2. Curriculum Vitae
Gerechtelijk Commissaris – Federale Gerechtelijke Politie
27 jaar ervaring bestrijding financieel economische criminaliteit
auteur verschillende boeken financieel economische criminaliteit
in het Nederlands, Frans en Engels
Vademecum financieel onderzoek
Misdrijven ivm de staat van faillissement
Bedrieglijk onvermogen
Wegmaken van nalatenschappen
Fiscale fraude
Valsheid in geschriften
Oplichting en misbruik van vertrouwen
Witwassen en financiering van terrorisme
Tax Fraud in Belgium
04-12-2012 2
3. STRUCTUUR VAN DE CURSUS
CD 1 – Wettelijk en institutioneel CD 2 – Atypische verrichtingen
kader herkennen
Website
www.witwaswet.be
met kennistest
04-12-2012 3
4. STRUCTUUR VAN DE CURSUS
CD 1 – Wettelijk en institutioneel kader
RECHTSBRONNEN
PREVENTIEVE WETGEVING
− Wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van
het financiële stelsel voor het witwassen van geld en de
financiering van terrorisme
− 3e Europese Witwasrichtlijn 2005/60/EG
− 40 FATF anti-witwasaanbevelingen
REPRESSIEVE WETGEVING
− het witwassen: art. 505 Sw.
− de inbeslagneming: art. 35 Sv.
− de verbeurdverklaring: art. 42 en 43 Sw.
04-12-2012 4
5. STRUCTUUR VAN DE CURSUS
CD 1 – Wettelijk en institutioneel kader
RECHTSBRONNEN
PREVENTIEVE WETGEVING
Witwaswetgeving (doel, inhoud, meldingsplichtigen,
beroepsgeheim advocaten, uitzondering advocaten – Arrest
Arbitragehof, …)
Wat is Witwassen (omschrijving, oorsprongsmisdrijven, …)
Derde Europese anti witwasrichtlijn (hoofdlijnen, …)
FAG-aanbevelingen
Anti-witwasverplichtingen (identificatie, opleiding, meldings-
plicht, …. )
Sancties
Compliance-schema
04-12-2012 5
6. STRUCTUUR VAN DE CURSUS
CD 1 – Wettelijk en institutioneel kader
RECHTSBRONNEN
REPRESSIEVE WETGEVING
Omschrijving, kenmerken
Inbeslagneming, verbeurdverklaring vermogensvoordelen
3 types witwasmisdrijven
Atypische transactie
Risicofactoren
Fiscale fraude (ernstige en georganiseerde - indicatoren)
Fiscale regularisatie
Strafrechtelijke immuniteit
CAPITA SELECTA
Betalingen in contanten
Politiek Prominente Personen
Cel voor Financiële Informatieverwerking – CFI
Politionele en gerechtelijke organen (o.a. COIV, …)
Internationale organisaties
Meldings- en vervolgingsketen
04-12-2012 6
Politie-onderzoek
7. STRUCTUUR VAN DE CURSUS
CD 2 – Atypische verrichtingen herkennen
Algemene aandachtspunten
Indicatoren (algemene versus specifieke, voorbeelden,… )
Structuur van het witwassen (3 fasen)
Enkele veel gebruikte begrippen
Enkele veel gebruikte afkortingen
Financiering van terrorisme
Onderliggende misdrijven (georganiseerde misdaad, drugshandel,
wapentrafiek, menshandel, namaak, financiële misdrijven, oplichting, ….)
Modus operandi (smurfing, doorsluisrekeningen, stromannen, money
mules, cashgeneratoren, slapende vennootschappen, vastgoedsector, …)
04-12-2012 7
8. STRUCTUUR VAN DE CURSUS
Enkele voorbeelden van cursusdia’s
04-12-2012 8
9. IDENTIFCATIEVERPLICHTING
NATUURLIJK BVBA, NV, VZW, trusts,
PERSOON Buitenlandse firma
- naam, voornaam - maatschappelijke zetel
- geboortedatum en –plaats - maatschappelijke benaming
- adres (indien mogelijk)
- bestuurders (bevoegdheid)
- doel en aard van de zaken- - uiteindelijke begunstigden
relatie - doel en aard van de zaken-
- identiteitskaart relatie
- paspoort - uittreksel uit de Bijlagen
- … Belgisch Staatsblad
- Kruispuntbank van
Ondernemingen
-…
tot 05/02/2015 04-12-2012 9
10. RISICO-INSCHATTING
“ONGEBRUIKELIJKE TRANSACTIE”, ook “A-TYPISCHE
TRANSACTIE” genoemd
een transactie die bijzonder vatbaar is voor het witwassen van
geld of financiering van terrorisme, door haar aard en
omstandigheden, de hoedanigheid van de betrokken personen,
de begeleidende omstandigheden, haar ongebruikelijk karakter
gelet op de activiteiten van de cliënt, of omdat zij niet lijkt te
stroken met de kennis die de beroepsbeoefenaar heeft van zijn
cliënt, zijn beroepswerkzaamheden en zijn risicoprofiel en
desgevallend van de herkomst van de gelden
04-12-2012 10
11. RISICO-INSCHATTING
Risico-inschatting t.a.v.
cliënten en (uiteindelijke) begunstigden
‘know your customer’ – KYC (customer-risk)
cliënten van de cliënten
‘know the customers of your customer’ – KCYC
transacties
‘know the transactions of your customer’ – KTYC
(service-risk)
producten en diensten
‘know your customers business’ – KYCB (product-
risk)
geografische locaties
geografic location’ – KYCGL (country-risk)
04-12-2012 11
12. NATIONALE OVERHEDEN
PREVENTIEF REPRESSIEF
CFI-CTIF (FIU) gerechtelijke autoriteiten
Financial Services and Federaal parket
−
Markets Authority - FSMA Procureur des Konings
−
disiciplinaire- en controle- Onderzoeksrechter
−
COIV – Centraal Orgaan
−
overheden bv OvB voor de Inbeslagneming
Febelfin en de Verbeurdverklaring
… politie
- Federale Gerechtelijke
Politie
- Lokale politie
- …
04-12-2012 12
13. INTERNATIONALE OVERHEDEN
PREVENTIEF REPRESSIEF
Raad van Europa, Interpol
Moneyval Europol
Egmont Groep Eurojust
Financial Action Task Force …
IMF
Wereld Bank
Verenigde Naties
…
04-12-2012 13
14. MELDINGS- EN VERVOLGINGSKETEN
Rechtbank
Vervolging
melding
rapport
Meldings- Politie
plichtigen
Vermoeden Ernstige Onderzoek
van aanwijzigingen
witwassen
04-12-2012 14
15. ENKELE BEGRIPPEN
AML-indicator: een criterium op basis waarvan een transactie
wordt kan worden gemeeld aan de CFI
SMURFEN: een wit te wassen bedrag in kleine hoeveelheden
splitsen en in het betalingsverkeer brengen om zo onder de
meldgrens te blijven
TYPOLOGIE: kenmerken van transacties(s) die aanduiden dat er
sprake is van een verdachte transactie (o.a. tijdstip, type dienst,
bedrag, land van bestemming, locatie, frequentie, …)
MONEY-MULE (katvanger): persoon die zijn bankrekening ter
beschikking stelt van witwassers
ONDERGRONDS BANKIEREN: het uitvoeren van financiële
transacties via informele systemen
HAWALA BANKIEREN: het uitvoeren van financiële transacties
via informele systemen
04-12-2012 15
16. AFKORTINGEN
AWW – Anti-Witwaswet
CFI – Cel voor Financiële Informatieverwerking
PPP – Polititiek Prominent Persoon
PEP – Politically Exposed Person
UBO – Ultimate Beneficial Owner
FAG – Financïële Actie Groep
FATF – Financial Action Task Force
COIV – Centraal orgaan voor de Inbeslagneming en de
Verbeurdverklaring
FSMA – Financial Services and Markets Authority
FOD – Federale Overheidsdienst
FIU – Financial Intellingence Unit
AML – Anti Money Laundering
NBB – Nationale bank van België
04-12-2012 16