10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας 7-11 Μαΐου 2012, Αθήνα Λειτουργία Παράκτιων Συστημάτων Μεσογείου και Μαύρης Θάλασσας

2. ΓΕΝΙΚΑ
 Oι υποθαλάσσιες πηγές υπόγειου γλυκού νερού είναι γνωστές από
τους αρχαίους χρόνους.
 Αναφορές σχετικές με υποθαλάσσιες πηγές περιλαμβάνουν τις
περιοχές της Μεσογείου, της Μαύρης θάλασσας και της Αραβικής
θάλασσας.
 Το νερό των πηγών αυτών αντλούνταν από τον θαλάσσιο πυθμένα,
αποθηκεύονταν σε πλοία και μεταφερόταν προς χρήση.
 Η μελέτη αυτών των υποθαλάσσιων πηγών μέχρι και πριν 15-20
χρόνια ήταν υποβαθμισμένη αφού θεωρούνταν ελάσσονος σημασίας
φαινόμενα με δυσκολία στην αποτίμηση των χαρακτηριστικών τους.
 Πρόσφατες εκτιμήσεις υπολογίζουν ότι 2,400 km3 υπόγειου νερού
απορρέουν στην θάλασσα τον χρόνο (~6% της παγκόσμιας
απορροής των ποταμών) μέσω υποθαλάσσιων πηγών.
UNESCO, 2004

3. ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ
GREECE
Peloponnissos

4. ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΝΑΒΛΥΣΗΣ

5. ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ
Παραλία Καλογριάς
ΑΝΑΒΛΥΣΗ
Παραλία Στούπας

6. Επιφανειακές δίνες των αναβλύσεων
Διάμετρος: 25 έως 60 m
Εκροή: ~750-5000 m3/h

7. • Το ΕΛΚΕΘΕ μελέτησε την περιοχή από το 2009 στα
πλαίσια του έργου:
" Ολοκληρωμένη θαλάσσια και χερσαία μελέτη για την
διερεύνηση της ποσότητας, ποιότητας και
υδρομάστευσης των υποθαλασσίων αναβλύσεων της
περιοχής Στούπας, Λεύκτρου Μεσσηνίας".
• Για την επίτευξη του σκοπού του υποέργου
αποτύπωσης της περιοχής έγιναν μεταξύ των άλλων:
• Bαθυμετρική αποτύπωση της ευρύτερης περιοχής και
του χώρου της ανάβλυσης των υπόγειων υδάτων
• Γεωμορφολογική αποτύπωση και γεωφυσική
διασκόπηση του πυθμένα ώστε να προσδιοριστεί το
υπόβαθρο των επιφανειακών ιζημάτων και να
υπολογιστεί το πάχος τους.
• Στόχος του έργου ήταν να εξεταστεί η πιθανότητα
υδρομάστευσης της υποθαλάσσιας πηγής με την
εγκατάσταση κάποιας κατασκευής στην επιφάνεια
του πυθμένα.

8. Γεωλογία της περιοχής
M
QETA
LIU M
MAT O
ESE R
TRN PH
O A IC
NER
SY

9. ΓΕΩΛΟΓΙΑ
ΑΣΒΕΣΤΟΛΙΘΟΙ
ΠΑΡΑΛΙΑ ΚΑΛΟΓΡΙΑΣ

10. ΚΡΟΚΑΛΟΠΑΓΗ

11. Multi Beam-SSS-Boomer
ΠΑΡΑΛΙΑ
ΚΑΛΟΓΡΙΑΣ

12. Multi Beam Bathymetry
N
H
E AC
B
A
SGD RI
G
LO
KA

13. 3D-Multi Beam
N

14. Σχεδιάγραμμα καταβύθισης
N
Depth 12 m

15. Πανοραμική άποψη της καταβύθισης από
την ΝΔ πλευρά

16. Απότομη βόρεια πλευρά

17. Κύρια πηγή Καλοκαίρι 2009

18. Κύρια πηγή Καλοκαίρι 2009

25. Συμπεράσματα
 Η κύρια ανάβλυση εντοπίζεται στον πυθμένα καταβύθισης,
ωοειδούς σχήματος με βαθυμετρικά μέγιστα 29 και 27 μέτρα.
 Η καταβύθιση οριοθετείται από ρηξιγενή κάθετη επιφάνεια
στην ανατολική πλευρά με διεύθυνση Β-Ν.
 Η ανάβλυση των υπογείων υδάτων γίνεται μέσα από ρηξιγενή
επιφάνεια του υποβάθρου το οποίο πιθανόν να είναι
ορίζοντας κροκαλοπαγών ή ασβεστολίθων, υλικά ευάλωτα
στην διάβρωση που προκαλεί η έντονη ροή του υπόγειου
νερού.
 Η επιφάνεια του πυθμένα γύρω από την καταβύθιση της
ανάβλυσης καλύπτεται από αμμώδη ιζήματα με αρκετά
μεγάλο πάχος κυρίως προς τα δυτικά της ανάβλυσης.

26. Συμπεράσματα
 Από την λιθοσεισμική διασκόπηση του πυθμένα της
ευρύτερης περιοχής εντοπίζεται κάτω από τα επιφανειακά
ιζήματα το σκληρό υπόβαθρο (αδιαπέραστο από τον ήχο)
το οποίο σε πολλές περιπτώσεις εξέρχεται στην επιφάνεια
του πυθμένα με την μορφή βραχωδών εξάρσεων.
 Τα εκτεταμένα αμμώδη ιζήματα που καλύπτουν το σκληρό
υπόστρωμα στα χείλη της καταβύθισης και την ευρύτερη
περιοχή γύρω από την καταβύθιση της ανάβλυσης, καθώς
και τα πεσμένα τμήματα βράχων καθιστούν επιβεβλημένη
την εξυγίανση του πυθμένα πριν από οποιαδήποτε
προσπάθεια έδρασης κατασκευής
 Η έντονη διάβρωση των πετρωμάτων μέσα από τα οποία
συντελείται η ανάβλυση δυσκολεύουν την περίπτωση
θεμελίωσης κάποιας κατασκευής υδρομάστευσης του
υπόγειου νερού.