1. EUSKERA
9-10 GAIAK

2. 9 GAIA

3. LEXIKOA
• Sinonimoak: glaziar-elurgune, biztanleria-populazioa, laku-
aintzira, murgildu-urperatu, ugaritu-ugaldu, adiskide-lagun.
• Esapideak: turismoa kinka larrian egongo da=turismoa egoera
estuan egongo da, norbait atsegin=begikoa izan.
• Sentitu: hotz arraroak sentitu-entzun, hotzikara sentitu-
nabaritu.
• Atzizkiak: Euskal Herritar, Veneziar, Senegaldar.
-Arauak: M, N edo L letraz amaitzen bada, -dar.
Hiru silaba edo geihago ba ditu, -ar.
Silaba 1 edo 2 edo kontsonante -tar.

4. ORTOGRAFIA
• A itsatsia: jela, euria, bilera, axola, gauza,
ganora, gela, azterketa, galdera, abiadura…
• Onomatopeiak: ibilera mantsoa: ttirri-ttarra,
ibilera baldarra: zingulu-zangulu, etengabeko
hitz jarioa: txor-txor, likidoa irenstean: zanga-
zanga, kazkabarra: kiski-kaska, tximista: zipirti-
zaparta…
• Hitz elkartuak: musika-eskola, kultura-etxea,
ortografia-ariketak.

5. GRAMATIKA
• Deklinabide-kasuak: ANAIA-OINA
• Esamoldeak: Irakasleak ondokoaren azterketari begiratzen ikusi
zaitu, bainaez ikusiarena egin du.
Nire lepotik barre egiten saiatu da, baina, nik esandakoarekin, hutsaren parte
utzi dut.
KASUA MUG.SINGULARRA MUG.PLURALA MUGAGABEA
NOREN ANAIAREN ANAIEN ANAIREN
NORENTZAT ANAIARENTZAT ANAIENTZAT ANAIRENTZAT
NOREKIN ANAIAREKIN ANAIEKIN ANAIREKIN
NORENGATIK ANAIARENGATIK ANAIENGATIK ANAIRENGATIK
ZEREZ OINAZ OINEZ OINEZ
ZERTAZ/NORTAZ ANAIATAZ ANAIETAZ ANAITAZ

6. 10 GAIA

7. LEXIKOA
• Sinonimoak: salto-jauzi, gaitz-gaixotasun, eragotzi-oztopatu eta egarbera-
egartsu.
• Esapideak: muin egin=musu eman, larrutik ordaindu=zerbaiten ondorioak
jasan, direnak eta ez direnak ordaindu=garesti ordaindu, sosik gabe
egon=dirurik ez izan…
• Esaera zaharrak: diruak aldapa guztiak berdintzen ditu-dirua izanez gero
dena lortu ahal da, hobe da “to” bat hamabi “emango diat”baino-hobeak
dira eskuan ditugun gauzak agian izango ditugunak baino, ondasunak
baino izen ona hobe-hobe da pertsona zintzoa izatea aberatsa izatea
baino.
• Definizioak; dirua:
Dirua gustuko duenean eta ez duenean banatzen; dirukoia.
Lana ez eukitea; langabezia.
Impuestoak; zergak.
Norbaiti diru kopuru bat emateko betebeharra duzunean; zorra.
Diru gutzi eta gauza gutzi; pobrezia.

8. ORTOGRAFIA:
• Arauak:
T+n=n=bait=bainago. Mamua bat-batean
T+d=t=bait=baitira. agertu zen.
T+g=k=bait=baikara. Babarrunak batik bat
T+z=tz=bait=baitzara. amari gustatzen zaizkio.
Seme-alaba Marratxoa: -
Etxerik etxe Bereiz
bainago=bait+nago Elkartuta

9. GRAMATIKA: ADITZA
Aditza ekintza adierazten duen hitza da.
• Aditz jokatuak pertsona eta aldia markatzen
dute.
-Aditz trinkoak: informazioa hitz bakarrean
adierazten dute; (zatoz.)
-Aditz perifrastikoak: bi hitzez osatuta daude;
(etortzen zara.)
-Aditz lokuzioak: aditz perifrastikoen antzekoak,
baina hiru hitzez osatuta; (negar egin duzue.)
• Aditz jokatugabeak ez dute ez pertsona ez
bestelako aditz markarik eta pertsona eta aldi
guztietarako balio dute.