu behar duela aldarrikatu dute Osasunaren Nazioarteko Eguna- kalanchoe motako landareak zoz- Merkatarien elkarteak 200 lan- dute %3ko deskontua egiten dute-
Tabira Pastoral Barrutiak eta Lan- ren bezperan. Krisi garaian lan katuko ditu +Dendak merkatarien dare ditu zozketatzeko. Erostera- la elkarteko kide diren gasolinde-
gile Pastoraltzako Elizbarrutiko istripu kopurua hazi egin dela kri- elkarteak. Durango Txartelaren koan, tiketean ipiniko du erosleak gietan; Otxandioko eta Izurtzako
Idazkaritzak. tikatu zuten. A.U. erabiltzaileak “saritzea” da kanpai- saria lortu duen edo ez, eta irabaz- Avia gasolindegietan. A.U.
3. Herririk herri
anboto 2012ko maiatzaren 4a, barikua 3
H
DURANGALDEA BERRIZ
Hiltegi berriko obretarako, Kontainer berriak ipini dituzte,
“inplikazioa” eskatu dute bilketa selektiboa errazteko
Lanetarako 7,5 milioiren %60 behar omen dute Udaletxe alboan eta tren geltokian egokitu dituzte; aitzindari da Bizkaian
Abadiñoko alkateak, pasa den ustez, “Erralde disoluzio proze-
astean, Erraldek 2,6 milioiko zorra suan dagoela esateko azalpen
duela adierazi eta gero, adminis- bakarra esparru baten proiektua
trazio kontseiluko kide ohiek elkar- likidatzea erabaki dutela da”.
tearen zorraren inguruko azalpe- Berrizko hiltegiko eraikitze
nak eman dituzte EHNEren aldiz- faserako 7,5 milioi beharko direla
karian. Diotenez, bi milioi pasatxo azaldu dute: “%40 Eusko Jaurlari-
dagokie hiltegi berriko lanen 1. tzak emango du”. Falta dena lortze-
faserako eskatu zen maileguari. ko“udal berrien eta administrazioen
Oharra izenpetu dute Jabier inplikazioa” lortu gura izan dela esan
Azpitarte presidente ohiak, Niko dute. “Diru guztia eduki arte lane-
Moreno presidenteorde ohiak eta kin ez hastea erantzukizunez joka-
Alberto Llona idazkari ohiak. Euren tzea dela uste dugu”. A. U.
OTXANDIO
Jai Batzorde bakarra 2008an izan zen. Lehiake-
ta adinaren arabera banatu dute:
biziberrituak hamasei urtera artekoak eta hor-
tik gorakoak. Lanak aurkezteko
Orlan Isoird alkatea, udaletxe alboko edukiontzia estreinatzen.
kartel lehiaketa epea maiatzaren 29an amaituko rropa jasotzeko herrian Orlan Isoird alkateak, sastar
berreskuratu du
da, eta udaletxean edo helbide
honetan aurkez daitezke lanak:
jaibatzordea@gmail.com.
A egon diren edukiontziak
kendu eta beste bi ipini
dituzte, berriak. Udaletxe alboan
Zerbitzu honegaz hondakin
kopurua asko murriztuko dela
kopurua asko murriztuko dela
uste du. Iaz, arropen ontzian
28.000 elementutik gora batu ziren.
Santamaña jaiak antolatzen dihar- Ekaineko lehen asteburu bie- eta tren geltokian ipini dituzte aurreikusten du Isoirdek “Berrerabilpenaren bidez, tres-
duen Jai Batzordea biziberritu egin tan lanak kontzejupean ipiniko edukiontziak. nen bizitza luzatu eta hondakin
dute. Ohiko bost-sei lagunak barik, dira ikusgai eta herritarren botoek Arropa eta tresnen berrera- bihurtzea ekiditen da”.
25 bat dabiltza orain, eta ekitaldiak erabakiko dituzte irabazleak. Nagu- bilpena bultzatzeaz gainera, orain ten dutelako, objetu bakoitza Ingurumena zaintzen lagun-
prestatzeko aukera zabalagoa dute. sientzako saria Orio hotelean aste- pilak, CDak eta tonerrak ere bota- dagokion zuloan botata. Telefono tzen duela azaldu du Isoirdek,
Horrela, aurten Santamañetako buru pasa eta spa saio bat da. Gaz- tzeko aukera dago. Bizkaian mugikorrak, etxetresna elektri- kausa ondorio adibideekin: “Hiru
kartel lehiaketa berreskuratzea teen saria irabazlearen adinaren aitzindari da sistema, kontainer koak, jostailuak edota liburuak liburu berrerabiliz, 84 litro ur
erabaki dute. Orain arteko aldi arabera erabakiko dute. J. D. berriek bilketa selektiboa erraz- ere bertan bereiztu ahal dira. aurrezten da”. M.Onaindia.
4. Herririk herri
H 4 2012ko maiatzaren 4a, barikua anboto
IURRETA
Udako tailerretan
izena emateko, 25 postugaz
maiatzaren 14ra
arte dago aukera
abiatu du bidea
Umeen aisialdia “hezitzailea eta,
aldi berean, dibertigarria” izatea da
Kale Azokak
udako tailerren helburuetako bat. Urkiola Landa Garapen Elkarteagaz batera eratu
Baita ikasteko interesa era ludikoan
piztea ere, edota, genero ikuspun- du udalak; hileko 1. eta 3. eguenetan izango da
tu batetik, umeen garapen integra-
la sustatzea. urretarrek merkatua izango toko eta inguruko baserritarren
Hiru eta hamalau urte arteko
neska-mutilentzako izango dira
udako tailerrak, eta uztailaren 2tik
I dute hamabost egunean behin:
Kale Azoka. Hileko lehenengo
eta hirugarren eguenetan egingo
produktuekin.
Alkateak dioenez, orain
herrian dagoen komertzio eta
30era egingo dituzte. Izena ema- dute, Frai Juan Askondon eta Dan- ostalaritza establezimenduekin
teko epea zabaldu dute dagoene- tzarin, 09:00etatik 13:30era. Urkio- “osagarria” izango da azoka. Oihal
ko, eta maiatzaren 14ra arte eman la Landa Garapen elkarteagaz bate- postuetan, arropak, kirola egite-
ahalko dute izena interesa dauka- ra sortu du udalak. Merkataritza koak, oinetakoak, bitxiak edota
tenek. eta ostalaritza jarduerari bultza- etxerako osagarriak egongo dira.
da handiagoa ematea lortu gura Baserritarren produktuak, Aba-
dute Kale Azokagaz, herrigunea diño, Mallabia, Zornotza, Duran-
Umeen aisialdia “hezitzailea “suspertzeko”. gotik ekarritakoak izango dira:
eta dibertigarria” izatea da ortuaria, fruta, ogia, sagardoa,
tailerren helburuetako bat txakoliña, eztia eta gazta.
Totorikaguena: “Erakargarri
egin dezake herria, giroa “Beste kolore bat”
Ibarretxe kultur etxean edota sortu. Horregatik, kalitatea Herriari "beste kolore bat" eman
udaletxean aurkeztu daiteke izen- lehenetsi dugu” diezaiokeela uste du alkateak:
emate orria. Matrikularen zenba- "Erakargarriago egin dezake
tekoa, berriz, bankuaren bidez herria, giroa sortu. Horregatik,
ordaindu behar da. Herrian errol- Iñaki Totorikaguena alkateak kalitatea lehenetsi dugu, postu
datuta daudenentzat eta Maizte- gaineratu duenez, inguruko base- kopurua barik. Inguruetatik eto-
giko ikasleentzat 194,75 euro; eta, rritarren produktuen kontsumoa rritakoek gure merkataritza eta
gainerakoentzat 292,12 euro. Onar- ere sustatu gura dute. 25 postu ostalaritza ezagutzeko aukera
tutakoen zerrenda maiatzaren egongo dira: hamabost, oihal eta izango dute". Harrera ona izatea
24an argitaratuko dute. A. B. telekin, eta beste hamarrak, ber- espero dute. A .B. Kale Azokak bisitarien jakinmina biztu du lehen egunean. A. B.
ZALDIBAR
Goiuriako ibarbideen auzia Piboteekin aparkalekuak
argitzeko galdetegia prest dago erregulatu gura dituzte
Alkatearen kontrako errefusatze-intzidentziaren prozedura aurrera doa
Haurreskola sarrera inguruan, Munibe kalean
Lukupeko Troka eta Luku-Txiki arrazoitu dute kofradiakoek erre- eta Euskal Herria kalean ipini dituzte piboteak
ibarbideak (Luku-Baso S.A) lurrez fusatze-intzidentzia tramitera
betetzeko lizentzia aprobetxatuta Alkateak eta onartutako eroateko. “Behar ez den lekuan aparkatzen Haurreskolaren sarrera inguruan
izan diren ustezko legez kanpoko Lukupeko Troka eta Luku-Txi- duten gidariekin arazo larria ipini dituzte aparkatzea debeka-
lekukoek erantzuteko
jarduerak argitu guran pauso berri ki ibarbideen betetze egitasmoa- geneukan”. Horregatik hartu tzeko piboteak.
galderak onartu dituzte
bat eman du udalbatzak. Horre- ri buruzko espedientean, 2007tik dituzte aparkalekuak erregula-
tara, eta Goiuriako kofradiak Iña- ibarbideotako mugimenduei tzeko neurriak, Bilduren udal Jaietarako kartela
ki Totorikaguena alkateaten kon- buruzko txostena batzea ere onar- gobernuak azaldu duenez. Muni- Bestalde, uztaileko jaiak iragarri-
tra aurkeztutako errefusatze-intzi- riako kofradiakoek, 2009ko lur- tu dute udalbatzarrean. Txoste- be eta Euskal Herria kaleetan eta ko dituen kartela aukeratzeko,
dentziaren barruan, alkateak eta jausiak sortutakoak konpontzeko nean jasotakoak baino ez dira lehiaketa antolatu du udalak.
onartutako lekukoek erantzuteko sarbide-pistaren “legez kanpoko” onartuko errefusatze-intzidentzia Maiatzaren 25 artekoa da epea,
galderak onartu dituzte. obratarako baimena aprobetxa- prozeduran. Kofradiak aurkeztu-
Bildu: “Behar ez den lekuan eta 250 euroko lehenengo saria
Iazko ekainean eta uztailean tuz; 2006tik ezin zitekeen ezer isu- tako froga gehienak baztertu dituz- aparkatzen duten gidariekin eta 150eko bigarrena banatuko
baimen barik ehunka kamioien ri. Jarduera ez zutela eten ezta te. Hori berretsi dute EAJ, PP eta arazo larria geneukan” dituzte, eta baita hamalau urte-
edukia isuri zela salatu zuten Goi- zehapen espedienterik agindu PSE-EEk; Bilduk ez. A. B. tik beherakoen saria ere. I. E.
6. Herririk herri
H 6 2012ko maiatzaren 4a, barikua anboto
ATXONDO
Abal-emailea aurkitu duela B
arraski zonaldean etxebizi-
tzak egiteko proiektua gel-
diarazi egin zuen udalak
tuak aurrera egitea gura du, “Nor-
visari dirua aurreratu dioten nor-
banakoak daudelako eta horiek ere
jakinarazi dio Norvisak udalari 2010ean, Norvisa enpresa susta-
tzaileak ordainketak egiteari utzi
ziolako. Guztira, Norvisak udalari
kezkatzen gaituztelako; baita
enpresaren inguruan mugitzen
diren gremioek ere”.
zor dion diru kopurua 305.000 Barraski eremuan bost erai-
Barraskiko etxebizitzen proiektua berriro martxan egon daiteke laster eurokoa da, eremua berriro par- kin eta 52 etxebizitza egiteko
tzelatzeko eta urbanizatzeko. proiektua dago. Horietako eraikin
Zorrek sortutako egoera, desblo- bi egiten hasi ziren sustatzaileak
keatu egin daiteke orain. Konfian- eta oso aurreratuta zeudenean
tzarako tarte hori agertu du Juan- agindu zuen udalak geratzeko.
jo Nora alkateordeak. “Dirua utzi-
ko dieten abal-emailea badutela Arratoiak obretan
esan digute”. Zehazki, Bancaja ban- Agenda 21ari zegokion batzarre-
kua da abal-emailea. tako batean, herritarrek erdi egin-
Noraren esanetan, “negozia- da dauden etxebizitzetan arra-
zioak bide honetik doaz eta, orain toiak zebiltzala adierazi zuten.
eta hemen, proiektua aurrera joan- Alkateordeak dioenez, “sortu dai-
go dela ematen du”. Udalak proiek- tekezkeen osasungarritasun ara-
zoek asko kezkatzen gaituzte, bai-
na eremu hartako erantzukizuna
J. Nora: “Negozioazioak bide Norvisarena da”. Dena den, lasai-
honetik doaz eta ematen du tasun mezua zabaldu du: “Sarritan
proiektua aurrera joango dela” egon gara obretan eta ez dugu osa-
sun egoera arriskuan ipintzeko
Barraskiko lanak 2010ean geldiarazi zituen udalak, Norvisak zorrak zituela argudiatuta. egoerarik somatu”. J.Derteano
IZURTZA MALLABIA GARAI
Jaien antolakuntzan parte hurrengo batzarrera joateko dei
egiten diegu, ideia berriak eztabai-
Autobusaren Herriko jaiak
datu eta ahalik eta jai egitaraurik ordutegi antolatzen hasi
hartzera deitu du udalak zabalena lotzeko”. Hurrengo batza-
Irailean ospatuko dituzte Erdoitza- jubilatuen elkartea…) eta norba-
rra maitzaren 2an izango da, aste-
lehena, 19:30ean, udaletxeko batzar
aldaketagatik dira Trumoitte
ko Andra Maria jaiak, eta antola-
tzeko batzarrak egiten hasi dira api-
nakoak batu ziren, zortzi bat lagun
guztira. Dena den, udal ordezka-
gelan.Lehenengo batzarra eman-
korra izan zela azaldu dute udal
kexatu da udala elkartekoak
rilean. Lehenengo batzar horreta- riek ahalik eta jai parte-hartzailee- ordezkariek: “Ideia interesgarriak EuskoTreneko autobusen ordu- Aurtengo herriko jaiei begira
ra herriko elkarteak (Argintxu, nak izatea gura dute: “Herritarrei egon ziren”. J. D. tegi berriak, zerbitzua nabarmen lanean hasi dira dagoeneko Tru-
kaltetu duela kritikatu du udalak. moitte kultur elkarteko kideak.
Orain arte Mallabitik ordu erdi- Hilabete pasatu da lehenengo
ro ateratzen ziren autobusak. batzarra egin zutenetik, eta
MAÑARIA Mendarora zihoan bata, eta bes- eguaztenetan batzeko asmoa
tea Ondarrura. Apirilaren 16an dute, hamabost egunetik behin.
Auzobideak argiztatzeko Arrankariak ordutegi berria martxan jarri
zutenetik, hogei minutuko tar-
askatuko tean bi autobusek irtetzen dute Herri-afaria eratzeari
araua onartu du udalak dituzte errekan
herritik, eta beste 40 minutuan
ez dago zerbitzurik Ermura, Eiba-
garrantzia eman diote,
jende asko batzen duelako
rrera edo Mendarora joateko,
Farola berriak kontsumo baxukoak izango dira Foru Aldundiaren ekimenez, azaldu dutenez. “Autobus guztien
milaka arrain askatuko dituzte ibilbidea Mendaron bukatzen Uztailaren 24tik 31ra ospa-
Udalak auzoetako argiteria publi- nukleoaren sarrerako auzobidea Bizkaiko erreketan. Horien da eta Ondarroarainoko zerbi- tuko dituzte jaiak Garain. Iaz
koaren zerbitzua erregulatzeko argiztatzea proposatu dute. artean, Mañaria erreka ere auke- tzua, guztiz kendu dute. Orain abuztuaren 1ean amaitu zituz-
ordenantza onartu du. Etxe baka- Udalak ipini eta mantendu- ratu dute. Azaldu dutenez, arran- arte orduro geneukan kostalde- ten, baina aurten ez dituzte luza-
rrak diren kasuetan, eraikineko ko du argiteria. Salbuespena eza- kari autoktonoak ekarriko dituz- ra joateko aukera, orain, behin tuko, azaldu dutenez. Santiago
sarrera nagusiko auzobidea argi- rri dute: "Sortu berri diren etxee- te datozen asteetan. ere ez”. eguna aste barruan tokatzeak
tuko dute. Baserri nukleoa denean, takoak izan ezik; izan ere, argi-pun- Bizkaian ia 25.000 amua- Irtenbidea proposatu dute eragina izango ei du egitarauan.
tuak titularren kontura joango rrain jaregitea da Aldundiaren udalekoek, Ermutik hamar gutxi- Musika taldeak kontratatzeak
dira". Herrian erroldatutakoen asmoa. Horretaz gainera, udaz- tan irteten duena eta Ondarru- denbora eskatzen duela-eta zere-
Herrian erroldatutakoen eremuan, udalak berak lagundu- kenean 9.000 izokin edo barba- raino laurden gutxitan doana, gin horretan murgilduta dabil-
eremuan, udalak lagunduko ko du diruz kontsumoa. Farolak, rin ere askatuko dituzte Lea, biak Mallabitik ateratzea. Bi auto- tza . Gainera, herri-afaria eratzea-
du diruz kontsumoa kontsumo baxuko LED bonbiladu- Karrantza, Barbaduneko ubidee- busak Mallabitik abiatzen ziren, ri garrantzia eman diote, jende
nak izango dira. M. O. tan. M. O. bidaiaririk hartu ez arren. J.G. asko batzen duelako. M. O.
7. Herririk herri
anboto 2012ko maiatzaren 4a, barikua 7
H
Durangaldean labur
Barne garapenari Munduko 50. Nagusientzako
buruzko tailerra jatetxe onena ariketak uretan
Elorrion, Lourdesko Ama ikastetxean, Axpeko Etxebarri jatetxeak mun- Berrizko igerilekuetan, nagusiek
barne garapenari eta programazio duko jatetxe onenen zerrendan uretan ariketa fisikoa egiteko jar-
neurolinguistikoari buruzko tailerra 50.postua lor tu berr i du. duerak egiten hasi dira. Eguaz-
emango dute. Helburuak hauek dira: Nazioarteko 800 kritikari gastro- tenetan 10:30etik 11:30era egi-
“Sakonean norbera izatea eta giza nomikok iritzia eman eta gero, ten dituzte saioak, eta ez da derri-
hartu-emanak hobetzea”. Maiatza- Restaurantaldizkariaren 50 jate- gorrezkoa igerian jakitea.
ren 12an eta 13an izango da tailerra. txe onenen San Pellegrino Animatuz gero, izena edonoiz
Izena emateko: 658 726 654. zerrendan sartu da Etxebarri. eman daiteke jubilatuen etxean.
ELORRIO
Leiz Miñotako Plan Berezia
urtebetean egingo du udalak
Lurjabe bategaz hitzarmena sinatu du udalak, EAJk eta PPk babestuta
eiz Miñota auzoko Plan Bere- zaio, eta “eskubide urbanistikoak
L zia diseinatuko du udalak.
Korporazioak hirigintza anto-
lamenduaren gaineko hitzarmena
Hamasei etxebizitza daude
Leiz Miñotan, eta zortzi
gehiago egin ahalko dira
baldintzatzen dira”. Bestelako dis-
tribuzio baten alde agertu da, eta
auzotarren iritzia ez dela kontuan
sinatu du auzoko lurjabe bategaz, hartu kritikatu du. Bestalde, jabea
eta plana urtebetean egiteko kon- auzoan granja bat zeukan enpre-
promisoa hartu du. sa bat da, eta eraikin hori erortze-
Iaz onartutako Hiri Antola- ko zorian dagoela-eta, arriskutsua
mendurako Plan Orokorrak Hitzarmenak, lurrak jasotzeko dela dio Bilduk. Ahal den arinen
(HAPO) landa guneentzako esku- epea aurreratzea dakar, Plan botatzeko konpromisoa eskatu dio
bide urbanistikoak zehazten ditu. Berezia egin ahal izateko gobernu taldeari.
Hamasei etxebizitza daude Leiz
Miñotan, eta zortzi gehiago egin Granja botatzeagaz, ados
ahalko dira. Udalagaz hitzarme- zioak edota eraikin berrien koka- Joseba Mujika alkateordea ados
na sinatu duen jabeak, hiru etxe- pena zehaztuko dituzte Plan Bere- agertu da, erortzeko dagoen gran-
bizitza egin ahalko ditu, bi eraiki- zian, besteak beste. jaren kasuan, eta eraisteko kon-
netan. Udalak lurjabe horren promisoa hartu du. Baina, gai-
12.000 metro koadroko lurra jaso- Bildu: “Onura handiegia” nontzean, erantzun du eskubide
ko du. Hitzarmenak, lurrak jaso- EAJk eta PPk alde bozkatu dute, bai- urbanistikoak HAPOn ezarrita-
tzeko epea aurreratzea dakar, Plan na Bilduk ezezkoa eman dio hitzar- koak direla, eta auzotarren iritzia
Berezia egin ahal izateko. Urbani- menari. Xabier Orbegozoren ustez, Denon artean parte-hartze proze-
zazioak, ura eta argiaren instala- jabeari “onura handiegia” ematen suan hartu zela. M. Onaindia.
ABADIÑO
Mende oso bat bete du Parte-hartze
handiagaz
Lorenza Plaza abadiñarrak hasi dira San
Omenaldia egin diote agintariek eta bere lagunek
Prudentzio jaiak
Hiru egun barru, domekan,
Donien Atxa kendu arte, gaur,
bihar eta etzirako programazio
zabala egongo da Traña-Matie-
nako jaietan.
Joan zen asteburuan egural-
diak ez zituen ospakizunak larre-
gi lagundu. Hala ere, balorazio
positiboa egin du Jose Luis Nava-
rro alkateak, orain arteko egunez:
“Urtero bezala, herritarren par-
te-hartze handia egon da”. Anto-
laturiko ekitaldiak ondo joan
dira orain arte, alkateraren ber-
betan. “Aparteko arazo barik”.
Jubilatuen etxeko ekitaldia; hainbat opari jaso zituen Plazak.
Hainbat hiri-altzari
Mende oso bat bete du. Ehun urte Hiru lore-sorta, plaka eta oroi- kaltetu dituzte egunotan:
betetzeko bere sekretua, lana garria jaso zituen Lorenza Plazak zaborrontziak eta jardinerak
“gogor” egitea izan dela esan zuen omenaldi horretan.
Lorenza Plazak. Apirilaren 30ean, Ekitaldi amaieran, Traña-
Traña-Matienako jubilatuen Matienako jubilatuen elkarteko Hala ere, hainbat hiri-altza-
etxean jaso zuen Lorenza Plazak bere lagunek urtebetetze pastela ri kaltetu dituzte egunotan: zabo-
senide eta lagunen omenaldia. ere eskaini zioten omenduari. Tal- rrontziak eta jardinerak apurtu-
Udalaren eta Bizkaiko Aldundia- de Batuak dantza taldekoek ema- ta agertu dira. Etxebizitza baten
ren ordezkariek ere parte hartu naldia eskaini zuten, eta luntxa atarian eta igogailuan ere kalteak
zuten ekitaldian. egin zuten gero. I. E. eragin dituzte. I. E.
8. B 8 2012ko maiatzaren 4a, barikua anboto
BERBAZ
“Ekonomia komunitatearen zerbitzura egon
behar da, merkatuen zerbitzura egon ordez”
‘Krisiaren irtenbidea: ekosoziofeminismoa’ berbaldia emango du Juradok, gaur, 18:30ean, Durangoko Andragunean
N
ekane Juradoren berbetan,
egungo krisia ez da ekono- Nekane Jurado •
mikoa bakarrik. Amalurra
eta balore femeninoen bidea har- Ekonomialaria
tuta aldaketarako pausoak emate-
ko premia ikusten du. Egungo ere- Egoera ekonomikoari
du ekonomikoa guztiz aldatu, eta buruz hainbat liburu
auzolana aldarrikatuko du gaurko argitaratu ditu
berbaldian, Andragunean.
‘Ekosoziofeminismoa’zer den labur azal-
du ahal duzu? “Etxera begiratu behar
Bizi dugun krisia ez da ekonomikoa
bakarrik; estrukturala da. Lehengaien
da, komunitatera, eta
krisia dago, energiarena, osasunarena, bizitza premiei erantzun”
genero hartu-emanena, baloreena...
Horregatik, erabat berria izango den ere-
du bat behar dugula pentsatzen dut. tzeko prest daudela. Valentzian eta
Amalurra errespetatuko duen eredua Madrilen badabiltza horrelako pausuak
izan behar da, eta sozialista, zentzu ematen. Momentu historiko honen gau-
sozialean; ekonomia komunitatearen zarik onena da karetak kentzen dabiltza-
zerbitzura egon beharko da, merkatuen la. Gerra Hotza amaitu zenetik, ongizate
zerbitzura egon ordez. Horretarako, estatua deusezten ibili dira, eta krisiak
balore batzuk behar dira: elkartasuna, azkartu egin du prozesu hori. Duela
babesaren ekonomia, baztertzailea izan urteak lege bidezko prekarizazioari
beharrean inklusiboa izango dena... buruz berba egiten genuenean jendeak
Balore horiek femeninoak dira. ez zuen ulertzen. Orain hori azaleratu
egin da, eta horregatik, aldaketarako
egoera hobea dago.
“Bizi dugun krisia ez da Krisiak emakumeengan eragin handia-
ekonomikoa bakarrik; goa duela esan duzu inoiz. Zer ekarpen
egin diezaioke feminismoak egoera honi?
estrukturala da” Baloreak: elkartasuna, babesa, lan
komunitarioa... Balore horiek denak
femeninoak izan dira. Etxera begiratu
Balore horiek krisian badaude, egoerari behar da, barnera, komunitatera, eta
buelta emateko aldaketa handia egin bizitza premiei erantzun. Gure ama eta
beharko da. amamek gauza gutxigaz guztien premiak
Erradikala izan behar da. Gertatzen asetzeko lana egiten zuten, eta emaku-
dabilena ez da krisi ekonomikoagatik meek beti eduki dituzte baliabideak pre-
gertatzen; zibilizazioaren krisiagatik bai- miei beste era batera erantzuteko.
no. Oraindik aurre-krisian gaude, ez
dugu krisiaren hondoa jo, eta honek Praktikan, ze ekintza proposatzen duzu?
1929koa gainditu dezake. Horrez gaine- Auzolana. Baserrietan beti izan den hori
ra, sistema globala lorpen sozialak herri eta hiri guneetara zabaldu behar
deseuztatzen dabil, eta jendea horretaz da. Elkarbanatu eta gauzak beste era
konturatzen hasi da. Merkatuak Txina batera egiteko ekimen ugari sortu dira.
lako herriekin dabiltza lehiatzen, eta han Denboraren bankua lako egitasmoak,
ez dute ongizate estaturik. Ba, han “Barne Produktu Gordina igotzea ez da komunitatearen premietan komunitate
gutxiengoak ipini barik, hemen kentzen
dituzte eskubideak. Egoera ez da kon-
bizitza kalitatea hobetzea; AEBtan arma osoa inplikatzeko moduak dira. Heldu
gura dugun eredura heltzeko bidean
ponduko merkatuek nahikoa irabazten industriagaz igotzen da BPG” laguntzen dute horrelako ekimenek.
dutenean, burtsa igotzen denean edo
Barne Produktu Gordina (BPG) igotzean. Baikorra zara? Eredu hau aldatzeko
Ematen du lana sortzeak eta gizarte gaz dugun oreka zaindu behar dugu. jarraitu edo hezkuntzan inbertitu, horiek modurik ikusten duzu?
babesa edukitzeak ez daukala garran- aukera politikoak dira. Aldaketa horren zantzuak nabaritzen hasi
tziarik. Aldaketak iraultzailea izan behar Ekonomiaren osasuna baloratzeko BPG naiz hainbat lekutan. Ez dakit zelan, bai-
du, bestela sistema honen esklabu izaten hartzen da kontuan. Bada, Prestigen gar- Murrizketak osasuna eta hezkuntza lako na uste dut eredu berrira bultzatuko gai-
jarraituko dugu. biketa lanek diru asko mugitu zuten, eta arloetan egiten dituzte.Arlo horiek ez dire- tuen zerbait etorriko dela. Ez dakit langa-
horrek BPG igo zuen. Errepideak egoera lako errentagarriak? beziak zifra handiak gaindituko dituen,
Hazkunde ekonomikoa baino, zentzuagaz txarrean badaude istripuak egoten dira, Hori esaten dute, baina hain justu erren- lurrikara bat edukiko dugun edo petro-
eroandako desazkundea proposatzen duzu. eta txapisten, lora saltzaileen eta funera- tagarriak direlako pribatizatu gura dituz- lioaren prezioa bikoiztu egingo den... Kri-
Daroagun bizitza erritmoagaz jarraitze- rien gastuekin BPG igotzen da. BPG igo- te. Hasteko, esaten digute sektore publi- si guztiak zabalik daude, eta euretako bat
ko ia hiru Euskal Herri beharko genituz- tzea ez da bizitza kalitate ona edukitzea. koan zor handiak daudela, eta gero, beste guztiak azaleratzeko detonagailua
ke: beste herrietako energia errekurtsoak AEBetan arma industriagaz igotzen da AEBetan legez, sektore pribatuak bete izango da. Gazteengan eta pertsona
erabiltzen ari gara, hondakinak beste BPG. Ongizate soziala sortzeko jardue- dezala paper hori. Jendeak beti beharko nagusiengan aldaketa horretarako gogo
leku batzuetara eroaten ditugu... Ezin ren bidez igo beharko litzateke BPG. du osasun zaintza eta formazioa, eta handia ikusten dut. Auzolana eta balo-
dugu muga barik hazten jarraitu. Lurra- Dirua hor dago; bankuei dirua ematen badakite familiak hori lortzeko ordain- reak landu behar dira. A. Ugalde
10. Ir 10 2012ko maiatzaren 4a, barikua anboto
Sei hankako mahaia
IRITZIA gutunak@anboto.org
Dani Maeztu
Aralar
✑
Gutunak @ Iritsi gara eta gogoz gaude. Txori erraldoi bat hegoak astin-
tzen eta danborjolearen erritmoa. Hasi da ibilbidea eta mezu
bat daroa: justizia, egia eta erreparazioa. Bidaia emozioz bete-
Politikariok kale!
Euskaraz bizi gura dugulako… rikoa da; hor goaz, duathloiko korrikalarien artean. Kafka. Surre-
alismoa. Santa Susana, San Agustin, Nevers…Gero eta herritar
Honezkero denok izan dugu Iñi-
gehiago txoriaren eta danborjolearen atzetik. Gero eta biziago
go Cabacasen heriotzaren berri.
Udaltzainarengana laguntza eske jo, saiatu eta ezin. Udalaren daroagun mezua. Ezkurdin mahaiak, hesiak eta jendea. Jendez
Zoritxarrez, ez dugu benetan zer
idazkariarenera paper kontuak egitera hurreratu, saiatu eta gainezka dago. Plazaren albo batean, pantaila txiki bat. 1937ko
gertatu zen jakingo, ez behintzat
ezin. Herriko politikariarengana proposamen bat luzatzera ger- egun hartako lekukoak ari dira berbetan. Plazan bildutako
iturri ofizialetatik. Han ez zen
turatu, saiatu eta ezin. Gura, saiatu eta ezin. Ezin euskaraz jar- batzuk, testigantzek eragiten duten negar gogoa ezin eutsi. Bes- ezbehar bat gertatu; poliziak kale
dun, ezin euskaraz bizi. Euskararen herrian, erdaraz. te batzuk arratsaldeko aperitiboa hartzen, terrazetan eroso. Iru- hartan kargatzeko zeukan agindua
Eta zer egiten du udalak egunerokotasunean herritarrok eus- di eskizoideak. ez zen ezbeharra izan; gomazko
karaz jarduneko dugun ezintasunaren aurrean? Zer egiten du Ibilbidea bukatzear dago. Danborjoleak eta txoriak azkenen- pilotak jaurtitzen dituzten esko-
euskaldunon hizkuntza eskubideak errespetatzeko? Ahoa ber- go indarrak gorde dituzte Andra Mariako elizpean sartzeko. Jen- petak patruila guztietan eramatea
ba potoloz betetzen dute udal-agintariek, Euskara Biziberritze- dez goraino dago. Aulkiak beteta. Alboko terrazak ere bai. Has- ez da ezbeharra; eta erantzukizun
ko Plan Nagusia, Euskararen Udal Araudia eta Udal barnerako tera doa azken ekitaldia. politikoa dutenak autopsia bat
Euskara Plana badirela esanez. Baina, zer dago horien guztien Poza sentitzen dugu ibilbidea burutu dugulako. Amorrua egongo zela jakin arte publikoki
atzean? Txakurraren putza! Plan eta sasi-araudi horiek guztiek eta etsipena ere bai, zelako baldintzatan lan egin behar izan dugun ez agertzea ere ezin da ezbehar-
Euskal Herriko berezko hizkuntza den euskara antzokietako apain- konturatuta. Eta galdera hauek ditugu egiteko: tzat hartu. Horiek guztiak aldez
garri legez azpiratua izatera kondenatzen dute. Izan ere, inda- -Ibilbidea eta Duathloia ekintza osagarriak ziren? aurretik pentsatutako erabakiak
rrean dagoen erdararen menpeko hizkuntza-politikan oinarri- -Bonbardaketaren 75. urteurrenak nahasmen hau merezi dira, eta fakultatean irakatsi zigu-
tzen dira; jaietako urteroko bertso saioa eta euskarazko antzer- zuen? ten moduan, borondatea tartean
kiak euskara sustatzeko planean jasotzen dituen -Ikusirik egin den lan guztia, Udalaren Kultura, Kirola eta Gaz- sartzen denean, ezin da ezer
hizkuntza-politikan. Negargarria. tediko sailak ez zuen beste ardura edo interesik agertu behar? ezbehartzat hartu. Bake garaian,
Euskaraz bizi ahal izateko, udalak ere behar du izan euskal- -Inork imajinatu dezake Gernikan horrelakorik? gerran egongo bagina bezala jar-
duten den polizia izateak hausnar-
dun. Eta, gure iritziz, bai udala eta bai herria berreuskalduntze- Hurrengo ekimen batzuetarako ekitaldi bakoitzaren garran-
ketarako bidea eman behar ligu-
ko, euskarari lehentasuna eman, eta erdararekiko asimilazioa tzia herri ikuspegiarekin adostu eta modu egokian koordinatu
ke.
gaindituko duen hizkuntza politika burujabea behar dugu. ahal izango dugulakoan: baziren, bagara, memoria da lotura,
Gertaera horren ondorioz,
Beraz, esan dagigun ozenki: euskaraz bizi gura dugulako, hiz- ezin dogu ahaztu ta ez doguz ahaztu gura. Durangon, beste garai baten ohi-
kuntza-politika burujabea! koagoak ziren pintada mehatxa-
garriak agertu ziren, PSE eta Are-
Berbaro taldea, Durango1937, Gerediaga, Karrika eta Kriskitin sen aurka. Horiek ere salatu egin
Durangoko Euskal Herrian Euskaraz behar direla uste dugu. Pintadak
gaitzesteko EAJren udal gober-
nuak Bozeramaileen Batzordea
Martxoak 31. Klik batean @ deitu zuen, adierazpen bateratua
hitzartu guran. Baina EAJk, PSEk
eta PPk adostu zuten testuan auzi
Ibilbide kaltetu baten kronika. honen hanka bakarra aipatzen
zen, alegia, pintadak gaitzesten
Udaberriko eguraldi zoragarri bategaz agurtu gintuen 2012ko ziren bai, baina Cabacasen herio-
martxoaren 31k. Astean zehar hainbat ekintza egin ziren tzaren nondik norakoak aipatzea-
Durangon, eta gogora ekarri ziguten 75 urte arinago gertatu ri muzin eginez. Erabilitako argu-
zen bonbardaketa. Zilar Astean parte hartu genuen kultura dioa, gainera, herrena zen: Duran-
eragileok mota askotako euskarriak erabili genituen, histo- gon gertatutakoa soilik aipatu
behar omen zen. Ez zuen ba udal-
riako egun latz hura irudikatzeko: komikiak, pintura, bideoak,
batza honek, Aralarrek barne,
antzerkia, poesia, bertsoak, musika…
Madrilgo T4ko atentatua gaitze-
Durangoko bonbardaketa gogoratzeko hainbat egitarau
tsi? Hurbiltasun geografikoaren
antolatu ziren. Zilar Asteak, beste batzuen aldean, aurrekontu argudioa erabiltzen bada eta
apala izan zuen. Dena dela, goazen Zilar Astearen barruan egin Madrilen gertatutakoa gaitzestu
genuen ibilaldia errepasatzera. bazen, orain zergatik ez da Bilbon
Ibilaldi horretan, Durangoko kultur eragileak 1937ko egun gertatutakoa gaitzesten?
hura eta hurrengo urteak gogora ekartzen saiatu ginen. Kuru- Ez da geografia kontua. Urliak
tziagako Kurutzea, Santa Susana, San Agustin, Nevers, Ezkurdi ez zuen zalantzan jarri gura izan
eta Andra Mariako elizpea aukeratu genituen. Eraztun antzeko urtetan eratu duen alderdi-poli-
bat Durangoko alde zaharrean. Kanpai hotsak entzuten dira; udal zia; eta Sandiak Aresen hipokre-
agintariak hilerrian daude, eurek antolatutako omenaldia has- Txapligu kaxak sia eta gezurrak estali gura izan
teko prest, herritik eta herritarrengandik urrun. Igandean, arratsaldeko zazpietan Matienan aterata dago argaz- ditu. Emaitza: hiru adierazpen
Herriko kaleetan, ordea, festa giroa da nagusi. Une horre- ki hau, eta bertan larunbat gauean botatako txapliguen kaxak, ezberdin eta, garai berrietan, ira-
tan ezerk ez du gogora ekartzen 75 urte arinago gertatu zena. kableak barne, ageri dira. Uste dut norbaiten ardura izango ganeko mezuak. Politikariok kale!
Konturatu barik, 18:15. Ibilbidea hasteko ordua gainean dugu. dela berauek erretiratzea. Baten bat eztanda egin gabe geratu
Baina, itxaron, duathloi froga dago ordu honetan. Batzuen iri- ezkero, gertatuko litzatekeenari buruz, pentsa dezatela eztan- Gomazko pilotak jaurtitzen
tziz, bi ekintzak ‘osagarriak’ dira, baina gure ibilbidearen abia- darazi dituztenek. dituzten eskopetak patruiletan
puntura iristeko, korrikalariei ixkin egin, petodun bidezainak Ibon Lizundia Leturiaga - Abadiño eramatea ez da ezbeharra
saihestu eta zintak zeharkatu behar ditugu.
Laguntzaileak: Zuzendaria:
anboto
komunikabideak
Jone Guenetxea.
Erredakzio burua:
Bixente Kapanaga, 9 Joseba Derteano.
Administrazio burua:
48215-Iurreta
Itziar Belar.
(Bizkaia)
Administrazioa: Miren Abasolo.
Tel.: 94 681 65 58 Publizitatea: Goretti Alonso,
Erredakzioa: Amaia Huarte, Itxaso Altuna
94 623 25 23 Erredakzioa: Aitziber Basauri,
Aldizkari honek Bizkaiko Foru Aldundiaren laguntza jaso du Publizitatea: Itsaso Esteban, Markel Onaindia,
94 621 79 02 Amaia Ugalde.
publi@anboto.org Maketazioa:
Ainhoa Arizmendiarrieta.
2012ko maiatzaren 4a Zuzentzailea: Ekaitz Goienetxea.
Argazkilariak: Kepa Aginako,
10. urtea - 457 zk. Juanra de la Cruz eta Zaloa Fuertes.
Lege gordailua: BI-2268/01 ISSN: 1578-7028 Tirada: 10.150 ale
Anbotok ez du bere gain hartzen kolaboratzaileen zutabeetan, iritzi artikuluetan edo gutunetan adierazitako esanen eta iritzien erantzukizunik.
11. anboto 2012ko maiatzaren 4a, barikua 11
K
@anbotokultura
KULTURA
PAULO LAMEIRO MUSIKARIA
“Helduok gaitasun
murritza dugu umeei
ezer erakusteko”
Portugalgo Pousos herriko SAMP Arte Eskolaren zuzendaria da
Paulo Lameiro. Urtebete arteko umetxoentzako eta musika
irakasleentzako tailerra eskainiko du Durangoko Musika Eskolan
Asteburu honetan Bilbora eta Durangora Zelan antolatzen duzue agertokia?
zatoz. Zelako emanaldiak izango dira? Eszenatokian publikoa ere egoten da. Ez
Emanaldi guztiz desberdinak izango dira Bil- dago palkorik edo jesarlekurik. Musikariak
bokoa eta Durangokoa. Bilboko Orkestra Sin- erdian ipintzen dira, eta euren inguruko kol-
fonikoak gonbidatuta, Euskalduna Jauregian txonetetan jesartzen dira gurasoak eta
egingo duguna umeentzako kontzertu bat umeak. Kontzertua hasi aurretik oso oina-
izango da. Bigarren aldia da hau Bilbora goa- rrizko arauak ematen dizkiegu: “Ez ditugu
zena. Prokófiev, Messiaen eta Stravinsky kon- umeak txalo jotzen ipiniko, eta inor ez da
posatzaileen lanak hartuko ditugu oraingoan hasiko umeei ezelako azalpenik ematen,
oinarritzat, XX. mendean sorturiko doinuak. konforme?”, esaten diegu. Ikasten umeak
Durangon egingo duguna, aldiz, tailer bat dira espezialista handienak, guk baino ahal-
izango da. Musika irakasleak umeekin egin men askoz handiagoa daukate gauza berriak
daitekeen lanaz kontzientziatzeko helburua- ulertzeko. Helduok oso gaitasun murritza
gaz jardungo dugu. dugu umeei ezer erakusteko.
Umetxoentzako kontzertuaz gainera,ber-
“Musika irakasleak umeekin baldia ere eskainiko duzu Durangon.
Bai. Hamabi hilabete arteko umetxoekin
egin daitekeen lanaz egingo dugu tailerra, eta hitzaldia eskaini-
ko dut, gero. Gure lanaren oinarri teorikoez,
kontzientziatzeko eta neuk eta ni bezalako profesionalek
helburuagaz jardungo dugu” dauzkagun zalantzez ere jardungo dut.
Egunerokoan ere egiten duzu lan hain ume
txikiekin, ala zerbait puntuala da?
Zer doinu eskainiko dituzue? Haurdun dauden emakumeekin hasten Zelan erantzuten dute umetxoek kontzer-
Musika klasikoa da proiektuaren oinarria, gara lanean gure musika eskolan. Zero eta tu horietan? Eta gurasoek?
baina jazz musika, inprobisazioa eta musi- bost urte arteko ehundaka ikasle dauzka- Umeak oso ohituta daude euren bizitzetan
ka tradizionala ere asko jotzen dugu. Umeei gu, eta egunero ematen ditugu umetxoe-
“Gure ikasleen %50ek baino aurkikuntza inportanteak egitera. Sei hila-
eskaini ahal diegun gauzarik txarrena umeen- kin eskolak. Musika, antzerkia eta dantza gehiagok bost urte baino beteko umetxo bat 45 minutuz aho-zaba-
tzako musika deitzen duguna da, gure ustez, uztartzen ditugu. Gure ikasleen %50ek bai- lik musika oso landua entzuten egon dai-
eta beti gogoan izaten dugu hori. Musika no gehiagok bost urte baino gutxiago dauz- gutxiago dauzka” teke, eta gurasoak ohartu egiten dira. Euren
garaikideagoagaz jardungo dugu, horrega- ka, eta hogei urte daramagu kontserbato- umetxoak uste zutena baino konplexuagoak
tik, Bilboko emanaldian. rioan umetxoekin lan egiten. direla konturatzen dira gurasoak.
Adi eta geldi egoten dira umeak?
Begiak eta ahoak zabal-zabalik egoten dira
Umea magalean daukan amak kontzertu- umetxoak, bai, gozamena izaten da euren-
ko musika ez badu sentitzen, ez bazaio gus-
tatzen, igarri egiten du umeak: amaren Helduek ere gustuko duten tzat. Batzuetan, mugimendurako bultzada
izaten da musika, oinez edo katamarka
arnasa hartzeko edo umea eusteko moduak
transmititzen dio hori guztia umeari,
Lameirok baieztatzen duenez. Horregatik,
musika jotzea da gakoa ikasten dabiltzan umeentzat: musikarion-
gana hurreratzen dira, instrumentuak uki-
tzen dituzte, dantza egin gura dute... Eta libre
helduek ere gustoko izango duten musi- egiten dute hori guztia. Musika ez dela CD
ka egiten dute Musicalmente izeneko saioe- distiratsuetan, autoetako irratietan edo
tan. Umetxoak sumatu egiten baitu ama kutxa beltz batzuetan jaiotzen ikasten dute
emozionatzen den edo ez. gure tailer hauetan umeek: musika zerbait
“Umetxoak ez dira etorkizuneko publi- bizia, arnasa hartzen duten pertsonek sor-
koa”, diosku Paulo Lameirok, “jaiotzatik tzen dutena dela ikasten dute.
dira entzule”. Oso publiko zorrotza, gai-
nera, musikologo portugaldarrak dioe- Zelan hasi zinen honetan?
nez: “Ume batentzat jotzean ez baduzu ezer Hainbat faktoreren eraginez hasi nintzen
interesekorik eskaintzen, negarrez, mugi- umeekin lan egiten. Edwin Gordon AEBe-
tzen edo zarataka hasiko da”. tako ikerlariaren lanak bultzatu nau zentzu
Umeak musika eskoletara berandu batean alor honetan aurrera egiteko eraba-
ailegatzen direla uste du Paulo Lameirok. kia hartzera. Musikaren hezkuntzako teo-
Bere ustez, oso garrantzitsua da dantza, rialaria da Gordon, eta berak defendatzen
antzerkia eta musika jaiotzatik lantzea, eta duenez, jaiotzen garenekoa da gizakiok
helduak umeek gauza berriak ulertu eta musikarako trebetasun gehien daukagun
ikasteko duten gaitasunaz ohartzea. momentua. Hein batean berak inspiratuta
sortu genuen eskola. I.Esteban
12. Kultura
K 12 2012ko maiatzaren 4a, barikua anboto
GEURE DURANGALDEA
BERTSOLARITZA
Bizkaiko kanporaketetan kantatu ahal Iñaki
izateko txartela dago jokoan Abadiñon Etxezarraga
Musikaria
Maiatzaren 11n kantatuko dute sei bertsolarik Durangaldeko saioan, eta lehenengoa zuzenean sailkatuko da
B
izkaiko 63 bertsolarik jardun dute argazkiak, etabar argitaratzeko aukera izan-
‘www.bizkaikotxapelketa.biz’
aurten lurraldeko eskualdeetako
bertsolari txapelketan. Horietariko
webgunean eta sare sozialetan
go du blog horretan. Sare sozialetan ere egin
ahalko da txapelketaren jarraipena.
GH 2012
sei dira Durangaldekoak: Garikoitz Sarriu- Bertso-eskolek urtean zehar egindako Izenburua ikusita, badirudi telebistako
gartek, Eñaut Uruburu Lepotxok, Gorka Laz- jarraitu ahalko da txapelketa lana zabaltzeko eta eskolatik plazara salto programa bati buruz idazten ari naize-
kanok, Julen Sololuzek, Ander Salaberriak egiteko asmoagaz jardungo dute. I.E. la, baina ez da horrela.
eta Peru Magdalenak jardungo dute Duran- Aurreko bi asteburuetan, Platerue-
galdeko finalean. Maiatzaren 11ko Aba- nean, jaialdi ederra antolatu zan Duran-
diñoko probalekuko saioan. galdeko hainbat talderekin, nahiz eta
Beste zazpi eskualdeetako finalak ere eszenatoki gainean eraldatuta agertu.
maiatzean eta ekainean jokatuko dituzte: Mundu osoko artistak bildu ziren,
Enkarterrieak, Hego-Uribe, Arratia, Lea- batzuk berpiztuta ere! AC/DC, Elvis Pres-
Artibai, Uribe Kosta, Uribe Butroe eta Bus- ley, Lenny Kravitz, Off Spring, Amy
turialdea. Eskualdeetako final horietako Winehouse, Bon Jovi, Eskorbuto, Her-
txapeldunak zuzenean sailkatuko dira Biz- tzainak... Izugarria horrelako kartel bat
kaiko txapelkatako kanporaketa faserako, eta izatea. Kontzertu laburrak baina borti-
puntuazioaren arabera sailkatuko dira gai- tzak izan ziren. Jendeak ez zuen hutsik
nontzeko bertsolariak (guztira, 30). egin eta giroa bero-bero mantendu zen
Eguaztenean aurkeztu zuten txapelke- emanaldi guztietan zehar.
ta, Bilbon. Besteak beste, txapelketa inter-
net bidez jarraitzeko aukera eskainiko dute-
la iragarri zuten antolatzaileek aurkezpen Jendeak ez zuen hutsik egin
horretan. Saioei buruzko informazioa,
www.bizkaikotxapelketa.biz webgunean
eta giroa bero-bero mantendu
eskainiko dute. zen emanaldi guztietan
Bertsozaleen parte-hartzerako, Plaza
izeneko bloga sortu dute webgune horren
baitan: gura duenak bideoak, bertsoak, Klasiko ugari zuzenean entzuteko
aukera izan genuen eta antzokia jendez
gainezka ikustea ere poztekoa da. Nor-
malean zaila izaten da publiko beroa edu-
MUSIKA kitzea, baina kasu honetan lehenengo
taldearen lehen akordetik hasita jaial-
Durangaldeko dozena bat kantari ariko dira
dia amaitu arte jendea gogotsu egon zen.
Askok abestu zituzten entzun ahal izan
zituzten klasikoak.
Euskal Kantu Txapelketaren lehen saioan Horrek, musikariak asko motibatzen
ditu eta taldeek ez zuten hutsik egin. Tau-
la gainera igotako talde bakoitzak bere
gustoko musika aukeratu eta mozorroa-
Plateruenean izango da aurreneko kanporaketa, bihar; eskualdeko lau taldek eta bi neskak parte hartuko dute rekin eszenatokian rock izar sentitzeko
aukera izan zuen. Azken asteetako entse-
Besteak beste, Ermua, Lekeitio, Durango, zak, Maialen Izagirrek eta Maite Molinak guak eta gero, zuzenean ederto aritu ziren
Atxondo eta Abadiñoko kantariek hartuko kantatuko dute. Xaramel taldeko gazteek, musikari guztiak.
dute parte Euskal Kantu Txapelketaren Biz-
Euskal Herriko Haur Kantarien binaka eta bakarka ere parte hartuko dute, Jaialdiak, gainera, Durangaldeko
kaiko lehenengo kanporaketan. Bihar, txapelketaren bigarren saria gainera. Maite Molinak Malko bi kantatu- talde asko elkartzeko aukera eman du.
19:00etan, Plateruenean izango da saioa. ko du eta Amaiur Azkaratek Itsasoa gara Giro ezin hobea egon zen musikarien
Durangaldeko dozena bat abeslarik jaso zuen Xaramel taldeak interpretatuko du. artean eta argi dago gure eskualdeko
kantatuko dute Platerueneko saio horre- musika indartsu dagoela.
tan: Atxondoko eta Abadiñoko Leire Pago- Finalak Bilbon eta Donostian Zorionak guztioi eta eskerrik asko
nabarraga eta Irati Armentia, eta Bi Gehi Euskal Kantuzaleen elkarteak antolatzen du antolatzaileei!
Bi, Geu Be, Anbotopekuek eta Xaramel tal- txapelketa hau. Durangokoaren ostean
deetako kantari gazteak ariko dira bihar Ekainaren 3an, Bilbon beste hiru saio egongo dira,Bizkaiko bes-
Durangoko kafe antzokian. te horrenbeste herritan, eta ekainaren 3an, Azken asteetako entseguak
izango da Euskal Kantu
Iaz, Euskal Herriko Haur Kantarien BBKren Bilboko aretoan izango da Bizkai- eta gero, zuzenean ederto
txapelketaren bigarren saria jaso zuen Xara- Txapelketaren Bizkaiko finala ko lehiaketaren hamargarren finala. Eus-
mel taldeak. Taldekako lehiaketan, Ainhoa kal Herriko finala, ekainaren 16an izango aritu ziren musikari guztiak
Devesak, Amaiur Azkaratek, Itziar Muger- da, Donostiako Antzoki zaharrean. I.E.
