Rıhle Uzaktan Eğitim Merkezinde verilen Açık Ders: Mişkâtü'l Mesâbîh dersinde bahsi geçen Hadis kitabı türleri sunumudur. Bu sunum RUZEM Eğitim İçerikleri tarafından hazırlanmıştır. Bu sunumda sadece " Tek bir konuda yazılan kitaplar" ve "Birden Çok Alt Konu Barındıran Tek Bir Ana Konuda  Yazılmış Kitaplar " konusuna değinmiştir. Sorun halinde egitimicerikleri@ruzem.org 'a e-postanızı iletebilirsiniz.

1. KONULARINA GÖRE DÜZENLENMİŞ
HADİS KİTABI TÜRLERİ-I
TEK BIR KONUDA YAZILAN KITAPLAR VE BIRDEN ÇOK ALT KONU
BARINDIRAN TEK BIR ANA KONUDA YAZILMIŞ KITAPLAR
RIHLE UZAKTAN EĞITIM MERKEZI(RUZEM) – EYÜP 201

2. Tek Bir Konuda Yazılan Kitaplar
o Tasnifin erken dönemlerinde daha çok tek konulu eserler yazılmıştır. Daha
sonraları bu konular birleştirilerek ileride göreceğimiz birden çok konulu
daha hacimli eserler ortaya çıkmıştır.
o Tasnifin ilk yılarının karakteristik özelliği bu tür kitaplardır.

4. Birden Çok Alt Konu
Barındıran Tek Bir Ana
Konuda Yazılmış
Kitaplar
İmanla İlgili Kitaplar
Ahlak ve Âdâb
Kitapları
Tefsirle İlgili Rivayetleri
Bir Araya Getiren
Kitaplar
Zühd Kitapları
Fedâil Kitapları
Meğâzî ve Siyer
Kitapları

5. İmanla İlgili Kitaplar
o Ebu Bekr b. Ebû Şeybe (ö.235/849),
o Ahmed b. Hanbel (ö.241/855)
o edDerâverdî (ö.243/857)
o ve daha başkaları Kitâbü’l-îmân başlıklı kitaplar yazmışlardır.

6. Ahlak ve Âdâb Kitapları
o Buhârî’nin el-Edebü’l-müfred isimli ahlâk hadislerini topladığı kitabı bu türün
en güzel örneğidir.
o İbn Ebü’d-Dünyâ (ö.282/894), Harâitî (ö.327/938),
o Süleyman b. Ahmed et-Taberânî (ö.360/971) Mekârimü’l-ahlâk isimli kitaplar
yazmışlardır.
o İbn Ebû Şeybe’nin de Kitabü’l-edeb isimli bir kitabı vardır.

7. Tefsirle İlgili Rivayetleri Bir Araya Getiren Kitaplar
o Tefsir ilmi henüz müstakil bir bilim dalı haline gelmeden önce bu ilmi,
hadisçilerin Hz. Peygamber ve sahâbeden gelen Kur’an tefsiri ile ilgili
rivayetleri derledikleri Kitâbü’t-tefsîr’ler temsil ediyordu.

8. Tefsirle İlgili Rivayetleri Bir Araya Getiren Kitaplar
o Kitâbü’t-tefsîr’ler, günümüzde Rivâyet Tefsiri denilen tefsir türünün temel
kaynaklarını oluştururlar. Bunların ikinci yüzyılda yazılanların önde gelenleri
şunlardır:
o Süfyân es-Sevrî (ö.161/777),
o Zâide b. Kudâme (ö.161/777),
o İbrahim b. Tahmân (ö.163/779),
o Abdullah b. el-Mübârek (ö.181/797),
o İsmail b. Uleyye (ö.193/808),
o Muhammed b. Fudayl (ö.195/810),
o Vekî‘ b. el-Cerrâh (ö.197/812) Kitâbü’t-tefsîr ismini taşıyan kitaplar
yazmışlardır.

9. Efendimiz(sav)’in
Hayatını anlatan
kitaplar
Meğâzî Kitapları Siyer Kitapları

10. Not
o İslam tarihinde yazılan siyer kitaplarından en meşhuru ve klasik olanı İbn
Hişam’ın (ö.218/833) Sîretü İbn Hişâm ismiyle meşhur olan eseridir.

11. Rıhle Uzaktan Eğitim Merkezi | Eğitim İçerikleri
Telefon: +90 212 613 1805
Skype: dahibasin
Kaynak: Aydınlı, A. (2013). Hadislerin Tasnifi ve Temel Hadis Kitapları. A.
Aydınlı içinde, Hadis Tarihi ve Usulü (s. 68-69). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi
Açıköğretim Fakültesi Yayınları
egitimicerikleri@ruzem.org