1. 1 ‫دوره‬ ،‫علمي‬ ‫ارتباط‬ ‫ماهنامه‬13‫شماره‬ ،1(‫آبان‬3111)
‫کردستان‬ ‫استان‬ ‫عمومی‬ ‫های‬ ‫کتابخانه‬ ‫کتابداران‬ ‫بین‬ ‫در‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫بررسی‬
‫دانش‬‫ستوده‬‫راد‬1
‫چکیده‬:
‫ه‬‫دف‬:‫حاضر‬ ‫پژوهش‬‫پردازد‬ ‫می‬ ‫کردستان‬ ‫استان‬ ‫عمومی‬ ‫های‬ ‫کتابخانه‬ ‫کتابداران‬ ‫در‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫بررسی‬ ‫به‬.
‫روش‬:‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫پرسشنامه‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫پیمایشی‬ ‫نوع‬ ‫از‬ ‫پژوهش‬ ‫این‬‫و‬ ‫مسالچ‬‫جکسون‬‫که‬‫مقدار‬
‫مقدار‬ ‫برابر‬ ‫آن‬ ‫پایایی‬87./‫است‬.‫و‬ ‫است‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫گیری‬ ‫اندازه‬ ‫ابزار‬ ‫ترین‬ ‫رایج‬ ‫پرسشنامه‬ ‫این‬‫بعد‬ ‫سه‬
،‫دهد‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫سنجش‬ ‫مورد‬ ‫را‬ ‫فردی‬ ‫موفقیت‬ ‫و‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ،‫عاطفی‬ ‫فرسودگی‬‫گرفت‬ ‫انجام‬.‫جامعه‬‫شامل‬ ‫پژوهش‬
031‫کرد‬ ‫استان‬ ‫عمومی‬ ‫های‬ ‫کتابخانه‬ ‫در‬ ‫شاغل‬ ‫کتابدار‬‫باشد‬ ‫می‬ ‫ستان‬.
‫یافته‬‌‫ها‬:‫یا‬‫متوسط‬ ‫و‬ ‫باال‬ ‫عاطفی‬ ‫فرسودگی‬ ‫دارای‬ ‫کتابداران‬ ‫از‬ ‫نیمی‬ ‫از‬ ‫بیش‬ ‫مطالعه‬ ‫مورد‬ ‫گروه‬ ‫در‬ ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫ها‬ ‫فته‬
،‫داشتند‬ ‫باالیی‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫کمی‬ ‫تعداد‬ ‫و‬ ‫بودند‬ ‫پایینی‬ ‫و‬ ‫متوسط‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫دارای‬ ‫کتابداران‬ ‫اکثر‬ ‫و‬ ‫بودند‬
‫فر‬ ‫موفقیت‬ ‫فقدان‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫کتابداران‬ ‫همچنین‬‫کردند‬ ‫کسب‬ ‫باالیی‬ ‫نمره‬ ‫دی‬.‫جامعه‬ ‫در‬ ‫باال‬ ‫فردی‬ ‫موفقیت‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫محسوب‬ ‫پایین‬ ‫حد‬ ‫در‬ ‫نیز‬ ‫بعد‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫پژوهش‬.
‫كليدواژه‬‌‫ها‬:‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬،‫کتابخانه‬ ،‫کردستان‬ ‫استان‬ ‫کتابداران‬ ،‫فردی‬ ‫موفقیت‬ ،‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ،‫عاطفی‬ ‫خستگی‬
‫عموم‬ ‫های‬‫ی‬
‫مقدمه‬:‌
،‫امروزی‬ ‫جوامع‬ ‫روزافزون‬ ‫شدن‬ ‫تر‬ ‫پیچیده‬ ‫با‬‫می‬ ‫مهمتر‬ ‫و‬ ‫حساستر‬ ،‫جوامع‬ ‫انتظارات‬ ‫برآوردن‬ ‫برای‬ ‫ها‬ ‫سازمان‬ ‫رسالت‬
‫نظر‬ ‫اتفاق‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫فن‬ ‫اهل‬ ‫بین‬ ‫در‬ ‫امروز‬ ‫آنچه‬ ‫و‬ ‫هاست‬ ‫سازمان‬ ‫دنیای‬ ‫ما‬ ‫دنیای‬ ‫که‬ ‫کرد‬ ‫اذعان‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫طوری‬ ‫به‬ ،‫شود‬
‫عن‬ ‫به‬ ‫انسانی‬ ‫نیروی‬ ‫اساسی‬ ‫نقش‬ ،‫شده‬ ‫تبدیل‬ ‫یقین‬ ‫به‬‫عا‬ ‫وان‬‫هاس‬ ‫سازمان‬ ‫اصلی‬ ‫گرداننده‬ ‫مل‬‫ت‬‫هاو‬ ‫گرین‬،0781).‫به‬
‫دهند‬ ‫می‬ ‫جان‬ ‫سازمان‬ ‫کالبد‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫انسان‬ ،‫دیگر‬ ‫عبارت‬.‫تر‬ ‫بی‬‫خودانگیخ‬ ‫و‬ ‫کارآمد‬ ‫انسانی‬ ‫نیروی‬ ‫دید‬‫برای‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫ته‬
‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫را‬ ‫کارایی‬ ‫بیشترین‬ ،‫سازمان‬ ‫شده‬ ‫ریزی‬ ‫برنامه‬ ‫های‬ ‫هدف‬ ‫به‬ ‫دستیابی‬ ‫توسعه‬ ‫و‬ ‫خود‬ ‫رشد‬.‫فعالیت‬‫های‬
‫مستم‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫کار‬ ‫نیروی‬ ‫شغلی‬‫از‬ ‫حاصل‬ ‫شرایط‬ ‫تغییر‬ ‫تاثیر‬ ‫تحت‬ ‫ر‬‫های‬ ‫محیط‬ ‫در‬ ‫فناوری‬ ‫و‬ ‫علمی‬ ‫های‬ ‫پیشرفت‬
‫دارد‬ ‫قرار‬ ‫کاری‬.‫چا‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫دگرگونی‬ ‫با‬ ‫همگامی‬ ‫برای‬ ‫تالش‬‫ل‬‫ه‬ ‫محیط‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫های‬ ‫ش‬‫ا‬‫تواند‬ ‫می‬ ،‫تغییر‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫ی‬
‫باشد‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫ایجاد‬ ‫در‬ ‫موثری‬ ‫عامل‬.‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬3
‫در‬ ‫منفی‬ ‫تغییرات‬ ‫توصیف‬ ‫جهت‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫اصطالحی‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫کار‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫های‬ ‫استرس‬ ‫با‬ ‫مواجعه‬ ‫در‬ ‫افراد‬ ‫رفتار‬ ‫و‬ ‫خلق‬ ،‫نگرش‬‫و‬‫که‬ ‫است‬ ‫شغلی‬ ‫خطرات‬ ‫جمله‬ ‫از‬
‫سال‬ ‫در‬‫است‬ ‫گرفته‬ ‫قرار‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫اخیر‬ ‫های‬.‫اثرا‬ ‫بروز‬ ‫بر‬ ‫عالوه‬ ‫معضل‬ ‫این‬‫روانی‬ ‫عوارض‬ ،‫جسمی‬ ‫نامطلوب‬ ‫ت‬
‫متعد‬‫به‬ ‫نیز‬ ‫دی‬‫است‬ ‫داشته‬ ‫همراه‬.‫مسالچ‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫تعریف‬ ‫ترین‬ ‫رایج‬‫جکسون‬ ‫و‬(0771)‫که‬ ‫است‬
1
.daneshsotodeh@yahoo.com
2
.Greenhave
3.Job burnout

2. 2 ‫دوره‬ ،‫علمي‬ ‫ارتباط‬ ‫ماهنامه‬13‫شماره‬ ،1(‫آبان‬3111)
‫عاطفی‬ ‫رفتگی‬ ‫تحلیل‬ ‫بعد‬ ‫سه‬ ‫از‬ ‫متشکل‬ ‫روانشناختی‬ ‫سندرومی‬ ‫را‬ ‫آن‬(‫هیجانی‬ ‫یا‬ ‫احساسی‬ ‫خستگی‬)‫مسخ‬ ،
‫شخصیت‬1
‫شخصی‬ ‫کفایت‬ ‫کاهش‬ ‫و‬1
(‫فردی‬ ‫موفقیت‬ ‫عدم‬)‫دانستند‬.‫ن‬‫عاطفی‬ ‫رفتگی‬ ‫حلیل‬‫و‬ ‫خستگی‬ ‫احساس‬ ،‫تحلیل‬
‫منابع‬‫دهد‬ ‫می‬ ‫نشان‬ ‫افراد‬ ‫با‬ ‫کار‬ ‫اثر‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫فرد‬ ‫هیجانی‬.‫مولفه‬ ‫بنیادی‬ ‫تاثیر‬ ‫دهنده‬ ‫نشان‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫این‬
،‫است‬ ‫شده‬ ‫تحمیل‬ ‫وی‬ ‫بر‬ ‫آنچه‬ ‫و‬ ‫محیط‬ ‫که‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫احساس‬ ‫فرد‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫در‬ ‫استرس‬
‫های‬ ‫نیاز‬ ‫پاسخگوی‬ ‫که‬ ‫باشد‬ ‫می‬ ‫تهی‬ ‫قدر‬ ‫آن‬‫ن‬ ‫او‬ ‫طبیعی‬‫یست‬(،‫مسالچ‬110).،‫منفی‬ ‫های‬ ‫واکنش‬ ‫به‬ ،‫شخصیت‬ ‫مسخ‬
‫بودن‬ ‫فردی‬ ‫بین‬ ‫بعد‬ ‫ی‬ ‫دهنده‬ ‫نشان‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫اشاره‬ ‫کار‬ ‫محیط‬ ‫در‬ ‫افراد‬ ‫سایر‬ ‫به‬ ‫شخصی‬ ‫غیر‬ ‫بسیار‬ ‫یا‬ ‫جویانه‬ ‫عیب‬
‫است‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬.‫مح‬ ‫در‬ ‫خود‬ ‫شخصی‬ ‫وظایف‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫دهد‬ ‫می‬ ‫نشان‬ ‫اهمال‬ ‫پیش‬ ‫از‬ ‫بیش‬ ‫شخص‬ ،‫مرحله‬ ‫این‬ ‫در‬‫ی‬‫ط‬
‫ش‬ ‫می‬ ‫احساس‬ ‫بی‬ ‫کار‬‫ود‬.‫و‬ ‫مشکالت‬ ،‫مسائل‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫گرفته‬ ‫نادیده‬ ‫کننده‬ ‫مراجعه‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫مرحله‬ ‫این‬ ‫در‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫توجهی‬ ‫بی‬ ‫وی‬ ‫های‬ ‫خواسته‬.‫با‬ ‫که‬ ‫دانست‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫نوعی‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫از‬ ‫مرحله‬ ‫این‬
‫خصومت‬ ‫و‬ ‫پرخاشگری‬‫است‬ ‫همراه‬.‫دیگ‬ ‫دایمی‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫فرد‬‫سبب‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫نماید‬ ‫می‬ ‫متهم‬ ‫را‬ ‫ران‬‫مقصر‬ ‫آمده‬ ‫پیش‬ ‫مسائل‬
‫شمارد‬ ‫می‬.‫ندارد‬ ‫دادن‬ ‫انجام‬ ‫برای‬ ‫کاری‬ ‫دیگر‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫ناموفق‬ ‫کاری‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫رسد‬ ‫می‬ ‫نتیجه‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫بعد،فرد‬ ‫مرحله‬ ‫در‬.
،‫است‬ ‫فرد‬ ‫کارآمدی‬ ‫باورهای‬ ‫بودن‬ ‫پایین‬ ‫و‬ ‫وری‬ ‫بهره‬ ‫و‬ ‫شایستگی‬ ‫در‬ ‫کاهش‬ ‫احساس‬ ‫دهنده‬ ‫نشان‬ ،‫فردی‬ ‫موفقیت‬ ‫عدم‬
‫ارزیابی‬ ‫خود‬ ‫بیانگر‬ ‫مولفه‬ ‫این‬‫فر‬‫است‬ ‫شغلی‬ ‫سودگی‬(،‫رحیمی‬117.)
‫که‬ ‫هستند‬ ‫کاری‬ ‫های‬ ‫محیط‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫ها‬ ‫کتابخانه‬‫به‬،‫ارتباطات‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫فناوری‬ ‫های‬ ‫پیشرفت‬ ‫سبب‬‫کاری‬ ‫شرایط‬
‫دس‬ ‫شاخصی‬ ‫نحو‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫آن‬‫است‬ ‫شده‬ ‫تغییر‬ ‫تخوش‬.‫ارتباطات‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫جدید‬ ‫های‬ ‫فناوری‬ ‫ورود‬ ‫از‬ ‫حاصل‬ ‫های‬ ‫چالش‬
‫مانن‬ ‫مسائلی‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫کتابخانه‬ ‫به‬‫م‬ ،‫متخصص‬ ‫کارکنان‬ ‫شمار‬ ‫بودن‬ ‫اندک‬ ‫د‬‫ح‬،‫کاری‬ ‫فشار‬ ‫و‬ ‫استرس‬ ،‫نامناسب‬ ‫کار‬ ‫یط‬
‫خست‬ ‫کارهای‬‫تاثیر‬ ‫نیز‬ ‫امر‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫شود‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫به‬ ‫منجر‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫غیره‬ ‫و‬ ‫ناکافی‬ ‫دانش‬ ،‫تکراری‬ ‫و‬ ‫کننده‬ ‫ه‬
‫داشت‬ ‫خواهد‬ ‫کتابداران‬ ‫عملکرد‬ ‫بر‬ ‫منفی‬(،‫زاده‬ ‫حسن‬ ‫و‬ ‫حریری‬0377).‫فر‬ ‫زمینه‬ ‫در‬ ‫تحقیق‬ ‫و‬ ‫بررسی‬‫شغلی‬ ‫سودگی‬
‫شغلی‬ ‫عوارض‬ ‫کاهش‬ ‫و‬ ‫شناسایی‬ ‫به‬ ‫تواند‬ ‫می‬‫بتوانند‬ ‫تا‬ ‫باشد‬ ‫کننده‬ ‫کمک‬ ‫کتابداران‬‫نیاز‬ ‫تامین‬ ‫برای‬ ‫عالی‬ ‫روحیه‬ ‫با‬
‫اطالعاتی‬ ‫های‬‫فعالیع‬ ‫خود‬ ‫کاری‬ ‫محیط‬ ‫در‬ ‫کاربران‬‫نمایند‬ ‫ت‬.‫پژ‬ ‫شد‬ ‫مطرح‬ ‫که‬ ‫آنچه‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬‫و‬‫دارد‬ ‫سعی‬ ‫حاضر‬ ‫هش‬
‫بین‬ ‫در‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫وجود‬ ‫به‬ ‫خاص‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫که‬‫بپردازد‬ ‫کردستان‬ ‫استان‬ ‫عمومی‬ ‫های‬ ‫کتابخانه‬ ‫کتابداران‬.
‫ایران‬ ‫در‬ ‫پژوهش‬ ‫پیشینه‬
‫شعاری‬(0383)‫عنوان‬ ‫با‬ ‫پژوهشی‬ ‫در‬"‫ب‬‫دانشگاه‬ ‫در‬ ‫شاغل‬ ‫کتابداران‬ ‫در‬ ‫شغلی‬ ‫زای‬ ‫استرس‬ ‫عوامل‬ ‫بندی‬ ‫رتبه‬ ‫و‬ ‫ررسی‬
‫علوم‬ ‫های‬‫تهران‬ ‫شهر‬ ‫پزشکی‬"‫دیدگاه‬ ‫از‬ ‫شغل‬ ‫این‬ ‫زای‬ ‫استرس‬ ‫عوامل‬ ‫پیرامون‬ ‫بحث‬ ‫به‬‫است‬ ‫پرداخته‬ ‫کتابداران‬‫ب‬‫ه‬
‫ب‬‫یافته‬ ‫ررسی‬‫مواد‬ ‫رفتن‬ ‫بین‬ ‫از‬ ‫یا‬ ‫شدن‬ ‫گم‬ ،‫کار‬ ‫محیط‬ ‫در‬ ‫همکاری‬ ‫حس‬ ‫وجود‬ ‫عدم‬ ‫عامل‬ ‫پنج‬ ‫وی‬ ‫پژوهش‬ ‫های‬
‫را‬ ‫کتابخانه‬ ‫در‬ ‫مشی‬ ‫خط‬ ‫وجود‬ ‫عدم‬ ‫و‬ ‫کاری‬ ‫زمینه‬ ‫در‬ ‫مهارت‬ ‫نداشتن‬ ،‫کتابخانه‬ ‫مواد‬ ‫اصولی‬ ‫غیر‬ ‫ی‬ ‫تهیه‬ ،‫کتابخانه‬‫در‬
‫رتبه‬ ‫باالترین‬‫زا‬ ‫استرس‬‫ده‬ ‫می‬ ‫نشان‬‫د‬.‫پژوهش‬ ‫های‬ ‫یافته‬ ‫سایر‬‫رابطه‬ ‫کار‬ ‫ی‬ ‫سابقه‬ ‫و‬ ‫استرس‬ ‫بین‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫آن‬ ‫بیانگر‬
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫داری‬ ‫معنی‬.‫وجود‬ ‫داری‬ ‫معنی‬ ‫ارتباط‬ ،‫تحصیلی‬ ‫مدرک‬ ‫و‬ ‫رشته‬ ‫و‬ ‫استرس‬ ‫بین‬ ‫همچنین‬
‫ندارد‬.‫خسروی‬(0373)‫وزارت‬ ‫های‬ ‫دانشگاه‬ ‫مرکزی‬ ‫های‬ ‫کتابخانه‬ ‫در‬ ‫شاغل‬ ‫کتابداران‬ ‫میان‬ ‫در‬ ‫شغلی‬ ‫زای‬ ‫تنش‬ ‫عوامل‬
‫علوم‬‫داد‬ ‫قرار‬ ‫بررسی‬ ‫مورد‬ ‫را‬ ‫فناوری‬ ‫و‬ ‫تحقیقات‬ ،.‫حمایت‬ ‫عدم‬ ‫عامل‬ ‫پنج‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫وی‬ ‫پژوهش‬ ‫های‬ ‫یافته‬
‫علمی‬ ‫غیر‬ ‫های‬ ‫روش‬ ‫و‬ ،‫تشویق‬ ‫صحیح‬ ‫معیارهای‬ ‫نبود‬ ،‫کتابخانه‬ ‫مدیر‬ ‫همکاری‬ ‫عدم‬ ،‫شغلی‬ ‫امنیت‬ ‫نبود‬ ،‫سرپرستان‬
4
-Emotional exhaustion
5
-Depersonalization
6
-Self-sufficiency

3. 3 ‫دوره‬ ،‫علمي‬ ‫ارتباط‬ ‫ماهنامه‬13‫شماره‬ ،1(‫آبان‬3111)
‫هستند‬ ‫زائی‬ ‫تنش‬ ‫رتبه‬ ‫باالترین‬ ‫کتابداران‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ،‫عملکرد‬ ‫ارزیابی‬.‫اشر‬‫پور‬ ‫کاظم‬ ‫و‬ ‫ریزی‬ ‫فی‬(0377)‫عنوان‬ ‫با‬ ‫پژهشی‬
‫دادند‬ ‫انجام‬ ‫اصفهان‬ ‫پژشکی‬ ‫علوم‬ ‫دانشگاه‬ ‫های‬ ‫کتابخانه‬ ‫در‬ ‫شاغل‬ ‫کتابداران‬ ‫شغلی‬ ‫زای‬ ‫استرس‬ ‫عوامل‬ ‫بررسی‬.
‫یافته‬‫عدم‬ ،‫مدیران‬ ‫حمایت‬ ‫عدم‬ ‫ترتیب‬ ‫به‬ ‫زا‬ ‫استرس‬ ‫عوامل‬ ‫ترین‬ ‫مهم‬ ‫کتابداران‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫پژوهش‬ ‫های‬
،‫شغلی‬ ‫ارتقا‬ ‫به‬ ‫توجه‬‫بود‬ ‫کتابخانه‬ ‫مدیر‬ ‫همکاری‬ ‫عدم‬ ‫و‬ ‫تکلیف‬ ‫رفع‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫فقط‬ ‫کار‬ ‫انجام‬ ،‫شغلی‬ ‫امنیت‬ ‫عدم‬.‫آنان‬
‫در‬ ‫را‬ ‫الزم‬ ‫اقدامات‬ ‫و‬ ‫کنند‬ ‫شناسایی‬ ‫را‬ ‫استرس‬ ‫ایجاد‬ ‫عوامل‬ ‫باید‬ ‫ها‬ ‫کتابخانه‬ ‫مدیران‬ ‫که‬ ‫یافتند‬ ‫دست‬ ‫نتیجه‬ ‫این‬ ‫به‬
‫راس‬‫ت‬‫دهند‬ ‫انجام‬ ‫آنها‬ ‫رفع‬ ‫ای‬.‫زاده‬ ‫حسن‬ ‫و‬ ‫حریری‬(0377)‫ب‬ ‫پژوهشی‬ ‫در‬‫فرسودگی‬ ‫وضعیت‬ ‫از‬ ‫آگاهی‬ ‫هدف‬ ‫ا‬‫در‬ ‫شغلی‬
‫کتابخانه‬ ‫کتابداران‬ ‫میان‬‫خستگی‬ ‫دارای‬ ‫مطالعه‬ ‫مورد‬ ‫گروه‬ ‫که‬ ‫رسیدند‬ ‫نتیجه‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫مازنداران‬ ‫استان‬ ‫عمومی‬ ‫های‬
‫باشند‬ ‫می‬ ‫باال‬ ‫حد‬ ‫به‬ ‫نزدیک‬ ‫و‬ ‫متوسط‬ ‫حد‬ ‫در‬ ‫فردی‬ ‫عملکرد‬ ‫و‬ ،‫پایین‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫و‬ ‫عاطفی‬.‫یافته‬ ‫سایر‬ ‫همچنین‬
‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫میانگین‬ ‫بین‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫پژوهش‬ ‫ی‬ ‫ها‬‫خستگی‬ ‫بعد‬ ‫در‬ ‫زن‬ ‫و‬ ‫مرد‬ ‫کتابداران‬‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫عاطفی‬
‫به‬ ‫اشتغال‬ ‫سابقه‬ ،‫تحصیالت‬ ‫سطح‬ ،‫سنی‬ ‫های‬ ‫گروه‬ ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫کتابداران‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫میانگین‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫داری‬
‫بر‬ ‫کتابداران‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫بین‬ ‫اما‬ ،‫است‬ ‫داری‬ ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫نیز‬ ‫فعلی‬ ‫کار‬ ‫محل‬ ‫در‬ ‫کار‬ ‫سابقه‬ ‫و‬ ‫کتابخانه‬ ‫در‬ ‫کار‬
‫دا‬ ‫معنی‬ ‫تفاوت‬ ‫درآمد‬ ‫و‬ ‫تاهل‬ ‫وضعیت‬ ‫حسب‬‫نشد‬ ‫مشاهده‬ ‫ری‬.‫عابدی‬ ‫و‬ ‫شعبانی‬ ،‫آدریانی‬(0377)‫هدف‬ ‫با‬ ‫پژوهشی‬
‫دادند‬ ‫انجام‬ ‫اصفهان‬ ‫دانشگاه‬ ‫های‬ ‫کتابخانه‬ ‫کتابداران‬ ‫در‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫و‬ ‫ارگونومی‬ ‫شرایط‬ ‫همبستگی‬ ‫بررسی‬.‫یافته‬
‫بعد‬ ‫از‬ ‫متوسطی‬ ‫سطوح‬ ‫و‬ ،‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫و‬ ‫عاطفی‬ ‫خستگی‬ ‫بعد‬ ‫از‬ ‫کمی‬ ‫سطوح‬ ‫کتابداران‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫پژوهش‬ ‫های‬
‫کردند‬ ‫تجربه‬ ‫شدت‬ ‫و‬ ‫فراوانی‬ ‫لحاظ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫شخصی‬ ‫عملکرد‬ ‫کاهش‬.‫شرایط‬ ‫بین‬ ‫که‬ ‫شد‬ ‫مشخص‬ ‫ها‬ ‫سایریافته‬ ‫اساس‬ ‫بر‬
‫اصفهان‬ ‫دانشگاه‬ ‫کتابداران‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫و‬ ‫شخصی‬ ‫عملکرد‬ ‫کاهش‬ ،‫عاطفی‬ ‫خستگی‬ ‫فراوانی‬ ‫و‬ ‫شدت‬ ‫و‬ ‫ارگونومی‬
‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫داری‬ ‫معنا‬ ‫رابطه‬.‫نژاد‬ ‫قاسمی‬ ، ‫مصطفوی‬(0370)‫عنو‬ ‫با‬ ‫پژوهش‬‫با‬ ‫آن‬ ‫رابطه‬ ‫و‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫میزان‬ ‫ان‬
‫س‬‫انجا‬ ‫تهران‬ ‫شهر‬ ‫دولتی‬ ‫های‬ ‫دانشگاه‬ ‫کتابداران‬ ‫کار‬ ‫سابقه‬ ‫و‬ ‫ن‬‫دادند‬ ‫م‬‫کتابدار‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫حاکی‬ ‫پژوهش‬ ‫نتایج‬‫ا‬‫ن‬
‫بودند‬ ‫باالیی‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫و‬ ‫فردی‬ ‫موفقیت‬ ‫عدم‬ ،‫عاطفی‬ ‫رفتگی‬ ‫تحلیل‬ ‫دارای‬ ،‫کاری‬ ‫فرایند‬ ‫اثر‬ ‫در‬.‫بین‬ ‫همچنین‬
‫شغل‬ ‫ی‬ ‫سابقه‬ ‫و‬ ‫سن‬‫افزایش‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫معنی‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫شد‬ ‫مشاهده‬ ‫داری‬ ‫معنی‬ ‫رابطه‬ ‫آن‬ ‫های‬ ‫مولفه‬ ‫و‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫با‬ ‫ی‬
‫است‬ ‫یافته‬ ‫افزایش‬ ‫نیز‬ ‫آنان‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ،‫کار‬ ‫سابقه‬ ‫و‬ ‫سن‬.
‫پژوهش‬ ‫پیشینه‬‫خارج‬ ‫در‬:
‫سوانسون‬8
(077)‫فرسود‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫پژوهشی‬‫کتاب‬ ‫شغلی‬ ‫گی‬‫داد‬ ‫انجام‬ ‫اوهایو‬ ‫جوان‬ ‫داران‬.،‫ها‬ ‫یافته‬ ‫براساس‬‫و‬ ‫استرس‬
‫طول‬ ‫و‬ ‫جنسیت‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫نیاورده‬ ‫وجود‬ ‫به‬ ‫شده‬ ‫مطالعه‬ ‫نمونه‬ ‫در‬ ‫جوان‬ ‫کتابداران‬ ‫برای‬ ‫اساسی‬ ‫مشکلی‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬
‫رابطه‬ ‫استخدامی‬ ‫مدت‬‫شغ‬ ‫فرسودگی‬ ‫و‬ ‫استرس‬ ‫اثرات‬ ‫با‬ ‫ای‬‫ندارد‬ ‫لی‬.‫شیسلی‬7
(110)‫که‬ ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫خود‬ ‫مطالعه‬ ‫در‬
‫کت‬ ‫میان‬ ‫در‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫و‬ ‫شغلی‬ ‫استرس‬ ‫دالیل‬ ‫از‬ ‫برخی‬‫فعالیت‬ ‫ساختار‬ ‫بودن‬ ‫تکراری‬ ‫از‬ ‫است‬ ‫عبارت‬ ‫معلم‬ ‫ابداران‬
‫کمبود‬ ،‫ها‬ ‫کتابخانه‬ ‫در‬ ‫انسانی‬ ‫نیروی‬ ‫کمبود‬ ،‫مراجعان‬ ‫های‬ ‫نیاز‬ ‫به‬ ‫پاسخگویی‬ ‫منفی‬ ‫جوانب‬ ‫وجود‬ ،‫کتابخانه‬ ‫های‬
‫صحیح‬ ‫رقابت‬ ‫و‬ ‫انگیزه‬‫عد‬ ،‫جدید‬ ‫های‬ ‫آموزش‬ ‫نبود‬ ‫سبب‬ ‫به‬‫معلم‬ ‫کتابداران‬ ‫های‬ ‫آموزش‬ ‫نتایج‬ ‫مستقیم‬ ‫درک‬ ‫م‬
‫است‬.‫توجیا‬7
(111)‫خصوصیات‬ ‫با‬ ‫آن‬ ‫رابطه‬ ‫و‬ ‫یونان‬ ‫دانشگاهی‬ ‫کتابداران‬ ‫در‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫پژوهشی‬
‫داد‬ ‫انجام‬ ‫شخصی‬.‫پایین‬ ‫حد‬ ‫در‬ ‫کتابداران‬ ‫در‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫و‬ ‫عاطفی‬ ‫خستگی‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫ها‬ ‫یافته‬‫فردی‬ ‫عملکرد‬ ‫و‬
‫است‬ ‫متوسط‬ ‫حد‬ ‫در‬.‫ب‬ ‫داری‬ ‫معنی‬ ‫رابطه‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ،‫ها‬ ‫یافته‬ ‫سایر‬ ‫اساس‬ ‫بر‬‫به‬ ‫اشتغال‬ ‫سابقه‬ ‫و‬ ‫جنسیت‬ ‫ا‬
7
-Swanson
8
-Sheesley
9
-Togia

4. 4 ‫دوره‬ ،‫علمي‬ ‫ارتباط‬ ‫ماهنامه‬13‫شماره‬ ،1(‫آبان‬3111)
‫نداشت‬ ‫کتابداری‬.‫دوشی‬01
(117)‫زای‬ ‫استرس‬ ‫عوامل‬ ‫از‬ ‫تکنولوژی‬ ‫سریع‬ ‫تغییرات‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫سواالت‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫معتقد‬
‫آید‬ ‫می‬ ‫شمار‬ ‫به‬ ‫مرجع‬ ‫بخش‬.‫کتابدار‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫خود‬ ‫مطالعه‬ ‫در‬ ‫وی‬‫ا‬‫ی‬ ‫مصاحبه‬ ‫صرف‬ ‫را‬ ‫کمتری‬ ‫زمان‬ ‫که‬ ‫نی‬
‫درح‬ ،‫داشتند‬ ‫کمتری‬ ‫استرس‬ ،‫کنند‬ ‫می‬ ‫مرجع‬‫را‬ ‫استرس‬ ‫سطح‬ ،‫متوالی‬ ‫ساعات‬ ‫در‬ ‫مرجع‬ ‫میز‬ ‫پشت‬ ‫نشستن‬ ‫که‬ ‫الی‬
‫داد‬ ‫می‬ ‫افزایش‬.
‫پژوهش‬ ‫روش‬
‫توصیفی‬ ‫پیمایشی‬ ‫پژوهش‬ ‫روش‬‫م‬‫عمومی‬ ‫های‬ ‫کتابخانه‬ ‫کتابداران‬ ‫شامل‬ ‫پژوهش‬ ‫جامعه‬ ،‫باشد‬ ‫ی‬‫به‬ ‫کردستان‬ ‫استان‬
‫تعداد‬031‫باشند‬ ‫می‬ ‫نفر‬.‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫ی‬ ‫پرسشنامه‬ ‫اطالعات‬ ‫گردآوری‬ ‫ابزار‬Maslach‫و‬Jackson‫باشد‬ ‫می‬(
،‫جکسون‬ ‫و‬ ‫مسالچ‬0770).‫شامل‬ ‫که‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫گیری‬ ‫اندازه‬ ‫ابزار‬ ‫ترین‬ ‫رایج‬ ‫پرسشنامه‬ ‫این‬‫به‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫ماده‬
‫برده‬ ‫کار‬ ‫به‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬ ‫چهارچوب‬ ‫در‬ ‫فردی‬ ‫موفقیت‬ ‫فقدان‬ ‫و‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ،‫هیجانی‬ ‫فرسودگی‬ ‫سنجش‬
‫شود‬ ‫می‬.‫صفر‬ ‫از‬ ‫لیکرت‬ ‫مقیاس‬ ‫در‬ ‫که‬(‫هرگز‬)‫تا‬1(‫روز‬ ‫هر‬)‫شود‬ ‫می‬ ‫سنجیده‬.‫سه‬ ‫از‬ ‫هریک‬ ‫در‬ ‫آمده‬ ‫دست‬ ‫به‬ ‫نمره‬
‫مرجع‬ ‫نمره‬ ‫پایه‬ ‫بر‬ ،‫جنبه‬(‫جکسون‬ ‫و‬ ‫مسالچ‬0773)‫گیرد‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫باال‬ ‫یا‬ ‫متوسط‬ ،‫پایین‬ ‫دسته‬ ‫در‬.
‫فیلیان‬ ‫توسط‬ ‫ایران‬ ‫در‬ ‫بار‬ ‫اولین‬ ‫برای‬ ‫مسالچ‬ ‫پرسشنامه‬ ‫پایای‬ ‫و‬ ‫اعتبار‬(0380)‫پایای‬ ‫ضریب‬ ‫که‬ ‫گرفت‬ ‫قرار‬ ‫تایید‬ ‫مورد‬
‫آن‬‫آزمون‬ ‫باز‬ ‫آزمون‬ ‫روش‬ ‫با‬87%‫است‬ ‫شده‬ ‫گزارش‬(،‫فیلیان‬0380)
‫ها‬ ‫یافته‬
‫سنی‬ ‫میانگین‬031،‫پژوهش‬ ‫این‬ ‫کتابدار‬08/31(‫معیار‬ ‫انحراف‬ ‫با‬71/8)‫آنها‬ ‫کار‬ ‫سابقه‬ ‫میانگین‬ ‫و‬1/0(‫انحراف‬ ‫با‬
‫معیار‬81/1)‫بود‬.‫جدول‬ ‫در‬0‫متغیی‬ ‫پایین‬ ‫و‬ ‫متوسط‬ ،‫باال‬ ‫فراوانی‬ ‫درصد‬ ‫و‬ ‫فراوانی‬ ‫میزان‬‫است‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫نشان‬ ‫رها‬.
‫جدول‬0.‫متغییرها‬ ‫پایین‬ ‫و‬ ‫متوسط‬ ،‫باال‬ ‫فراوانی‬ ‫درصد‬ ‫و‬ ‫فراوانی‬ ‫میزان‬
‫متغیرها‬‫باال‬‫متوسط‬‫پایین‬‫کل‬
‫فراوانی‬‫درصدفراوانی‬‫فراوانی‬‫درصدفراوانی‬‫فراوانی‬‫درصد‬
‫فراوانی‬
‫فرسودگی‬‫عاطفی‬310/110/31381/1031
‫شخصیت‬ ‫مسخ‬0113/001101/1113/031
‫فردی‬ ‫فقدانموفقیت‬737/13713/00710/0031
‫جدول‬.‫فرسودگی‬ ‫سواالت‬ ‫از‬ ‫هریک‬ ‫با‬ ‫کتابداران‬ ‫مخالفت‬ ‫و‬ ‫موافقت‬ ‫میزان‬‫دهد‬ ‫می‬ ‫نشان‬ ‫را‬ ‫عاطفی‬.‫میزان‬ ‫بیشترین‬
‫جمله‬ ‫با‬ ‫کتابداران‬ ‫موافقت‬«‫کشم‬ ‫می‬ ‫زحمت‬ ‫خیلی‬ ‫و‬ ‫میکنم‬ ‫کار‬ ‫سخت‬ ‫شغلم‬ ‫در‬ ‫میکنم‬ ‫احساس‬»‫بود‬(/71‫درصد‬)،
10
-Doshi

5. 5 ‫دوره‬ ،‫علمي‬ ‫ارتباط‬ ‫ماهنامه‬13‫شماره‬ ،1(‫آبان‬3111)
‫جمله‬ ‫با‬ ‫مخالفت‬ ‫میزان‬ ‫بیشترین‬«‫است‬ ‫شده‬ ‫استفاده‬ ‫سوء‬ ‫من‬ ‫از‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫احساس‬ ‫روزانه‬ ‫کار‬ ‫پایان‬ ‫در‬»‫بود‬(0/7
‫درصد‬)
‫جدول‬:‫درصد‬ ‫میزان‬‫فراوانی‬‫عاطفی‬ ‫فرسودگی‬ ‫سواالت‬ ‫از‬ ‫هریک‬
‫مولفه‬‫مخالفم‬‫بدون‬
‫نظر‬
‫موافقم‬
‫است‬ ‫گرفته‬ ‫مرا‬ ‫توان‬ ‫کار‬ ‫روانی‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫احساس‬./307/11
‫است‬ ‫شده‬ ‫استفاده‬ ‫سوء‬ ‫من‬ ‫از‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫احساس‬ ‫روزانه‬ ‫کار‬ ‫پایان‬ ‫در‬.0/717/0
‫کار‬ ‫همان‬ ‫سر‬ ‫باید‬ ‫آنکه‬ ‫تصور‬ ‫از‬ ،‫میخیزم‬ ‫بر‬ ‫خواب‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫هنگامی‬ ‫صبح‬
‫کنم‬ ‫می‬ ‫خستگی‬ ‫احساس‬ ،‫بروم‬.
8/171/007/07
‫است‬ ‫کرده‬ ‫فرسوده‬ ‫مرا‬ ‫روحی‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫کارم‬ ‫که‬ ‫میکنم‬ ‫احساس‬.1/101/0133
‫شغلم‬‫کنم‬ ‫بیهودگی‬ ‫و‬ ‫پوچی‬ ‫احساس‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫باعث‬.111/071/01
‫می‬ ‫زحمت‬ ‫خیلی‬ ‫و‬ ‫میکنم‬ ‫کار‬ ‫سخت‬ ‫شغلم‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫احساس‬
‫کشم‬.
/3/00/71
‫می‬ ‫چه‬ ‫دارند‬ ‫سروکار‬ ‫من‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫افرادی‬ ‫سر‬ ‫بر‬ ‫که‬ ‫نیست‬ ‫مهم‬ ‫برایم‬ ‫واقعا‬
‫آید‬.
7/771/00
‫جدول‬3.‫دهد‬ ‫می‬ ‫نشان‬ ‫را‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫متغییر‬ ‫سواالت‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫با‬ ‫مخالفت‬ ‫و‬ ‫موافقت‬ ‫میزان‬.‫میزان‬ ‫بیشترین‬
‫جمله‬ ‫با‬ ‫موافقت‬«‫است‬ ‫فرسا‬ ‫طاقت‬ ‫و‬ ‫سخت‬ ‫واقعا‬ ‫روز‬ ‫تمام‬ ‫برای‬ ‫مردم‬ ‫با‬ ‫کار‬»‫بود‬(7‫درصد‬)‫میزان‬ ‫بیشترین‬ ‫و‬
‫جمله‬ ‫با‬ ‫مخالفت‬«‫اشیایی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫مراجعان‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫با‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫احساس‬‫کنم‬ ‫می‬ ‫برخورد‬ ‫انسانی‬ ‫شخصیت‬ ‫بدون‬»
‫بود‬(1/77.)‫جدول‬‫موفقیت‬ ‫فقدان‬ ‫متغییر‬ ‫سواالت‬ ‫با‬ ‫مخالفت‬ ‫و‬ ‫موافقت‬ ‫میزان‬‫دهد‬ ‫می‬ ‫نشان‬ ‫را‬ ‫فردی‬.‫بیشترین‬
‫جمله‬ ‫با‬ ‫موافقت‬ ‫میزان‬«‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫مراجعین‬ ‫احساسات‬ ‫توانم‬ ‫می‬ ‫آسانی‬ ‫به‬‫ک‬‫کنم‬»‫بود‬(71‫درصد‬)‫میزان‬ ‫بیشترین‬ ‫و‬
‫ی‬ ‫جمله‬ ‫با‬ ‫مخالفت‬«‫ای‬‫است‬ ‫داشته‬ ‫برایم‬ ‫ارزشی‬ ‫با‬ ‫بسیار‬ ‫دستاوردهای‬ ‫شغل‬ ‫ن‬»‫بود‬(7/1‫درصد‬.)
‫جدول‬3:‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫سواالت‬ ‫از‬ ‫هریک‬ ‫فراوانی‬ ‫درصد‬ ‫میزان‬
‫مولفه‬‫مخالفم‬‫نظر‬ ‫بدون‬‫موافقم‬
‫انسانی‬ ‫شخصیت‬ ‫بدون‬ ‫اشیایی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫مراجعین‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫احساس‬
‫کنم‬ ‫می‬ ‫برخورد‬.
1/77.1/0
‫با‬ ‫کار‬‫فرساست‬ ‫طاقت‬ ‫و‬ ‫سخت‬ ‫واقعا‬ ،‫روز‬ ‫تمام‬ ‫برای‬ ‫مراجعین‬.7/100/77
‫ام‬ ‫شده‬ ‫تر‬ ‫تفاوت‬ ‫بی‬ ‫مردم‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ،‫ام‬ ‫کرده‬ ‫انتخاب‬ ‫را‬ ‫شغل‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫زمانی‬ ‫از‬.3/8308/0
‫احساس‬ ‫بی‬ ‫مرا‬ ‫کارم‬ ‫که‬ ‫نگرانم‬ ‫این‬ ‫از‬(‫سنگدل‬)‫کند‬.1/700/8
‫برای‬ ،‫دارند‬ ‫سروکار‬ ‫من‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫افرادی‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫احساس‬‫دانند‬ ‫می‬ ‫مقصر‬ ‫مرا‬ ‫مشکالت‬ ‫برخی‬
‫کنند‬ ‫می‬ ‫سرزنش‬ ‫و‬.
11/077/01

6. 6 ‫دوره‬ ،‫علمي‬ ‫ارتباط‬ ‫ماهنامه‬13‫شماره‬ ،1(‫آبان‬3111)
‫جدول‬:‫فردی‬ ‫موفقیت‬ ‫فقدان‬ ‫سواالت‬ ‫هریک‬ ‫فراوانی‬ ‫درصد‬ ‫میزان‬
‫مولفه‬‫موافقم‬‫نظر‬ ‫بدون‬‫موافقم‬
‫کنم‬ ‫درک‬ ‫را‬ ‫مراجعین‬ ‫احساسات‬ ‫توانم‬ ‫می‬ ‫آسانی‬ ‫به‬.0/000/077/17
‫مشکالت‬ ‫با‬ ‫توانم‬ ‫می‬ ‫راحتی‬ ‫به‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫احساس‬‫کنار‬ ،‫دارند‬ ‫سروکار‬ ‫من‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫افرادی‬
‫بیایم‬.
1/8/171
‫مثبتی‬ ‫تاثیر‬ ،‫دارند‬ ‫سروکار‬ ‫من‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫مردمی‬ ‫زندگی‬ ‫بر‬ ‫کارم‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫احساس‬
‫دارم‬.
1/18/037/11
‫هستم‬ ‫زندگی‬ ‫از‬ ‫سرشار‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫احساس‬.01111
‫سرو‬ ‫من‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫افرادی‬ ‫برای‬ ‫بخش‬ ‫آرامش‬ ‫محیط‬ ‫توانم‬ ‫می‬ ‫آسانی‬ ‫به‬‫کنم‬ ‫فراهم‬ ،‫دارند‬ ‫کار‬./73/81/1
‫کنم‬ ‫می‬ ‫نشاط‬ ‫و‬ ‫شادی‬ ‫احساس‬ ،‫افراد‬ ‫با‬ ‫نزدیک‬ ‫و‬ ‫مستقیم‬ ‫کار‬ ‫از‬ ‫پس‬.73/8/8
‫است‬ ‫داشته‬ ‫برایم‬ ‫ارزشی‬ ‫با‬ ‫بسیار‬ ‫دستاوردهای‬ ‫شغل‬ ‫این‬.7/11/011/3
‫گیری‬ ‫نتیجه‬ ‫و‬ ‫بحث‬:
‫شاغل‬ ‫کتابداران‬ ‫در‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫میزان‬ ‫سنجش‬ ‫هدف‬ ‫با‬ ‫پژوهش‬ ‫این‬‫کردستان‬ ‫استان‬ ‫عمومی‬ ‫های‬ ‫کتابخانه‬ ‫در‬
‫شد‬ ‫انجام‬.‫فرسودگی‬ ‫دارای‬ ‫کتابداران‬ ‫از‬ ‫نیمی‬ ‫از‬ ‫بیش‬ ‫که‬ ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫ها‬ ‫یافته‬ ‫عاطفی‬ ‫فرسودگی‬ ‫میزان‬ ‫با‬ ‫رایطه‬ ‫در‬
‫بودند‬ ‫متوسط‬ ‫و‬ ‫باال‬ ‫عاطفی‬.‫پور‬ ‫کاظم‬ ‫و‬ ‫ریزی‬ ‫اشرفی‬ ‫های‬ ‫یافته‬ ‫با‬ ‫ها‬ ‫یافته‬ ‫این‬(0371)‫و‬‫های‬ ‫یافته‬ ‫با‬ ‫همچنین‬
‫نژاد‬ ‫قاسمی‬ ‫و‬ ‫مصطفوی‬(0370)‫ه‬‫است‬ ‫ماهنگ‬.‫وجود‬ ‫از‬ ‫خود‬ ‫شغل‬ ‫در‬ ‫کتابداران‬ ‫که‬ ‫دهد‬ ‫می‬ ‫نشان‬ ‫آنان‬ ‫های‬ ‫پژوهش‬
‫برند‬ ‫می‬ ‫رنج‬ ‫زا‬ ‫استرس‬ ‫عوامل‬.‫بودند‬ ‫معتقد‬ ‫کتابداران‬ ‫از‬ ‫نیمی‬ ‫همچنین‬«‫گرفته‬ ‫را‬ ‫آنان‬ ‫توانایی‬ ‫روانی‬ ‫لحاظ‬ ‫از‬ ‫کار‬ ‫که‬
‫است‬».Sheesley(110)‫طی‬ ‫نیز‬‫می‬ ‫نتیجه‬ ‫و‬ ‫اند‬ ‫ندانسته‬ ‫دخیل‬ ‫کتابداران‬ ‫کار‬ ‫در‬ ‫مهمی‬ ‫عامل‬ ‫را‬ ‫استرس‬ ،‫پژوهشی‬
‫بودند‬ ‫ناراحت‬ ‫کار‬ ‫زیاد‬ ‫حجم‬ ‫از‬ ‫تنها‬ ‫کتابداران‬ ‫که‬ ‫گیرند‬.
‫داشتند‬ ‫باالیی‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫کمی‬ ‫تعداد‬ ‫و‬ ‫بودند‬ ‫پایینی‬ ‫و‬ ‫متوسط‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫دارای‬ ‫کتابداران‬ ‫اکثر‬.‫عوامل‬ ‫وجود‬
‫سپری‬ ،‫کار‬ ‫زیاد‬ ‫حجم‬ ‫و‬ ‫زا‬ ‫استرس‬‫قرار‬ ‫متوسط‬ ‫رده‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫را‬ ‫افرادی‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫رایانه‬ ‫با‬ ‫روز‬ ‫از‬ ‫زیادی‬ ‫ساعات‬ ‫کردن‬
‫نماید‬ ‫باال‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫مستعد‬ ،‫دارند‬.‫حدود‬ ‫همچنین‬31‫ی‬ ‫جمله‬ ‫با‬ ‫کتابداران‬ ‫از‬ ‫درصد‬«‫تمام‬ ‫برای‬ ‫کاربران‬ ‫با‬ ‫کار‬
‫فرساست‬ ‫طاقت‬ ‫و‬ ‫سخت‬ ‫برایم‬ ‫واقعا‬ ‫روز‬»‫بودند‬ ‫موافق‬ ،.‫وجود‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫گفت‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫کل‬ ‫در‬‫زمینه‬ ‫کتابداراندر‬ ‫اکثر‬ ‫اینکه‬
‫الزم‬ ‫نیز‬ ‫کم‬ ‫نسبت‬ ‫به‬ ‫تعداد‬ ‫همین‬ ‫به‬ ‫ولی‬ ،‫آوردند‬ ‫دست‬ ‫به‬ ‫پایینی‬ ‫نمره‬ ‫شخصیت‬ ‫مسخ‬ ‫ی‬‫است‬‫ای‬ ‫ویژه‬ ‫توجه‬ ‫تا‬
‫نمای‬ ‫برخورد‬ ‫مراجعان‬ ‫با‬ ‫خوب‬ ‫روحیه‬ ‫با‬ ‫بتواند‬ ‫فرد‬ ‫و‬ ‫گیرد‬ ‫صورت‬‫د‬.

7. 7 ‫دوره‬ ،‫علمي‬ ‫ارتباط‬ ‫ماهنامه‬13‫شماره‬ ،1(‫آبان‬3111)
‫اکث‬ ،‫فردی‬ ‫موفقیت‬ ‫فقدان‬ ‫مورد‬ ‫در‬‫گرفتند‬ ‫باالیی‬ ‫نمره‬ ‫کتابداران‬ ‫ر‬.‫با‬ ‫این‬‫پژوهش‬ ‫های‬ ‫یافته‬‫و‬ ‫مصطفوی‬
‫قاسمی‬‫نژاد‬(0370)‫است‬ ‫هماهنگ‬.
‫نظام‬ ‫کل‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫نمیدهند‬ ‫را‬ ‫باالتر‬ ‫جایگاه‬ ‫به‬ ‫کنونی‬ ‫جایگاه‬ ‫ارتقای‬ ‫اجازه‬ ‫خود‬ ‫کارمندان‬ ‫به‬ ‫کتابداری‬ ‫حرفه‬ ‫مدیران‬
‫خود‬ ‫ی‬ ‫حرفه‬ ‫کتابداران‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫ممکن‬ ‫غیر‬ ‫گاهی‬ ‫و‬ ‫محدود‬ ‫شغلی‬ ‫ارتقا‬ ‫فرصت‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫ریزی‬ ‫برنامه‬ ‫و‬ ‫مدیریت‬
‫خ‬ ‫سنوات‬ ‫پایان‬ ‫تا‬ ‫باید‬ ‫که‬ ‫کنند‬ ‫می‬ ‫تصور‬ ‫ای‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫را‬‫نمایند‬ ‫حفظ‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫اولیه‬ ‫جایگاه‬ ،‫ود‬.‫عدم‬ ‫از‬ ‫نازضایتی‬ ‫این‬
‫کتابداران‬ ‫در‬ ‫فردی‬ ‫موفقیت‬‫به‬‫از‬ ‫بیش‬ ‫پژوهش‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ای‬ ‫گونه‬11‫جمله‬ ‫با‬ ‫کتابداران‬ ‫از‬ ‫درصد‬«‫شغل‬ ‫این‬
‫است‬ ‫داشته‬ ‫برایم‬ ‫ارزشی‬ ‫با‬ ‫بسیار‬ ‫دستاوردهای‬»‫بودند‬ ‫مخالف‬.
‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫بیانگر‬ ،‫پژوهش‬ ‫نتایج‬ ‫کل‬ ‫در‬‫نشانگان‬‫شد‬ ‫گزارش‬ ‫باال‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫کتابداران‬ ‫بین‬ ‫در‬ ‫شعلی‬ ‫فرسودگی‬.‫با‬
‫کتاب‬ ‫مدیران‬ ،‫موضوع‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫توجه‬‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫کاهش‬ ‫که‬ ‫باشند‬ ‫داشته‬ ‫تمرکز‬ ‫موضوع‬ ‫این‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫باید‬ ‫ها‬ ‫خانه‬
‫طریق‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫تا‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫محقق‬ ‫مناسب‬ ‫کاری‬ ‫محیط‬ ‫یک‬ ‫نمودن‬ ‫فراهم‬ ‫و‬ ‫آنان‬ ‫های‬ ‫توانایی‬ ‫کارگیری‬ ‫به‬ ‫با‬ ‫کتابداران‬
‫باشند‬ ‫داشته‬ ‫خوبی‬ ‫احساس‬ ‫خود‬ ‫شغل‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫بخشند‬ ‫بهبود‬ ‫سازمان‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫جایگاه‬ ‫بتوانند‬ ‫کتابداران‬.

8. 8 ‫دوره‬ ،‫علمي‬ ‫ارتباط‬ ‫ماهنامه‬13‫شماره‬ ،1(‫آبان‬3111)
‫منابع‬:‌
‫ریزی‬ ‫اشرفی‬،،‫حسن‬‫پور‬ ‫کاظم‬ ‫زهرا‬ ‫و‬.0371.‫در‬ ‫شاغل‬ ‫کتابداران‬ ‫شغلی‬ ‫زاس‬ ‫استرس‬ ‫عوامل‬ ‫بررسی‬
‫کتابخانه‬‫های‬‫اصفهان‬ ‫پزشکی‬ ‫علوم‬ ‫دانشگاه‬.‫سال‬ ‫اطالعات‬ ‫مدیریت‬‫م‬‫ت‬7(0:)0-7.
،‫نجال‬ ‫حریری‬‫پریسا‬ ‫و‬‫زاده‬ ‫حسن‬.0377.‫عمومی‬ ‫های‬ ‫کتابخانه‬ ‫کتابداران‬ ‫میان‬ ‫در‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫سنجش‬
‫مازندران‬ ‫استان‬.‫تربیتی‬ ‫علوم‬ ‫در‬ ‫تازه‬ ‫های‬ ‫اندیشه‬ ‫فطلنامه‬.‫اول‬ ‫ی‬ ‫شماره‬ ،‫ششم‬ ‫سال‬:80-77
‫مریم‬ ‫خسروی‬.‫تنش‌در‌كتابخانه‬.‫کتاب‬ ‫فصلنامه‬0373:01(: )7-13
، ‫احمد‬ ‫شعبانی‬ ،‫رقیه‬ ‫رضایی‬‫محمدرضا‬ ‫و‬‫عابدی‬.0377.‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫و‬ ‫ارگونومی‬ ‫شرایط‬ ‫همبستگی‬ ‫بررسی‬
‫اصفهان‬ ‫دانشگاه‬ ‫های‬ ‫کتابخانه‬ ‫کتابداران‬ ‫در‬.‫دانشگاهی‬ ‫رسانی‬ ‫اطالع‬ ‫و‬ ‫کتابداری‬ ‫تحقیقات‬
‫دوره‬‫شماره‬:0 8-013
‫فروغ‬ ‫رحیمی‬.0377.‫رفتگی‬ ‫تحلیل‬ ‫به‬ ‫نگاهی‬‫کتابداری‬ ‫حرفه‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫حضور‬ ‫و‬ ‫اوت‬ ‫برن‬ ‫سندرم‬ ‫یا‬ ‫شغلی‬.
‫اطالعات‬ ‫سازماندهی‬ ‫و‬ ‫کتابداری‬ ‫ملی‬ ‫مطالعات‬ ‫فصلنامه‬.1(0: )77-31
‫لیدا‬ ،‫شعاری‬.0383.‫علوم‬ ‫های‬ ‫دانشگاه‬ ‫در‬ ‫شاغل‬ ‫کتابداران‬ ‫در‬ ‫شغلی‬ ‫زای‬ ‫تنش‬ ‫عوامل‬ ‫بندی‬ ‫رتبه‬ ‫بررسی‬
‫تهران‬ ‫شهر‬ ‫پزشکی‬.‫ارشد‬ ‫کارشناسی‬ ‫نامه‬ ‫پایان‬.‫ایران‬ ‫پزشکی‬ ‫علوم‬ ‫دانشگاه‬ ، ‫تهران‬
‫ع‬ ،‫فیلیان‬.0380.‫پرستاران‬ ‫ای‬ ‫مقابله‬ ‫های‬ ‫روش‬ ‫با‬ ‫آن‬ ‫ارتباط‬ ‫و‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫میزان‬ ‫بررسی‬‫نامه‬ ‫پایان‬ ،
‫مدرس‬ ‫تربیت‬ ‫دانشگاه‬ ،‫تهران‬ ،‫پرستاری‬ ‫آموزش‬ ‫ارشد‬ ‫کارشناسی‬
،‫اسماعیل‬ ‫مصطفوی‬‫نژاد‬ ‫قاسمی‬ ‫محمدعلی‬ ‫و‬.0370.‫کار‬ ‫ی‬ ‫سابقه‬ ‫و‬ ‫سن‬ ‫با‬ ‫آن‬ ‫رابطه‬ ‫و‬ ‫شغلی‬ ‫فرسودگی‬ ‫میزان‬
‫تهران‬ ‫شهر‬ ‫دولتی‬ ‫های‬ ‫دانشگاه‬ ‫کتابداران‬.‫سالمت‬ ‫اطالعات‬ ‫مدیریت‬7(1: )7 7-7
Doshi A. 2009.Reducing library-related stress holistically [Online].
http://www.liscareer.com/doshi_stress.htm/Available from: URL:
Greenhave, J. H.1975..Mental health performance.Journal of Applied Psychology,59,
722-726.
Maslach C.2001.What have we learned about burnout and health?
Psychol Health 16(5): 607-11.
Maslach C, Jackson SE, Leiter MP.1966.TheMaslach Burnout Inventory.
3rd ed. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press
Sheesley DF. 2001. Burnout and the Academic Teaching Librarian: An
Examination of the Problem and Suggested Solutions. Journal of Academic
Librarianship 27(6): 447-51.
Swanson C.1992.Assessment of Stress and Burnout in Youth Librarians[PhD Thesis].
Kent State University; 1992
Togia A, Koustelios A, Tsigilis N.2004.Job satisfaction among Greek
academic librarians. Library & Information Science Research 26(3): 373-83

9. 9 ‫دوره‬ ،‫علمي‬ ‫ارتباط‬ ‫ماهنامه‬13‫شماره‬ ،1(‫آبان‬3111)
Abstract:
Objective:Thepresentstudyinvestigatedburnout inpublic librariansKurdistan
provincedeals.
Methods: Thisstudywasa
surveyusingquestionnairesJacksonandMslachburnoutdimensionsemotional
exhaustion,depersonalization andpersonalsuccesswill bemeasured, respectively.The
sampleconsisted of130librarians working inpublic librariesisKurdistan province.
Results: Thefindingsshowed thatmore than half ofthe study grouphad an
averagelibraryhasthe mostlibrarianswithemotional
exhaustionanddepersonalizationwerelow to moderateand fewhad
highdepersonalization, lack of personal successas well aslibrariansfroma high
gradegained. Due to thesuccessofahighburnoutresearchisthenextleveldown.
Keywords: job burnout, emotional exhaustion, depersonalization, personalsuccess,
Kurdistan provincelibrarians, public libraries