Một thực tế đáng chú ý ở Việt Nam hiện nay đó là thanh thiếu niên thiếu ý thức về tiền bạc, dẫn đến việc tiêu tiền thiếu ý thức và gây ra những hậu quả đáng quan ngại. Hầu hết các bậc phụ huynh đều lo sợ con cái tiếp xúc với tiền sớm sẽ sinh hư, nên nhiều người thường cấm đoán các con xài tiền. Đó là một cách dạy con tiêu cực vì việc ngăn cản trẻ là vô ích, vì trẻ sẽ tiếp xúc với tiền ở những nơi mà bạn không thể kiểm soát được (trường học, bạn bè, khu vui chơi,…). Bạn chỉ có thể giúp đỡ con bằng cách giúp con chủ động tiếp xúc với đồng tiền và có hiểu biết đúng đắn về vấn đề tiền bạc.

1. Một thực tế đáng chú ý ở Việt Nam hiện nay đó là thanh thiếu niên thiếu ý
thức về tiền bạc, dẫn đến việc tiêu tiền thiếu ý thức và gây ra những hậu quả
đáng quan ngại. Hầu hết các bậc phụ huynh đều lo sợ con cái tiếp xúc với tiền
sớm sẽ sinh hư, nên nhiều người thường cấm đoán các con xài tiền. Đó là một
cách dạy con tiêu cực vì việc ngăn cản trẻ là vô ích, vì trẻ sẽ tiếp xúc với tiền
ở những nơi mà bạn không thể kiểm soát được (trường học, bạn bè, khu vui
chơi,…). Bạn chỉ có thể giúp đỡ con bằng cách giúp con chủ động tiếp xúc với
đồng tiền và có hiểu biết đúng đắn về vấn đề tiền bạc.
Vậy nên dạy trẻ em những gì về tiền bạc và dạy như thế nào?
Có nhiều tranh cãi về việc dạy tài chính cho trẻ con. Có người cho rằng chỉ cần
dạy trẻ cách tiêu tiền có trách nhiệm là đủ, không nên dạy cho trẻ biết quá nhiều
về tài chính. Ngược lại, có người quan niệm rằng, cần dạy cho trẻ làm chủ đồng
tiền của mình. Ngoài chức năng thanh toán, trẻ em cần phải biết cách kiếm tiền và
biết cách điều khiển đồng tiền của mình một cách thông minh và có trách nhiệm
với xã hội. Đúng như vậy, dạy con cách làm chủ đồng tiền nói một cách ngắn gọn
là dạy 5 bài học: Kiếm tiền – Đầu Tư -Tiêu Tiền – Tiết Kiệm - Từ Thiện.
Sẽ có nhiều phụ huynh thắc mắc là tại sao lại dạy trẻ kiếm tiền và đầu tư, chúng
còn quá nhỏ để học những thứ ấy. Đương nhiên là thanh thiếu niên vẫn chưa đủ
tuổi trưởng thành để có thể có thể kiếm tiền như người lớn, nhưng chúng vẫn cần
học cách biết kiếm tiền để học hỏi kinh nghiệm làm việc và biết quý trọng đồng
tiền. Thực ra thanh thiếu niên ngày nay rất sáng tạo, thông minh và có niềm đam
mê rất lớn. Ai cũng biết rằng khi ta làm việc với niềm đam mê, cảm giác cực nhọc
của lao động không hề tồn tại và ta sẽ học được rất nhiều từ lao động. Những nhà
triết học nổi tiếng thế giới rất đề cao lao động, coi lao động là nguồn gốc thúc đẩy
sự phát triển xã hội. Vì thế, các bậc phụ huynh không có vấn đề gì phải lo lắng, mà
ngược lại nên khuyến khích trẻ lao động và yêu thích lao động. Rất tiếc thanh thiếu
niên ở Việt Nam hiện nay có cái nhìn lệch lạc về lao động và tiền bạc, đa số đều
nghĩ làm việc để có tiền mà không hề nghĩ làm việc để rèn luyện bản thân, tiếp thu
kiến thức. Chính vì vậy ở nước ta hiện nay chưa có một tỷ phú tuổi teen nào, chứ
ở thế giới tỷ phú tuổi teen không phải là hiếm. Ví dụ như Ephren Taylor – tỷ phú
trẻ người Mỹ gốc Phi. Bắt đầu từ một lời gợi ý của người mẹ “Sao con không thử
tính xem liệu mình có thể tự tạo ra bộ đồ chơi khác không?” khi cậu xin tiền mẹ
mua bộ trò chơi mới, cậu đã mua sách tìm tòi, tự học lập trình để tự tạo ra trò chơi
có tên là “ Clone of Pong”. Chính trong thời gian “tự thân vận động” đó, cậu đã
nhìn thấy sự kỳ diệu của internet và quyết định thành lập công ty phát triển web ở
tuổi 13 và sớm trở thành tỷ phú.
Từ câu chuyện của Ephren Taylor chúng ta dễ nhận ra rằng hãy để trẻ em bắt đầu
bằng những đam mê cháy bỏng, đồng tiền sẽ đến sau đó. Ca khúc “You raise me
up” được bé Vũ Đình Tri Giao (9 tuổi) cất lên ở Vietnam’s Got Talent. Khi hát
Tri Giao chỉ thỏa niềm đam mê ca hát, nhưng rồi tiền sẽ đến sau đó (ít nhất là tiền
thưởng hoặc các cơ hội tiếp theo). Thật ra trẻ có rất nhiều cơ hộ i kiếm tiền (ít nhất

2. là tiền lì xì, tiền thưởng tham gia hội thi hoặc đạt được thành tích,…). Trong hội
chợ “Doanh nhân nhí, Ý từ thiện” do công ty Beautiful Mind và Kizciti đồng tổ
chức, tôi đã chứng kiến nhiều em còn nhỏ tuổi đã biết sử dụng năng khiếu của
mình để kiếm tiền. Có em thì vẽ lên áo để bán, có em thì làm con thú bằng giấy,
viết thư pháp, … Sản phẩm của các em được mua hết, và nhiều người lớn như tôi
phải trầm trồ thán phục tài năng của các em. Đáng quý hơn là các em biết trích một
phần tiền kiếm được để làm từ thiện, giúp đỡ những người cơ cực. Có em sau khi
bán hàng đã nhanh tay đếm tiền mà chạy vội lại thùng từ thiện để bỏ vào. Em nở
nụ cười vui vẻ mà không quan tâm trên trán mình mồ hôi đang nhỏ giọt. Chứng
kiến những việc làm của các em tôi mới nghiệm ra một điều rằng các em “tuổi
nhỏ” mà không hề nhỏ chút nào.
Tôi tin rằng nếu phụ huynh giáo dục trẻ theo cách lao động để học hỏi, để thỏa
mãn ước mơ và niềm đam mê của các em thì các em sẽ có ý thức tự lập, có tinh
thần trách nhiệm. Một khi trẻ đã tự ý thức thì nhân cách trẻ sẽ tự hoàn thiện. Bạn
không nên sợ con làm việc sẽ cực nhọc, kiếm được tiền sẽ sinh hư, hãy tin tưởng
nhìn với góc độ tích cực: cho trẻ lao động là để thỏa mãn ước mơ và rèn luyện
nhân cách. Nếu bạn băn khoăn về số tiền trẻ kiếm được hãy hướng dẫn trẻ mở tài
khoản tiết kiệm và làm từ thiện. Bạn nên nhớ điều quan trọng nhất trong phương
pháp dạy con là bạn luôn luôn chỉ là người hướng dẫn chứ không nên quản thúc,
cấm đoán trẻ. Một điều quan trọng nữa là bạn phải đặt niềm tin vào con, mạnh dạn
cho con tự chịu trách nhiệm với hành vi của mình.
Cha mẹ và con cái thường hay xung đột về nhiều vấn đề trong đó có tiền bạc. Tại
sao bạn không dạy trẻ cách tự quản lí đồng tiền mà lại làm thay việc đó cho con?
Việc này chỉ làm tăng thêm xung đột giữa bạn và con cái mà thôi. Bạn hãy thay
đổi cách nhìn nhận về con yêu của mình, tin tưởng vào con và hướng dẫn cho con
hướng đi đúng đắn. Con giỏi và giàu hơn cha? Tại sao không?
Nếu bạn thấy bài viết có ích, hãy chia sẻ nó!
Xem chi tiết bài viết tại richkid.edu.vn
http://www.richkid.edu.vn/2014/05/day-con-hieu-ung-gia-tri-ong-tien.
html