3. ESANAHI HAUEK DITUZTEN HITZAK
• Burua babesteko, material gogorrez eginikoa:
• Kaskoa
• Aire zabalean egineko otordua:
• Picnica
• Trebetasuna lortzeko asmoz, prestakuntza berezia egin:
• Entrenatu
• Adierazi, zer dira hitz horiek?
• Maileguak dira.

4. ESANAHI ZAHARRAK
• Oheratu: Ohera joan.
• Etxeratu: Etxera joan.
• Gogoko tokian, aldaparik ez: Gustura
gaudenean ez dugu eragozpenik aurkitzen.

5. • Lehor hitzaren ordezko esanahiak:
Ama! Mesedez, ekarri eskuohial sikua.
Basamortuko lur antzuak ez du ezer ematen.
Arraunen aritu ginen lurrera heldu arte.
Ez dut inoiz ezagutu halako pertsona zakarrik.
Aipatu goikoan kontrako esanahia duten hitzak:
Sikua: Bustia Lurra: Itsasoa
Emankorra: Antzua Zakarra: Jatorra

6. Marmarra Irakiten dagoen ura
Txistua Trumoiak
Borborra Txoriak
Burrunba Itsasoko uhinak
Txorrotxioa Haizea
Zaldiak Karranka
Txerriak Irrintzika
Behiak Marruka
Ahateak Kurrinka

7. Jarri (,) behar den tokian
• Niri, behintzat, ez zidan ezer esan.
• Peru, Ander eta Mikel oso dantzari onak dira.
• Nerea, zer ordu da?
• Batetik, oso azkarra da; bestetik, oso
arriskutsua.
• Etxean sartu, musika ipini, arropa aldatu eta
sofan etzan zen.
• Ezin duela esan du, hau da, ez dela etorriko.

8. Idatzi (;) edo (:) behar diren tokietan.
Hau, adibidez, ondo dago; gehienak, beriiz, txarto.
Esaera zahar ona bota zion: <<Astoak mandoari, belarri
luze>>.
Film hori niri izugarri gustatu zitzaidan; zuri, aldiz, ez.
Lagun maitea: barkatu, baina ez dut astirik izan zuri
idazteko.
Ni etxera noa; zeharo nakatuta nago.
Lagunen artean, hiru gauza dira funtsezkoak: konfiantza,
errespetua eta lealtasuna.

9. DIKTADOA
KATUASTROFEA
Atzo goizean, Tolosan istripu bat gertatu zen.
Bederatziak aldean, gizon batek lasai-lasai kaletik
zihoala, ikusi zuen eta poliziari deitu zion. Antza
danez, katu bat saiatzen ari zen harengana
hurbiltzen. Orduan, katuak irrist egin zuen eta
zuhaitzetik behera erori zen.

10. EGIN GALDERAK AZPIMARRATUTAKO HITZEKIN
Gure gelako mutilek oso ongi egiten dute dantzan. Nork
egiten du oso ongi dantza?
Aitorrek lagundu zidan etxerako lanak egiten. Nork
lagundu zidan?
Iaz, jolastokian, hanka apurtu zenuen. Zer apurtu zuen
jolastokian.
Neska horri izugarri gustatzen zaio garrasi egitea. Nori
gustatzen zaio garrasi egitea?
Guk ez dugu frutarik jatenbazkalostean.
Zer ez dugu jaten bazkalostean?

11. ZER DAUDE MS, MP EDO MM
Bidasoa ibaia oso zabala da:
Ibaia: Mugatu singularra.
Zure ama ikusi dut etxerako bidean:
Ama: Mugatu singularra.
Euskal Herriko mendiak oso altuak dira:
Mendiak: Mugatu plurala.
Altuak: Mugatu plurala.
Ez dugu ogirik erosi:
Ogirik: Mugagabea.
Hainbat neska joaten dira Anoetara:
Neska: Mugagabea.

12. BERRIDATZI ESALDIAK
Afalostean, postrea atera zuen osaba Henrikek.
Azken urteotan, pli-pilean dago ingurumenari
buruzko eztabaida.
Artzainek neka-neka eginda heldu ziren tontorretik.
Horra igotzeko, ez erabili sukaldeko edozein aulki.
Ezin gara ibili beti umekeriak egiten.
Pou anaiak munduko eskalatzailerik
onenetarikoenak dira.

13. EMAN ESALDI HAUEK EZEZKO ERAN
Atzo euria egin zuen: Atzo, ez zuen euririk egin.
Nik liburu asko irakurtzen ditut: Nik ez ditut liburu askorik
irakurtzen.
Gazteek film pila batikusten dituzte: Gazteek ez dituzte filmik
ikusten.
Gure etxe ondoko parkean, loreak landatu dituzte: Gure etxe
ondoko parkean, ez dituzte lorerik landatu.
Osabak dendako lanabes guztiak saldu ditu: Osabak ez du
langabesik saldu.
Gaur goizean, gauza mordoa egiteko astia izan dugu: Gaur
goizean, ez dugu gauzak egiteko astirik izan.

15. SINONIMOAK
Jausi Haserretu
Jaulki Erori
Iragan Bota
Zapuz Igaro
ANTONIMOAK
Altxatu: Eseri Hartu: Bota
Poztu: Haserretu Geratu: Iragan

16. ESAERA ZAHARRAK
Nork bere baitan egin: Nork bere kolkorako
pentsatu.
Begien itxi-ireki batean: Ziztu bizian edo amen
batean.
Ur handitan ibili: Maila handiko zereginetan ibili.
Arropak urak hartu: Busti eta txikiago arduratu.
Ura joan eta presa egin: Gauzez berandu arduratu.

17. AZALDU HITZ BAKOITZAREN ESANAHIA
Ur (a): Guk edaten dugun likido bat.
Lur (ra): Zoruan dagoen materiala.
Hur (ra): Fruta siku bat azalarekin.
Hura (ra): Izen ordaina.
ESALDI BAT HITZ HORIEK GUZTIEKIN
Lurrean nenbilela, uretan igerian hurak hur bat
heman zidan.

18. IZEN ARRUNTAK IZEN BEREZIAK
MUGAGABEA MUGATUA
SINGULARRA PLURALA MUGAGABEA
NON / NORENGAN BIDETAN BIDEAN BIDEETAN ANERENGAN
NONDIK /
NORENGANDIK BIDETATIK BIDETIK BIDEETATIK ANERENGANDIK
NORA / NORENGANA BIDETARA BIDERA BIDEETARA ANERENGANA

19. IDATZI GALDERA EDO HARRIDURA – MARKA
Noiz etorriko da zure ama lanetik?
Ez da izango egia!
Hau zurea da ezta?
Klaro!
Jakingo ez dut, bada!
Hor al zaude?
Azala behar da!
Horrela al da?

20. Berridatzi esaldiak, aukera zuzenak erabiliz.
Atzo arratsaldean, autobusean ikusi zintudan.
Gertatutakoa ikusita, ez dut inolako konfiantzarik
Mikelengan.
Ez nuen horrelako erantzunik espero
anaiarengandik.
Bihar ez dira lagunak zure etxera joango.
Hori sendatzeko, medikuarengana joan beharko
duzu.

21. ERANTZUN GALDEREI KOADERNOAN
Nondik etorri ziren atzo arratsaldean?
Alde zaharretik etorri ziren.
Non ikasi zenuen ingelez?
Irlandan ikasi nuen ingelesez.
Nora eramango dute zuhaitz zahar hori?
Plazara eramango dute zuhaitz zahar hori.
Nondik zatoz itxura horrekin?
Pilotalekutik nator itxura honekin.

22. BERRIDATZI ESALDIAK ESAPIDEAK OSATUZ
Haserretu eta pikutara joateko esan zidan:
Desagertu hemendik!
Beroaren beroaz, izerdi-patsetan gaude: Izerditan
gaude!
Non eta Txinan! Lekutan zegoen hori!:
Oso hurrun!
Galdetu zidanean, bertatik bertara entzun nion:
Momentu berean!