1. Приватност во медиумите
м-р Зоран Трајчевски
Претседател на Советот за
радиодифузија
www.metamorphosis.org.mk/fpi #fpi12
2. Медиуми и лични податоци - Вовед
• Интернет - платформа за пренос на
медиумски содржини
• чл.68 од ЗРД го содржи принципот за
заштита на приватноста и достоинството
на личноста
• Закон за ЗЛП– пропишува обврски и за
медиуми за почитување на личните
податоци
www.metamorphosis.org.mk/fpi #fpi12
3. Приватност во медиумите
• Меморандум за соработка помеѓу СРД и
ДЗЛП од 2009 година
• Операционализација на меморандумот
• Иницијатива од СРД за поведување на
прекршочна постапка
www.metamorphosis.org.mk/fpi #fpi12
4. Приватност во медиумите
• СРД при повреда на прописите за заштита
на личните податоци и приватноста од
страна на електронските медиуми може
да преземе активности по :
1. Службена должност и
2. Претставка на граѓани или др. субјекти
www.metamorphosis.org.mk/fpi #fpi12
5. Приватност во медиумите
Случаи од практиката на СРД
•Постапување по службена должност :
o Прекршочна постапка против радиодифузер,
поради емитувано интервју со злоупотребено
малолетно дете без заштита на идентитет
•Постапување по претставка:
o Укажување до радиодифузерот и известување до
ДЗЛП, поради емитуван прилог за семејно
насилство, со објавени се лични податоци за
членовите на семејството
www.metamorphosis.org.mk/fpi #fpi12
6. Приватност во медиумите
• Причини за повредата на прописите за заштита на
личните податоци и приватноста:
1. Недоволно познавање на прописите за лични
податоци и приватноста
2. Недоволно познавање на начините за заштита
на ЛП и приватноста
3. Недостаток на континуирана обука на
медиумските работници
4. Сензационализам кај одделни медиуми
www.metamorphosis.org.mk/fpi #fpi12
7. Медиуми и лични податоци
• Практики со кои се обезбедува заштита
на ЛП:
1.Соопштување на иницијали
2.Изоставување на личните податоци
3.Заматување на сликата
4.Снимање зад грб
5.Модулација на гласот
www.metamorphosis.org.mk/fpi #fpi12
8. Медиуми и лични податоци
Предлози и препораки
•Интервенции во регулативата: со
користење на методите на регулација и
саморегулација
•Подигнување на свеста на граѓаните за
правото за заштита на личните податоци и
приватноста
www.metamorphosis.org.mk/fpi #fpi12
9. Медиуми и лични податоци
• Подигнување на свеста на медиумските
работници за потребата од заштита на
личните податоци и приватноста, преку
континуирана обука со приказ на реални
случаи од практиката (case studies)
www.metamorphosis.org.mk/fpi #fpi12
11. Медиуми и лични податоци
Благодарам за вниманието
www.metamorphosis.org.mk/fpi #fpi12
Notas del editor
Напредокот на информатичката технологија, посебно Интернетот, кој обезбедува и платформа за медиуми, од една страна создаде големи предности, но од друга страна, неговото погрешно користење или злоупотреба, има негативни последици и го зголемува проблемот на заштита на личните податоци. Во законот за радиодифузна дејност, во член 68, кој ги пропишува програмските стандарди, содржан е и принципот за негување и развој на хуманите и морални вредности на човекот и заштита на приватноста и достоинството на личноата Закон за заштита на лични податоци (ЗЛП) – донесен 2005 година, дополнет 2008, 2010,2011 и 2012, кој се однесува и за обврските на медиумите во поглед на заштитата на ЛП
Во насока на подобрување на практиката за заштита на правото на заштита на личните податоци кои се објавуваат во рамките на програмските сервиси на радиодифузерите СРД склучи Меморандум за соработка со ДЗЛП Согласно меморандумот, на инициатива на СРД беше поведена прекршочна постапка пред комисијата за одлучување по прекршок при дирекцијата а во врска со објавување податоци за малолетно лице жртва на семејно насилство.
Советот за радиодифузија при повреда на прописите за заштита на личните податоци и приватноста од страна на електронските медиуми може да преземе активности по 1. Службена должност - во согласност со своите законски надлежности, а врз основа на мониторирани програмски сервиси. 2. Претсавка на граѓани и други субјекти- советот врши проверка на наводите од претставките, преку ад-хок мониторинзи,
Неколку случаи од практиката на СРД: 1. По службена должност СРД има постапено во случајот кога на национален електронски медиум е емитувано интервју со злоупотребувано малолетно лице жртва на семејно насилство без примена на техники и сценарија за заштита на идентитетот на личноста Постапување по претставка : поради емитуван прилог за семејно насилство објавени се лични податоци на членови на семејтво во кое се случило насилството, при тоа СРД испрати укажување до радиодифузерот да при известување за вакви или слични настани настани да се придржува кон принципот на заштита на приватноста и достоинството на личноста (член 68 од ЗРД)
Причини за повредата на прописите за заштита на личните податоци и приватноста: Недоволно познавање на категориите лични податоци и приватност од страна на медиумските работници како и одребите за нив содржани во кодексот на навинари на Македонија Недоволно познавање на начините на заштита на ЛП и приватноста, посебно кога се во прашање малолетни лица и лица против кои се води судска или управна постапка Недостаток на континуирана обука на медиумските работници од сите видови медиуми со различна работна позиција во нив Сензационалистичка ориентација на одделни медиуми
Практики со кои се обезбедува заштита на ЛП: Соопштување на иницијали на лица инволвирани во информацијата Изоставање на лични податоци на истите Заматување на сликата на лицата Снимање зад грб Модулација на гласот
Предлози и препораки за подобрување на состојбата: Интервенции во регулативата, со користење на методот на регулација, низ активности кои треба да се насочат кон измени и дополнување на законот за ЗЛП и Законот за радиодифузната дејност, како и соодветни законски решенија во идниот Закон за медиуми; 2. Интервенции во регулативата: со користење на методот на саморегулација, низ активности на Здружението на новинарите на Македонија и другите еснафски здруженија; 3. Подигање на свеста на граѓаните за правото за заштита на личните податоци и приватноста
Подигање на свеста на медиумските работници за потребата од заштита на личните податоци и приватноста, преку континуирана обука со приказ на реални случајеви од практиката (case studies)