1. © OECD
A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU
Tiranё, 10-12 shtator 2014
Trajnim mbi
Qasja e Auditimit në bazë Sistemi
13. Procedurat analitike

2. 2

3. 3

4. 13.1 Cilat janё hapat e ABS?
Hapat e auditimit tё sistemit
•Kuptimi i punёs
•Vlerёsimi i sistemit tё kontrollit tё brendshёm
•Testimi i sistemit tё kontrollit tё brendshёm
Hapat e testimit tё transaksioneve dhe bilanceve
•Procedurat analitike
•Testimi i transaksioneve
•Testimi i llogarive
4

5. 13.2 Prova e Auditimit: Shporta e garancisё
5

6. 13.3 Procedurat e Auditimit: procedurat analitike – ISSAI 4100
•Çfarё janё procedurat analitike?
ISSAI 4100 paragrafi 109/4200 paragrafi 116:
Procedurat analitike pёrfshijnё krahasimin e tё dhёnave, ose investigimin e luhatjeve ose marrёdhёnieve qё shfaqen jokonsistente. Nё auditimin e pёrputhshmёrisё, procedura tё tilla pёr shembull mund tё pёrmbajnё krahasimin e rritjes sё pagesave tё pёrfitimeve nga pensionet nga njёri vit nё tjetrin me informacionin pёr demografinё tё tillё si numri i shtetasve qё kanё arritur moshёn e pensionit nё vitin e fundit. Nёse kriteret lidhen me kushtet e marrёveshjes qё theksojnё pёr shembull se financimi i prjektit mbёshtetet tek nivelet e performancёs tё tilla si numri i vendeve tё hapura tё punёs, atёhere çdo parashikim pёr financimin e projektit duhet tё krahasohet me ndryshimet nё statistikat e punёsimit.
6

7. 13.4 Zbatimi i procedurave analitike
•Kur zbatohen procedurat analitike?
7
Qёllimi
Paraprake
Substantive
Finale
ISAs
(520 & 315)
Kusht
Kusht
Opsionale
Kёrkesat e ISA
Garanci
Identifikoni risqet
Nxirr pёrfundime

8. 13.5 Llojet e procedurave analitike
•Arsyet
•Analiza e tendencёs
•Testimi i racionalitetit
•Analiza e hapave prapa
•Analiza kqyrёse
8

9. 13.6 Pёrfitimet nga procedurat analitike
•Tё pёrcaktojё nёse ёshtё e nevojshme zgjatja e procedurave tё auditimit
•Analizat paraprake janё tё detyrueshme
•Ndihmon pёr identifikimin e luhatjeve tё pazakonshme
•Pёrjashtimet mbёshteten tek zhvillimet e pritshme tё biznesit
•Nuk merret prove auditimi!
9

10. 13.7 Procedurat analitike – e vёrtetё apo false?
•Buxheti i bashkive tregon njё rёnie nё taksёn lokale pёr tё ardhurat pёr katёr vite rresht. Audituesi krahason kёtё tendencёn me:
a)Numrin e banorёve
b)Nivelin e taksёs
A ёshtё kjo njё analizё korrekte?
10

11. 13.8 Procedurat analitike – e vёrtetё apo false?
•Nje ministri ka njoftuar fundin e njё skeme subvencionimi tё 31 marsit nё 1 prill duke lejuar kёshtu tё merren nё konsideratё tё gjitha kёrkesat e arritura nё ose pёrpara 1 prillit. Sasia e harxhuar ishte brenda buxhetit.
•Audituesi bёn njё analizё pёrgjatё kohёve tё sasisё dhe vёren njё rёnie tё dukshme nё prill krahasuar me gushtin dhe nuk ishin bёrё mё pagesa pas kёsaj.
A ёshtё kjo njё analizё korrekte?
11

12. 13.9 Procedurat analitike – e vёrtetё apo false?
•Pasi ёshtё shqyrtuar pёrputhshmёria e njё ministrie, vlerёsuesi e pyet audituesin se cili ёshtё shpjegimi pёr rritjen e shpenzimit nё zёrin X tё buxhetit. Audituesi pёrgjigjet se zёri X i buxhetit u shqyrtua duke parё 10 zёrat kryesorё tё pёrfshirё dhe nuk u gjetёn parregullsi.
A duhet ta pranojё kёtё shpjegim vlerёsuesi?
12

13. 13.10 Testet e detajit - testimi substantiv
•Cilat janё llojet?
•Sa zёra tё shqyrtohen?
•Nё çfarё mase tё shqyrtohen?
•Mёnyrat e testimit
•Si tё bёhet kjo nё praktikё
13

14. 13.11 Llojet e testimit
•Shqyrtimi fizik
•Hetimi
•Vёzhgimi
•Rillogaritja
•Kompjuterizimi
•Rakordimi
•Konfirmimi
•Garantimi
•Kontrolli
•Pёrdorimi i punёs sё specialistёve
•Gjurmimi
14

15. 13.12 Sa? Njё pemё e mundshme vendimi
15
Jo
Jo
Ose zgjeroni testin e synuar ose kryeni procedurat analitike substantive , kampionimin jostatistikor ose testimin prano-kundёrshto pёr zёrat e patestuar: merrni nё konsideratё opsionin pёr tё arritur njё nivel mё tё lartё tё testimit tё kontrolleve gjithashtu.
A mund tё testojmё me efikasitet zёrat?
Kryerja e TESTIMIT TE SYNUAR
Nuk kёrkohet testim i mёtejshёm (arsyetimi/konkluzioni i dokumentit)
Po
E mundur & pёrshtatshme keqdeklarimet ?
Po
Jo
Kryerja e TESTIMIT PRANIM- KUNDERSHTIM
Kryerja e
KAMPIONIMIT JOSTATISTIKOR
Po
Duke konsideruar rezultatet e testeve tё kontrolleve, testimit suvstantiv dhe tё synuar, kemi nevojё pёr mё shumё garanci nё pёr zёrat e patestuar?
A janё zёrat e patestuar nё total mbi materialitetin?
A mund tё pёrzgjedhim zёra brenda njё llogarie apo popullate mbi bazёn e njё vlere mё tё lartё, risku mё tё lartё, ose karakteristikё tjetёr pёr tё adresuar objektivin tonё tё testit?
Jo
Jo
Po
Po

16. 13.13 Testet e detajit – mёnyrat e pёrzgjedhjes
•Bazuar tek risqet
•Gjykues
•Statistikore
Nё tё gjitha rastet:
•Pёrzgjidhet lloji i procedurёs
•Pёrzgjidhen zёrat pёr tu testuar
•Testimi faktik i zёrave tё pёrzgjedhur
•Vlerёsimi i rezultateve
16

17. PYETJE?
17