1. 1
Gebiedsvisie Nieuw West
Met je hoofd in de Stad en je voeten in het groen
mei 2011

2. Colofon
Gert Peter Vos Procesmanagement
Saskia Krieger Junior Procesmanager
Eric ten Napel Projectleiding
Jan Brouwer Stedenbouwkundige
Bella Pover Beleidsmedewerker verkeer
Robert Stam Planontwikkelaar
René Stam Beleidsmedewerker Volkshuisvesting
Bea van Voorhuizen Beleidsmedewerker Economische Zaken
Marieke Sloep Sociaal programma
Lya van Arum Wijkmanagement
Willem Totté Wijkmanagement
Hans Grotenbreg Beleidsmedewerker Water
Regina van de Berg Marketing en communicatie
Vincent Westzaan Redactie
Laura Hakvoort Beeldmateriaal en lay-out

3. 3
Voorwoord
Voor u ligt de Gebiedsvisie Visie Nieuw West. Nu de voltooiing
van het stadscentrum steeds meer in zicht komt, moet het
onderscheidende karakter van Nieuw West meer dan ooit
tot de verbeelding gaan spreken en onderwerp van gesprek
gaan worden. Deze gebiedsvisie heeft tot doel inzichtelijk
te maken welke invulling voor Inverdan West de gemeente
voor ogen heeft en hoe zij het eindbeeld wil bereiken. Een
gebied tot ontwikkeling brengen kan de gemeente niet alleen,
ze heeft daar (markt)partijen bij nodig. Partijen die net als
de gemeente de kansen voor West zien en bereid zijn de
samenwerking aan te gaan en de visie in projecten om te
zetten.
Inverdan West komt er aan!
Robert Linnekamp,
Wethouder Inverdan.
Zaandam,
26 mei 2011

4. 4

5. 5
Inhoudsopgave
Voorwoord 3
1. Inleiding 6
2. Visie 12
3. Ruimtelijk raamwerk 18
4. Deelgebieden 26
5. Ontwikkelstrategie 46
6. Investeringsprogramma 50
7. Marketing en branding 52
Literatuurlijst 56

6. 1 Inleiding
In de Gebiedsvisie Inverdan West, ‘Met je hoofd in de stad en
je voeten in het groen’, verwoordt de gemeente Zaanstad haar
ambities voor de wijk Zaandam Nieuw West. Onder Zaandam
Nieuw West verstaan we hier de optelsom van Westzanerwijk
en Westerwatering. Het is een woongebied met ruim 12.000
bewoners, enkele kleinschalige bedrijventerreinen en een paar
kantoren langs het spoor. Nieuw West heeft veel potentie door
de nabijheid van zowel groen als stedelijkheid en de ligging
ten opzichte van het station en het centrum, maar er zijn ook
ZaanVeenweide

7. 7
In het oostelijk deel van Inverdan zijn al diverse projecten
opgeleverd, andere naderen hun voltooiing. Ook is de
opgetilde stadsstraat in het centrumdeel al bijna gereed. De
uitvoering van de verbinding over het spoor en de projecten
aan de westkant moet nog starten. In het programma van
Inverdan West is de realisatie opgenomen van woningen,
commerciële en niet-commerciële voorzieningen. Geeft
Inverdan geheel Zaanstad een impuls, Inverdan West biedt
kansen om de ontbrekende kwaliteiten van Nieuw West aan te
vullen en de wijk als geheel te versterken.
De gemeente geeft in dit document aan wat de kracht
van Nieuw West is en hoe Inverdan West dit zou kunnen
versterken. Niet alle details zijn bekend. Dat hoeft ook niet
en kan ook niet. De gebiedsvisie beslaat een langere periode
en moet flexibel genoeg zijn om mee te kunnen veranderen
met de werkelijkheid. Flexibiliteit is ook nodig om ruimte te
bieden aan de inbreng van marktpartijen, investeerders en
andere ontwikkelpartners. Wel zijn er bepaalde gegevenheden
waarmee rekening gehouden moet worden: de ruimtelijke
minder sterke kanten, zoals het beperkte voorzieningenniveau
in de bestaande wijk.
In Nieuw West vinden onder de noemer Inverdan
nieuwe ontwikkelingen plaats. Inverdan is het
ontwikkelingsprogramma, vastgelegd in het Masterplan
Inverdan, voor het centrumgebied van Zaanstad, met als
doelstellingen het verbeteren van de fysieke kwaliteiten
van het centrum en het versterken van de economische
en sociale structuur van Zaanstad. Belangrijk element
van Inverdan is het slechten van de barrière die spoor en
Provincialeweg vormen tussen het stedelijk centrum aan de
oostkant van het station en de woonwijk aan de westzijde.
Nu bestaat de verbinding tussen beide stadsdelen nog uit
een matig bereikbaar tunneltje, straks kunnen fietsers en
voetgangers gebruikmaken van een opgetilde stadsstraat
die over Provincialeweg en spoor loopt. Aan die stadsstraat
komt een interessant programma, met onder meer woningen,
het nieuwe stadhuis, de centrale bibliotheek, winkeltjes en
horeca.
[Soeters Van Eldonk architecten]

8. 8
structuur van het gebied en de ontwikkelingen die al in het
kader van Inverdan West in gang zijn gezet. Al met al dient
de visie voor ons als gemeente als leidraad en inspiratiebron.
Tegelijk willen we investeerders, ontwikkelaars en andere
geïnteresseerden uitnodigen om gezamenlijk met ons deze
plannen te realiseren. De gebiedsvisie is een ‘richtinggevend’
raamwerk. Partijen die ideeën hebben voor Nieuw West of
hier projecten willen beginnen, kunnen aan de hand van de
gebiedsvisie nagaan in hoeverre hun plannen passen binnen
het karakter en de structuur van de wijk en de door de
gemeente gedachte ontwikkelrichting. Per deelgebied moet
een nadere uitwerking worden gemaakt binnen het ruimtelijke
raamwerk.
Een ambtelijke werkgroep heeft de Gebiedsvisie Nieuw West
opgesteld en daarbij gebruik gemaakt van eerdere studies die
voor het gebied zijn gedaan, zoals de Sociale Visie, de Kracht
van West, de ontwikkelstrategie van Site Urban Development
en een marktconsultatie. Voor Nieuw West is in 2010 samen
met belanghebbenden en maatschappelijke partners uit de
wijk een Wijk Uitvoeringsplan (WUP) opgesteld. Deze heeft
betrekking op de hele wijk. In het te ontwikkelen Inverdan
West wordt de WUP meegenomen, waaronder:
• uitbreiden faciliteiten voor jongeren, bijvoorbeeld door ver-
groting van het sportaanbod (fitness, gymzalen) of bouw
van een jongerencentrum;
• veilige routes voor schoolgaande kinderen (kindlint);
• ontwikkeling van Held Jozua, met een avonturenspeelplek
en eventueel horeca;
• realisatie van een brede school in combinatie met een bu-
urtcentrum en naschoolse opvang.
Een ander deel van de WUP-projecten vindt in overige delen
van Nieuw West uitvoering.
Voor de verdere ontwikkeling van Inverdan West is het
bestemmingsplan kaderstellend. Dit is een bestemmingsplan
op hoofdlijnen met een uitwerkingsverplichting. Per
deelgebied moet een uitwerkingsplan worden gemaakt. De
[Soeters Van Eldonk architecten]

9. 9
uitwerkingsplannen bieden voldoende ruimte voor de eigen
ideeën van marktpartijen. De uitwerking wordt vervolgens
getoetst aan het Beeldkwaliteitplan Inverdan en deze
gebiedsvisie. De uitwerkingsplannen worden vervolgens
voorgelegd aan Supervisie, de welstandcommissie die zich
specifiek met Inverdan bezig houdt. Het uitwerkingsplan
vormt vervolgens het juridisch planologisch toetsingskader.
Aanleiding
Voor het opstellen van de gebiedsvisie zijn meerdere redenen.
Om te beginnen het feit dat de gemeenteraad van Zaanstad in
september 2010 heeft ingestemd met wijzigingen ten opzichte
van het Masterplan voor Inverdan West. De wijzigingen
worden deels ingegeven door het nieuwe economische
klimaat, deels door de veranderende marktvraag. Het
ambitieniveau voor Inverdan West blijft echter gelijk, de
gemeente doet geen concessies aan de kwaliteit.
De belangrijkste wijzigingen zijn:
• de Houtveldweg blijft liggen op het huidige tracé;
• op de locatie ‘de Eilanden’ wordt een Brede School geves-
tigd;
• het kantorenprogramma op Zaanse strip B en Ebbehof is
vervangen door een woonprogramma;
• de gemeente gaat de Slinger, de opgetilde stadstraat tus-
sen Nieuw West en Zaandam Centrum, zelf uitvoeren, los
van vastgoed van derden;
• er wordt een stationsplein gerealiseerd.
Een tweede reden om de gebiedsvisie op te stellen, is de
naderende voltooiing van het centrumdeel van Inverdan. In
het deelgebied de Knoop is in 2010 een aantal grote projecten
gerealiseerd. Het nieuwe Inntel Hotel zorgde voor veel
positieve publiciteit, in binnen- en buitenland. De Hermitage is
opgeleverd, een opvallende combinatie van wonen, winkelen,
een bioscoop en een parkeergarage. In de tweede helft van
2011 komen daar nog enkele spraakmakende projecten bij,
met als klap op de vuurpijl het nieuwe stadhuis van Zaanstad.
Zaanstad zal in 2011 opnieuw in de belangstelling komen te
staan, een goed moment om de aandacht te vestigen op de
mogelijkheden van Nieuw West, als wijk op zich en in relatie

10. 10
met het centrum.
Derde reden is dat de rol van Zaanstad in de Metropoolregio
Amsterdam steeds belangrijker maar vooral steeds
zichtbaarder wordt. In het ontwerp Ruimtelijke Structuurvisie
Zichtbaar Zaans wordt Zaanstad als onderdeel van de
metropoolregio Amsterdam gepositioneerd. De ontwikkeling
van woon- en werkmilieu’s lang de Zaan en het IJ die
hierin beschreven wordt, vormt een fysieke verbinding
met Amsterdam en is een toevoeging van een interessant
woonmilieu. Via de Zaan maakt Zaanstad de verbinding
met de IJ-oeverontwikkeling van Amsterdam en kan zich
nadrukkelijk profileren als vestigingsplaats voor nieuwe
vormen van bedrijven en bewoners uit midden en hogere
inkomensgroepen, en als toeristische ader. De huidige
aandacht voor deze ontwikkeling, waarin Zaanstad meer
op de kaart gezet wordt, maakt dit een goed moment om
ook met een visie voor Inverdan West te komen, waarin
een aanvullend woonmilieu aan de Metropoolregio wordt
toegevoegd.
En tot slot, een vierde reden om een gebiedsvisie
op te stellen, is de manier waarop vandaag de dag
gebiedsontwikkelingen gestalte krijgen. Er zijn meer en
nieuwe partijen betrokken bij gebiedsontwikkeling, huidige
en toekomstige bewoners krijgen een grotere stem in de
ontwikkelingen, de scope verschuift van grote projecten
op de lange termijn naar behapbare ontwikkelingen op
de korte termijn. Dit alles vraagt om een nieuwe aanpak,
met andere en creatieve businessmodellen, werkwijzen en
samenwerkingsvormen. Deze visie sluit dan ook aan bij
de behoefte aan flexibiliteit, het benutten van kansen en
tijdig in beeld brengen van bedreigingen. Het is daarom
des te belangrijker in een richtinggevend en aansprekend
document inzichtelijk te maken welke visie wij hebben op de
toekomstige ontwikkeling van Inverdan West en welke kansen
er bestaan.
Leeswijzer
Voorop staat dat de gebiedsvisie een richting gevend
document is waarin de gemeente haar ambities verwoord. Het
is geen in beton gegoten Programma van Eisen, maar ook niet
geheel vrijblijvend. De gebiedsvisie ligt tussen Programma
van Eisen en Nota van Uitgangspunten in.
In hoofdstuk 2, de Visie, schetsen we een toekomstbeeld
voor Nieuw West. In hoofdstuk 3 en 4 werken we dat
verder uit. Eerst in een ruimtelijk raamwerk waarbinnen
de ontwikkelingen zouden kunnen plaatsvinden, dan in een
kenschets en nadere invulling per deelgebied. In hoofdstuk
5 vertellen we meer over de ontwikkelstrategie ten aanzien
van Nieuw West. In hoofdstuk 6 ten slotte geven we aan hoe
we als gemeente in grote lijnen de marketing van het gebied
zien.

11. 11

12. 2 Visie
In dit hoofdstuk staat eerst een kort toekomstbeeld van Nieuw
West. Het schetst in grote lijnen wat voor wijk Nieuw West
zou kunnen worden. Daarna doen we een aantal uitspraken
waarin we de contouren schetsen van de gewenste sociale en
fysieke structuren van de wijk.
Toekomstbeeld
Nieuw West is in de toekomst een gevarieerde wijk,
met voldoende voorzieningen, waarin verschillende
bevolkingsgroepen zich thuis voelen en de keuze hebben
om zelf vorm te geven aan hun leven. De jonge HBO’er
ziet zijn kinderen opgroeien in een prettige omgeving, de
zelfstandige zonder personeel treft er collega’s om mee samen
te werken, de dame en heer op leeftijd vinden er in de herfst
van hun leven voldoende voorzieningen om zich prettig te
voelen. Nieuw West is een wijk die de dynamiek van de stad
combineert met de rust en ruimte van het Zaanse groen.
Vanaf het Stationsplein heeft Nieuw West via Slinger
en Buiging een goede en snelle verbinding met het
spraakmakende stadscentrum. Shoppen met je vrienden
en een terrasje pikken in een stedelijke omgeving kan net
zo makkelijk als picknicken of kanovaren in het weidse
slagenlandschap. Wie nog meer dynamiek zoekt, kan acht
keer per uur een trein naar Amsterdam pakken en 12 minuten
later uitstappen op het centraal station van de hoofdstad. Tel
er een paar minuten bij op en je kunt de wijde wereld in, want
ook Schiphol ligt om de hoek. Omgekeerd geldt hetzelfde.
Bij Amsterdammers, andere regiobewoners en bedrijven in
de regio is het bekend dat Zaanstad met al zijn kwaliteiten
binnen handbereik ligt.

13. 13
Functionele zonering tussen stad en land.
bron: Studio Scale
Uitspraken
Nieuw West wordt een levendige wijk met een sterke sociale
structuur
Inverdan West voegt verschillende functies aan Nieuw
West toe. De nieuwe functies sluiten aan op de bestaande
buurten en op het nabijgelegen centrum. Nieuw West wordt
een woongebied met aantrekkelijke voorzieningen voor de
dagelijkse behoeften, met mogelijkheden om te werken, te
leren en te recreëren. Nieuwe bewoners die een stedelijke
oriëntatie hebben, voelen zich er thuis, maar zeker ook de
huidige bewoners. Ook zij kunnen in hun eigen wijk terecht
voor hun boodschappen in de grote supermarkt en andere
winkels. Kinderen bezoeken de nieuwe brede school die
onderwijs, kinderopvang, naschoolse opvang en welzijnswerk
combineert en waar tevens een ontmoetingsplek wordt
gerealiseerd die als kloppend hart van de buurt functioneert.
Het woningaanbod is gevarieerd en bedient ook de hogere
inkomens. Op een aantal plekken is de mogelijkheid om via
particulier opdrachtgeverschap een eigen huis te bouwen. Als
je klimt op de maatschappelijke ladder, biedt Nieuw West je
de mogelijkheid om binnen de eigen buurt wooncarrière te
maken. En het mooie is dat de huizenprijzen onder die van
de omringende gemeenten liggen De openbare ruimte wordt
zorgvuldig ingericht, met aandacht voor veilige routes, zeker
voor kinderen, enkele pleinachtige ruimten en een royale
groene zone als verbinding van de stad met het landelijke
gebied. Zo wordt de openbare ruimte het cement tussen de
verschillende functies en ontmoetingsplekken.
Door het toevoegen van werkgelegenheid en commerciële
voorzieningen wordt de wijk levendiger en ontstaat een
sterkere band tussen bewoners en hun wijk.

14. 14
In Nieuw West wonen veel mensen die hun werk aan huis
hebben. Dat biedt ruimte voor nieuwe voorzieningen in
de wijk, voorzieningen die op de behoeften van zzp’ers
aansluiten. Denk aan lichte horeca, vergaderruimten,
concepten voor tijdelijke werkplekken en ondersteunende
dienstverlening. Deze voorzieningen versterken de
werkfunctie van het gebied, genereren levendigheid op straat
en maken Nieuw West een aantrekkelijker vestigingsplaats
voor zzp’ers uit de regio. Hiervoor wordt zeker ook gekeken
naar bestaande kantoorpanden en locaties in de directe
omgeving van het station.
Een nieuwe supermarkt in de wijk betekent meer
werkgelegenheid maar ook dat bewoners voor meer zaken in
de wijk zelf terecht kunnen. Hierdoor ontstaat meer binding
met de wijk. Daarnaast verlevendigt een supermarkt de
directe omgeving.
Inverdan West ligt centraal en is aantrekkelijk voor stedelijke
voorzieningen.
De ligging ten opzichte van de rest van de stad, de
verdichting van functies en de komst van nieuwe huishoudens
in een gevarieerde samenstelling, maakt van Inverdan
West een potentiële locatie voor stedelijke voorzieningen.
Deze zullen de identiteit en het functioneren van geheel
Nieuw West versterken. Voorzieningen met een bovenwijkse
aantrekkingskracht brengen een bezoekersstroom van ‘de
andere kant van het centrum’ op gang en vergroten daarmee
de levendigheid van de wijk. Ze vormen een welkome
aanvulling op de voorzieningen die nu in Nieuw West zijn. De
voorzieningen kunnen zich bevinden op het terrein van sport,
cultuur of gezondheid, maar ook op andere terreinen.
Het woningbouwprogramma is complementair met de om-
liggende wijken en trekt verschillende groepen en leefstijlen
aan, waardoor de wijk aan levendigheid en aantrekkelijkheid
wint.
Inverdan West biedt een divers woningbouwprogramma,
aanvullend op de bestaande buurten, om verschillende
groepen en leefstijlen (waaronder hogere inkomens) naar
de wijk te trekken. Deze mix verlevendigt het woonklimaat.
Verschillende woningtypologieën in uiteenlopende prijsklassen
maken Inverdan West aantrekkelijk voor woningzoekenden
van binnen èn buiten Zaanstad. Voor ieder huishouden is
een passende woning in een inspirerende woonomgeving te
vinden. In het masterplan is aangegeven dat Zaanstad graag
meer jonge hoger opgeleiden binnen de gemeentegrenzen
wil hebben. Deze groep draagt bij aan de economische
structuurversterking van de stad en verstevigt het draagvlak
voor de stedelijke voorzieningen. Inverdan West is een
interessante woonomgeving voor deze groep vanwege de
nabijheid van het centrum met zijn stedelijk voorzieningen
en de ligging aan het station, zodat Amsterdam en Schiphol
dichtbij zijn. Het rustige woonklimaat, met het buitengebied
en de stad binnen handbereik, maakt het mogelijk elk
moment te kiezen voor stad of land. De situering van de brede
school in het hart van de wijk is een extra vestigingsmotief
voor deze groep, omdat zij vaak jonge kinderen hebben.
Ook de huidige bewoners kunnen in Inverdan West een
aantrekkelijke stap in hun wooncarrière maken, bijvoorbeeld
door een huis geheel naar wens te laten bouwen volgens
het concept van particulier opdrachtgeverschap. Daarnaast
kunnen senioren uit de stad en regio comfortabel dicht bij alle
voorzieningen wonen.
De inrichting en het netwerk van de openbare ruimte nodigen
uit tot verblijf en brengen vanzelfsprekende ontmoetingen tot
stand.
Als mensen elkaar regelmatig tegenkomen, leren zij elkaar

15. 15
sneller kennen en ontstaat er een basis voor een sociaal
netwerk. Het netwerk van de openbare ruimte koppelt
Inverdan West aan de bestaande omgeving. In het hart van
Inverdan West, waar de brede school is gelegen, komen drie
langzaam verkeerroutes samen. Eén route voor langzaam
verkeer naar het zuiden verbindt Westerwatering via de
brede school kruisingsvrij met het centrum, een andere route
naar het westen verbindt de wijk met het buitengebied en
de derde route naar het noorden koppelt Inverdan West aan
Westerwatering. Langs deze routes zal een groot deel van
het openbare wijkleven plaatsvinden. Om dit te versterken
komen de publieksfuncties op de begane grond bij de
belangrijke punten van de routes. De grootte en inrichting
van de openbare ruimte grenzend aan de routes is afgestemd
op de aanliggende functies en er wordt ruimte geboden
voor verblijven en spelen. Een zorgvuldige inrichting van de
openbare ruimte, afgestemd op de omgeving en met goede
verlichting, zorgt voor een goede straatbeleving, aantrekkelijk
en veilig, overdag en ‘s avonds.
De ligging aan het station is een vestigingsmotief voor bewon-
ers en bedrijven met een directe relatie met Amsterdam. Een
adequate oplossing voor de parkeervraag voor auto en fiets
blijft ook op deze plek nodig om de leefbaarheid te vergroten.
Met een reistijd van 12 minuten en 10 treinen per uur ligt
Amsterdam om de hoek. Dit maakt de stationsomgeving
een interessante plek om te wonen voor mensen die in
Amsterdam werken of studeren. Ook voor bedrijven die een
directe relatie hebben met Amsterdam is de stationsomgeving
een goede keuze. Het bieden van goede fietsroutes naar de
diverse voorzieningen binnen en buiten de wijk en het maken
van adequate stallingmogelijkheden bij die voorzieningen
verbeteren de leefbaarheid van de wijk. Ondanks de ligging bij
het station zal hier ook een gepaste parkeeroplossing moeten
worden geboden.
De brede school in combinatie met een welzijnscluster verbe-
tert het voorzieningenniveau en biedt de wijk een levendige
ontmoetingsplek.
Goede voorzieningen zijn voor nieuwe bewoners een
belangrijke vestigingsvoorwaarde. Het Regio College is de
enige MBO-instelling in Zaanstad en gevestigd in de wijk.
Daarnaast komt er een aansprekend onderwijs-welzijnscluster
van circa 5.500 m2 BVO midden in Inverdan West. Het omvat
een brede school voor primair onderwijs met verschillende
maatschappelijke voorzieningen, zoals een Centrum Jong, een
peuterspeelzaal en ruimtes voor activiteiten van bewoners en
verenigingen uit de wijk. In de brede school zijn meerdere
scholen gevestigd en komt ook buitenschoolse opvang. Het
wordt een belangrijke ontmoetingsplek in de wijk, het sociale
hart. Hiertoe wordt het gebouw zo ontworpen dat er meerdere
functies mogelijk zijn, ook functies die we nu nog niet kunnen
bedenken. Niet alleen het gebouw zelf wordt multifunctioneel,
maar ook zijn omgeving. Ook de aansluiting van de openbare
ruimte op het gebouw is zodanig dat het gebruik van het
gebouw kan variëren. Voor jongeren wordt gewerkt aan een
voorziening met stedelijke uitstraling: een plek waar jongeren
uit de wijk èn uit de stad graag komen voor uiteenlopende
activiteiten, bijvoorbeeld op het terrein van sport, cultuur en
creativiteit.
Diverse en uitdagende speelplekken dragen bij aan de sociale
structuur van de wijk
Speelplekken zijn belangrijk in een gebied met een
woonfunctie, omdat ze kinderen de gelegenheid geven
om buiten te zijn, te bewegen, contacten op te doen en
te leren samenspelen. Ook ouders en begeleiders komen
elkaar daar tegen. Speelvoorzieningen hebben daarom een

16. 16
belangrijke sociale functie in een wijk. Er komt daarom veel
gelegenheid tot spelen in Inverdan West. Dit vertaalt zich
in echte speelplekken, maar ook in een openbare ruimte
die zo is ingericht dat kinderen daar zelf uit de voeten
kunnen. De gemeente realiseert in Inverdan West voldoende
speelvoorzieningen met een uitdagende inrichting. In
de speelplekken zal veel variatie zitten, zodat in de wijk
voldoende afwisseling is. Het speelplein van de school wordt
openbaar toegankelijk. De Groene Oase bij de kinderboerderij,
net op de grens van Inverdan West en Westerwatering, wordt
een natuurlijke avonturenspeelplek. Aan de Westzanerdijk ligt
een boerderij die een educatieve functie zou kunnen krijgen
en tot een betekenisvolle plek voor bewoners en bezoekers
zou kunnen uitgroeien.
De gemeente begint zelf met het creëren van fysieke
verbindingen, het inrichten van de openbare ruimte en het
toevoegen van maatschappelijke voorzieningen, om zo andere
partijen te inspireren en motiveren om ook energie en geld te
steken in het ontwikkelen van een levendige wijk.
Als gemeente nemen we onze verantwoordelijkheid door
invulling te geven aan een aantal ontwikkelingen die
essentieel zijn voor het slagen van een nieuwe woonwijk.
Concreet houdt dit in het realiseren van de Slinger, de
opgetilde stadsstraat die voor langzaam verkeer een goede
en snelle verbinding vormt met het centrum; het herinrichten
van het stationsgebied, zodanig dat er een tijdelijke oplossing
is voor het fietsparkeren in afwachting van een definitieve
oplossing; en een start maken met het hart van de wijk voor
wat betreft de onderwijs- en welzijnsvoorzieningen. We willen
hiermee als gemeente aangeven dat het ons serieus is met
de plannen en hopen hiermee investeerders over de streep te
trekken en bewoners te interesseren voor Nieuw West.
RPO en Stadskantoor zijn geschikt voor herontwikkeling, maar
ook sloop-nieuwbouw is een optie.
Met de ingebruikneming van het nieuwe stadhuis zullen
het RPO en Stadskantoor leeg komen te staan. Deze twee
kantoren vormen samen met de Slinger en het stationsplein
het entreegebied van Inverdan West. Hierdoor, en door de
nabijheid van het station, is deze locatie een unieke plek.
De gemeente wil ruimte bieden voor herontwikkeling van
de gebouwen, zowel programmatisch als qua aanzicht. Door
de goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer ziet de
gemeente goede kansen voor publieksfuncties, kleinschalige
bedrijvigheid (seats2meet), bedrijfsverzamelgebouwen of
een zorgconcept, zoals zorgwoningen en voorzieningen die
hier bij horen. In de plinten van de gebouwen is ruimte
voor (kleinschalige) publieksvoorzieningen en horeca.
Behalve herontwikkeling is ook sloop-nieuwbouw een optie,
eventueel gecombineerd met de locatie Ebbehof. Bij zowel
herontwikkeling als sloop-nieuwbouw zal de parkeerbehoefte
voor auto en fiets in het programma moeten worden opgelost.
Bij de ontwikkeling van Inverdan West vormt duurzaamheid
een belangrijk thema.
Bij de ontwikkeling van Inverdan West tot een kwalitatief
hoogwaardige en toekomstbestendige locatie liggen er
diverse kansen op het gebied van duurzaamheid en innovatie.
Het begrip “duurzaamheid” kent vele dimensies. Zaanstad
streeft naar een toekomstige klimaatneutraliteit. Hieronder
wordt verstaan dat het totale fossiele energiegebruik en de
daaraan gerelateerde CO2-emissie op het grondgebied van
de gemeente, over een jaar gemeten, netto nul is. Belangrijk
is dat de nieuwbouw zeer energiezuinig wordt uitgevoerd
en er zo mogelijk geen gebruik wordt gemaakt van fossiele
brandstoffen. Dit vereist een inzet van duurzame energie.
Onder duurzame energie wordt verstaan energie die wordt

17. 17
opgewekt met behulp van vernieuwbare energiebronnen
zoals zon, wind, water, aardwarmte en biomassa. Dit past ook
uitstekend in de duurzame ambities van de gemeente.
Naast duurzame energie draagt het gebruik van hoogwaardige
materialen ook bij aan een duurzame wijk. Belangrijk is
ook dat bepaalde gebouwen zodanig gebouwd worden dat
ze geschikt zijn om wisselende functies te herbergen en zo
mee te evolueren met de wensen van de tijd. Duurzaamheid
in de openbare ruimte betekent dat het aanwezige groen
en water kwaliteit biedt en ontmoetingen tussen bewoners
stimuleert. Duurzaam is ook als bewoners wooncarrière in
de directe omgeving kunnen maken en een grote mate van
sociaal maatschappelijke betrokkenheid aanwezig is en blijft.
Al deze dimensies van duurzaamheid leveren op termijn een
meerwaarde op voor de wijk en het aanwezige vastgoed.
Hierdoor zal de afzetbaarheid van woningen en commerciële
voorzieningen op peil blijven dan wel vergroot worden. Het
goed benutten van deze kansen kan de ontwikkelingslocaties
onderscheidend maken ten opzichte van andere locaties.
Duurzaamheid en innovatie kunnen zeker in deze tijd
beschouwd worden als de unique selling points.
Om succesvolle toepassing van technische oplossingen
en duurzame innovaties te waarborgen zullen echter op
actieve wijze een aantal randvoorwaarden geformuleerd
moeten worden vanuit de betrokken partijen. Bij de concrete
planvorming zullen deze nader ingevuld worden.

18. 18
In hoofdstuk 2 is op hoofdlijnen aangegeven wat onze visie
is op de ontwikkeling van Inverdan West. Met het ruimtelijk
raamwerk worden de kaders gegeven waarbinnen Nieuw
West zich kan ontwikkelen. Het ruimtelijk raamwerk wordt
gevormd door de hoofdinfrastructuur, de verbindingen voor
het langzaam verkeer en de groen- en waterstructuur.
Hierin of hierlangs hebben bestaande functies een plaats en
krijgen nieuwe een plek. Zo moet de brede school goed en
veilig zijn verbonden met de omliggende woongebieden en
speelplekken. Sommige elementen zijn al aanwezig, andere
bestaan nog alleen op de tekentafel. Het ruimtelijk raamwerk
is een gegeven voor de lange duur. Belangrijk is om het zo
vast te leggen dat omgevingskwaliteiten maximaal worden
benut. Tevens moet er genoeg flexibiliteit blijven voor een
vrije invulling van de deelgebieden. Dit raamwerk stelt de
Gemeente Zaanstad in staat een voorwaardenscheppende
en vervolgens regisserende positie in te nemen. Voor de
verschillende deelprojecten en deelgebieden binnen dit
raamwerk wordt in hoofdstuk 4. Deelgebieden nog concreter
aangegeven welk beeld wij voor ogen hebben bij de verdere
invulling.
Een aantal deelgebieden is al in ontwikkeling. Murano wordt al
gebouwd en Aurum en de aansluitende torens 1&2 zijn zelfs al
in gebruik.
3 Ruimtelijk
raamwerk

19. 19
kindlint bomenlaan
de Slinger langzaamverkeer openbaar groen
water hoofdinfra prive groen
Legenda

20. 20
hoofdinfra langzaamverkeer (bestaand) kindlint
langzaamverkeer (nieuw) de Slinger
Legenda
Hoofdinfrastructuur
De Houtveldweg is de hoofdontsluiting van de wijk en
vormt de ruggegraat van het gebied. De belangrijkste
voorzieningen worden ontsloten via aftakkingen van de
Houtveldweg (school, supermarkt). Nu vormt de weg nog een
sterke scheiding tussen de gebieden aan weerszijden ervan.
Inzet is om die gebieden tot een wereld te smeden door
goede en logische oversteekvoorzieningen te realiseren. De
Houtveldweg krijgt een aantrekkelijk en groen profiel met een
middenberm met grote bomen.

21. 21
bomenlaan
groen openbaar groen
water prive groen
Legenda
Groen- en waterstructuur
Het groene buitengebied van het Westzijderveld met het
waterrijke slagenlandschap en zijn bijzondere weidevogels
is vlakbij. Hier is, vlak bij de woning, ruimte voor
natuurbeleving. Bewoners kunnen vanuit de wijk zo het
buitengebied invaren. De inzet is om het landschap tot diep in
de wijk ervaarbaar te maken.
In de opzet van de wijk komen de watergangen tot aan de
Houtveldweg en zijn ze gericht op het landschap en de Belt,
in dezelfde richting als het slagenlandschap. Bij de eventuele
komst van een spoor ten behoeve van Lightrail verdwijnt de
watergang tussen het station en het RPO. In dat geval zal
een nieuwe watergang vanaf de spoorsloot bij Murano, tussen
Achmea en GG&GD door, de spoorsloot met de voorgestelde
waterlopen van de Eilanden kunnen verbinden. Indien de
spoorsloot wordt gedempt voor de aanleg van de lightrail is
deze verbinding van belang voor een goede waterhuishouding
in het gebied. De aanleg van deze verbinding is in eerste
instantie direct verbonden aan de realisatie van de lightrail,
maar ook bij herontwikkeling van het Achmea-terrein wordt
de gelegenheid geboden aan de ontwikkelaar deze verbinding
aan te leggen.
Een nadrukkelijke wens ten aanzien van de waterverbindingen
is dat deze zo worden aangelegd dat bewoners van de
Eilanden en C100 vanaf de woning het groene landschap in
kunnen varen. Dit is een toegevoegde waarde voor het wonen
op deze twee locaties.

22. 22
hoofdinfra langzaamverkeer (bestaand) kindlint
langzaamverkeer (nieuw) de Slinger
Legenda
Langzaam verkeer
De bestaande fiets- en wandelpaden vallen deels samen
met de oost-west gerichte groen- en waterstructuur of
lopen parallel aan de noord-zuid gerichte Houtveldweg. De
aanvullende fiets- en voetverbindingen zullen aansluiten op
de bestaande kwaliteiten. Ze lopen langs nieuw aan te leggen
water en groen.
Spectaculair en essentieel voor de koppeling van Nieuw West
aan het centrum en vice versa, is de Slinger. Deze ‘opgetilde
stadsstraat’ voor fietsers en voetgangers loopt over het spoor
en de Provincialeweg heen en wordt een aantrekkelijke en
snelle verbindingsweg. De Slinger is het vliegwiel voor de
ontwikkelingen in Inverdan West. Het is de eerste ingreep die
een fysieke en zichtbare maar ook symbolische verbinding
vormt tussen West en het centrum. Op de Houtveldweg rij je
onder de Slinger door. Het is hierdoor letterlijk een poort van
West.
De verschillende routes voor langzaam verkeer verbinden
de bijzondere plekken en functies in het gebied. De routes
krijgen een inrichting die aansluit bij hun karakter. Zo krijgen
routes die het stedelijk centrum met het groene landschap
verbinden een groen karakter. De verbinding langs speel- en
verblijfsplekken door de langzaam verkeersroutes nodigt
wijkbewoners uit elkaar informeel te ontmoeten en te
leren kennen. Bijzondere route is het kindlint, een veilige
fietsroute voor kinderen, van huis naar school, supermarkt
en voorzieningen rond het stationsplein. Deze rijgt als een
kralensnoer scholen, ontmoetingsplekken en speelplekken
aan elkaar. Om het kindlint ook met Held Jozua en de
avonturenspeelplek te verbinden zal een brug moeten worden
aangelegd. Deze valt echter buiten de kaders van Inverdan
West.

23. 23
kenniswijk
Stationsplein eo
Spoor-
strip A&B
Murano/
Vrodest
De eilanden
Vrodest
Murano
veld 13, NS vastgoedstrook
C100
De Belt
Kenniswijk
19,3
De vanger; 16,2
Waterboog; 17,2
veld 8
veld 9
veld 6
Stationsplein
bestaande bijzondere plek
plek in ontwikkeling
Legenda
Bijzondere plekken en functies
Het stationsplein
Het stationsplein is de entree van Nieuw West. Het
is een klassiek kruispunt van routes: hier komen alle
verkeerssoorten samen. Het is nu een desolate plek, een
parkeerveld voor auto’s en fietsers. In de toekomst moet het
stationsplein meer verblijfskwaliteit bieden aan de fietser
en voetganger. Bijzonder zijn de verschillende niveaus: het
stationsplein op maaiveld en daarboven de Slinger, op bijna
8 meter hoogte. Op maaiveld langs de Houtveldweg komt
ruimte voor een Kiss & Ride en bushaltes. Boven sluit de
Slinger aan op de Buiging, het centrumdeel van de opgetilde
stadsstraat, zodat er een goede verbinding met het stadshart
is.
De inzet is om het stationsplein vrij te houden van
fietsenrekken en auto’s en de ruimte te laten aan de
voetganger en fietser. Veel mensen komen per fiets naar het
station en willen daar hun vervoermiddel veilig en comfortabel
stallen. De fietsers komen straks zowel op maaiveld als op
de Slinger aan. Hier bevindt zich ook de geplande toegang
tot de fietsenstalling Hierdoor ontstaat een logische routing,
waarbij de fietser in één lijn van aanrijroute, via stalling
naar het station wordt geleid. Het fietsparkeren sluit aan op
zowel het pleinniveau als boven op de Slinger en verbindt de
onderwereld met de bovenwereld. De uiteindelijk benodigde
capaciteit voor de fietsenstalling is naar verwachting 1500 tot
2000 plaatsen.
Het plein ligt goed op de zon. Hierdoor is zowel op maaiveld
als op de Slinger een goede uitgangssituatie voor horeca
met terras. Het plein kan meer body krijgen als de geplande
detailhandel (bv een supermarkt) hier zijn voordeur krijgt.
In de plinten van de bestaande bebouwing is ruimte voor
publieksfuncties, zakelijke dienstverlening en horeca.
Held Jozua
Dit groengebied met monumentale molen en kinderboerderij
biedt mogelijkheden voor een avonturenspeelplaats. Voor
de oudere bezoekers kan hier horeca met een terras worden
gerealiseerd. Door een goede verbinding met het langzaam
verkeersnetwerk kan Held Jozua voor alle wijkbewoners een
plek van betekenis worden.

24. 24
Landelijk gebied: kracht van het Landschap
Aan de westkant wordt Nieuw West begrensd door het groene
slagenlandschap van de Polder Westzaan. De door vele sloten
doorsneden weilanden geven plek aan verschillende soorten
weide- en watervogels. Het biedt tevens de mogelijkheid te
wandelen, fietsen en sporten. Rust en ruimte in contrast met
de reuring van de stad. Voor de polder worden kansen gezien
voor natuureducatie en kleinschalige horeca, gekoppeld aan
de fietsroute op de scheidslijn tussen stad en landschap. Door
water uit de woonwijk te verbinden met de sloten in de pol-
der wordt het mogelijk om vanuit de woning het landschap in
te varen. Door de groen strook langs De Belt en de Eilanden
wordt het landschap de wijk ingetrokken.
Boerderij Westzanerdijk 150
Op deze plek ligt een boerderij, van oorsprong van boer
Fronik. Deze vormt het beginpunt van een mooie wandeling
langs het groene buitengebied. Voor de jeugd zou deze
boerderij een educatieve en recreatieve rol kunnen vervullen.
Door de goede verbinding via langzaam verkeersroutes met
de wijk, kan deze plek uitgroeien tot een bijzondere plek voor
bewoners en bezoekers.
De Belt
Deze groene heuvel is een bijzonder plek. Door hem beter
bereikbaar te maken vanuit de omliggende buurten, kan hij
zich verder ontwikkelen. Vanaf de Belt is een prachtig uitzicht
over het landschap aan de westkant en aan de oostkant over
de stad. In de toekomst kan de Belt gebruikt worden om te
recreëren.
Speelplek brede school
Bij de brede school is een openbare speelplek gepland.
Deze kan ook buiten schooltijden gebruikt worden. Door de
plaatsing van bankjes wordt de gelegenheid gemaakt hier te
verblijven en elkaar te ontmoeten.
Held Jozua
De Belt
Boerderij Westzanerdijk

25. 25
Landelijk gebied

26. 4 Deelgebieden
Per deelgebied wordt onderstaand beschreven wat het
nagestreefde beeld is. Behalve in tekst wordt dit ook
door middel van referentiebeelden toegelicht. Deze
referentiebeelden zijn “geleend” van andere bestaande
situaties en zijn niet zondermeer te vertalen naar Inverdan
West. Ze geven echter wel inzicht in de beoogde beleving.
Stationsplein: entree van West
Uitgangspunten:
• Het stationsplein wordt voetgangers- en verblijfsgebied,
fiets te gast;
• Nodigt uit om te verblijven: informele zitplekken, terrasjes,
spelen;
• Het station heeft aan de westkant een tweede
stationsgezicht en geen stationsachterkant;
• Overstapgebied, van trein naar fiets, bus of auto;
• Stedelijk wonen met appartementen voor tweeverdieners
en/of senioren;
• Diversiteit in functies rond het plein, zoals detailhandel,
zakelijke dienstverlening en zorg;
• Functies in een hoge open plint trekken bezoekers, bij
voorkeur 24/7;
• Vestiging supermarkt met de toegang zo dicht mogelijk
aan het stationsplein;
• Parkeerplaatsen die op maaiveld komen te vervallen, zullen
worden gecompenseerd. Wanneer een functiewijziging
plaatsvindt, dienen eventueel extra parkeerplaatsen
gerealiseerd te worden in een (gebieds)garage. Ook het
parkeren van nieuwe functies dient te worden toegevoegd
aan een (gebieds)garage;
• Zorgvuldige verlichting en aanlichting passend bij de
verschillende functies van het gebied;
• Fietsenstalling is goed bereikbaar.

27. 27
Terras
zit en speel
elementen
open en hoge plinten

28. 28
bomenlaan
erkeer openbaar groen
prive groen
De Slinger: landing in Nieuw West
Uitgangspunten:
• Langzaam verkeersverbinding centrum-station-Nieuw
West;
• Aansprekende architectuur, beeldmerk;
• Transparant, weinig contactpunten met de grond in
verband met sociale veiligheid en bijvoorbeeld graffiti;
• Meer dan alleen een ‘brug’ door aanvulling met
bijvoorbeeld zitgelegenheid of een kiosk gericht op de
reiziger;
• Comfortabele verharding ten behoeve van de fietser;
• Uitzichtpunt, met uitkijk over Nieuw West en het groene
landschap;
• Goede verlichting voor sfeer en veiligheid;
• Geeft toegang tot moderne, comfortabele en goed
bereikbare fietsenstalling.

29. 29
sfeer en veiligheid
De Slinger: meer dan een brug
slim stallen

30. 30
Houtveldweg: laan met allure
Uitgangspunten:
• Groene wijkontsluitingsweg met vrijliggende fietspaden;
• Laan met allure;
• Door de stevige bomen, groene middenberm en maat van
het profiel de ‘ruggengraat’ van Nieuw West;
• Oversteekplaatsen op de goede plek.

31. 31
Overzichtelijk & veilig
grote bomen
allure
Vrijliggende fietspaden
Zicht op boomkruinen

32. 32
16.2 De Vanger
Uitgangspunten:
• Woongebouw dat Slinger begeleidt en op afstand het
stationsplein begrenst;
• Op de begane grond en aan de Slinger eventueel
publieksfuncties;
• Sluit goed aan op omliggende bebouwing;
• Op maaiveldniveau en vanaf de Slinger een toegang;
• De parkeerplaatsen die vervallen in de Schavenbuurt als
gevolg van de aanleg van de Slinger en kennisboulevard
dienen in dit bouwplan gecompenseerd te worden, net
als de 28 parkeerplaatsen die worden opgeheven om de
bebouwing mogelijk te maken. Samen zijn dit ongeveer
38 parkeerplaatsen, die openbaar gerealiseerd moeten
worden.
bomenlaan
mverkeer openbaar groen
fra prive groen

33. 33
17.2 De Waterboog
Uitgangspunten:
• Begeleidt de Houtveldweg als wand met appartementen;
• Parkeren op te lossen in de plint;
• Ontsluiting vanaf de Houtveldweg;
• Aan de kant van het Wiel worden openbare steigers gedacht,
zodat makkelijk gebruik gemaakt kan worden van het water;
• Samen met de stationsoverbouwing de entree van de wijk.
bomenlaan
openbaar groen
prive groen

34. 34
19.3 De Cypres
Uitgangspunten:
• Landmark als verbinding tussen Eilanden, Kenniswijk en
Stationsplein;
• Appartementengebouw met in de plint (commerciële) pub-
lieksvoorzieningen.
kindlint bomenlaan
langzaamverkeer openbaar groen
hoofdinfra prive groen

35. 35
School: meer dan school alleen
Uitgangspunten:
• De brede school staat op een belangrijke plek in West, niet
alleen ruimtelijk maar ook sociaal-maatschappelijk, en
vormt het scharnierpunt tussen verschillende deelgebieden
en doelgroepen;
• Ook na schooltijd heeft de school een functie, voor
naschoolse opvang, maar ook voor de buurt, met een
Centrum Jong, buurthuis ‘nieuwe stijl’ waarin alle
wijkbewoners terecht kunnen;
• Aan de voet van de Slinger;
• Spelen, leren en zorg, voor alle leeftijden;
• Openbaar speelplein in het groen;
• Open plint met waar mogelijk publieksfuncties;
• Vanuit omliggende woonbuurten veilig bereikbaar via
kindlint;
• Landelijk gebied, Belt en bijvoorbeeld kinderboerderij nabij.

36. 36
De Eilanden: wonen in het groen en blauw
Uitgangspunten:
• Grondgebonden grote woningen in Zaanse stijl en in het
hogere marktsegment, met de tuinen grenzend aan het
water;
• Onderzoek naar Particulier opdrachtgeverschap;
• Groene buurt, waterrijk;
• Verbonden door brede groenstrook met het landschap, de
Belt en het station;
• Directe nabijheid school en winkelcentrum;
• Plekken voor ontmoeten;
• Woningen die ook geschikt zijn voor werken aan huis;
• Groene verbindingszone voor de buurt, voor spelen,
sporten en ontspannen;
• Het programma moet voorzien in zijn eigen
parkeerbehoefte, inclusief Kiss en Ride voor de school.
Langs de Aubade zijn 28 parkeerplaatsen. Hiervan dienen
er 10 terug te komen in de nieuwe situatie.
variant 1 variant 2

37. 37

38. 38
De Belt
Uitgangspunten:
• Groene, natuurlijke icoon;
• Beleef de natuur, beleef de zonsondergang, landschap èn
de stad;
• Openbaar toegankelijk en nodigt uit om te verblijven;
• Goede wandelroutes naar boven;
• Buitensporten;
• Rust en reuring wisselen elkaar af;
• Kleine horeca aan de zonkant;
• Kleinschalige kunst- en/of cultuurevenementen op de top,
met inachtneming van Natura 2000;
• Samenwerking met broedplaats, Zaantheater e.d. voor
programmering evenementen.
kindlint bomenlaan
de Slinger langzaamverkeer openbaar groen
water hoofdinfra prive groen
Legenda

39. 39
Kenniswijk: jeugdig en dynamisch
Uitgangspunten:
• De woonbuurt voor jongeren, waar genoeg voorzieningen
zijn om te kunnen studeren, sporten, muziek te maken of
samen te chillen;
• Kennisvoorzieningen en ruimte voor startende bedrijven;
• Studio’s en appartementen;
• Het Regiocollege met MBO-opleidingen waar ruim 7.000
studenten vrijwel dagelijks komen;
• Horecavoorzieningen, zoals een grand café of restaurant;
• Snelle verbinding met station, de Belt en winkels;
• Vierender: leren nieuwe stijl door school en bedrijven
bijeen te brengen;
• Diensten aanbieden aan de buurt en diensten uit de buurt
betrekken;
• Bedrijfsunits per maand te huren door ZZP’ers uit de buurt;
• Tijdelijke broedplaats C100 als proeftuin.

40. 40
C100: ontspannen wonen
Uitgangspunten:
• Riant wonen, aan het water tegen het groene landschap
aan;
• Varen vanuit je woning het groene landschap in;
• Informele sfeer in groene ontsluitingsstraten;
• Diversiteit in woningen, verspringende rooilijnen met rijtjes
van maximaal 5woningen;
• Grondgebonden woningen in Zaanse stijl;
• Speelplekken voor de kinderen;
• Tijdelijke broedplaats als proeftuin, vooruitlopend op
woonbebouwing.
kindlint bomenlaan
de Slinger langzaamverkeer openbaar groen
water hoofdinfra prive groen
Legenda

41. 41
Ebbehof: tussen wonen, zorg en werken
Uitgangspunten:
• Aantrekkende functies, commerciële functies, wonen en
uitgaan;
• Gericht op senioren en/of tweeverdieners;
• Kleinschalige bedrijvigheid;
• Grote parkeergarage, boven de plint met publieksfuncties,.
De garage die hier gebouwd wordt, vangt naast de
parkeerbehoefte vanuit het programma ook eventuele
tekorten in andere deelgebieden op. De garage fungeert
tevens als gebiedsgarage.
• Hoge plint met publieks-/winkelfuncties, flexibel en
attractief;
• Zorgconcept: verschillende zorgvoorzieningen gebundeld;
• Ontwikkeling in eventueel in samenhang met de bebouwing
van Achmea , GG&GD, Stadskantoor en RPO.
bomenlaan
parkeergarage

42. 42
Zaanse strip: stedelijk wonen en werken
Uitgangspunten:
• Wonen, werken aan huis voor een brede doelgroep, van
starters tot senioren;
• Kleinschalige bedrijvigheid;
• Zaanse strip A en B voorzien samen in het geheel aan par-
keervraag;
• Appartementen en grondgebonden woningen;
• Verwijzing naar Zaanse pakhuizen;
• Nabij supermarkt, school en Groene Oase.
groene hofjes

43. 43
Murano: stedelijk wonen
Uitgangspunten:
• Stedelijk wonen met appartementen;
• Overgang naar suburbaan woonmilieu;
• Parkeerdek vormt plint, openbare ruimte tussen de
woningen is autovrij;
• Openbare ruimte voor verblijven, spelen en ontspannen;
• (Speel)ruimte voor kinderen;
• Plekken voor ontmoeten.

44. 44
Novicentre:
Uitgangspunten:
• Overgang naar suburbaan woonmilieu;
• Appartementen, eventueel een mix met grondgebonden
eengezinswoningen;
• Nabij held Jozua;
• Openbare ruimte voor verblijven, spelen en ontmoeten.

45. 45

46. 5. Ontwikkelstrategie
De gemeente heeft voor de ontwikkeling van Inverdan West
een investeringsprogramma opgesteld, vastgelegd in de
grond-exploitatie Inverdan en het Meerjaren Investerings
Programma (MIP). Door middel van gerichte investeringen
wil de gemeente de voorwaarden scheppen waaronder
de ontwikkeling van Inverdan West gestalte kan krijgen.
Sommige plannen liggen al min of meer vast, andere zijn
meer te betitelen als voornemens of wensbeelden en zijn
flexibeler. De gemeente wil de sterke punten van het gebied
benutten en meerwaarde creëren. Het is vervolgens aan de
markt om de potentie van het gebied te onderkennen en
samen met de gemeente te vertalen naar concrete projecten.
Vaste plandelen
Tot de plannen die al min of meer vastliggen, behoort de
aanleg van de hoofdstructuur qua openbare ruimte, wegen,
langzaam verkeersroutes, groen en water. De gemeente
gaat de Slinger realiseren. Deze loopt over het spoor naar
de Buiging en zorgt voor een prettige, snelle en veilige
verbinding voor fietsers en voetgangers tussen Nieuw West
en het stadscentrum. Om het stationsplein daadwerkelijk
als entree te laten functioneren en ook Nieuw West een
centrum te geven, laat de gemeente het stationsplein
versneld herinrichten. Mogelijk is dit een tijdelijke inrichting
in afwachting van de definitieve ontwikkeling van het RPO en
Stadskantoor. Met de herinrichting wordt het Stationsplein
een verblijfsgebied waar de voetganger een hoofdrol speelt.
In de plint van het RPO en het pand Van der Gragt bestaat
de gelegenheid om publiekstrekkende functies als horeca,
(kleinschalige) winkels en zakelijke dienstverlening te
vestigen. De brede school is een belangrijke functie voor
de bestaande wijken, maar ook voor de nieuwe bewoners
van het gebied. Daarom gaat de gemeente de brede school
snel realiseren. De gemeente vindt het daarnaast wenselijk

47. 47
dat zo snel mogelijk wordt gestart met de realisatie van de
Eilanden. Om dit mogelijk te maken, zal de gemeente zo snel
als haalbaar het profiel voor de Houtveldweg aanpassen en de
nieuwe Cypressenhout aanleggen.
Daarnaast investeert de gemeente komende jaren in meer
maatschappelijke projecten, samen met maatschappelijke
partijen vastgelegd in het WUP (Wijkuitvoeringsprogramma)
zoals vermeld in hoofdstuk 1.
Daar waar parkeerplaatsen (tijdelijk) verdwijnen zal de
gemeente deze compenseren indien dit de realisatie van
projecten in de weg staat. Uiteindelijk is het de wenselijk dat
ieder project de eigen parkeerbehoefte binnen het project
oplost. Dit komt de kwaliteit van de openbare ruimte ten
goede.
Flexibele plandelen
Niet alle plandelen zijn volledig uitgekristalliseerd. De
gemeente heeft zoals eerder geschetst wel een beeld van
de wenselijke ontwikkelingen, maar daagt de markt graag
uit hier verder invulling aan te geven. Het betreft vooral
de locaties Ebbehof, de Cypres, Waterboog en de Vanger,
maar ook de bestaande gebouwen RPO en Stadskantoor. De
waterverbinding over het Achmeaterrein is een nadrukkelijke
wens, maar deze loopt over grond die geen gemeente-
eigendom is. Bij eventuele herontwikkeling van dit terrein kan
het water een toegevoegde waarde aan deze locatie geven.
Tijdelijke invullingen
Niet alle onderdelen van het programma zullen in één keer
ontwikkeld worden. Van sommige plekken is nog niet aan
te geven hoe ze er uiteindelijk uit gaan zien, omdat nog
onzekerheid bestaat over de uiteindelijke invulling van de
omliggende bebouwing. Daarnaast moet voorkomen worden
dat veelbelovende locaties hun potentie verliezen doordat ze
te vroeg een definitieve bestemming krijgen. Een mislukking
kan bovendien aan het imago van een dergelijke plek blijven
kleven. Het motto is dan ook klein beginnen en met minimale
investeringen tot een maximaal resultaat komen.
Door locaties een tijdelijk invulling te geven en kleinschalige
projecten en evenementen snel te realiseren, kan de
gemeente ontwikkelingen stimuleren. Als de markt pas
op de plaats maakt, is het aan de overheid het voortouw
te nemen. De gemeente neemt de (tijdelijke) invulling
van het stationsplein snel ter hand. Hierdoor ontstaat een
aantrekkelijker vestigingsklimaat voor beoogde functies in de
plinten en een fraaier ogend entreegebied. Andere mogelijke
tijdelijke invullingen/activiteiten zijn evenementen op/bij de
Belt, zoals Feestival, beachvolleybal en schoolwerktuinen.
Vanuit de buurt komen regelmatig verzoeken om activiteiten
te ontplooien. Om buurtbewoners te stimuleren actief iets
voor de wijk te organiseren en betekenen, zal de gemeente
onderzoeken welke middelen zij heeft om deze initiatieven te
faciliteren.
Bestaande kantoorgebouwen, zoals RPO, Stadskantoor en de
panden van Van der Herk en Gragt kunnen tijdelijk gebruikt
worden voor functies als Seats2meet en horeca in de plint, in
afwachting van eventuele herontwikkeling.
Fasering
Voor de ontwikkeling van Inverdan West zijn met het
ruimtelijk raamwerk de kaders aangegeven. De gemeente
gaat een aantal belangrijke onderdelen realiseren:
• (tijdelijke) herinrichting stationsplein, te realiseren in 2012;

48. 48
Verder is Murano al in uitvoering. Het Spirit Inn Hotel,
gevestigd in het voormalige KPN-gebouw, staat op het punt
de deuren te openen. De verkoop Zaanse strip A is gestart,
om aansluitend Zaanse strip B te realiseren.
Selectie marktpartijen
Wij hebben in dit document aangegeven wat onze visie is op
de ontwikkeling van Inverdan West, de kracht van West en de
versterking die dit betekent voor geheel Nieuw West. In deze
visie is aangegeven wat vastligt, het ruimtelijk raamwerk, en
waar nog ruimte is voor verdere uitwerking in deelprojecten.
Wij bieden ontwikkelende partijen graag de ruimte om hier
vanuit hun eigen expertise invulling aan te geven. Om de in
West nog uit te geven locaties op de markt te brengen staan
de gemeente verschillende methoden ter beschikking:
• tender (op prijs en/of ideeën met vastgestelde prijs);
• bouwenveloppe;
• enkelvoudige uitnodiging;
• particulier opdrachtgeverschap (PO).
Per ontwikkellocatie zal een nadere afweging worden gemaakt
welke uitgifte methode het beste kan worden toegepast en
welke eventuele combinatie van locaties te maken is.
• herprofilering Houtveldweg en herstructurering bij
behorende kruispunten, te realiseren in 2012;
• bouw brede school. aansluitend op de herprofilering van de
Houtveldweg, in 2013;
• aanleg van de Slinger. te realiseren in 2013;
Direct na de verhuizing van de gemeente naar het nieuwe
stad-huis, medio 2011, ontstaat er ruimte voor nieuwe
publieksfuncties, detailhandel en horeca in de plinten van het
Stadskantoor en RPO.
Voor de overige planonderdelen ligt er nog geen harde
planning. De realisatie van deze onderdelen, zoals de
Eilanden, de Cypres of bijvoorbeeld de herontwikkeling van
RPO en Stadskantoor zijn afhankelijk van initiatieven vanuit
de markt. Het heeft de voorkeur van de gemeente op korte
termijn te kunnen starten met de realisatie van C100, het
resterende deel van de Kenniswijk en de Eilanden. Vervolgens
dienen de plannen op Zaanse strip B en Ebbehof te worden
gerealiseerd. De locaties 19.3 (Cypres), 16.2 (de Vanger)
en 17.2 (de Waterboog) kunnen pas op langere termijn
gerealiseerd worden omdat deze tijdens de ontwikkeling van
bouwwerken in de omgeving behoefte aan werkterreinen en
manoeuvreerruimte bestaat.

49. 49

50. De gemeente Zaanstad neemt de openbare ruimte voor
haar rekening. Dit betekent dat zij de belangrijkste
hoofdinfrastructuur, groenvoorzieningen, waterpartijen,
speel- en verblijfsplekken zal aanleggen. Ook de aanleg van
de Slinger valt hieronder. Waar nodig zullen wij ook fiets- en
autoparkeerplaatsen aanleggen. Voor C100 en bijvoorbeeld
de Eilanden kan er voor gekozen worden ook de aanleg van
de openbare ruimte in de opgave voor de ontwikkelaar op
te nemen. Ten behoeve van de gemeentelijke investeringen
zijn budgetten in de grondexploitatie opgenomen. De (her)
inrichting van de openbare ruimte gebeurt in samenspraak
met bewoners.
Los van fysieke ingrepen zorgt de gemeente voor
investeringen in het sociaal maatschappelijk programma.
Deze zijn met name terug te vinden in het Meerjaren
InvesteringsProgramma (MIP). Hierbij wordt geïnvesteerd
in de voorzieningen voor jongeren in de vorm van
speelgelegenheid bij Held Jozua, activiteiten op de Belt,
sportvoorzieningen en ontmoetingsplekken voor de jeugd.
Voor een aantal in de visie benoemde onderdelen zijn
geen budgetten opgenomen. Dit zijn bijvoorbeeld de
horecavoorziening bij de Belt of Held Jozua. Wij bieden echter
graag de ruimte voor initiatieven vanuit de markt als deze
binnen de eerder geschetste visie en kaders passen.
6 Investerings-
programma

52. Inleiding
Nu de voltooiing van het stadscentrum steeds meer in zicht
komt, moet het onderscheidende karakter van Nieuw West
meer dan ooit tot de verbeelding gaan spreken en onderwerp
van gesprek worden. Het doel is om projectontwikkelaars
uit te dagen mee te doen. Om de huidige bewoners te
behouden en nieuwe aan te trekken. Om er voor te zorgen
dat Nieuw West een van de versterkende krachten wordt voor
een centrum dat betekenis geeft aan Zaanstad. Met andere
woorden: de zichtbaarheid van het stadscentrum en de
aantrekkingskracht die daar van uitgaat, moeten de komende
jaren verzilverd worden.
Positionerings-aspecten
Die verzilvering moet plaatsvinden door voor Nieuw West een
positionering en promotiestrategie te ontwikkelen die inspeelt
op wat de markt wenst en slim meelift op de promotie van
Inverdan en de marketing voor Zaanstad en de Zaanstreek.
Dat is logisch want de uitstraling van het stadscentrum is van
invloed op het imago van de stad en vice versa.
In zijn algemeenheid zullen naast het wonen en werken in en
bij een ‘stedelijke omgeving’ met bijbehorende voorzieningen
inclusief mogelijkheden voor particulier opdrachtgeverschap,
de extra kwaliteiten op het gebied van groen (rust en ruimte),
bereikbaarheid en de strategische ligging ten opzichte van
Amsterdam maar ook Schiphol kunnen worden benadrukt.
Goede “verkooppunten” zijn ook de Belt en Jozua. Welke
aspecten van doorslaggevend belang zijn, hangt samen met
de keuze voor de doelgroepen en hun wensen.
Doelgroepenstudies
Het bepalen en kennen van die doelgroepen en samen met
7. Marketing en
branding

53. 53
de ontwikkelaars een aanbod ontwikkelen dat hen verleidt, is
mogelijk de grootste uitdaging. Deze visie heeft het in zich om
een range van doelgroepen aan te spreken variërend van de
jonge hbo-ers (startende gezinnen) tot senioren. Hoewel dat
zowel een kracht als een zwakte kan zijn, zal bij de uitwerking
van positionering en strategie nader bepaald worden op welke
doelgroepen we willen focussen. Het ligt in ieder geval voor de
hand liggend om aan te sluiten bij de marketingstrategie die
de stichting Marketing Zaanstreek voorstaat.
Uit hun concept-studie blijkt dat de focus-doelgroep voor de
stad en streek de jonge, hbo-opgeleide starters en gezinnen
zijn. Hoewel deze aanname nog geverifieerd moet worden
door onderzoek dat momenteel wordt uitgevoerd, is het juist
voor deze doelgroep van belang in een stedelijke omgeving
met aantrekkelijke woningen te kunnen neerstrijken, terwijl
het groen toch dichtbij is. Want, ‘deze doelgroep is gericht
op ontwikkeling en uitbouw van zijn sociaal maatschappelijke
status, met voldoende inkomen om het gemiddelde inkomen
in Zaanstad op te krikken en te laag om de gewenste
woonkwaliteit binnen de ring van Amsterdam te kunnen
bekostigen. Vooral starters en jonge gezinnen zijn geneigd te
verhuizen naar een betere woonsituatie die de Zaanstreek kan
bieden.’
Studies laten ook zien dat de kracht van de streek ligt in de
rijke historische mix van wonen, werken en recreatie en de
ligging aan de oevers en kaders van de Zaan en het IJ.
Een andere belangrijke conclusie die in observaties
vanuit Marketing Zaanstreek worden getrokken en die
van belang is voor de promotie van Nieuw West, is ‘dat
Zaanstad in de concurrentie met steden als Almere en de
Haarlemmermeer unieke kansen heeft om haar rijke cultuur-
en natuurhistorische achtergrond verder op te poetsen. Het
onderscheid met Haarlem en Hilversum ligt meer in het
stoere, authentieke karakter van de stad. Ook in de nieuwe
bebouwing zijn deze elementen op traditionele, dan wel
speelse wijze terug te zien, zoals in het nieuwe stadhuis.’
Samenwerking en onderzoek
De exacte formulering van de positionering van Nieuw West
en daaruit voortvloeiende strategie wordt de komende tijd
nader uitgewerkt, in samenspraak met partijen waarmee
Laat zien waar je van bent!

54. 54
afstemming en samenwerking onontbeerlijk is: Inverdan,
ontwikkelaars en investeerders, Marketing Zaanstreek en
Zaan-IJ oever project, om er maar een paar te noemen.
Ook zullen onderzoeken die al gedaan zijn en momenteel nog
worden verricht, bepalend zijn voor een goede onderbouwing
voor het bepalen van de focusdoelgroepen en de juiste
tone-of-voice die terugkomt in de promotiemiddelen en
activiteiten. Het gaat onder meer om onderzoeken naar de
concurrentiepositie van Zaanstad met omliggende gemeenten
voor zover het de afzet van woningen betreft. Dit zal uitwijzen
in welke vijvers het best gevist kan worden om zowel huidige
doelgroepen te behouden en nieuwe te verleiden om in Nieuw
West te komen wonen. Daarnaast wordt momenteel voor
Inverdan als geheel een positionering en marketingstrategie
ontwikkeld. Dat zal van invloed zijn (en vice versa) op de
uitwerking van de marketing voor Nieuw West.
Het woon- werk- en leefaanbod zoals omschreven in deze
visie voor Nieuw West draagt in ieder geval in belangrijke
mate bij aan het interesseren van vasthouden van
verschillende doelgroepen. Er lijkt voldoende ruimte te zijn
om zowel in Inverdan als in Nieuw West waar nodig ‘aan de
knoppen’ te draaien en in overleg met ontwikkelaars een
succesvol aanbod te realiseren voor de focusdoelgroepen.
Marketing: Gewoon doen!

55. 55

56. 56
Literatuurlijst
Literatuur/beleidsnota’s
Algemeen:
Masterplan Inverdan
Beeldkwaliteitsplan Inverdan
Inverdan West Site
Kracht van West
Sociale Visie, Stipo
Wonen:
Woonvisie Zaanstad 2008-2020 (Zaans Mozaïek)
Richtlijnen Basiskwaliteit Woningbouw Zaanstad
Nota Prijsdifferentiatie Woningbouw Zaanstad
Algemene randvoorwaarden woningbouw Zaanstad
Masterplan Inverdan
Inverdan Actualisatie X – De veranderende stad.

57. 57