мэдээллийн аюулгүй байдал

1. Search Optimization
Лекц №8
Бэлтгэсэн Ц.Амарбат (amarbat9@yahoo.com)
http://1234.mn/cd
Мэдээллийн нууцлал хамгаалалт

2. Broad Term VS Long Tail term
 Хүмүүс хайхдаа дараах хоёр категорын аль нэгээр хайдаг :
 Broad term - Илүү ерөнхий зүйлс. Маш ихээр хайгддаг. Ирээдүйд авах зүйлээ судлах зорилгоор
ихэвчлэн хайгддаг.
 1-2 үгсээс тогтох, нэлээд өргөн хүрээг хамрах үгс орно.
 Жишээ : Ipod, computer
 Шууд худалдаж авахаас илүүгээр зүгээр сонирхол хүсэл дагасан хайлтууд байдаг.
 Эдгээр түлхүүр үгсээр маш олон сайт гарч ирэх ба энд дээгүүр жагсахад амаргүй.
 Эхлээд удсан амжилттай яваа сайтууд энэ түлхүүр үгсээр илүү гарч ирнэ.
 Long Tail term – Илүү деталчилсан зүйлс – Сард цөөхөн хайгддаг. Хайж буй зүйлээ мэдэж яг авах
газраа, үнээ судлах зорилгоор их хайгдана.
 Ихэвчлэн 3-5 үгсээс тогтох, нэлээд цөөн тооны зүйлийг хамрах хэллэг орно.
 Жишээ : IPod Black, Scandisc, Pentium Core 2 Duo
 Ийм зүйл хайж буй хүмүүс ихэвчлэн илүү зорилготой, юм хайж буй хүмүүс байна.
 Энэ түлхүүр үгсээр хайхад сайт маань илүү дээгүүр гарч ирэх боломжтой.
 Шинээр эхэлж буй сайтуудад энэ түлхүүр үгс нь илүү их хүмүүсийг авчирч сайтын рэйтингийг
өсгөж эхэлдэг.
 Тиймээс шинэ сайтуудад энэ түлхүүр үгсийг оновчтой сонгох нь илүү чухал байдаг.
2

3. Broad Term VS Long Tail term
 Long tail term – түлхүүр үгсийг сайтдаа оновчтой сонгосноос болж цөөн хэдэн
цагийн дотор рэйтинг нь дээшлэн Google-н хайлтад эхний 10-т орж ирсэн зарим
сайтууд байдаг.
 Long tail term үгс нь сайтыг хайлтаар олдуулж эхлэх ба улмаар олон хүмүүс орж
эхлэснээр рэйтинг нь өсөж Broad term үгсээр олдох боломж нь нэмэгдэж
эхэлдэг.
 Сайтын хуудсуудын хайлтын түлхүүр үгсийг зохиохдоо энэ хоёр төрлийг (Broad ,
Long tail) хоёуланг нь зөв харьцаатай ашиглахаар хийвэл илүү ихээр сайт олдох
болно.
 Сайтын нүүр хуудас нь илүү ерөнхий broad term-д таарахаар хийгдэх ба цаашлах хуудас бүр нь
хайлтын түлхүүр үгс нь тухайн чиглэлээрээ илүү long tail term үгс рүү шилждэг байх хэрэгтэй.
3

4. SEO т л вл гө ө ө өө
 Хайлтын сайтууд нь дэлхий дээрх бүх сайтуудыг бүртгэн аваад сайтуудад
рэйтинг олгодог.
 Энэхүү рэйтинг нь өндөр сайтууд хайлтаар түрүүнд гарч ирнэ.
 Сайтын рэйтингд дараах зүйлсийг хайлтууд голчлон анхаардаг нь :
 Хайж буй үгийн вэб дээрх байрлал. Хайж буй үг дээшээгээ байх тусам рэйтинг өснө. Жишээ нь
компьютер зардаг сайт нь “Компьютер” гэсэн үгийг title-дээ хийж өгвөл илүү олдоно.
 Хайж буй үгийн вэб дээрх давтамж. Олон байх тусам илүү рэйтинг авна.
 Линкний тоо. Вэб хуудас руу орж ирж буй линкний тоо, вэб хуудас доторх линкний тоо, вэб хуудаснаас
гарах линкний тоо рэйтингт нөлөөлнө.
 SEO – Search Engine Optimization нь сайтынхаа рэйтингийг аль болох хамгийн их
байлгахад чиглэгдсэн бүх л үйл ажиллагааг хэлдэг.
4

5. SEO т л вл гө ө ө өө
 Яагаад SEO тийм чухал вэ?
 Өөрийгөө 10,000 хүний дунд зогсож байна гэж төсөөлье. Найз чинь чамайг эдний
дунд хайвал хэр хурдан олох вэ?
 Хэрэв хүмүүсийг эр эмээр нь ялгавал та эрэгтэй бол хүмүүсийн талаас хайхад болно.
 Эрэгтэй хүмүүсийг тарган туранхай, хар, шараар нь ялгавал та бүр л цөөн хүн дундаас хайна.
 Туранхай, шар хүмүүсийн дундаа та ногоон малгайтай бол бүр л амархан болно.
 Ногоон малгайтай, туранхай шар эрэгтэй гэсэн хайлт таныг дор нь олох болно.
 Интернэтэд байдал яг л ижил. Тэрбум тэрбум сайтууд дундаас өөрийн сайтыг
хайлтаар олдуулахын тулд бусад сайтаасаа ямар нэг зүйлээр ялгаран харагдаж
байх ёстой.
 Үүнийг л бид зөв SEO төлөвлөлтөөр гүйцэтгэх юм.
5

6. Web spider
 Web spider нь хайлтын компаниас ажиллуулдаг дэлхийн бүх л вэбүүдээр
тэнүүчлэн мэдээлэл цуглуулдаг жижиг програмууд юм.
 Эдгээр аалзнууд нь зочилсон сайтаа судлан түүний рэйтингийг боловсруулан
тухайн хайлтын компаний өгөгдлийн санд хадгалдаг.
 Дараа нь хүмүүс хайлт хийхэд нийт дэлхийгээр биш уг хадгалагдсан базаас нь
хайдаг тул сайт нь энд бүртгэлтэй байснаар л хайлтаар олддог.
 Зөвхөн бүртгэлтэй байх нь хангалттай бус, тэнд ямар рэйтингтэйгэээр
хадгалагдах нь чухал.
6

7. Web spider
 Вэб аалзнууд нь зочилсон сайтынхаа бүтцийн дараах элементүүдийг судлан рэйтингийг
тооцохдоо ашигладаг :
 Линкүүдийнх нь текст
 Уг сайтын хэр зэрэг олонд мэдэгдсэн байдал
 Линкийнх нь агуулга
 Линкүүд нь уг сайтынхаа агуулгад тохирч буй байдал (хувцас зардаг сайтад, компьютерийн тухай линк байж
болохгүй)
 Хайлтын түлхүүр үгс
 Сайтын хэл
 Сайт нь байгуулагдаад хэр удаж байгаа
 .....
 Нэлээд хэдэн зуун иймэрхүү үзүүлэлт шинжүүдийг ашиглан танай сайтын эцсийн
рэйтингийг тогтоодог гэж мэргэжилтнүүд үздэг.
 Хайлтын сайтууд үзүүлэлт бүр дээр бусдаасаа өөр өөр үнэлгээ өгдөг.
 Зарим нь хайлтын түлхүүр үгийг чухал үзүүлэлт гэж үзэх бол зарим нь тийм биш г.м
 Эдгээр үзүүлэлт, тэдгээрийн үнэлгээ нь цаг үргэлж өөрчлөгдөж байдаг.
 Тиймээс өндөр рэйтинг авах нь маш хэцүү ажил юм.
7

8. SEO зорилго тодорхойлох
 SEO алхмууд руу орохын өмнө SEO зөв зорилтыг тавих нь маш чухал байдаг.
 Энэ зорилт нь аажмаар дээшлэх, хүрч болохуйц байх ёстой.
 Жишээ нь : Google дээр “computer” гэж хайхад эхний 10-т жагсах зорилго гэвэл
энэ нь зорилго тавиагүйтэй л адил.
 Ийм бүтэшгүй хүнд зорилго эхэлж тавих хэрэггүй.
 Бүтэшгүй хүнд зорилгуудыг биелсэн эсэхийг шалгах, хүлээх гэсээр байтал урам хугарна.
 Харин дараах зорилгууд зөв :
 одоо байгаа зочлогсдын тоог 25% нэмэгдүүлэх
 Орос орноос зочлогсдыг нэмэгдүүлэх
 Google-ийн хайлтаар сайтаа 25-р жагсаалтаас 20-р жагсаалт хүртэл өсөх
8

9. SEO spam
 Зарим хүмүүс вэбийнхээ рэйтингийг хуурамчаар өсгөх оролдлого хийдэг.
 Жишээ нь сайтад олон линк байх тусам рэйтинг нь ихэсдэг гэсэн бол програмист
нь програмын аргаар асар олон линк үүсгэн тавих.
 Дээрхтэй төстэй ажиллагааг SEO spam гэнэ.
 Асар олон линк тавьбал эдгээр линкийн утга нь сайттай холбоогүй болж утгагүй линкнүүд их болон
рэйтинг буурч болно.
 Мөн хайлтын сайтууд иймэрхүү хуурамч ажиллагааг илрүүлэх маш нарийн шалгууртай бөгөөд таныг
хуурч байгааг мэдвэл танай сайтыг үүрд өөрийнхөө хайлтад илрэхгүйгээр хар дансанд бүртгэн авдаг.
9

10. SEO т л вл г боловсруулахө ө ө өө
 Хүрч болохоор бодит SEO зорилгыг тодорхойлсны дараа уг зорилгыг
хэрэгжүүлэхэд туслах SEO алхмуудыг төлөвлөнө.
 Хуудаснуудыг эрэмбэлэх :
 Сайтынхаа хуудаснуудад зэрэглэл өөрөө олго. Хэрэглэгчдийн хамгийн их татагдах хуудаснууд нь
хамгийн өндөр зэрэглэл өгнө. (Жишээ нь нүүр хуудас)
 Хамгийн өндөр зэрэглэлтэй хуудсууд дээр голчилон ажиллана.
 SEO үнэлгээ :
 Сайтынхаа яг одоогийн SEO үнэлгээг тогтооно.
 Үнэлэх шаардлагатай элементүүдийн жагсаалтыг гаргана.
 Элемент бүрийн ард үнэлгээ нь ямар байгааг тавьж, юуг нь залруулах шаардлагатай, хэр чухал
зэргийг нь тэмдэглэнэ.
10

11. SEO т л вл г боловсруулахө ө ө өө
 SEO үнэлгээнд дараах зүйлсийг тооцно :
 Хуудаснуудын Meta тагийг шалгах
 хамгийн чухал нь title, description тагууд
 Хуудасны агуулга :
 Хуудасны агуулга хэр шинэ вэ
 Хуудасны агуулга нь хамааралгүй зүйлсийг агуулсан байгаа эсэх
 Хэр ойр ойр агуулга нь өөрчлөгддөг вэ (Үргэлж хэвээрээ байгаад байдаг бол аалзнууд сүүлдээ тоохоо байна)
 Агуулга нь хэр чухал вэ (агуулга нь маш чухал бол өөрчлөгдөхгүй агуулга ч өндөр рэйтинг өгч болно)
 Хэр их агуулгатай вэ
 Манай сайтыг илрүүлэх ёстой хайлтын чухал үгсүүдийг хэр агуулж байгаа вэ
 Сайтын линкүүд :
 Эвдэрсэн линк байгаа эсэх
 Хуудасны линкүүд нь уг сайтныхаа агуулгатай холбоотой хуудас руу шилждэг эсэх
 Жишээ нь Хувцасны тухай хуудас дээрээ Тоглоомны тухай сайт ру линк нь тохиромжгүй.
 Тоглоомны сайтаас манай энэ хувцасны хуудас руу орж ирж байгаа бол тооцогдохгүй.
 Сайтын газрын зураг :
 Сайтынхаа root хавтаст XML сайтын map тависнаар тухайн сайтын рэйтинг нэмэгдэхэд нөлөөлдөг.
11