1. BETER ONDERWIJS MET DIGITAAL LEERMATERIAAL: DROOM OF WERKELIJKHEID? Alfons ten Brummelhuis Arrangeursdag Digi VO, Heemskerk – 15 april 2009

3. Verhouding boek en digitaal leermateriaal volgens docenten VO

4. Hoe komt docent VO aan digitaal leermateriaal? Bron % docenten Zelf zoeken internet 70 Lesboek / methode 64 Zelf ontwikkelen / bewerken 51 Via collega’s 41 Via Kennisnet 31

5. Bereid zelf ontwikkeld materiaal te delen?

6. Ambitie: meer gebruik van ict Te overwinnen knelpunten % docenten Meer bruikbaar digitaal leermateriaal 66 Extra computers 66 Computer programma’s voor zelfstandig werken 62 Goede voorbeelden van ict en didactiek 60

7. Wat is er nodig om docenten te voorzien van meer bruikbaar digitaal leermateriaal? Actie % docenten Beter vindbaar maken 47 Docenten faciliteiten geven 42 Materiaal zonder kosten (open source) 41 Onderzoek welk materiaal effectief is 39 Inzichtelijk maken wat werkt 37

8. Effecten van ict: overdaad schaadt (OECD-PISA data)

9. Rendement: Engels in vmbo spreekvaardigheid ondersteund met multimedia

13. Leeropbrengst digitaal prentenboek

17. Krachtenveld voor leren: sleutelrol voor leraar bij gebruik van ict

18. Voorwaarde voor daadwerkelijk en duurzaam gebruik van digitaal leermateriaal in onderwijspraktijk Gebruik van ict in praktijk effect

19. Randvoorwaarden voor duurzaam gebruik ( schoolontwikkeling) geld tijd Gebruik van ict in praktijk - effect

20. Randvoorwaarden voor duurzaam gebruik ( schoolontwikkeling) geld tijd Materiële voorzieningen Gebruik van ict in praktijk - effect

21. Randvoorwaarden voor duurzaam gebruik ( schoolontwikkeling) geld tijd Deskundigheid Materiële voorzieningen Gebruik van ict in praktijk - effect

22. Randvoorwaarden voor duurzaam gebruik ( schoolontwikkeling) geld tijd Beleid Opvattingen, Visie, Leiderschap Deskundigheid Materiële voorzieningen Gebruik van ict in praktijk - effect

23. Visie: schoolgebonden of persoonsgebonden?

24. Kenmerken digitaal materiaal gedigitaliseerd boek of multimedia Les Conditie Gem. goed 1 (5 opdr) Tekst + audio 4,9 Tekst 4,6 2 (7 opdr) Tekst + audio 5,7 Tekst 5,4 3 (9 opdr) Tekst + audio 7,3 Tekst 6,7 4 (9 opdr) Tekst + audio 7,5 Tekst 6,8 Totaal (30 opdr) Tekst + audio 25,4 Tekst 23,5

25. Competenties voor ontwikkelen en arrangeren van onderwijs met digitaal leermateriaal

27. Weten wanneer ict in leerproces past