Eerste hulp bij financiering

Financiering
Hoe kom ik aan geld?

Voorwoord

Ondertussen blijft MKB-Nederland zich vanzelfsprekend inzetten om de kredietverlening aan het middenen kleinbedrijf te verbeteren. Dat doen we in onze
politieke lobby en in ons overleg met de banken. Het
aantal succesvolle kredietaanvragen van mkb-ondernemers moet weer stijgen – een paar jaar geleden kreeg
slechts één op de drie ondernemers zijn aanvraag
gehonoreerd, nu is dat de helft – daarom dit boek.
Voor een gezonde economie is het cruciaal dat er een
sterk middenen kleinbedrijf is. Financiering is de olie
in de motor. Samen moeten we ervoor zorgen dat die
motor op volle kracht blijft draaien.

2

Hans Biesheuvel
Voorzitter MKB-Nederland

Beste ondernemer,
De economische crisis heeft in Nederland zijn sporen
nagelaten. Zo ook op de kredietverlening aan bedrijven. MKB-Nederland ontvangt daarover nog altijd
vragen: aanvragen worden afgewezen of de voorwaarden zijn aangescherpt.
Feit is dat banken bij kredietaanvragen hun acceptatiecriteria strenger toepassen. En daar moet je als ondernemer op zijn voorbereid. Met dit boekje helpen we je
alvast op weg. Zo lees je onder meer welke informatie
de bank van je nodig heeft en hoe je jouw businessplan opstelt. Ook vindt je informatie over de garantieregelingen waarmee het ministerie van Economische
Zaken, Landbouw & Innovatie de kredietverlening aan
het mkb stimuleert.

3

Inhoudsopgave
Hoe werkt dit boek?
1 Stappen bij kredietaanvraag
Onderbouw je verhaal
Interview Rob Boeyink, IQNOMY
2 isen bij kredietaanvraag
E
Inventariseer je behoeften en mogelijkheden
Is de organisatie op orde?
Welke eisen worden er gesteld aan de jaarcijfers?
Wat voor ondernemer ben jij?
Waar wordt de kredietaanvraag op beoordeeld?
Interview Roy Spit, Qredits

6
8
10
13
16
18
21
24
28
31
33

3 Financieringsbronnen
Er is meer dan de bank

36
38

4 Proces kredietverlening
De rol van de bank
Welke kredietvormen zijn er?
Wanneer is een financiering een lening volgens
de Belastingdienst?

42
44
48
53

Interview Lammert Jan Blokhuis, Rabobank

55

5 Andere financieringsbronnen en regelingen
Regelingen voor bestaande ondernemers
Regelingen voor starters
Regelingen voor innovatieve ondernemers

58
60
68
73

6 Particuliere financiering
Regeling Durfkapitaal
Interview Stef van Dongen, Enviu
7 Na de kredietverlening
Wat als je niet kunt betalen
Interview Fred Zwart, Wostavin Stansvormen
Bijlage 1 - Wat moet er in het ondernemingsplan staan?
Bijlage 2 - Hoe worden kredieten gefinancierd

80
82
87
90
92
96
99
106

Begrippenlijst Financiering
108
Handige links
111
Lijst met bronnen
112
Colofon 113

Hoe werkt dit
boek?

uitleg
Zo werkt het:
Ga naar
www.ondernemerskredietdesk.nl/financiering
Lees meer

6

Tijdens het lezen zul je in dit boek
regelmatig een verwijzing naar
het internet tegenkomen. Om het
overzichtelijk te houden, hebben we een
speciale overzichtspagina aangemaakt
op de website van MKB Servicedesk. Hier
vind je alle interessante informatie waar
we in het boek naar doorverwijzen.

Handige tip

To do

Doe de scan

Informatieve
video

Je komt op de overzichtspagina, waar je de inhoudsopgave van dit boek vindt. De doorverwijzingen die
in de verschillende thema’s van het boek worden
vermeld vind je hier ook weer terug, in de vorm van
weblinks onder het betreffende thema. Waar verwijzen we naar door?

Handige links
Links op het gebied van financiering die in dit boek
worden vermeld vind je terug op de overzichtspagina
www.ondernemerskredietdesk.nl/financiering, onder
het betreffende thema en hoofdstuk. Je komt iconen
tegen die verwijzen naar bepaalde onderwerpen die
extra aandacht verdienen.

Scans
Dit icoon verwijst naar een online scan. Ga naar de
overzichtspagina voor de scan.

Informatieve Video’s
Zie je dit icoon staan, ga dan naar de overzichtspagina
voor een handige video over financiering.

7

1 Stappen bij

kredietaanvraag

8

Wanneer je behoefte hebt aan een zakelijke
lening of extra financiële armslag, dan klop
je meestal aan bij de bank. Een logische
stap. Toch betekent dat niet dat dit ook
de eerste stap is die je moet nemen. Een
kredietaanvraag begint namelijk bij kritisch
naar je eigen bedrijf kijken.

9

Stappen bij kredietaanvraag

Onderbouw je
verhaal
In drie stappen naar een krediet
Een veel gehoorde klacht is dat banken steeds
minder kredieten en leningen verstrekken aan
bedrijven. Een goed onderbouwde aanvraag kan
het verschil maken. Maar hoe verloopt het proces
van een kredietaanvraag? De inventarisatie van
een kredietaanvraag in drie stappen.

Stappen bij kredietaanvraag

Stap 1:
Hoeveel krediet heeft de onderneming nodig?
Vaak geeft de bank aan welke informatie zij van je
verwachten, maar je kunt hier ook een voorsprong
op nemen. Je kunt zelf een actieve inbreng hebben
door na te gaan welke zekerheden je kunt bieden,
door inzicht te hebben in het geld dat zich al in de
onderneming bevindt en door het op orde hebben
van de geldstromen. Misschien kom je dan tot de
conclusie dat bancair krediet niet nodig is, maar een
leverancierskrediet volstaat. Of dat het schuiven met
betalingstermijnen een oplossing kan bieden.

Stap 2:
Hoe presenteer je jezelf en je bedrijf?
In tegenstelling tot wat veel ondernemers en bedrijven verwachten, komen bij een kredietbeoordeling
niet uitsluitend de financiën ter sprake. Juist jij als
ondernemer bent belangrijk en de wijze waarop jouw
bedrijf is georganiseerd. Presenteer jezelf alsof je
naar een klant gaat en verschaf een helder inzicht en
overzicht. Een financier ziet graag ondernemers die
kennis en vertrouwen uitstralen. Een tip is ook om de
bank uit te nodigen voor een gesprek op jouw bedrijf,
zodat je kan laten zien waar je mee bezig bent.

Stap 3:
Welke toekomstverwachtingen heeft je
bedrijf?
De hoogte van het bedrijfskrediet en de voorwaarden die daaraan zijn verbonden, hangen in hoge
mate af van de interne beoordeling van de bank of
financieringsmaatschappij. Hiervoor kijken ze naar de
cijfermatige onderbouwing van de aanvraag, maar
belangrijker nog, ook naar de ondernemer en onderneming. Voordat je naar de bank gaat, is een gesprek
met je accountant of bedrijfsadviseur raadzaam.

11

Behalve de jaarcijfers van de afgelopen jaren, kunnen
jullie dan een goed onderbouwde prognose opstellen
voor de toekomst.

► Dit boek gaat over het verkrijgen van financiering.

De basis voor bijna alle vormen van financiering is
een goed plan. Lees meer over de opzet van een ondernemingsplan en een voorbeeld in de bijlage ‘Wat
moet er in het ondernemingsplan staan?’
pag. 99

► Om te zien welke financieringsvormen voor jouw van

12

toepassing zijn hebben we een scan ontwikkeld.
www.ondernemerskredietdesk.nl

Rob Boeyink

13

IQNOMY

‘Verstrekking
van het
Innovatiekrediet
geeft extra boost
en erkenning’

Erkenning
Opgericht 2003
Aantal werknemers 24
Product Personaliseren van websites
Financiering Eigen middelen, bank en de staat/innovatiekrediet

14

Begin 2011 ontving IQNOMY een Innovatiekrediet
van Agentschap NL voor hun Liquid Internet
Platform. Een toekenning die van toegevoegde
waarde bleek voor zowel de bank als de uitstraling
van het bedrijf.

Een concept met mondiale potentie. Maar tevens een
technologie die veel onderzoekswerk en ontwikkeling
vergt. “Door de verstrekking van het Innovatiekrediet
kunnen we de lijn die we voor ogen hadden voortzetten. Het is een extra boost voor ons en een stuk
erkenning, waardoor ook de beoordeling bij de bank
positief werd beïnvloed. Daarnaast stelt het ons in staat
onze zelfstandigheid te behouden, omdat we niet zijn
aangewezen op private investeerders.”
De ervaring van Boeyink is dat banken minder op innovatieve ontwikkelingen zijn ingesteld. “Zij zoeken zekerheid en voor hen is het eenvoudiger om traditionele
leningen voor bijvoorbeeld machines te financieren.
Toch merk ik wel dat daar verandering in komt door
het oprichten van gespecialiseerde teams.”

Agentschap NL

“Voor een kleine organisatie als de onze betekent
het doorontwikkelen van nieuwe technologieën een
grote stap, zowel organisatorisch als financieel”,
legt directeur Rob Boeyink uit. “Waar IQNOMY naar
streeft, is het optimaliseren van 1-op-1 online communicatie tussen bedrijven en consumenten. Om dat
te bereiken, hebben wij het Liquid Internet Platform
ontwikkeld waarmee van iedere anonieme bezoeker
realtime een profiel wordt gemaakt en de website zich
vervolgens aanpast aan de unieke behoeften van de
bezoeker.”

Voor het aanvragen van het Innovatiekrediet richtte
Boeyink zich tot Agentschap NL. “Na de quickscan kregen wij het advies om door te gaan met de aanvraag
en dan begint het echte werk. Een aanvraag volledig
invullen kost veel tijd en moeite, zeker voor een organisatie als IQNOMY waar circa tien mensen werken.
Terugkijkend was het de inspanning wel waard. Het
inleveren en aantonen van alle gegevens luistert nauw,
maar daarbij hebben wij begeleiding gehad van adviseurs van Agentschap NL die hetzelfde doel voor ogen
hadden als wij: kredietverstrekking.”

15

2 Eisen bij

kredietaanvraag

16

Als jouw bedrijf externe financiering nodig
heeft, kun je daarvoor naar de bank gaan.
Een proactieve houding helpt. Laat zien wat
je de bank kan bieden aan zekerheden en
als ondernemer. Zo win je het vertrouwen
en komt de financiering een stuk dichterbij.

17

Eisen bij kredietaanvraag

Inventariseer je
behoeften en
mogelijkheden
Blijf realistisch
De vraag hoeveel geld je bedrijf nodig heeft om
plannen te financieren is eenvoudig gesteld. Maar
deze vraag moet wel beantwoord zijn voordat je
bij de bank binnenloopt.


Heeft je bedrijf behoefte aan externe financiering?
Het is dan raadzaam om eerst een accountant of
bedrijfsadviseur om advies te vragen. Samen met een
accountant of adviseur maak je een inventarisatie van
de mogelijkheden en de bronnen die jouw bedrijf kan
aanspreken om de financiering rond te krijgen. In het
inventarisatieplan komen aan de orde:

De kredietbehoefte
Wat heeft je bedrijf nodig om de doelstellingen te
realiseren? Heb je bijvoorbeeld behoefte aan meer
financiële armslag in de vorm van een krediet of wil
je bedrijfsmiddelen financieren in de vorm van een
lening? De bank verlangt een onderbouwd verhaal,
waarin duidelijk wordt waarom jij als ondernemer
een krediet noodzakelijk acht, hoeveel geld je onderneming nodig heeft en hoe het krediet bijdraagt aan
het bereiken van de bedrijfsdoelstellingen. Een aspect
dat hierbij van belang is, is de aflossingscapaciteit.
Onderbouw daarom ook cijfermatig de prognoses.
Daarnaast wil de bank graag de bestemming van de
winst weten. Keer je de winst bijvoorbeeld aan jezelf
uit of wil je het weer in het bedrijf investeren?

Mogelijke financiers
Bij wie kun je aankloppen voor financiering? Bij een
kredietaanvraag zien banken graag dat er verschillende mogelijkheden zijn afgewogen. Om plannen
te financieren kun je bijvoorbeeld denken aan het
effectiever inrichten van je onderneming, het inbrengen van eigen geld, leverancierskrediet, overheidsregelingen of familie. Daarnaast kun je een beroep doen
op private investeerders zoals crowdfunding, business
angels of private equity fondsen en participatiemaatschappijen.

19

Zekerheden

20

Zekerheden die je kan bieden, reduceren het risico
voor de financier. Hoe meer zekerheid je de bank
kunt bieden, hoe eerder ze geneigd zijn het gewenste
krediet te verstrekken. Vooral de laatste jaren wordt
er veel belang gehecht aan een solide eigen vermogen, dat is immers de spaarpot waar je in geval van
nood op kunt terugvallen. Maar het kan ook zijn
dat je de bank op andere manieren zekerheid kunt
bieden. In de meeste gevallen vraagt de bank een
onderpand. Een belangrijk voordeel van het verlenen
van onderpand is dat het rentetarief daardoor meestal
lager wordt. Voorbeelden van zekerheden die als
onderpand meegenomen kunnen worden zijn: de
hypothecaire inschrijving, voorraden, bedrijfsuitrusting
en borgstellingen. Ook deze zekerheden kun je op
voorhand inventariseren.

► oop realistische toekomstscenario’s door
L

De bank wil niet alleen weten hoeveel geld je nodig
hebt, maar wil ook de zekerheid dat het geld kan
worden terugbetaald op de lange termijn. Het is van
belang verschillende realistische toekomstscenario’s
te doorlopen. Te rooskleurige toekomstbeelden
worden meestal terugverwezen naar de tekentafel,
slechte komen niet in aanmerking voor financiering.
Een goed plan is gebaseerd op realistische aannames, een goed onderbouwd businessplan en een
deugdelijke cijfermatige onderbouwing.

Is de organisatie
op orde?
Zorg voor inzicht
Weet je hoe groot de kredietbehoefte is, dan zal
je jouw bedrijf moeten presenteren aan de bank.
Van belang is dat je laat zien dat je weet wat er
in de onderneming speelt, open en eerlijk bent
en processen inzichtelijk maakt.


Weet jij bijvoorbeeld hoeveel geld er wordt uitgegeven, hoeveel voorraad er op de plank ligt of hoe lang
debiteuren erover doen om te betalen? Wil je aannemelijk maken dat de organisatie van je bedrijf goed
op orde is, dan moet je op deze vragen het antwoord
weten. Ongemerkt gaat er veel geld zitten in niet
tijdig factureren, hoge voorraden en slecht betalende
afnemers. Voor je relaties is het misschien prettig dat
jij de rekeningen direct betaalt en een ruime betalingstermijn voor klanten hanteert, maar de kredietwaardigheid van je bedrijf is er niet bij gebaat. Laat aan
de kredietverstrekker zien dat de organisatie efficiënt
en goed is ingericht. Let daarbij op debiteurenbeheer,
voorraadbeheer en crediteurenbeheer.
22

Debiteurenbeheer
Zorg dat de rekeningen op tijd worden betaald. Als
ondernemer heb je hier wel degelijk invloed op. Door
tijdig te factureren, bijvoorbeeld wekelijks, krijg je
het geld eerder binnen. Stel daarnaast een protocol
op voor langzame betalers waarin je vastlegt welke
stappen je onderneemt en wanneer. Bijvoorbeeld een
week na het verstrijken van de betalingstermijn bellen
en een week later aanschrijven.

Voorraadbeheer
Hoe minder geld er in goederen op de plank ligt, hoe
positiever een bank zal reageren. Ook de liquiditeit
van je bedrijf is hiermee geholpen. Door afspraken te
maken met leveranciers en het aanhouden van een
kritische voorraad die recht doet aan je strategische
uitgangspunten loop je bovendien minder risico op
veroudering. Een goede onderbouwing van je voorraadbeheer is voor de bank van belang.

Crediteurenbeheer
Maak duidelijke afspraken met crediteuren en onderhandel over betalingstermijnen. Vaak wordt er
uitsluitend gedacht aan de inkomstenkant, maar ook
aan de uitgavenkant kunnen veel ondernemingen efficiënter worden ingericht. Bijvoorbeeld door gebruik
te maken van de betalingstermijn van leveranciers of
de gespreide betaling van de belastingen.

► ees eerlijk
W

Te rooskleurige cijfers, wegmoffelen van tegenvallers
of te positief zijn. Het zijn allemaal valkuilen waar
ondernemers zich regelmatig schuldig aan maken.
Vergeet echter niet dat je aanklopt voor een financiering. Als je over voldoende financiële middelen
beschikte, zat je niet tegenover de kredietverlener.
Communiceer open en eerlijk over je bedrijf en maak
geen zoekplaatje van de gegevens. Dat vereenvoudigt de kredietaanvraag. Er is namelijk geen bedrijf
waar de cijfers alleen maar een constante groei laten
zien. Banken weten dat! Op vragen als ‘waarom viel
de omzet twee jaar geleden tegen?’ en ‘hoeveel
winst verwacht u komend jaar?’ wensen zij een passend en gestaafd antwoord. Draai er dus niet omheen. Door te laten zien dat je adequate maatregelen
hebt genomen, versterk je de kredietwaardigheid
van jou als persoon en die van je bedrijf.

23


Welke eisen
worden gesteld
aan de jaarcijfers?
Gestandaardiseerde rapportages
Vraag je als ondernemer een krediet aan voor je
bedrijf, dan word je geconfronteerd met begrippen
als liquiditeit, solvabiliteit en rentabiliteit. Door
inzicht in de jaarcijfers kan een bank beoordelen of
je in staat bent om aan de betalingsverplichtingen
te voldoen (liquiditeit) en of je bedrijf gezond is
(rentabiliteit). Ook je buffer om tegenvallers op te
vangen (solvabiliteit) is van belang.


Om de liquiditeit, solvabiliteit en rentabiliteit van je
onderneming te bepalen, moet je bekend zijn met een
aantal basisbegrippen op de balans. Aan de debetzijde
van de balans staan:
• aste activa: productiemiddelen die langer dan een
V
jaar meegaan.
• lottende activa: productiemiddelen die korter dan
V
een jaar meegaan.
• iquide middelen: alle vrije geldmiddelen van een
L
onderneming.
Aan de creditzijde vind je:
• igen vermogen: geld dat de eigenaar zelf in de
E
onderneming gestoken heeft.
• reemd vermogen lang: leningen met een looptijd
V
van meer dan een jaar.
• reemd vermogen kort: betaalverplichtingen en leV
ningen die binnen een jaar moeten worden voldaan
of afgelost.

Liquiditeit
Je bedrijf wordt als liquide beschouwd als je in staat
bent schulden op korte termijn terug te betalen.
Eigenlijk wordt hier het direct beschikbare geld en
het geld dat gemakkelijk op zeer korte termijn kan
worden vrijgemaakt gemeten. Een rekening courant
krediet zorgt voor meer beschikbare liquide middelen
en meer liquiditeit. Zonder liquiditeit kan je op korte
termijn de rekeningen niet betalen, ongeacht hoeveel
vermogen je hebt. Een gebrek aan liquiditeiten is de
belangrijkste reden voor faillissement!

Solvabiliteit
Wil je bedrijfsmiddelen financieren door een lening,
dan is de solvabiliteit van belang. De solvabiliteit is het
eigen vermogen / het vreemde vermogen. Per branche

25


en aard van de onderneming kunnen andere richtlijnen
gelden. In de meeste gevallen is een solvabiliteitsgetal
van minimaal 0,25 gewenst.
Om de rentabiliteit van het geïnvesteerde vermogen (je
eigen geld) te vergroten, is het handig om vreemd vermogen aan te trekken. Echter, te veel vreemd vermogen is zeer risicovol. Je eigen vermogen fungeert ook
als een vermogensbuffer om op terug te vallen indien
er tegenvallers zijn. Is er geen eigen (buffer) vermogen,
dan moet iedere tegenvaller worden opgevangen door
het aantrekken van extra leningen. Een financier zal
hier in de regel niet toe bereid zijn, het ondernemersrisico valt dan immers geheel op zijn kant.
26

► Bereken de solvabiliteit van je bedrijf

Bedraagt het eigen vermogen € 50.000 en het
vreemde vermogen € 100.000 dan is je onderneming
solvabel. De solvabiliteit is € 50.000 / € 100.000.
Het solvabiliteitsgetal is 0,5. Voor de bank is dit
cijfer van belang, omdat je als onderneming een
spaarpot hebt en bij tegenslag niet direct op externe
financiers hoeft terug te vallen.

Rentabiliteit
De rentabiliteit is een percentage dat laat zien hoeveel
rendement het eigen vermogen oplevert. Het wordt
berekend om de levensvatbaarheid van je onderneming
te bepalen.
► Bereken de rentabiliteit van je bedrijf

Heeft je bedrijf een eigen vermogen van € 100.000
en bedraagt de winst € 25.000 dan is de rentabiliteit
25 procent.

Wat is Standard Business Reporting?
Wil je een krediet of lening aanvragen dan zal de bank
om de financiële gegevens van je bedrijf vragen. Het
aanleveren van de gegevens gebeurt op basis van
Standard Business Reporting (SBR). Dit is een standaard
rapportagemethode voor de bedrijfsadministratie. SBR
is bedoeld om ondernemers werk uit handen te nemen
bij rapportages aan de overheid en banken. Door uit te
gaan van een elektronische standaard rapportage kunnen gegevens efficiënt worden hergebruikt.

SBR in de praktijk
In Nederland is de SBR-aanpak als eerste toegepast op
de belastingwetgeving, maar daarnaast maken ook de
banken, de Kamer van Koophandel en het CBS gebruik
van SBR voor hun rapportagestromen. Wil je een krediet aanvragen, dan kan het helpen om deze volgens
de SBR-aanpak in XBRL (een open standaard om financiële gegevens uit te wisselen via internet) te versturen.
Je accountant kan je helpen om de financiële gegevens
op de juiste wijze aan te leveren. Maakt hij gebruik van
XBRL, dan zal de accountant de relevante informatie
aan de bank van je keuze versturen.
Aanleveren via SBR biedt een aantal voordelen zoals:
• ijdwinst: gegevens hoeven maar één keer in te
T
worden gevoerd.
• eter inzicht in de bedrijfsvoering door benchmarkB
informatie.
• en meer passende kredietofferte, omdat de bank
E
beter inzicht heeft.
• nellere reactie van de bank bij een kredietaanvraag.
S

27


Wat voor
ondernemer
ben jij?
Laat je competenties zien

In tegenstelling tot wat veel ondernemers
en bedrijven verwachten, komen bij de
kredietbeoordeling niet uitsluitend de financiën
ter sprake. Ook je profiel als ondernemer, je
visie en de wijze waarop je zaken aanpakt zijn
van belang.


Persoonlijke vaardigheden
Ben jij uit het goede ondernemershout gesneden?
Banken willen dat bij een kredietaanvraag graag
weten. In je ondernemingsplan laat je deze zaken aan
de orde komen, maar ook tijdens een gesprek met de
bank. Persoonlijke vaardigheden of competenties die
je naar voren kunt brengen zijn:
• nderhandelingsvaardigheden
O
• ommunicatieve vaardigheden en
C
klantvriendelijkheid
• eidinggevend vermogen
L
• Strategisch inzicht
• Kennis van je eigen bedrijf
• Kennis van de markt
• Inzicht in financiële zaken
• Zicht op risico’s en de omgang hiermee
• e wijze waarop jij de markt en je doelgroep
D
benadert
Het BusinessLocus-model van Motivaction onderscheidt zes typen ondernemers:
• ntplooiers: ‘Ik ben iemand die graag nieuwe dinO
gen probeert.’
• Pragmatici: ‘Het gaat gewoon zoals het gaat.’
• Experts: ‘Vertrouwen is goed controleren is beter.’
• Hoeders: ‘Ik ga door zolang het moet.’
• Jagers: ‘Als ik een gat in de markt zie, stap ik erin.’
• Einzelgängers: ‘Ik wil niet geleefd worden.’

De kwaliteit van het management
Een belangrijke factor voor de continuïteit van je
bedrijfsvoering is de kwaliteit van het management
en de directie. Gelet wordt op de organisatiestructuur, de ervaring die is opgebouwd, de mate waarin
de continuïteit is geborgd en of opvolging geregeld
is. Van belang is tevens hoe het management in het

29

verleden ingreep in bepaalde situaties en hoe beslissingen worden genomen. Om dat te beoordelen zal
de financier je ook vragen stellen over de administratieve organisatie, de mate van automatisering en de
samenstelling en bevoegdheden van het management.
Vragen die gesteld kunnen worden zijn: hoe wordt er
omgegaan met tussentijdse cijfers en prognoses, is er
een goed managementinformatiesysteem en wordt er
tijdig bijgestuurd naar aanleiding van de beschikbare
informatie?
► eten wat voor ondernemer jij bent? Doe de scan.
W


Waar wordt de
kredietaanvraag
op beoordeeld?
Banken kennen jouw markt

30

Net als jij willen financiers alleen zaken doen met
een betrouwbare partner. Daarom zal een financier
voordat hij overgaat tot kredietverstrekking eerst
de plannen voor expansie, start of groei toetsen en
de kredietwaardigheid van je bedrijf beoordelen.

Hoe kredietwaardig de onderneming in de ogen van
geldschieters is, hangt samen met de beschikbare activa, de rentabiliteit, de solvabiliteit en de prognoses.
De bank wil voor een kredietaanvraag weten hoeveel activa (bezittingen van een onderneming) in het
bedrijf aanwezig zijn. Maar ook op hoeveel vreemd
vermogen het bedrijf een beroep heeft gedaan en in
welke situaties. Bij de beoordeling van de rentabiliteit
(winstgevendheid) let hij op de ontwikkeling door de
jaren heen en word je om de jaarcijfers en een onderbouwing daarvan gevraagd.

Externe factoren
32

Net als jij kijken ook banken naar marktontwikkelingen. Kredietverstrekkers hebben vaak een beter beeld
van wat zich in branches afspeelt dan ondernemers
beseffen. Zij beschikken over marktcijfers aan de hand
waarvan zij de sector analyseren. De vooruitzichten
op korte en lange termijn worden beoordeeld en er
wordt gekeken naar de rol van jouw onderneming in
de sector, door gebruik te maken van benchmarking.
Bij internationale activiteiten maken banken een aanvullende risico-inventarisatie.
Bekijk ook de video’s met tips van de Rabobank
en ING.

Roy Spit
Qredits

‘Reëel beeld
toekomst is het
belangrijkst’

33

Opgericht 2009
Product Krediet en coaching van ondernemers
Financiering BNG, ABN Amro, ING Bank en Rabobank in

samenwerking met Ministerie Economische Zaken, Landbouw
en Innovatie

rendement dat de investering (lening) zal opbrengen.
Wij weten dat een aanlooptraject soms langer duurt
dan op voorhand wordt ingeschat en daar praten we
ook met de ondernemer over. Een website moet eerst
gevonden worden om te kunnen renderen. Dat er
niet direct een plus gedraaid wordt, is voor ons geen
probleem, als er maar een realistische toekomstverwachting is.”

Onderbouwing

34

Ondernemers die bij de bank aankloppen, maar
weinig onderpand (zekerheid) kunnen bieden,
krijgen vaak nul op het rekest. Toch hoeft dit
niet het einde van hun plannen te zijn. Qredits,
Stichting Microkrediet in Nederland, biedt de
helpende hand.
“Ondernemers die voor een klein krediet aankloppen
bij een bank moeten een laag risicoprofiel hebben om
een aantrekkelijke klant te zijn”, legt Roy Spit, commercieel directeur van Qredits, uit. “De benadering
van Qredits is anders. In tegenstelling tot banken zijn
wij een stichting en hebben we geen winstoogmerk.
Wij kijken minder naar de zekerheden, ons uitgangspunt is de levensvatbaarheid van een bedrijf. Een
reëel toekomstbeeld zien wij liever dan een torenhoge
geprognosticeerde omzet.”

Aanlooptijd
Een te optimistische visie kan bij een kredietaanvraag
in het nadeel van de ondernemer werken, weet Spit.
“Er wordt wel eens te rooskleurig gedacht over het

Driekwart van de ondernemers die bij Qredits aanklopt is starter, maar ook gevestigde ondernemers met
een kredietbehoefte tot € 50.000 worden door de
stichting geholpen. De vraag aan Spit is hoe deze ondernemers hun kredietwaardigheid kunnen vergroten.
“Waar het om draait is dat de plannen goed zijn onderbouwd. Dat geldt voor de cijfers, maar zeker ook
voor het ondernemingsplan. Wat wij regelmatig tegenkomen is dat we een plan zien waar veel aandacht
aan is besteed, maar dat net niet kloppend genoeg is
voor financiers. Soms spat de energie en drive er zelfs
vanaf, maar tegelijk zien we dat de vaardigheid om
het honderd procent op papier te zetten ontbreekt.
Door extra tijd en aandacht aan de ondernemer te
besteden, zorgen we dat het hele plaatje kloppend
wordt.”

35

3 Financieringsbronnen

36

‘Geld nodig? Dan klop ik aan bij de
bank.’ Vaak is dat de eerste gedachte van
ondernemers. Banken zijn verreweg de
grootste kredietverstrekkers, maar er zijn
meer instellingen waar je terecht kunt.

37

Financieringsbronnen

Er is meer dan
de bank
Van eigen vermogen tot crowdfunding
Heeft je bedrijf extra financiële middelen
nodig dan kun je hiervoor terecht bij:
jezelf, de eigen onderneming, de overheid,
financieringsmaatschappijen, particulieren en
leveranciers.


Overheid
De overheid kent een aantal programma’s en regelingen die ondernemers ondersteunen bij hun kredietaanvraag. Zij verstrekt leningen voor innovatieve
ontwikkelingen, maar kan door het verlenen van
borgstellingen en subsidies ook een positieve invloed
hebben als je een lening bij de bank wilt aanvragen.
Daarnaast kent de overheid speciale regelingen voor
starters en geeft ze advies aan startende ondernemers
en bij bedrijfsbeëindiging.
Actuele informatie over overheidsregelingen vind je op

Financieringsmaatschappijen
Wanneer je onderneming geld nodig heeft, kun je je,
naast banken, ook richten tot financieringsmaatschappijen. Dit zijn professionele organisaties die financieringen verstrekken aan particulieren en bedrijven.
Voorbeelden daarvan zijn handelsbanken, hypotheekbanken, leasemaatschappijen en factoringbedrijven.
Factoringbedrijven zorgen voor het innen van openstaande facturen.

Particuliere geldverstrekkers
Particuliere geldverstrekkers, ook wel 'Family, Fools
and Friends' genoemd, kent bijna iedere MKB-ondernemer wel. Veel ondernemers doen een beroep op
hun netwerk om bij het starten van een onderneming
aan geld te komen. Daarnaast zijn er investerings- en
participatiemaatschappijen. Dit zijn vaak private instellingen waarin investeerders zijn verenigd. Een andere
veelgebruikte naam voor risicodragend vermogen is
private equity.
Omdat private equity partijen meedelen in het risico
van de onderneming, zullen zij ook vaak willen mee-

39


delen in de toekomstige winsten. Vergoeding voor het
ingebrachte vermogen kan dan ook in andere vormen
dan een rentevergoeding voorkomen. Ook zeggenschap over de onderneming waarin men heeft geïnvesteerd is vaak een voorwaarde voor verstrekking.
Kijk voor meer informative over particuliere geldverstrekkers op www.nvp.nl en www.bannederland.nl

Regeling Durfkapitaal
Voel je je bezwaard om bij mensen in je omgeving
aan te kloppen? Voor particuliere investeerders kan
het door belastingvoordelen aantrekkelijk zijn in jouw
bedrijf te investeren.
40

41
► Crowdfunding

pag. 84

Leverancierskrediet
Als goederen of diensten bij afname niet direct
betaald (hoeven) worden, spreek je over een leverancierskrediet. Een leverancierskrediet is, in tegenstelling
tot een lening bij de bank, geen geld dat je opneemt.
Dat neemt niet weg dat een uitgestelde betaling wel
voor meer financiële armslag kan zorgen. Je kunt hier
met jouw leveranciers afspraken over maken. Let wel
op de kosten die hier aan verbonden zijn, bijvoorbeeld
in de vorm van misgelopen kortingen.

4 Proces

kredietverlening

42

Financieringsaanvragen moeten goed
onderbouwd zijn. De bank kijkt kritisch
naar jouw kredietaanvraag. Pas nadat de
aanvraag intern is beoordeeld kan jouw
contactpersoon je laten weten of je het
gevraagde krediet krijgt.

43

Proces kredietverlening

De rol van
de bank
Risico’s kosten geld
Jij als ondernemer en je onderneming zijn
het belangrijkste bij de kredietaanvraag. De
bank beoordeelt op basis van de verkregen
informatie of de hoogte van het bedrijfskrediet
en de voorwaarden die daaraan zijn verbonden
passend zijn.


Kom je bij de bank voor een kredietaanvraag, realiseer
je dan dat de bank te maken heeft met allerlei complexe financiële stelsels om kredieten te beoordelen,
zoals Basel II en Basel III. Dit zijn methodieken om de
solvabiliteit van de bank zelf te sturen op basis van het
risico van de verstrekte leningen. Hoe risicovoller de
verstrekte leningen, des te groter het eigen vermogen
(buffer) dat de bank moet aanhouden. Hiermee wordt
een stabiel financieel systeem beoogd. Om de plaats
van een financiering in deze systematiek te beoordelen maken banken gebruik van scores (creditratings)
om de lening in een bepaalde categorie in te delen.
Omdat zaken als het aan te houden kapitaal van
belang zijn voor de kosten van de bank, is de score
van een onderneming een factor bij het bepalen van
de prijs van een financiering. Hoe minder risico een
financiering, des te beter de rating, des te lager kapitaalsbeslag voor de bank, des te beter de prijs van de
financiering.
De rating bepaalt hoeveel eigen vermogen de bank
moet aanhouden als zij jouw onderneming een
krediet verleent. Dat lijkt misschien vreemd, maar
ook banken moeten aan hun toezichthouder, De
Nederlandsche Bank (DNB), aantonen dat zij solvabel
zijn. Om een risicovolle onderneming te financieren,
moeten zij een hoger eigen vermogen aanhouden.
Dat kost geld en dat wordt aan de ondernemer doorberekend.
► Bijlage: Hoe worden kredieten gefinancierd? pag. 106

45


Eerste gesprek

Terugkoppeling

In een eerste gesprek krijgt de ondernemer te maken
met de contactpersoon of accountmanager voor zakelijke relaties. Dit is meestal geen beslisser, maar hij kan
je wel informeren over relevante beschikbare kredietproducten. Daarnaast neemt hij als eerste aanspreekpunt samen met jou de gegevens door op volledigheid
en onderbouwing. Ziet hij voldoende aanknopingspunten om jouw bedrijf een lening te verstrekken, dan
maakt hij een intern kredietvoorstel.

Nadat de interne beoordeling is afgerond worden de
conclusies teruggekoppeld aan jouw contactpersoon.
Meestal is dit binnen vier weken, maar bij minder
complexe aanvragen soms ook korter. Het kan zijn dat
de aanvraag wordt afgewezen en je op zoek moet
naar alternatieven.
Is de kredietaanvraag goedgekeurd, dan ontvang je
een offerte met de voorwaarden waarin onder meer
de hoogte van de financiering, het aflossingsschema,
de rente en de zekerheden zijn opgenomen. Het
rentepercentage dat de bank rekent, is afhankelijk
van de prijs waartegen de bank het geld inkoopt, de
zekerheden die jouw onderneming kan bieden en de
risico-inschatting die de bank heeft gemaakt van jouw
onderneming. In tijden van economische onzekerheid
nemen de risico’s verbonden aan de onderneming toe.

Kredietvoorstel

46

Het kredietvoorstel bestaat uit de financiële gegevens
van je bedrijf, aangevuld met de bedrijfsonderbouwing en toekomstperspectieven. De bank beoordeelt
of zij het risico van de lening wil dragen en jouw
onderneming in staat is een extra financiële belasting te dragen. Soms wil de bank het financiële risico
niet alleen dragen, bijvoorbeeld omdat je bedrijf
startend is of zich met innovatieve ontwikkelingen
bezighoudt. De bank kan je dan wijzen op de mogelijkheid om, naast de financiering van de bank,
overheidsfinanciering te krijgen. In dat geval vindt
er tussentijdse terugkoppeling plaats. Voorbeelden
van overheidsfinanciering zijn de BMKB-regeling en
Groeifaciliteit én overheidsregelingen die voorzien in
extra garantstelling. Daarnaast kan de bank je wijzen
op overheidssubsidies zoals de WBSO voor speur- en
ontwikkelingswerk, omdat deze regeling gekoppeld is
aan de Innovatiebox van de Belastingdienst en zo de
kredietwaardigheid ten goede komt.

► Overheidsregelingen

thema 5, 6 en 7

Acceptatie en kredietverstrekking
Zijn beide partijen akkoord met de kredietofferte, dan
verlangt de bank dat je de bijbehorende stukken ondertekent en de zekerheden bevestigt bij een notaris.
Voor het mkb geldt dit in de regel alleen voor hypothecaire zekerheden. Zodra alle documentatie in orde
is, wordt het krediet ter beschikking gesteld.

47


Welke
kredietvormen
zijn er?
Van hypothecaire lening tot
microkrediet
Afhankelijk van de kapitaalbehoefte
van je bedrijf zijn er verschillende
financieringsmogelijkheden. Het soort krediet
of zakelijke lening hangt nauw samen met
het doel waarvoor je extra geld nodig hebt.


Krediet versus lening
Banken maken onderscheid tussen leningen en kredieten, al worden die termen in het dagelijks leven vaak
door elkaar gebruikt. Een krediet biedt de mogelijkheid tot het opnemen van extra geld tot een bepaald
maximum, maar dit betekent niet dat je deze mogelijkheid ook hoeft te benutten. Een lening is bedoeld voor
het financieren van een bepaald doel. Hierbij spreek je
vooraf het bedrag en de aflossingstermijnen af.
De bekendste financieringsmogelijkheden zijn:
• Rekening courant krediet
• Lening
• Hypothecaire lening
• Leverancierskrediet
• Leasing
• Factoring
• Microfinanciering
• Achtergestelde lening
• Onderhandse lening

Rekening courant krediet
Deze kredietvorm staat toe dat je tot een bepaald bedrag ‘rood’ mag staan op je ondernemers- of bedrijfsrekening. Dit krediet kan nuttig zijn bij incidentele of
fluctuerende kredietbehoefte. Let op: als je structureel
in het ‘rood’ staat is het een dure kredietoplossing.
Voor een rekening courant krediet geldt geen aflossingsverplichting.

Lening
Kenmerkend voor een lening is dat het dient om een
bepaald doel te financieren, bijvoorbeeld machines
of andere bedrijfsmiddelen. Aflossing van de lening
gebeurt meestal in meerdere jaren en in vooraf vastgestelde termijnen.

49


Hypothecair krediet
Het hypothecair krediet of hypotheek is een vorm van
krediet waarbij de onderneming zekerheden aan de
bank biedt in de vorm van onroerend goed. Buiten de
kosten die hieraan verbonden zijn voor de bank, moet
een hypotheek worden ingeschreven bij de notaris en
moet de waarde van het onderpand onafhankelijk worden vastgesteld. De aflossingstermijn staat vast bij het
aangaan van de hypotheek.
Doorgaans wordt bij zakelijke leningen door de bank
een zekerhedenvoorstel gedaan waar een hypothecair
onderpand deel van kan uitmaken. Dit is geen vorm van
hypothecair krediet.
50

Factoring
Wil je het risico van niet of slecht betalende debiteuren tot een minimum beperken dan kan je je
richten tot een factoringmaatschappij. Zij betalen je
de factuur (minus de kosten voor factoring) direct
uit en zorgen vervolgens voor het debiteurenbeheer.
De vergoeding voor factoring bedraagt meestal een
percentage van de omzet. Factoring wordt interessant
– gegeven de kosten – bij een debiteurenportefeuille
van minstens € 400.000, waarbij debiteurenposities
niet ouder zijn dan negentig dagen.

Leverancierskrediet
Als goederen of diensten bij afname niet direct betaald
(hoeven) worden, spreek je over een leverancierskrediet.
Een leverancierskrediet is in tegenstelling tot een lening
bij de bank, geen geld dat je opneemt. Dat neemt niet
weg dat een uitgestelde betaling wel voor meer financiële armslag kan zorgen. Als afnemers vooruit betalen is
er sprake van voorfinanciering.
In sommige sectoren, zoals de horeca, is dit een veelgebruikte kredietvorm. Leveranciers verstrekken daar
langlopende leningen en eisen als tegenprestatie dat je
vaste afnemer wordt.

Leasing
Leasing is een van de bekendere leenvormen, met name
voor auto’s en machines. Bij lease koopt de leasemaatschappij het bedrijfsmiddel en jij betaalt dit in termijnen
terug. Er zijn twee verschillende leasevormen: financiële
lease en operationele lease. Het verschil tussen de twee
leasevormen is dat bij financiële lease jij de eigenaar
bent en bij operationele lease is de leasemaatschappij
eigenaar. Dat bepaalt ook wie het economisch risico
loopt.

Microfinanciering
Ben je als ondernemer geholpen met een kleine
financiering, dan kan ook microfinanciering uitkomst
bieden. Het maximumbedrag is € 50.000 en zowel
starters als gevestigde ondernemers kunnen hier een
beroep op doen. Daarnaast is er de mogelijkheid tot
begeleiding door Qredits. Je kunt hier terecht indien
de lening niet door de bank wordt verstrekt.

Achtergestelde lening
Een achtergestelde lening is een lening die alleen
wordt terugbetaald als de andere schuldeisers (inclusief de gewone leningen) eerst uitbetaald zijn. Dit
verhoogt het risico, dus is de rente hoger. Voor de
gewone financier wordt deze lening bij de berekening
van de solvabiliteit meegenomen, wat de financierbaarheid van je bedrijf vergroot. Sommige reguliere
banken kennen speciale achtergestelde leningsvormen waar je een beroep op kunt doen.

Onderhandse lening
Bij een onderhandse lening leen je geen geld van de
bank, maar van een andere (meestal niet commerciële) partij. Samen met die partij onderhandel je over de

51

voorwaarden. Een onderhandse lening kan je aangaan
met bijvoorbeeld particuliere geldschieters. Het is van
belang de voorwaarden goed op papier te zetten, zodat de lening aantoonbaar is voor de Belastingdienst.
Omdat een dergelijke lening vaak in de persoonlijke
sfeer (vrienden/familie) wordt verstrekt, voorkomt een
juiste vastlegging problemen achteraf.

52

Wanneer is een
financiering
een lening
volgens de
Belastingdienst?
Zorg voor een schriftelijke
overeenkomst
Niet iedere financiering is een lening. Althans
niet in de ogen van de Belastingdienst.
Voor de fiscus is het van belang dat je kunt
aantonen dat je echt een financiering hebt
afgesloten. Alleen dan worden de kosten van
de lening beschouwd als bedrijfskosten.


Bij een krediet is het voor de bewijsvoering van belang
dat er een schriftelijke overeenkomst aan ten grondslag ligt. Een bankafschrift alleen is niet voldoende!
Dit geldt zowel bij particuliere leningen als bij leningen
door professionele instanties.
De Belastingdienst beschouwt de volgende kosten als
onderdeel van de bedrijfsfinanciering:

54

• entevergoedingen:
R
rente, rente wegens uitstel van betaling.
• osten voor levering: prolongatierente, afsluiten
K
prolongatieprovisie, provisie voor het accepteren van een wissel, verlenen van tussenkomst bij
kredietverlening, borgtochten en andere zekerheids- en garantieverbintenissen en de bemiddeling
daarbij.
• osten met betrekking tot onroerend goed: taxeren
K
van onroerend goed, aanvragen van een uittreksel
uit het handelsregister bij hypotheekbemiddeling.

► Let op: rente lager dan marktrente = schenking!

Ga je een lening aan waarbij de rente lager is dan de
marktrente, dan ziet de Belastingdienst deze lening
als een schenking. Over een schenking moet schenkbelasting worden betaald. Binnen een maand na het
verkrijgen van de schenking moet je bij de fiscus een
‘Aangifte schenkbelasting’ aanvragen.
Meer informatie hierover vind je op

Lammert Jan Blokhuis
Rabobank Vijfheerenlanden

‘Ken je
cijfers en zorg
voor goede
argumentatie'

55

Opgericht 2006 (voortgekomen uit een fusie van twee Rabobanken)

56

Lammert Jan Blokhuis is accountmanager bij
Rabobank Vijfheerenlanden. Voor bedrijven
in de omgeving is hij een van de eerste
aanspreekpunten. Waar hij voor pleit, is dat
ondernemers direct een goede en volledige
kredietaanvraag aanleveren.

“Wat wij vaak zien is dat het hele plan al is uitgewerkt
en alleen het geld nog ontbreekt op het moment
dat wij in beeld komen. Om het proces van kredietverlening te vereenvoudigen zou dat eerder kunnen.
Dat betekent niet dat er al in een vroegtijdig stadium
cijfers aangeleverd moeten worden, maar dat ondernemers wel in een vrijblijvend gesprek aan kunnen
geven welke plannen er spelen. Zelf bezoek ik twee
keer per jaar de zakelijke relaties, dat biedt goede mogelijkheden om de toekomstplannen aan te kaarten.
Bijkomend voordeel: ik kan dan ook uitleggen waar
de ondernemer rekening mee moet houden.”

Vertrouwen
Blokhuis wijst op het grote belang van de onderbouwing van de kredietaanvraag. “Het belangrijkste
uitgangspunt voor ons bij kredietverstrekking is, of

wij vertrouwen hebben in de ondernemer en de
onderneming. Is de ondernemer in staat de plannen
te realiseren? Hoe zal de ondernemer acteren in geval
van tegenslag. Hierbij wordt gebruik gemaakt van
rentabiliteitscijfers en de ontwikkeling van de solvabiliteit, maar minstens zo belangrijk is dat de ondernemer deze cijfers kan beargumenteren. Ook wordt
de onderneming langs de meetlat van de marktcijfers
en branchegemiddelden gelegd. Maar de ondernemer die precies aan die cijfers voldoet ben ik nog niet
tegengekomen. Wat ik wil weten is hoe de cijfers tot
stand zijn gekomen. Waarom wijken ze af? Daarmee
toont de ondernemer zijn kwaliteiten als bestuurder
van de onderneming.”
57

Overheidsregelingen
Steeds vaker maken de banken gebruik van overheidsregelingen zoals bijvoorbeeld de BMKB om een
financiering rond te krijgen. Blokhuis: “Daar waar
nodig en mogelijk zetten wij graag dergelijke regelingen in. Het maakt financieringen mogelijk die anders
niet verstrekt zouden zijn”, vertelt hij. “Door de extra
zekerheid van de overheid loopt de bank minder risico
en kunnen we rentevoordeel bieden. Op die wijze
profiteert de ondernemer dubbel van de inzet van de
regeling. Daarbij wegen de provisiekosten die aan de
regelingen verbonden zijn vaak op tegen de lagere
risico-opslag.”

5 Andere

financieringsbronnen en
regelingen

58

Om ondernemers in moeilijk financierbare
situaties toch in staat te stellen de
onderneming te starten of een bepaalde
investering te doen, heeft de overheid een
aantal faciliteiten gecreëerd. De meeste
regelingen gaan uit van een borgstelling
voor ondernemers die banken niet
voldoende zekerheid kunnen bieden.

59

Andere financieringsbronnen en regelingen

Regelingen
voor bestaande
ondernemers
De mogelijkheden voor bestaande ondernemers die
niet meteen bij een bank terecht kunnen op een
rij: Besluit Bijstandverlening Zelfstandigen (BBZ),
Microkrediet, BMKB, Groeifaciliteit, GO-regeling.


BBZ: Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen
Voor zelfstandige ondernemers is het mogelijk om
voor financiering een beroep te doen op het Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen, kortweg BBZ
genaamd. De vorm van de zakelijke lening, kredietverstrekking en hulp verschilt per situatie.

Afhankelijk van de situatie kun je een beroep
doen op een:
•
•
•
•

Renteloze lening
Rentedragende lening of starterskrediet
Vergoeding voor begeleidingskosten
Aanvulling op de inkomsten tot bijstandsniveau

Gevestigde ondernemers in zwaar weer
Heb je al een bedrijf, maar verkeert dat in zwaar
weer? Ook dan kun je een beroep doen op het BBZ.
De gemeente beschouwt je als gevestigd ondernemer als je achttien maanden een eigen zaak hebt
gedreven. De maximale kredietsom is € 185.402. De
lening mag ook gebruikt worden voor schuldsanering.
Daarnaast kun je een periodieke uitkering voor levensonderhoud aanvragen.

Bedrijfsbeëindiging
Wil je stoppen met je onderneming, maar voorzie je
dat je inkomen niet voldoende is om in je levensonderhoud te voorzien, ook dan de kan het BBZ uitkomst bieden. De voorwaarden die hiervoor gelden
zijn:
• Je bent 55 jaar of ouder.
• Het inkomen is lager dan de bijstandsnorm.
• e hebt minstens tien jaar achter elkaar een bedrijf
J
of zelfstandig beroep uitgeoefend.
• et bruto inkomen uit de onderneming is gemidH
deld ten minste € 7.363 per boekjaar.

61


Voorwaarden BBZ

62

Voorwaarden om voor het BBZ in aanmerking te
komen zijn:
• et bedrijfsinkomen is onvoldoende om in je leH
vensonderhoud te voorzien.
• e voldoet aan de criteria die de Belastingdienst
J
stelt aan het ondernemerschap.
• e kunt geen lening of krediet bij de bank krijgen.
J
(Hier moet je eerst aankloppen, voordat je bij de
gemeente terecht kunt)
• e bent tussen de 18 en 65 jaar.
J
• e beschikt over een ondernemingsplan waaruit
J
blijkt dat het bedrijf levensvatbaar is. (Deze eis
geldt niet voor ondernemers die hun bedrijf willen
staken)

Als je langere tijd een inkomen onder bijstandsniveau
hebt, kun je mogelijk in aanmerking komen voor
bedrijfskapitaal in de vorm van een gift. Je vermogen
mag dan niet hoger zijn dan € 178.431. De gift bedraagt maximaal € 9.270. Vermogen staat een BBZuitkering in principe niet in de weg. Als het vermogen
boven een bepaalde grens ligt, kan de sociale dienst
de bijstand op grond van het BBZ verstrekken in de
vorm van een lening.
► De aanvraag

Je vraagt een BBZ aan in de gemeente waar je
woont. Een aanvraag voor een BBZ-krediet dien je
in bij de uitvoerders van de Wet Werk en Bijstand.
Meestal is dit de Sociale Dienst in de gemeente,
maar sommige gemeenten hebben het BBZ uitbesteed. Meer informatie over waar je moet aankloppen, is te vinden op de website van de gemeente
waarin je woont en op

BMKB: borgstellingsregeling voor het middenen kleinbedrijf
Kun je de bank te weinig zekerheden bieden, dan
kan de borgstellingsregeling voor het middenen
kleinbedrijf (BMKB) uitkomst bieden. De BMKB is een
regeling van de overheid die garant staat voor een
deel van de lening. Duizenden starters en gevestigde
ondernemingen maken jaarlijks gebruik van de BMKB.
Wil jij ook in aanmerking komen voor de BMKB dan
moet je dat kenbaar maken bij de bank, maar in de
meeste gevallen biedt de bank het ook zelf aan.

Voor wie is de BMKB?
De BMKB is in het leven geroepen voor het middenen kleinbedrijf en richt zich op een brede doelgroep.
Voorwaarde is dat de onderneming maximaal 250
fte’s telt, een maximale jaaromzet heeft van € 50 miljoen of een maximaal balanstotaal van € 43 miljoen.
De meeste ondernemers, maar ook vrije beroepsbeoefenaren kunnen van de regeling gebruik maken.
Daarnaast kent de BMKB speciale regelingen voor
bodemsanering, technologische ontwikkelingen en
ondernemers met activiteiten in het buitenland.

De regeling
Voldoe je aan de voorwaarden, dan stelt het ministerie
van Economische Zaken, Landbouw Innovatie zich
garant voor dat deel van de lening waarvoor jij geen
zekerheden kan bieden. Voor de borgstelling betaalt
de bank een provisie, deze wordt aan de ondernemer doorberekend. Ben je gedurende de looptijd van
de lening niet in staat om aan de verplichtingen te
voldoen dan kan de financier een beroep doen op de
borgstelling die de overheid heeft afgegeven.

63


De regeling in het kort:
• oor gevestigde ondernemingen en bij bodemsaneV
ring bedraagt de borgstelling maximaal 45 procent,
bij technologische innovatie 60 procent.
• e bovengrens die wordt gehanteerd is € 1 miljoen.
D

Voor gevestigde ondernemers betekent dit dat zij
maximaal € 2,22 miljoen kunnen lenen bij een
bank, waarbij de staat garant staat voor 45 procent
van het totaal bedrag.
• De looptijd is maximaal zes jaar.
• oor investeringen in gebouwen of schepen geldt
V
een maximale periode van twaalf jaar.
► De aanvraag

64

De bank beslist of zij jou een borgstellingskrediet
verleent en onder welke voorwaarden. Zelf hoef
je geen aanvraagprocedure in gang te zetten. Toch
kun je de bank wel vragen om gebruik te maken van
de borgstellingsregeling. Meer informatie over de
BMKB is te vinden op

De Groeifaciliteit
Voor gezonde bedrijven die willen groeien, een bedrijfsovername willen financieren of hun zaken in het
buitenland willen uitbreiden is de Groeifaciliteit in het
leven geroepen. De Groeifaciliteit is een regeling die
financiers een extra garantie biedt bij het verstrekken
van leningen. Goede plannen verdienen een serieuze
kans. Wanneer de bank dat met je eens is, maar
tegelijk enigszins huiverig is om die bedrijfsplannen te
financieren, kan zij de overheid om een extra garantstelling verzoeken.

Voor wie?
De Groeifaciliteit is een garantieregeling voor gezonde
bedrijven met groeiplannen in binnen- of buitenland
waarvoor de bank extra garanties wenst. Niet alle ondernemingen komen voor de Groeifaciliteit in aanmerking. Voorwaarden om in aanmerking te komen zijn:
• et bedrijf moet financieel gezond zijn.
H
• e bedrijfsactiviteiten moeten overwegend in
D
Nederland plaatsvinden.
• epaalde sectoren zijn uitgesloten. Zoals landbouw,
B
visserij, onroerendgoedbelegging en bepaalde zorgaanbieders.
• Er mag geen sprake zijn van herfinanciering.

De voorwaarden
Voor de Groeifaciliteit gelden maximumbedragen:
• en bank kan een garantiefinanciering aanvragen
E
bij de verstrekking van risicodragend vermogen tot
maximaal € 5 miljoen in de vorm van achtergestelde
leningen.
• oor risicodragend vermogen (achtergestelde leninV
gen of aandelenkapitaal) verstrekt door participatiemaatschappijen valt maximaal € 25 miljoen onder
de garantieregeling.
• isicodragend vermogen (achtergestelde leningen
R
en/of aandelenkapitaal) verstrekt door participatiemaatschappijen valt tot maximaal € 25 miljoen
onder de garantieregeling.
Over het quotumbedrag (= 50 procent van de financiering) wordt eenmalig een provisie van 1 procent berekend. Daarnaast moet de financier aan Agentschap NL
provisie betalen over het gegarandeerde deel. Bij een
achtergestelde, niet-converteerbare lening bedraagt
de provisie 2,5 procent per jaar, in andere gevallen

65


3 procent per jaar. De provisie moet minimaal zes
jaar worden betaald. De garantie heeft een maximale
looptijd van twaalf jaar. Deze kosten mag de bank aan
jou door berekenen.
► De aanvraag

66

De Groeifaciliteit wordt bij Agentschap NL aangevraagd door de bank of participatiemaatschappij. Dit
doen ze echter pas als ze zelf ook positief ten opzichte van je plannen staan. Agentschap NL toetst de
aanvraag en na goedkeuring wordt een overheidsgarantie van 50 procent van het financieringsbedrag
verleend. Meer informatie over de Groeifaciliteit is
te vinden op

GO-regeling
Voor grote en middelgrote ondernemingen die geld
willen lenen voor hun bedrijfsactiviteiten is de Garantie Ondernemingsfinanciering in het leven geroepen.
De meest gebruikte naam voor de regeling is de GOregeling. Het minimum van een GO-lening bedraagt
€ 1,5 miljoen. Het maximale garantstellingbedrag is
€ 50 miljoen.

Voor wie?
Ondervind je moeilijkheden bij het verkrijgen van een
lening of bedrijfsfinanciering, dan kan de GO-regeling
uitkomst bieden door het verstrekken van extra
overheidsgaranties. De regeling richt zich op ondernemingen die hoofdzakelijk opereren in Nederland en
een financieel gezonde basis hebben met voldoende
toekomstperspectief.

Voorwaarden
De GO-regeling kent de volgende voorwaarden:

• lleen beschikbaar voor financieringsbedragen tusA
sen de € 1,5 miljoen en € 150 miljoen.
• e variabele rente is gebaseerd op Euribor en is al
D
dan niet achtergesteld.
• Er mag geen sprake zijn van herfinanciering.
• e looptijd is maximaal acht jaar.
D
• e garantiepremie wordt door de bank afgedragen.
D
• itstel op het aflossingsschema (maximaal één jaar)
U
is mogelijk zonder voorafgaande instemming van
Agentschap NL.
• fwijkingen op de kredietovereenkomst of permaA
nente aanpassingen op de kredietovereenkomst zijn
alleen mogelijk na instemming van Agentschap NL.
De regeling kent geen bepalingen ten aanzien van
financiële ratio’s of minimaal aanwezige solvabiliteit.
► De aanvraag

Als je een beroep wilt doen op de GO-regeling moet
je je wenden tot de bank. Na een interne toetsing
zal zij een aanvraag tot garantstelling indienen bij
Agentschap NL. De financiering vindt vervolgens
plaats in de vorm van een bankgarantiefaciliteit en/
of banklening. Meer informatie over de GO-regeling
is te vinden op

67


Regelingen voor
starters
Startende ondernemers kunnen in aanmerking
komen voor: Besluit Bijstandverlening
Zelfstandigen (BBZ), Microkrediet, BMKB.


BBZ: Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen
Startende zelfstandige ondernemers kunnen voor
financiering een beroep doen op het Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen, kortweg BBZ genaamd. De
vorm van de zakelijke lening, kredietverstrekking en
hulp verschilt per situatie.
Afhankelijk van de situatie kun je recht hebben op
een:
• Renteloze lening
• Rentedragende lening of starterskrediet
• Vergoeding voor begeleidingskosten
• Aanvulling op de inkomsten tot bijstandsniveau

Starten vanuit uitkering
Starters die vanuit een uitkering een bedrijf willen
beginnen, kunnen volgens het BBZ een lening tot
€ 34.134 aanvragen. Daarnaast kunnen zij een beroep doen op een periodieke uitkering voor levensonderhoud gedurende drie jaar. Ook kan de gemeente
het eerste jaar een deel van de begeleidingskosten
vergoeden.

Voorwaarden
Voorwaarden om voor het BBZ in aanmerking te
komen zijn:
• et bedrijfsinkomen is onvoldoende om in je
H
levensonderhoud te voorzien.
• e voldoet aan de criteria die de Belastingdienst
J
stelt aan het ondernemerschap.
• e kunt geen lening of krediet bij de bank krijgen.
J
(Hier moet je eerst aankloppen, voordat je bij de
gemeente terecht kunt)
• Je bent tussen de 18 en 65 jaar.
• e beschikt over een ondernemingsplan waaruit
J
blijkt dat het bedrijf levensvatbaar is.

69


► e aanvraag
D

Voldoe jij aan bovenstaande criteria? Vraag dan een
BBZ aan in de gemeente waar je woont. Een aanvraag
voor een BBZ-krediet dien je in bij de uitvoerders van
de Wet Werk en Bijstand. Meestal is dit de Sociale
Dienst in de gemeente, maar sommige gemeenten
hebben het BBZ uitbesteed. Meer informatie over
waar je moet aankloppen is te vinden op de website
van de gemeente waarin je woont en

Voorwaarden
Van jou als ondernemer wordt verwacht:
• Een haalbaar ondernemingsplan.
• Financieringaanvraag is afgewezen door een bank.
• ndernemerschapkwaliteiten als doorzettingsverO
mogen, commercieel inzicht en bevlogenheid.
► e aanvraag
D

Een microkrediet en de checklist kunnen worden
aangevraagd via de site www.qredits.nl

Microkrediet
70

Heb jij een kleine of startende onderneming en wil je
geld lenen? Voor kleine bedrijven met een kapitaalbehoefte tot € 50.000 is er de microfinanciering of het
microkrediet.Het verschil tussen microkrediet en microfinanciering is de coaching en begeleiding. Bij een
microkrediet wordt uitsluitend een lening verstrekt, bij
microfinanciering krijgt de ondernemer ook coaching en
advies.

Voor wie?
Een microkrediet is bestemd voor kleine (startende) ondernemers, die moeite hebben bij het verkrijgen van een
financiering. Voor banken is het moeilijk om de risico’s bij
kleine bedrijven in te schatten, waardoor ze vaak terughoudend zijn in het verstrekken van leningen. Daarnaast
hebben kleine ondernemingen vaak meer begeleiding
nodig dan banken kunnen bieden.

Hoe werkt het?
Een microkrediet wordt verstrekt door Qredits, Stichting
Microkrediet in Nederland. Het krediet is maximaal
€ 50.000. De aflossing van de lening is maandelijks
gedurende de looptijd van een tot tien jaar.

BMKB
Bedrijven met maximaal 250 werknemers kunnen
gebruikmaken van de borgstellingsregeling voor het
middenen kleinbedrijf. Ook starters kunnen aanspraak maken op de regeling. Deze overheidsregeling
steunt ondernemers die een financieringsbehoefte
hebben, maar de bank niet voldoende zekerheden
kunnen bieden voor een zakelijke lening. Door de
borgstelling wordt het risico voor banken verkleind en
zijn zij eerder geneigd jouw bedrijf te financieren.

Voor wie?
Vrijwel alle mkb-bedrijven kunnen gebruikmaken van
de regeling, ook starters. De staatsgarantie is bestemd
voor ondernemers die een eenmanszaak of een VOF
hebben, maar ook als directeur-grootaandeelhouder
van een BV kom je in aanmerking. Voor de BMKB
wordt je als starter gezien wanneer je: minder dan
drie jaar een bedrijf voert en minstens zes jaar vóór
het afsluiten van de kredietovereenkomst geen andere
onderneming hebt gedreven.

71

De voorwaarden

72

Bij leningen aan starters staat de overheid borg voor 67,5
procent van het kredietbedrag. De voorwaarden voor de
BMKB-regeling voor starters zijn:
• e borgstellingsregeling dient alleen voor bedrijfsfiD
nanciering, niet voor projectfinanciering.
• e hoogte van de starterslening bij de bank is maxiD
maal € 266.667.
• ij een financieringsbehoefte groter dan € 250.000
B
kun je gebruikmaken van een gewoon borgstellingskrediet.
• xtra steun is mogelijk voor starters die zich richten
E
op technologische innovatie of wanneer het krediet
bestemd is voor bodemsanering.
• e looptijd is maximaal zes jaar vanaf de datum van de
D
eerste aflossing. Voor investeringen in gebouwen en
schepen geldt een maximumperiode van twaalf jaar.
• il je een woon/werk-pand financieren, dan moet
W
minstens 50 procent van de ruimte bestemd te zijn
voor zakelijk gebruik.
• oor de borgstelling betaalt de bank aan de overheid
V
eenmalig een provisie tussen de 2 en 3,6 procent van
de hoofdsom (afhankelijk van de looptijd). De bank
berekent deze provisie door.
► e aanvraag
D

Voldoe jij aan bovenstaande criteria? Zorg er dan
voor dat de aanvraagprocedure door de bank in gang
wordt gezet. Ziet de bank voldoende potentieel in je
plannen, maar kun je niet voldoende zekerheden bieden, dan zal de bank een borgstelling aanvragen bij
het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en
Innovatie. De hoogte van het borgstellingskrediet is
afhankelijk van de kredietbehoefte. Voor de borgstelling betaalt de bank aan de overheid eenmalig een
provisie, deze wordt doorberekend aan de ondernemer. Meer informatie over de BMKB is te vinden op

Regelingen voor
innovatieve
ondernemers
Innovatieve bedrijven kunnen een beroep
doen op innovatiekrediet. Hier bespreken
we ook de mogelijkheden voor bedrijven
met buitenlandse vestigingen die een beroep
kunnen doen op het Fonds Opkomende
Markten (FOM) en de Groeifaciliteit.


Innovatiekrediet
Heb je een innovatief idee, zie je voldoende marktpotentieel voor je nieuwe product, maar heb je onvoldoende financiële middelen om het in de markt te
zetten? Dan kan het Innovatiekrediet van de overheid
je op weg helpen. Deze regeling voor innovatieve
ontwikkelingen staat open voor zowel starters als
gevestigde mkb’ers. Het Innovatiekrediet is onderdeel van het innovatiefonds MKB+. Dit fonds van het
ministerie van ELI stelt tot en met 2015 tot € 500
miljoen beschikbaar voor vernieuwende ondernemers.
De SEED Capital regeling valt ook onder het MKB+.

74

Het Innovatiekrediet is gericht op ondernemers die beschikken over kennis, visie en ambitie, maar niet over
voldoende financiële slagkracht. Omdat het innovaties
betreft is het vaak moeilijk om banken over de streep
te trekken voor een zakelijke lening, maar de overheid
wil dit verhoogde risico wel aangaan, mits de plannen
ook commercieel potentieel hebben.

voor de toekomst van een bedrijf. Dit moet je aantoonbaar maken. Daarnaast moet het project of de
ontwikkeling commercieel veelbelovend zijn en is de
financieringsbehoefte nauwkeurig in kaart gebracht.
Tot slot moet het project passen bij de aard van je
onderneming.
► e aanvraag
D

Wanneer je denkt dat je project in aanmerking komt
voor het Innovatiekrediet kun je de quick scan op de
site van Agentschap NL invullen. Een adviseur kijkt
vervolgens naar de plannen en informeert je over je
kansen. Geeft de adviseur een positief advies dan
kan je het aanvraagformulier invullen.
De aanvraag bevat:
• businessplan
• projectplan
• een financieel plan.
Maximaal zestien weken na het indienen van de aanvraag wordt een besluit genomen. Meer informatie
over het Innovatiekrediet is te vinden op

Voor wie?
Zowel starters als gevestigde bedrijven kunnen profiteren van het Innovatiekrediet. Startende ondernemers
ontvangen financiële ondersteuning voor hun project.
Als bestaand bedrijf wordt de drempel lager om binnen het RD-budget middelen vrij te maken voor een
écht vernieuwend project.

Welke projecten?
De regeling is bestemd voor projecten die in technologisch opzicht vernieuwend zijn en innovatieve
projecten die binnen enkele jaren leiden tot nieuwe
producten of technische ontwikkelingen. Het gaat
dan om projecten die veelal grote technische risico’s
met zich meebrengen, maar die van groot belang zijn

Innovatiebox
Voor kredietverstrekkers is het van belang dat jij als
ondernemer je kredietwaardigheid aantoont. Dat
kan door inkomsten uit het verleden, maar ook door
verwachte opbrengsten in de toekomst. Van belang
daarbij is de draagkracht. Als jouw onderneming investeert in innovatieve ontwikkelingen, is het goed te
weten dat de toekomstige winst, onder voorwaarden,
lager wordt belast door de fiscus.
De fiscale regeling Innovatiebox beloont bedrijven die
aantoonbaar innovatief zijn en is met een totaalbud-

75


get van € 625 miljoen per jaar een van de grootste
subsidiemogelijkheden voor het Nederlandse bedrijfsleven. Door wetswijzigingen in 2010 is de Innovatiebox financieel interessanter geworden voor een nog
grotere groep bedrijven. Op grond van de Innovatiebox kunnen innovatieve ondernemers in aanmerking
komen voor een lager belastingtarief (vennootschapsbelasting). In plaats van 25,5 procent geldt er namelijk
een effectief tarief van 5 procent.

Voorwaarden

76

In principe is de Innovatiebox toepasbaar voor ieder
bedrijf dat aantoonbaar innoveert. Daarbij kan het
gaan om Research Development (RD), maar ook
om verbeteringen van bestaande producten en processen. Er zijn echter een paar voorwaarden aan verbonden. Zo moet de winst voortkomen uit speur- en
ontwikkelingswerk, de zogenaamde WBSO-projecten,
of octrooien. Daarnaast moet je voor je van de Innovatiebox gebruik kunt maken eerst contact opnemen
met de Belastingdienst. De Innovatiebox geldt vanaf
het fiscale jaar 2007 (toen nog Octrooibox geheten)
en is vanaf 2008 van toepassing op winsten voortgekomen uit zowel WBSO-projecten als octrooien. Meer
informatie over de Innovatiebox is te vinden op
www.agentschapnl.nl en www.belastingdienst.nl.

Voor wie?
Een FOM-financiering is bestemd voor Nederlandse
bedrijven met een dochteronderneming of joint
venture in opkomende markten, waarbij de Nederlandse onderneming overwegend zeggenschap heeft.
Bedrijven die in aanmerking komen voor een FOMfinanciering:
• ijn goed geleid en/of rendabel, of hebben vooruitZ
zicht hierop.
• nvesteren in opkomende markten. Alle landen
I
van de Wereldbank komen in aanmerking, ontwikkelingslanden, maar ook China en de Nederlandse
Antillen. Hoge inkomenslanden en de EU-lidstaten
zijn uitgesloten.
• pannen zich in om de OESO-richtlijnen voor multiS
nationale ondernemingen toe te passen.
• esteden in het ondernemingsplan aandacht aan
B
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.
Ondernemingen die meer dan 50 procent van hun
omzet halen uit onroerend goed, beleggingen en de
banken verzekeringsector zijn uitgesloten.

Welke kredietvormen zijn er?

Fonds Opkomende Markten (FOM)

Een FOM-financiering kan de vorm hebben van:
• Achtergesteld krediet
• Concurrente lening
• Garantie
• Participatie

Heb je financiering nodig voor investeringen in het
buitenland dan kan het Fonds Opkomende Markten
in sommige gevallen uitkomst bieden. De vorm van de
FOM kan bestaan uit een krediet, garantie of participatie. Financiering wordt verstrekt door FMO, Finance
for Development.

Een FOM-krediet wordt verstrekt in euro’s of eventueel
in Amerikaanse dollars. De maximumbedragen voor
de FOM-financiering zijn € 10 miljoen per land en
bij participatie € 500.000 per zes maanden, met een
maximum van € 5 miljoen.

77


► De aanvraag

De looptijd varieert van drie tot twaalf jaar. De aflossingsvrije periode beslaat maximaal drie jaar.

Voorwaarden voor financiering

78

Naast algemene eisen stelt FMO voor FOM-financiering eisen aan de eigen financiële inbreng van
bedrijven. Te weten:
• e Nederlandse onderneming moet een substanD
tiële bijdrage leveren en risicodragend vermogen
investeren in het lokale bedrijf.
• e financiering is bestemd voor versterking van de
D
continuïteit en rentabiliteit van de onderneming in
de opkomende markt. De FOM-financiering moet
daarin voor twee jaar voorzien.
• e Nederlandse onderneming garandeert liquidiD
teit voor het lokale bedrijf.
• erfinanciering is uitgesloten.
H
• inanciering door commerciële partijen is niet moF
gelijk.
• et Nederlandse bedrijf is hoofdaansprakelijk.
H
Voor niet mkb-bedrijven geldt dat de FMO maximaal
35 procent van het balanstotaal van het lokale bedrijf
financiert. Wanneer de financiering niet in de vorm
van participatie plaatsvindt, moet 50 procent van de
financiering worden gebruikt voor materiële vaste
activa.

Een financieringsaanvraag moet schriftelijk worden
ingediend bij FMO. Ter ondersteuning van de aanvraag wordt gevraagd om:
• Een ondernemingsplan.
• verzicht van de organisatiestructuur en cv’s van
O
managers en commissarissen.
• De jaarcijfers.
• erklaring dat de ondernemer kennis heeft genoV
men van de OESO-richtlijnen.
• Een motivatie.
Meer informatie over FOM is te vinden op

79

6 Particuliere

financiering

80

Is het voor particuliere geldschieters
aantrekkelijk om te investeren in startende
ondernemingen en jou een zakelijke lening
te verschaffen? De overheid moedigt deze
initiatieven van investeerders aan en heeft zelfs
een speciale regeling voor die particulieren.

81

Particuliere financiering

De Regeling
Durfkapitaal
Tante Agaath en de crowd
Vroeger werd de Regeling Durfkapitaal
aangeduid als Tante-Agaath-regeling. Op basis
van de regeling kan een startende ondernemer
een particulier vragen om te investeren in zijn
onderneming. Om potentiële geldschieters over de
brug te helpen, krijgen zij een heffingskorting op
de inkomstenbelasting.


Voorwaarden
Om de lening te kwalificeren als durfkapitaalregeling
moeten jij en de geldgever aan een aantal voorwaarden voldoen. De belangrijkste voorwaarden zijn:
• ij hebt een ‘Beschikking startende ondernemer’
J
van de Belastingdienst.
• e geldgever is niet je partner, compagnon of
D
iemand anders met wie je de onderneming drijft.
• r is een leenovereenkomst opgesteld. Hierin staat
E
het geldbedrag, het rentepercentage en de looptijd
van de lening. Het leenbedrag is minimaal
€ 2.269,-

Participatie
Daarnaast zijn er participatiemaatschappijen die startende ondernemers financieren. Deze maatschappijen
verstrekken beginkapitaal aan beginnende ondernemers; of verstrekken leningen aan (niet-beginnende)
ondernemingen die investeren in economische stimuleringsgebieden.

Business angel: Pitch je onderneming
Heb je een goed idee en wil je investeerders trekken?
Dat kan via business angels of informal investors. Dit
zijn particulieren die kennis, kunde en kapitaal ter
beschikking stellen aan nieuwe innovatieve bedrijven.
De term business angel heeft grote bekendheid gekregen door het televisieprogramma van Jort Kelder,
Dragon’s Den. In dat programma konden beginnende
en bestaande ondernemers hun ideeën pitchen voor
een publiek van bekende investeerders. Op hun beurt
bepaalden de investeerders of het idee interessant
genoeg was om in te participeren of te financieren.
Vervolgens werd met de ondernemer onderhandeld
over de hoeveelheid geld en begeleiding die ze wilden
geven.

83


Hoe werkt het?
Werken met een business angel lijkt erg op de gang
van zaken in dat programma. Ondernemers worden in
contact gebracht met zakenmensen die van investeren
hun vak hebben gemaakt. Op de voorlichtingsbijeenkomsten over risicokapitaal krijgen innovatieve
en startende ondernemers én investeerders (business
angels) een indruk van de mogelijkheden en de geldende eisen.

Crowdfunding: een marktplaats voor
leningen

84

Werd in 2005 wereldwijd ongeveer € 88 miljoen via
dit soort leningen verhandeld. In 2010 is dit bedrag
gestegen tot € 4 miljard en in 2011 ging het in Nederland om € 2,5 miljoen. Crowdfunding bestaat zowel in de vorm van 'peer-to-peer lending' als 'equity
based' variant. Bij de laatste variant gaat het dus echt
om een investering in eigen vermogen.

Hoe werkt crowdfunding?
Crowdfunding wint steeds meer terrein. Een van de
voordelen voor investeerders is dat het risico wordt
gedragen door de ‘crowd’, een hele groep dus. Dat
maakt crowdfunding behalve een financieringsinstrument ook een goede indicator voor de economische
haalbaarheid van ideeën.
Bij crowdfunding kun je voor je zakelijke lening een
beroep doen op meerdere particuliere investeerders.
Het principe heeft veel weg van een internetmarktplaats waar vraag en aanbod elkaar ontmoeten. De
kredietnemers zijn particulieren, ondernemingen,
verenigingen of stichtingen. Bij crowdfunding bepaal

je zelf de hoogte van het bedrag, waarvoor je het geld
nodig hebt, de rente en de looptijd. De leenovereenkomst wordt gesloten zonder tussenkomst van de
bank. Er vindt echter wel een kredietcheck plaats.
Kredietnemer en kredietverstrekker ontmoeten elkaar
op een marktplaats, waar vraag en aanbod bij elkaar
komen. Er wordt een kredietvraag uitgezet, waarop
investeerders bepalen of zij jou en je product willen financieren. Wanneer de kredietaanvraag wordt
geplaatst op de website, kunnen investeerders zich
inschrijven op de kredietaanvraag tot deze is volgeschreven. Na ondertekening van de benodigde documenten wordt het geld overgemaakt.
85
Een van de sites die ondernemers en investeerders bij
elkaar brengt is kapitaalplaza.nl. De dienstverlening
van deze site voorziet in professionele begeleiding bij
de beoordeling van een financieringsaanvraag, documentatie van transacties en eventueel het beheer van
de financiering. Het eerste crowdfundingplatform in
Nederland met een vergunning voor kredietbemiddeling is Geldvoorelkaar.nl. Op 3 februari 2012 hebben
zij hiervoor toestemming ontvangen van de AFM.
Websites die crowdfunding aanbieden berekenen bemiddelingskosten. De kosten bestaan uit een percentage van het leenbedrag en administratiekosten.
De mening van minister De Jager van Financiën over
crowdfunding in antwoorden op schriftelijke Kamervragen: “Crowdfunding heeft de potentie om
een nuttige aanvulling op het beschikbare palet aan
financieringsmogelijkheden te worden.”

MKB Crowdfunding
MKB Servicedesk, MKB-Nederland en Symbid hebben
een MKB Crowdfunding-portaal gerealiseerd waar
mkb-bedrijven met een kapitaalbehoefte zich kunnen
presenteren aan mogelijke investeerders:
www.mkbcrowdfunding.nl

86

Stef van Dongen
Enviu

‘Delen is
belangrijker dan
concurreren’

87

Opgericht 2004
Product Starten van bedrijven die een grote positieve impact

hebben op milieu en maatschappij
Financiering Crowdinvesteringen en grotere investeerders,
co-funding partners uit bedrijfsleven en de publieke sector

88

Bij de oprichting in 2002 was de wereld duidelijk
nog niet klaar voor Enviu, het bedrijf van Stef
van Dongen. Goede doelen vonden Enviu te
commercieel, de bedrijfswereld vond het bedrijf
te soft. Maar inmiddels zijn er via crowdfunding
372 investeerders bereid gevonden om plannen te
financieren.

Dat Enviu bij investeerders de juiste snaar wist te
raken, bleek uit de steun die het bedrijf kreeg vanuit
MKB Crowdfunding. In acht maanden tijd werd de
financieringsdoelstelling van € 100.000 gehaald,
met hulp van 372 investeerders die het bedrijf via
crowdfunding met een bedrag van minimaal € 20,steunden. Enviu is een bedrijf dat duurzame en sociale
innovaties ontwikkelt en op de markt brengt. Het
plan om voor zichzelf te beginnen, had Stef al jaren
voor hij zijn businessplan schreef. “Wil je de economie cyclisch maken dan moet je anders gaan denken
over begrippen als internationalisatie, eigendom,
distributie, cocreatie, concurrentie en delen”, zo legt

hij uit. “De wereld is veranderd en als bedrijf moet je
meer gaan delen, in plaats van concurreren. Kijk maar
naar bedrijven als Groupon, YouTube, Facebook en
crowdfundingbedrijven: die zijn groot geworden door
te delen.”
Ook met crowdfunding wilde Stef dingen doen, maar
hij had nooit het geld om een platform te bouwen.
“Op het moment dat ik hoorde van MKB Crowdfunding ben ik ingestapt, omdat het idee me aansprak.
Heel veel mensen investeren een klein bedrag in
iets groots, dat past heel erg bij de filosofie van ons
bedrijf. Samen bijdragen aan een groter geheel, dat
is mooi.” Het geld dat hij heeft verkregen via het
platform, is bestemd voor het starten van nieuwe
bedrijven. Zo wil de ondernemer bijvoorbeeld een
bedrijf beginnen voor betaalbare duurzame woningen
en ontwikkelt hij koelkasten op zonnewarmte voor
mensen die geen elektriciteit hebben. “We proberen
ervoor te zorgen dat onze producten mensen een
WOW!-gevoel geven. We willen bijdragen aan het
oplossen van grote wereldproblemen. Deze grote
mate van betrokkenheid bij de wereld, maakt dat veel
mensen zich willen binden aan het bedrijf.”

89

7 Na de

kredietverlening

90

Wanneer je krediet is goedgekeurd dan
krijg je er een financiële verplichting bij: de
aflossing. Ook op dat moment is het goed
om nog eens naar de geldstromen in je
bedrijf te kijken.

91

Na de kredietverlening

Wat als je niet
kunt betalen
Zorg voor een open relatie met
de bank
Net als er van jouw onderneming verwacht wordt
dat je een debiteurenbeleid hanteert, doet ook
de bank dat. Kun je niet aan de betalings- of
aflossingsverplichtingen voldoen, of ga je over de
kredietfaciliteit heen, dan is er slechts één advies:
steek niet je kop in het zand, maar ga een gesprek
aan met de bank.


Een constructieve houding helpt. Gezamenlijk zoeken
naar oplossingen is het devies. Vaak zal de kredietverstrekker je voorstellen om een ‘beredderingstraject’
te starten. In zo’n traject stel je een plan op om je
bedrijfsresultaten weer op orde te krijgen. Dit wordt
getoetst door derden en aan de bank voorgelegd.
Banken gaan daar in de regel positief mee om, omdat
ook zij je geld graag tegemoet zien.

Voorkom registratie
Kun je niet aan je betalingsverplichtingen voldoen
dan volgt er een registratie bij het BKR. Dit geldt niet
uitsluitend voor natuurlijke personen, maar ook voor
ondernemers die een eenmanszaak of vof hebben.
Voor besloten vennootschappen is er geen registratie.
Bij bv's starten banken zelf een onderzoek naar de
kredietwaardigheid. Dat doen zij onder andere door
het analyseren van de jaarcijfers en soms het inschakelen van kredietbureaus.

Een negatieve registratie?
Heb je een negatieve BKR-registratie doordat er in het
verleden niet aan betalingsverplichtingen is voldaan,
dan kan dit nadelig zijn voor je kredietaanvraag. Ook
hier geldt: een goede uitleg is voor de meningsvorming van de bank van belang. Als de bank niet mee
wil financieren, is microfinanciering via Qredits vaak
nog wel mogelijk voor kredieten tot € 50.000.

Hoe lang worden BKR-gegevens bewaard?
Je registratie blijft tot vijf jaar na afloop van een lening
in het CKI, Centraal Krediet Informatiesysteem, staan.
Dit geldt zowel voor een gewone als een negatieve
registratie. Ben je verbaasd dat je bij het BKR geregistreerd staat? De gegevens zijn op te vragen via de
bank.

93


Kun je geld lenen met een BKR-registratie?

94

Bij het Bureau Krediet Registratie worden alle leningen, hypotheken, maar ook abonnementen en
afbetalingsregelingen van particulieren geregistreerd.
Hierdoor staat het merendeel van de Nederlanders in
de archieven. Banken gaan, voor zij jou een financiering verstrekken, eerst je gegevens na in het Centraal
Krediet Informatiesysteem (CKI). Als je bij het BKR
geregistreerd staat, hoeft dat geen negatieve gevolgen te hebben voor je kredietaanvraag. Sterker nog:
heb je in het verleden een lening afgesloten, dan kan
dat in je voordeel werken. Ziet de geldverstrekker dat
er in het verleden netjes is betaald, dan verschaft hen
dat extra zekerheid.

Debiteurenbeheer
Hoe beter je debiteuren betalen, hoe meer geld er in
kas is en hoe beter jij ook aan je betalingsverplichtingen
kan voldoen. Voorkom financiële problemen doordat
anderen hun verplichtingen aan jou niet nakomen. Dat
is het doel van debiteurenbeheer: het verlagen van de
financiële risico’s en het terugbrengen van de totale
post debiteuren. Er is eigenlijk maar één regel waar jij je
aan moet houden: consequent zijn. Dat begint met het
sturen van de factuur:
• org dat je tijdig en bij voorkeur wekelijks factureert.
Z
• ij langlopende opdrachten kun je in overleg voorB
stellen om deelfacturen te zenden.
• ermeld op de factuur de uiterste betaaldatum.
V
• lektronisch verzenden van facturen is altijd sneller
E
dan per post en zorgt ervoor dat jij je geld eerder
binnen hebt.

Om te zorgen dat de factuur tijdig wordt voldaan,
kun je een protocol opstellen. De meeste computerprogramma’s gaan uit van een signalering als het
geld nog niet binnen is. Daarna is het aan jou om te
handelen.
• s de betalingstermijn verstreken, stuur dan direct
I
een herinnering.
• ordt er niet op de herinnering gereageerd, neem
W
dan telefonisch contact op.
• eperk het aantal herinneringen en vermeld op de
B
laatste ook ‘laatste herinnering’ waarbij je aangeeft
dat de factuur wordt overgedragen aan een incassobureau.
• chakel tijdig een incassobureau in. Ten onrechte
S
wordt dit vaak gezien als laatste redmiddel. Een
aanmaning van een incassobureau legt echter vaak
meer gewicht in de schaal en meestal krijgt een
bureau de openstaande factuur met slechts een
brief betaald.
• org dat je alle aanmaningen en stappen vastlegt,
Z
want heb je ondanks alle pogingen je geld nog niet
binnen en moet je de stap naar de rechter nemen,
dan is het van belang dat alles goed gedocumenteerd is.

95

Opgericht 1961
Aantal werknemers 4
Product Stansvormen: snijmallen voor bijvoorbeeld

doosjes, mappen, winkeldisplays, stickers
Financiering Eigen middelen en grote leningen voor machines

96

Fred Zwart

Wostavin Stansvormen

‘Voordeel voor
belasting blijkt
nadeel bij
financiering’

Zekerheden had Fred Zwart voldoende te
bieden toen hij bij de bank binnenstapte voor
een lening. Toch werd zijn aanvraag in eerste
instantie afgewezen. Want al is zijn bedrijf
Wostavin Stansvormen in Zaanstad een goed
draaiende onderneming, de jaarcijfers voldeden
niet aan de eisen.

“Dankbaar heb ik een aantal jaren geleden geprofiteerd van de belastingmaatregelen en een nieuwe
machine in twee jaar afgeschreven”, legt Zwart uit.
“Dat heeft de winst aangenaam gedrukt voor de Belastingdienst, maar toen ik bij de bank aanklopte voor
een nieuwe lening werkte het in mijn nadeel. Ik had
het gevoel dat er alleen werd gefocust op de winstcijfers die beduidend lager waren dan voorgaande jaren.
Als reden voor de afwijzing kreeg ik echter te horen
dat ze bang waren dat ik niet aan de betalingsverplichtingen kon voldoen.” Zwart had een financiering
nodig om een nieuwe lasersnijmachine te kopen. “De
oude was aan vervanging toe. De laatste jaren hadden
de dure reparaties elkaar opgevolgd en behalve de

97

kosten die daaraan zijn verbonden, leverde dat ook
logistieke problemen op. Wij leveren de stansvormen
namelijk binnen een etmaal, dat is alleen realiseerbaar
met eigen machines.”

98

Een nieuwe machine was van essentieel belang voor
de bedrijfsvoering. “Met een bedrijf dat inmiddels
ruim vijftig jaar bestaat, waar vier mensen werken en
een langdurige relatie met de bank, had ik verwacht
dat het snel rond zou zijn.” Zwart was dan ook verbaasd dat zijn aanvraag in eerste instantie werd afgewezen. “Uiteindelijk is het goed gekomen, maar dat
gebeurde pas nadat ik via MKB-Nederland Credion
had ingeschakeld. Zij zagen direct wat er mankeerde
aan de jaarcijfers en hebben aan de bank uitgelegd
dat de lagere jaarcijfers een gevolg waren van een
boekhoudkundig voordeel. Want zekerheden kon ik
genoeg bieden, alleen niet in de werkmaatschappij,
maar in de holding.” Na de interventie was het snel
rond. Zwart: “Uiteindelijk had ik zelfs de keuze tussen
verschillende financiers en het scherpe rentepercentage dat is bedongen, zie ik maar als compensatie voor
het doorzettingsvermogen.”

Bijlage 1
Wat moet er in het
ondernemingsplan
staan?
99

Ga je naar de bank voor een krediet,
dan wordt er vaak gevraagd om
je ondernemingsplan. Een goed
ondernemingsplan laat zien wat jij
als ondernemer in huis hebt, maar
ook de visie en marktbenadering van
je bedrijf en natuurlijk de financiële
onderbouwing.

In je ondernemings- of businessplan komen in ieder
geval de volgende zaken aan de orde:

1. De ondernemer(s)

100

Je presenteert jezelf door het opstellen van een
persoonlijk profiel. De opzet hiervan komt in grote
lijnen overeen met de opzet van een cv. Je vermeldt je
persoonlijke gegevens, opleidingen en werkervaring.
Daarnaast is hier ook ruimte om je kwaliteiten als
ondernemer te benoemen en de visie en doelstellingen die jij voor je bedrijf hebt. Bij een kredietaanvraag
moeten ieder geval aan de orde komen:
• Persoonlijke gegevens
• Motieven en doelstellingen
• Persoonlijke kwaliteiten

2. De onderneming
Wat ga je maken of aanbieden? Waar is je bedrijf
gevestigd en voor welke bedrijfsvorm is gekozen? Al
dit soort zaken vermeld je in het businessplan inclusief
een motivatie onder het kopje ‘de onderneming’. De
omschrijving van je onderneming omvat altijd:
• e registratiegegevens van je onderneming bij de
D
Belastingdienst en Kamer van Koophandel
• Een omschrijving van de werkzaamheden
• De omzetgegevens
• De visie en doelstellingen

3. De markt
Laat aan de financier zien dat je op de hoogte bent
van ontwikkelingen in de markt. Dit doe je door het
definiëren van je afzetmarkt, het in kaart brengen van
de concurrentie en het beschrijven van je marktbenadering. In je marktanalyse komen aan de orde:

• Marktontwikkelingen
• Doelgroep
• De concurrentie

De markten doelgroepbenadering op basis van product, prijs, plaats en promotie.

4. nderscheidend vermogen
O
Bied je een uniek product of dienst aan, vermeld dit
dan in je ondernemingsplan. Kortom: laat zien wat jij
toevoegt aan de markt. De sterke en zwakke punten
van je onderneming en je aanbod aan diensten of producten ten aanzien van de markt en je concurrenten.

5. Organisatie
Voor de continuïteit van je bedrijf is het belangrijk dat
je organisatie op orde is. Dit toon je aan door:
• Inzicht te verschaffen in administratieve processen.
• et opstellen of ter beschikking stellen van AlgeH
mene Voorwaarden.
• en goed risicobeleid ter voorkoming van bijvoorE
beeld calamiteiten en slecht betalende debiteuren.
Ook de verzekeringen maken deel uit van het risicobeleid.
• e voldoen aan de wettelijke verplichtingen zoals die
T
zijn gesteld door de rijksoverheid, de gemeente, de
Belastingdienst en eventueel de brancheorganisatie.
• nzicht te verschaffen in het personeelsbeleid. HoeI
veel mensen werken er? Over welke competenties
en kwalificaties beschikken zij? Is er vervanging geregeld? Voldoe je aan de wettelijke verplichtingen
uit de cao, van het UWV en de Belastingdienst?

Inzicht te geven in de organisatiestructuur. Wie is
beslissingsbevoegd? Wie maken deel uit van het
management?

101

6. Financieringsplan
Het financieel plan wordt onderbouwd met cijfers
die direct betrekking hebben op jouw bedrijf. In het
financieel plan vermeld je ook je kredietbehoefte en
waaraan je het geld wilt besteden.

7. Openingsbalans

Activa Passiva
Vaste activa
Vlottende activa
Overige vlottende activa en liquide middelen

Eigen vermogen
Vreemd vermogen lang
Vreemd vermogen kort

Totaal (in €)

Totaal (in €)

In het financieringsplan vul je de bedragen en waarden in van de:
Omschrijving Uitgesplitst in Totaalbedrag (in €)

102

Vaste activa
Gebouwen en grond

Bouwkundige voorzieningen

Machines en installaties

Inventaris en gereedschap
Computerapparatuur
Transportmiddelen

Overige vaste activa
Vlottende activa
Voorraad grondstoffen

Voorraad product
Debiteuren

Overige vlottende activa Voorfinanciering
en liquide middelen bedrijfskosten

Voorfinanciering BTW
Levensonderhoud
Kassaldo
Banksaldo
Eigen vermogen Spaargeld

Eigen auto

Computer of gereedschap
Vreemd vermogen lang Lening bank

Achtergestelde lening

of durfkapitaal

Leasecontract auto
Overheidsfinanciering
Hypotheek
Vreemd vermogen kort Rekening courant krediet
Crediteuren

8. Exploitatiebegroting
De exploitatiebegroting laat je zien voor meerdere
jaren. De exploitatiebegroting is de omzet minus de
inkoop. Het resultaat is de brutowinst.
(Bedragen zijn in Euro's)
1e jaar
Omzet
Af: inkoop
Brutowinst

2e jaar

0 0
0
0
0 0

9. Bedrijfskosten
Als onderbouwing voor de exploitatiebegroting moet
je ook inzicht verschaffen in de bedrijfskosten. Ook dit
doe je voor meerdere jaren. Aan de orde komen de
afschrijvingen en kosten voor:
• Inkoop
• Huisvesting
• Promotie
• Vervoer
• Inventaris
• Administratie
• Personeelskosten
• Tente- en bankkosten
• Verzekeringen

103

10. Persoonlijke begroting
Om te kunnen inschatten hoeveel geld jij privé nodig
hebt, vragen banken je altijd om een persoonlijke
begroting op te stellen. Ook hierin verschaf je inzicht
in meerdere jaren.

104

De privé-uitgaven die je moet vermelden zijn:
• Huishoudelijke uitgaven (voeding/kleding etc.)
• Vakantie-uitgaven
• Duurzame consumptiegoederen
• Huur
• Gas, water, elektriciteit
• Verzekeringen
• Privégebruik auto
• Rente en aflossing privéhypotheek
• Rente en aflossing privélening
• Alimentatieverplichtingen
• Overige uitgaven
• Inkomstenbelasting / premie volksverzekering

11. Liquiditeitsbegroting
Banksaldo
1e kw
Banksaldo
Kredietruimte op bankrekening

► Een digitale versie van het financieringsplan kun je

vinden op:

3e kw

4e kw

0 0 0 0
0
0
0
0

Inkomsten
1e kw

2e kw

3e kw

4e kw

Ontvangen omzet
0 0 0 0
Ontvangen omzetbelasting 0 0 0 0
Saldo
0 0 0 0

Inkomsten
1e kw

Daarnaast vermeld je de privé-ontvangsten zoals:
• Kinderbijslag
• Huursubsidie
• Inkomen partner
• Parttime inkomen uit loondienst
• Overige ontvangsten

2e kw

2e kw

3e kw

4e kw

Inkoop goederen
0 0 0 0
Lonen
0 0 0 0
Bedrijfskosten
0 0 0 0
Betaalde omzetbelasting 0 0 0 0
Sociale lasten/belasting/
premieheffing
0 0 0 0
Verrekening omzetbelasting 0 0 0 0
Aflossingen leningen
0 0 0 0
Privébestedingen
0 0 0 0
Overigen betalingen
0
0
0
0
Totaal
0 0 0 0
Banksaldo einde periode
0
0
0
0

105

Bijlage 2
Hoe worden
kredieten
gefinancierd?
106

Om jouw zakelijke lening te financieren,
maken banken gebruik van hun eigen
en vreemde vermogen. Voor het
vreemde vermogen richten zij zich tot de
kapitaalmarkt, de Europese Centrale Bank
en De Nederlandsche Bank.

•
•
•
•
•

Aandeelhouders
Spaarders
De geldmarkt (leningen met een korte looptijd)
De kapitaalmarkt (leningen met een lange looptijd)
De Europese Centrale Bank

Op de gelden kapitaalmarkt lenen banken bij pensioenfondsen, andere professionele beleggers en van
elkaar.

Wat is zorgplicht?
Banken zijn verplicht deugdelijke producten te adviseren
en te verkopen. Dat houdt in dat zij je niet te veel geld
mogen lenen en je een product moeten adviseren dat
goed bij je past. Daarnaast moeten banken nagaan of je
in staat bent aan de verplichtingen te voldoen voordat
ze jou en je bedrijf een krediet verschaffen. Dit wordt de
zorgplicht genoemd.
Elke bank (en financiële dienstverlener) heeft die
zorgplicht. De verplichtingen zijn vastgelegd in de Wet
Financieel Toezicht, WFT. Het doel van de wet is het
inzichtelijk, marktgericht en doelgericht maken van
financiële markten en producten.

Wet Financieel Toezicht
Eigen vermogen
Voor iedere uitgeleende euro moeten banken een
bepaald percentage eigen vermogen aanhouden om
solvabel te blijven. Hierover moeten zij verantwoording
afdragen aan hun toezichthouder, De Nederlandsche
Bank.

Vreemd vermogen
Voor kredieten die banken niet uit hun eigen vermogen
willen of kunnen financieren doen zij een beroep op:

De eisen die de Wet Financieel Toezicht stelt aan
financieel dienstverleners zijn onder meer:
• Deskundigheid van de dienstverlener
• Naleven van de zorgplicht
• Adviesregels
• erplichting voor de kredietverstrekker om inforV
matie bij de klant in te winnen
• Informatieverstrekking
• Aansluiting bij een erkende geschillencommissie

107

Debetrente
Rente die betaald moet worden voor een geleend geldbedrag.

Begrippenlijst
Financiering

Debiteur/kredietnemer
Schuldenaar, ofwel een persoon of onderneming met een
schuld aan een andere persoon of onderneming.
Euribor
De Euribor (Euro Interbank Offered Rate) is rente op de
geldmarkt waartegen banken elkaar binnen de Europese Economische en Monetaire Unie geld verstrekken.
Euribor-tarieven zijn beschikbaar voor looptijden vanaf
een week tot en met twaalf maanden.

108

109
Bestaande zekerheden
Bij het sluiten van een kredietovereenkomst kunnen
banken zekerheden vragen. Dit biedt hen extra bescherming bij het verlenen van een krediet. Voor de bank zijn
er twee soorten zekerheden: zakelijke en persoonlijke
zekerheden. Voorbeelden van zakelijke zekerheden zijn
het pandrecht en het hypotheekrecht.
Voorbeelden van persoonlijke zekerheden zijn de borgtocht en de hoofdelijke aansprakelijkheid. Deze zekerheden houden in dat een derde zich mede-aansprakelijk
stelt voor de schuld van de kredietnemer.
Borgstelling
Een borgstelling is een specifieke vorm van een persoonlijke zekerheid die gegeven kan worden door de
ondernemer, maar ook bijvoorbeeld een familielid. Bij een
borgstelling in overheidsregelingen staat de overheid garant voor een deel van de lening. Hierdoor krijgt de bank
meer zekerheid.

Jaarcijfers
Dit zijn de balans en verlies- en winstrekening van een
onderneming die betrekking hebben op een boekjaar.
Liquiditeit
De mate waarin een onderneming in staat is om op korte
termijn ( enkele maanden) aan haar betalings- en aflossingsverplichtingen te voldoen.
Rekening-courant krediet
Een rekening-courant krediet wordt ook wel krediet op
de betaalrekening genoemd, dit betekent dat je tot een
bepaald bedrag rood kunt staan. De bank stelt de kredietlimiet van tevoren vast, op basis van je inkomen.
Rentabiliteit
Rentabiliteit is de winstgevendheid van het eigen vermogen en wordt uitgedrukt in een percentage.

Solvabiliteit
De solvabiliteit is de mate waarin er tegenover schulden
een dekking van bezittingen staat. Dit bereken je door
het eigen vermogen te delen door het vreemd vermogen.
De gewenste solvabiliteitswaarde ligt tussen 0,2 en 0,5.
Hoe hoger de solvabiliteit, des te minder afhankelijk je
bent van externe vermogensverschaffers zoals een bank.
Hoe meer vreemd vermogen in een bedrijf aanwezig is,
des te lager de solvabiliteit is.
Statutaire naam
Bedrijfsnaam zoals opgenomen in de oprichtingsakte.

110

Verpanding/ pandrecht
Pandrecht is een zekerheidsrecht. Wanneer er niet wordt
betaald, krijgt de pandhouder recht om zich roerende
zaken toe te eigenen. Hij heeft hierbij voorrang op andere
schuldeisers.
Volmacht
Een meestal schriftelijke verklaring van iemand, dat hij
een ander de bevoegdheid geeft bepaalde (rechts)handelingen voor hem uit te voeren.

Handige
links
111

www.abnamro.nl//zakelijk
www.agentschapnl.nl
www.antwoordvoorbedrijven.nl
www.bannnederland.nl
www.belastingdienst.nl
www.qredits.nl
www.eigenbaas.nl
www.fmo.nl
www.higherlevel.nl
www.ing.nl/zakelijk

www.mkb.nl
www.mkbadviseurs.nl
www.mkbcrowdfunding.nl
www.nvb.nl
www.nvl.nl
www.nvp.nl
www.rabobank.nl/bedrijven
www.rijksoverheid.nl
www.vno-ncw.nl

Colofon

Lijst met
bronnen
112

MKB-Nederland
www.mkb.nl

VNO-NCW
www.vno-ncw.nl

MKB Servicedesk
Antwoord op ondernemersvragen
www.mkbservicedesk.nl

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw
en Innovatie (ELI)
www.rijksoverheid.nl

Nederlandse Vereniging van Banken
www.nvb.nl

Ondernemerskredietdesk
Hét informatiepunt voor ondersteuning bij het
aanvragen van zakelijk krediet voor het mkb

In opdracht van:
Koninklijke Vereniging MKB-Nederland
Bezuidenhoutseweg 12
Postbus 93002
2509 AA Den Haag
www.mkb.nl
www.twitter.com/mkbnl
Ondernemerskredietdesk
De Ondernemerskredietdesk is hét informatiepunt voor ondersteuning bij het
aanvragen van zakelijk krediet voor het mkb. De desk is op aandringen van de
Taskforce Kredietverlening tot stand gekomen als een initiatief van MKB-Nederland, VNO-NCW en de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB). Het beoogde
doel van de Ondernemerskredietdesk is ondernemers uit het mkb te ondersteunen
bij het verkrijgen van krediet. Dit gebeurt door het bundelen van informatie in de
vorm van kennisartikelen over het proces van kredietverstrekking, eisen waaraan
de onderneming dient te voldoen, het schrijven van een ondernemersplan en over
de toepasbaarheid van verschillende overheidsregelingen.
De uitvoering van de Ondernemerskredietdesk is in handen van MKB Servicedesk.
Uitgevoerd door:
MKB Servicedesk
Radonweg 7
Postbus 40273
3504 AB Utrecht
www.mkbservicedesk.nl
www.twitter.com/mkbservicedesk
Redactie en eindredactie:
Mark Kranenburg, Willem Overbosch, Katja van Roosmalen,
Patty Sjerps, Maarten Zemann, Bertjan Mol
Vormgeving en realisatie:
Barnyard Creative Powerhouse, Bilthoven
Fotografie:
Rob Acket
Eerste druk: april 2012
ISBN 978-90-79922-06-2
NUR 800
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een
geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op
enige wijze zonder voorafgaande toestemming van MKB Servicedesk BV.
Ondanks dat de inhoud van dit boekje met zorg is samengesteld, kan MKB
Servicedesk BV geen aansprakelijkheid aanvaarden voor schade die het gevolg is
van een fout in de uitgave.

113

Heb je plannen om een onderneming te starten, je bedrijf uit
te breiden of houd je je bezig met innovatie? Dan kan het een
logische stap zijn om naar de bank te gaan voor financiering.
Dit boek beantwoordt de volgende vragen rondom financiering.
Hoe kom ik aan geld? Welke alternatieve financieringsvormen
zijn er? Wat kan de overheid voor mij betekenen en hoe kijkt een
bank eigenlijk naar een ondernemingsplan?
We voorzien je van praktische tips, to do’s en verhalen van andere
ondernemers zodat jouw zoektocht naar financiering een grotere
slagingskans heeft.

Maxime Verhagen – Minister van Economische Zaken, Landbouw en
Innovatie (ELI)

“Ondernemers zorgen voor inkomsten en banen. Dit boek staat vol praktische tips
om de kans op financiering van groeiplannen te vergroten en daarmee de basis voor
economische groei in de toekomst te leggen.”

Michiel Muller - Serie-ondernemer en investeerder
“Financiering kent vele vormen. Dit boekje laat je kennismaken met de verschillende
alternatieven en laat zien dat wie het serieus aanpakt en daadkracht toont, de
meeste kans maakt.”

Eerste hulp bij financiering

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

Similar a Eerste hulp bij financiering

Similar a Eerste hulp bij financiering (20)

Más de Immens Interim

Más de Immens Interim (10)

Eerste hulp bij financiering