1. Beleidscommissie
stage & vorming
Peter Ketsman

2. Opdracht
• Basisagenda:
– Verlening advies inzake praktische problemen waarmee
provinciale werkcellen worden geconfronteerd
– Harmonisering van de werking over provinciegrenzen
heen
• Bijzondere agenda : beleidsvoorbereidend werk
inzake
– Rechten en plichten stagiairs & stagemeesters
– Vorming van de architect

3. Verwezenlijkingen
• Voorstel stagehervorming
• Voorstel permanente vorming

4. Hervorming stage : WAT ?
• Invoering evaluatie aan het einde van de stage
• De verplichting om voor deze evaluatie geslaagd te zijn
vooraleer projecten in eigen naam te mogen aannemen
• Het volgen van bijkomende opleidingsmodules

5. Hervorming stage : WAAROM ?
• Verouderde regelgeving van 1965
• Toenemende complexiteit van het beroep
• Meer en meer wordt het beroep in samenwerkingsverband
uitgeoefend
• Academisering van het onderwijs
• Een kwalitatieve verbetering
• Uniforme beoordeling over de provinciegrenzen heen
• Gelijkvormige beoordeling van buitenlandse stages
• Mogelijkheid om in te grijpen in de kwaliteit van de stage
• Vermindering administratieve last

6. Hervorming stage : HOE ?
•
•
•
•
•
•
•
•
Eindevaluatie, eenvormig , na leerperiode van minstens 24
maanden waarvan minstens 18 maanden bij een architectenbureau
Rest van de tijd event. andere vormen van relevante beroepservaring
Aantal toegestane evaluaties is onbeperkt
Niet meer door één of enkele mandatarissen maar door een
commissie onder verantwoordelijkheid en supervisie van de
Orde, met een vertegenwoordiging van het onderwijs en het beroep
Aanvullende vormingsmodules moeten leemtes opvullen
De evaluatie zal een weerspiegeling zijn van het afgelegd traject
Begeleidinginstrumenten worden ter beschikking gesteld. Een
"leidraad" voor de aspirant, die de basis vormt voor een logboek en
hulpmiddel tot zelfevaluatie
De aspirant zal een grotere vrijheid krijgen in de tijd die nodig wordt
geacht om het parcours te doorlopen en in de keuze van de plaatsen
waar ervaring wordt opgedaan

7. •
•
•
•
•
•
Stagiair en stagemeester vullen een logboek in tijdens het parcours.
Op vrijwillige basis kan beroep gedaan worden op een mentor waarvan
het mentorschap kan gedragen worden door een commissie binnen de
schoot van de Orde
Tussentijdse "controles" uit het huidige stagesysteem vervallen
Iemand die zich niet voorafgaand heeft ingeschreven kan, na
voldoende jaren relevante ervaring, deze laten valideren mits het
voorleggen van een portfolio, event. enkele bijsturingen, aanvullende
vormingen en het slagen in de proef
Studenten worden vooraf ingelicht over de eindcompetenties en de
wijze waarop deze geëvalueerd worden
De minimaal te behalen competenties worden gelijkgesteld op nationaal
vlak en houden rekening met de Europese referenties
Gezien de snel evoluerende economische, culturele en
maatschappelijke context is het belangrijk te beschikken over een
werkinstrument dat aanpasbaar is aan de evolutie van de behoeften en
beroepspraktijk

8. Permanente vorming : WAT ?
De opleiding eindigt niet bij het behalen van het
masterdiploma en voldoen van de stageverplichting.
Het beroep van architect is permanent in evolutie.
Gezien de sleutelpositie van de architect in het
bouwgebeuren dient een kader gecreëerd dat de architect
toelaat zijn professionele bekwaamheid in de praktijk te
handhaven en te bevorderen.

9. Permanente vorming : WAAROM ?
• PV garandeert cliënten dat de architect in zijn bij wet
vastgelegde taak van openbare orde voortdurend de
professionele bekwaamheid bijwerkt
• Verzekert een duurzame toekomstgerichte evolutie
• Houdt de kennis omtrent technologieën, wettelijke
regels, innovatie van materialen enz. up-to-date
• Houdt de evoluerende wensen van cliënten en de
mogelijke architecturale antwoorden daarop in
evenwicht
• Laat architecten toe nieuwe capaciteiten op diverse
specifieke gebieden te verwerven

10. Permanente vorming : HOE ?
• Opmaak inventaris relevante vormingen
• Oprichting erkenningscommissie die kwaliteit en
relevantie voor het beroep bewaakt
• Deontologische regels, afdwingbaar en bij voorkeur bij
wet bekrachtigd
• Aanbod via beroepsverenigingen, universiteiten of
hogescholen, commerciële organisatoren, fabrikanten of
leveranciers van materialen of bouwprocedés, individuele
aanbieders met gepaste competenties …
• Bij gebrek aan concrete invulling van een cruciaal
onderdeel van het vormingspakket, kan de Orde initiatief
nemen tot aanbesteding onder de potentiële
vormingaanbieders

11. • MIDDELEN :
cursussen, opleidingen, excursies, workshops, seminar
ies,symposia, studiedagen …
• Alleen opleidingen worden erkend en niet
opleidingsinstellingen of organisaties
• Erkenning van opleidingen en docenten : door
erkenningscommissie, op basis van de kwaliteit van de
cursus. Duidelijke criteria werden uitgeschreven
• Evaluatie cursus per cursus, met jaarlijks een
revaluatie
• INFORMATIE : op webpagina. Elk architect krijgt zijn
persoonlijke vormingsaccount en kan via de
webapplicatie aanbiedingen evalueren en tekorten in
het aanbod melden

12. Doelstellingen - stage
• Uitwerking methoden tot eindevaluatie, samen met
onderwijsinstellingen, beroepsverenigingen….
Een leidraad werd opgesteld.
• Medewerking aan een globaal stage-evenement.

13. Doelstelling – permanente vorming
• Lancering webapplicatie permanente vorming op
vrijwillige basis in afwachting van een wettelijke
verplichting.

14. Stage en vorming
Enkele cijfers

15. Lichte terugval stagiairs in 2012
Situatie België
2012
stagiairs
, 12%
Evolutie aantal stagiairs
900
850
800
750
architect
en, 88%
700
650
600
2008
2009
Vlaams
Bron: Orde van Architecten, Vlaamse Raad
2010
2011
Franstalig
2012

16. Evaluatie studies:
creatief ontwerp
Opmaken voorstudie
29%
Uitwerken concepten
Maatoplossingen aanbieden aan klant 7%
54%
38%
25%
11%
49%
26%
21%
Zeer goed
Eerder goed
Neutraal
Eerder slecht
Kwam niet aanbod
Niet van toepassing
Bron: NAV enquête bij stagiairs - juni 2013
10%
20%

17. Evaluatie studies:
technisch
Stabiliteit
Bouwfysica
10%
39%
17%
Verwarmings- en koelingstechnieken
8%
Ventilatietechnieken
8%
37%
24%
7%
Basiskennis EPB-software
8%
24%
24%
3%
35%
3%
40%
20%
17%
30%
21%
24%
Brandveiligheid 6%
34%
31%
Akoestiek 7%
32%
35%
Zeer goed
Eerder goed
Neutraal
Eerder slecht
Kwam niet aanbod
Niet van toepassing
Bron: NAV enquête bij stagiairs - juni 2013
17%
34%
25%
28%
23%
29%
31%
27%
Elektriciteit 3% 15%
EPB-regelgeving en energieproblematiek
27%
14%
22%
24%
24%
5%
3%

18. Evaluatie studies:
bedrijfsmanagement
Starten van een onderneming
Begrijpen van fiscale aspecten
13%
19%
9% 13%
10%
31%
35%
Bepaling van ereloon en financieel beleid 5% 15%
Prospectie en klantenwerving
33%
38%
31%
23%
Marketing en omgaan met uw klant 6% 11%
46%
57%
25%
52%
Zeer goed
Eerder goed
Neutraal
Eerder slecht
Kwam niet aanbod
Niet van toepassing
Bron: NAV enquête bij stagiairs - juni 2013
3%
3%
4%
7%
7%

19. Evaluatie studies:
typische beroepsaspecten
Bestekken en meetstaten
8%
Vorderingsstaten
5%
15%
25%
Communicatie met bouwpartners 3% 11%
Ontwerpsoftware
Overheidsopdrachten
9%
59%
46%
25%
21%
18%
49%
26%
6%
40%
28%
Juridische aspecten 6%
25%
Werfplanning en -coördinatie 4% 10%
33%
65%
25%
15%
Ruimtelijke ordening 5%
Ramingen en begrotingen
42%
18%
62%
34%
25%
11%
3%
22%
58%
Zeer goed
Eerder goed
Neutraal
Eerder slecht
Kwam niet aanbod
Niet van toepassing
Bron: NAV enquête bij stagiairs - juni 2013
13%
12%
3%

20. Opleidingsnoden
Zowel stagiairs (st) als stagemeesters (stm) vinden:
• Dat de opleiding niet voldoende is afgestemd op
uitoefening beroep (st: 72% - stm: 86%)
• Een meer gedetailleerde kennismaking met
beroepsrealiteit nodig vóór beroepskeuze (st: 63% - stm: 77%)
• Ook praktijkstage tijdens opleiding nodig (st: 88% - stm: 86%)
• afstemming van de inhoud van de opleiding met
sectororganisaties nodig (allen: 76%)
Bron: NAV enquêtes bij stagiairs en stagemeesters - juni 2013

21. Permanente vorming
• Slechts 5% van de bevraagde
architecten schoolt zich niet bij
• Top 5 meest gevraagde
vormingen:
Navorming
5%
11%
8%
0 uur
– Actuele regelgeving
1 - 3 uur
19%
– Technische kennis
4 - 12 uur
26%
13 - 24 uur
– Innovatie
25 - 40 uur
(materialen, systemen, technieke
+40 uur
n, …)
29%
– Duurzaam ontwerpen
De meeste architecten volgen jaarlijks meer dan
– Bureaumanagement
12 uur navorming
Bron:
Grote architectenenquête 2011 (Vlaamse Raad, ArchitectenBouwers, NAV en VAi)

22. Opleiding en stage in het buitenland (1)
België
Bulgarije
Denemarken
Duitsland
Estland
Finland
Frankrijk
Griekenland - technische…
Griekenland - universiteiten
Hongarije
Ierland
Italië
Kroatië
Letland
Litouwen
Luxemburg
0
1
2
academische opleiding (minima)
3
4
5
6
verplichte stage (minima)
7
8
vrijwillige stage
9
10
# jaren

23. Opleiding en stage in het buitenland (2)
Malta
Nederland
Noorwegen
Oostenrijk
Polen
Portugal
Roemenië
Slovenië
Slowakije
Spanje
Tsjechië
Turkije
Verenigd Koninkrijk
VS
Zweden
Zwitserland
0
1
2
academische opleiding (minima)
3
4
5
verplichte stage (minima)
6
7
8
vrijwillige stage
9
10
# jaren