Выпуск 10 ад 23.03.2012

1. Кроніка грамадскага жыцця Гарадзеншчыны
ад грамадскага аб’яднання
“Цэнтр “Трэці сектар”
а/с 54, Гародня, 230009,
тэл./факс (0-152) 75-71-72,
e-mail: trecisektar@yahoo.com
сайт http://3sektar.by/
Выпуск 10 (522)
(23 cакавіка 2012 г.)
Рэдактар выпуску: Кася Крот
Пры выкарыстанні матэрыялаў “Кронікі” спасылка на крыніцу
абавязковая
Сёння ў выпуску:
Фэст моладзевай журналістыкі "Твой стыль" запрашае!.................................2
Пятая гарадзенская дыктоўка адбудзецца 24 сакавіка............................................2
Гродзенскі выканкам забараніў мітынг да 25 сакавіка.............................................3
На TVP выйшаў фільм пра Андрэя Пачобута..............................................................3
Першая акцыя ў межах «Школы добрых справаў»..................................................4
BY_HUB – першы крок зроблены................................................................................4
Нацыянальны конкурс для маладых журналістаў.....................................................5
Конкурс школьных каманд «Што я ведаю пра Еўропу?»..........................................6
"Грамадзянская Беларусь" шукае валанцёраў у Чэхію............................................7
Міжнародныя парламенцкія стыпендыі ...................................................................7
.....................................................................................................................................8
Майстэрня грамадзянскай актыўнасці для моладзі .......................................8
Міжнародная студэнцкая канферэнцыя...................................................................8
Творчы конкурс “Вольнае слова” ...............................................................................9
Фотафестываль запрашае фатографаў...........................................................9
Piligrymka.by абвясціла конкурс.................................................................................9
Конкурс для маладых пісьменнікаў і перакладчыкаў..............................................9
Праграма Транспамежнага Супрацоўніцтва.............................................................9

2.  Падзеі:
 уверх
Фэст моладзевай журналістыкі "Твой стыль" запрашае!
Імпрэза адбудзецца 27-29 мая ў Гродне. Як і ў 2007 і 2010 гг., яе арганізатарам з'яўляецца
грамадскае аб’яднанне “Цэнтр “Трэці сектар”.
“Стартуй якасна” - такі лозунг сёлетняга Фэсту. Гэта заклік да журналістаў, якія робяць
першыя крокі ў прафесіі.
Фестываль “Твой стыль” - адзіны фэст для маладых журналістаў, які праводзіцца у
Беларусі.
У праграме імпрэзы плануюцца конкурс для пачынаючых журналістаў, майстар-класы і
прэзентацыі ад прафесіяналаў, выставы, кінапрагляды, канцэрт.
Сталым партнёрам ў арганізацыі Фэствалю ў Гродне з’яўляецца грамадскае аб’яднанне
“Беларуская асацыяцыя журналістаў” (Мінск).
Атрымаць больш інфармацыі пра Фестываль і заявіцца да ўдзелу ў ім можна на старонцы
Фестывалю.
Паводле http://t-styl.info
 уверх
Пятая гарадзенская дыктоўка адбудзецца 24 сакавіка
Для дыктоўкі будзе абраны адзін з вершаваных тэкстаў Ларысы Геніюш, які прачытае
Генадзь Бураўкін.
Як звычайна, напісанне агульнанацыянальнай дыктоўкі ў Гродне будзе спалучана з
культурнымі імпрэзамі, салодкім пачастункам і невялічкімі прэзентамі для ўсіх удзельнікаў.
Гэтым разам пасля дыктоўкі гродзенцаў чакае выступ Алеся Камоцкага і прэзентацыя двух
апошніх выданняў выдавецкай ініцыятывы “Гарадзенская бібліятэка”. Кнігу ”Ларыса Геніюш.
Лісты з Зэльвы” “Ларыса Геніюш. Лісты з Зэльвы” (ліставанні паэткі - 420 лістоў, 366 з якіх
публікуюцца ўпершыню,) прадставіць укладальнік Міхась Скобла. Сяргей Шапран прэзентуе кнігу
“Васіль Быкаў. Гарадзенскі архіў” – невядомыя раней творы пісьменніка, нататнікі за 1957 – 1972
гады – матэрыялы гродзенскага перыяду жыцця Быкава, што захоўваюцца ў малодшага сына
пісьменніка.
Дыктоўка распачнецца ў 14 гадзін па адрасе: вул.Будзёнага 48а, зала ва ўнутраным
дворыку.
Арганізатары імпрэзы – выдавецкая ініцыятыва “Гарадзенская бібліятэка” і Таварыства
Беларускай школы – абяцаюць мілую сяброўскую атмасферу і торт для ўсіх прысутных.
Запрашаем усіх!
Будзьма з мовай!
2

3. Сёння гарадзенскаму "Таварыству Беларускай Школы" прыйшоў апошні ліст з адмовай на
прадстаўленне памяшкання для правядзення беларускай дыктоўкі.
Яшчэ ў лютым старшыня таварыства Таццяна Канопкіна, накіравала лісты ў гарвыканкам,
Міністэрства адукацыі і Гродзенскі ўніверсітэт імя Янкі Купалы спаслаўшыся на план
мерапрыемстваў Савета Міністраў па папулярызацыі кніг на беларускай мове і пашырэнню
ўжывання роднай мовы сярод насельніцтва, але памяшканне так і не знайшлося.
Паводле http://t-styl.info
 уверх
Гродзенскі выканкам забараніў мітынг да 25 сакавіка
Гарвыканкам нарэшце даслаў афіцыйнае рашэнне за подпісам намесніка старшыні
Ірыны Сенчанковай заяўнікам правядзення мітынгу ў Гродне.
У адрозненне ад сталіцы, святочнае мерапрыемства на Дзень Волі ў горадзе над Нёманам
забаронена.
У сваёй адмове мясцовая ўлада бюракратычна спасылаецца на невыкананне заяўнікамі
часткі 4 артыкулу 5 Закона Рэспублікі Беларусь “Аб масавых мерапрыемствах у Рэспубліцы
Беларусь”.
Адзін з заяўнікоў мітынгу праваабаронца Уладзімір Хільмановіч адзначае, што такое
рашэнне гарвыканкаму не стала нечаканасцю:
“Гарадзенская ўлада ўжо даўно і яскрава засведчыла сваё негатыўнае стаўленне да
нацыянальных каштоўнасцяў Беларусі, да вялікіх гістарычных датаў. Што датычыць самога зместу
адмовы, то яна сфармулявана па прынцыпе “нельга, таму што нельга”.
Як адзначае праваабаронца, з адмовы выразна бачна неэтычная фармулёўка чыноўнікаў у
афіцыйным адказе грамадзянам:
“Можна толькі здагадвацца, што гарвыканкам мае на ўвазе. Калі тое, што заява пададзеная
не ў адпаведны тэрмін, то гэта не так – у адпаведнасці з Законам яна была пададзеная заказным
лістом 7 сакавіка, у вызначаны заканадаўствам тэрмін. Словам, абсалютна некарэктная адмова”.
Паводле http://t-styl.info
 уверх
На TVP выйшаў фільм пра Андрэя Пачобута
Аўтары стужкі – гродзенскі сябра ГА “БАЖ” Ян Роман і супрацоўнік польскага
тэлебачання Томаш Януліс. 19-хвілінны фільм называецца "Skazany na polskość", што значыць
“Асуджаны да польскасці”.
- Назва фільма абыгрываецца, - расказаў Ян Роман службе маніторынгу БАЖ. - "Skazany na
polskość" і "Skazany za polskość": польскаць прысуд і віна Пачобута адначасова”.
У фільме Андрэй Пачобут расказвае пра свой журналісцкі шлях, дзейнасць у польскай
супольнасці. Бацька журналіста Станіслаў Пачобут апавядае пра род Пачобутаў-Адляніцкіх.
Сярод герояў стужкі - сябры БАЖ Анджэй Пісальнік, Ігар Банцар, а таксама палітык
Аляксандр Мілінкевіч і лідаркі “Саюза палякаў на Беларусі” Анжаліка Борыс і Анжаліка Арэхва.
Прэм’ера фільма адбудзецца 24 сакавіка на канале “TVP Białystok” у 17.50 па польскім
часе.
Трэйлер да фільма пра А. Пачобута з сайта TVP
Паводле http://t-styl.info
3

4.  уверх
Першая акцыя ў межах «Школы добрых справаў»
Рэчы для аддзялення дзённага знаходжання маладых інвалідаў, кнігі для дома
ветэранаў, вопратка для бяздомных і іншых людзей, якія маюць у ёй вострую патрэбу – усё гэта
было перададзена 23 сакавіка слухачамі «Універсітэту Залатога Веку».
Удзел у акцыі па зборы кніг і рэчаў брала некалькі дзесяткаў слухачоў УЗВ.
На працягу чатырох дзён яна сабралі каля 200 кніг (частка з іх будзе перададзена ў
бібліятэку гарадзенскай турмы), а таксама вялікую колькасць вопраткі і абутку.
У межах «Школы добрых справаў» да канца вясны плануецца ажыццявіць яшчэ некалькі
дабрачынных акцый.
«Школа добрых справаў» з’яўляецца неад’емнай часткай працы «Універсітэту Залатога
Веку», адной з мэтаў якога з’яўляецца сацыяльная актывізацыя сталых людзей.
Паводле http://3sektar.by
 уверх
BY_HUB – першы крок зроблены
Як выкарыстоўваць сучасныя інтэрнэт-тэхналогіі на карысць грамадства – такой тэме быў
прысвечаны першы трэнінг у межах праграмы BY-HUB, які адбыўся 17-18 сакавіка ў Гродне.
Удзельнікі трэнінга з Гродна і Мінска, Брэста і Гомеля вучыліся са спосабамі фармавання з
дапамогай інтэрнэта каманд для сваіх праектаў, знаёміліся з разнастайнымі тэхналогіямі пошуку
інфармацыі і інтэрнэт-платформамі, удасканальвалі свае ўменні працы ў сацыяльных сетках.
BY_HUB – гэта новая праграма ГА «Цэнтр «Трэці сектар», накіраваная на стварэнне пляцоўкі
для абмену ідэямі і для зносін людзей, зацікаўленых у тэхналогіях інтэрнэту і эфектыўных
камунікацыях дзеля павышэння якасці жыцця грамадства.
Навучальная частка праграмы ўключае ў сябе майстар-класы, лекцыі-гасцёўні, баркэмпы,
іншыя мерапрыемствы, якія будуць адпавядаць патрэбам і магчымасцям удзельнікаў.
Заяўкі на ўдзел у першым трэнінгу ў межах праграмы падалі амаль 80 чалавек з розных
рэгіёнаў краіны. У сувязі з вялікай колькасцю заявак у красавіку адбудзецца яшчэ адзін падобны
трэнінг.
Сачыце за інфармацыяй.
Паводле http://3sektar.by
 уверх
4

5. Абвесткі:
 уверх
Нацыянальны конкурс для маладых журналістаў
Нацыянальны конкурс журналісцкіх матэрыялаў для маладых і пачынаючых аўтараў
ладзяць Гродзенскае грамадскае аб’яднанне “Цэнтр “Трэці сектар” і грамадскае аб’яднанне
“Беларуская асацыяцыя журналістаў” у межах Фестывалю моладзевай журналістыкі “Твой
стыль”.
Да ўдзелу запрашаюцца журналісты са стажам працы не больш за 3 гады альбо
журналісты-пачаткоўцы ў наступных намінацыях:
Асноўныя намінацыі:
“Маё пакаленне” - Лепшы артыкул альбо рэпартаж, прысвечаны праблемам, поспехам,
перспектывам людзей вашага пакалення.
“Твой стыль” - Лепшае інтэрв’ю, якое раскрывае ўнутраны свет суразмоўцы, яго бачанне
мінулага, сучаснага і будучага.
“Свет вачыма”- Лепшы фотаздымак, прысвечаны штодзённаму жыццю людзей у
канкрэтнай мясцовасці.
Спецыяльныя намінацыі ад партнёраў Фестывалю:
1.“Краіна Цмокаў. Старыя-новыя сімвалы Беларусі”. Заснавальнік намінацыі – Грамадская
культурніцкая кампанія «Будзьма беларусамі!
2. «Нестандартная Беларусь». Заснавальнік намінацыі – ТАА “Мерцана”
3. “Еўрапейская будучыня Беларусі”. Заснавальнік намінацыі – Міжнародны кансорцыюм
“Еўрабеларусь”
4. «Беларускае мысленне і адукацыя». Заснавальнік намінацыі – Праграма “Лятучы
Ўніверсітэт”.
5. Лепшы матэрыял на тэму моладзевага лідарства ў Беларусі. Заснавальнік намінацыі –
сайт ampby.org
6. “Свабоднае слова. Лепшы матэрыял пра пытанні свабоды слова ў Беларусі”.Заснавальнік
намінацыі – Польскі часопіс пра медыі PRESS.
7. “Лепшае журналісцкае расследаванне ў галіне аховы навакольнага асяроддзя”.
Заснавальнік намінацыі – Таварыства “Зяленая сетка”.
Апошні тэрмін - 1 мая.
Падрабязная інфармацыя пра ўмовы ўдзелу - тут
 уверх
5

6. Конкурс школьных каманд «Што я ведаю пра Еўропу?»
Ініцыятыўная група Клуба еўрапейскіх настаўнікаў, ГА «Адукацыйны цэнтр «ПОСТ»,
Асветніцкая ўстанова «Офіс еўрапейскай экспертызы і камунікацый» пры падтрымцы
Асацыяцыі па міжнародных пытаннях (АМО) (Чэхія), Міжнароднага кансорцыюма
«ЕўраБеларусь», Офіса за дэмакратычную Беларусь (Бельгія) і ПАГА «Рух «За Свабоду»
запрашаюць усiх настаўнікаў, зацiкаўленых у актуалiзацыi ведаў па гісторыі і сучаснасці
Еўрапейскага кантынента і пра культурна-гістарычныя сувязі Беларусі і Еўропы прыняць удзел
у Дзевятым рэспублiканскiм конкурсе школьных каманд «Што я ведаю пра Еўропу?».
Гiсторыя конкурсу бярэ пачатак з 2004 года, калi прайшло першае спаборнiцтва памiж
школьнымi камандамi на веданне гiсторыi Еўрапейскага Саюза i гiсторыi Еўропы.
Каманды-пераможцы конкурсу ўзнагароджваліся паездкамі ў Варшаву, Брусель, Вільню,
Кіеў.
Конкурс 2012 года будзе прысвечаны тэме «Еўрапейскія аб’яднанні: учора, сёння, заўтра».
Конкурсныя заданні арыентаваныя на вучняў 8–11 класаў, каманда складаецца з 5 вучняў і
кіраўніка. Падрыхтоўка да конкурса і выкананне заданняў адборачнага тура і фінала могуць быць
выкарыстаны настаўнікамі для паглыблення ведаў па гісторыі Беларусі і Еўропы, а таксама ў якасці
пазакласнай выхаваўчай працы для настаўнікаў, зацікаўленых у выхаванні любові, гонару і
патрыятычных пачуццяў да сваёй краіны.
Конкурс 2012 года праводзіцца ў два этапы:
1. Паўфіналы – плануецца правядзенне некалькіх рэгіянальных паўфіналаў
з удзелам заяўленых каманд. Месцы правядзення паўфіналаў будуць вызначацца
з улікам тэрытарыяльнага размеркавання каманд (напрыклад – Брэст, Гродна,
Мінск, Магілеў).
2. Фiнал (камандная гульня з удзелам пераможцаў паўфіналаў).
Усе каманды–удзельніцы атрымаюць ад арганізатараў конкурсу памятныя дыпломы.
Парадак правядзення і конкурсныя заданні паўфіналаў:
1. Прадстаўленне каманд (без ацэнкі);
2. «Гісторыя еўрапейскай інтэграцыі»: адкрыты тэст (з варыянтамі адказу);
3. «Пазнай краіну». З дапамогай сказаў-падказак, размеркаваных па ступені складанасці, трэба
будзе пазнаць некалькі краін ЕС. Найвялікшую колькасць балаў атрымае каманда, якая пазнае
большасць краін з выкарыстаннем меншай колькасці падказак;
4.«Ці ёсць будучыня ў Еўрапейскага Саюза?»: конкурс-разважанне (хатняе заданне). Крытэрыі
ацэнкі:
– Абгрунтаванасць тэзісаў (калі так, то чаму, калі не, то чаму);
– Лагічнасць і паслядоўнасць выкладання;
– Змястоўнасць, напоўненасць фактамі і прыкладамі;
– Арыгінальнасць дэманстрацыі;
– Рэгламент – 5 хвілін на выступ-разважанне.
5. Брэйн-рынг. Тэма: «Еўрааб’яднанні ў мінулым»;
6. Конкурс – сюрпрыз (на агульную эрудыцыю).
Паважаныя сябры, калі Вы зацікаўлены прыняць удзел у конкурсе «Што я ведаю
пра Еўропу?», просім даслаць заяўку на ўдзел у паўфінале на электронны адрас
gken11@gmail.com , указаўшы:
- Мясцовасць:
- Навучальная ўстанова:
- Кіраўнік каманды:
- Узрост удзельнікаў каманды:
-Кантакты: маб.тэл., mail:
6

7. Апошні тэрмін - да 9 красавіка.
Паўфіналы конкурса плануецца правесці ў перыяд з 28 красавіка па 1 мая 2012 г.
Дакладны дзень і месца правядзення спаборніцтва для кожнай каманды будуць
вызначаны пасля апрацоўкі ўсіх заявак да 20 красавіка.
Транспартныя выдаткі кампенсуюцца арганізатарамі, запланавана кава-паўза і агульны
абед пасля падвядзення вынікаў поўфінала.
Паводле http://nastaunik.info
уверх
"Грамадзянская Беларусь" шукае валанцёраў у Чэхію
Чэская арганізацыя "Грамадзянская Беларусь" шукае валанцёра ў межах Еўрапейскай
валанцёрскай службы на перыяд верасень 2012 – чэрвень/жнівень 2013 у Празе (Чэхія) ва
ўзросьце ад 18 да 30 гадоў.
Працоўная мова – ангельская.
Абавязкі:
- Лектарская дзейнасць для студэнтаў сярэдніх школ, паказ фільмаў і арганізацыя
дыскусій.
Мэта – пазнаёміць чэскіх школьнікаў з палітычнай сітуацыяй у Беларусі, гісторыяй,
культурай, ладам жыцця.
- Адміністратыўная дапамога офісу "Грамадзянскай Беларусі".
Арганізатары аплочваюць дарогу, пражыванне, харчаванне, суткавыя выдаткі, курсы чэскай
мовы.
Каб узяць удзел, неабходна даслаць CV і кароткі матывацыйны ліста (1 старонка) на
электронны адрас: info@civicbelarus.eu
Апошні тэрмін падачы заявак - 10 красавіка.
Падрабязная інфармацыя – на сайце: http://ec.europa.eu/youth/youth-in-action-programme/
european-voluntary-service_en.htm
Рассылка belngo.info
 уверх
Міжнародныя парламенцкія стыпендыі
Нямецкі Бундэстаг прапануе міжнародныя парламенцкія стыпендыі (IPS) на 2013 год
выпускнікам ВНУ з Беларусі - 5 месяцаў навучання ў берлінскім універсітэце і стажыроўкі ў
дэпутатаў.
Стыпэндыя прадугледжаная для ўладальнікаў дыпломаў вышэйшых навучальных
установаў, якія цікавяцца палітыкай і актыўна займаюцца грамадскай дзейнасцю, а таксама
маюць вельмі добрыя веды нямецкай мовы. На момант пачатку праграмы прэтэндэнты мусяць
быць не старэйшымі за 30 год.
Стыпендыяты змогуць прайсці 15-тыднёвую стажыроўку ў аднаго з дэпутатаў Бундэстагу.
На перыяд 5-месячнага знаходжання ў Берліне ўдзельнікі будуць залічаныя ва ўніверсітэт імя
умбальдта і атрымаюць магчымасць наведаць вучэбныя заняткі ў адным з трох берлінскіх
універсітэтаў.
Стыпендыя ўключае выдаткі на праезд, пражыванне і медыцынскую страхоўку, а таксама
штомесячную суму на харчаванне.
7

8. Падрабязная інфармацыя пра неабходныя дакументы – на сайце:
http://www.bundestag.de/bundestag/europa_internationales/internat_austausch/ips/index.jsp
Апошні тэрмін падачы заявак - 30 чэрвеня.
Рассылка belngo.info (Паводле ampby.org)
 уверх
 Не спазніся!
 уверх
Майстэрня грамадзянскай актыўнасці для моладзі
Украінска-беларуская праграма нефармальнай грамадзянскай адукацыі моладзі
“Майстэрня грамадзянскай актыўнасці” запрашае да ўдзелу моладзь з крытычным адкрытым
поглядам на грамадства і шчырым жаданнем садзейнічаць зменам да лепшага ў сваім
асяроддзі.
Да ўдзелу ў 10-месячнай адукацыйна-практычнай праграме запрашаецца моладзь ад 18 да
25 гадоў, якая пражывае ў Беларусі і хоча змяніць сваё наваколле да лепшага.
Задачай майстэрні з'яўляецца развіццё і навучанне моладзі праз рэалізацыю грамадскіх
ініцыятыў.
Апошні тэрмін – да 25 сакавіка.
З пытаннямі звяртайцеся да арганізатараў па эл.адрасе info.by@maysternya.org .
 уверх
Міжнародная студэнцкая канферэнцыя
Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт запрашае прыняць удзел у міжнароднай студэнцкай
канферэнцыі "Еўропа 2012: перспектывы і выклікі еўрапеізацыі”, якая будзе праходзіць з 18 па
20 траўня ў Вільні, Літва.
Каб узяць удзел, неабходна запоўніць ан-лайн анкету, якая знаходзіцца па спасылцы:
http://bit.ly/ykhBpL
Апошні тэрмін падачы заявак - 10 красавіка.
Падрабязная інфармацыя пра канферэнцыю – на сайце: http://bit.ly/zsnlMM
Рассылка belngo.info (паводле students.ehu.lt)
 уверх
8

9. Творчы конкурс “Вольнае слова”
Грамадскае аб'яднанне «Беларуская асацыяцыя журналістаў» запрашае калег да ўдзелу
ў штогадовым творчым конкурсе “Вольнае слова”.
Апошні тэрмін – да 15 красавіка.
Патрабаванні да афармлення матэрыялаў і падрабязнасці – тут
Паводле http://baj.by
 уверх
Фотафестываль запрашае фатографаў
Фатографы маюць магчымасць падаць заяўку на ўдзел у 9-м фотафестывалі Kaunas
Photo, які пройдзе ў верасні ў Літве.
Мэта выставы – рэпрэзентаваць фота-ментальнасць сучаснага грамадства, прасачыць
адбіткі досведу праз сродкі масавай інфармацыі і мастацтва.
Заяўкі прымаюцца на адрас festival@kaunasphoto.info
Апошні тэрмін - да 15 красавіка.
Паводле http://baj.by
 уверх
Piligrymka.by абвясціла конкурс
Пераможца атрымае цудоўную магчымасць стаць пілігрымам і наведаць базіліку
святога Пятра ў Ватыкане.
Галоўная ўмова ўдзелу ў конкурсе – напісаць невялікае апавяданне на тэму: “Што шукае
пілігрым?”, прыкладна на 4-6 тысяч знакаў. Апавяданне мусіць быць напісаным па-беларуску і
даслана на e-mail: piligrymka@tut.by .
Апошні тэрмін - 15 чэрвеня.
У лісце аўтар пазначае імя, прозвішча, нумар тэлефона і зваротны адрас.
Найбольш змястоўныя працы будуць змешчаны на сайце www.piligrymka.by
 уверх
Конкурс для маладых пісьменнікаў і перакладчыкаў
Прыём твораў на конкурс маладых пісьменнікаў “Экслібрыс”, абвешчаны ГА "Саюз
беларускіх пісьменнікаў", працягваецца.
Апошні тэрмін падачы - 1 траўня.
Узрост удзельнікаў да 35 гадоў.
Заяўкі можна дасылаць на адрас sbp@lit-bel.org, пазначыўшы тэмай ліста “Экслібрыс”. У
лісце ўдзельнікі мусяць напісаць сваё імя, прозвішча, дату нараджэння, кантактныя нумары
тэлефонаў ды e-mail.
Прэсавая служба СБП (lit-bel.org)
 уверх
Праграма Транспамежнага Супрацоўніцтва
Міністэрства рэгіянальнага развіцця Польшчы, выконваючы функцыі Сумеснага органа
кіравання, абвяшчае конкурсны набор па Праграме Транспамежнага Супрацоўніцтва Польшча-
Беларусь-Украіна 2007-2013.
9

10. Апошні тэрмін падачы заявак – 14 чэрвеня.
 уверх
10