Oracle JD Edwards & Oracle BI - Van data naar informatie

Auteur
Project
Betreft

:
:
:

Rick Brobbell
Oracle BI & Oracle JDE
Van data naar informatie

Datum geprint :
Pagina :
Datum :

10-2-14
1 van 5
10-2-14

The answer to the question about life, the
universe and everything is 42.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23

Oracle BI – Overpeinzingen (1) - Cadran publiceert een reeks
artikelen over het gedachtegoed rondom Oracle Business
Intelligence in combinatie met Oracle JD Edwards. In deze
artikelen komen diverse overwegingen en overpeinzingen aan
bod, die behulpzaam kunnen zijn in het maken van de juiste
beslissingen bij de implementatie en toepassing van beide
systemen. In dit eerste artikel wordt ingegaan op definities en
wordt een begripsplatform aangereikt.
In het komische science fiction boek "The Ultimate Hitchhiker's
Guide to the Galaxy" van Douglas Adams wordt op enig moment
een supercomputer gebouwd waaraan de ultieme vraag te stellen
is: De vraag over het leven, het universum en alles. Na jaren
rekenen komt de supercomputer met het antwoord: 42. Omdat
men beseft dat men daar niet veel aan heeft, is men nu een
computer aan het bouwen, die de juiste vraag kan stellen.
Binnen elk bedrijf bestaat informatiebehoefte. Ongeacht gekozen systemen, die ‘slechts’
hulpmiddelen zijn, heeft een bedrijf inzicht nodig in reilen en zeilen. Dit kan zo simpel zijn als
constateren dat het banksaldo positief is en dat er dus meer geld binnenkomt, dan dat er uitgaat,
maar doorgaans wensen besluitnemers, fiscus en accountant iets meer informatie. Er dient
verantwoording te worden afgelegd. Daarnaast geeft bedrijfsinformatie gereedschap om te sturen
op operationeel, tactisch en strategisch niveau. Binnen alle lagen van de organisatie bestaat
daarom informatiebehoefte die varieert in detaillering.

24

Referentie: RP235 - 130210 - Cadran - Oracle BI - A01 - Van gegevens naar informatie.docx

ã Cadran Consultancy b.v.

Auteur
Project
Betreft

1

:
:
:

Rick Brobbell

Datum geprint :
Pagina :
Datum :

10-2-14
2 van 5
10-2-14

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13

Enerzijds zorgt een bedrijfsadministratie voor de vastlegging van alle relevante brongegevens.
Laten we voor het gemak even aannemen dat Oracle JD Edwards het ERP-systeem is, waaraan
de backoffice-administratie wordt toevertrouwd. Daarnaast zal nog tal van andere bronnen
informatie van en over de organisatie bevatten, zoals HR-systemen voor de personeels- en
loonadministratie, productiesystemen voor het fabricageproces, en laboratoriumsystemen voor het
testen en kwalificeren van grondstoffen en/of eindproducten. Vervolgens zal er door elke
organisatie een onmetelijke hoeveelheid kennis zijn opgeslagen in talloze documenten, notities, emails, regels en (niet in de minste plaats) de hoofden van mensen.
Dit alles bij elkaar opgeteld vormt een oceaan van gegevens waaruit getapt kan worden. Door de
juiste hengels op het juiste moment op de juiste plaats uit te gooien, is het mogelijk op het juiste
moment de juiste informatie uit deze gegevens aan de juiste mensen te overhandigen. Gegevens
zijn immers zijn slechts statische feiten. Gegevens gaan over in informatie zodra hier waarde uit
ontleend kan worden.

14

2

Meten is weten
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26

Om een organisatie in goede banen te leiden zorgen statuten, bedrijfsplannen, bedrijfsregels,
werkinstructies en taak- en functieomschrijvingen, maar ook wetgeving ervoor dat een ieder doet
wat hij of zij moet doen en dat de processen in de organisatie op een efficiënte en correcte manier
worden uitgevoerd. Om hier inzicht in te krijgen en op te kunnen sturen, is informatie nodig. Veel
informatie. In elke niveau van de organisatie intern speelt informatiebehoefte. Daarnaast zal een
organisatie extern op allerlei niveaus verantwoording moeten afleggen. Denk hierbij aan overheid
en geldschieters, zoals banken, aandeelhouders, investeerders, maar uiteraard ook naar klanten
en leveranciers. Wetgeving verzwaart dit nog verder door het opleggen van eisen ten aanzien van
jaarverslaggeving en belastingaangiftes. Met toenemende eisen ten aanzien van milieu en
traceerbaarheid explodeert de noodzaak tot het registreren van de kleinste details nog verder. Tot
slot eisen consumenten steeds meer inzicht in de kleinste details van producten en hun herkomst.
Om die informatie door de hele keten heen te kunnen verstrekken is data nodig. Veel data.


Auteur
Project
Betreft

3

:
:
:

Rick Brobbell

Datum geprint :
Pagina :
Datum :

10-2-14
3 van 5
10-2-14

Schaalgrootte is alles
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12

4

Vergelijk het driewielertje in de achtertuin van een vierjarige met een jumbojet bestuurd door zes
mensen met meer dan 500 passagiers aan boord. Beiden bedienen een vervoersbehoefte, doch
op een iets andere schaal met iets andere vereisten. Een boerderij met drie kippen en twee
appelbomen is waarschijnlijk wel in staat om zonder administratie inzicht te hebben en te houden in
het presteren van het bedrijf. De boer zal uit het hoofd redelijk tot goed weten hoeveel eieren en
appels er op jaarbasis worden geproduceerd en wat de verkoopprijs van beiden zou moeten zijn.
Neemt de omvang van het bedrijf toe, dan wordt dit al snel lastig, zeker wanneer er meerdere
mensen bij betrokken zijn, die verschillende functies en rollen vervullen. Een bedrijf dat op
mondiaal niveau opereert en duizenden producten verhandeld en duizenden mensen in dienst
heeft, dwingt de hulp van systemen af om het totaalbeeld goed voor ogen te hebben. Telkens zorgt
schaal en omvang voor het passeren van kantelpunten die de grootte, zwaarte en omvang van
dergelijke systemen dicteert.

Definitie, definitie en nog eens definitie
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49

Gegevens verworden tot informatie op het moment dat ze zinvolle betekenis en inhoud geven en
een informatiebehoefte invullen. Dit kan echter niet zonder betekenis en context. Geen enkel
gegeven kan waarde bieden zonder de randvoorwaarden en semantiek van deze twee aspecten.
Het getal 42 zegt op zichzelf niets. Het gegeven 42 kan informatie worden door de volgende
elementen toe te voegen:
· een eenheid (bv 42%);
· een feit (bv 42% Marge);
· een dimensie (bv van de belangrijkste productgroep in september dit jaar);
· een vergelijking (bv 10% meer dan september vorig jaar);
· een norm (bv 5% onder het doel);
Met elke zin krijgt het getal 42 meer waarde, meer betekenis, meer informatie en meer
sturingsmogelijkheden. Met elke zin werpt het getal ook steeds meer vragen op, waarvan de
antwoorden bekend moeten zijn om blind op dit getal te kunnen varen:
· Procent?
o Ten opzichte van wat?
o Welke formule zit hier achter?
o Welke componenten zitten in die formule?
o Hoe zijn die componenten tot stand gekomen?
· Marge?
o Wat is marge?
o Welke omzet en welke kosten bepalen deze marge?
· Productgroep? September?
o Wat is eigenlijk de belangrijkste productgroep?
o Wie bepaalt dat?
o Wat is september dit jaar? Is dat fiscale periode of kalendermaand?
o Welke datum ligt hier aan ten grondslag? Is dat factuurdatum of verschepingsdatum?
En zo kan er nog wel een tijdje worden doorgevraagd. Vervelende, lastige, moeilijke en minutieuze
vragen. Toch zal niemand het getal 42 kunnen gebruiken, interpreteren en vertrouwen zonder
impliciet of expliciet antwoord op al deze vragen te hebben. Het feit moet voorzien worden van
semantiek en regels.



Auteur
Project
Betreft

5

:
:
:

Rick Brobbell

Datum geprint :
Pagina :
Datum :

10-2-14
4 van 5
10-2-14

CogNIAM
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18

De wetenschap houdt zich bezig met dergelijke vraagstukken en levert modellen en methodes om
feiten te vangen in regels en te voorzien van deze semantiek. Met CogNIAM kan door structurering
van de kennis en informatie sneller worden overgegaan tot het toepassen en benutten van de
kennis en het oplossen van problemen. Tevens is het met behulp van CogNIAM mogelijk kennis
effectiever toe te passen, nauwkeurigheid en zorgvuldigheid te verbeteren en beter te
communiceren. De methode die gebruikt wordt is helder en bestaat uit vaardigheden en
voorschriften die door iedereen aan te leren en te gebruiken zijn. Door de universele benadering is
CogNIAM toepasbaar op alle vakgebieden waar sprake is van kennis en informatie. CogNIAM
wordt ook wel een informatieanalysemethode, een kennisstructureringsmethode, een leerversneller
en een communicatieverbeteraar genoemd. Kennis Gebaseerd Werken en CogNIAM zijn
gebaseerd op de in opkomst zijnde standaarden voor het modeleren van data en processen en
maken gebruiken van onder meer Unified Modeling Language (UML), Business Process
Management (BPMN) en SBVR (Semantics of Business Vocabulary & Business Rules).
De overeenkomsten tussen deze methode en de drielagigheid van het informatiemodel van Oracle
BI zijn opvallend. In Oracle BI worden de drie lagen Fysieke Laag, Logische Laag en
Presentatielaag onderscheiden. De pyramide van CogNIAM heeft het over een onderlaag met
feiten, een middellaag met domeinspecifieke regelgeving en een semantische laag met generieke
regelgeving. In een volgend artikel wordt dieper op deze lagen ingegaan.

19

6

Ralph Kimball
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30

En wanneer de wetenschap erbij gehaald wordt, kan Ralph Kimball niet
onvermeld blijven. Zijn theorieën en wetenschappelijke verhandelingen over
dimensioneel modelleren dateren al van ver voor de tijd van business
intelligence softwareoplossingen. Deze filosofie is echter wel de heel grondig
en diepgaand in Oracle Business Intelligence doorgevoerd en alle aspecten
van zijn gedachtengoed komen in de software en oplossingen terug. Dit is
zeker niet van elke business intelligence oplossing te zeggen. Het verdient
aanbeveling om kennis te nemen van zijn werk. Hoofdstuk 6 uit zijn boek
Datawarehouse Life Cycle Tool Kit is een goede start en beschrijft de
grondvesten van dit dimensioneel modelleren. Droge kost, maar essentieel
voor een goed begrip van de materie.



Auteur
Project
Betreft

7

:
:
:

Rick Brobbell

Datum geprint :
Pagina :
Datum :

10-2-14
5 van 5
10-2-14

Woordenboek
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18

8

Om de bovenstaande verhandelingen toe te passen in de praktijk is een bedrijfswoordenboek een
uitkomst. Bedrijfsanalisten zijn in staat een dergelijke begrippenlijst samen te stellen en binnen de
organisatie af te stemmen en er consensus over te vinden. Dit is geen eenvoudige opgave, maar
een essentieel uitgangspunt voor de toegevoegde waarde die Oracle Business Intelligence kan
bieden. Zo veranderen stoffige, statische en nietszeggende getallen en cijfers in levende, kleurrijke
en waardevolle inzichten en sturingsmogelijkheden. Daarnaast is het de basis om wildgroei aan
losstaande rapportages, eindeloze Excel-sheets, maar ook grotere risico’s te voorkomen. Bij dat
laatste valt te denken aan:
· Grote kans op misinterpretatie van en dus verkeerde beslissingen door (onjuiste) gegevens.
· Grote kans op inefficiëntie van arbeidsproductiviteit binnen ICT en afdelingen die rapportages
vervaardigen.
· Grote kans dat geboden oplossingen niet worden gebruikt. Wanneer mensen de data niet
begrijpen of niet kunnen lezen zullen ze terugvallen op andere middelen of zelf nieuwe
overzichten gaan vervaardigen.
· Grote kans op desinvesteringen en/of te lange en te kostbare implementatietrajecten van
software.
· Grote kans op inefficiëntie in de organisatie door veel en herhaalde discussies en uitleg over
gebruikte begrippen, kengetallen en rapportages.

Analyse
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50

Om de beschrijving van een bedrijfsbegrip compleet en dekkend te krijgen, kan een volgende
checklist worden afgegaan:
· Bedrijfsdefinitie (wat verstaat het bedrijf onder omzet)
· Gegevensdefinitie (wat is de inhoud en formule van omzet en welke basisfeiten liggen er aan
ten grondslag)
· Feitendefinitie (wat zijn de basisfeiten en hoe zijn deze te definiëren)
· Functionele definitie (hoe is dit feit in Oracle Business Intelligence te realiseren)
· Logische definitie (hoe is deze meetwaarde geaggregeerd en tegen welke dimensies moet
deze worden ontsloten)
· Tijdsdefinitie (indien deze meetwaarde door de tijd heen moet worden ontsloten met welke
datum gebeurt dat dan)
· Selectiecriteria (welke selectiecriteria en filters liggen er aan ten grondslag)
· Implementatiecriteria (hoe is dit functioneel/ logisch in de databron (JD Edwards) terug te
vinden)
· Technische definitie (welke velden in welke tabellen kunnen deze informatie leveren)
· Security (wie mag wat met deze informatie)
Op hoger niveau zullen de onderwerpsgebieden en gegevensgroepen moeten worden gedefinieerd
en beschreven. Deze worden in eerste instantie gestuurd door de informatiebehoefte die Oracle
Business Intelligence moet kunnen bedienen. De volgende vraagstukken kunnen hierbij helpen:
· Welke huidige rapportages bestaan er en welke informatiebehoefte voorzien deze?
· Welke KPI's en meetwaardes worden gebruikt en zijn kritisch voor het bewaken en sturen van
de bedrijfsprocessen?
· Welke informatie wordt momenteel verzameld en bewerkt in Excel?
· Welke rapportagegebieden kunnen worden onderkent?
· Welke dimensies spelen een rol?
· Welke zoom-in of drill-down behoeften bestaan er?
· Welke publicatiebehoeften bestaan er voor rapportages?
· Welke frequentie of accuraatheid van onderliggende gegevens is noodzakelijk?
· Welke gebruikers, rollen en autorisatiestructuur is van toepassing?
In de volgende artikelen zal dieper ingegaan worden op essentiële elementen als dimensioneel
modelleren en de feiten, dimensies en sterschema's die hierbij spelen.



Oracle JD Edwards & Oracle BI - Van data naar informatie

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

Destacado

Destacado (20)

Oracle JD Edwards & Oracle BI - Van data naar informatie