1. Η παρακάτω εργασία εκπονήθηκε με αφορμή το λιανοτράγουδο του Γιάννη Ρίτσου
‘’Τ’άσπρο ξωκλήσι’’ που εμπεριέχεται στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Β’
Γυμνασίου.
’Τ άσπρο ξωκλήσι στην
πλαγιά
κατάγναντα στον ήλιο
πυροβολεί με το μικρό
στενό παράθυρό του
Και την καμπάνα του αψηλά
στον πλάτανο δεμένη
την εκουρντίζει ολονυχτίς
για του Αη Λαού τη σκόλη
Τα ξωκλήσια της
Άνδρου
Εισαγωγή

2. Στους λίγους αυτούς στίχους ο ποιητής μας
συμπεριλαμβάνει όλα τα γνήσια στοιχεία του τοπίου
αυτού που λέγεται Ελλάδα: το ξωκλήσι , τον πλάτανο , το
φως , το πανηγύρι προς τιμήν του Αγίου.
Όλα τα παραπάνω δε λειτουργούν
ξεχωριστά, είναι ένα αδιάσπαστο σύνολο
που με την απλότητα και την αλήθεια που
το χαρακτηρίζει έρχεται σε αντίθεση με τα
ψεύτικα ‘’μεγαλεία’’ του σήμερα .
Η ορθοδοξία και η Ελληνική φύση δένονται
αρμονικά σε αυτούς τους ταπεινούς και
απομακρυσμένους τόπους ,η πίστη
γιγαντώνεται ,ο Θεός αποκαλύπτεται …Οι
Έλληνες είναι ένας βαθιά θρησκευόμενος
λαός ,για αυτό και έχτισαν αυτούς τους
μικρούς τόπους λατρείας σε όλα τα
απίθανα μέρη.. Άλλοι λαοί χτίζουν καζίνο ,άλλοι
ουρανοξύστες , εμείς ας επιμείνουμε στα
ξωκλήσια ας πουν ξανά την Ελλάδα
‘’Ψωροκώσταινα΄’’ δεν πειράζει … μόνο
εμείς γνωρίζουμε την αξία αυτών των
τόπων

3. Αγία Μονή
Ξωκλήσια μπορεί να συναντήσει κανείς σε όλη
την Ελλάδα, πουθενά όμως τόσα πολλά όσα
στα νησιά των Κυκλάδων.
Τίποτα δε θυμίζει περισσότερο Κυκλάδες από
τα ξωκλήσια , τίποτα δε συμβολίζει
περισσότερο εδώ το άρρηκτο δέσιμο του
Ελληνικού λαϊκού πολιτισμού με την
Ορθόδοξη Χριστιανική Παράδοση του.
Άλλωστε δεν υπάρχει εικόνα πιο ‘’’Ελληνική’’
από το λευκό χρώμα των μικρών αυτών
κτισμάτων σε συνδυασμό με το γαλάζιο
χρώμα του Αιγαίου και όλα αυτά λουσμένα
από το ιδιαίτερο Ελληνικό φως του Ήλιου.

4. Σε μια εποχή που οι απαξίες σε μεγάλο βαθμό έχουν
αντικαταστήσει τις αξίες ,
που η παράδοση ως άλλος Δαβίδ δίνει
μεγάλο αγώνα απέναντι στο Γολιάθ του
χρήματος, του εφήμερου, του ευτελούς,
του ‘’στυλ’’ ,της μόδας, των ‘’έξυπνων
κινητών τηλεφώνων’’ της ξενόφερτης
κουλτούρας,
θεωρήσαμε χρέος μας ως η νέα γενιά αυτού του τόπου να
αναδείξουμε τα γνήσια στοιχεία της παράδοσης του, να
αποδείξουμε πως είμαστε καλύτεροι από την προηγούμενη
γενιά που στο βωμό του τουρισμού και του ευδαιμονισμού
λησμόνησε και αδιαφόρησε για όλα εκείνα που μας θυμίζουν
τον πολιτισμό μας και όλες τις κοινές μας καταβολές.

5. Τέλος αξίζει να σημειώσουμε πως οι περισσότερες από τις
πληροφορίες ελήφθησαν απ’τους παππούδες και τις γιαγιάδες
μας,από ανθρώπους δηλαδή στενά συνδεδεμένους με τις ρίζες
του τόπου μας.Κάθε ξωκλήσι και μια ξεχωριστή ιστορία ,κάθε
ξωκλήσι και μια ξεχωριστή πινελιά στον υπέροχο πίνακα της
Ελλάδας.
Αγία Θαλασσινή

6. Αγία Πετρένια
Στο χωριό του Βουνιού ,περίπου σαράντα κατοίκων
βρίσκεται η περιοχή Πετρένια, η οποία πήρε το
όνομά της από την πηγή Πετρένια , η οποία
βρίσκεται εκεί.
Το όνομα αυτό της το έδωσαν οι
χωριανοί ,διότι το νερό που ρέει από
αυτή είναι ιαματικό και όταν οι
άνθρωποι που έχουν πέτρα στα νεφρά
πίνουν από αυτό, θεραπεύονται.

7. Δίπλα στην πηγή
υπάρχει μια εκκλησία
που γιορτάζει στις 23
Αυγούστου τα εννιάμερα
της Παναγίας και την
οποία οι χωριανοί την
έχουν μετονομάσει σε
Αγία Πετρένια .

8. Πηγαίνοντας στην
εκκλησία…

9. Το προαύλιο της εκκλησίας …
Χειμώνα Καλοκαίρι

10. Ο Πλάτανος που
βρίσκεται δίπλα στην
εκκλησία…

11. Η ακριβής ηλικία της εκκλησίας όπως και
της πηγής είναι άγνωστη. Οι κάτοικοι του
χωριού λένε ότι είναι πολύ παλιά και ότι
ο γιγάντιος πλάτανος που βρίσκεται
δίπλα σε αυτή ξεπερνά τα 500 χρονιά.
Η εκκλησία αρχικά ήταν πολύ μικρή και
πέτρινη . Ωστόσο αφού πολλοί άνθρωποι
πήγαιναν σε αυτή λόγω της πηγής που
βρίσκεται δίπλα της χρειάστηκε να
επεκταθεί.
Την ανακαίνιση της την πραγματοποίησε ένας
κάτοικος του χωριού , Ο Δημήτρης Γαρύφαλλος το
1930 ,ιδιοκτήτης του κτήματος στο οποίο βρισκόταν η
εκκλησία ,κάνοντας έρανο. Η εκκλησία έγινε
μεγαλύτερη και τσιμεντένια.

12. Η Αγία Πετρένια λέγεται ότι είναι πολύ
θαυματουργή .Οι χωριανοί λένε ότι όταν
κάποιο παιδί αρρώσταινε βαριά το
πήγαιναν στην εκκλησία ,φορώντας του
μαύρα ρούχα .
Τέλος πετούσε τα μαύρα ρούχα σε μια τρύπα
που υπάρχει ακόμα δίπλα από την εκκλησία και
τέλος το παιδί κοινωνούσε. Σύντομα το παιδί
γινόταν καλά.
Έπειτα ο παπάς το πήγαινε στο ιερό, έκανε
λειτουργία και έπειτα το έδινε στη μητέρα του
από το παράθυρο της εκκλησίας. Η μητέρα
του ,του έβγαζε τα μαύρα ρούχα και του
φορούσε ρούχα τα οποία προηγουμένως είχαν
πλυθεί από το νερό της πετρένιας και είχαν
διαβαστεί από τον παπά
Τρύπα στην οποία πετούσαν τα μαύρα ρούχα.
Παράθυρο από το οποίο έδινε ο παπάς το παιδί στη μητέρα.
Αγία Τράπεζα

13. Δωρεά…

14. Το συγκεκριμένο ξωκλήσι , πλέον, λειτουργεί
μόνο στις 23 Αυγούστου που γιορτάζει . Στη
συγκεκριμένη λειτουργία παρευρίσκονται
αρκετοί άνθρωποι ,τους οποίους οι χωριανοί
κερνάνε μεζέδες και ρακή . Προς τιμήν του
ξωκλησιού οι χωριανοί κάνουν ένα πανηγύρι
λίγο έπειτα από τις 23 Αυγούστου.
Εικόνα
Η κοίμηση της Θεοτόκου
Εικόνα
Παναγία η Βρεφοκρατούσα
Εικόνα
Η βάπτιση του Ιησού Χριστού από τον
Ιωάννη τον Πρόδρομο στον Ιορδάνη
ποταμό

15. Επιμέλεια : Μαρία –
Έιρήνη Μπαφαλούκου
Πηγές πληροφοριών:
•Η γιαγιά μου, Μαριγούλα Γιαννίση
•Ο Δημήτρης Γαρύφαλλος, εγγονός του
προαναφερόμενου Δημήτρη Γαρύφαλλου.

16. Το κτίσιμο του ξωκλησιού του Άη Γιώργη στην Κουμανή δεν
προσδιορίζεται χρονικά. Γνωρίζουμε ωστόσο πως το κτίσμα ήταν
ερείπιο μέχρι περίπου το 1950 οπότε και αναστυλώθηκε.
Άη Γιώργης, Κουμανή

17. Για την επιδιόρθωσή του έγινε έρανος
στη Μεσαριά Άνδρου από την
Κωνσταντίνα Μανούσου και στις Η.Π.Α.
από την Κατίνα Νέρη.
Με τα χρήματα από τον έρανο το ξωκλήσι
σοβαντίστηκε εσωτερικά και εξωτερικά,
απέκτησε καινούργιο τέμπλο και δάπεδο
από τσιμέντο, η σκεπή του καλύφθηκε κι
αυτή με τσιμέντο και του τοποθετήθηκε
νέα πόρτα.
Το ξωκλήσι ανήκει στη Μεσαριά και
λειτουργεί μετά τις 23 Απριλίου.
Βρίσκεται εντός της ιδιοκτησίας της
Κωνσταντίνας Μανούσου και τώρα της
Ζαφείρας Στυλιανού.

18. Το ξωκλήσι από κοντά… Το ξωκλήσι από πίσω…

19. Επιμέλεια : Καλλιόπη Μπίστη
Πηγή πληροφοριών : Kωνσταντίνα Μανούσου
,η προγιαγιά μου

20. Αγία Βαρβάρα Στενιών
Το 1910 είχε πέσει μεγάλη αρρώστια στις
Στενίες , η ευλογιά.Τα ιατρικά μέσα δεν
ήταν αρκετά και πολλοί πέθαιναν.
Οι κάτοικοι των Στενιών με τον ιερέα τους
τον παπα-Ζανή σκέφτηκαν να χτίσουν ένα
ξωκλήσι για την Αγία Βαρβάρα όπου ήταν
και προστάτιδα των αρρώστων.
Μικρό ξωκλήσι,ίσα-ίσα χωρούσε ο παπάς
όπου μέσα εκεί τοποθέτησαν μικρή εικόνα της
Αγίας Βαρβάρας.

21. Στο τέλος έκαναν περιφορά της
εικόνας και οι άρρωστοι κάτοικοι
έγιναν καλά.Τότε η γιαγιά του
Δημήτρη Πολέμη,δώρησε,το
οικόπεδο της και χτίστηκε
μεγαλύτερο ξωκλήσι,όπως είναι
σήμερα.
Κάθε χρόνο την ημέρα της γιορτής της Αγίας
Βαρβάρας,4 Δεκεμβρίου ,γίνεται περιφορά της
εικόνας της στο χωριό,σε ανάμνηση του
γεγονότος.Οι κάτοικοι την θεωρούν πολιούχο
τους.
Αγία Πύλη

22. Επιμέλεια: Nίκος Μώρος
Πηγή Πληροφοριών : πατήρ Ηλίας Πετράκης
Και Μαρία Αντώνογλου

23. Το μικρό εκκλησάκι της Παναγίας Θαλασσινής βρίσκεται στο παλιό λιμάνι της Χώρας της
Άνδρου στην περιοχή της Πλακούρας. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, αυτή είναι η
προστάτιδα των ταξιδιωτών στη θάλασσα, μαζί με τον Άγιο Νικόλαο.
Η Παναγία φοράει πάντα ένα κόκκινο χιτώνα
στο εξωτερικό που χρησιμοποιείται για την
εμφάνιση της ανθρωπότητας, ενώ από κάτω
φοράει ένα μπλε ή σκούρο πράσινο χιτώνα
που μαρτυρεί τον τοκετό της στον Θεάνθρωπο
Ιησού Χριστό.
Ωστόσο στην εικόνα της Παναγίας
Θαλασσινής, έχουμε να φοράει μπλε στο
εξωτερικό. Αυτό μπορεί να είναι της σύνδεσής
της με το χρώμα της θάλασσας.
Αγία Θαλασσινή

24. Πριν από διακόσια χρόνια
περίπου κάποιοι εργάτες οι
οποίοι δούλευαν σε ένα σπίτι
πάνω από την Πλακούρα βρήκαν
στα βράχια θρησκευτικές εικόνες
και υπέθεσαν ότι ήταν της Αγίας
Θαλασσινής.
Το είπαν στους ιδιοκτήτες του
σπιτιού που χτιζόταν και τελικά
αυτοί έφτιαξαν το εκκλησάκι.
Η Αγία Θαλασσινή γιορτάζει στις 23 Αυγούστου.

25. Επιμέλεια : Σάρα Πάπα
Πηγή Πληροφοριών : πατήρ Λεωνίδας
Γλυνός

26. Αγία Στρατιλάτησσα
H Aγία Στρατιλάτησσα είναι δισυπόστατη (με δύο
ιερά ) εκκλησία και βρίσκεται στις Στενιές.
Αφιερωμένη καταρχάς στην Παναγία(γέννηση Θεοτόκου)
και στον Άγιο Χαράλαμπο.
Χρονολογείται να έχει χτιστεί περίπου το 1900
Όπως λένε οι παλαιότεροι ,οι γυναίκες των ναυτικών
πήγαιναν στην Παναγία , προσεύχονταν άναβαν κερί για να
έχουν καλό στρατί (καλά ταξίδια) οι ναυτικοί .
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο
ονομάστηκε Στρατιλάτησσα.

27. Πολλοί έχουν δει την Παναγία και τον Άγιο Χαράλαμπο
είτε στον ύπνο τους είτε σε όραμα να τους ευλογεί και να
τους συμβουλεύει.
Μας διηγείται ένας Στενιώτης , σημερα 85 ετών ότι το 1951 όταν εφημέριος
ήταν ο πατήρ Πετρήνιος , ενώ επισκεύαζαν το δρόμο στην περιοχή στην
οποία βρισκόταν το εκκλησάκι , παρουσιάστηκε ο Άγιος Χαράλαμπος και
τους συμβούλεψε να μη το χαλάσουν.

28. Πηγή πληροφοριών :
Γεωργιος Αντώνογλου
Επιμέλεια : Bαγγέλης Πατέστας

29. Άγιος Φωτοδότης
Δύο ασκητές έβλεπαν από το χωριό των
Λαμύρων ένα φως το οποίο έλαμπε κάθε
νύχτα στο απέναντι βουνό. Απο περιέργεια πήγαν στο συγκεκριμένο
σημείο του βουνού και βρήκαν τη
σεβάσμια εικόνα της Παναχράντου η
οποία ήταν κάτω απο ένα σπήλαιο.
Το ίδιο βράδυ έβλεπαν πάλι το άγιο αυτό
φως και όταν πήγαν πάλι στο σπήλαιο
είδαν την εικόνα πάλι εκεί . Αυτό συνέβη
τρεις φορές . Οι ασκητές αποφάσισαν να
πάνε να μείνουν στο σπήλαιο.
Έφτιαξαν εκεί ένα κελί και κάθε μέρα που
περνούσε προσεύχονταν στην Παναγία
να τους πει που ακριβώς ήθελε να
χτίσουν το ξωκλήσι.
Εκείνη τη στιγμή το θαύμα έγινε και η Παναγία
είπε στους ασκητές να χτίσουν το ξωκλήσι κοντά
στο σπήλαιο όπου βρήκαν την σεβαστή εικόνα.Εικόνα: H Μεταμόρφωση του Σωτήρος

30. Δεν υπάρχει ακριβής χρονολογία για την
ανοικοδόμηση του Αγίου Φωτοδότη.
Η ανακαίνιση του Αγίου έγινε το 1759
διεξόδων του σκευοφύλακος της μονής
,Γαλακτίωνος Καραμάνου.
Το 1961 ανoικοδομήθηκε η Μονή Παναχράντου η οποία
βρίσκεται πάνω από το χωριό των Φαλίκων.
Εσωτερικό ναού
Εξωτερικό ναού
Μαρμάρινος σταυρός τέμπλου

31. Η εικόνα της Παναγίας Η εικόνα του Ιωάννη του Πρόδρομου

32. Τάφος μοναχού Χριστόφορου Παπουλάκου
Τάφος Νικολάου Μπανίκα(ιερέας Φαλίκων)

33. Το ιερό του Άγιου Φωτοδότη
Φανάρι
Θυμιατό
Δεσποτικό

34. Πρόσφατα , στις 3 Μαίου του 2009 και
συγκεκριμένα την Κυριακή των Μυροφόρων
βρέθηκαν οστά μοναχών κα αγίων κάτω από
τον Άγιο Φωτοδότη.
Προφανώς το σημείο που βρίσκεται σήμερα
το ξωκλήσι ήταν το νεκροταφείο της Μονής.
Τότε οι παπάδες της Μονής πήραν την
απόφαση να χτίσουν ένα οστεοφυλάκειο όπου
βρέθηκαν τα οστά.Το οστεοφυλάκειο
βρίσκεται κάτω από τον Άγιο Φωτοδότη.
Επίσης , έξω από το φυλάκειο έχουν θάψει τα
θριμματισμένα κομμάτια οστών που βρήκαν.Ο
συνολικός αριθμός των οστών είναι 1048 και
τέσσερα από αυτά ήταν οστά αγίων.Τα κρανία
τους φυλάσσονται μέσα στον Άγιο Φωτοδότη.
Το ξωκλήσι γιορτάζεται στις 6 Αυγούστου με την
ονομασία «Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος» και
γίνεται μια ιερή ολονυχτία την Κυριακή των
Μυροφόρων.
Οστά και κρανία οστεοφυλακείου
Τα τέσσερα Άγια κρανία

35. Σημείο ταφής θριματισμένων οστών
Βρύση έξω απο την Μονή Παναχράντου

36. Εικόνες στο εσωτερικό της εκκλησίας
Εικόνα της Ανάστασης Εικόνα του Χριστού

37. Πηγές πληροφοριών:
•Μοναχός Ευδόκιμος
•Μοναχός Φιλάρετος
•Μοναχός Αέτιος
Eπιμέλεια : Ασημίνα Πέττα

38. Ο Άγιος Νικόλαος ο Νέος
γεννήθηκε στα μέρη της
Ανατολής από γονείς ευσεβείς
και ενάρετους.
Όταν ενηλικιώθηκε
κατατάχθηκε στον
Αυτοκρατορικό Στρατό, με το
αξίωμα του Δούκα,
γυμνάζοντας τους
στρατιώτες του, στο να είναι
γενναίοι και ατρόμητοι
πολεμιστές, κυρίως όμως
τους νουθετούσε και τους
δίδασκε να πιστεύουν στον
Θεό, να προσεύχονται, να
μην αδικούν ποτέ κανέναν
και να ζητούν από τον Χριστό
να τους δίνει δύναμη για να
πολεμούν τους εχθρούς.
Άγιος Νικόλαος Ο Νέος στα Άχλα

39. Το λείψανο Του Αγίου που με
ευλάβεια φυλάσσεται στον Ιερό
Ναό του Αγίου Νικολάου του Νέου
στην Θήβα (συνοικία Τάχι)
βρίσκεται εντός αργυράς
πεποικιλμένης θήκης την οποία
μαζί με την Εφέστιο Εικόνα
περιβάλλει ξυλόγλυπτο Κιβώτιο.

40. Στην Ιερά Μονή του Αγίου Νικολάου
του θαυματουργού στο νησί μας
βρίσκεται σε καλλιτεχνική λάρνακα ,η
θαυματουργή κάρα του Αγίου
Νικολάου του Νέου.

41. Εκτός αυτού στην παραλία Άχλα
βρίσκεται και το εκκλησάκι του
Άγιου
το οποίο είναι χτισμένο ακριβώς
δίπλα στη θάλασσα,και
γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 9
Μαΐου, την ημέρα που
μαρτύρησε

42. Κάποτε η γιαγιά της οικογένειας του Δημητρίου Τσουμέζη κάτοικου
Στενιών είδε στον ύπνο της να την τραβάει ένας νέος προς την
περιοχή που σήμερα βρίσκεται το εκκλησάκι.
Αμέσως πήγε στον άνδρα της και του διηγήθηκε την το όνειρο της.
Έπειτα πήγαν μαζί σε αυτόν τον χώρο για να δουν αν υπάρχει κάτι.
Αφού έσκαψαν και οι δύο βρήκαν θεμέλια από παλιά κτίσματα
καθώς και την εικόνα του Αγίου.

43. Εκείνη τον παρακάλεσε να κάνουν έρανο και να ξανακτίσουν το
εκκλησάκι.
Εκείνος όμως, που δεν ήταν πολύ θρήσκος της απάντησε με
ειρωνεία πως αν τους έδινε τα χρήματα ο Άγιος θα το έχτιζαν.
Ο άνδρας αυτός ,που ήταν ναυτικός,
βρισκόταν κάποια περίοδο στην
Αργεντινή.
Εκεί αγόρασε ένα λαχείο και κέρδισε
πάρα πολλά χρήματα .
Έτσι γύρισε στην Άνδρο και έκτισε το
εκκλησάκι .
Μόλις τελείωσε όμως το εκκλησάκι
ξεκίνησε ο πόλεμος και έχασε όλα τα
υπόλοιπα λεφτά! Ο Άγιος γιορτάζεται στις 9 Μαΐου.

44. Η Δωρεά το 1938

45. Επιμέλεια : Mαρία Πιάγκου
Πηγές πληροφοριών: Δημήτριος Τσουμέζης ,
Θαλάσσια μεταφορά
Ζώταλης Ιωάννης
Και δίπλα η Θεοτόκος

46. Άγιοι Πάντες Μεσαριάς
Το κτήμα στο οποίο βρίσκεται η εκκλησία ανήκε
στην οικογένεια Οικονομίδη. Αγοράστηκε από
τον Δημήτριο Στρατή, στο επάγγελμα ναυτικός,
το 1951. Τότε η εκκλησία δεν ήταν σε καλή
κατάσταση. Συγκεκριμένα υπήρχε μόνο η Αγία
Τράπεζα και ένα παράθυρο με την διακόσμηση
ενός σταυρού. Έτσι κι η οικογένεια Στρατή την
χρησιμοποιούσε ως αποθήκη.

47. Κάποια στιγμή ο Δημήτρης Στρατής είδε ένα όνειρο. Του
εμφανίστηκε ένας ιερέας μπροστά από το εκκλησάκι και
του είπε «Μη με μεταχειρίζεσαι έτσι. Αν δεν με φτιάξεις θα
σε καταστρέψω !»Άλλα δεν έδωσε σημασία.
Ξαναείδε το ίδιο όνειρο την άλλη νύχτα μα και πάλι δε
νοιάστηκε. Παράλληλα όμως ψόφησε η αγελάδα του
και έσπασαν τα πήλινα πιθάρια με το λάδι. Έτσι
πείστηκε. Με εθελοντική εργασία και πολλές δωρεές
ξαναέφτιαξε την εκκλησία μαζί με τους συγχωριανούς
του και την οικογένειά του.
Παράθυρο με διακόσμηση του σταυρού

48. Το ξωκλήσι χρονολογείται περίπου τον 190
αιώνα και ακόμη πιο
πριν. Μέχρι και σήμερα γιορτάζεται πενήντα εφτά (57) μέρες μετά
το Πάσχα. Γίνονται πανηγύρια προς τιμή των Αγίων Πάντων όπου
μαζεύονται πολλοί προσκυνητές και από άλλα χωριά. Επίσης
γίνονται πολλά θαύματα και κατά συνέπεια δωρεές.
Η αγία τράπεζα

49. Επιμέλεια : Φραγκούλα Πιπέρα
Πηγή Πληροφοριών: Nικόλαος Στρατής

50. Ιερός ναός Αγίας Παρασκευής και
Αγίου Αλεξάνδρου
Το ξωκλήσι αυτό βρίσκεται στο κάτω Απροβάτο στην
Άνδρο και ανήκει στην ενορία του Αγίου Δημητρίου.

51. Ο Ναός αυτός είναι
δισυπόστατος δηλαδή
αποτελείται από δύο Αγίους:
την Αγία Παρασκευή και τον
Άγιο Αλέξανδρο.
Την Αγία Παρασκευή την έχτισε
ο Παναγιώτης Γκιώνης γιατί στο
μέρος που είναι σήμερα η
εκκλησία ήταν το οικόπεδό του
και επειδή την είχε τάξει.
Τον Άγιο Αλέξανδρο τον έχτισε ο
Αλέξανδρος Εξαδάκτυλος γιατί
δίπλα ήταν το χωράφι του.
Το εξωκκλήσι χτίστηκε το 1984.
Οι δύο άγιοι αυτοί χτίστηκαν
από δύο διαφορετικούς
ενορίτες του χωριού.

52. Επιμέλεια : Mαρουλιώ Στρατή
Πηγή Πληροφοριών : Θεώδορος Εξαδάκτυλος

53. Άγιος Φανούριος Συνετίου

54. ΞΩΚΛΗΣΙ ΑΓΙΟΣ ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ
ΣΥΝΕΤΙ ΑΝΔΡΟΣ
Γιορτάζεται στις 27 Αυγούστου

55. Η ετυμολογία
του ονόματός
του με το
φαίνω:
φανερώνω τον
έκανε δημοφιλή
στη λαϊκή
παράδοση για
την φανέρωση
χαμένων
ανθρώπων,
ζώων ή
πραγμάτων

56. Οι χριστιανοί φτιάχνουν μια νηστίσιμη πίτα την εορταστική του ημέρα, την
φανουρόπιτα, για να τους φανερώσει ο άγιος απολεσθέντα αντικείμενα, την τύχη
των ανύπανδρων κοριτσιών ακόμα και εργασία στους ανέργους και ότι καθένας
θέλει ο Άγιος να του φανερώσει.

57. Κάποτε σ‘ ένα
χωριό της
Άνδρου ένα
ζευγάρι
εύχονταν ν’
αποκτήσει παιδί.
Τότε έκαναν
τάμα στον Άγιο
Φανούριο
χτίζοντας ένα
ξωκλήσι μέσα
στο κτήμα τους.

59. Καθώς ανεβαίνεις το κτήμα για το
ξωκλήσι

60. Πλησιάζοντας ….

61. Έχοντας πια ανέβει……
Η έισοδος
Η αυλή και η πανοραμική θέα στο
πέλαγος

62. Εντός του ξωκλησιού
Το ψαλτήρι, το τέμπλο, οι εικόνες για
προσκύνηση, η είσοδος του ιερού
Η Αγία Τράπεζα με τον
εσταυρωμένο , θυμιατά , μανουάλι

63. Πίσω πλευρά Η πλευρά προς την είσοδο

64. Επιμέλεια :
•Ιωάννα –Ελεωνόρα Τατάκη
• Ελένη –Δήμητρα Τατάκη
Πηγή Πληροφοριών : ο παππούς μας Γιάννης Κορκόδειλος

65. Άγιος Αντώνιος
Γύρω από το χωριό όπου ζουν η γιαγιά και ο
παππούς μου υπάρχουν πολλά κατάλευκα ξωκλήσια
που ξεχωρίζουν στο κυκλαδίτικο τοπίο και τονίζουν
την έντονη θρησκευτικότητα των κατοίκων από τα
παλιά χρόνια.
Ένα από αυτά και κατά την γνώμη μου το πιο
εντυπωσιακό είναι αυτό του Αγίου Αντωνίου ,
το οποίο βρίσκεται μέσα σε μία καταπράσινη
ρεματιά.
Είναι βυζαντινού ρυθμού (βασιλική με
τρούλο).Έχει χτιστεί στα χρόνια του Βυζαντίου.
Αρχικά λειτούργησε σαν μοναστήρι.
Είχε τριγύρω πολλά κτίσματα : δωμάτια,
φούρνοι σταύλοι και καλλιεργήσιμη έκταση.

66. Μπορούσαν να επιβιώσουν μόνο από τα
αγαθά που τους έδινε η γη που
καλλιεργούσαν και τα ζώα . Ήταν δηλαδή
αυτάρκης κοινωνία .
Από αυτά τα κτίσματα σήμερα υπάρχουν
μόνο ερείπια ,πεζούλια , καμάρες που
προκαλούν συγκίνηση σε όποιον το
βλέπει.
Το ξωκλήσι μένει μόνο του γερασμένο μέσα
στην ησυχία της φύσης . Το βουνό απέναντι ,το
πράσινο γύρω του και το ήρεμο κελάρισμα του
νερού .Μια μικρή πλακόστρωτη τετράγωνη
αυλίτσα και κάπου κάπου κισσός σκαρφαλώνει
πάνω στους τοίχους του.
Αυτό το μοναστήρι ήταν γυναικείο δηλαδή
εκεί μόναζαν μόνο οι γυναίκες.

67. Τριγύρω και στη σκεπή πολλές γωνίες
και πέτρινα σκαλιά παίζουν με το φως
και τις σκιές και με το βυζαντινό
τρούλο αποτελούν ζωντανή απόδειξη
της αρχιτεκτονικής και του πολιτισμού
που μοιάζει με παραμύθι.
Και στο καμπαναριό ο ήχος της ίδιας από τότε
καμπάνας μπορεί να αφηγηθεί ιστορίες ,να
μιλήσει στην ψυχή του κάθε περαστικού και
να συνδέσει το παρελθόν με το σήμερα.

68. Επιμέλεια : Ειρήνη Τηνιακού
Πηγή Πληροφοριών : Σοφία Γαρυφάλλου

69. Στη περιοχή Κοχύλου της Άνδρου
βρίσκεται ο Άγιος Παντελεήμων.
Γι’αυτο το ξωκλήσι υπάρχει ένας μύθος.
Μια πλούσια γυναίκα είδε έναν εφιάλτη.
Είδε τον γιός της βαριά άρρωστο να την
αποχαιρετά.Στην αρχή η γυναίκα δεν το
πίστευε.
Όταν όμως ο γιός της πήγε εκδρομή στο
Βουνό, αρρώστησε και τότε η γυναίκα
έβαλε τους εργάτες να χτίσουν την
εκκλησία όσο πιο γρήγορα μπορούσαν.
Μετά από μήνες αυτή η εκκλησία άρχισε
να λειτουργεί κανονικά .
Η γυναίκα πήγε τον γιό της για να κοινωνήσει
και μετά από μία βδομάδα παιδί της έγινε
καλά.
Άγιος Παντελεήμονας

70. Επιμέλεια : Aρτενίσα Χαϊντάρι
Πηγή Πληροφοριών: κύριος Κώστας

71. Συντελεστές της εργασίας :μαθητές του Β2 τμήματος
του Εμπειρικείου Γυμνασιού
Μαρία –Ειρήνη Μπαφαλούκου
Καλλιόπη Μπίστη
Νίκος Μώρος
Σάρα Πάπα
Ασημίνα Πέττα
Βαγγέλης Πατέστας
Μαρία Πιάγκου
Φραγκούλα Πιπέρα
Ελένη- Δήμητρα Τατάκη
Ιωάννα –Ελεωνόρα Τατάκη
Ειρήνη Τηνιακού
Επιβλέπων καθηγητής :Zωγράφος Νικόλαος ,φιλόλογος
Μαρουλιώ Στρατή
Aρτενίσα Χαϊντάρι