2. ŻYCIORYS
Ur. 1947r. w Beaune, Burgundia
francuski antropolog, socjolog i filozof nauki
Do 2006 roku profesor w paryskiej École des Mines
("akademia górnicza" – jedna z najbardziej prestiżowych
francuskich wyższych szkół).
Aktualnie związany z Centrum Socjologii Organizacji
oraz Instytutem Nauk Politycznych w Paryżu.
Jeden z głównych twórców teorii aktora sieci.
3. POGLĄDY
Zdaniem Bruna Latour społeczeństwo składa się z
pojedynczych i niepowtarzalnych jednostek.
Proponuje – w sensie dosłownym – darwinowską wizję
rzeczywistości. Tak jak w oryginalnej koncepcji Karola
Darwina istnieją jedynie organizmy i ich zdolność do
działania. Nie potrzeba dodatkowych wyjaśnień i
odwołań do wyższych zasad i reguł, jak wola Stwórcy.
4. Źródłem jego inspiracji jest nie tylko Karol Darwin, lecz
bogata tradycja intelektualna. Istotne w niej miejsce
zajmuje wielki niemiecki XVII-wieczny filozof Gottfried
Wilhelm Leibniz, twórca monadologii (zgodnie z tą
koncepcją rzeczywistość składa się z monad –
pojedynczych, niepowtarzalnych bytów
pierwiastkowych) i Gabriel Tarde, francuski socjolog
końca XIX w., który koncepcje Leibniza wykorzystał w
swej wizji ładu społecznego. To właśnie Tarde twierdził
z przekonaniem, że społeczeństwo nie istnieje, a
rzeczywistość społeczną tworzą monady –
niepowtarzalne jednostki. Latour nie tylko przywraca tę
zapomnianą tradycję intelektualną, lecz radykalnie ją
rozwija stając się, według opinii niemieckiego filozofa
Petera Sloterdijka, „jednym z największych odnowicieli
nauk społecznych”.
5. Znaczną część swej kariery naukowej poświęcił
badaniom nad samą nauką. A dokładniej, nad
praktyką życia naukowego. Latour potraktował kolegów
uczonych podobnie jak traktuje się nieznane plemiona w
amazońskiej dżungli. Udał się razem ze
współpracownikiem Stevem Woolgarem na badania
terenowe do laboratorium neuroendokrynologicznego w
prestiżowym Instytucie Salka w Kalifornii. W efekcie ich
pracy powstała w 1979 r. książka „Laboratory Life: the
Social Construction of Scientific Facts” (Życie
laboratorium: społeczna konstrukcja faktów
naukowych).
6. Latour i Woolgar piszą, że rzeczywista praca uczonego
niewiele ma wspólnego ze ścisłymi i powtarzalnymi
procedurami. Bardziej polega ona na walce ze sprzętem
laboratoryjnym i nieustannych decyzjach, które wyniki
obserwacji należy uznać za ważne, a które odrzucić, bo
nie pasują do konstruowanej, naukowej wizji
rzeczywistości. Tak więc uczeni nawet w najbardziej
szanowanych i słynących z precyzji dyscyplinach nauk
ścisłych nie tyle odkrywają, ile konstruują obrazy
rzeczywistości.
7. W książce „Nigdy nie byliśmy nowocześni” Latour
dowodzi, że projekt nowoczesności, polegający na
przekonaniu, iż człowiek zdoła poddać cały świat
kontroli rozumu zamkniętego w metodzie naukowej i
technice, okazał się iluzją. W efekcie prób realizacji tego
projektu człowiek żyje współcześnie w
rzeczywistości, którą oprócz ludzi zamieszkują
nieludzie: mikroby, wirusy, sieć Internetu i samochody.
W tej gmatwaninie nie sposób rozpoznać, co jest czysto
ludzkie, co jest wytworem człowieka, a co ma charakter
naturalny. Podział świata na odseparowane terytoria
Społeczeństwa, Kultury, Techniki i Natury, w którym
człowiek pełni z definicji rolę nadrzędną, nie był i nie
jest możliwy do utrzymania.
8. WYBRANE PRACE BRUNA LATOUR
„Polityka natury. Nauki wkraczają do demokracji.”
„Splatając na nowo, to co społeczne. Wprowadzenie do
teorii aktora-sieci”
„Nigdy nie byliśmy nowocześni”
9. BIBLIOGRAFIA
Latour B.(2005).Splatając na nowo to co społeczne.
Wprowadzenie do teorii aktora-sieci, Kraków:
Uniwersas.
http://www.polityka.pl/nauka/czlowiek/1522923,1,czy-
spoleczenstwo-to-fikcja.read