2. ESTADO:É o conxunto de institucións
creadas para regular a vida e actividades
das persoas que viven nun territorio
determinado común e están gobernados
por un mesmo poder.
Territorio. O estado está delimitado por
fronteiras
Población. Os habitantes teñen dereitos e
obrigas que son iguais para todos.
Poder:
-Fai leis (fainas o Parñamento).
3. -Vixiar o cumprimento das leis e
administrar a xustiza.
-Manter a orde no interior e a protección
exterior.
-Recaudar impostos.
-Dirección da ecónomia.
-Administración dos servizos públicos
(educación, sanidade…) e xestionar as
infraestructuras e os equipamentos
colectivos.
4. DEMOCRACIA DIRECTA. Todos os
cidadáns votan en asamblea ou
mediante referendo.
DEMOCRACIA REPRESENTATIVA. Elixense
representantes que falan polos
cidadáns.
Non eleximos todos os cargos por
eleccións. As persoas que eleximos
forman o PARLAMENTO, e este elixe ó
presidente.
5. Deben ser libres. Calquera cidadán
pode presentarse candidato.
Deben ser plurais, é dicir, ten que haber
máis dun partido entre os que elexir.
Debe haber sufraxio universal, é decir
que poden votar todos os maiores de
idade sen diferenzas de raza, relixión,
economía ou sexo.
Deben ser periódicas, teñen que haber
eleccións cada certo tempo.
6. Un partido político é un grupo de
persoas que teñen unhas ideas que
propoñen ao pobo para chegar ao
poder.
PROGRAMA ELECTORAL. Nel recollense
os obxectivos que pretenden acadar ao
chegar ó goberno.
VOTO. Podese escoller unha opción ou
votar en branco.
7. Poder lexislativo. É o Parlamento. Elabora
e vota as leis, tamén controla a acción
do Goberno.
Poder executivo. É o Goberno. Di a
política que ten que seguir o Estado e
vixia o poder xudicial.
Poder xudicial. Son os xuíces. Aplica as
leis e controla o Parlamento.
A división de poderes serve pora que
non haia abusos de ningún poder.
8. MONARQUÍAS E REPÚBLICAS:
· Monarquía Parlamentaria: a máxima
autoridade é o rei ou a raíña pero a
soberanía tena o pobo. O xefe do Estado
tamén é o rei, pero non goberna; el xura
fidelidade á constitución e non pode ir
contra ela. O cargo é vitalicio e
hereditario.Ex.: España, Bélxica, Suecia…
· República Parlamentaria. O xefe do Estado
é o presidente da república, que é elexido
polo pobo. O goberno queda na mans do
primeiro ministro ou do presidente do
goberno.Ex.: Francia, Italia…
9. ESTADOS LIBERAIS E SOCIAIS:
·Estado liberal: non intervén na economía
das empresasnin nas relacións sociais. As
condicións sociais e a economía
rexense pola lei do mercado (oferta e
demanda).
·Estado social: intervén nalgúns ámbitos
ecónomicos e sociais. A finalidade é
conseguir a maior igualdade entre
todos os cidadáns. Organiza un sistema
de pensións, soldos mínimos, sanidade
pública, ensino obrigatorio, subsidios de
paro…
10. ESTADOS CENTRALISTAS E
DESCENTRALIZADOS:
·Estados centralistas: as decisións tómanse
no goberno central que soe estar na
capital. Un exemplo é Francia.
·Estado descentralizado: as decisións
tómanas entre o goberno central e os
distintintos territorios que o integran. Un
exemplo disto é Alemaña.
11. Monarquía absoluta: o rei concentra
todo o poder. Afirman que actúan en
nome de Deus. O pobo non escolle ao
rei. Exemplos disto son: Omán, Arabia…
Ditadura: goberna unha soa persoa, co
apoio dun partido político, grupo étnico
ou do exército. Exemplos son: Korea do
norte, Cuba e países de África e Asia.
12. Estados Unidos ten un gran peso. Ten
unha gran potencia militar e dirixe o
espazo político internacional. Tamén ten
tendencia cara ao multilateralismo
baseado en establecer acordos entre
varios países.
Estados co islamismocomo guía política.
Estes países son violentos hacía a cultura
occidental.
China, cun poder cada vez maior. Está
crecendo no ámbito militar.
13. O centro do mundo económicoson Canadá e
EE.UU., Xapón e a Unión Europea. Son países
ricos, favorecidos polo capitalismo.
Países en desenvolvemento: economi-camente
son moi activos, con vantaxes para as empresas
extranxeiras: man de obra preparada e
barata, escasas normas ambientais e gobernos
fortes.
·Países de economias emerxentes:
Brasil, India, China, México e Sudáfrica. Teñen
economiascompetitivas de baixos precios.
Países pobres: localizanse en África
Subsahariana. Os países ricod explotan os seus
recursos. Viven situacións de pobreza que lle
14. O ESTADO E A GLOBALIZACIÓN:
·Globalización da economía. Na
actualidade as capitais inflúen dun país
a outro.
·Novas tecnoloxías da información.
·Organizacións supranacionais:
organizacións que ocupan varios
estados. Asumen parte da soberanía
dos estados, como a UE, a OPEP (Organización de Productores Exportadores
de Petróleo)…
15. O ESTADO E A REXIONALIZACIÓN:
·Ademais do Estado, as intitucións menores que el
tamén teñen poder.
Rexión – Calquer territorio que ten unha actividade
económica ben desenvolta e unha
personalidade cultural e social diferenciada.
Tipos de rexións:
-Nación sen Estado. Ex.: Quebec
-Rexións consolidadas e diferenciadas. Ex.: Baviera
(Alemaña)
-Cidades globais. Ex.: Nova York, Tokio, Londres…
Principio de subsidiaridade. As instituciñons máis
próximas á cidadanía toman decisións. Así
aténdense mellor as necesidades dos cidadáns.
16. Coordinan as rexións e cidades que
están no seu territorio.
Fomenta a distribución das riquezas.
Asegura o cumplimento das leis e a
igualdade de dereitos e deberes.
Creación e mantamento de
infraestructuras básicas.
Loita contra o terrorismo mundial e a
delincuencia.
17. Os Tratados e Convenios internacionais
tratan sobre materias diversas.
As Declaracións Internacionais de
Dereitos recollen dereitos esenciais.
Como a Declaración Universal dos
Dereitos Humanos.
ORGANIZACIÓNS SUPRANACIONAIS:
Hainas de ámbito mundial: ONU, OMC…
Hainas de ámbito continental ou
nacional: UE, Liga Árabe…
18. Foi creada cando rematou a segunda
guerra mundial, en 1945.
Formana todos os países.
Manten a Paz e a seguridade
internacionais.
Fomenta relacións de amizade,
basandose na igualdade e na libre
determinación dos pobos.
Fomentar a cooperación entre os países
Estimula o respeto cara os dereitos
humanos.
19. ASAMBLEA XERAL: Todos os países
CONSELLO ECONÓMICO SOCIAL
CORTE INTERNACIONAL DE XUSTIZA
SECRETARIA XERAL
CONSELLO DE SEGURIDADE: Ten 10
membros temporais e 5 membros permanentes (EE.UU., Rusia, China, Francia
e Inglaterra) que ademais de ter dereito
a veto, é decir que se poden opoñer á
maioría.
20. UNICEF: protexe a infancia e a
xuventude.
UNESCO: o seu fin é acadar a Paz e o
benestar social a través da cultura.