6. Estatua eta nazioa
Mapa poliko honetan kolorez bereizita
dauden unitateak ESTATUAK dira
UNITATE POLITIKO ETA ADMINISTRATIBO
INDEPENDIENTE ETA BURUJABEA DA.INDEPENDIENTE ETA BURUJABEA DA.
7. • MUGA ARGIAK, ZEHATZAK DITU BESTE ESTATUETATIK BEREIZTEKO ETA
NAZIOARTEAN ONARTUTA DAUDE.
Estatua eta nazioa
ESTATUAREN EZAUGARRIAK
ESTATUAK BERE MUGEN KONTROLA DU, INORK EZIN DITU ZEHARKATU
BAIMENIK GABE
9. Estatua eta nazioa
ESTATUAREN EZAUGARRIAK
ESTATUAK BERE MUGEN KONTROLA DU, INORK EZIN DITU ZEHARKATU
BAIMENIK GABE
ZER GERTATZEN ARI DA EGUNOTAN EUROPAKO HEGO-EKIALDEAN? NONDIK
DATOZ MILAKA ERREFUXIATU? ZEINTZUK DIRA ARAZOAK?
10. Estatua eta nazioa
ESTATUAREN EZAUGARRIAK
NATURALAK
GIZAKIAK SORTUAK
ARTIFIZIALAK
NATURAK SORTUAK
• NOLA SORTU DIRA EGUNGO MUGA POLITIKOAK? ZEINTZUK IZAN DIRA
IRIZPIDEAK?
• Mendikateak
• Itsasoak eta ozeanoak
• Ibaiak
Forma irregularrak
Forma geometrikoak batzuetan
• Konkista militarrak
• Errege-dinastien arteko
ezkontzak
• Nazioarteko Itunak
• Interes ekonomikoak
12. • ESTATU BAKOITZAK BERE GOBERNU SISTEMA DAUKA ETA KANPO-
HARREMAK ZUZENTZEN DITU.
• ESTATU BATEKO HERRITAR GUZTIEK GOBERNU ETA LEGE BERBERAK
DITUZTE. HORREZ GAIN, ESKUBIDE ZEIN BETEBEHAR BERBERAK DAUZKATE
(demokrazia batean).
Estatua eta nazioa
ESTATUAREN EZAUGARRIAK
15. • UNITATE POLITIKO ETA ADMINISTRATIBO INDEPENDIENTE ETA
BURUJABEA DA.
• MUGA ARGIAK, ZEHATZAK DITU ETA NAZIOARTEAN ONARTUTA DAUDE.
• ESTATU BAKOITZAK BERE GOBERNU SISTEMA DAUKA ETA KANPO-
HARREMAK ZUZENTZEN DITU.
Estatua eta nazioa
ESTATUA
• ESTATU BATEKO HERRITAR GUZTIEK GOBERNU ETA LEGE BERBERAK
DITUZTE. HORREZ GAIN, ESKUBIDE ZEIN BETEBEHAR BERBERAK DAUZKATE
(estatu demokratikoetan)
• ESTATUAK ERAKUNDEAK SORTZEN DITU BERE ERABAKIAK BETEARAZTEKO.
• ESTATUEK BEREIZTEKO IKURRAK DAUZKATE: BANDERA, HIMNOA,
MONETA,…
17. • XIX.MENDEAN JAIOTAKO IDEIA.
• MUGA POLITIKORIK EZ DU GARRANTZIRIK KONTZEPTU HONETAN.
• BEREIZGARRI KOMUNAK DITUZTEN PERTSONEK OSATZEN DUTE NAZIOA.
• INGURU GEOGRAFIKO KOMUNA
• HIZKUNTZA BERBERA
Estatua eta nazioa
NAZIOAREN EZAUGARRIAK
• HIZKUNTZA BERBERA
• KULTURA
• OHITURA ETA LEGEAK
• IRAGAN HISTORIKOA
• ARRAZA EDO ETNIA
• ERLIJIO BERBERA,…
• LURRALDE BATEKOAK IZATEAREN SENTIMENDUA DUTE.
18. • ESTATU BATEN BARRUAN HERRI-NAZIO EZBERDINAK EGON DAITEZKE:
• ERRESUMA BATUAN: INGELESAK, ESKOZIARRAK, GALESTARRAK, IPAR-
IRLANDARRAK.
• ESPAINIAN: GALIZIARRAK, EUSKALDUNAK, KATALUNIARRAK,
VALENTZIARRAK.
• NAZIO GUZTIEK EZ DUTE ESTATUA OSATU.
Estatua eta nazioa
NAZIOAREN EZAUGARRIAK
ESTATUA ≠ HERRIA-NAZIOA
ESPAINIA EUSKAL HERRIAFRANTZIA
35. BOTERE BANAKETA
LEGEGILEA
Botere honen bidez,
guztiok era berean
behartzen gaituzten
legeak onartzen
BETEARAZLEA
Legeak aplikatzeaz
eta herrialdea
administratzeaz
arduratzen den
JUDIZIALA
Botere honen bidez,
legeak haustea
leporatutako
herritarrak epaitzen
Estatu motak
ESTATU
DEMOKRATIKOA
legeak onartzen
dituzte herritarren
ordezkariek.
PARLAMENTUA
ESTATUKO ERAKUNDE POLITIKOAK
arduratzen den
boterea.
herritarrak epaitzen
ditu estatuak.
GOBERNUA AUZITEGIAK
Estatuaren botere bakoitza erakunde batek erabiltzen du,
autoritate-gehiegikeriarik gerta ez dadin.
41. ESTATU DEMOKRATIKOAK
ESTATU AUTORITARIOAK/
DIKTATORIALAK
AGINTEAREN MUGAK
-Konstituzioa
-Legeak
-Agintea duenak ez du mugarik
HERRITARREN ESKUBIDE ETA
ASKATASUNAK
SUBIRANOTASUNA
Estatu motak
SUBIRANOTASUNA
ANIZTASUN POLITIKOA ETA
IDEOLOGIKOA
AGINTE BERRITZEA
BOTERE BANAKETA
42. ESTATU DEMOKRATIKOAK
ESTATU AUTORITARIOAK/
DIKTATORIALAK
AGINTEAREN MUGAK
-Konstituzioa
-Legeak
-Agintea duenak ez du mugarik
HERRITARREN ESKUBIDE ETA
ASKATASUNAK
-Era zabalean ulertuta
-Berdinak herritar guztientzat
-Era murriztuan ulerturik
-Betebehar ugari eta eskubide gutxi
SUBIRANOTASUNA
Estatu motak
SUBIRANOTASUNA
ANIZTASUN POLITIKOA ETA
IDEOLOGIKOA
AGINTE BERRITZEA
BOTERE BANAKETA
43. ESTATU DEMOKRATIKOAK
ESTATU AUTORITARIOAK/
DIKTATORIALAK
AGINTEAREN MUGAK
-Konstituzioa
-Legeak
-Agintea duenak ez du mugarik
HERRITARREN ESKUBIDE ETA
ASKATASUNAK
-Era zabalean ulertuta
-Berdinak herritar guztientzat
-Era murriztuan ulerturik
-Betebehar ugari eta eskubide gutxi
SUBIRANOTASUNA
-Nazionala/ herriarena: agintea
herritik dator.
-Persona batena
-Batzuetan estatu-kolpe baten
Estatu motak
SUBIRANOTASUNA herritik dator. -Batzuetan estatu-kolpe baten
eraginez lortua
ANIZTASUN POLITIKOA ETA
IDEOLOGIKOA
AGINTE BERRITZEA
BOTERE BANAKETA
44. ESTATU DEMOKRATIKOAK
ESTATU AUTORITARIOAK/
DIKTATORIALAK
AGINTEAREN MUGAK
-Konstituzioa
-Legeak
-Agintea duenak ez du mugarik
HERRITARREN ESKUBIDE ETA
ASKATASUNAK
-Era zabalean ulertuta
-Berdinak herritar guztientzat
-Era murriztuan ulerturik
-Betebehar ugari eta eskubide gutxi
SUBIRANOTASUNA
-Nazionala/ herriarena: agintea
herritik dator.
-Persona batena
Estatu motak
SUBIRANOTASUNA herritik dator.
ANIZTASUN POLITIKOA ETA
IDEOLOGIKOA
-Badago
-Ideologia ezberdinetako alderdi
politikoak, egunkariak, aldizkariak,
telebista kateak,…
-Ez dago
-Zentsura dago. Iritzi askatasunik ez
dago eta gobernuaren kontrako
adierazpenak debekatuta daude.
AGINTE BERRITZEA
BOTERE BANAKETA
45. ESTATU DEMOKRATIKOAK
ESTATU AUTORITARIOAK/
DIKTATORIALAK
AGINTEAREN MUGAK
-Konstituzioa
-Legeak
-Agintea duenak ez du mugarik
HERRITARREN ESKUBIDE ETA
ASKATASUNAK
-Era zabalean ulertuta
-Berdinak herritar guztientzat
-Era murriztuan ulerturik
-Betebehar ugari eta eskubide gutxi
SUBIRANOTASUNA
-Nazionala/ herriarena: agintea
herritik dator.
-Persona batena
Estatu motak
SUBIRANOTASUNA herritik dator.
ANIZTASUN POLITIKOA ETA
IDEOLOGIKOA
-Badago
-Ideologia ezberdinetako alderdi
politikoak, egunkariak, aldizkariak,
telebista kateak,…
-Ez dago
-Zentsura dago. Iritzi askatasunik ez
dago eta gobernuaren kontrako
adierazpenak debekatuta daude.
AGINTE BERRITZEA
-Legeek markatzen duten
maiztasunaz
-Hauteskundeen bidez
-Ez da berrizten
-Agintariak nahi duenera arte
(askotan hil arte) mantentzen du.
BOTERE BANAKETA
46. ESTATU DEMOKRATIKOAK
ESTATU AUTORITARIOAK/
DIKTATORIALAK
AGINTEAREN MUGAK
-Konstituzioa
-Legeak
-Agintea duenak ez du mugarik
HERRITARREN ESKUBIDE ETA
ASKATASUNAK
-Era zabalean ulertuta
-Berdinak herritar guztientzat
-Era murriztuan ulerturik
-Betebehar ugari eta eskubide gutxi
SUBIRANOTASUNA
-Nazionala/ herriarena: agintea
herritik dator.
-Persona batena
Estatu motak
SUBIRANOTASUNA herritik dator.
ANIZTASUN POLITIKOA ETA
IDEOLOGIKOA
-Badago
-Ideologia ezberdinetako alderdi
politikoak, egunkariak, aldizkariak,
telebista kateak,…
-Ez dago
-Zentsura dago. Iritzi askatasunik ez
dago eta gobernuaren kontrako
adierazpenak debekatuta daude.
AGINTE BERRITZEA
-Legeek markatzen duten
maiztasunaz
-Hauteskundeen bidez
-Ez da berrizten
-Agintariak nahi duenera arte
(askotan hil arte) mantentzen du.
BOTERE BANAKETA
-Bai
-Hiru botere:
-Legegilea
-Betearazlea
-Judiziala
-Ez dago botere banaketarik
-Botere kontzentrazio ikaragarri
handia dago.
50. EZBAI EZBAI
EZBAI EZBAI
DIKTADURADEMOKRAZIA
Pertsona guztiek izan behar dute
hauteskundeetara aurkezteko aukera.
Beren ordezkariak hautatzeko botoa
emateko aukera izan behar dute
herritarrek.
HERRITARREN
Jarduera: diktadura ala demokrazia?
Estatu motak
EZBAI EZBAI
EZBAI EZBAI
EZBAI EZBAI
Hauteskundeen emaitzak ezin dira aldatu.
Hauteskundeak aldian-aldian egin behar
dira.
Hautagai guztiek izan behar dute beren
programak askatasunez azaltzeko aukera.
HERRITARREN
PARTE-
HARTZEA
51. DIKTADURADEMOKRAZIA
Estatuko hiru botereak (legegilea,
betearazlea eta judiziala) erakunde
independenteek erabiltzen dituzte,
nagusikeriarik gerta ez dadin.
BOTEREEN
BANAKETA
EZBAI EZBAI
Jarduera: diktadura ala demokrazia?
Estatu motak
Pertsonen eskubideak urratuko ez direla
bermatzen da.
Konstituzioak herritarren eskubideak eta
betebeharrak arautzen ditu eta erakundeek
nola funtzionatu behar duten zehazten du.
Herritar guztiek errespetatu behar dituzte
legeak, baita politikariek ere.
ZUZENBIDE-
ESTATUA
EZBAI EZBAI
EZBAI EZBAI
EZBAI EZBAI
52. Estatu motak
LURRALDE ADMINISTRAZIOA
• ESTATUAK UNITATE ADMINISTRATIBO TXIKIAGOAK SORTZEN DITU
LURRALDEA ERREZAGO ADMINISTRATZEKO.
• IZENAK EZBERDINAK DIRA LURRALDEKA
• ESPAINIAREN KASUAN:
• UDALERRIAK• UDALERRIAK
• PROBINTZIAK
• AUTONOMIA-ERKIDEGOAK
• BI ERAKUNDE MOTA
• ESTATU-ERAKUNDEA
• ESKUALDE- eta
TOKI-ERAKUNDEAK
55. Estatuen arteko harremanak
BAKETSUAK EDO GATAZKATSUAK
•INTERES EKONOMIKOAK
•INTERES KULTURALAK
•INTERES POLITIKOAK
•INTERES MILITARRAK
•….
ITUNAK edo
HITZARMENAK
56. Estatuen arteko harremanak
HELBURU
NAZIOARTEKO ERAKUNDEAK
•Guztien intereseko gaiak aztertzea
EREMU
GEOGRAFIKOA
•MUNDU OSOAN
•ESTATU GUTXI
BATZUEN ARTEAN
•NBE
•EB
HELBURU
NAGUSIAK
•Guztien intereseko gaiak aztertzea
•Horien inguruko erabakiak hartzea
•Gatazkei irtenbidea bilatzea
•ERAKUNDE
MILITARRAK
•ERAKUNDE
EKONOMIKOAK
•NATO •LPEE