1. 186
Nh ng Con ðư ng Xưa Em ði
B n ðB n ðB n ðB n ð

2. 187
Ph n M ð uPh n M ð uPh n M ð uPh n M ð u
Trư c khi vào truy n: Nh ng m ng nh ký c t không
cùng th i ñi m ñư c k t vào nhau, tên r t th t nhưng tình
ti t có th là hư c u (dư i 10%).
Xin tha th n u có làm phi n lòng. Xem như truy n xem
qua-r i-b .-Cám-ơn,-m i-vào!
Nh ng"con-ñư ng-xưa-Em-ñi"
Trong ñ u anh còn b n ñ th thi t
Nh ng con ñư ng chưa b thay tên
Có m t hôm tình c em h i
Thành ph hi n hi n ñã hi n nguyên lên....
thơ Nguy n Nam An
Các B n nhé, hãy cùng tôi tr v m t " Thành Ph "
nhi u ngư i ñã m t m trong ký c, nơi ñó các B n
cùng tôi ñã có nh ng ngày tu i tr . Có th không còn
d u v t gì ; Nhưng trong lòng tôi Thành Ph y luôn luôn
ng i sáng:

3. 188
M i hành hương v mi n c tích
M y mươi năm ch n ñó r i xa
Tôi v i b n m t th i tr ñã
Xin m i thêm khách l rong chơi
D u tích cũ ch c trôi h ng th y
Nh ng n m xương nhi u m nh còn tươi
Vùi lòng ñ t ph n chìm bi n c
R i tàn tro kh p qu ñ a c u
C tái t o ñư ng ngang l i d c
Kh i hành nha ….mu n ñ n nh ng ñâu!?
NhàQuê
Nói các B n ñ ng cư i, NhàQuê tu t dư i Ba Tri l n,
quê l m! x NhàQuê cho ñ n cái tên cây, tên c nghe
cũng l tai v i các B n th thành, các B n có nghe: Ô rô,
cóc kèn, chùm lé, chà là, chùm g ng, ñư c, m m,... ñó là
nói v ñ a v t. Còn v ñ a hình nào là: Gãnh, n ng,
truông, c n, bãi, doi,...
Quê như v y ñó! Nhưng m y ông chuyên "V B n ð "
cũng cho BaTri ñư c m t ch m trên hình cong ch S.
Sư ng-ơi!
NhàQuê ñư c vài anh em khen có trí nh "lâu và dai". Trí
nh "siêu vi t" và ñư c ñ t cho bí danh “Con Ma Nhà H
Nh ”, nên th a th ng xông lên phát huy l i th c a mình.
NhàQuê xin ñóng góp vào BenTreHome hai bài:
- Nh ng "con ñư ng xưa Em ñi" và
- Nh ng "ngôi trư ng Xưa Em h c".

4. 189
Bài th hai cũng ñ tr l i b n BenTre vi t trong Ph
Rùm là không bi t trư ng Khai Minh ñâu, có B n Tre
không? Hay m t nơi nào khác. Có ñó! Ông B n ơi, nó
trên ñư ng ñi M Tho, g n hãng nư c ñá Vĩnh Hi p. Có
hai ngư i làm ch ng là Lê T n Thi n g n và Tô Th
Hoa h c trư ng-ñó,-trư c-khi-vào-trư ng-Công-l p.
"Ðây nói v " nh ng Con ñư ng xưa Em ñi. T nh l
B n Tre mình không l n l m nhưng không ñ n n i "Ði
năm ba phút ñã v ch n cũ". NhàQuê xin k h t m i con
ñư ng t nh l , nơi "Nh ng viên s i ñã t ng reo hát dư i
chân em", nh ng con ñư ng còn th p thoáng chút gì ñ
nh .
Có m y con ñư ng NhàQuê không nh ch c ch n tên,
nhưng NhàQuê s mô t , B n nào còn nh xin nh c dùm:
"Cam-ñoan-không-làm-khó-d ".
NhàQuê s dùng d ng tư ng trình, vì NhàQuê kém
văn chương ch nghĩa l m, như các B n th y ñó, NhàQuê
vi t tr t chính t tùm lum, tr t ñ n sau d u ch m, d u
ph y mà không ch a cách m t kho ng làm ông B n Tre
và ông Ách Mìn nh c nh hoài. NhàQuê có g i ý v i m y
ông làm software, ráng làm ơn program sao cho: Sau khi
nh n d u ch m ho c d u ph y thì máy t ñ ng bư c t i
m t bư c cho NhàQuê nh . Nh n y t i m t cái l y th o
nghe-"Côm-bu-t "!-Mong-l m-thay!
NhàQuê xin x p Nh ng "con ñư ng xưa Em ñi" làm
hai nhóm:
- Nhóm theo hư ng Ðông Tây và
--Nhóm-theo-hư ng-Nam-B c
NhàQuê 2005

5. 190
ðông Tây 1ðông Tây 1ðông Tây 1ðông Tây 1
ð i L Hùng V ơng
Chuy n b t ñ u t
ñ i vua (ñư ng)
HÙNG VƯƠNG; Có
l ñúng tên là Ð i L
HÙNG VƯƠNG.
NhàQuê b t ñ u cũng
có ng ý kính Qu c
T ñã có công g y
d ng ra nòi gi ng L c
H ng và cũng hoan hô tinh th n c a H i Ð n Hùng.
Ð i l còn g i là ñư ng b sông, tên riêng n y ch rõ v trí
c c Nam c a nó.
Kh i ñi t nhà hàng khách s n Ð i Huê
Phía trư c có b n ñò máy ñi các nơi, ñi t i n a ngang qua
nhà hàng Ðông Châu, ti m vàng Kim Ánh mà NhàQuê
th y có lúc các b n Tr n Huỳnh Hương, Trương Th Ng c
Hu thu c gia ñình hãng xe v n t i Hi p H u (Ba Tri) tr
ti m vàng n y, ti p ñ n nh vi n Ðinh Bá Trung (có b n
Ðinh Th Anh Ðào 1956), nh vi n Nguy n Ph , ti m
Radio Văn Minh (có b n Võ H u Ð 1956).
Ð n Ch Cá: Các b n bi t B n Tre thu c vùng ñ ng b ng
và ti p giáp v i bi n Ðông, nên v m t th y s n r t d i
dào.

6. 191
ch cá có ñ các lo i cá
nư c ng t, cá nư c m n,
cá nuôi ao h , m c, tôm...
và tùy mùa.
Có nh ng năm vào mùa
mưa, t mi t Châu Bình,
Châu Phú, Châu Hòa, Tân
Hưng, Cù Lao Ð t, Th nh
Phú
... ch lên bi t bao nhiêu
là tôm ñ t. Lo i tôm n y
ñem lu c, cu n bánh tráng
M L ng, v i rau thơm,
h , ch m tương xay, thôi
thì "Nam ph lão u ñ u dùng ñ ng, không k thai". Còn
rang v i nư c c t d a thì b a cơm ph i c o vét n i-nghe-
r t-r t.
Chưa h t, g n t i k gi là
Má lúc nào cũng th m y
keo m m ñ au, tr n ñu ñ ,
d t d n b ng m y tô v i
rau s ng th t phai và bún,
lát n a cúng xong d n ăn,
v ng b ng r i, khó ai
ñương c n i dù b Xa
Luân Chi n. Sau ñám, Má
còn dúi m y keo: "T i bây
ñem-v -tr n-ăn"-th -m i-ñã!
Chưa h t ñâu, còn lu c phơi khô ñ dành cho m y ng,
Má nói ñ m y ng nghé chơi mà v tay không m y ng
bu n!

7. 192
Th tôm khô ñ t nhiên ch không ph i lo i thêm màu
như bày bán trên ch Bình Tây- Ch L n M i ñâu; Lo i
tôm ngư i làm ra không dám ăn!
Ch Cá còn có bao
nhiêu là cá kèo, mà các
dì cho mu i m t cưa làm
cho con cá b ng nhiên
l n thêm trông th y. Lo i
cá n y n u v a ñ lên,
cho ngay vào n i cháo
ñang sôi sùng s c, ñ y
li n n p l i trong m t phút, xong h t h t b t, khi ñã tương
ñ i h t b t con cá ng t và m m múp, không nên n u ninh.
Ð ng chung quanh m i ngư i t múc l y, cho thêm tiêu
cho thi t cay, ăn vào ra m hôi h t: ñã ơi là ñã!! Cơn s t
cách m y cũng gi m m t cách ñáng k . Toa thu c n y g i
là cháo r , c n kèm theo "rau ñ ng ñ t" thì s c b dư ng
s vô song, không nên ăn m t mình mà càng ñông càng
vui, ñính kèm m i ngư i ít nh t m t x "Phú l ", sau ñó
th nào cũng m nh ai n y nói. M i ngư i s là m t di n
gi hùng h n tuyên b : "Trong cu c ñ i chưa th ng nào
s th ng n y mà!" th t anh dũng tuy t v i ! khà, khà, khà.
Ðư ng Hùng Vương ti p t c ngang qua ti m ch p hình
Lê Huỳnh lưng quay ra song, mà lúc ñó NhàQuê tư ng là
tài t ñóng phim, b c a Ý Lan bây gi .
ð n b n ñò Cái C i, nơi ñây có nhà thu c tây B n Tre,
l y luôn tên t nh làm thương hi u, v n y NhàQuê nh t i

8. 193
chuy n vui cư i: môt ti m v b ng là Nhà Sách l n nh t
Sài Gòn, m t ti m không ch u thua trương b ng nhà sách
l n nh t Vi t Nam, anh nhà sách chính gi a b x lá, bi t
làm sao qu ng cáo ñây, ch ng l ñ nhà sách nh nh t,
suy nghĩ mãi cu i cùng anh quy t ñ nh v b ng hi u c a
mình-là-C a-Vào-cho-nó-x -lá-hơn.
Nói v v b ng hi u thì h u h t ai cũng bi t Bùi Trung
chuyên v b ng hi u, tên ñư c ghi nh khiêm như ng góc
dư i c a t m b ng. V sau có h a sĩ Trúc Viên cũng nhào
vô lãnh v c v b ng hi u n y, món nào làm ăn ñư c
thư ng-có-c nh-tranh.
T i b n ñò Cái C i n y trong nh ng gi cao ñi m: Tan
trư ng, ñây s g p ñ m t anh hào, các chàng thông
minh nh t nam t c a x mang tên cây "ti t tr c tâm hư"
x -B n-Tre-n y.
N u ñò chưa qua k p, t ng c p r t rè to nh v i nhau, vài
c p r i xa ñám ñông, nh ng c p n y ñã ti n tri n qua giai
ño n có nh ng lúc mu n “ñưa tay anh n m gi a ch ng l i
thôi”.
Còn thì thư ng e th n, s mai vô trư ng "khó s ng" v i
ñám b n, nên chi ch m ñ u b ng chuy n thiên văn "khí
tư ng cho tàu ch y ven bi n" và ta cũng s nghe các bài
tham lu n chu n b t trư c, phút ch c b h i h p quên
m t, gi b ng nhiên b t ñ u nh ng câu tr ng không,
không có ch t và gi ng ñi u ch ng khác nào l y kh u
cung, dù r ng có ñ các thì hi n t i, quá kh , v lai : ..mai
h c m y gi ? ..tu n r i có v Gi ng Luông, Ð i Ði n
hông?..sao hôm nay v có m t mình v y?.

9. 194
Qu là chưa bao gi nói m t câu "ch m tiêu" như th ,
"Ngư i Ta" v m t mình là ñã ráng ñưa lý do chánh ñáng,
cách ly nh b n thân, nó là quân sư, c v n g r i tơ lòng,
ñ cho …. ñư c t do l y l i khai, "Ngư i Ta" chu ñáo
th mà còn h i.
Th r i ñò cũng c p b n, áo tr ng lên ñò sang sông, nón lá
che nghiêng, không ph i che ánh n ng mà che cho ñ ng ai
trông th y mình ñang nhìn l i anh chàng v a ..ph ng v n..
xong mà còn m c ñi u gì chưa nói h t
Con ñò v n l ng l khua dòng phù sa có vài c m l c bình
hoa-tím-trôi-phiêu-lưu-vô-ñ nh....
Nơi ch n tr tình như v y b ng ch c b b c t b i chi c
c u xương x u, h n ma c a c u Ch t S y ñư c tháo g
ñem v ñây. NhàQuê tư ng ch ng như dòng sông y, như
cô gái có mái tóc mư t mà ch ng thua mái tóc th c a cô
gái Hu y. Cô gái B n Tre n y trình di n ñ d thi "v
ñ p ñ ng b ng sông C u Long" mà cô c t tóc b ng s i l t
d a. Dòng sông m mi u ơi! Chi c c u l t d a ơi! Chi c
c u trư ng ti n công chánh ơi! chi c C u Cá ...C i ơi!
Các Ngư i ñã b phân thây trên ñư ng t T ng Nha Ngân
Sách v ñ n ñây ch còn là khúc xí quách n u ninh nhão
nho t, run s v i s c n ng b n t n.
Hoan hô canh chua cá bông lau ăn t p! Hoan hô, hoan hô!
Nh cá bông lau m tr ng nhe, ch m vàng là "Hóa b
h -chía-=-Ng -m u-x c".
C u Cái C i hi n h u t thu khai sanh, chưa ai dám làm
m t PÔ ñ y, ñ ghi l i v m quan c a nó, vì nó ch ñư c
x p trên m t c p so v i cái pháo ñài kiên c xây b ng bê
tông c t s t cũng trên b sông cu i ñư ng Tr ng Trình,

10. 195
chi c pháo ñài có t t c l châu mai quay xu ng m t
nư c; V y mà ñã ñ ng v ng hàng m y ch c năm, các
"Quan viên hai h " không ai ngó ngàng t i, m t v sinh:
C u-xí!
Qua m t Tòa Án: sau n y có b n Thúy Hu làm L c S ,
con nh H ng ngoài C u D u làm Thư Ký ñó, có c
chánh án Ngô Phư ng Tư ng, các Ái n c a c : Ngô
Quỳnh Giao (Dao?), Ngô Minh Trân y u ñi u như h t
sương mai, các cô n y trông d thương mà không dám
thương, ngán C l m, C -ñ c:-Nay-tuyên-án...-là-bà-c -
hú...
Qua luôn c a phía b sông c a dinh T nh Trư ng, trên b
sông có hai cái c u ..tàu, qua Ð c Ð ng L i mà ba ch
n y ñ ng dàn hàng ngang ch nào cũng lóng lánh màu
ñ ng
Qua nhà Bác sĩ Cương, không bi t có ph i Bs Cương th i
chín năm trong vùng Ba Tri Th nh Phú không nh ? Ông
Bs ưa gi i quy t nhanh g n cho ngư i b thương ñư c
võng, cáng t i: CƯA!
Nên g p ông Bs ñó ngán l m! G p Bs Tr n H u Nghi p
chú c a k sư canh nông Tr n Văn Não thì ñ hơn.
Ông Tr n Văn Não là Giám Ð c Nha Th y Lâm Nam
Ph n, sau ông làm vi c cho T Ch c Lương Nông Qu c
T (FAO) thu c LHQ, tr s Roma, Italy. FAO có
"Vi n Nghiên C u Lúa G o" Phi Lu t Tân, Vi n n y
ñưa ra nhi u lo i lúa ng n ngày, năng su t cao vào s n
xu t,-ta-quen-g i-là-lúa-Th n-Nông.
Ti p theo ñ n nhà th v ng ti ng chuông ngân và ai ñó
ñang l ng l nguy n c u. Có m t th i gian nào ñó lâu r i,

11. 196
NhàQuê quên m t là: Ð c Giáo Hoàng Pierre XII băng
hà, h i ñ ng H ng Y Giáo Ch h p kín theo qui ñ nh ñ
b u Ð c Giáo Hoàng Gioan XXIII lên k v , tìm hi u s
ki n tr ng ñ i n y NhàQuê ñư c bi t th nào là Linh
M c, Giám M c, T ng Giám M c, H ng Y và trong vi c
b u Giáo Hoàng khi nào ñ t khói tr ng, khi nào ñ t khói
ñen, s hi u bi t ñơn gi n như v y mà NhàQuê suýt chút
n a b tai n n ngh nghi p, là ñã b "má s p nh " c u cho
m y phát: Anh không có ñ o mà sao Anh rành v y?
NhàQuê như ngư i b b t qu tang vì t i không thành
kh n khai báo. Nh th m t h u không "tìm hi u" tin t c
thu c lo i "ñ vui ñ .. nh u" và d " t chiêu kỳ h a" n a.
Ðư ng Hùng Vương ng ng
l i c u Ki n Vàng (c u Cái
Cá ?), ñ u c u phía mé
sông có tr i cưa Ð ng L i to
h t bi t, ti ng cưa máy x cây
ren r ng nghe n i da gà.
NhàQuê k h u sanh nên
không bi t ch ngã ba sông
B n Tre và r ch c u Nhà
Thương n y là nơi có nhi u
ki n vàng hay sao y? B n
nào t ng leo cây hái tr m i
ch m mu i t hay tr m soài
xanh ch m nư c m m ñư ng,
vào ñúng lúc con gái ch nhà tình c ñi ra mà lũ ki n
vàng ñang b ñ ng bò ra t n công thì ch ng khác nào "t
b th ñ ch", "chí nguy, chí nguy, th m chí nguy" trân
mình mà ch u ch không th di t n-chi n-thu t-hay-tái-
ph i-trí-gì-c .

12. 197
Con gái ch nhà ñi vô,
tu t xu ng v a ch y, v a
ph i, v a gãi; Sư ng l m
ñó! Gãi bù mà! Con gái
ch nhà l i ñi ra cư i
cư i mu n c n cho m t
cái còn nói: Ai bi u!-
Cho-t n!
V ñó không n dai d ng
b ng "cái con nh cư i cư i mu n c n m t cái cho ñ
nh ñó" dính ch u và cùng nhau ñi su t chi u dài cu c
"ñ i cô L u" v i tay ñ o chích h ng tài t : Vì mu n có
c m giác m nh, ch hàng ñ ng ngư i ta cho c -r ,-m y-
bà-b u-ăn-c -tu n-chưa-h t.
NhàQuê dùng sào dài th c cho an toàn, l y luôn ki n
vàng ñ l y tr ng, xào khô sơ kh i chút d u: m i ki n
vàng-câu-cá-rô-nh y-h t-k !
Ði ti p s qua c u D u, ngang nhà b n Tr n Minh Thành:
Ngư i mà m i l n b n H ch c Bù Ð p ngày, tháng,
năm, là gi n m t n i gân máu ñ , d y ñ i h c C n Thơ
ñ y! R i Ngô Văn Lưu, Ðư ng Ng c Phư c : là ngư i ñó,
ch không ph i-con-ñư ng-mà-cũng-ch ng-ph i-sugar.
Qua bi t th Daniel Tr n Qu T . Xa hơn t i ñình M
Hóa và nhà máy xay V n Qu c, nhà máy xay n y xay
su t ngày ñêm, ch y g n nên g o ñ t thóc tr ng tinh, th
g o mà cư dân Khám Lá không ñư c ăn, ph i trư ng kỳ
g o l t; Sau n y có trư ng phái g o l t mu i mè cũng
r m-r -như-là-m t-môn-phái-dư ng-sinh.

13. 198
Ð n phà Hàm Luông
sang M Cày: nơi có
nhi u ñ a danh ba
ch như: Khánh
Th nh Tân, Nhu n
Phú Tân, Ða Phư c H i, Tân Phú Trung, Tân Thành
Bình..có cái c u d c quá xá cao, ng i lên xe ñ p th d c
không c n ñ p mà ch y ñư c t i nhà máy ñèn có khi ch y
t i ñám tre nhà b n Nguy n-Thành-Nhơn-luôn.
Con ñư ng n y cũng ñi Th nh Phú ñư c, có th sang Trà
Vinh nhưng còn ph i sang phà m t l n n a: Phà C
Chiên.
Phà Hàm Luông băng ngang m t dòng nư c ch y xoáy
trông nguy hi m vô cùng, vì nư c t thư ng ngu n ñ n
ñây-ñ t-ng t-phân-chia-tài-s n:
- M t nhánh ñi vào t nh l chơi cho bi t, n u còn mu n ñi
n a thì xu ng M L ng hay r vào Kinh Ch t S y, qua
Ngã Tư An Hóa g p sông Ba Lai, n u ñi th ng luôn s ra
kinh Giao Hoà r i băng ngang sông Ti n vô vàm Kỳ Hôn,
Ch G o ñi lên Sài Gòn, còn không qua Kỳ Hôn thì ñi lên
M Tho, ñi xu ng thì Vàm Láng Tân Thành Gò Công...
- M t nhánh, nhánh th nhì xu ng B n Tranh, C n c
thăm-bà-con-và…
- Nhánh th ba, dòng chính th ng, l n nh t, hư ng v
vàm Nư c Trong(?) t c vàm Ð nh Thu ăn ñư ng thùng,
ki m b y khúc mía v a ñi v a xư c chơi, tà tà trên ñư ng
ñi Cái Quao, Phú Khánh r i ñi luôn xu ng mi t du i như
Ba Tri, Th nh Phú trư c khi ra bi n Ðông sum h p cùng
bà con h nhà sông cùng m ng Thu : "Th y kh c th y,
h a-kh c-h a,-thu -ho -tương-kh c."
NhàQuê 2005

14. 199
ðông Tây 2ðông Tây 2ðông Tây 2ðông Tây 2
Con ð ng Ng n Nh t
Như là m t g ch n i gi a phía nhà l ng dư i và con
ñư ng Tr ng Trình (là ñư ng ch y t c a chùa Viên
Minh xu ng mé sông). Có m t ñi m ñáng nh là trên con
ñư ng m c dù c c kỳ ng n n y l i có tr s c a b y Bang
ngư i Tàu (sau n y ngoài b y Bang có t trư c như :
Tri u Châu, H i Nàm, Phư c Ki n, Quãng Ðông...còn có
thêm hai ho c ba Bang n a là BANG TÀU S T, BANG
TÀU CÂY và BANG TÀO LAO.) H i nh ng thuy n
nhân ra ñi t B n Tre thì rõ.
B n nào bi t tên con ñư ng n y xin cho bi t ña t …. ña
t .
Tr s v a nói NhàQuê nh có b ng xanh k ch tr ng là
"Lý S T ng H i" hay "Lãnh S T ng H i" lòng vòng
trong hai câu ñó NhàQuê ch còn nh ñ i khái như v y.
Ông ñ ng ñ u luân phiên cho m t nhi m kỳ g i là ông
Bang Trư ng, g i t t là Ông Bang, gi a c u Gò Ðàng và
c u Cá Lóc có lò g ch Bang Chanh, ch c ông ch ñó có
l n làm Ông-Bang.
NhàQuêNhàQuêNhàQuêNhàQuê 2005

15. 200
ðông Tây 3,4,5ðông Tây 3,4,5ðông Tây 3,4,5ðông Tây 3,4,5
Ba Con ð ng Mang Dáng D p Hà N i
Chào các Bác ! Chúng em t ngoài B c, Hà N i m i quàu
ñ y ! Chúng em có ñem theo m t bó rau và m t tí m m
ru c bi u các Bác nàm quà ñây!...Ba chú em ng i vô ñây,
m n cái ru t cá nư ng trui nghen! R i vô m t chung nư c
m t quê hương nè!, vô cho c ng c ng, khá khá chút nhen!
Ch không m y bà con chòm xóm tui nói: M y chú u ng
rư u vô ích hà!(vô ít, ch mím môi), r i c t nhiên như
ngư i Hà N i nghe m y chú!
ÐƯ NG HÀNG CHI U: Ch y t ñư ng Phan Thanh
Gi n vào nhà l ng ch , song song và g n ñ i l Hùng
Vương nh t, các ghe ñem chi u lên ñây bán l , ñư ng n y
c nh hông m y ti m Chà, thư ng nói ti m Kim Sơn Ma
Ní là ai cũng bi t, các ti m n y có bán d u thơm và linh
tinh. B n nào bi t tên con ñư ng n y ñưa tay lên! Có
phòng ng Vi t Nam (?).

16. 201
ÐƯ NG HÀNG GÀ: Cũng t
ñư ng Phan Thanh Gi n vào
nhà l ng ch , c p hông nhà
thu c tây Thúy Lan, trư c ñó
là nhà c m ñ Thúy Lan,
Nhưng ngư i ta quen mi ng
g i là ti m c m ñ Nguy n
B nh Khiêm. ðư ng n y b n nào nh tên? H các b n
Thúy Hu , Trương Qu c H ng,-Khánh-ch c-rõ!
Trên con ñư ng n y như tên nó là bán
gà, còn bán v t mà ngư i mi n B c g i
là con Ngan vì nó ngang ngư c x a xói
d l m, r i chim cò,.. r i heo con mua
v nuôi, ñôi khi có c dê, th n a; T c
là có bán nhi u lo i con, lo i ñ ng v t
lông
Nghe Vũ khanh, Ðoan Trang hay H ng Nga hát bài "Tâm
S K Xa Quê" nói v n i nh quê hương mu n bay cho
mau v t i:... “nghe mơ ư c m c lông
bay...” NhàQuê nh th m: N u có mơ
ư c thì NhàQuê ư c mơ m c lông vũ
may ra m i bay ñư c, ch m c lông mao
ch có nư c húp cháo rùa! Vì ngày xưa
thi t là xưa thì: Cho ñ n con ng a, con

17. 202
c p, con voi ..ñ u bi t bay. Chuy n Phong Th n! Thôi
Boing 747 ñư c r i kh i c n m c lông.
ÐƯ NG HÀNG CHU I: Bán hoa,
qu ... T ñư ng Phan Thanh Giãn
kho ng tháp nư c (Château d'Eau)
vào ñ n kho ng gi a c a hai nhà
l ng ch , Nhà L ng trên bán th t,
g o, gu c (Huỳnh Ðình Ð i)....,
nhà L ng dư i bán t p hóa.
Nói nh m y Em, m y Ch t xa
t i là cái kho ng tr ng gi a hai
nhà l ng n y
bánh ơi là bánh!
Ð lo i: bánh bò, bánh h i, bánh bèo, bánh xèo, bánh ích,
bánh tét, h ng hà sa s , cơ mang nào k cho h t. Xin cáo
l i h ng có bánh xe nha!...có m t s p bì bún chay ngon bá
phát ! ha ha ha ..
M i th bánh ñây "t th i c m m o" ñ u dùng ñ ng,
duy ch có m t th bánh b t i h c trò khi hoan hô, khi ñ
ñ o; Ðó là bánh l t, cái th bánh con màu tr ng, con màu
xanh n y nh t ñ nh ph i nh n t i ña trong mùa thi c
thiêng liêng quy t ñ nh c cu c ñ i. Cho dù ch bán bánh

18. 203
l t có rao lanh
l nh, có m i m c,
d kh cách m y
cũng ph i m t m c
ch i t , ph i t
ch i quy t li t hơn các C ngày xưa ñang n, ñ t nhiên
ñư c tri u ñình d i ra hư ng phú quý vinh hoa : Ai ăn
bánh l t hôn ? ch i ơi ch i! mùa gì sao quá nè ch i!...
C u làm ơn ăn dùm m hàng ñi, C u m hàng ñ t l m ñó,
h ng ti n bán ch u luôn!... Sao h m rày tui n trong mình
quá, c mùi nư c tro ví mùi vôi, thôi! h ng ăn bánh l t
ñư c. Ch gánh ñi xa xa dùm, b a nào kho tui kêu! Th
mà ch v a ñi kh i, bà bán chè x c t i, h t n trong mình
ngay t c kh c: Hoan hô chè ñ u ñ , v a b v a hên!
Sau ngày thi, khi có tên trên b ng k t qu r i, ch c ăn r i,
b t ñ u nh bánh l t nư c c t d a, nư c ñư ng th ng
thoang tho ng hương thơm c a lát g ng c u niên, nh
làm sao y!! Nh như các c nh thu c gi ng M Cày
(thu c gi ng Ch Thơm) hay các c nh thu c lào "ñã
chôn ñi u xu ng, l i ñào ñi u lên". Nh ơi là nh !
Thôi thì trong khi ch ñ i ng i ngáp v t cho.... cho thông
ph i-v y.
Trên ñư ng hàng chu i có m t cơ s mang tính văn hóa,
ñó là nhà in Hi p H u, phía bên kia ñư ng có m y "cây
bàng lá ñ " t a bóng râm.

19. 204
NhàQuê mong bây gi v n còn! M y cây bàng ñó làm
NhàQuê nh l i: M i khi Tây ñi ru ng b , ch cõng em và
d t NhàQuê ch y lánh n n ñ n t n B n ðư ng T t, B n
Cây Bàng, c nh bìa r ng.
Ch khi gi c rút m i dám tr v , trong th i gian ch ñ i
ñó, ch hái lá bàng: lá ñ , lá vàng, lá xanh , ch m cho
NhàQuê m t chi c mão. NhàQuê hãnh di n ñ i lên ng
mình là Hoàng T trong các v tu ng hát b , t ñó
NhàQuê yêu thương cây bàng ñã cho NhàQuê m ng o
vinh quang ngây ngô n y. Yêu thương ơi! Xin ñ ng ng
xu ng, ch ngày v g p l i, m t l n thôi!
NhàQuê nói ba con ñư ng không nh tên n y mang dáng
d p Hà N i vì chúng làm ta nh ñ n Hà N i ch n ngàn
năm văn v t v i ba mươi sáu ph phư ng: Hàng Ðào,
Hàng Cót, Hàng Ð ng, Hàng Ngang, ñư ng nào cũng có
ch Hàng ...ch kém các quân trư ng trong Nam có thêm
Hàng D c và m t vài nơi có Hàn Gió Ðá "ch y cùng
ñư ng, thi u cha gì". Hà n i ơi! Ngoài ñó có không ?
Th y ngư i ta sang, mình b t quàng làm h chơi cho vui
ba b a n y ch giàu có gì ñâu !?!?
NhàQuêNhàQuêNhàQuêNhàQuê

20. 205
ðông Tây 6ðông Tây 6ðông Tây 6ðông Tây 6
ð ng Lê L i
ÐƯ NG LÊ l I: T c truy n r ng “bí
danh” là ñư ng “Gi a” không m t
ph n m n
Khoái ñòi n m gi a l m! coi ch ng
không m t ph n m n mà m t ph n
m m nhe! NhàQuê nói ph n m m
ñây là software à nha, ñ ng có nghĩ
xa hơn ñau th n l m!
Kh i ñi t xóm Ti m Rư u nay là
b n Cây M n, ngang qua nhà b n Huỳnh văn Tánh(Tánh
Nhu n) là ñã say mèm r i. Rư u mà, ch b …sao! khà!
khà! khà.
Ai bi t nhà Lai ñâu làm ơn d n t i
dùm coi, làm ơn ñi m y cha n i!...
R i t i lò bánh mì H u Ð c căn
s 29 Lê L i có con nh ngày l n
ăn nh mà cũng ăn hàng h t bi t:
Quán cà phê nào cũng bi t, bì bún
chay m n ch nào cũng rành ( ñ i
ai lo lót thì NhàQuê xóa, ñ i lâu
không th y h i l thì NhàQuê nói
tên ra), ti p n a lò bánh mì M Vân
c a chú ba Thư ng Công Ký em th y Thư ng Công K .
Xóm n y nhi u lò bánh mì l m!

21. 206
Qua ngã tư ñ n dãy nhà th y
Nguy n Duy Oanh: NhàQuê chưa
có d p ñ c quy n "Sóng g n h n
quê" c a Th y, Th y là ngư i hi u
h c và ch c có l tác ph m sau cùng
cũng là lu n án Cao H c c a Th y
ñó là quy n: "B n Tre Ð a Linh
Nhân Ki t". Sau t n th th y trò cùng n u s xôi kinh
chung. Vĩnh bi t Th y!
Ð n nhà dư c sĩ H ng H nh nghe ñâu cô b n n y ñang
vùng Nam Cali.
Dư c Sĩ! B Dư c Sĩ cho BenTreHome vài viên ñi ch ,
thu c ñ ng như ký ninh cũng ñư c! Không h gì, không
sao ñâu! Tin gi chót: Chúc dư c sĩ H ng H nh mau bình
ph c.
R i bi da Tr n Ng c (?), r i nhà thu c Ð ng Xuân Các
(có c Kim Anh b c thu c, ch không ph i Trương Kim
Châm Hoa Ðà Tái Th ñâu à nha!).
Các ti m u n tóc: Phùng Nga (sau
thông gia th y Tr n Văn Xương có
nói trong ñ i l Trương Vĩnh Ký và
ñư ng Nguy n-Huỳnh-Ð c),
ti m u n tóc Quang Minh.., ti m
Radio Hoàn C u, nhà may Văn Hoa
(c a gia ñình b n Dương Minh Ð c,
ngư i b n h c gi i, ñ p trai, d
thương mà y u s ), nhà may Ð i Ð ng (c a gia ñình
th y Ti n Sĩ

22. 207
Nguy n Võ Văn, cháu n i nhà cách m ng Nguy n
Quy n), ti m ch p hình Vi n Lai c a gia ñình b n
Nguy n Ð ng Danh sau là nh vi n Mai Phương, s 228
ñư ng Tri u Ðà, Ch L n.
Cũng có m y ti m ñóng giày da, lo i n y h c sinh chưa
dám r . ...và nhi u lo i mua bán khác n a.
Ðư ng Lê L i ñ n gi a hông nhà l ng ch (nhà l ng
dư i) là h t:
Ð n ñây là h t c t c (Chuy n vui th y Hoàng Cơ Long
k ) ch ñư ng Lê l i còn ham ñi n a ñó, vì là b ph n
gi a. Ch b !
NhàQuêNhàQuêNhàQuêNhàQuê2005

23. 208
ðônðônðônðông Tây 7g Tây 7g Tây 7g Tây 7
ð ng Lý Th ng Ki t
Song song v i ñư ng
Lê l i và gi a ñư ng
Lê L i và ñư ng
Nguy n Ðình Chi u,
b t ñ u t ñư ng
Nguy n Trung Tr c
vào ñ n kho ng gi a
hai nhà l ng trên và
nhà l ng dư i.
ði ngang qua nhà th y Tr n Văn Hai (thân ph b n Tr n
Văn Hư ng), th y Hai làm trư ng phòng hành chánh
Trư ng Trung H c Ki n Hòa, phía l kia là nhà cô Mư i
bán gu c.
NhàQuê g i là cô Mư i ch c các b n
tư ng b c cô chú; Có cô-chú-mà!
Cô bé sau n y ñi "d y cô giáo" dư i
Gi ng Trôm nên NhàQuê g i là cô,
ngày ñó con bé còn h c Ti u H c,
th y anh nhà quê vào mua quay gu c
mà ng c có mang phù hi u thu c dán
THB, con bé nhìn s ng, v i v thán
ph c

24. 209
nhìn mi ng thu c dán ñó như m t ư c mơ v ngôi trư ng
s m t c a các hoàng t , công chúa x "B n Tre Tam
Ð o Qu c", ngôi trư ng ư c ao ñư c h c, sau khi ph i
qua-kỳ-thi-tuy n-gian-nan-ñang-ch -trư c-m t.
Th ng nhà quê tư ng b , thi u chút n a là ư n ng c cho
con bé nhìn cho rõ! "Hãy nhìn cho rõ, trư c khi vào ñám
ñông". Con bé xinh l m nghe, tr ng như không th nào
tr ng hơn ñư c, môi son t nhiên, ghê chưa! ! Tương lai
h a h n mà! Tên cô ta là Mư i, ch c nhà cũng th mư i
luôn, cái tên n y mu n bi t ñư c ph i "ñi u nghiên" công
phu l m!. T ñó cô ta có m t khách hàng trung thành ch
gu c, dép ñ t quay và ñ i khi cô ng i bán m t mình ñ
má v ăn cơm, m i vào mua và gi u tuy t b n bè r ng nơi
ñó có con bé ñ p như th ! Ð riêng! Ngu sao ph bi n
r ng rãi!
Gu c M c Ngày Xưa
Ch là con ñư ng nh
Mang tên Ngư i "Phá T ng Bình Chiêm"
D c theo ph nhi u cây tr ng cá
ð ng suy tư dáng v im lìm
Chân ngư ng ngh u khua âm gu c m c
Ngang qua nhà len lén dòm vô
Gi n khung c a dang tay che ch n
Gi u kín trong ñôi m t thu h

25. 210
Chi c xe lam trên ñư ng v qu n
Cu i băng sau chi c áo vàng hoa
Màu bông cúc xu ng ñ i thu ñó
L p lánh trong ñâu ñã nh t nhòa
B ng m t d o nâu lưng cày cu c
Nương ñêm ñen gom h t ñ i mơ
Nơi x l tình c ch nghĩa
D n d t ñi v phía xa m
Góc ph nh ôn ngư i và vi c
M y mươi năm như m t l i thăm
Bi t an khương trên vùng ñ t h a
"ðư ng Xưa" ơi ñ ng t t trăng r m !
NhàQuê May 03, 2010
Ðư ng Lý Thư ng Ki t còn ch y
qua nhà th y Ðư ng (thân ph b n
H a Ng c H o), c a sau nhà th y
Tr n Văn Xương, Th i ñi m ñó
th y là hi u trư ng trư ng Nam
Ti u H c Phan Thanh Gi n (
Trư ng Nam T nh L ).
ðo n k ti p có nhà may Thanh
H i, nhà may C m Danh, trư ng
Tàu: Trư ng Sùng Chánh (s nói ñ n trong ph n nói v
ñư ng Trương Vĩnh Ký), ti m vàng Thái Văn Ðôn (Vĩnh
bi t b n Thái Bá M n!).

26. 211
Riêng ti m vàng
L c Thành l n t i
m y căn, c a quay
ra c hai m t ñư ng
c a ngã tư , cũng
có bán luôn xe ñ p
sau n a là xe g n máy Ð c hi u Goebel vào lúc NhàQuê
ñang nói chưa có xe Nh t, các c u L c Minh, L c Ph ng
ch y xe Goebel lu n lách không kém gì Yên Hùng Xa L .
Goebel là lo i xe g n máy th i trang
ñ ng cơ hai thì, sau n y b xe Nh t t n
công kh p nơi ph i tr n tu t v vùng
sâu g n như m t d ng. Nghe nói ngày
nay tái xu t giang h vì c a ít ngư i-
ñông.
Vài ti m vàng khác như: Nguy n Văn
V n, H Phư c...cũng trong khu v c.
Khúc ñư ng y ngư i ta dùng h th ng ño lư ng khác
hơn m y ti m bán ñ s t như Qu n L i .. dư i mé sông.
Cái cân ph i ñ trong t ki ng s b i b m m t chính xác,
l i khác hơn c m y bà bán rau: Bán nh m, bán m ng i
lê la phía trư c các c a hàng sang tr ng vào hàng b c
nh t n y. M y bà bán rau ñó khi nào
dùng cân thì xài cân xách tay, có
tr ng dái kéo t i kéo lui theo-ý-mu n-
ñư c.
NhàQuê 2005

27. 212
ðông Tây 8ðông Tây 8ðông Tây 8ðông Tây 8
ð ng Nguy n ðình Chi u
ÐƯ NG NGUY N ÐÌNH CHI U: "Hôm nay
là ngày chi, bao nhiêu là ngư i ñi".
Con ñư ng luôn t p n p và r n r p
vào b c nh t-t nh-l .
T Ba Tri, Gi ng Trôm lên, sau khi
qua kh i c u Gò Ðàng, qua khu mi u
p Ph có xóm nhà b n H Văn n,
Nguy n Văn Banh. Trư c khi t i nhà
Nguy n Công Vân, nhà Th y bà già
tr u ( không ph i già ñâu, t i di n
k ch ñóng vai bà già tr u nên ñư c gi b n quy n luôn).
ð c bi t là nhà Dì .... có con nh h i năm NhàQuê lên
t nh h c, thì nh m i khóc oe oe chào ñ i ... mà bây gi
làm-thơ-ñ c-ñã-ng a-l m....
R i hãng cà rem T Ð t có m y cô con gái mà cô nào
cũng ñ p không bi t ñâu mà....khen cho h t.
Kh i khu y r i là s ñ n c u Cá Lóc! Ð ng có ló cái g c
nhà quê, c nghe nói cá là giăng câu, th lư i, c m câu.
Ch ng có con gì dư i dòng nư c kia, không th y sao,
ñây-ai-mu n-ăn-cá-ph i-ra-ch -mua-không-hà!
Trư c khi qua c u, phía trái là con ñư ng ch y t i mé
sông và vô t n nhà máy ép d u d a, có nhà b n Paul
Hùng, ngư i

28. 213
r t v m v , ñ a nào c n là ñ m cái nào ñáng cái ñó,
NhàQuê thân thi n v i nh ñ nh t m thân, ông bà d y:
M nh dùng s c, y u dùng chư c mà! C nhân ta chí lý
l m thay!
Phía tay m t có ñư ng vô nhà
b n Nguy n Th Xuân Anh,
tóc th t dài như dòng sông
trư c nhà, g n sông r ch mà
ngày nào cũng ñi t p bơi
piscine. Hoàng, Xuân Ðào em
Xuân Anh cũng ñ ng môn-Công-l p.-Vĩnh-bi t-Xuân-
Anh!
Bư c qua c u là b t ñ u ñư ng Nguy n Ðình Chi u, bên
nây là tr i cây Duy t Tín, bán tre, mây, lá, g , liên quan
t i xây c t, ti p ñ n là h m có ðông Y Sĩ Huỳnh C n
chuyên tr 24 th trĩ: c t, ñ t, c t …
Bên kia là hãng cà rem gì ñây nè!
L i cà rem n a, món n y ngán quá tr i, m i m y năm
trư c ñây, l n ñ u ñư c ng i trong lòng c a Ba ñ ñi
Bánh Tre, ñư c mua cho m t cây cà rem bán d o b n
xe, trong khi ch xe ch y, th gì mà l nh quá xá, tê ñi ng
lư i th u răng, th n t i ñ nh ñ u mà còn ph i ăn thi t l ,
không-thì-r t-ch p-không-k p.
K bên hãng cà rem là ngôi nhà sau n y là trư ng Trí Ð c
nay là Thanh Bình bán ñ g , bàn, gh , t ..., Trư c khi t i
ngã tư có ti m ti n Vi t Hưng, c nh trư ng Phong Châu.

29. 214
B n có nh nhà th Tin Lành không? Ngay t i ngã tư ñ u
tiên, còn g i là ngã tư Tin lành ho c ngã tư nhà Gi ng,
trong nhà th n y có v ch ng m c sư ngư i Canada
gi ng ñ o b ng ti ng Anh, có Gs Nam d ch l i ti ng Vi t,
th i ñó ngư i nghe và nói ñư c ti ng Anh r t hi m, nên
trư ng nào m i Gs Nam d y ti ng Anh thì h c sinh theo
h c r t ñông, trư ng chánh c a th y là trư ng Lê L i,
th y Nam là thân ph b n Nguy n Th Thu Hà, cùng l p
năm-cu i-v i-NhàQuê.
Qua kh i ngã tư Tin Lành không xa, ñ n xóm nhà Mã Be,
L c Sành, Lê Văn Tào. Mu n no óc ách mà r thì vào
ti m h ti u chú Thùng g i m t tô, kèm theo tô "không
ngư i lái" m i ph s c nhà quê lao ñ ng. Ti m h ti u n y
quanh năm lúc nào cũng có ñ s n m t dĩa t hi m trên
m i bàn dù là trái mùa t; C n m t mi ng t hi m da lươn
cay kh p cùng răng lư i, m hôi ra ư t giáp m i ñã làm
sao!
Ð n ngã tư th nhì, ngã tư Qu c t , t i mình vô Tín Nghĩa
làm sương sương vài chai v i lòng bò tái, bò ñun bánh h i
ch m m m nêm nghe! N u không, ñi B n Tre l n n y m t
sư ng à! Cái quán n y chi m m t ph n trư c c a, che
ch n nhà th y Thư ng Công K .
Th y d y ti ng H ng Mao, th y ưa k chuy n ñi săn nai,
t i nó nói th y m p vì th y tu "tr c ti p truy n thanh"
luôn nguyên m t cái l c nai còn s n s t như s a con chim
Nestlé,-l c-c a-con-nai-v a-săn-ñư c.

30. 215
Th y còn k chuy n nh ng ngày th y còn Hong Kong
và nói v phim nào là Ngư i M t Sáp .., r i bình lu n v
tài t minh tinh: Robert Taylor, Elizabeth Taylor, Gina
Lollobrigida, Sandra Dee .., ñ p qua v n y là b n n H
trúng t mà t i còn l i cũng khoái vì kh i ph i m cu n
sách L'Anglais Vivant ra ñ c ê a: What is Jack?, Jack is a
boy, A boy is a person, A person is not an animal... ngh
m t chút l i ti p t c: What is Jane? Jane is a girl, A girl is
a person, A person is not an animal, r i Jack and Jane are
persons ...ñ c l n ñ n n i l p bên c nh không nghe ñư c
th y gi ng...
Có l n NhàQuê cùng vài b n khác ñi du ngo n cùng th y
và ti n th th y thâu tô. Th y ch NhàQuê trên chi c xe
Zundap-mu n-x p- ng-nhún.
Gia ñình th y ñư c k là gia ñình n ng ký, nghĩa ñen ch
không ph i là có th l c, dù nhà th y ch có ba ngư i:
th y,-v -th y-và-th ng-Ð c-con-th y.
Ngôi nhà ñó v sau quý th y: Vũ Ðình Lưu, Lê Như D c,
Vương Gia Th y và Ki u Văn Chương thuê ñi d y
trong-trư ng-Ki n-Hòa.
Nh ti m nư c Dân Thành L i (Ð ng Hưng L i ?) hôn,
xéo phía bên kia, ch t i mình cúp cua ra ng i, m t ñ a
kêu ly cà phê ñá, n u "b i" hơn chút thì g i m t ly ñen
nh , v i ch ng nào ngư i thì ch ng y ñi u Bastoz Xanh,
nh khói suy tư như m t" tri t da ". Dân chơi x Thư ng
mà, ch ph i "ngư i phàm" ñâu! M y ñ a còn l i mư n

31. 216
m i ñ a m t cái ly, u ng trà ñư ng mi n phí, hũ ñư ng
ñ dành cho khách mu n u ng ng t hơn bình thư ng.
V y mà anh con c a ch ti m, m c áo thun ba l , ñ u lúc
nào cũng ch i bóng, v n cư i vui v như "Chuy n thư ng
ngày Huy n", r t ư thông c m n a là!
Cám ơn Anh ñã cho chúng tôi nh ng k ni m mà g n n a
th k r i, ñ a còn ñ a m t, ñ a còn v n hình dung l i
ñư c "ngày y xa r i" ñó! H i tư ng l i như m i ñâu ñây
thôi.
Ph i v y thôi không ñâu, có khi còn ph i "ng i ñ ng" ch
ñ a khác ch y ñi ca bài ca con cá: Con cá s ng vì nư c,
con ngư i s ng mà không ti n thì thua xa loài cá ngu
mu i kia, ñ mư n ñ , b t ñ a, xin vi n tr tí hào ñ tr
ti n ly cà phê ñá mà ñã hùng dũng g i lúc m i vào. Hoan
hô-tình-b n-h t-mình-lúc-ng t-nghèo!
Trong khu v c ngã tư qu c t sau năm 1960, l n ñ u tiên
có m t ti m ph l y tên là ph Biên Thùy, trư c ñó ai
ghi n lo i th c ăn nh p c ng n y ph i qua t n M (Tho)
m i có ti m ph Hy L p khu gi ng nư c g n b n xe lô
ñi Sài Gòn. Ph i hơn sáu năm sau, ph m i b bu c chân
thăm dò qua ñ t B n Tre và ngay l p t c b ñ ng hóa,
bi n d ng không thương ti c. Không có lôi thôi gì h t:
Ph i có giá s ng, ngò gai, rau qu .. m i ñư c chi u c
n u không ñ ng có "nghèo mà ham" ñ nh giành gi t th
trư ng ..., có nơi còn chơi thêm cà-chua,-xà-lách,-th -
m i-kỳ!

32. 217
Ph i chi u khách hàng, khách hàng là Thư ng Ð mà!
Không ñư c "Em ch , Em ch " gì h t!
Ph i ngoan ngư i ta m i thương! Ph i pha chút v ng c
vào, cho có chút tình B c duyên Nam. Ðã nói x Nam Kỳ
n y là lãnh ñ a c a h ti u, bún m m, suông, "bánh canh
con v n con dài, ai mua tôi bán ai nài tôi thêm "mà l .
Th m i bi t c ñ Nguy n Ðình Chi u thêm m t kỳ tài
n a là tài tiên tri.
Ch ng ph i C t ng nói: "T i ñây thì l i ñây, cùng con
gái-lão-xum-v y-th t-gia"-sao?
C Ð th y ñ t Ba Tri " ñư c " C bèn " thiêng ñô " t
C n Giu c v Ba Tri, nên con ñư ng t hư ng Ba Tri lên
n y, l y tên C , ch không ph i chuy n tình c .
Cũng l là tuy không ñánh b i ñư c h ti u nhưng ph lây
lan c c m nh, cho ñ n hôm nay ch c nhi u khu v c trong
t nh l ñã có m t ph và ñang hí h ng v y m i.
Trư c khi ñ n ngã tư k ti p hãy ñi ch m ch m hít th
mùi trà c a ti m trà C m Thành thư ng ñem trà ra phơi
s y, r i nghe ti ng ñàn khi c khi tân t các ti m h t tóc
Tám Ti u, Tân Tân ..m i khi m y ông th chuyên ñè ñ u
thiên-h -r nh-rang,-nhàn-h .
B n Lý Nam Trân, Lý Vĩnh trong kho ng n y, b n Lý
Nam Trân h c gi i không thua gì H ng H nh, năm trư c
NhàQuê có d p ghé thăm gia ñình b n, các con c a b n
ñ a nào cũng Bác sĩ, Dư c Sĩ chu n b giàu t i nơi.
R i ti m cau d a s y Thái Nguyên c a gia ñình anh Long

33. 218
trong gia ñình ph t t , ti m cũng cau d a s y Nam Phát
(?) c a gia ñình b n Răng, cô Bông, làm ch luôn nhà
máy ép d u d a Nam Phát dư i c u Gò Ðàng.
L i cô n a ñây, kỳ n y ch ng có gì x y ra, vì Bông ch
nh -tu i-nên-g i-b ng-cô-cho-h p-v -sinh-chung.
Phía bên kia là ti m kem Ng c Viên ti m n y có sau ti m
kem Duyên Th m r t ñ t khách trên ñư ng Trưng Tr c
mé sông bên Ð nh Tư ng M Tho r t lâu.
Ti m kem Ng c Viên có l là ti m ñ u tiên B n Tre.
Kem thì gái trai ñ u dùng ñ ng, con gái nên ăn t ng
mu ng nh m i có duyên, nh kem l nh làm môi thêm
tươi ñ hơn và khi ăn cũng nên gi t c ñ v a ph i ñ còn
nghe nh c, nh c quán cà phê và quán kem thư ng là
nh c-hay-ch n-l c.
Góc Lê L i- Nguy n Hu Sài Gòn có ti m kem North
Pole ch c ý nói kem l nh c B c C c l n! Trư c khi ñ n
ti m kem Ng c Viên là nhà may Châu, khách có th l a
v i-r i-ñ t-may-luôn.
R i ti m Hoa Mai, bên kia là ti m
ñ m c bán t bàn gh Hi p Th nh.
Cái con nh H Th Út (Út X t)
th y th nh tho ng ñi vào con h m
k bên, không bi t có ph i khu ñó
không hà? Kho ng ñó có ti m v i
Quãng Phát Xương ñ các m t hàng
n i ngo i trư c khi ñ n Hi p
Th nh.

34. 219
Còn Nhà Thu c Tây Ph ng K n a ch , b n dư c sĩ n y
là em b n Ch n nhà ngang ñình Phú T dư i Phú Hưng
Ch Gi a, gia ñình b n n y còn có lò g ch g n c u Ch t
S y-n a.
R i chùa Viên Minh: kho ng năm 1958 (?) sau khi trùng
tu dáng v ñ p ñ như hi n nay, ñã khánh thành (hay dùng
ch gì cho ñúng ñây). Lúc y các thư ng t a Thích Huy n
Quang, Thích Thanh T v thuy t pháp m y ñêm li n,
ngư i nghe ñông quá, ñ ng ngh t t i sang bên kia ñư ng,
b t kín khu v c có nhà tư ng s Trư ng Sanh coi ch
tay tình duyên gia ñ o; Nhưng B n Tre v khoa n y n i
ti ng hơn c là ông Ð i L c Tiên dư i Gi ng Trôm, có
ngư i ñ n ông nói chính xác v m t trư ng h p c a thân
ph m t b n.
Sau ông v cũng làm ăn
như v y trên chung cư
Minh M ng trên Sài
Gòn. Trong d p các cao
tăng v thuy t pháp
chùa Viên Minh có b n
rành chùa chi n sư sãi có
nói cho NhàQuê nghe th nào là ñ i ñ c, th nào là
thư ng t a: L i h c h i, coi ch ng b nhéo như v linh
m c-giám-m c-v y!
Ð i di n chùa Viên Minh, cùng dãy v i nhà tư ng s
Trư ng Sanh là nhà sách Văn Thái kiêm luôn b c sách bìa
da, r i nhà l ng ch tr c di n ñình An H i, cách m t
kho ng sân r ng, nơi các bác xe lôi ch khách, trong su t
th i gian.

35. 220
NhàQuê bi t thì ñình An H i có cúng Kỳ Yên m t l n.
Ng ng l i th m t chút l y hơi, ñi ti p ñ n ti m thu c tây
Bình Dân bán cũng m t giá v i t t c ti m thu c tây trong
t nh l th m i bi t Bình Dân ch không ph i bình dân,
th y v y mà không ph i v y, th nh tho ng treo b ng "Nhà
Thu c Tây Tr c". M c a luôn ban ñêm, không c n mua
thu c gì c , NhàQuê cũng ghé leo lên cái cân t ñ ng có
ñ ng h tròn và cây kim thi t dài ñ bi t k t qu v s
kiêng c ngoài ý mu n,-th t-lưng-bu t-b ng-c a-mình.
Ti p theo n a là ti m than Chí Thi n (b n Nguy n Bá
Tòng), Vĩnh Hi p nư c ñá nguyên cây còn thêm nư c
ng t, Bierre Larue bán s .
T i luôn là nhà sách Thu n Hòa thu c gia ñình Thu n
Phong, ti m Thu n Phong trong nhà l ng dư i, các b n
Dương C u Lang, Dương Th p Nam là các công t con
ông ch ti m buôn n y, tên các ngư i con c a Thu n
Phong có ch lót Vi t Hán tính theo th t . Cô Dương T
Anh trong th i gian d y b t i qu s xúi m y ông th y t i
t p: "Vô Ði Th y" r i "Vô Ði Th y". Cô ñ p quí phái và
hi n. M y ông th y gi t ra vì nghe ñâu cô ñã h a hôn v i
m t-v -nào-ñó-trong-ngành-Ngo i-Giao.
Ti m Thu n Hòa là ti m sách l n nh t vào th i ñó, mùa
t u trư ng sau khi bi t giáo sư trong trư ng dùng sách tác
gi nào ñ d y, là ít hôm sau trên k sách có m t y bon, có
khi ph i d n trư c, nh t là lo i trong năm thi, ch c ñ t quá
nên khách hàng không ñư c ti p ni m n , có khi b nhìn
như theo dõi nh t là c nào lu m thu m, không bi t làm
v y vì s m t sách hay lo cho dàn con gái cưng, mà con

36. 221
nh ưa m c áo vàng hoàng h u và ưa cư i m m chi là ñ p
vư t tr i th y rõ: Ch c c hai! Bu i chi u ông ch ñi
Vespa lên sân tennis trên khu Ngã Ba Tháp chơi môn n y
v i-các-ông-l n.
Có m t kho ng báo Sài Gòn M i m i ngày ñ u có t ng
ph b n khi thì "Th gi i kỳ quan" khi thì "B n ñ th
gi i, b n ñ Vi t Nam, b n ñ các t nh", khi thì tranh v
có các cô gái ñ p như liêu trai, có ngư i nói ñó là cô Kim
Châu con gái rư u c a bà ch nhi m Nguy n Ð c Nhu n
t Bút Trà, cô Kim Châu n y nghe nói là bà Tư ng
Nguy n Vĩnh Nghi (???), bà ch báo Sài Gòn M i xây r p
Kim Châu trên ñư ng Hàm Nghi Sài Gòn, to g n b ng r p
Rex.
Báo h ng ngày và t p chí nguy t san …. ñư c xe ñò Á
Ðông chuy n s m nh t giao, ch t t ng ñ ng xu ng m t l
ñư ng trư c ti m, giao cho ngư i mua b ng cách l y t 1
,2 ,3, 4,... và ngư i mua t x p l y r t hân hoan h d ,
quên-ñi-th i-gian-ch -ñ i.
V sau có nhà sách Trúc Giang l n hơn.
K bên Thu n Hòa là ti m nư c Huê Liên, ñây là căn ñ u
tiên c a ñư ng Nguy n ðình Chi u n u tính con ñư ng
n y-kh i-hành-ñ -ñi-v -hư ng-c u-Cá-Lóc.
Nói th t ti m nư c Huê Liên, v th c ăn, th c u ng ch
thu c "...thu ng thư ng b c trung" không có gì xu t s c,
Nhưng m i các B n mình ng i xu ng ñây, mình "trao
ñ i" nh ng m l nh cu c ñ i trong hơn b n mươi năm xa
cách, bao nhiêu là Mulberry Sea (Bi n Dâu-GS Nguy n
Ng c Bích dung). Các B n còn kho cũng m ng, n u vì

37. 222
cao huy t áp làm cho tim l n hơn bình thư ng cũng
không l y gì làm l , chúng ta nh ng con ngư i qu ng ñ i
l y yêu thương làm căn b n x th , con tim làm vi c
nhi u hơn trí óc mà! Tim ph i-l n-là-ñi u-t -nhiên,-ch -
sao!
Còn th n suy, tuy n n y, tuy n kia có v n ñ cũng ch ng
có gì s hãi, b nh Quân vương; Vương tôn công t ñ u
ph i-v y!
Già thì ch b nh nh ng th l m c m ñó, l i còn hay th c
s m, thì cũng gi ng y chang ông bà mình thôi! T m thân
gi ch b n ch c ký xương da hơi ñâu lo cho m t, cái kia
cà, cái th h tr con cháu c làm mình ưu tư mãi .....
Thì cũng như chúng ta lúc tu i y, r t t tin vào tài năng
s c l c chính mình, cũng mu n vá tr i l p bi n như c
Nguy n Công Tr vi t trong bài Chí Làm Trai, tu i tr
bây gi còn có ñi u ki n nhi u hơn ñ phát huy tài năng
c a mình, nhi u em, cháu thành công có nh ng ñóng góp
h u ích cho nhân lo i, cho xã h i mà t t c các lãnh v c
ñ u ñang ñư c ngày càng ti n t i toàn c u hóa. Ðám già
chúng mình v n l c h u, v n còn trong th i kỳ th công
v m i m t t suy nghĩ ñ n vi c làm nên nh ng "xung
ñ t" cũng là ñi u d hi u. Ðó là nh ng trư ng h p c a các
cháu ưu tú v a nói, ña ña s còn l i cũng t o ñư c ch
ñ ng v ng ch c trong lãnh v c ngh nghi p c a mình, lo
ñư c cu c s ng gia ñình riêng; Ðó là cái n n t ng v ng
vàng c a xã h i, là nhân t tích c c góp ph n s n ñ nh
và-v.v....
Cái bu n c a t i già chúng mình ñang mu n gi i thoát
theo cung cách ngư i xưa là tìm v dĩ vãng có ít nhi u
hình bóng mình thu trư c, nhưng ng i xu ng vi t m t lá
thư ư, th t khó, giã t nghiên bút ñã lâu, cây vi t ñ ñâu

38. 223
ñó, tìm hoài không th y, có khi tìm ñư c r i thì m c ñã
khô, v n m t ñi u thu c rê phì phà ñ xua n i bu n n y
mà a nư c m t. Còn nhi u hơn n a,... nên chi ñi d b a
ti c t t niên ñ u tiên,h p m t cùng b n bè, có ñư c m t
m ñ a, ph i ch p gi t g p rút, kêu hú nhau m i ñư c ba
mươi m ng, c m ñ ng dư ng nào, gi ng nào cũng run run
khi nghe l i ti ng nói c a vài th ng b n không v d
ñư c, g i v thăm.
Cũng nh ti n b c a khoa h c k thu t ñã giúp cu c ñi n
ñàm như ñã ñư c quy n l y, hòa vào không khí bu i ti c.
Chúng mình l i s nh nh ng ti n ích n y ñ duy trì t i
m t lúc nào ñó ...NhàQuê mu n nói t i Internet, nói t i
Website c a chúng ta, nơi ch n, nơi quê hương hư o d
dàng cho chúng ta ñ n cùng, NHƯNG: Cái ch m c d ch,
cái-ch -qu -quái-n y-chúng-ta-cùng-nhau-tháo-g
NhàQuê 2005

39. 224
ðông Tây 9ðông Tây 9ðông Tây 9ðông Tây 9
ð ng Tr ơng T n B u
ÐƯ NG TRƯƠNG T N B U: C Nguy n Ðình Chi u giao
cho c Trương T n B u n i ti p s nghi p c a c t i ch
hai c g p nhau nơi h p lưu v i ñ i l Phan Thanh Gi n
thành bùng binh trư c xã An H i.
Bàn-giao-xong-c -Trương-lên-ñư ng
ð u tiên là Nhà Dây Thép: Ty Bưu ði n ch có c p Ty
ch không có c p nh hơn; Vì v y v ñ ng ñ u là Trư ng
Ty dù ñôi khi ch có m t mình ông, lo i cơ quan nh ñ n
không th nh hơn ñư c n a. Trong trư ng h p như v y
ñ a phương thư ng là các Qu n xa xôi, ph i "chi vi n"
thêm ngư i không bi t có "và c a" cho ông không.
Như M hi n nay m i ngày phát ra m t t thư t , không
hi u Bưu Ði n ta có làm xu không? Và bao gi thì ñ t
"ch tiêu" ñó.
Bưu ñi n còn ph trách luôn ñi n tín, lo i thông tin bên
nây t ch t ch tè tè bên kia d ch ra ch r t ư tr n t c,
không râu hia, mũ mão gì h t, nên nhi u khi ñàng nh n
ñư c ñã nghiên c u k b n văn, ñã có "ñáp án" r i, thu
x p công ăn vi c làm ch y ri t v nơi xu t phát thì h i ơi!
Tr t qu t tr t cách xa " ngàn d m dư i ñáy bi n" và v i
góc ñ 180, lo i ph i ti t ki m ch vi t: VO DE VE
GAP... ñáp án: v ñê v g p, ph i v ri t b ng m i
phương ti n ñ c u l t, t i nơi thì ra v ñ .
Thôi-cũng-ñư c!

40. 225
Bưu ñi n còn ph trách d ch v ñi n tho i, v n y làm
NhàQuê "quê m t c c" s là khi m i t i cái x Hoa Kỳ
mà cái gì cũng máy móc, ñêm ñ u tiên l nhà, l gi gi c
không ng ñư c, sáng s m ra bưu ñi n x p hàng, có m y
ngư i ñ n trư c hơn, ch c m y bà M n y cũng ng
không-ñư c-ñây.
T i phiên NhàQuê hùng dũng ti n lên không c n chào
h i, x li n: Ai nít tê lê phôn, tránh nói dài dòng d b
ng ng.
Sau m t h i oát oát oát cu i cùng con nh cũng hi u ra,
nh có bàn tay năm ngón n m l i như ñang n m v t c ng
c hơn t c, ñ ngang l tai, con nh ch và nói: Ô v ñe.
Theo hư ng bàn tay có năm ngón mà sơn t i m y màu ñó,
NhàQuê "phát hi n" ñư c mà v sau n y bi t là ñi n tho i
công-c ng.
L i không ñư c lôi thôi gì, ph i bư c ra kh i hàng có c m
giác mình b b rơi gi a ñư ng r t là kỳ th , vì con nh ñã
g i-ngư i-k -ti p:-Nét.
Ð ng ngơ ngơ chưa bi t ph i làm sao, may quá có qu i
nhơn, ñã nói NhàQuê ñi v hư ng Ðông nên cu c ñ i
thư ng g p qu i nhơn mà.
Bà M già sau khi nhìn NhàQuê v i v ái ng i cu i cùng
ti n-t i-h i:-Ken-ai-h p-du? .
Nghe ti ng n y cũng quen quen, v n d ng h t tám thành
công l c và huy ñ ng h t cơ quan ñoàn th trong b nh ,
cu i cùng hai bên cũng hi u ñư c nhau.
Cám ơn Thư ng Ð , Ngài ñã cho con hai bàn tay v i
mư i ngón thiên th n, t i nghi p bà M ch c là l n ñ u
tiên bà nói ti ng nư c mình mà ph i quơ tay lia chia. Bà
k t lu n ch c m m là: ph i có "Cô-an" (coin) m i "ñu"
ñư c.

41. 226
Nghe nói ti n NhàQuê nhá cho Bà th y t $US 20 duy
nh t mà th ng b n g i cho d n túi phòng khi ho n n n.
B nói : Nô quê, so ri (No way, sorry) và b ñi hình như
v i v gi n d . Coi như tình hình vô phương c u vãn, h t
thu c-ch a.
Thôi thì "nô cô-an" ( No coin) thì ñi v coi như th t b i
“quàn tàn”, hay ít nh t cũng 1-0 ph n thua nghiêng v
phía ta. Bàn thua n y vì NhàQuê nh ng tư ng gi ng như
x mình Bưu Ði n lo luôn v ñi n tho i, thôi xóa bài
làm-l i.
Bưu Ði n còn có v măng ña n a ch ! Th n y: các b n
có gia ñình xa, g n cu i tháng nh gia ñình như l a ñ t,
kỳ n y măng ña v tr ch c là "Ngư i xa ta tình cũng xa
ta, nên ñêm ñêm..." Ph i không các B n có ngư i thân ñ t
nhiên thuyên chuy n, chưa thu x p k p ñ ñem b n theo,
ph i-g i-b n-l i-B n-Tre-h c-ch - n-ñ nh.
Dù sao hay dù bông hay dù cán ngoéo gì cũng cám ơn
ông Bưu ñi n, ông ñã c g ng h t s c ch m c a mình,
mong sao nh ng cánh "thư h ng l i b bì xanh" c a
nh ng ngư i ñang yêu hãy ñ n nơi nó c n ñ n và n u ông
không-ki m-duy t-thì-hoan-nghinh-ông-hơn.
Trư c ñây nhi u b n thư ng chiêu m ngư i ñ ng Bưu
Ði n thè lư i cho ngư i dán tem, nay Job ñó còn không
cho-bi t-và-khi-nào-thì-m -tr -l i?
Còn thú sưu t p tem, ñôi khi v ñư c con tem vô giá, tem
thu c lo i hàng ñ c khi nào không có ai có ñư c con tem

42. 227
như mình, ch không ph i con tem không gi ng con giáp
nào!
Các nhà sưu t p tem thích lo i tem có ñóng d u ch ng
nh n "Ngày phát hành" ho c "L n ñ u tiên", lo i tem n y
không c n ph i là tem quá xưa, m i cũng ñư c. Mua tem
vào d p ñ c bi t như v y ph i x p hàng dài mua xong li m
li m dán vào thư g i cho chính mình ñ nh n ñư c d u n
ñó-c a-bưu-ñi n-(post-mark).
Bên kia ñư ng là phòng m ch Bác Sĩ Tr n Qu T , v Bs
n i ti ng v khoa b nh ph n và sinh ñ . Nghe ñâu v
ông m t vì sanh khó cho nên ông quy t chí sang t n
Montpelier, France h c l y b ng bác sĩ y khoa t i ñ i h c
n y. Phòng m ch nơi ñó v sau phá b , b nh nhân c n,
tìm t i phía sau c a bi t th Daniel Tr n Qu T ñã nói
sơ-trong-ph n-nói-v -ñư ng-Hùng-Vương.
K phòng m ch Bs T là Ty Hi n Binh có ông cò Hu
(Ngô Văn Hu ) cái ông cò k t ñ n y là kh c tinh c a các
b n ba gai, cao b i ñ tóc dài m c qu n ng túm, cái ông
móm móm n y ưa r ch ng qu n và kéo path tóc mai
d ng ngư c ñau nh y d ng luôn. Dư i trư ng có cò Thùy
(Ph m Thùy) hát hay, trong m t kỳ thi hát cò Thùy ño t
gi i nh t, trong lúc anh Ð ng Minh Truy n c a lò Trung
H c B n Tre ñư c b nhà c võ t i ña, Anh hát bài Ông
Lái Ðò r t hay mà v n l nh gi i nhì. Khu n y v sau phá
b xây l i làm B Ch Huy C nh Sát ch c có l bây gi là
S -Công-An.

43. 228
ði ngang qua khu n y ít ai dám nhìn vào mà cũng ñ ng
qua l i nhi u l n, ñã có rào còn thêm rào k m gai móc
câu, l i còn ñính kèm theo m t ông nhát như th ñ nai
n ch ch nh t , b m t lúc nào cũng ra v "h m h " như
ngư i tr n quân d ch,-thôi-ñi-bên-kia-ñư ng-cho-mát.
Ði bên kia ñư ng thì g p Ty Ki n Thi t k bên Ty Bưu
Ði n v a r i. Cái ông Trư ng Ty ch c là t Trư ng Ð i
H c Ki n Trúc ra.
NhàQuê không rành ch c năng c a cơ quan n y và không
bi t có bà con h hàng gì v i s x s Ki n Thi t Qu c
Gia Sài Gòn không? Cái s mà m i tu n m t l n có
Quái Ki t Tr n Văn Tr ch hát: X s qu c gia giúp ñ ng
bào ta mua l y c a nhà ...r i m i th a phát l i Nguy n
Văn Ð lên ki m soát các l ng c u trư c khi quay r r
...K t qu t n cùng b ng s ..., sau có l làm ăn kh m khá
nên x m t tu n m y l n. Hu t thi t!
Ngư i chơi s thì thua quá cay cú ñòi các ... bán vé s d o
ph i-x -li n.
Cái gì mà có tính cách “tàn qu c” trong ñó, vi c bao trùm
thiên h là luôn lúc nào cũng m nh ch ch ng có iêu (ill)
ho c quít (weak). Các B n không th y bao nhiêu ñ i r i
t Bush cha ñ n Clinton ñ n Bush con khi Union Address
ñ u: Báo cáo cùng toàn th Qu c Dân là chúng ta cái gì
cũng strong,.. C T a t t c ñ ng d y v tay như bom
nguyên t North Korea n . Các ông B Trư ng Qu c
Phòng, Ngân kh , Thương M i ph i ch ng thêm m t tay
vào-gh -m i-ñ ng-d y-n i,-cho-m nh-thêm.

44. 229
NhàQuê t t máy ñi ng : Tôi ñang mơ gi c m ng dài,
ñ ng lay tôi nhé cu c ñ i chung quanh! Trong cơn mơ
th y: Trai tr quay v an toàn, ngư i ngư i có công ăn
vi c làm, th t nghi p ñ ng gia tăng, S Th t Nghi p ñ ng
có ngư i x p hàng r ng r n và ti n g i dư ng già vài
ngàn ñ ng m nh ch b ng m y trăm. God bless
everybody! Má s p nh kh u kh u: Ðang ng mà nói xàm
gì ñó? Mu n gì c nói th ng ñ ng gi b mo ó ơ ..m !...
Vi t Nam ta không ngo i l
Ty Ki n Thi t n y làm vi c ñã l m à nha! Ch chơi v i
nhà giàu , nhà nghèo c t d a mi n ti p, th y nhà giàu
mu n xây nhà, nh ki n trúc sư v ki u r i mà v n b bác,
ph i mua thêm b n v "ti n ch " c a m t quan trình ñ
l p ñ t ng i phòng ngoài m i ñư c thông c m. ð n
ch ng "thi công" thì cũng m y ông th h ch ch ng có
con ma nào t ng bư c ki m tra chuy n liên quan t i hàng
trăm năm ho c vĩnh vi n n y.
Ch c là Ông ki n thi t cũng ph trách xây m y cái c ng
r t văn hóa, mà có lúc ch nào cũng xây t theo ch th
c a ông ñ u t nh, th i ñó ngư i ta g i ông là Ð i Tá c ng,
có-c ng-ti n-nó-m i-vào!
T i n a là ñ n Quân C nh, cái nhà n y xây không ñúng
sách v , nhà gì mà c a h ng ch c ngay ngã ba, nhìn
th ng ra ñư ng Lê Văn Duy t hay nói ñúng hơn là b con
ñư ng n y ñâm vào nên chi làm ăn không khá toàn
chuy n-v -v n,-ru i-bu...
Xéo bên kia là Ty Thu Gián Thu Công Qu n, ty thu n y
luôn luôn b i thu vì NhàQuê th y ông Trư ng Ty: T. Q.
Th. hút thu c Craven"A" liên t c. Công ch c mà hút ki u

45. 230
ñó thì có nư c v con húp nư c m m, th mà không húp
nư c m m m i là chuy n có th t x "An Nam Ðô H
Ph " n y.
Chính NhàQuê năm nào cũng ñi thay cho ...ñ n "T t" ông
m t ký tôm khô thư ng h ng và c p rư u Whisky ăn t t
(100%) , còn m t ty thu n a ñó: Ty thu Tr c Thâu
Trư c-B ,-thu -gì-mà-thu -d -v y-m y-cha!
Ti p m t ño n xa hơn ñ n Quân C nh cách dinh T nh
Trư ng m t con ñư ng là dinh Qu n Châu Thành.
NhàQuê l y làm l là NhàQuê m i v a h c ñ a lý ñ d
kỳ thi tuy n ñây, trong sách nói r ng t nh B n Tre ch có
b n qu n là Ba Tri, M Cày, Th nh Phú, Sóc Sãi mà sao
nh y ra anh Châu Thành n y, thôi cũng ñư c ñông vui mà
hao.
Ông Qu n Trư ng Lê Công Ch t hóa ra là ba th ng
Thiên: Lê Thu Thiên, b n ta, th ng b n ñi chân vòng
ki ng, ñánh ping pong m i l n b b nh , nó ch y t i ñ
c u trái banh thua trông th y ñó, làm ngư i coi ai cũng
khuy n khích: B nh n a! B nh n a!
Vì nó "kh n trương nhanh chóng" nên nó "x lý" trái
banh không chính xác, trái banh v t kh i bàn ra ngoài
trong-gang-t c!(Tư ng-thu t-như-Huy n-Vũ).
Nó d t NhàQuê t i gi i thi u v i má nó, cô Tr n Th Thu,
giám th trong trư ng, NhàQuê cúi chào ngoan ngo n r t
ư là nhà quê m i lên. Dinh n y sau nhi u thay ñ i có l n
là thư vi n Trương Vĩnh Ký v i toàn các b n h c trư ng
B n Tre làm qu n th : Tr n Quang Mân, Võ Văn Hòa,
Nguy n H ng Côn, Tô Văn M ng và Phan Ng c Hòa .
Ngư i b n có tên sau cùng ñã t n n t i thư vi n n y.

46. 231
Hơi ñ i di n thư vi n là H i Ð ng T nh, cơ ch n y do
b u c ng c nháy như là qu c h i c a c p Trung
Ương:Ngh viên h i ñ ng t nh không ñư c hư ng qui ch
b t kh xâm ph m như m y ông Dân Bi u H Ngh
Vi n hay Ngh Sĩ Thư ng Ngh Vi n.
Mà c n quái gì qui ch y: Ông c u t nh, Db. Tr.. Ng..
Cha..mang ñ huy chương k c B o Qu c Huân Chương
vào ngay tr s HNV là Nhà Hát Tây cũ mà v n b tó
như thư ng, r i Ns. Nguy n Văn Ch c, Ns. Ph m Nam
Sách ñương t i nhi m mà còn chút xíu n a b t ng ra Côn
Ð o; Thì có hay không có qui ch b t kh xâm ph m có
nghĩa lý gì!
Ngày xưa lúc ñ a v Ngh viên H i Ð ng T nh chưa c m,
Ba Tri có ông Nguy n Văn Tý, ông nguyên là l c l ph
trách tu s a m t khúc ñư ng, sau ông làm th h t tóc, ông
"b " m i ngư i may khăn ñóng áo dài cho, ñ tháng tháng
ñi t nh h p ,ch không ai có thì gi r nh ñi làm ông H i
Ð ng-T nh-ch ng-ra-con-giáp-nào.
Sau n y thì kh i ngư i tranh và ông b văng t c thì. M y
ông tranh ñó vì gh c a m y ng b ngư i có h c trư ng
l p chánh quy chi m r i.
Nói b u c cho vui v y ch di n k ch l m: Chuy n 100%
th t là NhàQuê ñi làm trư ng phòng phi u kỳ b u c
nhi u th c p trung ương, l n l m nhe! Trưa có ngư i
mang cơm nư c t i cho xơi. Anh phó phòng có ñi "sinh
ho t" trư c nói: "NhàQuê này! ông c t nhiên ng i chơi
xơi nư c, chi u ký tên vào biên b n r i v trư c cũng
ñư c, h b thăm sao k h ,-k t-qu -Em-làm-r i".
NhàQuê bèn ng i g n c a s và sát vách tư ng che khu t
chút,-tránh-l nh-viên-ñ n-vô-tình-b n-s .

47. 232
M y ông ưa v ng c xưng ñ i di n dân; Ð i di n cái con
kh -khô!-Th -cũng-còn-khá!
Làm dân bi u cũng nhi u ông có tên riêng l m à nha
(nickname), t các s ki n ñ c bi t như: C u sáu Long
An, c u sáu Rolex, Dân bi u nín tè, Dân bi u ñ p phân ...,
Th Xương Chicken Soup … Ông ngh tâu t ng...Tóm l i
quỳ-(oui!).
Dinh T nh Trư ng là tòa nhà có khuôn viên r ng, có c t
thu lôi cao vì s b tr i ñánh.
NhàQuê không ñư c bi t nhi u vì ch ng ai "xin m i vào!
". Ch có m t l n vào ñư c t i sân tennis, vì có m t nhân
v t g i là Sir Thompson ñ n.
Ông T nh Trư ng Ph m Ng c Th o cho h c sinh d , ñ lé
m t, lé kim thôi cho gi ng, v tài d ch m t cách văn hoa
và ngo i giao c a các bài di n văn qua l i c a ông ñó và
c a chính ông, t c là d ch và ph n d ch.
Còn ngoài ra NhàQuê ch ngoài nhìn vào, th y con c a
T nh Trư ng cũng ñen thui, có khi còn ñen hơn con c a
dân-ñen-n a-là!
Cái dinh n y cũng còn nhi u chuy n thu c lo i thâm cung
bí s l m, nó dùng làm nơi lưu ng c a gia ñình ông T nh
Trư ng ñã ñành, có lúc còn ph i ti p ñón Nhà Vua n a:
S là năm y C ñi kinh lý thăm dân cho bi t s tình, C
ñi tàu c p (c p) c u n i làm t m Ti m Tôm thu c xã
Tân-Th y-Ba-Tri.
C ghé nhà th La Mã Sơn Ð c vi ng s hi n linh
Fatima r i C m i v t nh. Ông T nh Trư ng Lê Minh
vào th i ñó mu n l y ñi m v i C , cho ch nh trang trư ng

48. 233
Lê L i, là ngôi trư ng quay chính di n ra B H cho có
v thơ m ng, tr tình mà mát m n a.
C ñã không mát mà còn n i nóng cho r ng C không th
m t nơi là tàn tích c a Th c Dân, làm nh c C . T i t nh
thì C ph i nơi tư ng trưng cho uy quy n, dinh T nh
Trư ng là-giá-chót.
Báo h i bà t nh và m y ñ a nh không ñư c chu n b
trư c, ph i d n c p t c xu ng t ng h m, thư ng dùng làm
nơi trú n và kho ch a d tr , trong g p rút như v y nên
quên ñem vài b ñ cho tươm t t ñ vào "v n an C ".
K t qu : Nh ng vé có mang s ...b ñ i ñi trong vòng 24
gi không ñư c ch m tr và tan gi c m ng công h u.
Ông Lê Như Hùng t Như Phùng t c t c ñư c ñưa v
thay, ông TQLC n y sau v làm TMT/BBPTT, Ng Lâm
cho C . Ông trung thành, là c t tr ch ng ñ ñ n phút
cu i cùng trong lúc các "tư ng sĩ tư ng" khác thí chúa
xoán-ngôi.
Sau 1963 không nghe gì v con ñư ng khanh tư ng c a
ông-"Trung-Th n-B t-S -Nh -Quân".
Ông T nh Trư ng còn có m t công xá khác dành cho
góc B H , ngôi nhà hình bánh ú, ki u Tây, vào th i ñó ai
cũng chu ng nhà ki u Tây, ngư i ta còn nói vè "Ăn cơm
Tàu, nhà Tây ...". Ngôi nhà n y ông T nh Trư ng Ph m
Ðăng-T n-là-ngư i-ñ u-tiên-lưu-ng .
Ông T nh n y lúc m i nh m ch c còn c p b c Trung Úy
chưa ñi u ch nh k p, thăng ñ n Thi u Tá thì ông ñ i ñi, dù
sau n y ông có lúc làm t i TMT/QÐ4 . Th y có ngư i nói
Thi u Tá Ph m Ðăng T n nh n ch c T nh Trư ng là
không chính xác tìm ñ c công báo ñ th y s c l nh b
nhi m-thì-rõ.

49. 234
Ông T nh trông ñ p trai, m t h ng hào như cô gái con nhà
ñ ăn, khi ñ ng ban hi u th ñám h c trò chúng tôi, hai
tay ông ñ phía trư c ngay b ch huy tr ng pháo. Khi nói
thì hơi ngã v phía trư c, r i v phía sau như ñ l y tr n
cho có ý trong lúc ng kh u.
Duy t binh ông T nh dùng xe mui tr n, m c ñ i l , ñeo
ki m r t uy nghi ai cũng nói vì ông là Th Khoa. Không!
Th -Khoa-là-m t-ông-khác:-ông-Bùi-Dinh/K3VB.
Á Khoa ông Nguy n Văn Hi u: Ông là ngư i duy nh t
trong khóa có b ng Tú Tài 2, hai ông khác có Tú Tài 1.
Ông Nguy n Văn Hi u n y gan d , ch ng tham nhũng,
ñánh b t ng làm b t g c Qu Ti t Ki m Quân ð i b
mư n ñ u heo n u cháo. NhàQuê nói b t ng vì ông h p
báo cho toàn qu c bi t trư c m t ngày, r i m i trình k t
qu ñi u tra cho Nhà Vua sau: Ð không k p; V y m i
gan ch ! Vĩnh bi t Ông! Làm sao Ông s ng ñư c! Ô hô
vân-tán-tuy t-tan-hoa-tàn-nguy t-khuy t!
Ông T nh Trư ng T n m i sáng ñ ng hàng hiên ngôi
nhà m i tinh “Brand New” v a nói, bà v ch nh ñ n l i
trang ph c cho ông, tài x ph i ñi lòng vòng hay quay m t
ñi nơi khác cho ñư c t nhiên, NhàQuê thì trông r t rõ vì
sáng-nào-cũng-ñi-t p-th -d c-v -ngang.
NhàQuê không g i v các ông T nh là Phu Nhân như
nhi u ngư i, vì danh xưng phu nhân ch dùng cho các
m nh ph c a các quan Nh t và Nh ph m mà thôi,
thư ng là Th a Tư ng, Thư ng Thư .., t Tam ph m ñ n
C u ph m m i ph m tr t có danh xưng riêng g i b y
ngư i ta ngư ng, còn ngư i bi t chuy n ngư i ta nói

50. 235
mình n nh nh t là vi t trên gi y-tr ng-m c-ñen-như-v y.
Tương t ông Ph m Ng c Th o lúc nh n ch c v n y v i
c p Ð i Úy Ð ng Hóa ch không như trong phim truy n
ám ch -v -Ông-và-phong-g n-c p-b c-cao-hơn.
Ð i di n dinh T nh Trư ng là tòa Hành Chánh sân r ng
quá c th m c dùng ñ cho h c sinh b b m y gi h c
ñ n coi m y ng g n huy chương: Chương M B i Tinh
cho m y ông hành chánh, v y là ñ ng nóc r i, ñôi khi còn
ch y ch t ki m cái B o Qu c Huân Chương. Lèo thi t!
Nghe nói h i xưa g i là tòa B , trong ñó ch c nhi u b
l m, trong tòa Hành Chánh n y ông Phó m i là chánh
còn ông Chánh ch c lo ki m ti n bù vào kho n mua cái
gh không b , l y v n l i càng nhanh càng t t. bà
con-ơi!
Ông Phó là chánh vì Ông có h c trư ng ñ ra làm quan,
chăn dân, an bang tái th . Còn ông Chánh không bao gi
ñư c h c trư ng ñó, ch g n t n th vài ông không có vi c
gì làm, "Nhà Vua" bèn cho ñi h c Cao Ð ng Qu c Phòng,
m i khóa ra trư ng ph i ñ trình Nhà Vua m t t p Qu c
Sách-r i-ch ng-ai-xem,-phí-thi t!
Nhưng ñư c ñi h c như v y trong cái r i có cái may, có
th m t ngày ñ p tr i nào ñó trong cơn mơ ông ngo m
ñư c-m t-vì-sao-l c!-Chúc-m ng!
Vì không ñ ng môn nên ông Chánh và ông Phó ít khi h p
“Gu” nhau, ông nào cũng có võ v a b c v a th .
Dân nói: Thôi! k m y ng; Thi t m y ng lo cho dân thì
ít mà dân lo cho m y ng ñ u ñá nhau b văng mi ng thì
nhi u.

51. 236
Cái tòa Hành Chánh n y b hơn ghe chài m y l n v y mà
ch gi y t n ng quá xá ñ i, ph i ñi t ng bư c th t ch m
như rùa, chính m y ông có gh trong ñó cũng c m th y
như v y, nên bèn làm cu c c i t :
L n th nh t xây cái m t d ng ñ ai nhìn vào cũng th y
có cái gì khang khác, ñ cho r m r hơn, ph xá d c theo
các con ñư ng chánh, ch nhà cũng ph i xây m t d ng r t
là ñ ng ph c. S ban cho t p trung vô Trung Tâm Hành
Chánh, nguyên là Khám Lá cũ ñã d i ñi nơi khác, Khám
Lá ph i ñư c d i ñi vì ñ ñó nh t th y m !
Nhi u chuy n nh t quá mà!
Khám Lá có "bút hi u" là Trung Tâm C i Hu n. Khi ñ t
viên ñá ñ u tiên ñ xây Trung Tâm Hành Chánh có Nhà
Vua ñang tr vì ñ n làm công vi c danh d ñó.
Sau khi ñ t viên ñá xong, ch c không có trong chương
trình: Nhà Vua ñ n g n ñám h c sinh cá kèo chúng tôi,
nói vài ñi u chung qui khuyên: "h c sinh hãy lo h c t p,
công vi c khác có ngư i l n lo cho".
Vì ngoài chương trình nên trong lúc Nhà Vua nói chuy n
thì các quan ñ u "b ñ ng" ch y lăng xăng, vì s dân B n
Tre ưa: ... có th căn cư c có d u chu n ba cánh góc
trên bên m t, qua tr m Phú Lâm ñư c chi u c t ñ u t i
chân.
Nh v y l n ñ u tiên NhàQuê th y c n ñư c Long Nhan.
Nhà Vua có nư c da h ng hào, g y ñ p và nón n có Tùy
Viên m c ñ i l c m thay lúc chưa dùng ñ n và Tùy Viên
cũng xách m t chi c c p da cho, không bi t cái gì trong
ñó, mà khi Nhà Vua ñã th t th ai cũng mu n b chi c
c p y; Tóm l i Nhà Vua vui v ch không ñ ng ñ ng

52. 237
th nh n như lúc ñư c "b trí" ng B H . Nghe nói
trong v n y ông T nh Trư ng b Nhà Vua n n cho m t
cù hèo, tin n y không ki m ch ng ñư c nên NhàQuê x p
vào-lo i-thâm-cung-bí-s .
Khu n y càng ngày càng phình ra "chi u nhu c u công
v " nay chu n b c i t l n th hai cũng là l n cu i cùng
cho ráp nhà ti n ch ñ có ch ai mu n ng i chơi xơi
nư c hay chu n b ng i chơi xơi nư c thì ra ngoài hóng
gió, hư ng khí tr i, ñ trong n y ngư i ta ki m chút cháo
gi i lao.
Nhi u Ty m i như Ty Công V ch ng h n, chu n b hay
ñã b t ñ u n m "ní n ch" t ng em m t, v tu ng chưa
xong thì các ngư i th di n ñ ng lo t nh l bư c xu ng
m t-cách...
Môt tòa nhà kiên c sau lưng tòa Hành Chánh là kho b c.
Ty Ngân Kh là ngu n xăng d u cho c xe, không có nó
m i ho t ñ ng tê li t t c thì.
ð ng ti n ti n hóa qua nhi u giai ño n ñ n th i ñi m ñó
kho b c ch a ti n gi y, lo i tín ch n y ñư c mư n in
mú tí tè ñâu xa l m, s ngư i ta c p dê, ch như xa xưa
ti n là mi ng ngao, mi ng xò nhi u như Ba Tri thì cái
Ty Ngân Kh làm sao mà ch a ñây cà? ch c ph i xung
công-thêm-các-lò-vôi.
Kho B c có m y l p khóa, khi m ph i có ñ nh ng
ngư i th m quy n m i h p l ph i, v y mà th nh tho ng
cũng có vài v th t k t, ch c ngư i ta tròng tréo sao ñó.
Ch -cho-chút-"chiêu"-chơi-ch !

53. 238
Vài năm trư c t n th , Ty Ngân Kh còn thêm vi c phát
ti n cho Thương Ph Binh, Cô Nhi Qu Ph n a ch ! Ba
tháng m t l n ngư i th hư ng x p hàng ng i ñ i c ngày
ñ ñư c kêu tên lên l nh s ti n còm cõi v nuôi con. Khi
ti p c n ñư c ngư i ñ m ti n r i, b ra l nh gi nón lá cho
ngư i ta xem b ng, coi có b u hay chưa! D t nhìn gân
c bi t li n c n gì coi bên dư i! Ch c năng ngân kh v y
sao?
M t Thám Sinh Lý! Phát sanh nhi u t n n ñ có cái ...mà
ăn.
Cũng trong khuôn viên Tòa Hành Chánh n m v tay ph i
t trong nhìn ra là Ty Thông Tin. Mõ nhà ta có r t lâu ñ i
t Tr n Chánh Thành..Tôn Th t Thi n..Ph m Thái ...t i
c u m Hoàng Ð c Nhã. Mõ nh sáng d nên l p l i
không bao gi sai sót cho ñ n d u ch m, d u ph y nh ng
b n tin t trên ñưa xu ng nào: Thi t h i không ñáng k ,
..ñư c ñ ng b n mang ñi .., t c ph i hi u r ng ñ m th y
r t-nhi u,...ch ng-có-gì-ñ -ñ m.
Sau có thêm ñài phát thanh và anh Tài, anh c a h a sĩ
Nguy n Hê, gi ng ñ c ñư c ưa chu ng ti p t c th ng lĩnh
ñ a h t "xin v n nh v a ñ nghe ñ kh i làm phi n hàng
xóm ñang c n s yên tĩnh ngh ngơi:.
Cũng ñ i di n Tòa hành Chánh và cách dinh T nh Trư ng
m t con ñư ng, NhàQuê s tr l i Ð i L Ðinh Tiên
Hoàng n y l n n a trong ph n nói v nhóm ñư ng theo
hư ng B c Nam. Cái mà NhàQuê g i là ñ i diên ñó là: S
C u H a. Thư ng th y ñó là ch r a xe cho các ông l n,
t i vì dân chúng ưa t ch a l a b ng ñá l nh c ly c i m i
ñã, nên ông ch a l a không còn vi c ñ làm. hông bi t
ch a l a ta có ph trách vi c v t ngư i ch t ñu i và c u
ngư i-k t-trong-thang-máy...-không-cà.

54. 239
Thôi thang máy m ñư c r i thì mình ñi cho thi t l , nãy
gi NhàQuê c g ng ñi không có ti ng ñ ng qua khu v c
mà ch nào cũng treo b ng "Vô Ph n S C m Vào" n a
nho n a nôm, có nơi vi t "không ph n s c m vào" còn
nghe ñư c chút nhưng cũng còn vi ph m Nhân Quy n,
không có vi c c n, t i lui ch ñó làm ñ ch gì cho b h i
gi y c t xanh c t ñ , câu văn nghe thi t là l p ngõ rào
ñư ng, sao không th y ai ñ ngh "s a ông Th " l i là "Có
vi c c n, xin m i vào" th hi n ñư c tính "Công B c c a
Dân" nghe mát b ng h t s c.
Khu gì ñi qua v a teo v a xón, rét quá! T h u NhàQuê
không dám gi n m t n a: Gi n M t Khó Làm ..Ru ng!
Phg ơi! xin ñ ng ñóng c a và cũng ñ ng c t ñ t dây
chuông ñi n, dù Phg không có m c ng cho NhàQuê vào
chúc t t và "h i thăm s c kho " thì NhàQuê cũng ñ ng
ñây g i cell phone, n u phone reo th y ID mà không ch u
b t-thì-NhàQuê-la-làng-cho-mà-coi!
Nh Phg bây gi t i phiên Nhà Ngươi lên ti ng con gà
mái gáy ñi! Cho trên trang BenTreHome ñư c Âm Dương
ñi u hòa, cho thu n l Tr i và h p lòng m y ngư i B n
h c cũ, Nhà Ngươi CaLi ch ñâu xa, NhàQuê có ñ info
k c email, tr n làm sao cho thoát, NhàQuê s lì trên
con ñư ng Trương T n B u g n ngã ba vô trư ng Bác Ái
n y, cho ñ n khi nào Nhà Ngươi n p c ng m i thôi! .....
Nhà Ngươi im l ng ñóng c a NhàQuê n m, ng i, ñ ng
nh t ñ nh ch cho ñ n khi nào Nhà Ngươi ra m i thôi, khi
ra nh b o ñ c phu quân ra cùng cho m i ngư i bi t qu
th t ñúng là K m. NhàQuê ch ñ n th ng l i hoàn toàn
m i-chùi-b -ño n-n y.-Time-out!...................

55. 240
Rõ ràng là làm b im lìm ch ta nghe có ti ng r c r ch
tr ng như là ñang so n gi y t , thôi ta ñi ti p ñ l i máy
ghi có censor c c nh y bi t ñâu s ch p ñư c danh sách
nh ng tên nào ñã t ng ch n ñư ng ñưa th nh nguy n thư
hay t i h u thư.
Ðó! Ta nh c l p r i ñó, n p danh sách lo i t i m t cũng
ñư c! Ch c s có kh i ñ a t i tăm mày m t.Máy t ñông
b t-ñ u-ch y-.....
Ít bư c là t i ngã tư Trương T n B u- Ngô Quy n, n u
nhìn ra hư ng trư ng Tân Dân hay hư ng b sông các
B n s nhìn th y b n Võ Th Nga và Tám Xù Thinh) t
lâu sát cánh v i v anh hùng Ngô Quy n ñang ñánh ñu i
quân Nam Hán.
Qua kh i ngã tư m t ño n ng n bên tay m t có cái nhà l u
technic-color cho M mư n nên tua t a gươm ñao, thu
m i c t có con nh con ch nhà: Nhg, làm ñiêu ñ ng
Nguy n Duy Liêm, Gã c l n Goebel qua l i ngày m y
l n c nhìn cho ñư c hình bóng ñen cùng màu v i Gã.
Ngôi nhà n y c t ăn gian ra mé r ch c u Nhà Thương thái
quá, m y l n NhàQuê bơi "du thuy n" ngang qua, ph i
dùng h t s c bình sanh mong nhanh chóng qua kh i vùng
nư c ñ p m nh, do khúc sông cong qu o làm tăng thêm,
s ngôi nhà nghiêng ñ b t thình lình.
Hơi xéo bên kia ñư ng là khu nhà th y Thu n, khu quí
t c: Nào các tên ñương th i l ng l y như Bs Nguy n Văn
Thơ, Ts xã h i h c ngh sĩ Phan Th Nguy t Minh, bà
Nguy n Văn Là,...

56. 241
Trong l p NhàQuê ng i c nh Nguy n Văn Cao em Bs
Nguy n Văn Thơ, nó lí l c trên NhàQuê m y b c, nó nói
ti ng Tây nhanh hơn ti ng Vi t, th y nói ti ng Phú Lang
Sa nó "ti p thu" ñư c còn NhàQuê thì không. Ít lâu sau nó
ñi du h c bên Tây, bi t vô âm tín t ñó.
Nó chưa bao gi r NhàQuê v nhà chơi, ch c nó ng i
NhàQuê b l c vào m t th gi i khác t i nghi p.
Chuy n có th t 100% là vào th i vua trư c, bà Ngh Sĩ
lúc ñó ra tranh c Dân Bi u, th i y không có Thư ng
Ngh Vi n, bà tranh c v i m t ông tên là Nguy n H nh
Uyên Minh, hai ngư i ñ u tên Minh m t nam m t n .
Ông Thông Tin ñi u khi n bu i ra m t và tranh lu n, láu
táu th nào mà khi gi i thi u bà thì ông Thông Tin l i nói
: Kính m i bà Nguy n H nh Uyên Minh ra phát bi u, bà
không ra, nh t ñ nh không ra, còn b n NhàQuê h , h
m y l n ñ báo cho ng bi t " s c " mà ng t nh bơ.
Cu i cùng th y bà không ch u bư c ra và gi t mình nh
l i ông bèn xin l i; Chút xíu n a b cú trán.
Ðư ng Trương T n B u ñ n c u Nhà Thương thì h t;
Nhưng con ñư ng n y còn ti p t c ñi theo hư ng c a nó
ñ ñ n nơi mà chi c c u ñúc n y mang tên, ñó là b nh
vi n-là-nhà-thương.
Qua kh i c u là khu ăn h c, nhà nào cũng có ngư i sáng
chi u c p sách ñ n trư ng Trung H c và thay phiên nhau
ph giúp trông coi c a hàng c a gia ñình buôn bán trong
hai nhà l ng ch , cho ngư i kia t i gi vô trư ng, xóm
ñông-vui-thi t.

57. 242
Ch Ngã Năm là nơi g p nhau c a con ñư ng Trương
T n-B u-n i-dài-v i:
- Con l ñá ñ n i nơi n y t i ñư ng Hùng Vương n i dài
t c t i b sông, ch y qua khu nghĩa ñ a mà nay th y toàn
nhà c t theo l i cư xá và ngang qua chùa Viên Giác, c nh
ñư ng-có-cây-da-già-l m-mu n-rũ!
- Con l nh ñi Bình Phú, quê Nguy n H ng Côn,
Nguy n Th H u.
N u khi nào các B n có ai g p ngư i Bình Phú nh h i
dùm NhàQuê v "Trâu Bình Phú" là sao ñ ti n s nói
thêm, con l nh ñó g p l i ñư ng mé sông kéo dài t i
ngã ba Rùa.
Con l nh n y ngày nay ñã n i r ng ra làm con ñư ng ñi
ra phà Hàm Luông (trong h th ng liên t nh l 6) thay th
cho ñ i l Hùng Vương n i dài qu ng t c u Ki n Vàng
qua c u D u, qua bi t th Daniel Tr n Qu T , vì qu ng
ñó sát b sông ñ i l b s t l r t n ng, có nơi “con
ñư ng xưa em ñi” bi n m t h n, C u D u gi ch là m t
cây-d a-b c-ngang-con-r ch!
- Con l ñ t d n vào Thánh Th t Cao Ðài, con l n y cu i
cùng g p l i ñư ng Trương T n B u n i dài hay L ðá
ð ñình Bình Nguyên. Trong khu v c Thánh Th t cũng
không bi t bao nhiêu là b n t xa ñ n: H Nguy t Tâm,
H H o Hi p, H Ð c T n, Huỳnh Minh H i, Dương Văn
Tươi ... m t vùng thanh t nh. Nhà th y H không xa nơi
ngã r vào là bao.
L n ñ u tiên ñ n B n Tre, NhàQuê ñã ñi trên con ñư ng

58. 243
l ñ t n y, NhàQuê theo Ba ñi hành hương v Tòa Thánh
Cao Ðài B n Tre. H phái tách ra sau l n giáng cơ bút
cu i cùng c a Ng c Hoàng Thư ng Ð mà h phái B n
Tre tuân th l i d y c a Ð ng Chí Tôn.
H i Thánh dư i quy n ng h Ð c Giáo Tông Nguy n
Ng c Tương không ph i là chi nhánh c a Cao Ðài Tây
Ninh như nhi u ngư i cho là.
Ð i Ð o Tam Kỳ Ph Ð ho ng khai kh p mi n Nam, ra
t n-các-t nh-mi n-Trung-xa-xôi.
- ðư ng Trương T n B u n i dài hay L ðá ð : Kh i
ch Ngã Năm ñôi chút bên trái là b nh vi n t nh, b nh
vi n công còn g i là nhà thương thí, tuy nhiên cũng có
m t s phòng ph i tr ti n, dĩ nhiên ph c v chu ñáo hơn.
B nh nhân ñư c các Soeur chăm lo v m th c dù ñ m
b c nhưng có còn hơn không! Các Soeur còn m t ñám
con m côi ph i nuôi bên dãy ñ i di n nhà thương.
Có lúc b nh vi n m r ng làm b nh vi n Dân Quân Y
ph i h p, nhi u khu tr i ñư c xây thêm nên khu nhà xác
b y gi l i n m gi a, ch không ph i “sau nhà thương
là nhà xác” trong câu ñ gài b y: “Sau nhà thương là nhà
gì?”. Tr l i sau nhà Thương là nhà Chu. Tr l i cách nào
cũng b tr t.
Nhi u b n là Bác Sĩ, Nha Sĩ, Dư c Sĩ, Cán S , Chuyên
Viên..sau khi thành tài v ñây ph c v t nh nhà! Hoan hô
quý b n m t phát! Trong nhà thương có nhà sanh, m y tr
em chào ñ i ñây trông sáng láng hơn dư i quê b i ph n.

59. 244
Kh i b nh vi n b t ñ u là l ñá ñ , t ño n n y NhàQuê
t m g i là L ðá ð cho ti n, g p gh nh, m p mô không
kém gì ñư ng v các qu n.
Các b n s th y l i khám lá, ra ñây r i khám ñư ng xây
trông kiên c hơn, nhưng nói chung nhìn vào là th y tè.
Thôi ráng gi ñúng lu t l giao thông: Ði tay m t m i
kh i lo ... Nghe nói kho ng n y có tu vi n B ch Vân,
không bi t có ph i v y không, vì NhàQuê ít d p tr l i ñây
và cũng nghe nói b n Nhan Khương, con c Hi u Trư ng
ñ u tiên Nguy n Văn Trinh, b n có t c danh là Ki m,
xu t gia tu t nh trong khu v c n y và ñã có nh ng sinh
ho t t thi n, xã h i tích c c. NhàQuê c m ph c ngư i
b n trư c ñây ch ng bao gi làm-mích-lòng-ai!
Xa hơn g p l i l ñ t t thánh th t Cao Ðài nh p vào ch
ñình Bình Nguyên, v a qua kh i ñình chút xíu có m t
c ng khá l n; Ðó là m t b ph n c a con r ch c u Nhà
Thương sau khi b chia năm x b y, nhánh n y ñ n ñây
chui qua c ng r i, ca bài Sơn Ðông Hư ng Mã th ng lên
cánh ñ ng khu v c xã Sơn Ðông nơi có sân bay, h p cùng
vài con r ch khác t o phù sa và nư c ng t cho vùng trù
phú-ñó.
L ñá ñ t ñây ñ ñi có tr ng me cách kho ng ñ u nhau
c hai bên ñư ng, có l n NhàQuê cùng b n ñ ng hành ñã
ñ m trên ñư ng có bao nhiêu cây me như Tr n Văn Tr ch
ng i xe l a ñ m tr dây thép: 1, 2, 3, cây, 4, me, 5, n y, 6,
ng t, 7, nh ,8, nha, 9, m y! ….

60. 245
Không xa ñình Bình Nguyên bao nhiêu s ñ n g p liên
t nh l 6 t M Tho qua hay t Ngã Ba Tháp lên cũng
v y; Nơi ñó g i là ngã tư Phú Khuơng.
Trong khu v c ngã tư Phú Khương n y có b n xe ñò ñi
các qu n, ñi Sài Gòn, trư c khi xây ñư c b n xe n y các
xe ñò ph i dùng các con ñư ng quanh ngã tư Phú Khương
làm b n.
Riêng b n xe ñi Ba Tri ñã l m truân chuyên, NhàQuê
ñư c bi t nh ng nơi sau ñây ñã t ng dung làm b n xe ñò
ñi Ba Tri: Bùng binh An H i, khu g n Nhà Ðèn, ñư ng
Trương Vĩnh Ký, bên kia ñ u c u Cá Lóc, khu ngã Ba
Tháp,-ngã-Tư-Phú-Khương.
Ti p t c con ñư ng ñá ñ ñ n tay b t m t m ng v i
ñư ng Nguy n Hu n i dài t i ngã tư Tú Ði n: Cái th
tr n gi a ñư ng ( Midway city) n y lèo tèo vài cái nhà mà
cũng có ch , có bán nư c ñá bào, ñá chanh, nư c mía
ép...ði b t H u Ð nh ra ghé làm b y m t ly cho c ng
c a, r i ñi ti p vô ch ăn bánh mì xíu m i th t...
Ði ti p kho ng còn l i, ñ quên m hôi ñang ñ ư t áo và
ñư ng v n còn xa, b n ñ ng hành ra câu ñ ; Ð r ng:
Làm sao nhìn m t cây bi t cây ñ c hay cây cái. M i các
B n-tr -l i,-s -gi i-ñáp-sau...
V y là chúng ta ñang cùng ñi trên mi n quê th t s , không
có chút gì thành th , bên trái là ru ng bên ph i vư n xen
k vài khu hoa màu: dưa leo, dưa gang, ñ u bún, kh

61. 246
qua...t t c xanh mơn m n, m t s ñang ñ hoa vàng,
c nh bên s p thu ho ch.
Món kh qua d n nhân th t có chút v ñ ng, v y mà ai
nh c t i là thèm. Lá kh qua n u canh tép cũng h p d n
không kém: M i viêc xong xuôi th lá vào là nh c xu ng
ăn ngay… v a lua, v a th ra khói! Ch n u ninh thì
ch ng-khác-nào-thu c-B c.
Có vài con l nh , nhi u khi là b vư n n i vô con ñư ng
ñ t ñ n y ho c ñ u kia n i vô v i t nh l 26 ñi Gi ng
Trôm Ba Tri. Nh ng con l nh mang v thơ m ng c a
mi n quê êm , thanh bình.
NhàQuê ñã ñi qua con l ñ n An Hòa g n nơi có ñư ng
xu ng b n ñò R ch Vông: Ð ng trên c u cây tì vào tay
v n nhìn dòng nư c r ch c u Gò Ðàng u n khúc ch y qua.
NhàQuê cũng ñã ñi trên b l nh d n t con ñư ng ñ t
ñ ñ n g n hãng nư c m m trên b sông, khi g p l i t nh
l 26, bên trái có ngôi nhà g ch b hoang vu, um tùm
nh ng tranh. Bên ph i là khu vư n d a tơ mà có l n
ngư i ta dùng làm nơi c m tr i cho Thanh Niên C ng
Hòa: Th lãnh Ngô Ðình Nhu ñ n hu n th ñi trên DS-20
ch y b i m t tr i, ñám v sĩ vũ trang ñ i m i t i t n răng,
con l n y cũng thơ m ng không kém ai!. Thôi g i chúng
là "con ñư ng tình s n m ñây" cho nó có v nh c th i
trang vào lúc ñó!
R i cũng ph i t i nơi, ñư ng ñ t ñ nh p vào t nh l 26
g n Ch Gi a Phú Hưng (Xã Phú Hưng có ñình Phú T ,
trư c sân ñình có cây mai s ng th hơn tri u Nguy n).

62. 247
Qua khu tr ng hoa Lài thơm ph c dù ñư c bón phân có
mùi h t s c trái ngư c.
Hoa lài ñư c dùng trong thu t u p trà thơm, hoa lài ngoài
hương thơm còn có màu tr ng th t ñ c bi t. Có câu ví:
"Ti c thay cây qu gi a r ng, ñ cho th ng Mán th ng
Mư ng nó leo" ñ ám ch m t s ki n l ch s . Mi n ñ ng
b ng ch t phát hơn, ít văn chương hơn khi ám ch tình
duyên không cân x ng, cô gái thanh khi t mư t mà so v i
chàng trai ô d , c c m ch hay dùng ngư i tài không ñúng
ch b ng câu ví dân-gian:-"Hoa-lài-c m-bãi-c t-trâu".
Các b n Phú Hưng Ch Gi a ñi h c b ng xe ñ p và v
nhà, có khi r b n v h c tây n a cà; Ph i không Dương
Thành-Năm:-Năm-Nheo?
Con ñư ng ñ t ñ gi ng như ñư ng vòng ñai trong các ñô
th m i tiên ti n, t ñư ng vòng ñai có ñư ng r qu t ñi
vào trung tâm thành ph , không bi t phóng ñư ng n y
ngư i ta có tiên li u giao thông m c c i như ngày nay
không-hè!
NhàQuê 2005

63. 248
ðông Tây 10ðông Tây 10ðông Tây 10ðông Tây 10
ð ng Ngang Dinh…
ÐƯ NG NGANG DINH PHÓ T NH TRƯ NG: T o v i Lê
Văn Duy t thành ngã ba, qua c a vào khu trung tâm
hành chánh r i Ty Ngân Kh ñ n g p, th ng góc v i
ñư ng Ngô Tùng Châu t i ch có Ty Canh Nông là
h t.
Khi còn Khám Lá con ñư ng n y t p n p nh ng ngày
có thăm nuôi, sau n y vào nh ng tháng thu c tam cá
nguy t phát ti n cho thương ph binh và cô nhi qu
ph t sĩ.
Ngoài các d p y ra nó như con ñư ng n i b các ty,
s , cơ quan trong khu v c bao quanh tòa hành chánh.
Con ñư ng ñó có l không còn tên g i riêng t khi b
Khám Lá; N u có ñi n a: Quý ông Phó T nh Trư ng
có công th dành cho quay c a ra ñây, cũng chưa ch c
gì nh !
NhàQuê 2005

64. 249
ðông Tây 11ðông Tây 11ðông Tây 11ðông Tây 11
ð ng Gia Long
ÐƯ NG GIA LONG: G i ñ u lên
ñư ng Nguy n Trung Tr c c p hông
r p hát C ng Hòa, cái r p hát ñã nói
là chuyên tr phim n Ð ñó là
chuy n v sau, trư c ñó r p có tên
C nh Xuân (?) th nh tho ng có các
ñoàn c i lương t Sài Gòn xu ng
trình di n như các ñoàn Hoa Sen,
Nam Phong... có các cô ñào v n trò
ph c ra ca tân nh c trong gi t m ngh gi a hai màn di n,
các bài ca ñang th nh hành, ch c có l theo cung cách n y
mà v sau Thanh Nga m i n i ti ng v i b n tân nh c Mưa
R ng.
V i nh ng ñoàn x x hơn thì r p quá nh , ph i di n trên
sân v n ñ ng, s ñư c nói ñ n trong ph n nói v ñư ng
Tr n Qu c Tu n, lúc ñó chưa có r p L c Thành. Không
bi t ñoàn Kim Chung ti ng chuông vàng Th Ðô có
xu ng B n Tre l n nào không h ? N ngh sĩ Kim Chung
và các ngh sĩ khác trong ñoàn ca v ng c b ng gi ng
B c.
Ngang hông r p, bên kia ñư ng là khu trư ng h c m i
c a trư ng Trung H c Ki n Hòa, tên v sau c a trư ng
Trung H c Công L p B n Tre. Trư c kia khu n y là s
thú mà ngang r p C ng Hoà là chu ng c p và chu ng sư
t .

65. 250
H c sinh trư ng Trung H c Ki n Hòa hi n th y m , ch c
thu n r i, ch không th so sánh v i ñám chúa Sơn Lâm
hung hãn kia. Con gái cũng v y t m y ch c năm nay, các
cô chưa có ai n i ti ng là Hà Ðông c , h ng tin các B n
c xem hình dù ñã sáu mươi, cao hơn ho c th p hơn chút
ñ nh mà các c "cô" y v n còn nét ñáng yêu, dân B n Tre
ph i v y tr lên ch ! ch ph i "ngư i phàm" ñâu nà!
Ðư ng Gia Long kh i ñi t ñó cho t i g p ñư ng Ngô
Quy n kho ng g n c u qua Cù Lao Dê. Ði trên ñư ng n y
có lúc ph i ñi tà tà có lúc ph i g p rút như s ma.
V a kh i hành t i m t ño n không xa bên trái là nhà Bác
Sĩ Mãnh, v Bác Sĩ n y làm trong B nh Vi n T nh cùng
th i v i Bs Tr n Qu T .
NhàQuê không nh rõ là nhà n y có khác v i công th
dành cho Trư ng Ty Ti u H c không hay ch là m t: ông
Trư ng Ty Tr n Bá An mà trư c ñó là ông Trư ng Ty
Dương Thành M u, thân ph b n Dương Bích Liên: Cô
b n n y thư ng hay ñi ñư ng t t, nghĩa là không ñi c ng
chánh mà ñi nh trư ng N Ti u H c vào b ng c a hông
nh xíu, thư ng không cho h c sinh ñi, n u cho ch c có
kh i ngư i, có khi cô b n ñi lòn qua nhà th y Bùi Văn
Dương ñ i di n nhà cô.
G n ñây th y có ngư i tên là Trương D. Bích Liên vùng
Edna, Minnesota không bi t có ph i là cô b n ñã ñ i h
hay không vì cô k t hôn v i th y Trương-Phan Nam-
Minh, giáo sư c a Trư ng Trung H c Ki n Hòa.

66. 251
Nghe nói giáo sư Minh có võ, vì nghe ñâu thân ph th y
là võ sĩ ñã t ng thư ng ñài (Rock Cư ng??) ch nghe
không-bi t-th c-hư!-cũng-ch ng-dám-th -th y.
Có l n NhàQuê và ông B nTre nghe nói th y Phan Thanh
Thiên có võ, th y là ngư i Hu d y Toán ch ng bao gi
cho x hơi dù là các l p bên c nh ñang liên hoan T t;
nhưng th y cũng ch ng b t bu c ai h c, nghĩa là ai h c thì
h c, ai mu n ñ c sách hay làm gì tuỳ ý nhưng không
ñư c b l p ñi ra ngoài, vì là năm ñ tam nên ai cũng x
hơi-sau-kỳ-thi-THÐNC-khó-th y-m !
Qua lo t bài Nh ng "ngôi trư ng xưa Em h c" NhàQuê s
nh c l i chuy n thi c n y. Ch có m i Nguy n Trư ng
Ch ng là nghe th y gi ng, ông BenTre và NhàQuê làm
như ngư i chăm h c lên ñ ng sát bên th y ghi chú, vì n u
bên dư i nói chuy n l n thì th y gi ng nh l i, có khi nói
th m trong mi ng, th y ñâu có bi t ý ñ ñen t i c a hai ñ
ñ qu quái n y, b t thình lình hai ñ a nhanh chóng lòn
tay qua gi a háng c a th y ñ nh nh c b ng th y lên.
Thưa các b n không ph i chung l p v i NhàQuê là: th y
xu ng T N, không nh ng hai ñ a mà c ñám nhào lên
ph -cũng-ch ng-h -h n-gì!-Th y-có-võ-th t.
Sau n y nghĩ l i t trách mình sao vô l như th ! Kính xin
l i th y nơi ñây, bài n y! Càng h i h n hơn khi mà sau
n y c hai ñ a ñ u bư c vào ngh giáo.
Th y không qu ph t gì c , cũng ch ng tr ñi m h nh
ki m; Nghĩa là coi như Pha! ... th t là nh t qu ...mà!

67. 252
Nhà th y Bùi Văn Dương c nh và cùng phía c ng trư ng
N Ti u H c, c ng n y quay ch c ra ngã ba và nhìn th ng
xu ng hư ng B n L h ng gió N m, B n H Văn Phư c
tr h c nhà th y Bùi Văn Dương, v T ng Giám Th ñ u
tiên c a trư ng công l p, T ng Giám Th là ngư i n m
gi gi ng m i k lu t trong trư ng, ai cũng ngán mà b n
H Văn Phư c g n m t tr i v y không bi t có nóng
không hè? B n Phư c nói có l n lén th c t p thu c lào
hay rư u thu c gì ñó mà-chèo-queo.-Hú-vía!
C theo con ñư ng Gia Long n y d c theo vách tư ng
khu trư ng h c s g p c ng Trư ng Nam Ti u H c, c ng
n y nhìn th ng ra b n xe ng a t c ñư ng Huỳnh Văn S c,
t c ng nhìn vào là c t c , hình như chung cho c khu
trư ng? Văn phòng Hi u Trư ng trư ng Nam Ti u H c
Phan Thanh Gi n thì gi a dãy sâu bên trong , trư c c a
có cây dái ng a, cây to có th t i vài trăm năm tu i, thân
g ch c, suông ñu t, g có th x p lo i danh m c,
NhàQuê th y hình như ch có m i cây n y trong khu v c?
Tên cây như v y vì trái c a nó r t tư ng hình, có l n b
th ng b n nào chơi ác, qu t vô môi m t chút bông khô
như cánh chu n c a cây n y làm mi ng NhàQuê ñ ng t i
m y ngày. Chán quá nhà ngươi dái ng a ơi!
Nhìn cây c t c không b n nào quên ñư c bu i chào c ,
hát qu c ca xong, h c sinh Ti u H c ñư c vào l p.
Trung H c ñ ng hát l i, qua l n th ba bên n vào l p,
bên trai quỳ g i hát ch riêng l p NhàQuê ñư c ñ ng, quỳ
ñ ng cùng hát, xong l p NhàQuê cũng ñư c "Ô Giơ Nu"
ñ ng-h ng.

68. 253
Không ti c v hát mà ti c b ñ m i i và m t m t v i
m y em Ti u H c v i các "em" N cùng nhà trung h c.
C t-c -ơi-ta...
T i bây gi ñã n a th k sau, NhàQuê cũng chưa hi u là
hát sai ch nào mà chưa ñư c xem là ngư i l n?
Qua kh i Ti u H c ñã bư c vào c a Kh ng có hai câu
ñ i: "Trư c noi gương ti n b i, sau n i chí c Ngô", mà
ph i quỳ sân Trình hát qu c ca, ch c là không dám ghé
con nh Mư i bán gu c m t th i gian vì th nào nó cũng
hay tin anh nhà quê ñeo "Ăn Sin" THB có hai bông lúa
vàng bao quanh, cũng ch là ngư i phàm thôi, không ph i
trên-thiên-ñình,-cũng-cá-mè-m t-l a,-quê-thi t!
T i ngã tư Gia Long- Phan Thanh Giãn, m t góc là tr i
lính, m t góc là trư ng C ng Ð ng D n Ð o, góc th ba
là trư ng Trung h c chi m ng trư ng Ti u H c Phan
Thanh Gi n, góc sau cùng ngư i ta ñang c g ng ñào x i
hơn c năm tr i m i ñánh b t ñư c m y ngôi c m quá
v ng ch c ñ làm cây xăng, không bi t cây xăng giá tr
hơn nh ng ngôi m có trư c c th i Gia Long T u Qu c
không-các-ông-kh o-c -nh ?
Cây xăng ñó là nơi phóng viên Kim Ngân ñ ng làm m t
pose ñã post trên BenTreHome. Ð t còn dư ngư i ta xây
m t ký túc xá cho n sinh; nhưng ít ai ñó, s ma và s
ñ th .
Kh i ngã tư k ti p, ngã tư Gia Long-Lê Văn Duy t, bên
ph i là khu gia binh, nơi cư ng c a v con lính và v con
c nh sát Nơi ch n tính th i gian t ng ngày, trông ñ u

69. 254
tháng ch ng mang ti n v , thay vì nuôi con có khi h p
nhau ñánh t s c gi t th i gi , ñ t vài ch n k như tiêu
tháng lương, nơi ch n ñ u tháng huy hoàng, gi a tháng ñã
ñiêu-tàn-cơm-cá-kho-qu t-là-may-l m-r i.
Ðó là nói v c p th p sát m t ñ t, ch bà nh tinh Ph m
Văn Ð ng thua su t ngày ñ ng d y vung vai: "B a nay
ñen quá làm h t m y th ng quân d ch". V y là khi nào bà
không ñ bà chơi h t m t ti u ñ i lính ki ng! sung th t.
Ti n ñâu mà bà chơi bài ki u ñó, xem ti n như rác!
Bên kia là Khám Lá, gi a ch n ph n hoa ñô h i mà m c
lên cư xá n y toàn b ng v t li u d cháy và k m gai m y
l p, ngang qua ñây th nh tho ng nh n ñư c mi ng gi y vo
tròn nh v i l i nh n gia ñình xin ít ñ dùng ho c ít
ñư ng, tóp m bù vào s năng lư ng mà dưa m m trư ng
kỳ không ñ calorie, gi b c t dây giày bata lư m làm
phư c!
Sau khám lá d i ñi có nói trong ph n ñư ng Trương T n
B u, trong kho ng n y có nhà th a phát l i Ph m Văn
Tr ng mà v sau b n Ph m Kim Ðê n i nghi p. G n như
c con ñư ng Gia Long ñ u có tr ng bã ñ u riêng khúc
ñư ng ñó ngư i ta tr ng nhi u nh t, NhàQuê không hi u
chúng có công d ng gì cao c không, ch thân cây cho c i
còn chưa ñư c; v y mà nhi u nơi tr ng nó l m, nh t là
ch ngư i ta vi t câu kh u hi u: "Nơi ñây ngư ng c a
Quân Ð i".
Cây n y thi u cha gì, ch y cùng ñư ng! Ông BenTre và
NhàQuê t ng ken hai manh chi u n m ñ c sách ch
.... cơm dư i tàng ñám bã ñ u; V y thì nơi nào có cây

70. 255
bã ñ u nhi u thì nơi ñó m t t do hay s p m t tư do nói
văn-hoa-là-t -do-h n-ch .
Ði c nh khu vư n m u c a Ty Canh Nông ñ u ñư ng
Ngô Tùng Châu m i th y tr ng t a có khoa h c, ñ y ñ
phân bón và chăm sóc thì năng su t s khác xa v i mi n
quê t i tăm su t-ñ i-con-trâu-ñi-trư c-cái-cày.
Cu i ñư ng Gia Long ng b i hai ngôi nhà b t ch ng!
Theo ñi m ch c a BenTre, NhàQuê s ñánh dây nói cho
b n Bùi th Ng c Y n t n x Nh t Nhĩ Mang ñ ph ng
v n, th t ra Xuân Thu nh kỳ NhàQuê ñ u có ñánh dây nói
trư c thăm h i-b n-bè-sau-thăm-th y-Tr n-Kim-Qu .Cái
b n Y n n y kỳ l m à nha! M y quý t ñ u t t nghi p
trư ng n i ti ng c MIT á, mà NhàQuê b o b n nói m y
ñ a nh ch cho cách vào lư i nh t banh c a b n bè,
ñương s b o m c gi cháu n i ngo i; Ráng sanh thêm
n a các cháu, có-bà-gi -cho!
H i v y ch làm sao ñ c ñư c? Ðương s nói lâu lâu bi u
m y ñ a nh in ra! Tr i ơi! bây gi ngư i ta dùng máy
su t-r i,-ñ ng-ñ p-lúa-n a!
V y mà tin bên nhà b n bè t ch c t t niên h p m t l i
hay ñư c; H i ai nói mà bi t? Nói: t i con Nga, con Mai
nói, cũng-nhanh-thi t!
Lâu lâu ñương s th y NhàQuê ít lên máy bèn kêu qua s
NhàQuê ñi b t t , vì bi t NhàQuê xưa rư u chè u t , nay
có th nh y d ng cái là xuôi tay. Ðang tìm cách c i ti n:
v online, v lên Net n y.
NhàQuê 2005

71. 256
ðông Tây 12ðông Tây 12ðông Tây 12ðông Tây 12
ð ng Nguy n Hu nh ð c
ÐƯ NGNGUY N
HUỲNH Ð C: Chi u dài
trên du i hai trăm thư c
tây, ñ chính xác 15 cm,
t xóm lò heo cũ ñ n
ñư ng Nguy n Trung
Tr c, góc B H ch
khi xưa là chu ng kh
và chu ng g u, th i c n
kim là cà phê Giao Châu, Ngy, hay Giao Ch gì ñó! ..
Ng n th ! Ðư ng ng n tình dài mà!
Hãy b t ñ u t ch ch m h m trên ñư ng Nguy n Hu
ngay xóm lò heo cũ, ñ u tiên hai ngôi nhà hai bên ñ u
quay c a ra ñư ng Nguy n Hu .
Nhà bên trái có H Th G m tr .
Nhà anh B u bên ph i có m t lô dân Ba Tri: Bùi Văn Ð t,
Lý Vinh Hui, Hà Kh u....
Ti m s a xe Chú Tư B Rô (Peugeot) ti p theo bên trái,
ti m, cũng là nhà phía ñàng sau, cùng bà m và hai cô
con-gái-s p-s a-vào-yêu.
Chú Tư và Chú Hai Kim có ti m trên ñ i l Trương Vĩnh
Ký là hai ÔNG TH có căn b n k thu t ñàng hoàng ch

72. 257
không như nhi u th khác xu t thân t th v n, Chú Tư
chuyên tr ñám xe máy d u: Motobecane, TWN,
Harley's...nh nh t là Mobylette. Ti ng th máy xe t ng
ch p, t ng c m khói phun có khi như màn khói h a mù
xung phong!
Khách ñ i ho c b n t i ñ u láo, ng trên b ván nh có
trà nóng nhâm nhi. Trong lúc anh Năm th h c vi c, lanh
l -làm-theo-s -ch -d n-c a-chú.
Anh Năm ngoài ra có bi t tài câu lươn: móc m i vào lư i
câu dài t ch t cây căm xe ñ p u n thành, anh theo b
mương nhìn hang là ñã xác ñ nh con lươn l n hay nh ,
v ch khóm rau ng hoang, anh ñ y lư i câu ra vào mi ng
hang và hút gió (huýt sáo). Chút sau lươn ta b p và dính,
các chú lươn vàng ươm n u l u b p chu i ho c um rau
ng thì h t k . Anh ăn lươn mà không u ng rư u . Ăn v y
b nh-ch t!-không-t t-à-nha-anh-Năm!
Chú Tư còn ti ng là ngư i chí hi u, v ñây ph ng dư ng
m già, cách ñây không lâu có ngu n tin, ñ tin c y 100%
k cho NhàQuê r ng: Chú Tư v n cúi cho bà Chín, m
c a-Chú-ñòn-khi-Chú-có-l i.
Lúc y Chú ñã tròn trèm năm mươi (?) ho c hơn chút
ñ nh.-Nh -Th p-T -Hi u-th i-nay!.
Nói Chú v ñây vì v chú th nh tho ng t Sài Gòn v
cùng m t cô con gái khác, cô n y kênh ki u l m, nhìn
ñám NhàQuê như c rác, vì cô là n sinh "Da Long" th
thi t mà cu i năm r t nhào b ng THÐNC. Cho bi t thân
ñ ng có coi ngư i- -t nh-ai-cũng-là-nhà-quê!-A-ha!

73. 258
Hai ñ a em c a cô: Bé và Út tên ñi h c ñ p l m Lan ,
Mai, Cúc, Trúc, Hu .. hay gì ñó NhàQuê quên r i, hai ch
em nói chuy n vang tr i nhà k bên khó t p trung ñ h c
bài thi, dĩ nhiên khi có l i bà n i v n b t cúi th ph t.
Thư ng-l m!
Mư i năm sau tình c g p l i: Cô ñang làm trong Ph
ð u-R ng,-cô-ñang-Ð i-H c.
Ðó là l n sau cùng. Có còn "Kh e " không hai cô bé? Có
hay ñư c lên ti ng cái coi hai cô bé: Ð ng có m c c v
ngày xưa b ñòn khóc hu hu. NhàQuê gi kín 45 năm r i
ñó...
Giáp ranh Chú Tư, m t vuông ñ t ngang ñ 30 mét, sâu
trên 70, trên ñó nhà c a c t xà bát ñ ki u, ñ lo i v t li u
và thành ph n cư dân cũng r t là xà b n.
Quay qu n chung quanh ngôi nhà g ch ba căn tu i trên 50
theo NhàQuê ñoán, ch m t căn, cho mư n hai căn và
nhà sau, ñ ngư i mư n: anh Mư i (Tr n Phú) và Mư i
em làm lò bánh: bánh con ñuôn, bánh men, bánh gai, bánh
champagne, bánh trung thu ...
T i NhàQuê trong căn v i ch nhà: Bà Sáu mà NhàQuê
g i là Bà Ngo i vì bà thích v y, lúc y Bà Ngo i tu i ñã
ngoài 80 v n còn tráng ki n ñi l i m t mình, ñi b ra g n
ch thăm con cháu, bà là k m u chú Hai Kim và v Th y
Xương, bà thích cháu ngo i t c con Th y Xương hơn
cháu n i là con chú Hai Kim; Ðó là nh n xét c a NhàQuê,
th nh tho ng có vi c gì c n Bà Ngo i nh ñi công chuy n
l t v t dùm; Do ñó NhàQuê bi t v các con Th y Xương

74. 259
và con chú Hai Kim như ñã nói r i rác trong lo t bài n y,
cũng có khi Bà Ngo i nh c m giùm bàn bài t s c d
dang cho Bà Ngo i ngoái tr u ho c khi bà thua hoài mu n
ñ i tay c u v n h i m i; Trong trư ng h p ñó NhàQuê
ñôi khi cũng "cúi qua" r t ñ ng tim vì ñâu ph i ti n mình!
Bà không có con, quê bà t n Hương Ði m, Cái Mít. Bà ra
thành th l m li t làm ñ u n u b n hàng bông như Bà v n
k . Bà có võ, Bà kéo tay ăn NhàQuê cái m t, d t !
Cái ñó ch ng nh m nhò gì khi Bà gi t b ng m t tay
trong lúc anh Mư i em sáng chi u hai c n m t p , kéo
b ng-c -hai-tay-mà-l i-th -phì-phò.
Căn nhà ít khi m r ng c a vì Bà Ngo i ngày nào cũng có
ngư i h u t s c, ñó là m y bà c cũng ngoái tr u như
Ngo i. Ti n cho mư n nhà và ñ t ch c Ngo i chơi t s c
tho i mái.
Ch Thu Cúc con th y Xương và Bs Minh tương lai lâu
lâu có v ghé thăm Ngo i, c p anh ch n y bi u hi n tình
yêu t nhiên như Tây Ð m t i NhàQuê h ng bi t ch ng
nào ñư c v y ñây! Nhìn nh Phái viên Kim Ngân m i ñưa
lên th y Th y em ch Thu Cúc ngày ñó còn chút xíu chưa
ñi h c, nay hình trông mang máng gi a ch Thu Cúc và
Thu Vân (Vĩnh bi t Thu Vân!). Gi ng Thu Vân nhi u
hơn, tròn quay! Th y còn m t ngư i anh trai li n trư c
thư ng vô Ngo i chơi v i con bé Tr n Kim Dung con nhà
may sát vách.
M y nhà t p nh p chung quanh cũng nhi u b n t xa t i
tr h c: Nguy n Thanh Hòa, Nguy n Thanh Nhã, Lê Kim
C n, Nguy n Văn Phú (Ð i Ði n), Nguy n Ng c n, Võ
Văn Thành, Nguy n Văn S n,....

75. 260
T i m t ngày kia, NhàQuê khám phá ra mình mang m t
ch ng ghi n r t n ng: Ph i ng i lan can nhìn bên kia
ñư ng, sân nhà sâu bên trong có cây tr ng cá và con nh
NG..ñi h c v cũng m c ch ng ghi n gì ñó bèn gi b hái
tr ng-cá-ñ -nhìn-qua-ñáp-l !
NhàQuê n i m n tr ng cá t ñó. Tr i ơi! Làm sao ôn h c
ñư c bài thi ñây cà! NG..ơi! NhàQuê th s ...su t ñ i cho
mà coi!
Còn nhà b n Nhã g c Cái N a ñ i di n và g n ngoài
ñư ng hơn, ch em gái r t ñông: Dung, Nguy n Th Nhan,
Nhu n,-H ng-và-H ng-Châu.
Nguy n Ng c Ði n cùng l p tr h c nhà b n Nhã, b n
ði n n y tr ng bóc, ưa làm b ch ng ch c ñ làm như ta
ñây không còn khát s a! Nguy n Ð Huân con th y Cò
cũng thư ng ghé nhà n y , b n th ng xe ñ p ñòn dông c a
mình b ng gót sau thay vì bóp th ng (phanh).
C khu ñ t phía bên kia, l n khu ñ t và dãy ph c a lò h
ti u trư c c a bót H i Ð ng Cương là c a dì b y Lan theo
NhàQuê bi t. Nhà dì cách nhà b n Nhã không xa, ñ i di n
ngôi nhà dùng làm trung h c tư th c Phư c Thi n.
C nh nhà l p ngói vách g c a dì B y có cây vú s a g n
c i, thư ng có chú m c bà ba tr ng kính c n nhàn h ñi ñi
l i l i trên th m ba ñ c sách Tây. Chú là con dì B y.
Bên phía ñó còn m t s nhà n a mà nhà cu i cùng hơi sâu
vào bên trong có vài b n t Ba Tri lên tr h c: Tô Văn
Hòa, Nguy n Văn Trư ng...Nguy n Văn Trư ng có lúc
ñ n b c p ăn, làm xôn xao, chuy n ñó 100% không có!!!