Artikel over nut- en noodzaak juridisch afsplitsen bemiddelings- en volmachtactiviteiten

1. gids 2009
Samenwerkingsgids
99e jaargang oktober 2009 nr. 19a
Cees de Jong:
Het dilemma van de
gevolmachtigd agent
Samenwerking
sleutel voor succes
Ondernemen door
samenwerken
Stuurinformatie
noodzakelijk in
veranderende markt

2. I n t er v I e w
Fotografie: Wilco van Dijen
Het zal niemand ontgaan dat financiële
dienstverleners in toenemende mate aandacht
hebben voor de juridische aspecten van hun
bedrijfsvoering. De wet op het financieel toe-
zicht en in het bijzonder ook het Besluit ge-
dragstoezicht financiële ondernemingen geven
daartoe alle aanleiding. wetgever en toezicht-
houder bepalen in belangrijke mate wat zij
moeten doen en laten. Of een gevolmachtigd
agent zijn volmachtactiviteiten al dan niet in
een afzonderlijke volmacht-bv moet (blijven)
uitoefenen, is onderwerp waar wetgever noch
toezichthouder zich mee bemoeien. Die vraag
zal een gevolmachtigd agent zelf moeten be-
antwoorden. Het vB sprak over dit onderwerp
met Frans Kemper (foto), registeraccountant
en partner van SvC, en Cees de Jong van mr.
C.J. de Jong Consultancy & Support. Kemper
en De Jong worden in hun adviespraktijk
regelmatig met deze vraag geconfronteerd.
Mr. Cees de Jong (63) begon na een lange carrière in
de verzekeringsbranche met mr. C.J. de Jong Consul­
tancy & Support en is nu een veelgevraagd adviseur.
De Jong is verbonden aan het Amsterdam Centre for
Insurance Studies, doceert aan de masteropleiding
Verzekeringskunde en publiceert regelmatig in vakbla­
den en wetenschappelijke tijdschriften.
Drs. Frans Kemper rA (36) (foto) is sinds 1992 werk­
zaam in de verzekeringsbranche. Hij ontwikkelde zich
tot een gespecialiseerd adviseur, financieel manager
en accountant. Kemper werd in 2003 een van de part­
ners van SVC – een organisatie voor advies, manage­
ment en accountancy voor financiële dienstverleners
– en eindverantwoordelijke voor de accountants­
praktijk.
‘Het dilemma van de
gevolmachtigd agent:
een of twee bv’s?’
8 Samenwerkingsgids 2009

3. in t erview
“Ik moet vooropstellen”, benadrukt Kemper, “dat er veel Argumenten voor juridisch afsplitsen van volmacht- en
soorten volmachtbedrijven zijn, en dat daarom ook verschil­ bemiddelingsactiviteiten:
lende antwoorden mogelijk kunnen zijn. Wat voor het ene voor: tegen:
volmachtbedrijf geldt, is niet automatisch ook van toepassing 1. Verzekeraars willen
voor het andere.” De Jong beaamt dat. “De traditionele gevol­ 1. Scheiding van risico’s
aanvullende zekerheid
machtigd agent, die uitsluitend te maken heeft met via eigen 2. Scheiding van belangen en 2. Onderscheid soms gekun-
bemiddelingsactiviteiten gesloten verzekeringen, zal een functies. steld en impact beperkt
andere afweging maken dan het volmachtbedrijf dat een 3. Betere focus op afzonderlijke 3. Kans op verkokering binnen
samenwerkingsovereenkomst heeft met een groot aantal activiteiten de bedrijfsvoering
bemiddelaars. In het eerste geval biedt de volmacht een 4. Aantrekkelijk voor andere 4. Onnodig bij alleen eigen
meerwaarde aan het assurantiekantoor, terwijl in het andere bemiddelaars bemiddeling
geval de band met eventuele eigen bemiddelingsactiviteiten
5. Beter inzicht in beloning en 5. Kostenverhogend
juist zoveel mogelijk moet worden vermeden.” rendement (complexere administratie!)
6. Per activiteit andere medeaan- 6. Onnodig om daarop te
voordelen van één bv deelhouders mogelijk anticiperen
Kemper ziet een tendens dat met name kleinere volmacht­
7. Gemakkelijker om een activiteit 7. Onnodig om daarop te
kantoren terug willen naar één bv. Het belangrijkste argu­ af te stoten anticiperen
ment daarbij is het kostenvoordeel. “Twee bv’s betekent on­
herroepelijk dat er dubbele kosten zijn. Om wat voorbeelden
te noemen: iedere bv heeft haar eigen administratie en moet mogelijk is als je je een goed beeld hebt gevormd. “Wat dat
een jaarrekening opstellen. En elk van die twee bv’s moet zijn betreft verschilt een consultant niet van een bemiddelaar: hij
ingeschreven in het Handelsregister en moet haar jaarreke­ moet bij zijn opdrachtgever informatie inwinnen over diens
ning deponeren bij de Kamer van Koophandel. Een ander financiële positie, kennis, ervaring, doelstellingen en risico­
voordeel is dat het allemaal wat kleinschaliger en daardoor bereidheid. Pas na zorgvuldige analyse van de ingewonnen
wat overzichtelijker is.” informatie kan hij een passend advies uitbrengen.”
De Jong plaatst een kanttekening bij deze tendens. “Wanneer
verschillende bedrijfsactiviteiten binnen één bv worden uit­ Flexibiliteit
geoefend, kan dat de nodige problemen met zich meebren­ Wanneer met twee verschillende bv’s wordt gewerkt, is het
gen. Daarom is het zaak een strikte scheiding aan te brengen, volgens De Jong gemakkelijker om focus aan te brengen.
je moet als het ware binnen die ene bv denken en doen alsof En om voor elk van die bv’s een eigen kwaliteitsimago op te
er voor elk van die activiteiten een afzonderlijke bv is. Alleen bouwen. Bovendien is er sprake van een grote flexibiliteit –
op die manier kun je voorkomen dat de boel door elkaar zeker als de volmacht­bv onder een afwijkende naam werkt.
heen gaat lopen. Met alle gevolgen van dien.” Het is dan gemakkelijker om een samenwerking aan te gaan
met intermediairs in de regio.
twee-pettenprobleem Met dit laatste is Kemper het volkomen eens. “Vanuit het
Hoe zie je dat dan? “Optreden als gevolmachtigd agent houdt perspectief van die intermediairs is het niet wenselijk dat de
in, dat je één of meer verzekeraars vertegenwoordigt en als be­ naam van een andere intermediair op het polisblad prijkt.
middelaar treed je op als opdrachtnemer van je klanten. Vol­ Wordt de polis afgegeven door een volmacht­bv, waarin de
gens de Wft betekent dit dat je over twee vergunningen moet naam van het bemiddelingsbedrijf niet doorklinkt, dan speelt
beschikken, want er is sprake van twee verschillende financiële dit bezwaar niet.”
diensten. Daarbij maakt het niet uit of de vergunningplichtige De Jong ziet nóg voordeel: als de financiële dienstverlener
activiteiten in één bv worden uitgeoefend of in twee bv’s. De in zijn volmachtbedrijf of zijn bemiddelingsbedrijf wil verkopen,
de Wft en het Bgfo vastgelegde verplichtingen zijn gerelateerd kan hij volstaan met het verkopen van de aandelen in de bv.
aan financiële diensten en degene die deze uitvoert, niet aan Er hoeft dus geen ontvlechting van activiteiten en administra­
de juridische entiteit waarbinnen dit gebeurt. ties plaats te vinden. Hetzelfde geldt voor het aangaan van
De bv die actief is als bemiddelaar en tevens optreedt als een samenwerkingsverband of het regelen van opvolging.
gevolmachtigd agent, is een rechtspersoon met twee petten. Zijn er twee bv’s, dan kan dat voor één van die bv’s of voor
De directeur van die bv zal zich daar doorlopend van bewust beide bv’s verschillend worden geregeld.
moeten zijn – temeer omdat het toezicht door de AFM niet Kemper vult aan: “In onze praktijk signaleren we een tendens
zozeer is gericht op de bv, maar op de financiële diensten die om samenwerkingsverbanden aan te gaan. Steeds meer tra­
worden verleend.” ditionele volmachtkantoren gaan hun volmachten openstel­
len voor intermediairs in de regio. De motivatie is vaak gele­
In de ogen van Kemper is het ‘pettenprobleem’ een probleem gen in schaalgrootte en efficiency. Waar mijns inziens nog wel
van organisatorische en culturele aard. “Immers, bij veel vol­ eens te gemakkelijk overheen wordt gestapt, is het feit dat het
machtbedrijven komt de besluitvorming samen bij één of een bedienen van je eigen klanten een heel andere vorm van
beperkt aantal personen met beslissingsbevoegdheid. Het dienstverlening is dan het servicen van intermediairs. Boven­
werken met twee aparte bv’s doet hier niets aan af. Boven­ dien vindt een volmachtkantoor dan heel andere concurren­
dien is het onderscheid vaak enigszins gekunsteld. Bij grotere ten op zijn pad in de vorm van serviceproviders die continue
bedrijven kan dit overigens anders zijn.” bezig zijn om de dienstverlening aan aangesloten intermedi­
Volgens De Jong geldt dat een op maat gesneden advies pas airs te verbeteren. Om aantrekkelijk te blijven, zul je hier in
Samenwerkingsgids 2009 9

4. I n t er v I e w
Voor gevolmachtigd agenten kent de
Wft geen verzekeringsplicht. Zij zijn op
grond van een bepaling in de samen­
werkingsovereenkomst verplicht om
zich te verzekeren tegen beroepsaan­
sprakelijkheid. Over het algemeen
wordt het risicoprofiel van een vol­
machtbedrijf wat hoger ingeschat dan
dat van een bemiddelingsbedrijf. Maar
ook hier zijn uitzonderingen, denk aan
de beursmakelaardij. Het is niet on­
denkbaar dat een claim zo hoog kan
uitvallen, dat de dekking op de be­
roepsaansprakelijkheidsverzekering
niet toereikend is. En in uitzonderlijke
gevallen kan die verzekering geen
dekking bieden. Doet zich dat voor,
dan zit de financiële dienstverlener in
de problemen.
Is er slechts één bv, dan kan dit bete­
kenen dat vermogensbestanddelen
die behoren tot het bemiddelingsbe­
drijf, moeten worden aangesproken
om een claim aan het volmacht­
bedrijf te voldoen.
Kun je dit verduidelijken?
Kemper: “Heel eenvoudig: een gevol­
machtigd agent heeft geen portefeuille­
recht en daarom valt daar weinig te ha­
len qua opgebouwde
ondernemingswaarde. De vordering
zal dan veelal verhaald worden op de
waarde van de bemiddelingsportefeuil­
le. Om dat risico te ontlopen, zijn veel
volmachtbedrijven ondergebracht in
een aparte bv. Overigens kunnen beide
bv’s financieel dusdanig met elkaar ver­
vlochten zijn door personele verhou­
dingen en rekening­courantstanden
dat de aparte bv in de praktijk weinig
soelaas biedt.”
“Een in de samenwerkingsovereen­
komst bedongen portefeuillerecht
biedt de gevolmachtigd agent geen
Cees de Jong (zittend) en Frans Kemper (staand): ‘De risico’s verbonden aan het volmachtbedrijf soelaas”, weet De Jong. “Dit contrac­
zijn anders dan de risico’s die het verzekeringsbemiddelingsbedrijf met zich meebrengt’ tuele portefeuillerecht maakt het wel­
iswaar mogelijk de in volmacht ge­
mee moeten. Er zal dus goed nagedacht moeten worden over sloten verzekeringen over te sluiten, maar die mogelijkheid
de houdbaarheid van de gemaakte keuze.” kan alleen worden geëffectueerd als de verzekeraar de vol­
macht anders dan om een dringende reden herroept. Verze­
Aansprakelijkheidsrisico keraars zijn zich er terdege van bewust dat een volmacht­bv
Kemper vindt het risicoaspect belangrijk. De risico’s verbon­ nauwelijks verhaalsmogelijkheden biedt. Dat blijkt uit het ver­
den aan het volmachtbedrijf zijn anders dan de risico’s die het plicht stellen van een beroepsaansprakelijkheidsverzekering
verzekeringsbemiddelingsbedrijf met zich meebrengt. In het met een forse dekking. Verder verlangen zij veelal van een
ene geval heb je te maken met hooguit enkele verzekeraars gevolmachtigd agent additionele zekerheid, zodat zij als het
en in het andere geval met een grote groep klanten, van wie nodig is aanspraak kunnen maken op de bemiddelingsporte­
je eventueel een claim kunt krijgen. Claims van klanten zul­ feuille.” Kemper: “Bij startende volmachtbedrijven zien we
len doorgaans gedekt zijn op de in de Wft voor bemiddelaars ook steeds meer dat de volmachtgever zekerheden zoekt –
verplicht gestelde beroepsaansprakelijkheidsverzekering. tot en met de privésituatie van de ondernemer.”
10 Samenwerkingsgids 2009

5. in t erview
Beloningstransparantie Kemper: “Mijns inziens heeft de juridische situatie niet zo veel
Ook in het kader van de verplichte beloningstransparantie impact op de beloningstransparantie. Immers, of je nu werkt
kan de keuze voor één bv of twee bv’s een rol spelen. met één of twee bv’s, tekencommissie en winstcommissie mo-
Kemper: “Voor de financiële dienstverlener die kiest voor één gen buiten de beloningstransparantie blijven. Bij aparte bedrij-
bv, is die bv de vergaarbak voor al zijn inkomsten. Provisie en ven zijn de gemaakte kosten in relatie tot de beloning inzichtelij-
tekencommissie, die hij van verzekeraars ontvangt, en even- ker, zodat de redelijkheid van de verdeling van de opbrengsten
tuele rechtstreekse betalingen door klanten. Zijn er twee bv’s, tussen provisie en tekencommissie beter kan worden getoetst.
dan ontvangt de volmacht-bv weliswaar ook tekencommissie Dit kan relevant zijn voor de beloning op bijvoorbeeld levenpro-
en provisie, maar dan is er een rekening-courantverhouding ducten die steeds meer hun intrede gaan doen in volmachtland.
met de bemiddelings-bv en wordt de provisie doorbetaald De verdeling van de beloning tussen provisie en tekencommis-
aan die bv.” sie is dan vaak maatwerk. Het betitelen van een beloningscom-
De Jong vindt dit een belangrijk punt. “We moeten niet verge- ponent als tekencommissie mag volgens de wet geen manier
ten dat tekencommissie een beloning is voor de werkzaam- zijn om aan de beloningstransparantie te ontkomen.”
heden die een gevolmachtigd agent voor een verzekeraar
verricht. In Wft-termen gaat het om uitbestede werkzaam- Migratie
heden. De gevolmachtigd agent treedt dus op als uitvoerder. Duidelijk mag zijn dat bij een eventuele keuze tot migratie
Met andere woorden: tekencommissie is geen beloning voor niet over één nacht ijs moet worden gegaan. Kemper: “Ge-
het bemiddelen of adviseren. heel mee eens. Los van het voorgaande dient er bovendien
Dit geldt ook voor de eventuele winstcommissie die een ge- aandacht te zijn voor de fiscale consequenties ten aanzien
volmachtigd agent geniet. Dat is een beloning voor het feit van vennootschapsbelasting, btw en personeelsbeloning.
dat zijn acceptatie- en schaderegelingsbeleid resulteerde in Bovendien moet worden voorkomen dat door het schuiven
een winstgevende volmachtportefeuille. En voor zover dank- met vermogensbestanddelen ongewenste fiscale afrekenmo-
zij een aftoppingsregeling winstcommissie kan worden be- menten ontstaan.” De Jong: “Vergeet niet dat elke verande-
taald, gaat het eigenlijk om een verzekeringsuitkering.” ring óók een wijziging van vergunninghouder betekent.” ■
C55_Adv gouden handdruk 185x134.qxd 25-08-2009 13:45 Pagina 1
Een gouden handdruk verdient de beste oplossing
� Flexibele stamrechtverzekering. Ontslagen worden is erg vervelend. Een gouden handdruk kan het leed dan enigszins verzachten.
� Zekerheid door hoge garanties. Directe uitkering van de gouden handdruk is financieel niet altijd gunstig en vaak is de nabije toe-
� Kosteloos onttrekken. komst nog onzeker. Het Gouden Handdrukplan is dan de oplossing om het maximale uit de gouden
� Hoge allocatie (minimaal 96%). handdruk te halen.
Twee varianten: beleggen of rentebijschrijvingen
Het Gouden Handdrukplan kent twee varianten. Bij de kapitaalvariant wordt kapitaal opgebouwd
door middel van rentebijschrijvingen. Bij de beleggingsvariant wordt kapitaal opgebouwd door middel
van beleggingen.
Hoog gegarandeerd eindkapitaal
Beide varianten zorgen voor zekerheid en kennen een hoge garantie van 3,5% bij in leven zijn van
de verzekerde op de einddatum van de verzekering.
Kosteloos onttrekken
Een ander kenmerk van Het Gouden Handdrukplan is de mogelijkheid tot het tussentijds onttrekken
van kapitaal tot maximaal 25% van de gouden handdruk per jaar.
Meer informatie
Wilt u er ook van overtuigd worden dat Het Gouden
Handdrukplan de beste oplossing is? Kijk dan
voor meer informatie op www.conservatrix.nl of
bel (035) 548 08 72 voor een afspraak met
onze accountmanager bij u in de buurt.
Sinds 1872
Conservatrix
l e v e n s v e r z e k e r i n g e n
Samenwerkingsgids 2009 11