1. BAB 5
SISTEM PERUNDANGAN MALAYSIA
OBJEKTIF PEMBELAJARAN
OBJEKTIF PEMBELAJARAN
Pada akhir bab ini, pelajar diharapkan dapat:
Mengetahui sejarah perundangan Malaysia
Mengetahui badan perundangan persekutuan
Mengetahui badan perundangan negari
SISTEM PERUNDANGAN MALAYSIA
SEJARAH PERUNDANGAN BADAN PERUNDANGAN
SUMBER UNDANG-UNDANG PERKEMBANGAN PERSEKUTUAN
SISTEM
PPPERUNDANGAN DI
BERTULIS MALAYSIA
DEWAN UNDANGAN
NEGERI
TIDAK BERTULIS
5.0
5.0 SISTEM PERUNDANGAN MALAYSIA
5.1 Sejarah perundangan
Pengenalan
1. Undang-undang merujuk kepada peraturan yang sudah diterima pakai oleh semua orang.
2. Peraturan diwujudkan untuk menjamin kesejahteraan dan keharmoniaan manusia.
3. Di Malaysia sistem undang-undang dipengaruhi oleh agama islam ,hindu kristian amalan
masyarakat portugis dan juga belanda.

2. 4. Kedatangan Portugis telah merombak penggunaan adat Portugis dan kemudian diganti oleh
pihak belanda serta seterusnya pengamalan undang-undang Inggeris bagi Tanah
Melayu,sabah dan Sarawak.
5.1 .2 Sumber Undang – Undang
1. Sumber undang- undang Malaysia terdiri daripada undang-undang bertulis dan undang-
undang tidak bertulis .
2. Undang-undang bertulis merupakan undang-undang yang termaktub dalam perlembagaan,
undang-undang yang diluluskan oleh Parlimen ,Dewan Undagan Negeri dan Kerajaan
Tempatan.
3. Undang-undang tidak bertulis tidak diluluskan oleh badan perundangan/statut.
4. Sebelum kemerdekaan ,sumber undang-undang utama ialah undang-undang penjajah dan
adat pelbagai kaum.
5. Kini undang-undang bertulis adalah sumber utama undang-undang di Malaysia
5.1.3 Perkembangan sistem perundangan di Malaysia
5.1.3.1 Zaman Kesultanan Melaka
1. Adat temenggung menjadi sumber undang-undang dalam kehidupan seharian dan
pemerintahan kesultanan Melaka
2. Sultan ,Bendahara,Temenggung dan Laksamana melaksanakan pentadbiran di negeri
Melaka.
3. Hukuman Adat Temenggung jauh lebih berat daripada Adat Pepatih dan bersifat menghukum
dan pembalasan.
4. Sekiranya terdapat pencanggahan antara undang-undang adat dan undang-undang
islam,undang-undang islam akan digunakan.
5. Dalam undang-undang jenayah saksi adalah penting.

3. 6. Buku yang menghuraikan undang-undang temenggung ialah:
JUDUL BUKU ISI KANDUNGAN
Hukum kanun Melaka • Menjelaskan kuasa raja,pembesar dan rakyat.
( Undang-undang Melaka) • Menjelaskan hukuman terhadap pelbagai kesalahan
• Menjelaskan sistem sosial yang wajib dipatuhi
Undang-undang Laut Melaka • Menjelaskan undang-undang di atas kapal
• Menjelaskan undang-undang pelabuhan Melaka
• Menjelaskan pelantikan sultan dan pembesar negeri
Undang- undang Pahang ,Johor • Menjelaskan kuasa raja,pembesar dan rakyat.
dan 99 Perak
• Menjelaskan pelantikan sultan dan pembesar negeri
7. Sistem pemerintahan lapisan masyarakat mengikut adat pepatih
JAWATAN PEMERINTAH BIDANG KUASA
Ketua Negeri (Yang di-Pertuan • Sumber segala kuasa
Besar/Yamtuan
• Berkuasa penuh menjatuhkan hukuman
5 orang Undang Negeri • Ketua Daerah
• Menggubal adat dan membantu Yang di-Pertuan Besar
Negeri Sembilan
Lembaga Ketua suku kaum
Buapak Ketua perut
Mamak Ketua Keluarga
8. Di bawah Adat pepatih ,orang yang melakukan kesalahan diadili oleh kaum kerabatnya
dahulu.

4. 9. Jika tidak bertaubat ,pesalah akan dibuang negeri atau dijadikan abdi.
10. Hukuman adat pepatih bersifat mencegah.
11. Warisan harta mengikut Adat Pepatih.
5.1.3.2 Undang-Undang Zaman penjajahan portugis dan belanda di Melaka
1. Portugis mempunyai set undang-undang tersendiri di Melaka dan ditadbirkan oleh Ovidor
(Hakim Besar).
2. Rayuan kes boleh dibuat kepada Maktab ( Majlis ) keadilan di Goa India
3. Namun begitu, kes-kes sivil dan sebahagian kes jenayah penduduk tempatan di Melaka akan
dibicarakan mengikut adat masing-masing.
4. Belanda pula mengikut undang-undang Jawa atau adat kaum masing-masing.
5. Rayuan boleh dibuat kepada Majlis Keadilan Belanda di Betawi.
5.1.3.3 Undang-undang Zaman Inggeris di Negeri-negeri Selat
1. Negeri-negeri selat terdiri daripada Pulau Pinang ,Melaka dan Singapura yang merupakan
tanah jajahan British pada ketika itu.
2. Undang-undang sivil dan jenayah British diperkenalkan di Negeri-negeri selat sepenuhnya.
3. Namun begitu bagi penduduk tempatan ,undang-undang di akui oleh Mahkamah.
5.1.3.4 Undang-undang Malaysia Kini.
1. Malaysis kini mengamalkan Undang-undang bertulis dan tidak bertulis.
2. Namun begitu,undang-undang bertulis dijadikan teras perundangan Malaysia.
3. Undang-undang adat dan undang-undang lazim masih digunakan jika tiada undang-undang
bertulis meliputinya
4. Sebarang undang-undang yang bercanggah dengan perlembagaan dan undang-undang
persekutuan akan terbatak setakat mana yang bercanggah.

5. 5.1.3.5 British common Law
1. Mula-mula dipraktikkan di British.
2. Hakim mengisytiharkan kewujudan undang-undang yang lazim terdapat dalam adat-adat
tempatan.
3. Merujuk keputusan kes yang terdahulu di mahkamah yang lebih tinggi sebagai panduan.
4. Bukan sumber undang-undang penting di Malaysia.
5. Menggalakkan perkembangan Doktrin Duluan Kehakiman ( hakim menbuat prinsip duluan
kehakiman atau merujuk kepada keputusan mahkamah yang lebih tinggi )
6. Common Law hanya digunakan di Malaysia apabila:
a) Tidak terdapat statut tentang sesutu perkara
b) Peruntukan undang-undang Common Law bersesuaian dengan kegunaan tempatan.
5.1.3.6 Perundangan kecil
1. Hanya sesuai bagi kegunaan tempatan
2. Hanya untuk mengisi kekosongan dalam sistem undang-undang tempatan.
3. Hal ini bermakna perundangan kecil diguna pakai dalam kerajaan.
5.1.3.7 Undang-undang subsidiari
1. undang- undang subsidiari ditetapkan oleh seseorang menteri.
2. Menteri berkenaan diberikan kuasa untuk membuat undang-undang itu di bawah sesuatu akta.
5.2 Badan Perundangan Negeri
5.2.1 Ciri-ciri Dewan Undangan Negeri
1. Setiap negeri mempunyai sebuah Dewan Undangan Negeri.
2. Wilayah Persekutuan Putrajaya, Kuala Lumpur, dan Labuan tiada Dewan Undangan Negeri.

6. 3. Dewan Undangan Negeri hamper sama fungsinya dengan Parlimen tetapi hanya menyentuh
perkara dalam Senarai Negeri di bawah Perlembagaan Persekutuan.
4. Dewan Undangan Negeri mempunyai dua komponen iaitu:
(a) Sultan/Raja/Yang di-Pertuan Besar/Yang Dipertua Negeri
(b) Dewan Undangan Negeri
5.2.2 Raja/Sulatan/Yang di-Pertuan Besar atau Yang Dipertua Negeri
1. Sultan/Raja/Yang di-Pertuan Besar/Yang Dipertua Negeri merupakan komponen badan
perundangan negeri tetapi tidak mengambil bahagian dalam persidangan Dewan Undangan
Negeri.
2. Tugas-tugas Sultan/Raja/Yang di-Pertuan Besar/Yang Dipertua Negeri dalam badan
perundangan negeri merangkumi:
(a) Merasmikan dan memberikan titah Diraja/ucapa ketika pembukaan rasmi penggal Dewan
Undangan Negeri.
(b) Memanggil persidangan Dewan Undangan Negeri dan tidak boleh membiarkan temppoh
antara persidangan melebihi enam bulan.
(c) Menangguhkan persidangan Dewan Undangan Negeri.
(d) Membubarkan Dewan Undangan Negeri
5.2.3 Keistimewaan Dewan Undangan Negeri
1. Apa-apa prosiding di Dewan Undangan Negeri tidak boleh dipersoalkan di mahkamah.
2. Ahli Dewan Undangan Negeri tidak boleh didakwa atas apa-apa yang dikatakan dalam
persidangan Dewan Undangan Negeri.
3. Media Massa tidak boleh didakwa kerana menyiarkan persidangan Dewan Undangan Negeri.

7. 4. Namun, ahli dewan hanya berhak menyentuh perkara di bawah Senarai Negeri dan Senarai
Bersama Perlembagaan Malaysia sahaja.
5.2.4 Kelayakan Menjadi Ahli Dewan Undangan Negeri
1. Berumur 21 tahun atau lebih dan merupakan warganegara Malaysia.
2. Mewakili parti politik tertentu atau menjadi calon bebas.
3. Bermaustatin di negeri berkenaan.
4. Sempurna akal.
5. Bukan seorang muslis.
6. Tidak dikenakan hukuman penjara setahun (tidak boleh bertanding selama lima tahun selepas
keluar penjara)
7. Tidak dikenakan hukuman denda RM2000 (tidak boleh bertanding selama lima tahun selepas
keluar penjara)
8. Tidak memegang jawatan berpendapatan atau bergaji (namun boleh menjalankan bisnes dan
profesion sendiri.)
9. Mesti menang pilihan raya kawasan Dewan Undangan Negeri (pada masa yang sama boleh
menjadi Ahli Dewan Rakyat jika menang dalam pilihan raya Parlimen atau boleh menjadi
Ahli Dewan Negara jika dilantik ke Dewan Negara.
10. Mengangkat sumpah memegang jawatan Ahli Dewan Undangan Negeri.
11. Menghantar penyata akaun perbelanjaan kempen pilihan raya kepada Suruhanjaya Pilihan
Raya dalam tempoh 30 hari. Perbelanjaan kempen seseorang Ahli Dewan Undangan Negeri
tidak boleh melebihi RM100000.
12. Tidak memperoleh kewarganegaraan asing (tidak mempunyai hak mengundi di Negara
asing).

8. 13. Jka Ahli Dewan Undangan Negeri meletak jawatan, beliau dilarang bertanding dalam
kawasan Dewan Undangan Negerinya selama lima tahun.
5.2.5 Fungsi Badan Perundangan Negeri
Perjalanan Dewan Undangan Negeri Selepas Pilihan Raya Negeri
1. Setelah tamat pilihan raya, Setiausaha Dewan Undangan Negeri akaan menetapkan satu
tasrikh agar semua Ahli Dewan Undangan Negeri hadir di Dewan Undangan Negeri.
2. Kehadiran pertama ini adalah untuk melantik seorang Speaker Dewan dan Timbalan Speaker
Dewan.
3. Selepas itu, semua Ahli Dewan Undangan Negeri akan mengangkat sumpah.
4. Dalam tempoh 120 hari selepas Dewan Undangan Negeri dibubarkan, mesyuarat pertama
dewan Undangan Negeri untuk tempoh lima tahun yang baru mesti diadakan.
5. Tempoh lima tahun Dewan Undangan Negeri yang baru dikira melalui mesyuarat pertama
Dewan Undangan Negeri.
6. Raja/Sultan/Yang Dipertua Negeri akan merasmikan Dewan Undangan NEgeri, namun tidak
terlibat dalam persidangan Dewan.
7. Ketua pembangkang akan dipilih selepas itu.
8. Dewan Undangan Negeri juga dikenali sebagai Dewan Sekamar/ Dewan Tunggal kerana
setiap negeri hanya mempunyai satu Dewan Undangan Negeri sahaja.
5.2.6 Kedudukan Speaker
1. Boleh terdiri daripada Ahli Dewan Undangan Negeri atau bukan Ahli Dewan Undangan
Negeri.
2. Speaker tidak boleh terlibat secara aktif dalam perniagaan.
3. Bidang kuasanya adalah mengawal disiplin dan bertindak adil terhadap prosiding dewan.
4. Bertindak sebagai jurucakap Dewan Undangan NEgeri.

9. 5.2.7 Fungsi Dewan Undangan Negeri.
1. Sebagai forum membahaskan hal kerajaan dan rakyat negeri.
2. Membahaskan ucapan diraja, belanjawan negeri, dan rang undang-undang.
3. Meluluskan atau menolak sebarang rang undang-undang atau pindaan masing-masing.
KEHADIRAN ANGGOTA DEWAN UNDANGAN NEGERI DI DEWAN UNDANGAN NEGERI
Di Negeri-negeri Beraja Di Pulau Pinang dan Melaka Di Sabah dan Sarawak
• Tiga orang ahli ex-oficio • Penasihat Undang-undang • Semua ahli ex-oficio tidak
hadir dalam prosiding hadir berhak menghadiri
Dewan Undangan Negeri • Penasihat Undang-undang persidangan Dewan
bersama dengan semua tidak berhak mengundi dan Undangan Negeri
Ahli Dewan Undangan berbahas
Negeri • Penasihat Undang-undang
• Tiga orang ahli ex-oficio memberi nasihat undang-
tidak berhak mengundi dan undang serta menjelaskan
berbahas seperti Ahli perihal undang-undang
Dewan Undangan Negeri yang timbul
yang lain
• Tiga orang ex-oficio hanya
memberi nasihat serta
menjelaskan tentang
pentadbiran Kerajaan
Negeri
• Kehadiran termasuk semua • Kehadiran termasuk semua • Kehadiran adalah untuk
Ahli Dewan Undangan Ahli Dawan Undangan semua Ahli Dewan
Negeri dan tiga orang ahli Negeri dan seorang ahli ex- Undangan Negeri sahaja
ex-oficio oficio, iaitu Penasihat
Undang-undang Negeri
5.2.8 KEISTIMEWAAN KERAJAAN NEGERI DAN DEWAN UNDANGAN NEGERI SABAH
DAN SARAWAK
1. Undang-undang tentang tanah dan Kerajaan Tempatan yang berasingan di Sabah dan Sarawak.
2. Kerajaan Negeri berkuasa mengenakan royalti dan cukai jualan tambahan.
3. Kerajaan Negeri mempunyai rancangan pembangunan khas.

10. 4. Kerajaan Negeri berkuasa dalam soal imigresen dan boleh menyekat penduduk Semenanjung
memasuki Sabah dan Sarawak.
5. Kerajaan Negeri berkuasa dalam pengeluaran lesen judi, imigresen dan pemberian
kewarganegaraan kepada penduduk asing di situ.
5.2.9 HUBUNGAN DEWAN UNDANGAN NEGERI DENGAN PARLIMEN
1. Dewan Undangan Negeri menggubal Senarai Negeri dan Senarai Bersama.
2. Dewan Undangan Negeri menggubal undang-undang yang tidak disenaraikan dalam Senarai
Persekutuan dalam Pelembagaan (Dewan Undanggan Negeri mempunyai kuasa baki
perundangan).
3. Kerajaan Persekutuan boleh terlibat dalam Senarai Negeri dan Senarai Bersama jika diberi
kuasa.
4. Undang-undang Persekutuan hendaklah dipatuhi oleh negeri-negeri.
5. Undang-undang negeri yang berlawanan dengan undang-undang Persekutuan akan terbatal
setakat mana yang bercanggah.
6. Dewan Undangan Negeri tidak boleh menghalang perjalanan kuasa pemeritahan
Persekutuan.
7. Parlimen berkuasa membuat undang-undang untuk negeri bagi maksud triti, persamaan
undang-undang negeri atau jika diminta oleh Kerajaan Negeri.
8. Kerajaan Pusat berhak melibatkan diri dalam urusan Kerajaan Negeri untuk tujuan
mengumpul statistik, penyiasataan dan memberi khidmat nasihat.
9. Badan penyelaras antara Kerajaan Persekutuan dengan Kerajaan Negeri ditubuhkan untuk
menyeragamkan pentadbiran Kerajaan Negeri dan Kerajaan Persekutuan.
5.3 PROSEDUR PENGGUBALAN UNDANG-UNDANG DALAM DEWAN UNDANGAN
NEGERI

11. 1. Dewan Undangan Negeri hanya berkuasa terhadap perkara-perkara dalam Senarai Negeri
seperti yang termaktub dalam Jadual Kesembilan Perlembagaan Persekutuan.
2. Proses penggubalan dan kelulusan undang-undang dalam Dewan Undangan Negeri adalah
seperti berikut :
Rang Undang-undang di masukkan ke dalam Warta Kerajaan Negeri
Perkenan/Kelulusan Raja, Sultan, Yang Di-Pertuan Besar atau Yang Di-
Pertua Negeri
Bacaan Ketiga
Peringkat Jawatankuasa
Bacaan Kedua
Bacaan Pertama
Kelulusan Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
Draf Rang Undang-undang disediakan oleh Jabatan Penasihat Undang-
undang Negeri
5.3.1 PINDAAN DAN KELULUSAN PERLEMBAGAAN DAN UNDANG-UNDANG DEWAN
UNDANGAN NEGERI

12. Perkara-perkara di
Pindaan Perlembagaan Negeri hanya boleh dibuat luar Perlembagaan Perkara-perkara yang
mengikut dua cara yang berikut : Negeri tetapi terdapat tidak boleh dipinda
dalam Senarai Negeri,
Perlembagaan oleh Dewan Undangan
Persekutuan dan negeri beraja
Kuasa Baki
Perundangan
Sokongan majoriti 2/3 Sokongan majoriti 2/3 Sokongan majoriti • Warisan takhta
Ahli Dewan Undangan Ahli Dewan Undangan biasa Ahli Dewan kerajaan
Negeri dan perkenan Negeri Undangan Negeri • Kedudukan
para pembesar
Raja ( atau Yang Di- istana
Pertuan Agong jika raja • Para pembesar
berkenaan menjadi adat Melayu
Yang Di-Pertuan • Cara
perlantikan dan
Agong ) atau Yang Di- sifat-sifat waris
Pertua Negeri takhta,
permaisuri dan
• Bentuk sumpah • Undang- pemangku raja
• Hak-hak dan
dan ikrar undang • Pemecatan,
kedaulatan pentadbiran
• Pemilihan dua penarikan diri
Islam
raja/sultan orang ahli Dewan dan penurunan
Undangan Negeri • Undang- takhta raja atau
• Keistimewaan sebagai senator undang tanah waris
Dewan • Bilangan kerusi • Undang- • Pengurniaan
pilihan raya undang atau pelucutan
Undangan kawasan Dewan bekalan air pangkat,
Negeri Undangan Negeri gelaran
• Undang- kehormatan,
• Tanah rizab orang undang yang bintang
• Kuasa Melayu tidak kebesaran dan
pengampunan disenaraikan sebagainya
• Sempadan negeri
dalam
raja/sultan dengan pusat dan Perlembagaan
sempadan negeri Persekutuan
dengan negeri

13. 5.4 Badan Perundangan Peringkat Persekutuan
5.4.1 Perundangan
Jenis undang-undang Keterangan
1. Akta • Undang-undang yang diluluskan oleh Parlimen mulai 11
September 1959 hingga sekarang
2. Ordinan • Undang-undang yang diluluskan oleh Badan
Perundangan Persekutuan antara 1 Februari 1948 hingga
1959
3. Enakmen • Undang-undang yang dibuat oleh Dewan Undangan
Negeri (kecuali bagi sabah dan Sarawak
4. Perundangan • Peraturan-peraturan dan kaedah-kaedah yang dibuat oleh
subsidiari seseorang Menteri atau badan di bawah kuasa yang
diwakilkan atau diberikan oleh Akta Parlimen atau
Enakmen Undangan Negeri
5.4.2 Parlimen
 Merupakan badan perundangan Persekutuan yang mempunyai tiga komponen iaitu:

14.  Fungsi utama parlimen ialah membuat undang-undang bagi seluruh Persekutuan.
 Senarai tempoh Parliimen di Malaysia adalah seperti yang berikut:
a) 1959 e) 1978
b) 1964 f) 1982 i) 1995
c) 1969 g) 1986 j) 1999
d) 1974 h) 1990 k) 2004
5.4.3 Yang di-Pertuan Agong
1. Parlimen Persekutuan mengandungi Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong, dan dua
Dewan iaitu Dewan Negara dan Dewan Rakyat.
2. Perkara 55, Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan bahawa hanya Seri Paduka
Baginda Yang di-Pertuan Agong sahaja yang boleh memanggil Parlimen untuk bersidang.
Baginda juga mempunyai kuasa istimewa untuk memberhenti atau membubarkan Parlimen.
3. Dengan demikian Yang di-Pertuan Agong diperlukan oleh Perlembagaan untuk memanggil
Parlimen bermesyuarat dalam masa enam bulan antara persidangan yang akhir dalam satu
penggal yang kemudiannya.
4. Bagi Dewan Rakyat, Ketua atau Timbalan Ketua Majlis hendaklah menetapkan sekurang-
kurangnya 28 hari sebelum permulaan tiap-tiap penggal, tarikh-tarikh majlis akan

15. bermesyuarat dalam penggal itu. Walau bagaimanapun , Ketua atau Timbalan Ketua Majlis
boleh mengubah tarikh-tarikh yang ditetapkan itu dari masa ke semasa.
5. Parlimen Persekutuan merupakan badan perundangan yang tertinggi di Malaysia. Melainkan
jika dibubarkan terlebih dahulu. Parlimen akan terus berjalan selama lima tahun, dari tarikh
mesyuarat pertamanya selepas Pilihanraya Umum.
6. Pada penghujung tempoh lima tahun ini, Parlimen dengan sendirinya dibubarkan dan dalam
masa 60 hari dari tarikh pembubaran Parlimen, Pilihanraya Umum bagi memilih wakil-
wakil untuk Dewan Rakyat hendaklah diadakan, dan Parlimen dipanggil bermesyuarat pada
suatu tarikh yang tidak lewat daripada 120 hari dari tarikh pembubarannya.
5.4.3.1 Peranan Yang Dipertuan Agong di Parlimen
1. Baginda merupakan sebahagian daripada parlimen tetapi tidak ikut serta dalam persidangan
Parlimen
2. Baginda bertitah dalam upacara pembukaan rasmi penggal Parlimen (Titah Ucapan Diraja)
3. Baginda memanggil mesyuarat Parlimen dan menangguhkan penggal Parlimen mengikut
Perlembagaan
4. Baginda membubarkan Parlimen mengikut kuasa budi bicara baginda
5. Baginda memperkenankan kelulusan akta baru, pindaan akta lama, dan Pindaan
Perlembagaan.
6. Baginda hanya boleh menangguh rang undang-undang selama 30 hari dan undang-undang
itu secara automatik dianggap diperkenankan selepas 30 hari.
5.4.4 Dewan Negara
1. Dewan Negara terdiri daripada seramai 70 orang ahli. Dewan Negeri terbahagi kepada dua kategori
seperti berikut:-

16. • 26 ahli yang dipilih oleh Dewan Undangan Negeri sebagai mewakili 13 negeri (setiap negeri
diwakili oleh dua orang ahli).
• 44 ahli yang dilantik oleh Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong atas nasihat Perdana
Menteri, termasuk dua ahli dari Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, dan satu ahli masing-
masing dari Wilayah Persekutuan Labuan dan Putra Jaya.
2. Kedudukan Dewan Negara tidak berubah dengan pembubaran Parlimen. Ahli-ahli Dewan
Negara dilantik atau dipilih dari kalangan mereka yang menyumbang khidmat yang
cemerlang atau telah mencapai kecemerlangan dalam profesion masing-masing, dalam
perdagangan, industri, pertanian, aktiviti kebudayaan atau perkhidmatan sosial atau
merupakan wakil kumpulan bangsa minoriti ataupun berkebolehan menjaga kepentingan
orang-orang asli.
3. Setiap ahli dimestikan mengangkat sumpah di hadapan Yang di-Pertua Dewan Negara. Ahli
tersebut hendaklah bersumpah atau berjanji bahawa mereka akan taat menjalankan tugas-
tugas mereka sebagai ahli Dewan sebaik yang mungkin dan taat setia kepada Malaysia serta
mematuhi, menjaga dan mempertahan Perlembagaan.
5.4.5 Dewan Rakyat
1 Dewan Rakyat mempunyai seramai 222 ahli, dan setiap ahli mewakili satu kawasan pilihan
raya.
2 Ahli-ahli dipilih atas dasar sokongan ramai melalui pilihan raya. Setiap ahli Dewan Rakyat
memegang jawatan selama lima tahun, dan selepas itu pilihan raya yang baru akan diadakan.
3 Sebelum memegang sebarang kerusi dalam Parlimen, setiap ahli dimestikan mengangkat
sumpah di hadapan Yang di-Pertua Dewan Rakyat. Negara. Ahli tersebut hendaklah bersumpah

17. atau berjanji bahawa mereka akan taat menjalankan tugas-tugas mereka sebagai ahli Dewan
sebaik yang mungkin dan taat setia kepada Malaysia serta mematuhi, menjaga dan
mempertahankan Perlembagaan.
5.4.6 Persamaan dan Perbezaan Ahli dewan Rakyat dan Ahli Dewan Negara
Ahli Dewan Rakyat Ahli Dewan Negara
• Jumlah: 219 kerusi • Jumlah : 70 kerusi
• Warganegara,cukup umur 21 • Warganegara, cukup umur 30 tahun
tahun,boleh terdiri daripada ahli parti • Biasanya merupakan penyokong parti
politik dan juga calon bebas. yang memerintah
• bukan seorang muflis • bukan seorang muflis
• tidak memegang jawatan • tidak memegang jawatan berpendapatan
berpendapatan
• boleh menjalankan perniagaan dan
• boleh menjalankan perniagaan dan profesion sendiri
profesion sendiri
• tidak dikenakan penjara setahun dan ke
• tidak dikenakan penjara setahun dan ke atas kecuali sudah diampunkan
atas kecuali sudah diampunkan
• tidak didenda RM2000 dan ke atas oleh
• tidak didenda RM2000 dan ke atas oleh
mana-mana mahkamah di Malaysia
mana-mana mahkamah di Malaysia kecuali sudah diampunkan
kecuali sudah diampunkan
• Senator dilantik
• Dewan Undangan Negeri setiap negeri
• mesti menang dalam pilihan raya memilih dua orang senator (bukan ahli
kawasan Parlimen DUN) ke Dewan Negara (berjumlah 26
orang)
• Yang di-Pertuan Agong melantik
seorang dari Kuala Lumpur , seorang
dari Wilayah Persekutuan Labuan,
seorang dari Putrajaya,dan 40 orang
lagi dari seluruh Malaysia mengikut
nasih Perdana Menteri

18. • Senator biasanya dipilih daripada
golongan yang banyak berjasa dalam
bidang-bidang tertentu atau mewakili
kaum-kaum minoriti dan kepentingan
orang Asli.
• 3 tahun x 2 penggal (maksimum 6
tahun
• memegang jawatan untuk tempoh lima • Senator tidak tertakluk kepada
tahun pembubaran Dewan Rakyat
• berterusan sehingga Dewan Rakyat
dibubarkan
• Berterusan selagi tidak hilang
kelayakan dan terus menang dalam • Tiada kuasa menolak dan hanya
pilihan raya. berkuasa menanggh dan meluluskan
undang-undang
• Dewan Rakyat mempunyai kuasa
pemutus dalam undang-undang
kewangan
• Hanya Ahli Dewan Rakyat boleh • Korum- 10 orang tidak termasuk
menjadi Perdana Menteri speaker
• Korum- 26 orang tidak termasuk
speaker
5.4.7 Persamaan dan Perbezaan Speaker Dewan Rakyat dan Speaker Dewan Negara
Dewan Rakyat Dewan Negara
Speaker Dewan Rakyat ( Yang Speaker Dewan Negara mesti terdiri
Dipertua) boleh terdiri daripada Ahli daripada Ahli Dewan Negara
Dewan Rakyat atau dari Luar Dewan
Rakyat.
Jika Speaker bukan Ahli Dewan
Rakyat:  Boleh memegang sebarang jawatan
dalam Kabinet
 Tidak boleh memegang sebarang
 Layak mengundi dalam sebarang usul
jawatan dalam Kabinet
termasuk undi penentu iaitu dalam
 Tidak layak mengundi dalam

19. sebarang usul kecuali yang keadaan undi sokong dan bantah
memerlukan undi penentu ( iaitu sama banyak)
dalam keadaan undi sokong dan
bantah sama banyak)
Dilantik oleh anggota Dewan. Surat
lantikan diperkenankan oleh Yang di- Dilantik oleh anggota Dewan. Surat
Pertuan Agong. lantikan diperkenankan oleh Yang di-
Pertuan Agong.
Dua orang Timbalan Speaker mesti ahli
Dewan melalui undi di Dewan. Dua orang Timbalan Speaker mesti ahli
Dewan melalui undi di Dewan.
Tugas:
Tugas:
 Mempengerusikan Dewan
Rakyat/Dewan Negara  Mempengerusikan Dewan
 Memastikan tatatertib dan peraturan Rakyat/Dewan Negara
dewan dipatuhi  Memastikan tatatertib dan
 Mengenakan tindakan disiplin peraturan dewan dipatuhi
terhadap ahli yang tidak mematuhi  Mengenakan tindakan disiplin
peraturan Dewan terhadap ahli yang tidak mematuhi
 Menjadi jurucakap Dewan peraturan Dewan
 Menghubungi Suruhanjaya Pilihan  Menjadi jurucakap Dewan
Raya jika timbul kekosongan kerusi  Menghubungi Suruhanjaya Pilihan
Dewan Rakyat Raya jika timbul kekosongan kerusi
Dewan Rakyat
Ahli Dewan Rakyat Speaker
Ahli Dewan Rakyat Speaker
Suruhanjaya Pilihan Raya
Suruhanjaya Pilihan Raya
Kuasa Budi Bicara
Kuasa Budi Bicara
 Membenar atau menolak soalan
yang diikemukakan oleh Ahli  Membenar atau menolak soalan
Dewan Rakyat/ Ahli Dewan Negara yang diikemukakan oleh Ahli
Dewan Rakyat/ Ahli Dewan Negara
 Menentukan samada sesuatu soalan
itu perlu dijawab  Menentukan samada sesuatu soalan
itu perlu dijawab
 Menagguh sesuatu persidangan
 Menagguh sesuatu persidangan
 Menyingkirkan dan melarang ahli
menghadiri persidangan Dewan  Menyingkirkan dan melarang ahli
menghadiri persidangan Dewan

20. 5.4.8 Setiausaha Dewan Rakyat
1. Dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong.
2. Memegang jawatan sehingga berusia 60 tahun.
3. Menguruskan pentadbiran Dewan termasuklah menghantar notis untuk memulakan
persidangan, mengumpul dan menguruskan kertas-kertas cadangan dan soalan-soalan
daripada ahli-ahli Dewan, mengeluarkan penyata rasmi bagi persidangan, dan prosedur
mesyuarat.
4. Hanya boleh dipecat melalui tribunal.
5. Menyediakan hansard, iaitu laporan lengkap perbahasan Dewan
5.4.9 Ketua Pentadbiran Parlimen
1. Jawatan ini diwujudkan mulai tahun 2006
2. Dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong dan bertanggungjawab kepada Speaker.
3. Menguruskan kemudahan Dewan seperti kemudahan restoran,sukan,kebersihan,dan
keselamatan Parlimen.
5.5 Saraan Anggota Parlimen

21. 1. Saraan ahli, Speaker,dan setiausaha Dewan Rakyat / Dewan Negara,
dipertanggungjawabkan dari kumpulan Wang Yang Disatukan
2. Parlimen yang menetapkan saran mereka.
5.5.1 Persamaan dan Perbezaan Fungsi Dewan Rakyat dengan Dewan Negara
12. Ahli Dewan Rakyat yang meletak jawatan tidak boleh bertanding di kawasannya semula

22. 13. Selepas 5 tahun keluar dari penjara, barulah seseorang calon dapat bertanding dalam pilihan
raya.
5.6 Proses Pengubalan dan Kelulusan Undang-undang
5.6.1 Pengubalan dan Kelulusan Undang-undang
Undang-undang Negara digubal dalam proses yang melibatkan beberapa peringatan
agar undang-undang digubal itu bersesuaian dengan aspirasi rakyat.
5.6.2 Rang Undang-undang
Dokumen-dokumen usul hanya akan menjadi undang-undang selepas rang undang-
undangdiluluskan oleh Dewan Parlimen dan diperkenankan oleh DYMM.
Jadual 1.1 Empat jenis rang undang-undang
Bil Jenis Rang undang-undang Pembentangan
1. Rang Undang-undang Ahli Persendirian Dibentangkan oleh ahli-ahli Dewan
Rakyat yang bukan menteri(kerajaan).
2. Rang Undang-undang Persendirian Menyentuh pertubuhan,badan atau orang
tertentu sahaja.
3. Rang Undang-undang Hibrid Dibentangkan oleh ahli Dewan Rakyat
kerajaan yang menyentuh kepentingan
atau hak individu.
4. Rang Undang-undang Awam Dibentangkan oleh menteri yang mewakili
kerajaan menyentuh tentang kepentingan
awam.
5.6.3 Proses Penggubalan Rang Undang-undang

23. • Semua undang-undang perlu diwartakan kepada masyarakat umum sebelum berkuat
kuasa dalam persekutuan
• Namun,parlimen boleh menangguhkan kuat kusa undang-undang pada tarikh yang lebih
awal daripada tarikh diwartakan
Jadual 1.2 Prosedur penggubalan rang undang-undang Majlis Parlimen
*Menteri tersebut mengemukakan rang
Bacaan kali pertama undang-undang dengan pembacaan tajuk rang
undang-undang
*Rang undang-undang akan dibahaskan oleh
ahli Dewan secara teliti berkenaan pengaruh
Bacaan kali kedua dan implikasinya terhadap rakyat dan Negara.
*Menteri menjawab segala pertayaan yang
dikemukakan kepadanya.
*Penelitian rang undang-undang dibuat,iaitu
Peringkat Jawatankuasa semua fasal,jadual dan pendahuluan rang
undang-undang serta pindaan-pindaan yang
sesuai dibuat.
*Rang undang-undang dikemukakan menteri
Bacaan kali ketiga kepada Dewan Rakyat untuk kelulusan.
*Undian majoriti biasa dibuat sebelum
diluluskan oleh Dewan.

24. •
•
•
• DYMM menolak rang undang-undang bekenaan,rang undang-undang itu akan dibawa ke
peringkat Jawatankuasa Dewan asal untuk dikaji dan seterusnya diserah semula untuk
diperkenankan DYMM.
• Menurut perkara 66,perlembagaan persekutuan,sekiranya dalam masa 30 hari,DYMM tidak
memperkenalkan undang-undang tersebut,undang-undang itu secara automatic akan menjadi
undang-undang
• Seterusnya rang undang-undang dikuatkuasakan sebelum diwartakan dalam Warta Kerajaan
5.6.4 Badan Perundangan Negeri
• DUN boleh,membuat menggubal dan meminda undang-undang bagi perkara-perkara yang
terdapat dalam Senarai Negeri dan Senarai Bernama.
• Namun Perkara 75,Perlembagaan persekutuan memperuntukan bahawa undang-undang
• Negeri yang bercanggah dengan undang-undang persekutuan ,maka undang-undang Negeri
akan terbatal setakat mana percanggahan itu berlaku.
5.6.5 Proses Penggubalan dan Kelulusan Undang-undang
• Proses penggubalan undang-undang atau enakmen peringkat DUN hamper sama dengan
peringkat parlimen.
• Enakmen merupakan undang-undang atau enakmen yang digubal,diluluskan dan diterima
pakai di peringkat negeri .
• Proses penggubalan enakmen diamalkan oleh semua semua negeri di Malaysia melalui tiga
peringkat:

25. (a) pertama:peringkat pengubalan.
(b) kedua:penggubalan di DUN.
(c) ketiga:kelulusan rang enakmen.
• Pada peringkat pertama jabatan-jabatan mencadangkan suatu enakmen kepada Jawatankuasa
penggubalan yang dianggotai penasihat undang-undang Negeri dan Ahli-ahli jawatankuasa.
• Seterusnya jawatankuasa berkenaan akan menyediakan rang enakmen sebelum dihantar
untuk dibahaskan di peringkat Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri.
• Selepas mendapat persetujuan Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri,rang enakmen itu
diwartakan oleh menasihat undang-undang (tidak melebihi 14 hari) sebelum dibentang di
DUN.

26. 5.6.5 PINDAAN PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN
• Pekara 159,perlembagaan persekutuan memperuntukkan pindaan perlembagaan Malaysia.
• Perlembagaan dipinda apabila perlembagaan menghadapi proses tambahan atau
pemansuhan sesebuah dasar disebabkan fahaman kehendak rakyat berubah.
• Di Malaysia pindaan perlembagaan boleh dilaksanakan oleh parlimen tanpa melibatkan
referendum rakyat yerlebih dahulu.

27. • Perkara-perkara yang dipinda dengan suara majority 2/3 ahli-ahli dewan parlimen berkenaan
perkara-perkara yang tidak disebut dalam mana-mana cara di atas.
5.6.6 PINDAAN PERLEMBAGAAN NEGERI
• Pelembagaan negeri juga boleh dipinda kerana berlakunya perubahan dalam masyarakat di
sesebuah negeri.
• pindaan perlembagaan negeri dibuat melalui persetujuan 2/3 daripada DUN dengan
persetujuan sultan bagi negeri-negeri beraja dan bagi negeri –negeri tidak beraja dengan
persetujuan DYMM.
• Antara perkara tersebut ialah:
(a) kedaulatan sultan atau ketua negeri
(b) kedudukan sultan atau yang dipertua negeri.
(c) keistimewaan DUN.
• Selain itu,pindaan perlembagaan negeri yang memerlukan persetujuan 2/3 ahli-ahli DUN
(ADUN) IALAH:
(a) semua bentuk sumpah dan ikrar.
(b) pemilihan dan pelantikan ADUN.
(c) bilangan kerusi DUN.
• Namun,terdapat perkara-perkara yang tidak boleh dipinda oleh DUN seperti:
(a) warisan takhta kerajaan.
(b) kedudukan para pembesar yang memerintah
(c) para pembesar adat melayu.
(d) pindaan pelantikan,pemecatan dan penurunan takhta sultan dan warisnya.

28. (e) pindaan tentang pelantikan pembesar yang memerintah dan warisnya.
(f) pangkat,gelaran kehormat atau pelucutan pangkat,binytang kebesaran dan
sebagainya.
RUJUKAN
C. David, H.K. Wang, Barathi M. & S. Sathiyavane.(2008). Pengajian Am Kertas 1&2 (Teks
dan Rujukan Lengkap).Arah Pendidikan Sdn. Bhd
C. David & H.K. Wang. (2008). Pengajian Am Kertas 1. Arah Pendidikan Sdn. Bhd
Goay Teck Chong,Wong Yew Hong,Suriani Basir ( 2007 ) Teks Pra U STPM Pengajian Am
Kertas 1.LOGMAN
http://www.scribd.com/doc/25402393/Badan-perundangan
http://www.parlimen.gov.my/maklumat-umum