1. Kennis stapelen door onderzoek:iedereen kan meedoen. Alfons ten Brummelhuis Hoofd onderzoek BIC–NH 31 mei 2010

2. 1. Ficties en feiten na 25 jaar ict 2. Kansrijke droombeelden Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 3. Bewezen meerwaarde Inhoud 4. Meedoen aan kennisontwikkeling

3. Ficties Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 Jongere hoeft niet meer te worden geleerd met ict om te gaan. Huidige generatie kan beter multitasken dan eerdere generaties. De internetgeneratie heeft nieuw soort onderwijs nodig.

4. Gebruik van ict door jongeren Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

5. Waarom ict in onderwijs? Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 Leerlingen als burger voorbereiden op functioneren in mediarijke kennissamenleving (maatschappij) 1 Ict- toepassingen nodig voor beroepsuitoefening (beroep) 2 Kwaliteit en productiviteit van onderwijs verbeteren (organiseren van leren) 3

6. ICT maaktonderwijs: … mits … Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 Effectiever: meerleerlingenlerenmeer, beter en sneller Efficiënter: minder (leraren)tijdnodigvoordezelfde of betereresultaten Aantrekkelijker:voorleerling en leraar

7. Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 Gebruik ict in juiste dosering: overdaad schaadt (OECD-PISA data)

9. Meer uren

11. Typering stand van zaken Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 Meer lerarenwillenvakerop verschillendemanierengebruikmaken van ict Watwerkt en welketoepassingenzijnkansrijk?

12. Meten van kansrijkheid eerste stap in keten van kennisontwikkeling Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 Idee zoals bedacht kansrijkheid Ontwerp zoals gemaakt Toepassing zoals gebruikt Opbrengst zoals gemeten

13. Voorhoede en meerderheid Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 (af)wachtendemeerderheid enthousiastevoorhoede

14. Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 Kansrijkheidmobielleren

15. Kansrijkheid van touch table Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

16. Kansrijkheidgemeten met Power Indicator Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

18. Dilemmaonderwijskundige pull versus technologie push Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

19. Acceptatie en gebruik Bereidheid van docenten om gebruik te maken van technologie heeft in belangrijke mate te maken met 1. bewezen meerwaarde (extrinsiek overtuigd) 2. onderwijsopvattingen (intrinsiek overtuigd) Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

20. Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 Onderzoek naar meerwaarde ict: EXPO Idee zoals bedacht Rijping en begeleiding van kansrijke ideeën Ontwerp zoals gemaakt Toepassing zoals gebruikt EXPO Opbrengst zoals gemeten

21. Voorbeelden van ict-toepassingen met bijbehorende praktijkvragen Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 Draagt gebruik digitaal schoolbord bij aan taalontwikkeling van kleuters? Levert digitaal toetsen tbv leerlingvolgsysteem tijdwinst op? Zijn resultaten net zo betrouwbaar als schriftelijke toetsen? Levert volledige vervanging van de reguliere methode voor spelling en begrijpend lezen door Muiswerk winst op in tijd en prestaties? Leren leerlingen met Nintendo DSI beter en sneller rekenen (sommen tot 20 en tafels)? Leidt het samen maken van een schooljournaal met videocamera’s tot meer zelfvertouwen, taakgerichtheid en motivatie om te leren?

22. Voorbeelden van ict-toepassingen met bijbehorende praktijkvragen Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 Vermindert bij gebruik van digitaal schoolbord de wiskundeangst bij leerlingen en nemen prestaties toe? Is oefenen van spelling en leesvaardigheid door inzet van ict met onderwijsassistenten een efficiente aanpak? Wordt leraar ontlast en zijn resultaten gelijk of beter? Leidt gebruik van digitaal portfolio tot toename van motivatie en leren leerlingen beter plannen? Zijn leerlingen die tijdens tussenuren ‘verplicht’ werken aan opdrachten in ELO meer gemotiveerd en halen zij betere prestaties? Halen leerlingen die wiskunde krijgen met digitaal leermateriaal betere prestaties en neemt hun motivatie voor wiskunde toe?

23. Belangrijkste opbrengsten:Inzicht in effecten van ICT op….. Leerlingen Leraren School Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

24. Gebruik maken van spontane acceptatie: aansluiten bij onderwijsopvattingen van leraren Hulpmiddelen voor in kaart brengen van Visie en ondersteuning  Didactiek in Balans Leiderschap en samenwerking  Leiderschap in Balans Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

25. Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 Vier in Balans

26. Didactiek in Balans en Leiderschap in Balans helpen bij beantwoorden van vijf vragen 1. Hoe wordt er binnen het team gedacht over didactisch handelen? 2. Waar staat de school nu en waar wil de school naar toe? 3. In welke mate zijn docenten en schoolleiding het eens? 4. Hoe staat het met het leiderschap? 5. Waar te beginnen? Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

27. Kennisoverdracht - kennisconstructie Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

28. Met ict - zonder ict Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

29. Didactisch handelen volgens leraren en leidinggevenden tamelijk vaak vaak af en toe nooit of nauwelijks heel vaak Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

30. Leiderschap volgens leraren en management tamelijk vaak vaak af en toe nooit of nauwelijks heel vaak Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

31. Ondersteuningsbehoeften van leraren Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

32. Aantal scholen: 642 Aantal regio’s: 66 Aantal deelnemende leraren: 5.886 Aantal leraren groep 1-2: 1.496 Aantal leraren groep 3, 4, 5: 2.243 Aantal leraren groep 6, 7, 8: 1.979 Aantal leraren speciaal onderwijs: 168 Aantal deelnemende leidinggevenden: 1.059 Aantal schoolleiders: 737 Aantal ict-coördinatoren: 322 Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

33. Didactisch handelen Vergelijking school gemiddelde 2010 met school gemiddelde 2009, regio gemiddelde 2010 en landelijk gemiddelde 2010 + = School 2010 scoort significant hoger - = School 2010 scoort significant lager Kennisoverdracht zonder ict Kennisoverdracht met ict Kennisconstructie zonder ict Kennisconstructie met ict Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

34. Resumerend: zes kenmerken Spreiding huidig didactisch handelen Spreiding toekomstig didactisch handelen Afstand huidige positie en ambitie voor toekomst Afstand tussen management en meerderheid van leraren over toekomstig onderwijs Leiderschap Behoefte aan ondersteuning Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

35. Combinatie van kenmerken bepalend voor stadium ontwikkeling Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

36. Stadium van ontwikkeling: 0 Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

37. Stadium van ontwikkeling: 1 Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

38. Stadium van ontwikkeling: 2 Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

39. Stadium van ontwikkeling: 3 Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

40. Stadia van ontwikkeling: 4 Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

41. Resumerend ICT kan kwaliteit en productiviteit van onderwijs verbeteren. Worden de mogelijkheden van ICT voldoende benut? Vier aandachtspunten… Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

42. 1. Doe meeaankennisstapelen Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010 droombeeld

43. 2. Wees bewust van mogelijke afstand tussen docenten en schoolleiding? ? Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

44. 3. Toonleiderschapdoor managenvan samenhang Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

45. 4. Ken uw stadium van ontwikkeling:Didactiek en Leiderschap in Balans iedereen kan meedoen! Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010

46. Vier in Balans Monitor Portal onderzoek.kennisnet.nl Onderzoeksreeks Meer weten? Alfons ten Brummelhuis - BIC-NH 31 mei 2010