Theo Verstrael presenteerde de Vogelbalans van 2012 op de Landelijke Dag

1. Vogelbalans 2012
Theo Verstrael

2. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Thema 2012: Boerenlandvogels

3. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Sinds 1960: 3,3 tot 5,7 miljoen
broedparen uit boerenland verdwenen
Veldleeuwerik Patrijs
- 750.000 – 1,1 miljoen, -96% - 90.000 – 140.000, -94%
Ringmus Grutto
- 700.000 – 940.000, -93% - 70.000 – 120.000, -68%

4. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Geen herstel in zicht, veel afnames
zetten tot op de dag van vandaag door
Kievit: 2012 vergeleken met 2011
15
12
aantal/100 ha
9
6
3
0
2011 2012
Voorlopige telgegevens 2012 wijzen op verdere
afname Kievit, een soort die doorgaans als
minder kritisch wordt beschouwd

5. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Verdwijnen weidevogels en opkomst ganzen
weerspiegelen veranderingen boerenland
Bron: Beintema & Müskens 1987, Journal of Applied Ecology 24: 743-758

6. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Wat leren ons verspreidingsgegevens over
uitvoering agrarisch natuurbeheer
Weidevogelkerngebieden (Teunissen et al. 2012)
en gebieden met potenties voor akkervogels (Bos
et al. 2010)

7. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Afname zomergranen leidt tot verarming
voedsel in de winter
1000
Aantal vogels per 100 ha plot
900
wintervoedsel
800
700
controle
600
500
400
300
200
100
0
november januari maart
Experimenten met wintervoedselveldjes laten
grote aantrekkingskracht voor vogels zien
Bron: Stip et al. 2012, Limosa in voorbereiding

8. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Ruim 2 miljoen overwinterende
ganzen, voornamelijk (85%) trekkende
soorten
Seizoensmaxima ganzen (piekaantallen op één moment, alle soorten samen)
2.500.000
2.000.000
1.500.000
1.000.000
500.000
0
75/76 80/81 85/86 90/91 95/96 00/01 05/06 10/11

9. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Uitzonderingen die de regel bevestigen
Jaar van de Boerenzwaluw 2011
• Licht herstel broedvogelstand:
gemiddelde groei 2% per jaar
sinds 1990.
• Toename nestgelegenheid in
paardenstallen
Succesvolle bescherming
specifieke soorten:
• Grauwe Kiekendief in akkers;
toename en uitbreiding sinds
1989

10. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Bedankt!
8.000 vrijwillige
vogeltellers, districtscoordinatoren, regiocoordinatoren, soortspecialis
ten, terreinbeheerders en diverse instellingen die aan het
monitoringprogramma bijdragen
Fotografen: Jouke Altenburg, Harvey van Diek, Peter Eekelder, Hans
Gebuis, Michel Geven, Kees Koffijberg & Jaap Schelvis / Buiten-Beeld
Samenstelling Vogelbalans 2012:
Kees Koffijberg
Ruud Foppen
Chris van Turnhout
Fred Hustings
Vormgeving:
Peter Eekelder
www.sovon.nl/vogelbalans