1. Menaxhimi I riskut të normës së
interesit: Hendeku (GAP) dhe
ndjeshmëria e të ardhurave

2. Risku I Normës së interesit
 Risku I normës së interesit
 Humbjet potenciale nga ndryshimi I
normës së interesit që mund të
ndikojnë në mënyrë të ndjeshme në
profitabilitetin dhe vlerën e ekuitit.

3. Menaxhimi I riskut të normës së interesit: Hendeku
(GAP) dhe ndjeshmëria e të ardhurave
 Kur asetet e bankës dhe detyrimet nuk
ri-çmimohen në kohë të njejtë, rezultati
është ndryshimi në të ardhurat neto të
interesit.
 Ndryshimi në vlerën e aseteve dhe
ndryshimi në vlerën e detyrimeve po
ashtu do të dallojnë, kjo shkakton
ndryshim në vlerën e aksionarëve.

4. Risku i normë së interesit
 Bankat përqendrohen në:
 Te ardhurat neto të interesit, apo
 Vlerën e ekuitit të aksionarëve
 GAP Analiza
 Mathe e riskut statik që zakonisht ndërlidhet
me të ardhurat neto të interesit
 Analiza të ndjeshmëris së të ardhruave
 Analiza të ndjeshmëris së të ardhruave e rrit
analizen GAP duke u përqendruar në ndryshimet e
të ardhurave të bankës për shkak të ndryshimit në
normën e interesit dhe përbërjes së gjendjes së
bilancit

5. Komiteti I Menaxhmentit të Aseteve dhe
detyrimeve (ALCO)
 ALCO është përgjegjësi kryesor për
menaxhimin e riskut të normës së
interesit.
 ALCO zakonisht koordinon strategjit e
bankës për të arritur risk/shpërblim
optimal.

6. Dy lloje të Riskut të Normës së Interesit
 Risku margjinave(norma e riskut të ri-
investimeve)
 Ndryshimet në normën e interesit do të
ndryshojnë kostot e fondeve të bankës po
ashtu edhe kthimin nga asetet e
investuara. Këto mund të ndryshojnë në
vlera të ndryshme.
 Risku çmimeve
 Ndryshimi në normën e interesit mund të
ndryshoj vlerën e tregut të aseteve të
bankës dhe të detyrimeve në shuma të
ndryshme.

7. Risku i normës së interesit:
Margjina (Norma ri-investimit)
 Nëse norma e interesit ndryshon, banka
duhet të riinveston rrjedhën e parasë nga
asetet apo të rifinancoi detyrimet me normë
të interesit të ndryshëm në të ardhmën.
 Rritja në normën e interesit, ceteris paribus,
rrite të ardhurat e bankës por po ashtu rrite
edhe shpenzimet të interesit për bankën.
 Analiza GAP konisderon ndikimin e
ndryshimit të nromës në të ardhurat neto të
interesit.

8. Risku I normës së interesit:
Risku çmimit
 Nëse norma e interesit ndryshon, po
ashtu edhe vlera e tregut të aseteve
dhe detyrimeve ndryshon.
 Sa ma gjatë periudha, ma e madhe
është ndryshimi në vlerë nga
ndryshimi I së normës së interesit.
 GAP periudha trajton ndikimin e
ndryshimit të normës në vlerën e
tregut të ekuitit.

9. Matja e Riskut t ë normës së interesit me
GAP
 Shembull:
 Banka krijon një kredi prej $10,000 për
katër vite për një vetur më normë fikse
prej 8.5%. Banka fillimisht e financan
kredine veturës me njëcertifikat
depozituese një vjeçare më kosto 4.5%.
Margjina fillestare e bankës është 4%.
4 vjet kredia veturës 8.50%
1 vjet CD 4.50%
4.00%
 Cili është risku I bankës?

10. Matja e Riskut t ë normës së interesit me
GAP
 Analiza GAP tradicionale statike
GAPt = RSAt -RSLt
 RSAt
 Norma e ndjeshme e aseteve (Rate Sensitive
Assets)
 Ato asete të cilat maturojn apo riçmimohen
në periudhën e dhënë (t)
 RSLt
 Norma e ndjeshme e detyrimeve (Rate
Sensitive Liabilities)
 Ato detyrime të cilat maturojn apo
riçmimohen në periudhën e dhënë (t)

11. Matja e Riskut t ë normës së interesit me
GAP
 Analiza GAP tradicionale statike
 Çfarëështë GAP I bankës për një vit të
kredis së veturës?
 RSA1yr = $0
 RSL1yr = $10,000
 GAP1yr = $0 - $10,000 = -$10,000
 GAP I bankës për një vitë është-10,000
 Nëse norma e interesit rritet (zvogëlohet)
brenda 1 viti, margjinat e bankës do të
zvogëlohen (rriten)

12. Matja e Riskut t ë normës së interesit me
GAP
 Analiza GAP tradicionale statik
 GAP fondeve
 Përqendroehet në menaxhimin e të
ardhurave neto nga interesi në kohë të
shkurt
 Supozon “zhvendosje paralele në
kurbën e përfitimeve”, apo që të gjitha
normat ndryshojnë në të njejtën kohë,
në të njejtën drejtim dhe me shumë të
njejt.
A ndodh ndonjëhere kjo?

13. Hapat e GAP analizes
 Zhvillo parashikimin e normës së
interesit
 Selekto një seri “shportave kohore” apo
intervaleve që përcaktojnë kur asetet
dhe detyrimet do të riçmimohen.
 Grupoi këto asete dhe detyrime në këto
“shporta”
 Llogarite GAP-in për secilën “shport”
 Parashiko ndryshimin në të ardhurat
neto të interesit duke supozuar në
ndryshim në normën e interesit

14. Çka e përcakton normën e ndjeshmëris?
 Asetet dhe detyrimet trajtohen si normë të
ndjeshmëris nëse gjatë kohës së intervalit:
 Paraqet një pjesë të kryegjës (principalit)
 Mund të riçmimohet
 Norma e interesit që aplikohet te krygjëja e
pritur ndryshon kontratën gjatë intervalit

15. Çka janë RSAs dhe RSLs?
 Konsidero 0-90 ditë “shport kohore,” RSAs dhe
RSLs përfshin:
 Instrumentet që maturohen apo pagesat e
kryegjëve
 Nëse aseti apo detyrimi maturohet brenda 90
ditëve, shuma e kryegjës do të riçmimohet.
 Çdo kryegjë e plotë apo pjesëshme brenda
90 ditëve do të riçmimiohet

16. Faktort që ndikojnë në Të ardhurat neto
të interesit
 Ndryshimi në normën e interesit
 Ndryshimi në përbërjen e aseteve dhe
detyrimeve
 Ndryshimet në volumin e aseteve
përfituese dhe detyrimeve që bartin
interes
 Ndryshimi në marrëdhënien në mes
fitimeve në asetet përfituese dhe
normave të paguara për detyrimet që
bartin interes

17. Faktort që ndikojnë në Të ardhurat neto të
interesit: Shembull
 Konsidero këtë gjendje të bilancit në
vazhdim:
Bilanci I gjendjes për një bank hipotetike
Asetet Fitimi Detyrimet Kosto
RS $ 500 8.0% $ 600 4.0%
Norma fikse $ 350 11.0% $ 220 6.0%
jo fituese $ 150 $ 100
$ 920
Ekuiti
$ 80
Total $ 1,000 $ 1,000
NII = (0.08 x 500 + 0.11 x 350) - (0.04 x 600 + 0.06 x 220)
NII = 78.5 - 37.2 = 41.3
NIM = 41.3 / 850 = 4.86%
GAP = 500 - 600 = -100

18. Elaboroni ndikimin e ndryshimeve në vazhdim
 1% rritje në nivelin e të gjithat normave
afatshkurtëra?
 1% zvogëlim në shpërndarje n mes fitimeve
të aseteve dhe kostos së interesit siç është
rritje në RSA 8.5% dhe rritje të RSL në
5.5%?
 Dyfishimi propocional I bankës?

19. 1% rritje në normat afatshkurtëra
Bilanci I gjendjes I një banke hipotetike
Asetet Fitimi Detyrimet Kosto
RS $ 500 9.0% $ 600 5.0%
Normë fikse $ 350 11.0% $ 220 6.0%
jo përfitese $ 150 $ 100
$ 920
Ekuiti
$ 80
Total $ 1,000 $ 1,000
NII = (0.09 x 500 + 0.11 x 350) - (0.05 x 600 + 0.06 x 220)
NII = 83.5 - 43.2 = 40.3
NIM = 40.3 / 850 = 4.74% Me GAP negativ, më shumë
GAP = 500 - 600 = -100
detyrime se sa asete
riçmimohen më lart; kështu NII
NIM zvogëlohet

20. 1% zvogëlim në shpërndarje
Bilanci I gjendjes I një banke hipotetike
Asetet Fitimi Detyrimet Kosto
RS $ 500 8.5% $ 600 5.5%
Norma fikse $ 350 11.0% $ 220 6.0%
jo perfituese $ 150 $ 100
$ 920
Ekuiti
$ 80
Total $ 1,000 $ 1,000
NII = (0.085 x 500 + 0.11 x 350) - (0.055 x 600 + 0.06 x 220)
NII = 81 - 46.2 = 34.8
NIM = 34.8 / 850 = 4.09% NII dhe NIM zvogëlohen
GAP = 500 - 600 = -100 (rriten) me zvogëlim (rritje)
të shpërndarjes.
Pse ndryshim I madh?

21. Dyfishimi proporcional në madhësi
Bilanci I gjendjes I nje banke hipotetike
Asete Fitimi Detyrime Kosto
RS $ 1,000 8.0% $ 1,200 4.0%
Norma fikse $ 700 11.0% $ 440 6.0%
Jo perfituese $ 300 $ 200
$ 1,840
Ekuiti
$ 160
Total $ 2,000 $ 2,000
NII = (0.08 x 1000 + 0.11 x 700) - (0.04 x 1200 + 0.06 x 440)
NII = 157 - 74.4 = 82.6
NIM = 82.6 / 1700 = 4.86% NII dhe GAP dyfishohen, por
GAP = 1000 - 1200 = -200 NIM mbetet I njejtë.
Çka ndoh me riskun?

22. Ndryshimet ne vlumine e aseteve që sjellin
fitim dhe detyrimeve që bartin interes
 Të ardhurat neto të interesit
ndryshojnë direkt nga ndryshimi në
volumin e aseteve që sjellin fitim dhe
detyrimeve që bartin interest, pa marr
parasyesh nivelin e normës së
interesit

23. Ndryshimet në të ardhurat neto të interesit
janë proporcionale në madhësin e GAP-it
 Nëse ka zhvendosje paralele në
kurbën e fitimit:
ΔNII exp GAP iexp
 Nëse norma nuk ndryshon me shumën
e njejt dhe në kohën e njejtë, atëher të
ardhurat neto të interesit do të
ndryshojnë më shumë ose më pak.


24. Përmbledhja e GAP dhe ndryshimet në
NII
GAP Përmbledhja
Ndryshimi në
Ndryshimi në Ndryshim në
të ardhurat
GAP të ardhurat shpenzimet e
neto te
nga interesi interesit
interesit
Positive Rrite > Rritje Rritje
Positive Zvogelim > Zvogeli Zvogelim
Negative Rritje < Rritje Zvogelim
Negative Zvogelim < Zvogelim Rritje
Zero Rritje = Rritje None
Zero Zvogelim = Zvogelim None