Een lezing voor analisten van Holland Casino. Het mocht niet over het casino of de cijfers gaan. Laat zien dat analyseren ook op andere terreinen van belang is en leuk is. Een combinatie van een hobby en een metaforisch verhaal. Met dank aan Menno Wielinga voor het deels gebruik kunnen maken van teksen over de geschiedenis.

1. Hans de Regt met op de achtergond het onmogelijke
terrein waar de gevechten plaatsvonden.

2. Analyseren is leuk
Holland Casino Amsterdam, 24 mei 2011.
Lezing door Hans de Regt, voor een 70-tal medewerkers van Holland
Casino die regelmatig te maken krijgen met analyses
Opdracht:
Een lezing houden van drie kwartier, waarin analyseren aan de orde komt.
Het mag niet over Holland Casino of cijfers gaan.
Uitvoering:
Het verhaal over de, door de Geallieerden, verloren slag rond Gallipoli in 1915 en
de analyse waarom het allemaal zo fout is gegaan.
Welke lessen zijn er uit te leren?

3. GALLIPOLI 1915
De mislukte Britse operatie met naderhand de meeste ‘wat
als’ vragen
Het belang van analyseren vooraf, tijdens en na een slag.
HdR: “De Britse oorlogsraad was eind 1914 ten einde raad en zocht naar een oplossing om de
impasse aan het Westfront te doorbreken. Uiteindelijk dacht men met een operatie in Turkije
een derde front te openen en via de Zwarte zee Rusland te kunnen helpen.”

4. HdR: “Impasses zijn niet nieuw. Lincoln heeft tijdens de Amerikaanse
Burgeroorlog het als volgt gezegd:”
Abraham Lincoln:
“The dogmas of the quiet past, are
inadequate to the stormy present. The
occasion is piled high with difficulty,
and we must rise -- with the occasion.
As our case is new, so we must think
anew, and act anew. We must disentrall
ourselves, and then we shall save our
country.”
December 1, 1862

5. Sir Winston Churchill, populair als oorlogcorrespondent tijdens de Boerenoorlog, was de bedenker van
het plan van een zuivere Maritieme actie in de Dardanellen.

6. De oorlogvoerende landen begin 1915

7. De impasse aan het Westfront. De loopgraven van
Nieuwpoort tot aan de Zwitserse grens.

8. De oorlogvoerende landen begin 1915

10. Canakkale. 18 maart 1915
De datum van de mislukte maritieme aanval van de
Britten.

11. Het schiereiland
Gallipoli waar het
allemaal om draaide.
Na de mislukte
maritieme aanval op
The Narrows,
werden er met
landingstroepen op
25 april 1915
tevergeefs aanvallen
uitgevoerd op het
zuidelijke puntje bij
Kaap Helles, V-
beach en W- beach.
Iets noordelijker viel
het nieuwe ANZAC
corps Sari Bair aan.

12. De landingsplannen (blauw)
De mijnenvelden met in de
lengterichting het fatale
mijnenveld.

13. De Dreadnoughts waarmee de
Britten dachten onoverwinnelijk te
zijn en de Turken de stuipen op het
lijf te jagen.
Uiteindelijke bleken deze
ongeschikt om doelen op land te
beschieten door hun
vlakbaangeschut.
Dreadnought Queen Elizabeth

14. Killitbahir
HdR: “Het oude fort Kilitbahir. Deze forten konden de Britten vrij eenvoudig beschieten. Moeilijker bleken
de later, met Duitse hulp, aangelegde batterijen ervoor .
Het effect van de scheepsgranaten werd overschat nadat men bij een proefaanval de kruitkamer van Fort
Seddulbahir geraakt had. Deze aanval bleek een fatale vergissing omdat de Turken nu gewaarschuwd waren
en prompt het gebied rond de Dardanellen gingen versterken. De Duitsers waren daar met hun Krupp
kanonnen meer dan welkom.”

15. HdR: “De mijnenvelden en
forten en batterijen rondom de
Dardanellen.
Mijnenveld 11 is vlak voor de
aanval op 18 maart 1915 gelegd
omdat de Turken hadden
uitgevonden dat de Britse
schepen steeds rechtsomkeerd
maakten. Resultaat: 4 gezonken
schepen en 3 zwaar beschadigd.
De aanval werd afgeblazen
omdat mijnenvegers niet
konden ruimen door
beschietingen van mobiele
batterijen. Het scheepsgeschut
kon die niet bereiken”

16. Op zee kun je met vlakbaangeschut makkelijker een schip raken (J.C.) Ouder geschut lukte dat niet omdat die
granaten niet zo snel gingen en dus in een boogje moesten schieten (C.J.)
Kanon = vlakbaangeschut. Schiet in een recht lijn.
Howitzer = krombaangeschut. Schiet over een heuvel
Mortier. Schiet over obstakel of in de diepte. Ideaal voor loopgraven

17. Om vlak te schieten moet je harder gooien, dus zwaar geschut hebben.
Hiermee kun je van grotere afstand schieten.
Met een kromme baan kun (of moet) je dichter bij de vijand zitten.

18. Een schema van tijdsinstellingen van ontstekingen in Shrapnel-granaten.
Ideaal voor het bestoken van manschappen op het veld.
Deze granaten zijn minder geschikt tegen ingegraven troepen Hiervoor
zijn High explosive granaten nodig. Ook al om het prikkeldraad voor de
stellingen te vernietigen.

19. De werking van een Shrapnell granaat. Tijdens de vlucht schiet de kop er
af en spuit een lading loden kogels als hagel over de troepen.
Dit soort granaten hadden de Britten wel tot hun beschikking maar waren
weinig effectief.

20. Perfect uitzicht vanaf de Dardanos batterij over de Dardanellen. In dit
water zonken 4 slagschepen en raakten er 3 zwaar beschadigd.
Aan de overkant waren soortgelijke stellingen en uitzichten.

21. Men had geen notie van
de geografie, de ravijnen
en de stromen. Later
bleek ook het klimaat
rampzalig. Bloedheet in
de zomer en zeer koud in
de winter.
Pas maanden later trof
men een gedetailleerde
kaart aan bij een
gesneuvelde Turkse
officier.
Toen kon men enigzins
een beeld vormen van het
terrein. Maar het was al
te laat. De Turken
hadden de tijd gehad om
strategische punten te
versterken.

22. Een originle Turkse kaart
die de Britten eigenlijk al
kunnen hebben als met
de rapporten van een
officier van begin 1914
serieus hadden genomen.
Overigens is het gebied
uit de oudheid al bekend.
Midden onder ligt Troje.
Helena van Troje en haar
geliefde die de
Dardanellen regelmatig
overgezwommen zou
hebben.

23. Seddulbahir
De vlakte van Kaap Helles met het fort van Seddulbahir dat in november 1914 al een
voltreffer kreeg op de kruitkamer. Het zette de Britten op het verkeerde been over de
werking van hun granaten. Tegelijkertijd waren de Turken gewaarschuwd dat hier iets ging
gebeuren. Rechts de landingszone V-beach. Rechts voor: V-Beach Cemetery

24. Dit was het uitzicht vanaf
de Batterij Ertugrul en de
uitgebreide stellingen van
de Turken. Met
machinegeweren kon
men eenvoudig het strand
bestrijken met
rampzalige gevolgen
voor de 29ste Divisie.
Pas een paar dagen later
weet men een
bruggenhoofd in dit
gebied te realiseren.

25. Het terrein rondom Seddulbahir, waar alle troepen en materiaal aan land gezet werden. De Turken konden het
terrein grotendeels overzien en beschoten de Britten constant. Men leerde er mee leven en werd er zelfs
cynisch onder.
Het leukste vond men een voltreffer op de latrines.

26. X-Beach waar een klein
detachement wist te
landen en landinwaarts
kon trekken omdat de
Turken nooit verwacht
hadden dat men hier zou
landen.
Verder succes bleef
echter uit omdat de
landingsgroep te klein
was.

27. W-Beach waar men dacht te landen op een vlak stuk land. Het bleek een Amphitheater te zijn waardoor de
Turken de troepen van drie kanten onder vuur konden nemen.
Ook hier is met grote verliezen een klein bruggenhoofd gerealiseerd. De resten van de landingspieren zijn nog te
zien. De foto is genomen vanaf een Turkse positie.

29. Gully Ravine 2007

30. Gully Ravine 1915

32. ANZAC Cove

33. ANZAC Cove 2007

34. ANZAC cove 1915

35. The Spinx en Plugge’s Plateau

36. Uitzicht vanuit de Turkse stellingen op de kust en het moeilijke terrein waartegen de troepen op moesten
boksen

38. ANZAC memorial site
Jaarlijke wonen op deze plaats zo’n 10.000 Australiërs de “dawn service” bij.

40. Suvla Bay
Turkse troepen in de hinderlaag bij het
Suvla gebied

41. Cynisme over de leiding.
Captain Blackadder:
“I'm afraid The guns have stopped
because we are about to attack.
Not even our generals are mad
enough to shell their own men.
They feel it's more sporting to let
the enemy do it.

42. Wat was er mis?
• Slechte samenwerking tussen politici en de militaire staf
• Zwakke generale staf
• Incompetente en onervaren bevelvoerders
• Haastige voorbereiding en ad hoc plannen
• Geen samenwerking landmacht en marine
• Onduidelijke bevelen en plannen
• Slechte geheimhouding voor en tijdens de acties
• Onvoldoende mens en materiaal
• Onvoldoende en ontoereikende wapens
• Geen kennis van land en cultuur
• Geen kaarten, kennis terrein en klimaat.
• Onderschatting van de zwakke vijand
• Slechte logistiek
• Medische verzorging was niet berekend op het enorme aantal
gewonden.

43. " Lions led by Donkeys“
Oorlogsjournalist Charles Bean:
“British officers, they knew how to
rationalise failure and to protect their
own.”

46. Kemal Ataturk 1934:
Those heroes that shed their blood and lost their
lives... You are now lying in the soil of a friendly
country. Therefore rest in peace. There is no
difference between the Johnnies and the Mehmets
to us where they lie side by side now here in this
country of ours... you, the mothers, who sent their
sons from faraway countries wipe away your
tears; your sons are now lying in our bosom and
are in peace. After having lost their lives on this
land. They have become our sons as well.

47. Op Gallipoli treft men nu tientallen Britse en Franse monumenten en begraafplaatsen aan

48. Ook de Turken beginnen hun begraafplaatsen aan te leggen.

49. Britse monumenten en begraafplaatsen worden minutieus onderhouden

50. Turkse monumenten zijn grootser

51. Oplossing voor toiletten voor de duizenden scholieren die sinds 2007 het schiereiland bezoeken