chuong 3 bai 10. Co so du lieu quan he

1. Giới thiệu kịch bản dạy học
TIN HỌC 12
Chương III. Hệ cơ sở dữ liệu quan hệ
Bài 10. Cơ sở dữ liệu quan hệ
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
SVTH: Phạm Thị Quỳnh Châu
MSSV: K33.103.333

2. Chương trình tin học 12
Chương I: Khái niệm về hệ Mục tiêu:
a. Về kiến thức: Biết một
quản trị cơ sở dữ liệu về mô hình
số khái niệm
dữ liệu quan hệ
- Hiểu các khái niệm
10.Chương II: Hệ quản trị cơ
Cơ sở sở
bảng, thuộc tính, khóa
b/ Về kĩ năng: Chọn
dữdữ liệu Microsoft Access
liệu được khóa cho các bảng
quan hệ đơn giản
Chương III: Hệ quản trị cơ
sở dữ liệu quan hệ

3. 1. Mục tiêu
a. kiến thức
- Biết một số khái niệm mô hình dữ liệu quan hệ và đặc trưng
cơ bản của mô hình này.
- Hiểu các khái niệm bảng, thuộc tính, khóa, liên kết và thao
tác với CSDL quan hệ.
- Hiểu tại sao cần phải xác định khóa
b. kỹ năng
- Xác định khóa cho các bảng đơn giản.
- Thiết lập được mối liên hệ giữa các bảng đơn giản (liên
kết giữa các bảng)
- Nhận biết khóa

4. 2. Kiến thức trọng tâm
Mô hình dữ liệu quan hệ
Cơ sở dữ liệu quan hệ
Khóa và liên kết giữa các bảng

5. 2. Kiến thức trọng tâm
Mô hình dữ liệu quan hệ
- Khái niệm mô hình dữ liệu
- Đặc trưng của mô hình dữ liệu quan hệ.
• Cấu trúc(*)
• Thao tác trên dữ liệu
• Ràng buộc dữ liệu(*)

6. 2. Kiến thức trọng tâm
Cơ sở dữ liệu quan hệ
- Khái niệm:
• Cơ sở dữ liệu quan hệ
• Hệ quản trị cơ sở dữ liệu
- Nhận biết các khái niệm quan hệ, thuộc tính, bộ và miền
- Một số hệ QTCSDL thường dùng
- Nhận biết đặc trưng của các hệ CSDL quan hệ
• Tên gọi phân biệt
• Các bộ phân biệt
• Thuộc tính phân biệt
• Không có thuộc tính đa trị hay phức hợp
Khóa và liên kết giữa các bảng

7. 3. Kiến thức khó
- Khái niệm mô hình dữ liệu là một khái niệm
trừu tượng khó hình dung
- Khái niệm quan hệ trong csdl quan hệ
- Xác định đúng khóa cho các bảng cụ thể

8. 4. Kiến thức đã biết và có liên quan
đến bài học
- Hệ quản trị cơ sở dữ liệu
- Hệ cơ sở dữ liệu
- Tạo cấu trúc bảng, thao tác trên bảng (thêm,
sửa, xóa, tìm kiếm, sắp xếp, lọc), liên kết giữa
các bảng.
- Các ràng buộc dữ liệu

9. 5. Khả năng đã biết về chủ đề sắp
học
- 3 mức thể hiện của cơ sở dữ liệu
- Phân biệt cấu trúc và ràng buộc dữ liệu
- Chỉ định khóa chính

10. 6. Giả định
- Phòng học có máy chiếu
- Giáo viên có laptop
- Học sinh chuẩn bị bài tốt
- GV chuẩn bị hệ thống câu hỏi tốt
- GV đã chuẩn bị các bảng minh họa (nếu không có máy
chiếu)
- HS biết sử dụng thư viện
- Nếu hs chưa tưng sử dụng thư viện thì gv giới thiệu cho
hs việc quản lý mươn sách
- Sĩ số khoảng 40
- HS tích cực hợp tác

11. Nội dung tiết 1
1. Mô hình dữ liệu quan hệ
a. Khái niệm mô hình dữ liệu
b. - Mô hình dữ liệu quan hệ
- Đặc trưng cơ bản của mô hình dữ liệu quan
hệ

12. Nội dung tiết 2
2. Cơ sở dữ liệu quan hệ
a. Khái niệm
- Đặc trưng chính của một quan hệ trong CSDL
quan hệ
- Một số hệ QTCSDL quan hệ
b. Ví dụ

13. Nội dung tiết 3
3. Khóa và liên kết giữa các bảng
a. Khóa
b. Khóa chính
c. Liên kết
4. Cũng cố

14. Hoạt động dự kiến
Hoạt động 1: Khái niệm mô hình dữ liệu quan hệ (1
tiết)
- 1a. chia lớp làm 2 nhóm(20p)
- 1b. GV nhận xét, tổng quát 10p)
- 1c. GV đưa một số ví dụ(10p)
- 1d. Cũng cố và dặn dò (5p)
Hoạt động 2: Cơ dở dữ liệu quan hệ
Hoạt động 3: Khóa và liên kết giữa các bảng
Hoạt động 4: Cũng cố bài học

15. Hoạt động 1: Khái niệm mô hình dữ
liệu quan hệ
Mục tiêu:
- Giúp hs hiểu được mô hình dữ liệu.
- Hiểu mô hình dữ liệu quan hệ.
- Kết nối kiến thức mới với kiến thức đã học ở 2
chương đầu

16. Hoạt động 1: Khái niệm mô hình dữ
liệu quan hệ (45p)
Tiến hành:
1a. chia lớp làm 2 nhóm(20p)
- GV yêu cầu hs đọc SGK trang 81 + Nhớ lại các mức
thể hiện của CSDL + các bước xây dựng cơ sở dữ liệu
+ yêu cầu mỗi nhóm trao đổi với nhau sau 7 phút trình
bày khái niệm mô hình dữ liệu, đặc trưng của mô
hình dữ liệu quan hệ.
- Nhóm trao đổi và cử đại diện lên bảng trình bày
- HS Phía dưới đạt câu hỏi

17. Hoạt động 1: Khái niệm mô hình dữ
liệu quan hệ
1b. GV nhận xét, tổng quát lại bằng mô hình để HS dễ
hiểu khái niệm mô hình dữ liệu, mô hình dữ liệu
khác, đặc trưng của mô hình dữ liệu quan hệ.(10p)
Khung nhìn m
Bảng n
……… ………….
Khung nhìn 1 Bảng 1 CSDL
Mức vật lý
Mức khung nhìn Mức khái niệm

18. Hoạt động 1: Khái niệm mô hình dữ
liệu quan hệ
Các bước xây dựng CSDL
Bước 1. Khảo sát
………..
Bước 2. Thiết kế
………..
Bước 3. Cài đặt…..
Các bước này được thực hiện nhiều lần cho đến
khi hệ thống có khả năng ứng dụng

19. Hoạt động 1: Khái niệm mô hình dữ
liệu quan hệ
- Vẽ để học sinh thấy trực quan dễ hiểu khái
niệm
Khái niệm mô tả
Khái niệm
thao tác, phép
mô tả Cấu
trúc DL toán trên dữ liệu
Tập các khái niệm mô tả
Khái niệm ràng buộc
dữ liệu

20. Hoạt động 1: Khái niệm mô hình dữ
liệu quan hệ
- GV nhấn mạnh khái niệm
- HS ghi lại khái niệm
- GV nêu lại đầy đủ các đặc trưng của Mô hình
dữ liệu quan hệ đặc biệt nhấn mạnh cấu trúc
và các ràng buộc
- HS ghi bài.

21. Hoạt động 1: Khái niệm mô hình dữ
liệu quan hệ
1c(10p) GV đưa một số ví dụ hình 1 SGK yêu cầu
HS trình bày đặc trưng và đề xuất ràng buộc có
thể có, giới thiệu cơ sở dữ liệu có dạng bảng,
yêu cầu học sinh nhớ lại các thao tác trên cơ
sở dữ liệu.(10p).
Mục tiêu: giúp HS nhận biết được các đặc trưng
của Mô hình dữ liệu quan hệ nhớ lại kiến thức
cũ để dễ dàng liên hệ với bài mới. Nhận biết
cơ sở dữ liệu quan hệ.

22. Hoạt động 1: Khái niệm mô hình dữ
liệu quan hệ
stt Họ Tên Ngày Giới Đoàn Địa chỉ Điểm Điểm lý ... Điểm Điểm Điểm
sinh tính viên toán hóa văn tin
1 Nguyễn 12/8/19 Nam C Nghĩa 7.8 8.2 ... 9.2 7.3 8.5
An 91 Tân
2 Trần 21/3/19 Nam K Cầu 5.6 6.7 ... 7.7 7.8 8.3
Văn 90 Giấy
Giang
3 Lê Minh 3/5/199 Nữ C Mai 9.3 8.5 ... 8.4 6.7 9.1
Châu 1 Dịch
4 Doãn 14/2/19 Nữ K Trung 6.5 7.0 ... 9.1 6.7 8.6
thu cúc 90 Kinh
5 … … … … … … … ... … … …
6 Hồ 30/7/19 Nam C Nghĩa 7.0 6.8 ... 6.5 6.5 7.8
Minh 90 Tân
Hải

23. Hoạt động 1: Khái niệm mô hình dữ
liệu quan hệ
- GV nhận xét
- HS ghi chép
1d. Cũng cố và dặn dò (5p)
- Dặn dò cho tiết học sau.

24. Hoạt động 2: Cơ dở dữ liệu quan hệ
Mục đích:
- Giúp HS nhận biết các khái niệm cơ sở dữ liệu quan hệ, hệ
quản trị CSDL quan hệ, bảng, thuộc tính, cột và thêm một
khái niệm mới là miền của thuộc tính
- Nhận biết đặc trưng của cơ sở dữ liệu quan hệ
2a. khái niệm cơ sở dữ liệu quan hệ, hệ quản trị cơ sở dữ liệu
quan hệ (10)
Tiến hành
- GV dẫn dắt vào mục 2: ở tiết trước chúng ta đã nhận biết
các đặc trưng của mô hình dữ liệu quan hệ. Nêu khái niệm
cơ sở dữ liệu quan hệ, Hệ quản trị CSDL quan hệ.
- HS nhận biết các khái niệm CSDL quan hệ, hệ QTCSDL quan
hệ.

25. Hoạt động 2: Cơ dở dữ liệu quan hệ
- GV Chọn ví dụ bảng hình 1
+ Yêu cầu 2 nhóm đọc SGK xác định khái niệm bảng, trường, bảng ghi.
- HS đứng tại chỗ trả lời
- GV nhận xét
- HS ghi bài.
2b. Đặc trưng cơ sở dữ liệu quan hệ (15p))
Mục tiêu: HS nhận biết các đặc trưng của csdl quan hệ
- GV chuẩn bị 3 bảng trong SGK trên slide (69,70) + Yêu cầu HS trình bày các
đặc trưng cơ bản của CSDL quan hệ.
- HS trả lên bảng xác định
- GV nhận xét nhấn mạnh đặc trưng, giới thiệu thêm một số HQTCSDL
thường dùng
- HS ghi bài
- Gợi ý để hs đưa ra cách khắc phục ví dụ bảng 69, 70

26. Hoạt động 2: Cơ dở dữ liệu quan hệ
Thuộc tính đa trị
Số thẻ Mã số sách Ngày mượn Ngày trả
TO-012
TN- 103
Hình 69. Bảng có thuộc tính đa trị

27. Hoạt động 2: Cơ dở dữ liệu quan hệ
Ngày mượn- trả
Ngày mượn Ngày trả
Hình 70. Bảng có thuộc tính phức hợp

28. Hoạt động 2: Cơ dở dữ liệu quan hệ
2c. Cho ví dụ định hướng hs ý niệm về sự liên kết
giữa các bảng (10p)
Mục tiêu:
- Giúp HS có ý niệm về sự lk giữa các bảng
Tiến hành:
- GV chiếu 3 bảng hình 71 SGK yêu cầu hs nhận xét
các bảng có liên kết gì?
- HS lên bảng xác định
- GV nhận xét chiếu lên thêm liên kết

29. Hoạt động 2:2 cơ sở dữ liệu quan
Hoạt động Cơ dở dữ liệu quan hệ
hệ
Số thẻ Mã số sách Ngày mượn Ngày trả
TV-02 TO-012 5/9/2007 30/09/2007
Số Họ tên Ngày Lớp Mã Tên sách Số Tác giả
thẻ sinh số trang
sách
TV- Trần 23/02/1 12A
02 Cương 990 T0- Dế mèn phiêu 236 Tô Hoài
02 lưu kí

30. Hoạt động 3: Khóa và liên kết giữa
các bảng
Mục tiêu:
- HS nhận biết khóa và vận dụng được để xác định đúng khóa
cho các bảng cụ thể.
- Rèn luyện kỹ năng nhận biết khóa cho học sinh
Tiến hành
3a (10). GV yêu cầu HS đọc sách trang 84, 85trong 5p, chiếu
hình 24, 27 yêu cầu hs xác định khóa liên kết của các bảng.
- HS lên bảng xác định
- GV nhận xét.
- GV yêu cầu hs nêu khái niệm khóa.
- GV nhận xét
- HS ghi chép

31. Hoạt động 3 Khóa và liên kết giữa các
bảng
3b(20p). GV Chuẩn bị các bảng KHACH_HANG,
HOA_DON, MAT_HANG chiếu lên bảng yêu cầu HS
nhận xét về khóa, các liên kết giữa các bảng.
- HS quan sát đưa ra nhận xét
- GV tổng kết, sử dụng ba bảng MƯỢN SÁCH,
NGƯỜI MƯỢN, SÁCH để giảng giải thêm về
khóa chính và liên kết.
- HS ghi chép
3c(10p). Đưa ra một số ví dụ và yêu cầu học sinh xác
định khóa và liên kết.

32. Hoạt động 4: Cũng cố bài học và dặn
dò (15p)
Mục tiêu: Giúp học sinh hiểu hơn về các khái niệm ở trên
- Phân biệt được khóa và khóa chính.
- Hiểu tại sao cần phải xác định khóa và càng ít càng tốt.
- Hiểu thêm về ý nghĩa và phươn pháp xác định khóa, liên kết
Cách tiến hành
- GV yêu cầu hs thảo luận đưa ra các phản ví dụ các tập thuộc tính
không thể làm khóa (họ tên, ngày sinh) và phân tích tại sao lại không
thể là khóa.
- HS thảo luận trả lời câu hỏi thiết lập liên kết giữa các bảng để làm gì?
- GV yêu cầu hs đưa ra các ví dụ và xác định khóa, liên kết và giải thích
tại sao không chọn các thuộc tính khác làm khóa. (Xem như BTVN)

33. Ứng dụng công nghệ thông tin
- Bài trình chiếu multimedia
- Phần mềm làm phim Movie maker
- Phầm mềm soạn câu hỏi trắc nghiệm

34. Phương pháp dạy
- Dạy học tích cực

35. Cảm ơn cô và các bạn đã theo
dõi