Nếu bạn muốn dạy con tự lập để vững vàng hơn khi tới tuổi trưởng thành, bạn nên bắt đầu suy nghĩ về điều ấy từ khi con còn nhỏ.

1. 6 nguyên tắc giúp bạn dạy con tự lập
thành công
Nếu bạn muốn dạy con tự lập để vững vàng hơn khi
tới tuổi trưởng thành, bạn nên bắt đầu suy nghĩ về
điều ấy từ khi con còn nhỏ.
Bạn không có thời gian
“Trời ơi, con lại mặc quần ngược rồi. Lại đây, mẹ thay
quần cho. Mẹ con mình muộn giờ rồi đấy”
Những tình huốngnhư vậy là không thể tránh khỏi: trong
thực tế, bạn sẽ chỉ mất 3 giây để thay lại quần cho con,
nhưngvới cô bé hay cậu bé của bạn, đó là một vấn đề
không đơn giản. Cho trẻ ăn bằng thìa thì dễ dàng hơn
nhiều, như thế thì sau đó bạn sẽ không mất nửa giờ để lau
nhà và bàn ghế; chúng ta thườngmuốn giúp con giải các
bài tập toán về nhà, bởi vì như thế sau đó chúng ta có
nhiều thì giờ nghỉ ngơi hơn là ngồi cặm cụi hướng dẫn
con cách làm bài. Tất cả các ông bố bà mẹ đều có đôi khi
làm như vậy. Nhưng nếu cách quan tâm này trở thành một
thói quen, thì kết quả là bạn sẽ phải chăm sóc một đứa trẻ
25 tuổi hoặc đi cùng cậu ta tới cả chỗ hẹn hò.

2. Trẻ em khi sinh ra hoàn toàn sống phụ thuộcvào chúng
ta, sau đó tới hơn chục năm một con người hoàn toàn tự
chủ mới được hình thành. Những người cha và mẹ khôn
ngoan sẽ giúp đứa trẻ trở nên độc lập. Điều đó hoàn toàn
không dễ dàng: bạn luôn muốn bảo vệ con mình khỏi thực
tế khắc nghiệt của cuộc sống. Có một nguyên tắc đơn giản
của việc dạy con tự lập: không nên làm cho trẻ những gì
mà trẻ có thể làm một mình.
Điều đó đôi khi sẽ khiến con bạn gặp khó khăn, nhưngnó
có thể học được cách đối phó với sự căng thẳng từ những
kinh nghiệm của riêng mìnhh. Và nếu con bạn luôn luôn

3. được bảo vệ khỏi bất kỳ khó khăn nào thì bạn sẽ cho ra
đời một con người không có khả năng tự tin vào chính
mình và luôn tìm mọi cách để né tránh nhữngrắc rối. Một
đứa trẻ như vậy sẽ gặp khó khăn ngay từ lớp một là điều
gần như chắc chắn, và các bậc cha mẹ thì chẳng phải bao
giờ cũng bên cạnh để giúp bé..
Do đó, vì tương lai của con mình, đừng làm giúp bé tất cả
mọi điều. Tuy nhiên, trong việc giao tiếp với trẻ em
không có phương pháp “thành công nhanh chóng”. Hãy tự
an ủi rằng thời gian bạn bỏ ra cho trẻ sẽ không hề vô ích.
Trò chuyện càng nhiều càng tốt cho trẻ
Giả sử cô con gái mười ba tuổi của bạn một hôm bỗng nói
với cha mẹ: "Hôm nay con sẽ đi dự sinh nhật bạn thân của
con. Con có thể ngủ lại nhà bạn con nếu tiệc khuya quá
hay không? ". Hãy đặt tình huống là bạn hoàn toàn không
biết gì về cô bạn gái đó và không biết gì về nhữngbí mật
trong cuộc sống của con mình. Trong tình huống như vậy
bạn sẽ có hai cách phản ứng sai lầm. Môt là sự bảo thủ:
"Không được! Đừng nghĩ đến chuyện đó nữa". Hai là tôn
trọng tự do quá mức: "Có gì mà phải hỏi nhỉ, con lớn rồi
mà".

4. Những bậc cha mẹ khôn ngoan thì khác, họ không trả lời
ngay "có" hoặc "không", mà họ bắt đầu hỏi con về bạn bè
con và cùng với con đưa ra các phương án lựa chọn: "Vì
sao con thích ngủ lại nhà bạn? Ba mẹ có thể tới đón con
sau khi tan tiệc mà?". Kết quả là với bất kỳ quyết định
nào mà bạn và con lựa chọn thì mọi việc cũng sẽ được
giải quyết khôn ngoan và có trách nhiệm hơn với cả hai
bên.
Sự trao đổi không bao giờ là thừa. Điều đó là cần thiết với
trẻ mọi lứa tuổi. Vì vậy, trước khi thựchiện một quyết
định nào, bạn cần nói chuyện với con.
Thí dụ khi con bạn tuyên bố: "Ngày mai con không muốn
đi học". Đừng bỏ qua điều mà bạn lập tức biết rằng bạn
không bao giờ chấp nhận, bạn cần kiểm tra xem điều gì đã
xảy ra. Mọi việc cũng không kém phần ngu ngốc nếu bạn
lập tức đồng ý và vội vã tìm người gửi con sáng mai.

5. Khi một con người bé nhỏ phải trải qua tình trạng bất lực,
nó thường bắt đầu cảm thấy sợ hãi và không hiểu nó sợ
điều gì. Khi đó, cha mẹ phải là nhà trị liệu tự nhiên, coi
trọng nhữngcảm xúc của trẻ và cho con mình cơ hội để
nói về điều đó. Con bạn càng biết cách nói về nỗi sợ của
mình thì bạn càng có cơ hội gần gũi con nhiều hơn.
Bạn cũng cần cho trẻ biết rằng sợ hãi cũng như cảm thấy
cô đơn, tội lỗi, tức giận là bình thường. Hãy kể cho con
nghe về sự sợ hãi bất kỳ nào đó của mình. Bạn có thể hỏi
con những câu hỏi mở không phải là nhữngcâu hỏi khiến

6. con có thể trả lời đơn giản có hay không: "Con không
thích chuyện gì ở trường? Con sợ hãi điều gì?".
Khi trẻ mô tả cảm xúc của mình bằng lời nói, trẻ sẽ học
cách nhận biết và kiểm soát chúng. Và sau đó nỗi sợ hãi
sẽ không ảnh hưởng nhiều đến nhữngquyết định của trẻ.
Quyền lựa chọn
Sẽ là rất vô lý nếu bạn muốn một đứa trẻ năm tuổi lựa
chọn trường học, thựcphẩm, hoặc lịch sinh hoạt trong
ngày. Tuy nhiên, ngay cả những đứa trẻ rất nhỏ cũng nên
học cách lựa chọn. Hãy cho trẻ làm quen với "sự lựa chọn
trong khuôn khổ." Thí dụ con thích bánh mì kẹp thịt tròn
hay ổ dài vuông? Hãy để trẻ suy nghĩ, ngay cả khi điều đó
không có gì là quan trọng lắm.
Bạn không cần phải thuyết trình cho con về lợi ích của
việc đi dạo và không khí trong lành, chỉ cần hỏi con: "Con
thích lên sân thượngchơi hay ra công viên"; "Con uống
gì: nước lọc hay nước trái cây?"; "Con dọn đồ chơi bây
giờ hoặc sau khi đi dạo?".
Những câu hỏi đó được đặt trong khuôn khổ: bạn không
cho phép đứa trẻ quyết định việc dọn dẹp đồ chơi hay

7. không. Nhưng họ cho phép trẻ đưa ra quyết định dọn vào
lúc nào, và trẻ sẽ thấy hào hứng với công việc hơn khi
được lựa chọn. Nói chung, nên cho trẻ em dưới 5 tuổi
được lựa chọn một tronghai điều, và trong tương lai số
lượng những lựa chọn sẽ dần dần tăng lên.
Hành động có hậu quả
Bạn có thể nói: "Được rồi, hãy để trẻ tự lựa chọn. Nhưng
nếu nó chọn sai?". Câu hỏi đặt ra hoàn toàn đúng. Nếu
hành động của trẻ có thể là một nguy cơ đối với sức khỏe
của nó hoặc lợi ích của gia đình thì cha mẹ nên cứng rắn
nói "không". Tuy nhiên, phần lớn các hành động của trẻ
em thường là vô hại.
Điều quan trọng khác là làm sao cho trẻ hiểu được rằng
mỗi hành động mà nó thực hiện đều có hậu quả. Cô bé cố
gắng đi đôi dép đi trong nhà của mẹ: điều đó có vẻ thú vị,
nhưngkhông thoải mái. Trẻ cố gắng ăn súp bằng ống hút
– điều đó hóa ra chẳng thích thú gì. Các ông bố bà mẹ
thôngthái sẽ không hét lên: "Đừng làm nhữngchuyện
ngu ngốc nữa!". Bởi đó là một bài học quý giá. Và đồng
thời với điều đó trẻ sẽ học được bài học không sợ sai lầm,
hành động tự lập, và phát hiện ra rằng các hành động đều

8. có hậu quả. Vì vậy, bạn không cần phải mắng một đứa trẻ
vì nó đã quên chiếc xẻng xúc cát ngoài công viên và sáng
hôm sau thì không tìm ra nó nữa – trẻ đã tự đưa ra kết
luận cho mình.
Mắng mỏ và trừng phạt một đứa trẻ sẽ làm đứa trẻ mất đi
lòng tự trọng và trách nhiệm: "Con là đứa trẻ xấu, vì thế
con sẽ cư xử xấu". Sẽ khôn ngoan hơn nhiều khi sử dụng
chính nhữnghậu quả của hành vi để quyết định vấn đề. Ví
dụ, trong một gia đình, việc tranh cãi luôn kéo dài đến vô
tận vì đứa con liên tục bị phân tâm. Cuối cùng, một ngày
người mẹ nói: "Con nhìn thấy mặt trời ngoài cửa sổ

9. không? Khi nó trốn sau cái cây kia thì con sẽ không thể đi
chơi được nữa. Con hãy sửa soạn càng nhanh càng tốt,
còn mẹ sẽ uống cà phê". Mỗi lần sửa soạn đi đâu là một
lần cãi cọ - còn bây giờ, khi bé phải chọn lựa, mọi việc
nhanh chóng và dễ dàng hơn.
Trong nhữngtrường hợp như vậy, đứa trẻ, dù còn rất nhỏ,
cũng không cảm thấy mình "không ngoan" hoặc sẽ bị bị
trừng phạt. Bé bắt đầu nhận ra rằng số phận của mình phụ
thuộcvào hành vi của mình. Và bé sẽ học cách lựa chọn
hành động nào.
Trẻ cần giúp đỡ
Trẻ cố gắng để gài các nút trên áo, sau đó nó bắt đầu nản
chí, cáu kỉnh, tức tối với chiếc áo của mình. Bằng cách
đó, trẻ đã thừanhận là mình bất lực và muốn nhờ mẹ can
thiệp vào tình huống khó khăn. Thật sự là để cài một
chiếc nút áo, chúng ta cần có vài kỹ năng vận động, người
lớn chúngta từ lâu đã quên mất điều đó.
Đừng vội đánh giá con: Chẳng làm được gì. Hãy giúp con
quen với việc yêu cầu: Xin mẹ hãy giúp con! Sau đó, bạn
phải cho con cơ hội để tự làm mọi việc (Hãy giúp con cài

10. một chiếc nút để so hai vạt áo cho bằng và khuyến khích
con tự cài những chiếc còn lại). Có thể cùng con làm
nhữngviệc này nhiều lần cho tới khi con có kỹ năng
thành thục.
Một đứa trẻ lớn khi bất lực không thể làm gì đó có thể sẽ
hỏi: "Con phải làm sao đây?". Tốt nhất là thay cho câu trả
lời, bạn hãy hỏi: "Con nghĩ nên làm thế nào". Thông
thường, con bạn sẽ đưa ra một giải pháp hợp lý nhất.
"Không thể làm gì được" là một kết luận sai, con trẻ chắc
chắn sẽ có thể làm một điều gì đó - và chúng ta nên cho
con cơ hội. Khi con đã thực hiện ít nhất là một phần của
vấn đề, con sẽ có cảm giác của sự tự lực.
Đừng quên đánh giá cao những gì con làm được, dù chỉ là
sự cố gắng.
Vần đề của ai?
Nếu con bạn gặp phải một vấn đề vô cùng khó khăn, bạn
cần phải suy nghĩ: đó là vấn đề của con hay của bạn? Cho
đến khi con hoàn toàn tự lực được thì đó luôn phài là vấn
đề chung. Hãy để cho con tự làm nhữnggì con có thể. Bố
mẹ chỉ cần giúp con kết thúcmọi việc hoàn hảo. Cùng với

11. sự trưởng thành của con cái, nhữngông bố và bà mẹ sáng
suốt sẽ càng ít can thiệp vào công việc của con hơn.
Trong vòng 20 năm đầu đời của con cái, hãy luôn ở bên
cạnh con và sẵn sàng giúp đỡ con khi cần thiết.
Nguồn: Sưu tầm Internet