1. 3. Lankidetza ikaskuntza
RECURSOS EDUCATIVOS TIC DE INFORMACIÓN, COLABORACIÓN Y
APRENDIZAJE
Artikulu honetan kontzeptu eta testuinguru markoa aurkezten da TIKen
integraziorako informazio-prozesuetako, kolaboraziorako eta ikastaldirako, TIKa
estandarrak ere, irakasleentzat analizatzen dira.
Artikulu honetan kontzeptu-markoaz TIKa estandarra irakasleentzat, TIKa
informaziorako, TIKa kolaboraziorako, TIKa ikastaldiko baliabide
bezala, baliabideetarako teknopedagogikoak integrazioko modelo bezala TIKa
heziketan eta azkenik irakaskuntza-ikaskuntza TIKak errekurtso bezala gaiei
buruz hitz egiten du.
Blazquez-en eta Artizarraren arabera kontzeptu-markoan medio didaktikoak
defini daitezke "irakasleak aurrez ikusten duen edozein baliabide bezala
diseinuan edo hurbiltzea edo, ikastaldi-esperientzietan bitarteko izatea edukiak
ematea curriculumaren garapenean erabiltzea " topaketak eragitea". Haien
diseinuak klasikoen berrordenazioa eta digitalen altxatzea eskatzen ditu.
TIKa tratamendurako eta informazio-komunikaziorako aurreratutako teknologia
sartzen ditu, irakaskuntzari aplikatuta lagundu dute eduki
multimedietako,teleheziketako-eszenarioa eta lankidetza-inguruneetako sorrera
prozesuak erraztera.
Irakasleentzat, estandarrak estaltzen dituzte eta baliabide digitaletako bereziki
ikastaldi birtualeko saioen diseinuan kontuan hartzeko dimentsio desberdinak,
UNESCO ekimen honetan lan egiten ari da. Estandar-zehaztasunak
erreferentziako modelo dinamiko bezala balio du ikasleak eta zuzendaritza
irakasleek antzemandako beharrak estaltzen dituzten jardueretako
plangintzarako.
TIKa informazioko baliabideek, datuak eta gaiei ekiteko informazio osagarriak
lortzea baimentzen dute. TIKA informazio-baliabideek informazio-iturrietan
eguneratutako erako datuak eta formatu multimediak ukatzea baimentzen
dutenez gero, baliabide batzuk dira adibidez online-a artikuluak, Wikipedia,
online-a datu-baseak bezala entziklopedia birtualak, 2.0 web Youtube bezala
erremintak, izan daitezkeen webnografía-k ...
TIKeko kolaborazioko baliabideek, profesional-sareetan parte hartzea
baimentzen dute, lankidetza, aukera ematen du baliabide existenteei buruzko
gogoeta eta baita testuinguru desberdinetako bere erabilerari buruzkoa,
2. haietako batzuk 2.0 weba, Wiki-ak edo bloga , banaketa zerrendak eta
lankidetza-taldeak dira.
TIKa ikastaldiko baliabideek, posible egiten dituzte ezaguera-eskuratze
prozesuak burutzea, prozedurak eta plangintza hezigarrian aurrez ikusitako
jarrerak. TIKa ikasketa errekurtsoek baimentzen duten ikasketa emaitzak
lortzeko erabilera didaktikoari Informatzailea eta lankidetza erabileratik
pasatzea bezala, haietako batzuk, baliabide tutorial elkarreragileak, online-a
galdeketak, dira ...
TIKen integrazioko modelo teknopedagogikoak heziketan, bi modelo
daude: TPCK-a edukiaren eta teknologiaren gaineko Ezagueraren garrantzian
zentratzen den modeloa, eta EAAP-a ikastaldiko eta jarduera Polifasikoetako
estiloetako modeloaren arteko interrelazio posibleen gaineko ezaguerak
ikuspegi-aukera eskaintzen duela diseinatzean orduan tipologi monofasiken,
bifasiken, trifasiken eta eklektikasen arabera.
TIKen baliabideen bitarteko irakaskuntza proposamen batzuk: haietako
batzuk dira irakasleek TIKak integratu behar dituztela ingurune hau
aprobetxatzeko, irakasleak dituen abantailen artean, web 2.0ko erremintak
erabiltzeko erraztasuna da eta gainera,usuario eta esperientzia sortzaile,
kolaborazioa izan zaitezke aldi berean. Sarean eskaintzen diren baliabideak,
aukera ematen diote irakasleari eszenatoki desberdinak egiteko eta horietan,
erreminta desberdinak bai irakaslearen aurkezpena aldetik bai irakasleen
aldetik eta baita ikasleen parte-hartzea sustatzeko.
La web 2.0 en escena
Hau, lehendik egindako beste sarrera batekin lotu behar dugu. WEB 1.0 eta
WEB 2.0 ikastetxean deitzen den horrekin. Hori da benetako inarria, eta hau
gehigarri bat.
Web-a informazioa partekatzeko eginak daudela uste dugu. Web 2.0ak, ordea,
kolaborazio eta kooperaziodun plataformatzat hartu behar dugu. Ikerketen
ondorioz, web2.0ak, sarean konektatuta partehartzea sustatzen dituen web-ak
dira.
Web1.0: Nabigatzea.
Web 2.0: RSSek guretzako informazioa bilatzen eta autatzen du.
Materiala igo, etiketatu eta pertekatu dezakegu. Aplikazioak ditugu, ezer
instalatu gabe, ibili ahal izateko.
Batzuek Web2.0ak pauso bat aurrera ematea izan da web1.0tik diote, ez dela
salto bat izan. Beste batzuek, ordea, ez dute horren garbi zer den Web 2.0a,
Wikiak? Blogak? ...
Web3.0a ere etorriko da. Honek zer ekarriko du?
3. Konpatibilitatea. Arazorik ez da izango bertan ibiltzeko, PC-a izan, tableta izan..
3D
Bilatzen ari garen informazioa topatu ahal izateko erraztazun gehiago.
Web 2.0 y herramientas de red para la educación infantil y
primaria.
Interneta oso baliabide garrantzitsua bilakatu da gizabanako ororen
bizimoduan, baita irakasleriaren munduan ere. Izan ere, komunikatzeko,
sortzeko, zabaltzeko, jakituria zabaltzeko, … balio du, eta hori, ikasleentzako
modu erakargarri batean egitea ahalbidetzen du. Tim Bernes-Lee izan zen
World Wide Web-ren, WWW bezala ezagunagoa, sortzailea, zeinak sareko
informazioa modu esponentzial batean handitzea lortu duen. Horrela, mundu
osoan sarea doakoa izatean, biztanleriaren sarearen generalizazioa ekarri
zuen, eta munduko biztanleria osoa hasi zen informazioa beren “lagunekin”
elkarbanatzen.
Hala ere, boom osoa ez zen hogeigarren mendera arte heldu, non punto com
enpresaren eraginez, sarearen ahultasunak ezagutzeaz gain, bere indargune
nagusienak aurkitu ziren. Eta horrela, modan zeuden aplikazioen erabilera oso
azkar zabaldu zen planeta osoan zehar.
Baina gaur egun gauden egoerara iristeko bidea ez da erraza izan. Hauek dira
eman behar izan diren pausuak:
1) Web 1.0. Hirurogeigarren hamarkadan hasi zen ordenagailuen erabilera
zabaltzen, testuen nabigatzaileen sorrerarekin. Soilik informazioa
bistaratu zitekeen, hots, modu estatiko batean.
2) Web 2.0. Honetan, berriz, komunikatu, sortu, lagundu, informazioa
partekatu, editatu, … daiteke beste erabiltzaile batzuekin.
Informazioa sarean klasifikatu ahal izateko, hainbat modu ezberdin daude:
1) Espazio-denboraren arabera: honen barnean, honela bana dezakegu:
a. Komunikazio sinkronikoa. Leku geografiko ezberdinetan egonda,
komunikazio
denbora
bideokonferentzia bat).
berdina
mantentzen
dute
(adb.:
4. b. Komunikazio ia-sinkronikoa. Bi edo gizabanako gehiagok aldi
berean konektaturik daudela, idatziz komunikazio bat mantentzea
(adb.: mezu telefonikoak).
c. Komunikazio asinkronikoa. Berdin du komunikazioa mantentzen
duten gizabanakoak denbora edo espazio bera mantentzea (adb.:
mezu elektronikoak).
d. Komunikazio para-asinkronikoa. Espazio bera baina denbora
ezberdina dute (adb.: pdf).
2) Sistema sinbolikoaren arabera: honen barnean ere, banaketa bat egin
behar da:
a. Orientazio testuala. Irakurmena-idazmena lantzeko erabiltzen
dira.
i. Informazioa bilatzeko. Caza del Tesoro, Webquest.
ii. Informazioa editatzea eta publikatzea. Blog, Wiki.
iii. Komunikazioa. Txat, mezularitza.
b. Orientazio bisuala. Ikonikoa.
i. Informazioa bilatzea. Youtube, Flickr.
ii. Informazioa editatzea eta publikatzea. Paint, Kerpoof.
iii. Komunikazioa. Bideokonferentzia, Flockfraw.
3) Hezkuntza funtzioaren arabera.
a. Irakasleentzako materiala. Hainbat programa daude, irakasleriari
erraztasuna ematen dizkietenak. Blogak, argazkiak erakustekoak,
bilatzaileak, mapak, moderatzaileak, …
b. Irakasteko balio duten aplikazioak. Jane Hart-ek sailkapen bat
egin zuenAurki ditzakegun erreminta guztien %70a libreak dira,
zeinak hamabi sailetan banatu zituen. Horrela, Top Tools 2009
sortu zen, non ehun erreminta garrantzitsuenak aurki ditzakegun.
Hauek dira kategoriak:
i. Hezkuntza
erremintak.
Sorkuntza,
banaketa,
gestioa,
jarraikuntza, … Moodle, Jing, Elgg.
ii. Live tools. Dokumentuen sorketa eta partekatzea (pdf,
word). Slideshare, Prezi, Google docs, Keynote, Skribd.
iii. Wiki, web orri eta blogen erremintak. Hauek sortzeko balio
dute. Wikispaces, Adobe flash, Blogger.
5. iv. Irudi,
soinu
eta
bideo
erremintak.
Hauek
sortzeko,
editatzeko eta elkarbanatzeko. Photoshop, Picasa, iTunes,
Audacity, Youtube, iMovie.
v. Komunikazio erremintak. Gmail, Skype, Microsoft Outlook.
vi. Microblogging erremintak. Twitter, Tweetdeck, Edmodo.
vii. Laguntza erremintak. Google Calendar, Wikipedia, Google
Maps, Delicious.
viii. Sare sozialak. Facebook, Tuenti, LinkedIn.
ix. Produkzio pertsonala. Google Reader, Evernote, Dropbox.
x. Nabigatzaileak,
erreproduzigailuak,
Reader, Google Alerts, FreeMind.
xi. Erreminta mugikorrak. Mugikorrak.
irakurleak.
Google