2. KAMERUN
Temel Sosyal ve Ekonomik Göstergeler
Temel Ekonomik Göstergeler
2009 a
GSYİH (milyon dolar)
Reel büyüme (%)
Kişi başına GSYİH (PPP, dolar)
Tüketici enflasyonu (dönem sonu, %)
Döviz kuru (CFAfr: 1 $, ortalama)
İhracat (fob-milyon dolar)
İthalat (fob- milyon dolar)
Cari işlemler dengesi (milyon dolar)
2010 b
2011 b
2012 c
2013 c
22.182
23.141
26.066
25.933
27.369
2
3,2
4,1
4,4
4,6
2.197 b
2.244
2.315
2.421
2.525
1
2,5 a
3,4
2,9
3,2
472,19
495,28 a
471,91
512,47
524,77
4.170
4.485 a
5.713
6.280
7.079
4.559
4.663 a
5.900
6.193
6.955
-1.119
-856 a
-995
-810
-828
Kaynak: The Economist Intelligence Unit, Country Report, Cameroon, January 2012
Temel Sosyal Göstergeler
Resmi Adı
Kamerun Cumhuriyeti
Devlet Şekli
Cumhuriyet (Başkanlık Sistemi)
Nüfus
20 milyon (2010 tahmini)
Dil
Fransızca ve İngilizce (Resmi), 200 kadar yerel dil
Din
%40 yerel inançlar, %40 Hıristiyan, %20 Müslüman
Başkent
Yaoundé (1.812 bin)
Yüzölçümü
475.442 km2
Başlıca
Şehirleri
Douala (2.132 bin), Garoua (574 bin), Bamenda (546 bin), Maroua (437 bin)
Dağlarda yaşayanlar %31, Ekvator Bantu %19, Kirdi %11, Fulani %10, Kuzeybatı Bantu %8,
Doğu Nigritic %7, diğer Afrikalılar %13, Afrikalı olmayanlar %1’den az
Kaynak: The Economist Intelligence Unit, Country Report, Cameroon, January 2012
Etnik Yapı
Üyesi Olduğu Uluslararası Kuruluşlar
ACP (Afrika - Karayip - Pasifik Ülkeleri), AfDB (Afrika Kalkınma Bankası), AU (Afrika Birliği), BDEAC
(Afrika Ülkeleri Gelişim Bankası), C (İngiliz Milletler Topluluğu), CEMAC (Orta Afrika Ekonomik ve
Parasal Birliği), (FZ) Frank Bölgesi, FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-77, IAEA (Uluslararası Atom
Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICC (Uluslararası Ticaret Odası), ICAO
(Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICCt (imzacı) (Uluslararası Suç Mahkemeleri), Interpol
(Uluslararası Polis Teşkilatı), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay
Toplulukları Federasyonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma
Fonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), IMF (Uluslararası Para
Fonu), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ICRM (Uluslararası
Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), ITUC (Uluslararası Sendikalar
Konfederasyonu), IPU (Parlamentolararası Birlik), IDB (İslam Kalkınma Bankası), MIGA (Çok Taraflı
Yatırım Garanti Ajansı), NAM (Bağlantısızlar Hareketi), OIF (Uluslararası Fransızca Konuşan Ülkeler
Örgütü), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OIC (İslam Konferansı Örgütü), (PCA)
(Daimi Hakemlik Mahkemesi), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma
Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), MONUC
(BM Kongo Operasyonu), UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WCO (Dünya
Gümrük Örgütü), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO
(Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), UNWTO (BM Dünya Turizm Örgütü),
WTO (Dünya Ticaret Örgütü)
Genel Bilgiler
-, 2013
2 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
3. Coğrafi Konum
Atlas Okyanusu’na kıyısı bulunan Kamerun, güneyde Ekvator Ginesi ve Gabon; doğuda Orta Afrika
Cumhuriyeti; kuzeyde ise Çad ve Nijerya ile komşudur. Yüzölçümü 475 bin km2’dir.
Ülkenin güneyi ile Atlas Okyanusu’na kıyısı bulunan batısında ekvator iklimi hakimdir. Dolayısıyla bu
bölge sıcak, bol yağışlı ve nemli bir iklime sahiptir. Kuzeye gidildikçe iklim kuraklaşır ve yağış miktarı
önemli ölçüde düşer.
Siyasi ve İdari Yapı
1884-1916 yılları arasında Alman kolonisi olarak kalan Kamerun I. Dünya Savaşı sonunda İngiltere ve
Fransa arasında paylaşılmıştır. Fransız yönetimindeki Kamerun 1960’ta bağımsızlığını kazanarak
Kamerun Cumhuriyeti adını almıştır. Kamerunlar olarak adlandırılan İngiliz yönetimindeki bölgenin
Kuzey’i 1961’de Nijerya’ya katılmıştır. Güney Kamerunlar ise yine aynı yıl Kamerun Cumhuriyeti’ne
dahil olmuş ve ülke Kamerun Federal Cumhuriyeti adı altında federal bir yapıya dönüşmüştür. 1972
yılında, ülke Kamerun Cumhuriyeti adı altında tek bir merkeze bağlanarak üniter bir yapıya
kavuşmuştur.
Kamerun başkanlık sistemi ile yönetilmektedir. Devlet başkanı yedi yıllığına halk oylaması ile
seçilmektedir. 2008 yılında yapılan anayasa değişikliği ile en fazla iki dönem seçilebilme sınırı
kaldırılmıştır.
Başkan, devletin başı olarak yönetim gücünü elinde tutar. Devlet politikasının oluşturulması ve
yürütülmesi, kamu kurumlarınının idaresi, orduya komutanlık, anlaşmaların müzakere edilmesi ve
onaylanması, parlamentonun fesedilmesi ve olağanüstü hal uygulanmasına karar verilmesi gibi önemli
yetkiler devlet başkanın yönetimdeki ağırlığını gösterir. Devlet başkanı, aynı zamanda başbakan ve
bakanlardan il idarecilerine kadar her düzeydeki kamu yöneticilerinin atamasını bizzat yapar. Bunlara
yüksek mahkemelerin mensupları da dahildir.
Çok partili sisteme 1992 yılında geçilmiştir. Beş yılda bir yapılan seçimlerle yasama meclisinin 180
üyesi belirlenmektedir. Kamerun, çok partili sisteme sahip olmasına karşın, tek partinin baskın olduğu
bir siyasi yapıya sahip bulunmaktadır.
Ülke idari bakımdan 10 bölgeye ayrılmıştır. Bölge idarecileri devlet başkanı tarafından atanmaktadır.
Devleti, 1982’de devlet başkanı olan ve 1997, 2004 ve Ekim 2011 yıllarında tekrar seçilen Paul Biya
yönetmektedir.
Nüfus ve İşgücü Yapısı
Oldukça genç bir nüfusa sahip olan Kamerun’un toplam nüfusu 2010 yılı tahminlerine göre 20
milyondur. Nüfus çok etnikli, hızlı büyüyen ve kentlileşme oranı hızla artan bir yapıya sahiptir. Nüfusun
yaklaşık %40,5’i 15 yaşın altındadır. Kentlerde yaşayanların oranı %58’ı bulmuştur. Diğer kesimse
kırsal bölgelerde yaşamaktadır. Douala, başkent Yaoundé ve Garoua en büyük şehirlerdir. Douala
ülkenin ekonomik başkenti konumundadır. Kentli nüfusun, özellikle kırsaldan kente göçle, hızla artması
yaşam standartlarının çok düşük olduğu altyapısız gecekondulaşmaya yol açmaktadır.
Ülkede 200’ü aşkın etnik grup yaşamakta ve bir o kadar da etnik dil konuşulmaktadır. Ülkenin
kuzeyinde müslüman Sudanlı etnik gruplarla Fulani denilen etnik grup çoğunluktadır. Çad gölü
civarında az sayıda Shuwa Arapları yaşamaktadır. Ülkenin güneyinde Bantu ve Yarı-Bantu dillerini
konuşan gruplar bulunmaktadır. Ayrıca 2007 yılında ülkeye çoğunluğu Orta Afrika Cumhuriyeti ve
Çad’dan olmak üzere 100 bine yakın göçmen girmiştir.
Ülkede tek eşlilikle birlikte çok eşlilik de görülmektedir. Ortalama bir Kamerun ailesi oldukça büyük ve
kalabalıktır. Kamerun erkek egemen bir toplum yapısına sahiptir. Cinsiyet ayrımcılığı ve kadına şiddet
uygulanması oldukça yaygındır. Ülkedeki en yaygın din yaklaşık %40’la hıristiyanlıktır. Nüfusun %20
kadarı müslüman olup geri kalan %40’lık kesimi yerel inanışlara sahip bulunmaktadır.
Nüfusun yaklaşık %40’i aktif işgücü çağındadır. Çalışanların yaklaşık %66’sı çiftçilik, hayvancılık, avcılık
ve balıkçılıkla uğraşmaktadır. %14’lük kısım vasıfsız işçi olarak yine tarım sektöründe istihdam
edilmektedir. Çalışanların %57’si kendi hesabına, %20’si de ücretli olarak çalışmaktadır. %20’lik bir
kesim de aileye yardımcı olarak çalışmaktadır.
Ülkede 1995’ten beri 23.514 CFA Frangı seviyesinde olan asgari ücret, petrol fiyatlarının artmasıyla
aşırı yükselen gıda fiyatlarının ülke çapında toplumsal huzursuzluklara yol açması sonucu, 2008 yılı
Haziran’ında %20’lik artışla 28.216 CFA Frangı’na (yaklaşık 67 dolar) yükseltilmiştir. Ülkedeki
istihdamın %90’ının kayıtdışı olduğu tahmin edilmektedir. Kayıtlı istihdamın yarıya yakını kamuda
istihdam edilmektedir. Kayıtdışı istihdamın %60’ı tarım sektöründe, kalanı da tarım dışı sektörde
görülmektedir.
Kanuni çalışma süresi tarım sektöründe 48 saat, tarım dışı sektörlerde ise 40 saattir. Çalışanların sosyal
güvenlik sistemine katkıları %16,2, işverenlerin ise %2,8’dir.
Doğal Kaynaklar ve Çevre
Kamerun Ülke Raporu
3 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
4. Kamerun toprakları kuzeyde Sahra yarı çöllerinden güneye inildikçe çayırlara ve ekvatoral ormanlara
kadar uzanır. Genel olarak ülkenin kuzeyi dışında doğa koşulları uygundur ve bol su kaynaklarına
sahiptir. Doğal koşulların çeşitliliği ekonomik ve tarımsal faaliyetlerin çeşitlenmesini sağlamıştır.
Yağmur ormanları ülkenin %40’ını kaplamaktadır. Kamerun, korumaya ayrılan topraklar bakımından
Afrika’daki en büyük orana sahip ülkelerden biridir. Ülkenin %14’ü koruma kapsamında olup bu alanlar
çoğunlukla doğal parklar halinde tutulmaktadır. Orman ürünleri ülke için önemli geçim kaynaklarından
birini oluşturmaktadır. Bu ürünlerin ihracatı da petrolden sonra ikinci sırada yer almaktadır.
Ülkedeki en önemli ekonomik faaliyetlerden biri de madenciliktir. Petrol üretimi sektörde ilk sırada yer
almaktadır. Ülke ihracatının yarıdan fazlası petrolden elde edilmektedir. Kamerun diğer maden
kaynakları bakımından da çok zengin olmasına karşın, henüz bu kaynaklar yeterince
işletilememektedir. 2001 yılında yabancı yatırımları da teşvik eden yeni maden yasasının kabul
edilmesi ile uluslararası madencilik firmalarının bu zengin kaynaklara olan ilgisini artırmıştır. Boksit,
kobalt, demir filizi, altın, petrol ve doğal gaz alanlarında uluslararası madencilik firmalarının arama,
işletme ve üretim faaliyetleri hızla artmaktadır.
Bir taraftan ülkede üretilen elektriğin yetersiz ve arzının düzensiz olması, diğer taraftan da üretilen
elektriğin üçte birini alüminyum üreticisi Alucam’ın tek başına tüketmesi, ülkenin geri kalanının
elektriğe ulaşımını önemli ölçüde kısıtlamaktadır. Dolayısıyla hemen hemen her evde jeneratör
kullanımı yaygın bir uygulamadır.
Genel Ekonomik Durum
Ekonomik Yapı
Kamerun’un GSYİH’sı cari fiyatlarla 23 milyar dolar civarında bulunmaktadır. Satınalma gücü paritesine
göre kişi başı gelir ise 2.200 dolar civarında seyretmektedir.
Ülke nüfusunun yaklaşık %70’i geçimini tarımsal faaliyetlerden temin etmektedir. Tarımsal üretim
temel gıda ihtiyacını karşılamak ve ihracat geliri elde etmek amacıyla yapılmaktadır. İhracata yönelik
olarak üretilen başlıca tarım ürünleri; kakao, kahve, pamuk, muz ve kauçuktur.
Ülkedeki en önemli endüstriyel faaliyet alüminyum üretimidir. Alüminyum, kamu-özel sektör
ortaklığında işletilen Alucam tarafından üretilmektedir.
İnşaat sektörü; ulaşım altyapısı, tarım, sağlık ve eğitim alanlarına yapılan kamu yatırımları sayesinde
hızla büyümektedir.
Hizmetler sektöründe telekomünikasyon ve ulaşım hizmetleri en önemli faaliyetlerdir.
Ülkedeki en önemli ekonomik faaliyetlerden biri de madenciliktir. Birincil ürün petrol yanında boksit,
kobalt, demir filizi, altın, petrol ve doğal gaz alanlarında uluslararası madencilik firmalarının arama,
işletme ve üretim faaliyetleri hızla artmaktadır.
Ekonomi Politikaları
Orta vadeli ekonomi politikaları Ocak 2010 yılında yayınlanan Büyüme ve İstihdam Strateji Belgesine
göre yürütülmeye çalışılmaktadır. Yürütülmekte olan politikayla ekonomik büyümenin hızlandırılması,
yeni iş imkanlarının yaratılması ve fakirliğin azaltılması hedeflenmektedir. Bu hedeflere ulaşmak için
hükümet altyapı yarırımlarının artırılmasını, özel sektörün finansman kaynaklarına ulaşımının
iyileştirilmesini ve insan kaynaklarının geliştirilmesi için eğitim ve sağlık alanlarındaki harcamalarının
artırılmasını planlamaktadır.
Para Politikaları
Para politikası bölgesel bir merkez bankası olan Orta Afrika Ülkeleri Bankası (Banque des Etats de
l’Afrique Centrale – BEAC) tarafından belirlenmekte ve yürütülmektedir. Para politikasında öncelik
enflasyonun koltrolü ve CFA Frangı’nın Euro’ya endeksli durumunun devam ettirilmesidir. Bankanın
bağımsızlığı para politikasının siyasi etkilerden uzak olarak belirlenmesi ve sürüdürülmesinin garantisini
oluşturmaktadır.
CFA Frangı, 655,96 CFA Frangı = 1 Euro olacak şekilde endekslendiğinden, CFA Frangı’nın dolar
karşısındaki değeri, dolar ve Euro arasındaki değişime göre belirlenmektedir.
Maliye Politikaları
Kamerun’un bütçe açığının milli gelire oranının 2011’de %1,2’den 2012’de %1’e gerileyeceği
beklenmektedir. Telekomünikasyon, İnşaat, gaz, madencilik ve kerestecilik gibi sektörlerdeki sabit
büyüme ile beraber petroldışı gelirlerin artmaya devam edeceği tahmin edilmektedir. Buna karşın
petrol üretimdeki sert yükseliş yanısıması ile mali iyileşmede petrol gelirleri başlıca rol alacaktır. Petrol
üretimi 2011’de günlük ortalama 6.500 barilden 2014’de günlük ortalama 108.000 barile yükseleceği
tahmin edilmektedir. Harcama tarafında ise hükümetin yatırım programını kapsamında altyapı
-, 2013
4 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
5. yatırımları öncelik kazanacaktır. Ayrıca cari harcamlar açısından, sübvansiyonların/devlet yardımlarının
ağır maliyeti bütçe üzerinde belirgin bir baskı yapmaya devam edecektir.
Döviz Politikaları
Bölgesel merkez bankası olan Orta Afrika Ülkeleri Bankası tarafından çıkarılan ve CEMAC üyesi
ülkelerin ortak para birimi olan CFA Frangı, Fransa ile ile yapılan özel anlaşmalar sonucu Euro’ya
sabitlenerek konvörtıble hale getirilmiştir. CFA’nın konvertibilitesi ve istikrarı Fransız Hazinesi
garantisinde bulunmaktadır. Buna karşılık Orta Afrika Ülkeleri Bankası döviz rezervlerinin minimum
%50’sini Euro olarak tutmaktadır. Ayrıca, CFA Frangı’nın istikrarı sıkı para ve kredi disiplini ile
sağlanmaktadır. FCA Frangı en son 1994 yılında %50 oranında devalue edilmiştir.
CEMAC dışına yapılacak tüm para transferleri, yerleşik firmaların yurtdışından aldıkları krediler de dahil
olmak üzere, beyan edilmek zorunda olup, istatistiki amaçlı özel kontrol önlemlerine tabi
bulunmaktadır. 5 milyon CFA Frangı’nı aşan transferler Orta Afrika Ülkeleri Bankası tafarından
yetkilendirilmiş bir banka aracılığı ile gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Ayrıca ithalat sırasında, karşılığı
100 milyon CFA Frangı’nı aşan döviz ödemelerinde gerekli dökümanların otoritelere sunulması
gerekmektedir.
100 milyon CFA Frangı’nı aşan tüm doğrudan yabancı yatırımların önceden Finans Bakanlığı’na
bildirilmesi gerekmektedir.
Yabancı işçiler, kazançlarının bir bölümünü düzenli olarak CEMAC dışına aktarmak için otoritelere
başvuru yapabilirler. Bu durumdaki bir çalışan net maaşının en fazla %20’sini CEMAC dışına aktarabilir.
Ailesi veya bakmakla yükümlü oldukları CEMAC dışında ise, çalışan, net kazancının %50’sine kadarını
dışarı çıkarma izni alabilmektedir.
Bölgesel Eğilimler
Orta Afrika Ekonomik ve Para Birliği (CEMAC): Mart 1994’te Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad,
Kongo, Ekvator Ginesi ve Gabon tarafından kurulmuştur. Merkezi, Orta Afrika Cumhuriyeti’nin başkenti
Bangui’dedir. CEMAC’ın temel amacı üye ülkeler arasında mal, hizmet, sermaye ve kişilerin serbest
dolaşımına dayalı bir tek pazarın yaratılmasıdır. Bu amaçla tek para birimine geçilmiş ve CFA Frangı
para birimi olarak kabul edilmiştir. 1 Ocak 1999 itibarıyla CFA Frangı, 655,96 CFA Frangı = 1 Euro
olacak şekilde Euro’ya sabitlenmiştir.
Birlik içerisindeki ticari ilişkiler hali hazırda beklenen seviyeden çok uzaktır. Birliğin toplam ithalatının
sadece %2 kadarı, toplam ihracatının ise %1’i kadarı bölge içerisinde gerçekleştirilmektedir. Birlik
içerisinde ticaretin gelişememesinde, ülke ekonomilerinin birbirlerini tamamlayacak yapıdan yoksun
olmaları yanında, ülkeler arasındaki entegrasyonun tam sağlanamaması, gümrüklerdeki keyfi
uygulamalar, yerel otoritelerin ortak ekonomik oluşuma direnç göstermeleri de mal, hizmet ve kişilerin
dolaşımında büyük engeller oluşturmaktadır.
CEMAC birlik dışından gerçekleştirilen ithalata ortak gümrük tarifesi uygulamaktadır. Ortak gümrük
tarifesi 4 farklı kategoride uygulanmaktadır. İlaç ve gübre gibi temel ihtiyaç maddelerine %5; makine,
traktör, buğday vb. ürünlerin yer aldığı ikinci kategorideki ürünlere %10; malt, işlenmiş kauçuk gibi
aramallara %20; gıda maddeleri, kozmetik ürünleri, içkiler, elektrikli ev aletleri gibi tüketim mallarına
ise %30 gümrük vergisi uygulanmaktadır.
Afrika Birliği (AU): Afrika Birliği 2002’de kurulmuş olup, 52 ülke üyedir. Avrupa Birliği’ne benzer yapısı
ve hedefleri vardır. Gine’nin ülkedeki darbe nedeniyle, Madagaskar’ın ise ülkedeki politik kriz nedeniyle
üyelikleri durdurulmuştur. Eritre de Somali’deki Radikal İslamcılara destek verdikleri söylentileri üzerine
AU’nun Birleşmiş Milletler’e tedbir alma çağrısı üzerine kendi üyeliğini askıya almıştır. Birliğe ilişkin
önemli kararlar yılda iki defa yapılan genel toplantılarda alınmaktadur. Sekreteryası Etiyopya’nın
başkenti Addis Ababa’dadır.
Fas Afrika Birliği’ne üye olmayan tek Afrika ülkesidir. Fas Afrika Birliği’nin kuruluşuna temel teşkil eden
Afrika Birliği Organizasyonu üyesi iken, 1984 yılında gruptan çekilme kararı almıştır. Fas’ın bu kararı
aralarında gerginlik çıktığında birçok ülkenin Şahravi Arap Demokratik Cumhuriyeti’ni desteklemiş
olmaları nedeniyle almıştır. Fas’ın müttefiki olan Zaire (Demokratik Kongo Cumhuriyeti) de Fas gibi bu
kararı protesto ederek 1984-86 yıllarında boykot uygulamıştır. Bazı ülkeler de bu tutum karşısında
zaman içinde Şahravi Arap Demokratik Cumhuriyeti’ne desteklerini geri çekmiştir.
Sektörler
Tarım ve Hayvancılık
Ülke nüfusunun yaklaşık %70’i geçimini tarımsal faaliyetlerden temin etmektedir. Tarımsal üretim
temel gıda ihtiyacını karşılamak ve ihracat geliri elde etmek amacıyla yapılmaktadır. İhracata yönelik
olarak üretilen başlıca tarım ürünleri; kakao, kahve, pamuk, muz ve kauçuktur. Bu ürünlerin ihracat
düzeyi uluslararası piyasalardaki gelişmelere ve iklim koşullarına bağlı olarak değişim göstermektedir.
Ayrıca, mevcut ağaçların yaşlanması kakao, kahve ve kauçuk üretimini olumsuz yönde etkilemektedir.
Gıda üretimi son yıllarda artmasına karşın, ulaşım altyapısının kötü durumda olması; finansman, girdi
ve yeni teknolojilere erişimdeki yetersizlikler sektörün gelişmesinin önündeki en önemli engellerdir.
Diğer taraftan, ormancılık faaliyetleri de önemli gelir kaynaklarından birini oluşturmaktadır. Kereste
sanayi daha çok, ülkenin doğusundaki Kongo havzası ormanlarının etrafında yoğunlaşmıştır. Ağaç ve
Kamerun Ülke Raporu
5 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
6. ağaç ürünlerinin ihracatı petrolden sonra ikinci sırada gelmektedir.
Sanayi
Ülkedeki en önemli endüstriyel faaliyet alüminyum üretimidir. Alüminyum, kamu-özel sektör
ortaklığında işletilen Alucam tarafından üretilmektedir. Alucam, yaklaşık olarak ülkedeki endüstriyel
faaliyetlerin %7’sini, ihracatın %5’ini ve GSYİH’nın %3’ünü tek başına gerçekleştirmektedir. Alucam
ayrıca, ülkede üretilen elektriğin de üçte birini tek başına tüketmektedir. Ülkede üretilen elektriğin
yetersiz ve düzensiz olması Alucam’ın üretimini önemli ölçüde sekteye uğratmaktadır. Diğer taraftan,
Alucam’ın üretim kapasitesini 90 bin tondan 400 bin ton civarına çıkarabilmek amacıyla Sanaga Nehri
üzerinde bir baraj inşa edilmesi çalışmaları devam etmektedir.
Madencilik
Ülkedeki en önemli ekonomik faaliyetlerden biri de madenciliktir. Petrol üretimi sektörde ilk sırada yer
almaktadır. Ülke ihracatının yarıdan fazlası petrolden elde edilmektedir. Kamerun diğer maden
kaynakları bakımından da çok zengin olmasına karşın, henüz bu kaynaklar yeterince
işletilememektedir. 2001 yılında yabancı yatırımları da teşvik eden yeni maden yasasının kabul
edilmesi ile uluslararası madencilik firmalarının bu zengin kaynaklara olan ilgisini artırmıştır. Boksit,
kobalt, demir filizi, altın, petrol ve doğal gaz alanlarında uluslararası madencilik firmalarının arama,
işletme ve üretim faaliyetleri hızla artmaktadır.
İnşaat
İnşaat sektörü; ulaşım altyapısı, tarım, sağlık ve eğitim alanlarına yapılan kamu yatırımları sayesinde
hızla büyümektedir. Önemli projelerden sayılan iki tane derin deniz limanının inşaasına ilişkin fizibilite
çalışmaları devam etmektedir. Bunlardan Kribi’dekinin inşaasına 2010 yılı içerisinde başlanması
beklenmektedir. İnşaat faaliyetlerinin artması ile oluşan çimento talebi, ülkedeki tek çimento fabrikası
olan Cimencam’ın kapasitesini aşmış durumdadır. Dolayısıyla Kamerun yerli üretimle karşılayamadığı
çimento talebini ithalat yolu ile karşılamaktadır. Türkiye’nin de Kamerun’a en çok ihraç ettiği ürün hali
hazırda çimentodur.
Bankacılık
Bankacılık kurumlarının özerkleştirilmesi ve gözetim ve denetim faaliyetlerinin etkinleştirilmesi ile
bankacılık sektörü de yeniden yapılandırılmış durumdadır. Ülkedeki bankaların gittikçe güçlenmesine
karşın bankacılık hizmetlerine erişim kısıtlı kalmaya devam etmektedir.
Bankaların son yıllarda artan likidite olanaklarına rağmen, bunları kullandırmakta çekingen davranması,
başta küçük ve orta boy işletmeler olmak üzere ülkedeki işalemi tarafından büyük ölçüde eleştiri
konusu yapılmaktadır. Bankalarca boş bırakılan bu alan, ülkede hızla gelişen mikro finans sektörünce
doldurulmaktadır. Sayıları 450’yi bulan bu tarz kurumlar ülke çapında 850 bin civarında müşteriye
hizmet vermektedir. Mikro finans sektörünün hızla büyümesi, sektördeki kurumların daha sıkı
denetlenmesi ihtiyacını doğurmaktadır.
Dış Ticaret
Genel Durum
2009 yılına kadar Kamerun dış ticaret fazlası veren bir Afrika ülkesidir. Ancak, küresel krizden
ekonomisi olumsuz etkilenmiş olup 2009 yılında 389 milyon dolarlık, 2010 yılında ise 177 milyon
dolarlık açık vermiştir. 2011 yılında da dış ticaret açığının devam etmesi beklenmektedir.
2013-2016 döneminde yükselen petrol fiyatları ve petrol hariç ihracattaki istikrarlı büyüme sayesinde
ihracat büyümeye devam edecektir. Artan tarım üretimine karşın, kamu yatırım programının
hızlandırılması ve doğal kaynaklar sektöründeki yabancı yatırımların yoğun sermaye malları ithalatı
talebine neden olması sonucunda ithalat artacaktır.
Kamerun’un dış ticaretteki en önemli ortakları AB ülkeleri, Çin ve ABD’dir.
Kamerun ham petrolün büyük bir kısmını İspanya, İtalya, Çin ve ABD’ye; işlenmiş petrol ürünlerinin
hemen hemen tamamını ABD pazarına ihraç etmektedir. Kakao ve kakao ürünlerinin çok büyük kısmı
Hollanda’ya gönderilmektedir. Kesilmiş ve biçilmiş ağaçlar büyük çapta Çin ve AB ülkelerine; muzun ise
tamamı AB’ye ihraç edilmektedir.
Ülkenin Dış Ticareti
Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon Dolar)
2009 a
2010 b
2011 b
2012 c
2013 c
a
-, 2013
6 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
7. İhracat FOB
4.170
4.485
İthalat FOB
4.559
4.663 a
5.900
6.193
6.955
Dış ticaret hacmi
8.729
9.148 a
11.613
12.473
14.034
-389
-177 a
-187
87
124
Dış ticaret dengesi
5.713
6.280
7.079
a Gerçekleşen. b Economist Intelligence Unit tahmini. c Economist Intelligence Unit projeksiyonu
Kaynak: The Economist Intelligence Unit, Country Report, Cameroon, Januar 2012
İhracatında Başlıca Ürünler
Kamerun’un başlıca ihraç ürünleri; ham petrol, kakao, ağaç ve ağaç ürünleri, muz, işlenmiş petrol
ürünleri, işlenmemiş alüminyum, kauçuk, pamuk ve kahvedir. 2011 yılında Kamerun’un toplam
ihracatının yaklaşık %46’sı ham petrolden, %16’sı kakao ve kakao ürünlerinden, %16’sı ağaç ve ağaç
ürünlerinden, %6’sı de muzdan elde edilmiştir.
İhraç Ettiği Başlıca Ürünler (1 000 Dolar)
GTİP ÜRÜNLER
2009
2010
2011*
2709 Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar) 1.462.626 1.415.658 1.781.624
1801 Kakao dane ve kırıkları (ham/kavrulmuş, bütün/kırık)
543.363
610.990
572.127
4407 Uzunlamasına kesilmiş, biçilmiş ağaç; kalın >=6 mm
212.691
249.425
440.955
0803 Muz (taze/kurutulmuş)
71.351
82.138
244.361
4001 Tabii kauçuk, balata, güta-perka, guayül vb tabii sakızlar
56.906
95.589
229.097
361.616
496.837
224.302
4403 Yuvarlak ağaçlar
96.276
144.384
198.282
5201 Pamuk (kardesiz, taranmamış)
89.864
81.322
131.837
7601 İşlenmemiş alüminyum
68.494
98.186
122.899
0901 Kahve; kahve kabuk ve kapçıkları
52.546
66.847
111.640
1803 Kakao hamuru
38.634
40.174
67.799
4408 Kaplamalık ve kontrplak için yapraklar; kalın >6mm.
16.678
19.141
49.740
1804 Kakao yağı
25.958
41.197
42.515
3.074
2.637
20.381
5.383
3.583
8.923
7404 Bakır hurda ve döküntüler
401
13
7.917
8517 Telli telefon-telgraf için elektrikli cihazlar
132
169
7.203
0
0
6.975
2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar
0804 Hurma, incir, avokado ve guava armudu, mango, mangost
(taze/kurutulmuş)
2005 Diğer sebzeler (sirke/asetik asitten başka usulde hazır. Konserve)
(dondurulmamış
1404 Tarifenin başka yerinde yer almayan bitkisel ürünler
4409 Kenarına, yüzüne şekil verilmiş ağaçlar
7010 Cam damacana, şişe, kavanoz, çanak, ilaç tüpleri, kaplar
4412 Kontrplaklar, kaplama panolar, benzeri kaplama ağaçlar
2616 Kıymetli metal cevherleri ve konsantreleri
1.489
1.075
5.657
19.864
16.718
4.247
1.885
3.735
4.224
0
0
3.758
9015 Arazi ölçme, hidrografik, oşinografik, jeofizik vb. Alet ve cihazları,
telemetrel
2.792
11.038
3.577
4413 Yoğunluğu artırılmış ağaç (bloklar, levhalar, şeritler/profil halinde)
0
0
3.313
1701 Kamış/pancar şekeri ve kimyaca saf sakkaroz (katı halde)
2.818
8.033
3.237
7801 İşlenmemiş kurşun
2.368
1.697
2.547
11
45
2.517
8.405
10.400
2.398
4405 Ağaç yünü; ağaç unu
0
0
2.269
2008 Başka yerinde belirtilmeyen meyve ve yenilen diğer bitki parçaları
konserveleri
0
0
2.026
145
64
1.940
0
0
1.673
272
31
1.618
1301 Lak; tabii sakızlar, reçineler ve sakız reçineler ve yağ reçineler
1806 Çikolata ve kakao içeren diğer gıda müstahzarları
0709 Diğer sebzeler (taze/soğutulmuş)
4102 Koyun ve kuzuların ham derileri
1901 Malt hülasası; un, nişasta ve malt esaslı müstahzarlar
Kamerun Ülke Raporu
7 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
8. 1101 Buğday unu/mahlut unu
1211 Bitki ve bitki kısımları (parfümeride, eczacılıkta vs. Kullanılan)
8474 Toprak, taş, metal cevheri vb. Ayıklama, eleme vb. İçin makineler
4421 Ağaçtan diğer eşya
8431 Ağır iş makine ve cihazlarının aksamı, parçaları
0603 Buket yapmaya elverişli/kesme çiçek ve tomurcuklar
Diğer ürünler toplam
GENEL TOPLAM
37
188
1.575
1.416
355
1.519
84
2.034
1.388
441
206
1.385
12.735
30.685
1.359
1.018
761
1.356
390.408
343.078
64.686
3.552.181 3.878.433 4.386.846
Kaynak:Trade Map,*Mirror Data
İthalatında Başlıca Ürünler
Kamerun’un ithal ettiği başlıca ürünler ham petrol, pirinç, ilaç, buğday, iş ve maden makineleri ile
bunların aksamı ve parçaları, binek otomobil, kullanılmış giyim eşyası, buğday, telefon cihazları,
çimento, kamyon, otomotiv yan sanayi ürünleri ile demir-çelik ürünleridir.
İthal Ettiği Başlıca Ürünler (1 000 Dolar)
GTİP ÜRÜNLER
2009
2010
2011*
3004 Tedavide/korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış)
130.789
135.177
128.049
1001 Buğday ve mahlut
123.992
123.863
122.241
1006 Pirinç
252.408
195.991
121.458
19.919
22.660
117.244
240.026
188.681
107.370
8517 Telli telefon-telgraf için elektrikli cihazlar
0303 Balıklar (dondurulmuş)
8431 Ağır iş makine ve cihazlarının aksamı, parçaları
48.938
55.500
99.805
8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar
90.005
120.001
97.038
115.816
129.825
95.125
3.395
2.931
92.228
6309 Kullanılmış giyim eşyası ve kullanılmış diğer eşya
69.850
66.303
91.534
8429 Dozerler, greyder, skreyper, ekskavatör, küreyici, yükleyici vb.
37.150
33.979
81.112
1701 Kamış/pancar şekeri ve kimyaca saf sakkaroz (katı halde)
21.434
49.767
79.062
117.207
122.460
66.036
2818 Suni korendon alüminyum oksit ve hidroksit
54.475
58.936
54.876
4011 Kauçuktan yeni dış lastikler
40.162
43.698
49.402
1.005
1.863
45.948
3302 Sanayide hammadde olarak kullanılan koku veren maddelerin karışımları
59.537
55.582
43.670
2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar
66.912
111.080
40.313
8708 Kara taşıtları için aksam, parçaları
21.787
27.396
38.962
8701 Traktörler
18.070
44.560
38.942
0402 Süt, krema (konsantre edilmiş, tatlandırıcı madde içerenler)
29.478
35.137
36.368
8711 Motosiklet, mopetler, motorlu bisikletler, sepetler
15.334
18.811
35.394
8471 Otomatik bilgi işlem makineleri, üniteleri
25.835
21.020
33.844
1107 Malt
65.796
58.679
33.725
3808 Haşarat öldürücü, dezenfekte edici, zararlıları yok edici
37.283
39.167
32.344
1511 Palm yağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş)
36.672
25.608
31.977
8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertisörler, endüktörler
17.507
25.708
31.249
8479 Kendine özgü fonksiyonlu makine ve cihazlar
22.270
22.608
30.747
320
3.553
29.330
8703 Otomobil, steyşın vagonlar, yarış arabaları
8408 Dizel, yarı dizel motorlar (hava basıncı ile ateşlenen, pistonlu)
2523 Çimento
7606 Alüminyum sac, levha ve şeritler, kalınlık>0, 2mm
5208 Pamuk men (ağırlıkça %85 ve fazla pamuk m.kare 200gr)
-, 2013
8 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
9. 7306 Demir/çelikten diğer tüpler, borular, içi boş profiller
6.298
7.081
29.077
21.983
32.911
28.159
7.959
4.539
27.125
7308 Demir/çelikten inşaat ve aksamı
18.497
28.372
25.466
1901 Malt hülasası; un, nişasta ve malt esaslı müstahzarlar
23.280
21.905
25.389
7213 Demir/çelik filmaşin (sıcak haddelenmiş, rulo halinde)
31.240
34.542
24.838
4819 Kağıt/karton vb. esaslı kutu, kılıf, torba vb. eşya
28.079
24.180
23.753
6402 Ayakkabı; dış tabanı, yüzü kauçuk ve plastik diğer
21.725
26.054
23.327
8481 Muslukçu, borucu eşyası-basınç düşürücü, termostatik valf dahil
19.894
15.003
22.820
8905 Fener, yangın söndürme, tarak gemileri, yüzer vinçler vb.
60.178
38.887
22.382
8544 İzole edilmiş tel, kablo; diğer izole edilmiş elektrik iletkenleri; fiber optik
k
8705 Özel amaçlı motorlu taşıtlar
Diğer ürünler toplam
2.419.207 3.059.265 2.029.314
GENEL TOPLAM
4.441.712 5.133.283 4.187.043
Kaynak:Trade Map,*Mirror Data
Başlıca Ülkeler İtibarı ile Dış Ticareti
Başlıca Ülkeler İtibarı ile İhracat (1 000 Dolar)
ÜLKELER
2009
2010
2011*
İSPANYA
302.561
716.631
776.243
HOLLANDA
535.769
508.555
577.055
İTALYA
300.780
376.611
512.381
ÇAD
139.223
337.835
-
ÇİN
292.327
329.561
662.949
FRANSA
237.686
242.690
404.180
ABD
150.542
219.725
342.931
DEMOKRATİK KONGO
34.744
173.014
-
HİNDİSTAN
91.032
138.373
0
0
78.684
0
BELÇİKA
67.809
73.372
236.353
PORTEKİZ
40.296
73.069
120.126
MALEZYA
40.501
63.469
68.652
ALMANYA
25.270
63.079
282.335
GABON
62.611
57.559
0
ORTA AFRİKA CUMHURİYETİ
28.499
53.750
17.043
BİRLEŞİK KRALLIK
57.969
51.123
81.142
EKVATOR GİNESİ
40.978
36.213
-
VİETNAM
35.386
34.938
0
NİJERYA
24.536
28.275
0
TÜRKİYE
17.162
23.542
47.720
DİĞER ÜLKELER
1.026.500
198.365
257.736
GENEL TOPLAM
3.552.181
3.878.433
4.386.846
URUGUAY
Kaynak:Trade Map,*Mirror Data
Başlıca Ülkeler İtibarı ile İthalat (1 000 Dolar)
ÜLKELER
2009
2010
2011*
NİJERYA
543.132
933.725
0
FRANSA
694.048
748.073
879.263
ÇİN
442.046
543.049
874.109
Kamerun Ülke Raporu
9 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
10. ALMANYA
175.210
190.642
172.068
ABD
149.338
169.417
220.831
TAYLAND
169.992
155.237
136.416
JAPONYA
138.161
154.969
33.976
BELÇİKA
173.149
152.707
294.488
İTALYA
115.692
124.386
226.819
EKVATOR GİNESİ
127.423
123.994
-
HİNDİSTAN
112.690
121.037
0
GÜNEY AFRİKA
89.125
109.884
80.478
BREZİLYA
86.368
89.336
137.799
HOLLANDA
87.054
83.909
143.569
MORİTANYA
98.028
80.379
0
İSPANYA
84.910
74.908
89.124
BİRLEŞİK KRALLIK
61.443
73.047
80.336
G.KORE
26.184
55.088
70.050
TÜRKİYE
50.201
54.400
105.486
FİLDİŞİ SAHİLİ
50.879
47.868
27.246
966.639
1.047.228
614.986
4.441.712
5.133.283
4.187.044
DİĞER ÜLKELER
GENEL TOPLAM
Kaynak:Trade Map,*Mirror Data
Dış Ticaret Politikası ve Vergiler
Dış Ticaret Politikası
Kamerun’un dış ticaret politikası temel olarak 1994’te yürürlüğe giren Orta Afrika Ekonomik ve Para
Birliği (CEMAC) ortak dış tarifesine dayanmaktadır. CEMAC ortak dış tarifesi, genel olarak diğer
Sahra-altı Afrikası ülkelerine oranla daha yüksektir. Gıda güvenliği konusunda politika oluşturan az
sayıdaki Afrika ülkelerinden biri olan Kamerun, tarım sektörüne yüksek tarifelerle koruma
sağlamaktadır.
Hükümet 2008 yılında görülen gıda ve petrol krizinde pirinç ve buğday unu gibi gıda maddelerinde
gümrük oranlarını indirirken akaryakıta da gümrük vergisi uygulanmasını yasaklamıştır. Ayrıca,
ithalatta gümrük vergileri düşürülen veya kaldırılan ürünlerin ihraç edilmesi yasaklanmıştır. Kamerun,
petrol ihraç eden bir ülke olması dolayısıyla, petrol üretimini artırmaya yönelik techizat ve makinelerin
ithalatında da gümrük vergilerini indirmekte, bazı durumlarda da kaldırmaktadır.
AB; Afrika, Karayip ve Pasifik’te yer alan bölgesel oluşumlarla Ekonomik Ortaklık Anlaşması yapmak
istemektedir. Bu çerçevede Kamerun’un da dahil olduğu Orta Afrika (CEMAC ülkeleri) ile ekonomik
ortaklık anlaşması görüşmeleri devam etmektedir. AB; anlaşma yürürlüğe girer girmez Orta Afrika’ya
bazı kısıtlar dışında AB pazarlarına gümrüksüz ve kotasız giriş imkanı tanımakta; buna karşın, Orta
Afrika’dan 15 yıllık bir geçiş sürecinde pazarının %80’ini açmasını talep etmektedir. Orta Afrika ülkeleri
ise AB’den geçiş sürecinin 20 yıla yayılmasını istemekte, pazarlarının da en çok %60’nı açmayı teklif
etmektedir.
AB ile Orta Afrika görüşmelerinde, sadece Kamerun 15 Ocak 2009 tarihinde AB ile geçici bir anlaşma
imzalamıştır. Kamerun’un Ocak 2010’da yürürlüğe koyması beklenen geçici anlaşmanın uygulanması,
ekonomik ortaklık anlaşması müzakerelerinin bölgesel bazda başarısızlığa uğraması gerekçe
gösterilerek ertelenmiştir.
Tarifeler ve Diğer Vergiler
Kamerun bir CEMAC üyesidir. Dolayısıyla ithalatında CEMAC’ın uyguladığı ortak dış tarife oranlarını
uygulamaktadır. Ortak dış tarife oranları 4 farklı kategoride gösterilmiştir. İlaç ve gübre gibi temel
ihtiyaç maddelerine %5; makine, traktör, buğday vb. ürünlerin yer aldığı ikinci kategorideki ürünlere
%10; malt, işlenmiş kauçuk gibi aramallara %20; gıda maddeleri, kozmetik ürünleri, içkiler, elektrikli
ev aletleri gibi tüketim mallarına ise %30 gümrük vergisi uygulanmaktadır. CEMAC içi ticaret ise Ocak
1998’den beri gümrük vergisinden muaf olup, sadece KDV’ye tabidir. KDV oranı %17,25 olmasına
karşın, KDV üzerinden %10’luk bir de ek vergi kesildiğinden, uygulamada %19,25’i bulmaktadır. İhraç
edilen mallara KDV oranı sıfır olarak uygulanmaktadır. Belirli bazı zorunlu mallar KDV’den muaf
tutulmaktadır.
-, 2013
10 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
11. CEMAC’ın uyguladığı ortak gümrük tarifelerine Orta Afrika Ülkeleri Ekonomik ve Para Topluluğu
Gümrükler Ağı’nın web sitesinin (www.sydonia.cemac.int) “Le Tarif Douanier CEMAC” linkinden 8’li
ürün bazında ulaşabilirsiniz.
Ürün Standartları ile İlgili Uygulamalar
Kamerun’da standartlardan Sanayi, Maden ve Teknolojik Gelişme Bakanlığı bünyesindeki Kalite
Standartları İdaresi (Division de la Normalisation et de la Qualité) sorumludur.
Çoğu ithalatın ülkeye girişi özel standartlara uygunluk aranmaksızın kabul edilmektedir. Belirli bazı
ürünlerin ithalatında ise standartlara uygunluk zorunludur. Standartlara uygunluğu zorunlu olan
ürünler ekmeklik buğday unu, jüt çuval bezleri, sıvılaştırılmış gazların depolanmasında, taşınmasında
ve dağıtımında kullanılan taşınabilir çelik tanklar, alüminyum alaşımlı saclar, çelik kaplama saclar,
katkılı yoğurtlar ve fermantasyon sonrası ısıl işlem görmüş ürünler, kısmen suyu alınmış sütler, süt ve
krema tozu, şekerlendirilerek yoğunlaştırılmış sütler, yoğurt ve şekerlendirilmiş yoğurtlar, irmik
makarnası ve çimentodur.
Eczacılık ürünlerinin etiketlerinde son kullanım tarihi yer almalı ve kullanım talimatı ile diğer belirtiler
İngilizce ve Fransızca olarak bulunmalıdır. Gıda ürünlerinin etiketlerinde raf ömrü, perakende olarak
satılan tütün ürünlerinin üzerinde “Kamu Sağlığı Bakanlığı’nın uyarısı: sigara sağlığınız için zararlı
olabilir” mesajı veya Sağlık Bakanlığı’nın kabul edeceği benzer bir mesaj taşıyan ibare Fransızca veya
İngilizce olarak yer almak zorundadır.
Kamerun’a belirli bazı ürünlerin ithalatı yasaklanmış veya kısıtlanmıştır. Bu yasak veya kısıtlamalarda
büyük çoğunlukla hayvan, bitki ve insan sağlığı dikkate alınmıştır.
Kamerun, ithalatta sevk öncesi gözetimi zorunlu tutmaktadır. Sevk öncesi kontrol, FOB bedeli 2 milyon
CFA Frangı ve üzerindeki ithalatta uygulanmaktadır. Bu bedelin altındaki ithalat ile belirli ürünlerin
ithalatında sevk öncesi kontrol aranmamaktadır.
Türkiye ile Ticaret
Genel Durum
Türkiye ile Kamerun arasındaki ticari ilişkilere bakıldığında genel olarak iki ülke arasındaki ticaretin
düşük olduğu gözlemlenmektedir. Ülkemiz Kamerun’la yapılan ticarette 2003-2007 döneminde açık,
2008-2011 döneminde ise fazla vermeye başlamıştır. Kamerun’a ihracatımız 2007 yılından itibaren
yükselmeye başlamış ve 2009 yılında yaklaşık %55’lik artışla 50 milyon dolara ulaşmış, 2010 yılında
da bu seviyeye yakın miktarda gerçekleşmiştir. 2011 yılında ise ihracatımız bir önceki yıla göre %116
artarak 105 milyon dolara yükselirken, Kamerun’dan gerçekleştirilen ithalat ise %20 civarında artarak
47,7 milyon dolar civarında gerçekleşmiştir. Bu da iki ülke arasındaki ticaretin gelişmeye açık olduğunu
göstermektedir. 2012 yılında da Kamerun'a olan ihracatımız bir önceki yıla göre %10 artarak 116
milyon dolar olmuştur.
Türkiye-Kamerun Dış Ticaret Değerleri (1 000 Dolar)
YILLAR
İHRACAT
İTHALAT
DENGE
HACİM
2002
15.281
2003
19.615
12.242
3.039
27.523
20.659
-1.045
40.274
2004
21.076
34.557
-13.481
55.632
2005
16.897
35.495
-18.597
52.392
2006
14.815
25.833
-11.018
40.648
2007
24.385
52.437
-28.052
76.822
2008
32.535
25.117
7.419
57.652
2009
50.261
21.162
29.099
71.423
2010
48.613
39.911
8.702
88.524
2011
105.486
47.720
57.766
153.205
2012
115.660
30.172
145.833
85.488
Kaynak:TUIK
Türkiye'nin Kamerun'dan İthalatında Başlıca Ürünler (1000 Dolar)
GTİP ÜRÜNLER
2009
2011
%Değişim
(2010-2011)
4407 Uzunlamasına kesilmiş, biçilmiş ağaç; kalın >=6 mm
9.183 11.244 13.992
24
4403 Yuvarlak ağaçlar
6.269 10.206 13.956
37
5201 Pamuk (kardesiz, taranmamış)
Kamerun Ülke Raporu
0
2010
4.079
7.155
75
11 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
12. 1801 Kakao dane ve kırıkları (ham/kavrulmuş, bütün/kırık)
4.844 12.617
4413 Yoğunluğu artırılmış ağaç (bloklar, levhalar,
şeritler/profil halinde)
5.355
-58
0
350
2.906
729
4405 Ağaç yünü; ağaç unu
496
1.111
2.269
104
4001 Tabii kauçuk, balata, güta-perka, guayül vb tabii
sakızlar
280
46
1.482
3119
4408 Kaplamalık ve kontrplak için yapraklar; kalın >6mm.
0
0
435
-
7117 Taklit mücevherci eşyası
0
0
99
-
6403 Ayakkabı; yüzü deri, tabanı kauçuk, plastik, tabii,
suni vb kösele
0
0
20
-
4409 Kenarına, yüzüne şekil verilmiş ağaçlar
0
0
19
-
6402 Ayakkabı; dış tabanı, yüzü kauçuk ve plastik diğer
0
0
16
-
90
257
17
-93
21.162 39.911 47.720
20
Diğerleri
TOPLAM
Kaynak: Trade Map- ITC
İşadamlarının Pazarda Dikkat Etmesi Gereken Hususlar
Pasaport ve Vize İşlemleri
Mart 2010’da Türkiye ile Kamerun arasında resmi pasaportlara karşılıklı vize muafiyeti getiren anlaşma
imzalanmıştır. Kamerun’un umumi pasaportlara uyguladığı vize ise devam etmektedir.
Umumi pasaport vizeleri iletişim bilgileri aşağıda verilen Kamerun’un İstanbul’daki Fahri
Konsolosluğu’ndan temin edilebilmektedir.
Kamerun Cumhuriyeti İstanbul Fahri Konsolosluğu
Üniversite Mah. Bağlariçi Cad. No:29
Avcılar İSTANBUL
Tel: 0212 676 01 28
Faks: 0212 676 01 06
osmanmerzeci@nisfud.com, osmanmerzeci@gmail.com
Resmi Tatiller ve Çalışma Saatleri
Yılbaşı : 1 Ocak
Gençlik Günü : 11 Şubat
İşçi Bayramı : 1 Mayıs
Bağımsızlık Günü : 20 Mayıs
Hz. Meryem’in Göğe Yükselmesi Yortusu: 15 Ağustos
Noel : 25 Aralık
Ayrıca tüm Müslüman (Hicri takvime göre Ramazan ve Kurban Bayramları) ve Katolik Bayramları da
tatil olarak kabul edilmektedir.
Resmi Daireler: Pazartesi-Cuma günleri saat 07.30-15.30; Bankalar: Pazartesi-Cuma günleri saat
08.00-17.0; İşyerleri: Pazartesi-Cuma günleri saat 07.30-17.00
Yerel Saat
Greenwich saatinden bir saat ileridir.
Telefon Kodları
Kamerun’un ülke telefon kodu “237”dir. Türkiye’den Kamerun “00+237+bölge/şehir kodu+telefon
numarası” çevrilerek aranmaktadır. Douala’nın bölge/şehir kodu 33; Yaounde’nin ki 22’dir. MTN
Cameroon ve Orange Cameroon, Kamerun’da faaliyet gösteren mobil telefon operatörleridir.
Önemli telefonlar:
İtfaiye: 118
Polis: 117
Acil Tıbbi Servis: 119
-, 2013
12 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
13. Tarım ve Gıda Ürünleri İhraç Potansiyelimiz
Kamerun Ülke Raporu
13 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
14. Sektör
GTİP
Potansiyel Ürün
Ülkenin
Ülkenin Türkiye'nin Türkiye'nin
Türkiye'nin
Ülkenin
Türkiye'nin Türkiye'nin
Ülke
Türkiye'ye
Toplam
Ülkeye
Toplam
Dünya
Ülkeye
Toplam
Ülkeye
Ülkeye
İthalatında
ve Rakip
İthalatı
İhracatı
İhracatı
İthalatında İhracatındaki İthalatındaki
İhracatı
İhracatı
İlk 5 Ülke ve
Ülkelere
2011
2011
2011
Ülkenin
Değişim
Değişim
2011 Aylık 2012 Aylık Pazar Payları Uyguladığı
(milyon
(milyon
(milyon
Payı 2011
2010-2011
2010-2011
Veriler*
Veriler*
(%)
Gümrük
dolar)
dolar)
dolar)
(%)
(%)
Oranları
Fransa
%48,7
Türkiye
Bisküvi
1905
Bisküvi
6,3
1,7
622
0
33
5
1,317
0,536 %26,5 Çin
30
%6,1
Polonya
%5,5
İspanya %3,9
Hollanda
%30,6
Endonezya
%28,6
Bitkisel yağlar
1517
Margarin
6,7
0,146
181
0,1
8
-31
0,146
0,031 Belçika
28,1
%13,9
İspanya
%8,5
Malezya %8,4
Türkiye %82
İtalya
%10,3 Mısır
Makarna
1902
Makarna
10,2
8,4
285
0,1
233
186
6,063
7,014 %2,5 Fransa 30
%2,4
Endonezya
%2
Fransa
%31,8
Hollanda
Maya
2102
Maya
6,1
1,7
180
0,3
-21
13
1,148
2,369 %21 F.Sahili 10
%12,2 Çin
%7,5
Meksika %6,2
Çin %77,6
İtalya %22,1
Domates salçası
2002
Domates salçası
9,6
0
125
0,2
0
38
0
0 İspanya
30
%0,2 Fransa
%0,2
Kaynak : Tablonun hazırlanmasında Türkiye'ye ilişkin rakamlarda TUİK, diğer ülkelere ilişkin istatistik rakamlarında UN-ITC TradeMap, gümrük vergisi konusunda AB ülkeleri için TARIC diğer ülkeler için kendi
gümrük idarelerinin verileri kullanılmıştır.
* Veriler 9 aylıktır.
-, 2013
14 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir ortamda dağıtımı yasaktır.
15. Bisküvi
Kamerun’da 2009 yılı bisküvi satışları %3 artışla 4 milyar CFA Frangı’na ulaşmıştır. Değer bazındaki bu
artış beklentilerin altında kalmıştır. Bunun en önemli nedeni ucuz Uzakdoğu ürünlerinin pazarda
yarattığı rekabet olarak görülmektedir. Bisküvi pazarının orta vadedeki pazar hacminin 5 milyar CFA
Frangı’na ulaşacağı tahmin edilmektedir.
2009 yılı birim fiyatlarında ciddi bir artış görülmüştür. Kamerun’daki bisküvi perakende fiyatlarının
artmasında 2008 yılında tahıl fiyatlarının dünya çapında yükselmesinin büyük etkisi olmuştur. Fiyat
artışları, hükümetin gıda ürünlerinde fiyat kontrolü uygulamasına rağmen gerçekleşmiştir.
Tatlı bisküviler pazarda en hızlı büyüyen ve yaygın olan ürün grubunu oluşturmaktadır. Toplam
tüketimin yaklaşık %90’ı tatlı bisküvilerden oluşmaktadır. Tuzlu ve çeşnili kraker ve bisküvilerin payı
ise %10 civarında bulunmaktadır.
Son yıllarda pazarda ithal markaların sayısı hızla artış göstermiştir. İthal markaların çeşitlenmesi
satışların artmasında da etkili olmuştur. Pazarın üst dilimine hitap eden markaların fiyatları standart
ürünlerin oldukça üzerinde bulunmasına karşın küçük promosyonlar sayesinde satışlar canlı
tutulabilmektedir. Yerel markalar ise ancak son yıllarda pazara girmeye başlamışlardır.
Pazarda uluslararası firma olan Tiffany Foods Ltd. %25’lik pazar payıyla lider konumda bulunmaktadır.
Firmanın başarısında pazara ilk giren firma olması büyük rol oynamıştır. Uzun yıllardır pazarda yer
alması tüketici tercih ve eğilimlerini anlamada ve ona göre pazarlama faaliyetleri geliştirmesine olanak
sağlamıştır. Al Sallan Food Industry Co, Danone Groupe ve Belle France firmalarının pazar payları
%10-11 civarında bulunmaktadır. Pazarda yer alan diğer önemli firmalar Forrelli, Bien VU, Cadbury Plc,
Strategic Food International Co LLC, United Food Industries Corp Ltd ve Cadbury Schweppes Plc’dir.
Kamerun’da bisküvi pazarı büyük ölçüde ithalata dayanmaktadır. Fransa ve Hindistan pazardaki en
önemli tedarikçilerdir. Türk ürünleri de pazarda yer almaktadır. Firmalarımızın pazarı daha iyi
tanımaları halinde pazar paylarını artırmaları mümkündür.
Bitkisel Yağlar
Palm bitkisi tarımı, uzun yıllardır devam eden ulusal ve uluslararası destekler sayesinde büyük bir
gelişme göstermiştir. Dolayısıyla Kamerun’da en yaygın olarak bilinen ve tüketilen bitkisel yağ palm
yağıdır. Bu nedenle margarin tüketimi palm yağının gölgesinde kalmış ve ikinci sırada yer almıştır.
Kamerun’un yıllık 10 milyon dolar civarında margarin ithalatı bulunmaktadır. Pazarda Hollanda ve
Belçika baskın durumdadır. Son yıllarda Tunus ciddi bir ihracat artışı yakalamıştır. Türk firmalarının
pazarı yakından takip etmeleri halinde pazara girme şansları bulunmaktadır.
Makarna
Kamerun’da tüketicilerin çoğu makarnayı pirincin muadili olarak tüketmektedir. Özellikle pirinç
fiyatlarında artış olduğunda makarna tüketimi de artmaktadır. Diğer taraftan makarna, Kamerun
mutfağında daha sık yer almaya ve her tüketici grubundan ilgi görmeye başlamıştır. Makarna tüketimi
kafelerde ve küçük restoranlarda da artmaya başlamıştır.
Kamerun makarna pazarında en tanınmış ve perakende satışlarda %24’le en büyük pazar payına sahip
firma Panzani Cameroun SA’dır. Pazara ilk giren firma olma avantajını iyi kullanarak en büyük üretici
haline gelmiştir. Yıllık 30 bin tonluk üretimle pazardaki talebin yaklaşık üçte birlik kısmını tek başına
karşılamaktadır.
Yerli üretimin pazardaki talebi karşılamakta yetersiz kalması, uluslararası firmaların Kamerun makarna
pazarına girmesine olanak sağlamıştır. Pazarda biri Türk olan altı bilindik marka bulunmaktadır.
Dolayısıyla kısa vadede yeni markaların pazarda yer edinmesi kolay görünmemektedir. Buna karşın
pazarın büyümeye eğilimli olması orta ve uzun vadede yeni markaların pazarda tutunmasına olanak
sağlayabilir.
Maya
Kamerun’un maya pazarına Meksika ve Türkiye hakim durumdadır. Çin ve İtalya da pazardan pay
kapmak için mücadele vermektedir. Türk firmaları pazardaki rakiplerini iyi takip ederek konumlarını
daha da güçlendirebilir ve Meksika’dan pazar payı kapabilirler.
Domates Salçası
Kamerun domates salçasında tamamen ithalata bağımlıdır. 2008 yılında 12 milyon dolar tutarındaki
ithalatının tamamına yakınını dünyanın en önemli domates ve salça üreticilerinden olan İtalya ve
Çin’den gerçekleştirmiştir. Özellikle Çin salça üretimindeki rekabetçi fiyatları ile dünya pazarlarında
önemli bir güç haline gelmiştir. Buna rağmen dünyadaki büyük salça üreticilerinden biri olan
Türkiye’nin de Kamerun salça pazarında şansı bulunmaktadır.
-, 2013
16 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
16. Sanayi Ürünleri ve Hizmetler İhraç Potansiyelimiz
Kamerun Ülke Raporu
17 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
17. Sektör
GTİP
Potansiyel Ürün
Demir çelik inşaat
malzemeleri
Demir alaşımsız
7216 çelikten profil
Demir çelik inşaat
malzemeleri
Ülkenin
Ülkenin Türkiye'nin Türkiye'nin
Türkiye'nin
Ülkenin
Türkiye'nin Türkiye'nin
Ülke
Türkiye'ye
Toplam
Ülkeye
Toplam
Dünya
Ülkeye
Toplam
Ülkeye
Ülkeye
İthalatında ve Rakip
İthalatı
İhracatı
İhracatı
İthalatında İhracatındaki İthalatındaki
İhracatı
İhracatı
İlk 5 Ülke
Ülkelere
2011
2011
2011
Ülkenin
Değişim
Değişim
2011 Aylık 2012 Aylık
ve Pazar
Uyguladığı
(milyon
(milyon
(milyon
Payı 2011
2010-2011
2010-2011
Veriler*
Veriler*
Payları (%) Gümrük
dolar)
dolar)
dolar)
(%)
(%)
Oranları
13
7,9
1.291
0,1
69
8
4,560
8,326
Demir/Çelik Kapı,
Pencere, Köprü,
7308 Kule ve Diğer
İnşaat Aksamı
25,4
0,137
1.102
0,1
-91
-32
0,123
0,356
Pompa ve kompresörler
Sıvılar için
8413 pompalar, sıvı
elevatörleri
13,9
0,068
365
0
750
-4
0,013
0,039
İş ve Maden Makineleri
Dozerler,
Greyderler,
8429 Skreyper,
Ekskavatör,
Küreyici,
Yükleyici vb.
81,1
0,003
102
0,2
-95
97
0,003
0,319
Elektrikli makineler ve
kablolar
8502 Elektrik Enerjisi
Üreten Makineler
18,9
0,141
235
0,1
281
11
0,080
0
Türkiye
%60,9
Portekiz
%8,9
İspanya
%8,5 Çin
%7,7
Belçika
%6,7
Çin %37,7
Fransa
%14,4
Türkiye
%11,1
İtalya
%9,5
Belçika
%5,6
Fransa
%35,1 Çin
%15,7
Birleşik
Krallık
%11 ABD
%5,7
Belçika
%5,6
Çin %51,3
Fransa
%9,3
Brezilya
%7,2 ABD
%7
Almanya
%4,3
Fransa
%49,8 Çin
%22,7
İtalya
%7,8
Belçika
%7 Hong
-, 2013
10
%10-%20
10
10
10
18 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir ortamda dağıtımı yasaktır.
18. Elektrikli makineler ve
kablolar
Elektrik
8504 transformatörleri,
statik konvertörler
Elektrikli makineler ve
kablolar
Elektrik
8507 akümülatörleri
Elektrikli makineler ve
kablolar
31,2
4,7
730
0
470000
81
4,700
0,029
8,2
0,613
228
0
-30
17
0,490
0,732
Gerilimi 1000
8536 voltu geçmeyen
elektrik devresi
teçhizatı
15,5
0,049
507
0
-28
-16
0,049
0,050
Elektrikli makineler ve
kablolar
8544 Kablo ve teller
28,1
4,3
2.314
0
59
-4
3,467
2,755
Otomotiv Ana ve Yan
Sanayi
8701 Traktörler
38,9
0,022
370
0,1
0
-20
Otomotiv ana ve yan
sanayi
8703 Binek Otomobiller
95,1
0,192
6.486
0
-14
45
Kong %4,4
Çin %26,2
Fransa
%20,4
Belçika
%17,2
Türkiye
%15 G.
Afrika %8
Fransa
%34,6 Çin
%25,8
Almanya
%11,2
Türkiye
%7,4
G.Kore
%5,4
Fransa
%63,3
İspanya
%18,7 Çin
%7,5 ABD
%2,4
Almanya
%1,9
Fransa
%35 Çin
%24,5
Türkiye
%15,2
Belçika
%12,8
Hollanda
%4,2
Belçika
%37,6
Almanya
%20,3
Fransa
%16,3 Çin
%12,8
Hollanda
%2,5
Belçika
%33,1
Almanya
%15,3
ABD
%10,9
Kamerun Ülke Raporu
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir ortamda dağıtımı yasaktır.
10
%10-%30
20
%10-%20
10
30
19 / 23
19. sanayi
Otomotiv ana ve yan
sanayi
8704 Kamyonlar
Otomotiv ana ve yan
sanayi
Kara taşıtları
8708 aksam ve
parçaları
İlaç sanayi
3004 İlaçlar
İnşaat malzemeleri
Temizlik maddeleri
97
0
3.964
0,1
0
20
38,9
0,420
3.371
0
-14
23
128
0
500
0
0
7
0
2523 Çimento
66
14,1
914
0,6
165
37
7,931
3401 Sabunlar
6,7
1,3
402
0,1
6
10
0,970
Birleşik
Krallık
%8,9
Japonya
%6,3
Almanya
%33,2
Belçika
%23,5 Çin
%16,6
Tayland
%11,2
Hollanda
%3,7
Fransa
%42,6 Çin
%14,6
İtalya
%10,6
ABD %10
Almanya
%8,2
Fransa
%84,2 Çin
%6,6
Hollanda
0 %3,1
Almanya
%2,1
İsviçre
%1,1
Çin %49,8
Türkiye
%21,4
13,192 İspanya
%13,4
Yunanistan
%6,9 Mısır
%3,3
Endonezya
%32,8
Türkiye
%19,3
0,620 Fransa
%14,1
İspanya
%12
Malezya
%8,2
Fransa
-, 2013
%10-%20
20
5
%10-%20
30
20 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir ortamda dağıtımı yasaktır.
20. Fransa
%26,3
Türkiye
Ambalaj malzemeleri
3923 Plastik Ambalaj
20,4
3,7
651
0
249
29
1,869
2,718 %18 Çin
10
%15,2
İspanya
%8 F.
Sahili %6,9
Çin %59,4
Japonya
%10,6
Otomotiv ana ve yan
4011 Kauçuktan Dış
49,4
0,259
1.374
0,1
-17
49
0,138
0,495 Hollanda
%10-%30
sanayi
Lastikler
%10,5
Fransa
%4,4 Mısır
%2,6
Ukrayna
%59
Demir/Çelik
Türkiye
Demir Çelik
7213 Filmaşin (Sıcak
24,8
9,4
851
0,2
153
20
6,680
6,870 %37,8 Çin %5-%20
Haddelenmiş,
%3
Rulo Halinde)
Birleşik
Krallık
%0,2
Türkiye
%64,2 Çin
Demir/Çelik
%19,3
Çubuklar (Sıcak
Fransa
Haddeli,
Demir Çelik
7214 Dövülmüş,
15,9
10,2
4.751
0,1
307
18
4,828
11,206 %5,7
%10-%20
Portekiz
Burulmuş,
%4,7
Çekilmiş)
Birleşik
Krallık %2
Kaynak : Tablonun hazırlanmasında Türkiye'ye ilişkin rakamlarda TUİK, diğer ülkelere ilişkin istatistik rakamlarında UN-ITC TradeMap, gümrük vergisi konusunda AB ülkeleri için TARIC diğer ülkeler için kendi
gümrük idarelerinin verileri kullanılmıştır.
* Veriler 9 aylıktır.
Kamerun Ülke Raporu
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir ortamda dağıtımı yasaktır.
21 / 23
21. Ambalaj Malzemeleri
Plastik amabalaj malzemeleri Kamerun’un plastik ve plastikten eşya ithalatında en önemli yeri
tutmaktadır. Pazarda Fransa ve Çin baskın durumdadır. Türkiye’nin de Kamerun’a plastik ambalaj
ihracatı artmaktadır. Firmalarımızın pazardaki etkinliklerini artırmaları halinde özellikle Fransa’dan pay
kapmaları mümkündür.
Demir Çelik
Kamerun’un demir çelik filmaşin ve çubuk ithalatı hızla yükselmektedir. 2008 yılı demir çelik filmaşin
ithalatı %65 oranında artarak 29 milyon dolara, demir çelik çubuk ithalatı da %49 oranında artarak 23
milyon dolara yükselmiştir.
Kamerun’un demir çelik filmaşin ve çubuk ithalatındaki en büyük tedarikçi Ukrayna’dır. Ukrayna’yı
Brezilya, Belçika ve Türkiye takip etmektedir.
Elektrikli Makineler ve Kablolar
Kamerun başta kablo ve teller olmak üzere elektrik tesisatında kullanılan ürünlerde dışa bağımlı
durumdadır. Dolayısıyla sektör önemli bir potansiyel taşımaktadır. Ayrıca ülkede yaşanan elektrik
sıkıntısı jeneratör kullanımını zorunlu kılmaktadır. Elektrik sıkıntısı devam ettiği sürece jeneratörlere
olan talebin artmaya devam edeceği söylenebilir.
Bu ürünlerde en büyük tedarikçiler Fransa ve Çin’dir. Türkiye kablo ve tellerde üç büyük tedarikçiden
biri durumundadır. Türk firmaları, pazarda daha etkin olmaları halinde kablo ve tellerde gösterdikleri
başarıyı diğer elektrik tesisat ürünlerinde de gösterebilecek güçte ve yeterliliktedir.
İlaç Sanayi
Kamerun’da sadece bazı solüsyonların ve tablet haldeki ağrı kesicilerin üretimi bulunmaktadır. Sektör
tamamıyla ithalata bağımlıdır. İlaç sektörünün 100 milyon dolarlık bir hacme ulaştığı tahmin
edilmektedir. Sektörde Fransız firmalarının hakimiyeti söz konusudur. Son yıllarda Hindistan firmaları
da pazarda etkin olmaya başlamıştır. Türk firmalarının en büyük eksiği pazar hakkında yeterli bilgiye
sahip olmamalarıdır. Pazarda yapacakları araştırmalar firmalarımıza önemli fırsatlar sunabilir.
İnşaat Malzemeleri
İnşaat sektörü esas olarak ulaşım altyapısı, tarım, sağlık ve eğitim alanlarına yapılan kamu
yatırımlarına paralel olarak büyümektedir. Ülkenin petrol gelirlerinin gerilemesi kamu altyapı
yatırımlarında kaynak sıkıntısına yol açmaktadır.
Önemli projelerden sayılan iki tane derin deniz limanının inşaasına ilişkin fizibilite çalışmaları devam
etmektedir. Bunlardan Kribi’dekinin inşaasına 2010 yılı içerisinde başlanması beklenmektedir. Aynı
şekilde Lom Pancar hidroelektrik barajının inşaatına 2010 yılı içerisinde başlanması beklenmektedir.
Önemli projelerden biri de Kribi doğal gaz enerji santralinin inşaasıdır. 216 MW’lık santralin inşaasına
19 Mart 2010 tarihinde başlanmış olup iki yıl içerisinde tamamlanması planlanmaktadır.
İnşaat faaliyetlerinin artması ile oluşan çimento talebi, ülkedeki tek çimento fabrikası olan Cimencam’ın
kapasitesini aşmış durumdadır. Bu nedenle önemli miktarda çimento ithalatı devam etmektedir.
Kamerun’un inşaat malzemeleri ithalatında demir-çelik ve demir-çelik ürünleri önemli bir yer
tutmaktadır. Kamerun’un her türlü altyapı yatırımına ihtiyacı bulunduğundan inşaat sektörünün canlı
kalmaya devam edeceği, bu nedenle de başta demir-çelik ve çimento olmak üzere tüm inşaat
malzemeleri talebinin artacağı beklenmektedir.
İş ve Maden Makineleri
Kamerun’da çeşitli liman, baraj ve yol yapımı gibi büyük altyapı yatırımlarından bir kısmı proje
aşamasında, bir kısmının ise inşaası devam etmektedir. Ayrıca Kamerun’un her alanda büyük altyapı
yatırımlarına ihtiyacı bulunduğundan, yeni projelerin devreye girmesi kaçınılmaz görünmektedir.
Kamerun maden kaynakları bakımından çok zengin bir ülkedir. 2001 yılında yabancı yatırımlara
kolaylık sağlayan maden yasasının kabul edilmesiyle, boksit, kobalt, demir filizi, altın, petrol ve doğal
gaz alanlarında uluslararası madencilik firmalarının arama, işletme ve üretim faaliyetleri hızla artmaya
başlamıştır.
Tüm bu gelişmeler Kamerun’un iş ve maden makinelerine olan talebini artırmaktadır. Hali hazırda
Kamerun’un bu alandaki en önemli tedarikçileri Belçika, Çin, Fransa, ABD ve Hollanda’dır.
Otomotiv Ana ve Yan Sanayi
-, 2013
22 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.
22. Kamerun’da ve genel olarak Sahra-altı ülkelerinde hem ülke içi, hem de bölge ülkeleri arasında ulaşım
altyapısının bulunmaması veya son derece bozuk olması, ülkenin ve bölgenin hem kendi içinde hem de
dünya ile ulaşımına geçit vermezken, ticaretin de gelişmesine en büyük engellerden birini
oluşturmaktadır. Dolayısıyla bu durum zincirleme olarak taşımacılık sektörünün, otomotiv pazarının da
gelişimine engel olmaktadır.
Kamerun binek otomobilleri pazarında büyük oranda Avrupa ve ABD’den gelen ikinci el otomobiller
görülmektedir. Son yıllarda Çin, Kamerun otomotiv pazarına ilgi göstermekte ve bölge pazarlarına
Kamerun üzerinden girmek istemektedir. Kamerunlu Cameroon Tiger Motors üç Çinli otomobil markası
ile franchising anlaşması yapmıştır. Bunun dışında Çin’in Douala’da 500 milyon dolarlık ortak yatırımla
bir otobüs fabrikası kurma projesi gündemdedir.
Kamerun’un uzun yıllardır sürdürdüğü tarımsal ürünlerde kendine yeten ülke olma hedefi, tarım
sektörüne gösterilen ilgi ve desteğin bu hedeflerle uyuşmaması sonucu bir türlü
gerçekleştirilememektedir. Oysa Kamerun tarımsal üretime çok uygun bir ülke konumundadır. Üretim
maliyetlerinin çok yüksek olması ve teknoloji kullanımının son derece yetersiz olması üretimde
verimsizliğe ve ürünlerin ticarileştirilememesine yol açmaktadır. Tarımda makineleşme ve traktör
kullanımı sadece çok büyük üretim faaliyetlerinde kullanılabilmektedir. Bu durum, genel olarak tarım
makineleri ve traktör pazarının zayıf kalmasına yol açmaktadır.
Pompa ve Kompresörler
Kamerun’un pompa ve kompresör ithalatı 14 milyon dolar civarında bulunmaktadır. Pazarda Fransa
başta olmak üzere AB ülkeleri hakim durumdadır. Çin ise Pazar payını artırmaya çalışmaktadır.
Firmalarımız pazar olanaklarını araştırmaları halinde çeşitli fırsatlar yakalayabilirler.
Temizlik Maddeleri
Kamerun’un sabundaki pazar hacmi oldukça küçüktür. İthalatın düşük kalmasında, Kamerun’da palm
yağından sabun üretimi yapan yeterli büyüklükte bir sanayinin bulunması etkili olmaktadır. İthal
sabunlar daha çok orta ve üst gelirli kesim tarafından kullanılmaktadır.
Kamerun - Düzenlenen Önemli Fuarlar
Kamerun Ülke Raporu
23 / 23
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.