2. Հովհաննես Թումանյանի թանգարանի
տուն-թանգարանի մասին
Հովհաննես Թումանյանի թանգարան, հիմնադրվել է 1953
թվականի ապրիլին՝ նվիրված ամենայն հայոց
բանաստեղծի մահվան 30-ամյակին։ Թանգարանի
ճարտարապետը Գրիգոր Աղաբաբյանն է։ Թանգարանի
հիմնադիրը և առաջին տնօրենը բանաստեղծի դուստրն
է՝ Աշխեն Թումանյանը։ Թանգարանի ցուցանմուշներն են
ձեռագրերի պատճենները, ֆոտոփաստաթղթերը և
Թումանյանի ինքնատիպ ստեղծագործությունների
բնօրինակները։ Այստեղ պահվում են ավելի քան 18.000
ցուցանմուշներ։
3. Հովհաննես Թումանյանի թանգարանի
տուն-թանգարանի մասին
1969 թվականին նոր ցուցասրահում ցուցադրվող նմուշները
հիմնականում նվիրված են Հովհաննես
Թումանյանի կյանքին և ստեղծագործություններին։
Թումանյանի ստեղծագործական արվեստով
հետաքրքրվողները այստեղ կարող են տեսնել գրողի
անձնական իրերը, փաստաթղթերը, ձեռագրերը,
էսքիզները և հրատարակություններն ավելի քան 45
լեզուներով։
4. Թանգարանի առաջին հարկը
Թանգարանն ունի ընդարձակ, լուսավոր դահլիճ՝
նախատեսված ցուցահանդեսների, միջոցառումների,
ներկայացումների համար և երկու այգի։Թանգարանի
առաջին հարկի ցուցասրահներում ժամանակագրական
կարգով ներկայացված են Թումանյանի կյանքին և
գործունեությանը վերաբերող նյութերը՝ լուսանկարները,
նամակները, փաստաթղթերը, ձեռագրերը, հեղինակի
հեքիաթների և պատմվածքների թեմաներով ստեղծված
պատկերներ։ Չորս սրահներով է անցնում «մեծ Հայի»
կյանքը՝ ծնունդից մինչև երկրային մահ։ Առաջին հարկի
մի գողտրիկ անկյունից խորհրդավոր տպավորություն է
գործում Թիֆլիսի «Վերնատան» կրկնօրինակը։
5. Թանգարանի երկրորդ հարկ
Երկրորդ հարկը հուշային բաժին է՝ Թումանյանի
թիֆլիսյան վերջին բնակարանը՝ վեց սենյակներով,
նույնությամբ վերարտադրված և ժամանակին եղած
կահավորանքով։ Այստեղ պահպանվել է գրողի Թիֆլիսի
տան մթնոլոտը։ Ցուցասրահի ամբողջ ունեցվածքը
բանաստեղծի տան ճաշասենյակի, հյուրասենյակի և
աշխատասենյակի ինտերիերի բաղադրիչ առարկաներն
են։ Նույն հարկում՝ առանձին մեծ սրահում, ցուցադրվում
է բանաստեղծի անձնական բացառիկ և բազմաբնույթ
գրադարանը՝ 8000 օրինակ տարբեր լեզուներով և
տարբեր ազգային, ժանրային բովանդակությամբ գրքերի
ընտրանիով։
9. Ղուկաս Չուբարյան
Ծնվել է-Հունիսի 16, 1923
Ծննդավայր-Երևան, ՀԽՍՀ
Մահացել է-մարտի 23, 2009
Մահվան վայր-Երևան, Հայաստան
Ազգություն-Հայաստան
Գործունեություն-քանդակագործ
10. Ղուկաս Չուբարյանի մասին
Ղուկաս Չուբարյան Հունիսի 16 1923-մարտի 23, 2009, հայ
քանդակագործ, ՀԽՍՀ ժողովրդական
նկարիչ, ԽՍՀՄ գեղարվեստի ակադեմիայի իսկական
անդամ: Իրավաբան, հասարակական, քաղաքական
գործիչ, ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ Գրիգոր
Չուբարյանի որդին է։
11. Կենսագրություն
1942 թվականին ավարտել է Փանոս Թերլեմեզյանի
անվան գեղարվեստի ուսումնարանը
1947-ին՝ Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի
ճարտարապետական բաժինը
1950 թվականին Երևանի պետական գեղարվեստա-
թատերական ինստիտուտը
1950-1955 թթ. դասավանդել է Փանոս Թերլեմեզյանի անվան
գեղարվեստի ուսումնարանում
1968 թվականից՝ Երևանի մանկավարժական
ինստիտուտում, 1980 թվականից պրոֆեսոր
1996 թվականից՝ Երևանի գեղեցիկ արվեստների ազգային
ակադեմիայի պրոռեկտոր
2003 թվականին արժանացել է ՀՀ Մովսես Խորենացու
մեդալի
12. Ֆիգուրատիվ հուշարձաններ
Մարտիրոս Սարյան, բրոնզ՝ Երևան, 1967 թ.
Կոմիտաս, բրոնզ՝ Երևան, 1971 թ.
Եղիշե Չարենց բրոնզ՝ Երևան, 1957 թ.
Ալեքսանդր Սպենդիարյան, բազալտ, Արա
Սարգսյանի հետ համատեղ՝ Երևան, 1971 թ.
Հովհաննես Հովհաննիսյան, բազալտ՝ Էջմիածին, 1958 թ.
Հովհաննես Թումանյան, բրոնզ՝ 1964 թ.
Մեսրոպ Մաշտոց, բազալտ՝ Երևան, 1968 թ.
Մխիթար Գոշ, բազալտ՝ Երևան, 1968 թ.
13. Հաստոցային գործեր
Տարիները և մարդիկ, քանդակաշար՝ 1957-1958 թթ.
Անահիտի դիմաքանդակ, բրոնզ՝ 1952 թ.
Ասպետը, բրոնզ՝ 1952 թ.
Մոր դիմաքանդակ, բրոնզ՝ 1965 թ.
14. Դեկորատիվ քանդակներ
ՀՀ կառավարական շենքերի դեկորատիվ
քանդակները, 1950-ական թթ․
Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի
թատրոնի շենքի ճակատի թատերական դիմակները, 1980
թ.