Moderne Nasihat
•
1 like•1,063 views
Yazar: Murat Türker “Def-i mefâsidin, celb-i menâfiden evlâ olduğu” kâidesi, usul kitaplarında kaldığı takdirde, böylesine temel koyucu bir prensibi hayatın dışına itme hacâletini yüklenmiş olacağız. Kimi analizlerin Tanzimat’la başlattıkları ama vâkıaya bakıldığında kökleri daha önceye dayanan bir modernizasyon projesine mâruz kalmış olmanın üzerimizdeki en belirgin tesiri, çoklarımızda var olan kafa karışıklığı veya zihin bulanıklığıdır. Doğru ile yanlışın bu ölçüde iç içe geçtiği, Hak ile bâtılın aynı menfezden üzerimize boca edildiği, hayatın belli kompartımanlara ayrılarak, belli alanların dinin müdahalesine bilinçli olarak kapatıldığı bir devri idrâk ediyoruz. Yalanın da sıdk kadar kendini ifade imkânı bulduğu böylesi bir vasatta, zihin iklimimizdeki tozu ve gubarı silkelemeden hayra yönelirsek, niyetimiz sâlim olsa da, ‘yaparken yıkan’ birileri olmaktan kurtulamayabiliriz. Bir Hak dostu, belki biraz da tevâzu ile, ötedeki tek sermayesinin, Huzur’a çıktığında, “Dinini tahrif edip bozmadım Yâ Rab!” diyebilmek olduğunu, en azından bunu diyebilmeyi ümit ettiğini ifade eder. Bu nidânın ehemmiyetini anlamak istediğimizde, bunca imkân ve kalabalığa rağmen, İslâmî şuur bağlamında niçin bu ölçüde yaya kaldığımız üzerinde ciddi anlamda kafa yormamız gerekecektir. Satın alma için: www.rihlekitap.com'u ziyaret edebilirsiniz.
Recommended
Recommended
More Related Content
Viewers also liked
Viewers also liked (16)
More from Sahn-ı Seman Araştırma Merkezi
More from Sahn-ı Seman Araştırma Merkezi (8)
Moderne Nasihat
- 1. İÇİNDEKİLER İçindekiler.......................................................................................... 7 Takdim ............................................................................................. 11 Önsöz................................................................................................ 15 1. Bölüm: His Dünyamdan Ağrı’da bayram sabahı................................................................... 18 Bebeğe yazılmıştır........................................................................... 22 Bir mürşidim olsun isterdim… ..................................................... 27 Dedem ve dostsuzluk..................................................................... 31 Duasızlık duyarsızlıktır ................................................................. 35 ‘Modern’e nasihat!.......................................................................... 39 Muhâcire Mektup ........................................................................... 44 “Yenildim Allah’ım” ...................................................................... 47 ‘Dost’a yazılmıştır…....................................................................... 52 Hayatın dağdağasını nasıl aşmalı?............................................... 55 Bir cenaze töreninin ardından....................................................... 61 Korkuyorum…................................................................................ 66 Gelgit… ............................................................................................ 69 İçimde bir Hâricî var! ..................................................................... 71 İçimde bir misyoner var!................................................................ 77 Hocaefendi’nin hatırlatmalarına kulak verelim ......................... 83
- 2. 8 • İçindekiler 2. Bölüm: Modern Algı Ekseninde Annelerimizi çaldılar ......................................................................88 Modernitenin ‘kadın’ ayıbı ............................................................93 Ehl-i Dinin ‘Kadın’ Tasavvuru ......................................................99 Yitiklere ağıt...................................................................................105 Modern bir illüzyonun perde arkası...........................................110 Müteferrik mesâil ..........................................................................115 Otobüste irtica!...............................................................................118 Namazın mâliyeti!.........................................................................122 İçtihad, ‘görüş’ değildir!...............................................................126 Bayram ve sakal.............................................................................130 İki gazete haberi: Okunmuş altın, hediye umre........................134 Epiktetos’tan hikmet dersleri.......................................................139 Beyler, lütfen ilerlemeyelim!........................................................144 İman hakikatlerinin aklen isbatı mümkün müdür? .................149 Ömer Nasuhi Bilmen Hoca’dan iki hatıra .................................155 Ehl-i Sünnet ummanından bir damla: Rıhle Dergisi ................158 Bir ‘Rıhle’ çağrısı............................................................................160 3. Bölüm: ‘Nur’dan Yazılar Risale-i Nur hizmetinde ‘devir farklılığı’ söylemi üzerine bir analiz denemesi .............................................................................164 Tedbiri elden bırakmak! ...............................................................173 Üstad Bediüzzaman ve Karaman Hoca......................................179 Yamalı Şalvar .................................................................................184 Bir kırılma mı yaşıyoruz?.............................................................188 Minnetsiz ve inhirafsız .................................................................192 Emirdağ Lahikası’ndan bir pasaj.................................................196 Müsbet hareket veya İnsan merkezlilik .....................................199 Dâhilde ve hâriçte istiğna.............................................................203 Bana göre Nur talebesi…..............................................................207 Tecdit misyonunda denge faktörü..............................................212 Daireler ...........................................................................................217 İnsana proje, projeye insan...........................................................222
- 3. İçindekiler • 9 Said Nursî ve bazı bürokratlara dönük istidâları..................... 227 ‘Muktesit ihtiyar’lar bizi terk etmesin! ...................................... 232 Bir deniz feneri ve Bediüzzaman................................................ 237 4. Bölüm: Tashihe Medar Hatalarımız Hangi kayba üzülüyoruz?........................................................... 245 “Tehlikenin farkında mısınız?”................................................... 249 Toptancı akla reddiye................................................................... 253 Mânevî hizmet kahramanlarına dâir ......................................... 257 Güçlü olursak ne yapacağız?....................................................... 263 İki farklı mü’min prototipi .......................................................... 266 Umumî kabule mazhariyet.......................................................... 269 Emevîleri ya da Mu’tezile’yi eleştirelim mi, alkışlayalım mı? 273 Dinî yayınlarla ilgili mütevâzı bir öneri .................................... 277 İdealistler ve idealsizler ............................................................... 283 Kurtarıcılardan kurtulabilmek!................................................... 288 Hem muhalif, hem müttefik olabilmek ..................................... 292 İmam Mâlik’ten mânidar bir mesaj............................................ 297 Sözü yükseltmek........................................................................... 300 Değinilesi mevzular...................................................................... 305 5. Bölüm: Eleştirel Yazılar Bu yaklaşıma sessiz mi kalalım?................................................. 314 Bid’at ve teyakkuz ........................................................................ 320 Gerçekten çok yazık! .................................................................... 327 İstişrak çömezliği ya da ‘Mucizât-ı Ahmediye’ye sataşma perişanlığı - 1.................................................................. 331 İstişrak çömezliği ya da ‘Mucizât-ı Ahmediye’ye sataşma perişanlığı – 2 ................................................................. 339 İstişrak çömezliği ya da ‘Mucizât-ı Ahmediye’ye sataşma perişanlığı - 3.................................................................. 345 Karma İndeks ................................................................................ 349
- 5. TAKDİM Kafaların karışık, gönüllerin bulanık, bakışların şaşı olduğu bir zaman diliminde yaşıyoruz. Bundan çok değil, çeyrek asır önce cami kürsülerinden cemaate, "zaman sana uymuyorsa, sen za- mana uy" sözünün tehlikeleri anlatılır, Müslümanlığın kıvamı- nın, zamanın gidişatına, yani "dünyevileşmeye" direnmekle kaim olduğu vurgulanırdı. Geçmiş peygamberlerin kavimlerinin ortak hikâyesini teşkil eden kadim arızanın âhir zamandaki müradifi olan "dünyevi- leşme" illetine karşı, kökü derinlere giden bir tavırla direnç gösterirdi müslüman toplumumuz. "Eski köye" getirilmek iste- nen "yeni âdet"lere karşı, özellikle de "gâvur icadı" şeylerse, refleksif de olsa tutum alır, böyle şeyleri hayatımıza sokmamak için özel bir hassasiyet gösterirdik. Şimdilerde "zaman sana uymuyorsa sen zamana uy" sözünün anlattığı mazmunu, "çağı yakalama", "global düşünme", "dün- yayla bütünleşme"… gibi –bir yanı mutlaka "ekonomi"ye ba- kan– cezbedici cümleler eşliğinde "hal" olarak yaşıyoruz… Genellikle Tanzimat'la başlatılan, ama fiilen Cumhuriyet'le hayata geçirilen modernleşme maceramız, geldiğimiz noktada Tanzimat aydınlarına dahi parmak ısırtacak raddeye ulaşmış bulunuyor. En "muhafazakâr" bilinen kimse ve kesimlerde dahi bin yılı aşan müktesebata "yukarıdan", ya da daha doğrusu
- 6. 12 • Takdim "dışarıdan" bakma tavrı hâkim; artık yeni bir kimliğimiz, yeni bir vizyonumuz, yeni bir Din ve dünya algımız var… Dini muhafaza konusunda gösterilen sebatı, elinde kor ateş tutmaya denk sayan hadis-i şerif1 acaba hangi zaman dilimin- den ve nasıl bir dindarlıktan bahsediyor olabilir? Şimdiye kadar o hadisi hemen tamamen "Müslümanın kâfirden baskı görece- ği" bağlamına yerleştirerek anladık ve anlattık. Oysa –bu bağ- lamı da ihtiva etmekle birlikte– o hadisin daha farklı bir duru- ma işaret etmekten hali olmadığını söyleyemez miyiz? Dinî algı tarzında Ümmet'in yoğun ve yaygın biçimde maruz kaldığı "dönüşüm"e direnerek, Selef'ten tevarüs ettiğimiz itikad, amel, ahlak, bilinç ve tasavvurun muhafaza ve müdafaa- sına çalışanların, bizzat din kardeşleri pozisyonundaki çevre- lerden göreceği tepkiyi akılda tutarak baktığımızda mezkûr hadisin işaret ettiği durumun günümüzde çarpıcı biçimde fiilen yaşandığını müşahede edeceğiz. İbnu'z-Zemlekânî diye bilinen Kemâluddîn Ali b. Abdilvâhid el-Ensârî2 hocalarından birisinin kendi yaşadığı dönemle ilgili şu tesbitini aktarıyor: "Bu ayet3 sanki bizim hakkımızda inmiş- tir. Ulemanın dünyalığa tamahı sebebiyle günümüzde bela büyümüş ve yaygınlaşmış bulunuyor. Bu ortamda dinini mu- hafaza gayretinde olan mü'min ise elinde kor ateş tutan kimse durumunda. Cehaletin yaygınlaşmış bulunması dolayısıyla söz konusu âlimler halkın gönlünde yer tutmuş, görüşlerine itibar edilen ve arkasından gidilen kimseler olmuşlardır. Oysa, halk nazarında "âlim" olsalar da bu kimseler melekût âleminde "ca- hil"dirler. Kendilerinin önder ve görüşlerinin hâkim ve nafiz olduğu toplumda (ancak) Sünnet'e sımsıkı sarılan kimse onlarla mücadele edebilir. Çünkü Sünnet'e sarılmak (suretiyle mücade- 1 Bkz. et-Tirmizî, "Fiten", 72; Ahmed b. Hanbel, II, 390. 2 İbn Teymiyye'nin çağdaşlarından ve sıkı muhaliflerindendir. 3 7/el-A7râf, 169. ayeti.
- 7. Takdim • 13 le etmek) halk nazarında onların gerçek yüzünü ortaya koyma- yı, çirkinliklerini su yüzüne çıkarmayı mümkün kılar…"4 Bu satırlarda geçen "ulemanın dünyaya tamahı" ifadesi ne anla- tıyor olabilir? Gönlünü dünyaya kaptırarak ahiretini unutmuş, zalim idarecilere yaltaklanan, menfaat için İslamî hükümleri çarpıtan ahlak düşkünü "ulema-i sû" takımını mı? İlk akla gelen onlar olsa da, bu ifade, "dünyevileşme" kavramıy- la ifade edilen rüzgâra paçasını kaptırmış, bu yüzden de sahip olduğu formasyonu ahkâmın dünya hayat lehine yorumlanma- sı istikametinde kullanan ve bunu da iyi niyetle yaptığında şüphe bulunmayan âlimleri de kapsamına almaz mı? İbnu'z- Zemlekânî'nin adını vermediği hocası günümüzde yaşasaydı, zemmettiği alimleri anlatırken onların "modernite" ve "dünye- vileşme" ile ilişkisine değinmeyecek miydi?!.. Şurası aşikâr: Günümüzde "Sünnet ve Cemaat"e değil, ama "ehli"ne kemiyet ve keyfiyet planında arız olan zafiyetler, bir başka hadis-i şerifte ifade buyurulan "kutlu garipler"in yaşadığı durumu çağrıştırıyor. Zira bu garipliğin, elinde kor ateş tut- maktan çok farklı bir yanı yok. İşte bu ahvalde kalemini Ehl-i Sünnet hassasiyetini muhafaza doğrultusunda cesurca ve ustaca kullanan Murat Türker karde- şimin yazdıkları gerçekten farklı bir önem arz ediyor. Aidiyet- leriyle irtibatını sağlam kodlar üzerinde kuran ve ayağını bastı- ğı zemini iyi tanıyan birisinin çağına tanıklık bağlamında orta- ya koyduğu tesbitler de elbette şayan-ı itibar ve takdir olacaktır. Okuyacağınız yazıların geneline hâkim olan tenkit havasının sebebini de burada aramak gerekir. Kimi çevrelerde "tenkit" olgusu çok sıcak karşılanmasa da, mücadele ve hak bildiğini müdafaa sadedinde tenkit kaçınılmaz bir olgudur. Hatta yerin- de, zamanında ve usulünce tenkit yapılmadan hak uğrunda mücadele ve hak bildiğini müdafaa mümkün olmaz. Murat 4 el-Münâvî, Feydu'l-Kadîr, IV, 371.
- 8. 14 • Takdim Türker kardeşimin bu vadide de yaptığı işe hakkını verdiğini söylemek kadirşinaslık gereğidir. Bu ilk kitabının, kesintisiz devam eden okuma-yazma serüveni içinde kendisinden neler bekleyebileceğimiz konusunda yete- rince fikir verici olduğunu biliyor, çıktığı bu çetin ve fakat kutlu yolda muvaffak ve müeyyed olmasını Cenab-ı Hak'tan niyaz ediyorum. Ebubekir Sifil Üsküdar, 9 Şa'ban 1432/11 Temmuz 2011
- 9. ÖNSÖZ Elinizdeki kitapta yer alan yazılar, hemen hemen 5 yıllık bir dönemde kaleme alınan, kimi zaman güncele dâir ve daha çok da gündemin kısıtlayıcılığını aşan daha kapsamlı mevzulara dönük tahliller içermektedir. Müstakil makaleler şeklinde olduklarından, kitapta belli bir bütünlük arayacak olanlara muhtemelen hayal kırıklığı yaşata- cak bu yazılar, insaflı ve gâyesi hakikaten ‘tashih etmek olan tenkid’lere elbette açıktır. İddialı olmaktan uzak ama sözün samimi muhataplarına mut- laka ulaşacağı bilinciyle yazılmış bu yazılarda göze çarpması muhtemel yanlışlar ve bazı zâhirî tenâkuzlar, her bir yazının kendi koşulları içinde, yazıldığı zaman diliminin şartları bağ- lamında ve atıf yaptığı meseleye odaklanarak kaleme alınma- sından doğmuş olabileceği gibi, direk yazarın zihnî dönüşüm evreleriyle de alâkalı olabilir. İnsanın düşünce ve doğrularını tashih etmesi doğal, hatta faydalı bir ameliyedir. Yazıların geneline bakıldığında, aynı zaman dilimini paylaştı- ğımız müslüman kardeşlerimizde ve belki kendimizde var ol- duğunu düşündüğümüz ‘duruş’ problemine vurgu yapan bir arka plânın varlığı hissedilecektir. Çünkü, bâtılın Hak ile aynı fikir panayırında mütehayyirlere arz edildiği bu fikrî keşmekeş
- 10. 16 • Önsöz çağında, yapılması gereken en önemli işlerden birinin, bakışı- mızı bulandıran modern perdeleri göz önünden sıyırmaya ça- balamak olduğunu düşünüyoruz. Tenkid odaklı yazılarda ve özellikle isim tasrihi zaruri olan iki- üç yazıda, ölçüyü kaçırmamaya ve mü’min gönülleri incitecek çıkışlar yapmamaya itinâ ettim ancak işbu muvâzenenin diğer ucunda da Hakk’ın hatırının âlî olduğu hakikati duruyor; bunu da ıskalayamazdım. Hem kişilerin şahsiyetlerinin ve Allah ile aralarında kalması gereken özel hayatlarının değil de, sadece fikrî ürünlerinin masaya yatırıldığı bir zihnî vasatın canlılığını muhafaza etmesinin, bu ümmete zarar değil fayda getireceğine inanıyorum. Bu satırların yazarının fikrî ve zihnî serüveninde etkin rol alan isimlerden birisi ve belki de birincisi Üstad Bediüzzaman Said Nursî’dir. Yazılarda kendisine bolca atıf olduğu görülecek olan Üstad’ın mesajını ve mirasını bugüne sahih bir yordamla taşı- manın ehemmiyeti izahtan vârestedir. Bu saygın gayrete kendi çapımızda bir katkıda bulunabilmişsek ne mutlu… Kitabın ortaya çıkmasında emeği olan Daru’l Hikme ekibine, hassaten Ebubekir Sifil hocama ve Karakalem Dergisi’ne, hassa- ten Metin Karabaşoğlu’na teşekkürü bir borç bilirim. Mevlâ, sa’yimizi meşkûr eyleye… MURAT TÜRKER 15 Ağustos 2011 15 Ramazan 1432 Etimesgut / Ankara