Kongo ulke raporu_2013

KONGO
ÜLKE RAPORU

Hazırlayan : Ümit SEVİM

Ankara - February, 2013

KONGO
Temel Sosyal ve Ekonomik Göstergeler
Temel Sosyal Göstergeler
Resmi Adı

Kongo Cumhuriyeti

Devlet Şekli

Üniter Cumhuriyet (Başkanlık Sistemi)

Nüfus

4,2 milyon (2012 EIU tahmini)

Dil

Fransızca (Resmi), Lingala, Kongo, diğer Bantu dilleri

Din

Katolik (%50,5), Protestan (%40,2), Müslüman (%1,3), yerel dinler (%8)

Başkent

Brazzaville (1.557.533 kişi)

Yüzölçümü

342 bin km2

Başlıca Şehirleri

Pointe-Noire (822.850), Dolisie (86.433), Nkayi (76.491)

Etnik Yapı

Kongo (%48), Sangha (%20), M’Bochi (%12), Teke (%17), diğer (%3)

Kaynak: The Economist Intelligence Unit, Country Report, Congo (Brazzaville), April 2012

Temel Ekonomik Göstergeler
2008 a
GSYİH (milyon dolar)
Reel büyüme (%)
Kişi başı GSYİH (dolar, cari fiyatlarla)
Tüketici enflasyonu (ortalama, %)

2009 a

2010 b

2011 b

2012 b

10,4
5,6

8,8

9,8

12,7

11,5

7,5

8,8a

4,5

3,7

2.737

2.264

2.450

3.098

2.738

7,3

5,3

5,0a

1,3 a

2,2

4,1 a

4,2

3,8

3,9

4,0 a

447,81

472,19

495,28a

471,87a

514,12

İhracat (fob-milyon dolar)

6.504

6.404 b

9.621

12.378

12.317

İthalat (fob- milyon dolar)

2.481

2.457 b

3.186

4.917

4.727

-1.316

-819 b

606

1.850

1.267

Nüfus (milyon)
Döviz kuru (CFAfr: 1 $, ortalama)

Cari işlemler dengesi (milyon dolar)
a Gerçekleşen. b Economist Intelligence Unit tahmini

Kaynak: The Economist Intelligence Unit, Country Report, Congo (Brazzaville), October 2012

Üyesi Olduğu Uluslararası Kuruluşlar
Afrika Karayip ve Pasifik Ülkeleri Topluluğu (ACP), Afrika Kalkınma Bankası (AfD), Afrika Birliği (AU),
Orta Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu (CEMAC), Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Frank Bölgesi (FZ),
G-77, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), Uluslar arası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), Dünya
Bankası (IRDB-World Bank), Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Örgütleri Federasyonu ( IFRCS),
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) , Uluslararası Para Fonu (IMF), Uluslar arası Denizcilik Örgütü (IMO),
Uluslararası Uydu Örgütü (IMSO), Uluslar arası Polis Örgütü (Interpol), Uluslar arası Olimpiyat Komitesi
(IOC), Uluslar arası Göç Örgütü (IOM), Uluslararası Parlamentolararası Birlik (IPU), Uluslar arası
Standardizasyon Örgütü (ISO), Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü (ITSO), Uluslararası
Telekomünikasyon Birliği (ITU), Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW), Birleşmiş Milletler,
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür
Örgütü (UNESCO), Dünya Ticaret Örgütü (WTO), Uluslar arası Posta Birliği (UPU), BM Endüstriyel
Kalkınma Örgütü (UNIDO), Dünya Gümrük Örgütü (WCO), Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Dünya Fikir
Hakları Örgütü (WIPO), Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), Dünya Sendikalar Federasyonu (WFTU), BM
Eğitim ve Araştırma Enstitüsü (UNITAR), Fransızca Konuşan Ülkeler Örgütü (OIF)

Genel Bilgiler
Coğrafi Konum

-, 2013

2 / 19

Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.

Ülke orta Afrika’nın batısında yer almaktadır. Batıda Gabon ile komşudur. Güney batısı Atlas
Okyanusu’na kıyıdır. Kuzeyde Kamerun ve Orta Afrika Cumhuriyeti bulunmaktadır. Doğuda ve güneyde
Kongo Demokratik Cumhuriyeti yer almaktadır. Ülkenin yine güneyde Angola’ya bağlı olan, ancak
Angola ile kara sınırı bulunmayan Cabinda bölgesi ile sınırları bulunmaktadır.
Ülke, ekvator kuşağında yer aldığından nemli ve sıcaktır. Ortalama gündüz sıcaklığı 24 derece iken
gece sıcaklıkları 16-21 derece arasında değişmektedir. Haziran-Ağustos dönemi kurak sezondur. Diğer
dönemler yağışlıdır. En çok yağış Kasım ve Aralık aylarında görülmektedir.

Siyasi ve İdari Yapı
Ülkenin siyasi yapısı, eski sömürgeci ülke olan Fransa’nın sisteminden etkilenmiştir. Buna göre,
cumhurbaşkanı ve bakanlar kurulu hükümeti oluşturur. Cumhurbaşkanı, yarı-başkanlık sistemine özgü
olarak kuvvetli yetkilerle donanmıştır. 2002 seçimlerinden sonra başbakanlık makamı kaldırılmış, 2005
yılı başında yeniden kurulmuştur. 2009 yılında yapılan seçimlerden sonra ise tekrar kaldırılmıştır.
Cumhurbaşkanı, hükümetin lideri ve silahlı kuvvetlerin başkomutanıdır. Yedi yıllığına seçilmektedir.
Görev süresi bir kez yenilenebilmektedir. Anayasa uyarınca, cumhurbaşkanı seçilebilmek için
seçimlerde mutlak çoğunluk sağlamak gerekmektedir. Mutlak çoğunluk birinci turda elde edilemezse ilk
turda en çok oy alan iki adayın katıldığı ikinci tur seçimler düzenlenmektedir. Cumhurbaşkanı tüm
yürütme yetkilerini elinde toplamıştır. Bakanlar kurulunu atama ve bakanları görevden alma, sivil ve
askeri üst düzey görevlileri atama ve yasa taslaklarını referanduma sunma yetkileri simgesel değildir.
Cumhurbaşkanının yokluğunda yerine senato başkanı vekalet eder.
2002’den beri yürürlükte olan Kongo Cumhuriyeti Anayasasına göre parlamento 137 üyeli millet meclisi
ve 66 üyeli senatodan oluşmaktadır. Parlamentonun hükümeti düşürme yetkisi yoktur. Millet meclisi ve
senato üyeleri doğrudan seçimlerle beş yıllığına seçilmektedir. Son meclis ve senato seçimleri Temmuz
2012’de gerçekleştirilmiştir. Başkanlık için önümüzdeki seçim Haziran 2016 tarihindedir.
Yargı sistemi Fransa’dan örnek alınmıştır. Yüksek yargı organları, yüce divan, anayasa mahkemesi,
sayıştay ve temyiz mahkemesinden oluşmaktadır. Dokuz üyeli anayasa mahkemesi, yasaların ve uluslar
arası anlaşmaların anayasaya uygunluğunu, seçimlerin ve halkoylamalarının usule uygun
gerçekleştirilmesini denetler. Cumhurbaşkanı, yargıçlar kuruluna başkanlık eder ve kurulun önerisiyle
yüksek yargı organlarının üyelerini atar.
Kongo Cumhuriyeti, 10 idare bölgesinden oluşmaktadır. Her bölge kendi içinde alt bölgelere
bölünmüştür. Başkent Brazzaville, idari yapı içinde ayrı bir alt bölge olarak kabul edilmektedir. Her
bölgenin merkez kentleri vardır.

Nüfus ve İşgücü Yapısı
Yaklaşık 4 milyonluk ve oldukça genç bir nüfusa sahiptir. Kadın-erkek oranı birbirine çok yakındır.
Nüfusun %38,5’i 15 yaşın altındadır. 15 yaş ve üzeri ile 45 yaş altındakilerin toplam nüfusa oranı
%47,9 civarındadır. Nüfusun yarıdan fazlası başkent Brazzaville ve Pointe-Noire’de yaşamaktadır.
Ekonomik faaliyetlerdeki çeşitliliğin çok sınırlı olması, düşük nüfusa rağmen işsizliğin yayılmasına yol
açmaktadır. İşsizlikten en çok gençler etkilenmektedir. Gençler arasındaki işsizlik %50 civarında
bulunmaktadır. Kırsal bölgelerde tarımsal faaliyetlerde iş bulma umudu olmayan gençlerin, başta kamu
hizmetlerinde ve kamu işletmelerinde iş bulma umuduyla kentlere göç etmesi gençler arasındaki
işsizliği artırmaktadır. İşsizlikten eğitimli gençler de büyük ölçüde etkilenmektedir. Daha iyi yaşam
beklentilerine karşın, almış oldukları eğitimin iş dünyasının beklentileri ile neredeyse hiçbir uyum
göstermemesi eğitimli gençlerin de işsizlikle yüzyüze kalmalarına yol açmaktadır.
Büyüme ve istihdam üzerine yapılan yeni bir çalışma ile kayıtlı istihdamın 130 bin civarında olduğu,
bunun da 80 bininin kamuda yer aldığı belirlenmiştir. Ormancılık sektörü 11 bin resmi istihdamla en
çok istihdam yaratan özel sektör olmuştur.

Genel Ekonomik Durum
Ekonomik Yapı
Kongo Cumhuriyeti, yaklaşık 4 milyon nüfuslu, halkının %70’e yakınının kırsal bölgelerde yaşadığı,
düşük-orta gelir sınıfında yer alan bir Orta Afrika ülkesidir. 1990’larda başlayan iç karışıklıklar
neticesinde 2007’ye kadar süren çeşitli iç savaşlar yaşamıştır. 2009’da yapılan başkanlık seçimleri ile
istikrar sağlanmıştır. Ekonomide ise 2010’da %8,8, 2011’de %5,1’lik büyüme oranları yakalanmıştır.
Büyümede, artan petrol üretimi ve yüksek seyreden petrol fiyatlarının önemli bir etkisi olmuştur.
IMF’nin Kongo’ya yönelik 2011 yılı tahmini verilerine göre, petrol gelirleri GSYİH’nın %69,2’sini, bütçe
gelirlerinin %78,9’unu, ihracatın da %91,7’sini oluşturmaktadır.
İç savaş döneminde petrolün ekonomideki ağırlığı daha da artış göstermiştir. Savaş sırasında diğer iş
alanları büyük ölçüde tahribata uğrarken petrol sektörü doğrudan hedef alınmamıştır.
Yüksek düzeyde bulunan dış borçlar, “Ağır Borçlu Yoksul Ülkeler İnisiyatifi” kapsamında IMF ile
borçların hafifletilmesine yönelik olarak Ocak 2010’da uygulamaya konan program ile düşürülmeye
çalışılmaktadır. 2008’de %89 olan dış borçların GSYİH’ya oranı 2011’de %30,3’e kadar indirilmiştir.
Kongo Ülke Raporu

3 / 19


Son yıllarda sağlanan yüksek oranlı büyümeyi geri kalmış fiziki altyapı frenlemektedir. Son on yıllık
dönemde altyapı yatırımlarının büyümeye katkısı yarım puan düzeyinde kalırken komşu ülkelerden
Nijerya’da 0,87, Demokratik Kongo’da 0,91, Orta Afrika Cumhuriyeti’nde 0,89 puan düzeyinde
gerçekleşmiştir. Altyapı yatırımlarının Sahraaltı ülkelerindeki büyümeye katkısı ise ortalama 0,99 puan
olmuştur.
Mobil telefona erişimin artması büyümeye önemli katkı sağlarken enerji arzındaki yetersizlik ve
dağılımdaki dengesizlik ekonominin önündeki en büyük sorunlardan birini oluşturmaktadır. 2009 yılında
firmalara yönelik yapılan bir araştırmaya göre elektrik yetersizliği özel sektörün gelişmesinin önündeki
en önemli engel olarak görülmektedir. Firmaların %82’si daha maliyetli olan jeneratör kullanımına
bağımlı durumdadır. Sabit telefon altyapısı çok zayıf; uluslararası ve bölgesel bağlantı gelişmemiştir.
Tüm bu altyapı yetersizlikleri girdi maliyetlerinin aşırı derecede yükselmesine yol açmaktadır. Diğer
taraftan, yetersiz ulaşım altyapısı ve hizmetleri yatırım ve ticaret hayatında ciddi bir darboğaz
oluşturmaktadır.
Ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi, özel sektör öncülüğünde büyüme ve istihdamın artırılması
Kongo’nun en önemli öncelikleri arasında yer almaktadır. Bu amaçla, 2012-2016 Büyüme, İstihdam ve
Fakirliğin Azaltılması Stratejisi’nde önemli hedeflere yer verilmiştir. Taşımacılık, tarım, ormancılık ve
madencilik güçlü büyüme potansiyeli taşıyan sektörler olarak tespit edilmiştir. Kongo, bölgesinde en
büyük derin deniz limanına sahip ülke olarak taşımacılıkta merkez olma potansiyeli taşımaktadır.
Zengin tarım topraklarına ve ormanlara, ağaçlandırmaya müsait büyük savanlık bölgelere ve dikkate
değer bir madencilik potansiyeline sahiptir.

Para Politikaları
Para politikası bölgesel bir merkez bankası olan Orta Afrika Ülkeleri Bankası (Banque des Etats de
l’Afrique Centrale – BEAC) tarafından belirlenmekte ve yürütülmektedir. Para politikasında öncelik
enflasyonun konltrolü ve CFA Frangı’nın Euro’ya endeksli durumunun devam ettirilmesidir. Bankanın
bağımsızlığı para politikasının siyasi etkilerden uzak olarak belirlenmesi ve sürüdürülmesinin garantisini
oluşturmaktadır.
CFA Frangı, 655,96 CFA Frangı = 1 Euro olacak şekilde endekslendiğinden, CFA Frangı’nın dolar
karşısındaki değeri, dolar ve Euro arasındaki değişime göre belirlenmektedir.

Maliye Politikaları
2012-2013 dönemini kapsayan mali reformlarla vergi sisteminin basitleştirilmesi, vergi kayıp ve
kaçaklarının azaltılması, petrol dışı sektör gelirlerinin artırılması hedeflenmektedir. Özellikle petrol dışı
sektör gelirlerinin artırılması, petrol gelirlerindeki olası bir düşüşten kaynaklanabilecek sorunların
azaltılması için önem taşımaktadır.
Hükümet elde ettiği petrol gelirlerinin bir kısmını, ekonomik kriz dönemlerinde kullanmak üzere
ayırmaya devam etmektedir.

Döviz Politikaları
Bölgesel merkez bankası olan Orta Afrika Ülkeleri Bankası tarafından çıkarılan ve CEMAC üyesi
ülkelerin ortak para birimi olan CFA Frangı, Fransa ile ile yapılan özel anlaşmalar sonucu Euro’ya
sabitlenerek çevrilgen (= convertible) hale getirilmiştir. CFA’nın çevrilgenliği ve istikrarı Fransız
Hazinesi garantisinde bulunmaktadır. Buna karşılık Orta Afrika Ülkeleri Bankası döviz rezervlerinin
minimum %50’sini Euro olarak tutmaktadır. Ayrıca, CFA Frangı’nın istikrarı sıkı para ve kredi disiplini
ile sağlanmaktadır. FCA Frangı en son 1994 yılında %50 oranında devalue edilmiştir.
CEMAC dışına yapılacak tüm para transferleri, yerleşik firmaların yurtdışından aldıkları krediler de dahil
olmak üzere, beyan edilmek zorunda olup, istatistiki amaçlı özel kontrol önlemlerine tabi
bulunmaktadır. 5 milyon CFA Frangı’nı aşan transferlerin Orta Afrika Ülkeleri Bankasınca
yetkilendirilmiş bir banka aracılığı ile gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Ayrıca ithalat sırasında, karşılığı
100 milyon CFA Frangı’nı aşan döviz ödemelerinde gerekli dökümanların otoritelere sunulması
gerekmektedir. Aynı şekilde 100 milyon CFA Frangı’nı aşan tüm doğrudan yabancı yatırımların önceden
Finans Bakanlığı’na bildirilmesi gerekmektedir.

Bölgesel Eğilimler
Orta Afrika Ekonomik ve Para Birliği (CEMAC): Mart 1994’te Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad,
Kongo, Ekvator Ginesi ve Gabon tarafından kurulmuştur. Merkezi, Orta Afrika Cumhuriyeti’nin başkenti
Bangui’dedir. CEMAC’ın temel amacı üye ülkeler arasında mal, hizmet, sermaye ve kişilerin serbest
dolaşımına dayalı bir tek pazarın yaratılmasıdır. Bu amaçla tek para birimine geçilmiş ve CFA Frangı
para birimi olarak kabul edilmiştir. 1 Ocak 1999 itibarıyla CFA Frangı, 655,96 CFA Frangı = 1 Euro
olacak şekilde Euro’ya sabitlenmiştir.
Birlik içerisindeki ticari ilişkiler hali hazırda beklenen seviyeden çok uzaktır. Birliğin toplam ithalatının
sadece %2 kadarı, toplam ihracatının ise %1’i kadarı bölge içerisinde gerçekleştirilmektedir. Birlik
-, 2013

4 / 19


içerisinde ticaretin gelişememesinde, ülke ekonomilerinin birbirlerini tamamlayacak yapıdan yoksun
olmaları yanında, ülkeler arasındaki entegrasyonun tam sağlanamaması, gümrüklerdeki keyfi
uygulamalar, yerel otoritelerin ortak ekonomik oluşuma direnç göstermeleri de mal, hizmet ve kişilerin
dolaşımında büyük engeller oluşturmaktadır.
CEMAC birlik dışından gerçekleştirilen ithalata ortak gümrük tarifesi uygulamaktadır. Ortak gümrük
tarifesi 4 farklı kategoride uygulanmaktadır. İlaç ve gübre gibi temel ihtiyaç maddelerine %5; makine,
traktör, buğday vb. ürünlerin yer aldığı ikinci kategorideki ürünlere %10; malt, işlenmiş kauçuk gibi
aramallara %20; gıda maddeleri, kozmetik ürünleri, içkiler, elektrikli ev aletleri gibi tüketim mallarına
ise %30 gümrük vergisi uygulanmaktadır.
Afrika Birliği (AU): Afrika Birliği 2002’de kurulmuş olup, 52 ülke üyedir. Avrupa Birliği’ne benzer yapısı
ve hedefleri vardır. Gine’nin ülkedeki darbe nedeniyle, Madagaskar’ın ise ülkedeki politik kriz nedeniyle
üyelikleri durdurulmuştur. Eritre de Somali’deki Radikal İslamcılara destek verdikleri söylentileri üzerine
AU’nun Birleşmiş Milletler’e tedbir alma çağrısı üzerine kendi üyeliğini askıya almıştır. Birliğe ilişkin
önemli kararlar yılda iki defa yapılan genel toplantılarda alınmaktadur. Sekreteryası Etiyopya’nın
başkenti Addis Ababa’dadır.
Fas Afrika Birliği’ne üye olmayan tek Afrika ülkesidir. Fas Afrika Birliği’nin kuruluşuna temel teşkil eden
Afrika Birliği Organizasyonu üyesi iken, 1984 yılında gruptan çekilme kararı almıştır. Fas’ın bu kararı
aralarında gerginlik çıktığında birçok ülkenin Şahravi Arap Demokratik Cumhuriyeti’ni desteklemiş
olmaları nedeniyle almıştır. Fas’ın müttefiki olan Zaire (Demokratik Kongo Cumhuriyeti) de Fas gibi bu
kararı protesto ederek 1984-86 yıllarında boykot uygulamıştır. Bazı ülkeler de bu tutum karşısında
zaman içinde Şahravi Arap Demokratik Cumhuriyeti’ne desteklerini geri çekmiştir.

Sektörler
Tarım ve Hayvancılık
Hayvancılık ve balıkçılığın da yer aldığı tarım sektörünün %20’lerde olan GSYİH’dan aldığı pay petrolün
ekonomide öne çıkmasıyla birlikte yarıdan fazla azalarak %9’lara kadar gerilemiştir. Nüfusun yarıya
yakını geçimini tarımsal faaliyetlerle sürdürmektedir.
Kongo, sahip olduğu tarımsal potansiyeli yeteri kadar değerlendirememektedir. Ekilebilir topraklarının
sadece %10’unda tarım yapılmaktadır. Temel bazı tahıl ürünlerinde elde edilen verim civar ülkelerinki
ile kıyaslandığında oldukça geri kalmaktadır. Kongo bu nedenle gıda güvenliğinde açıklar vermekte,
büyük ölçüde ithalata bağımlı kalmaktadır.
Ormancılık, istihdam ve ihracat açısından Kongo’da yürütülen en önemli ekonomik faaliyetlerden biridir.
GSYİH’ya katkısı %2,1 civarında seyretmektedir. Ağaç ve ürünleri, petrol dışında en önemli ihraç
ürünüdür. Kongo, Brezilya’dan sonra en büyük tropik orman bölgesinin bulunduğu Kongo havzasının
tam ortasında yer almaktadır. 22 milyon hektarlık alana yayılan ormanlar yüzölçümünün %65’ini
kaplamaktadır. Yıllık onbinde yedi ile orman tahribatı Afrika’da en düşük olan ülkeler arasında
bulunmaktadır. Dolayısıyla ormancılık, petrol dışı ekonomik faaliyetlerin geliştirilmesinde önemli
fırsatlar sunmaktadır. Hükumetin bu sektörün geliştirilmesine yönelik çabaları özellikle son yıllarda
artmaya başlamıştır. Nitekim, orman ve ekonomik faaliyetlerin yaygınlaştırılmasına yönelik bir proje
için Dünya Bankası’ndan Nisan 2012’de 10 milyon dolarlık bir kredi temin edilmiştir.
Şeker, Kongo’nun en önemli tarımsal ürünlerin birisidir. İhracatta da petrol ve ormancılık ürünlerinden
sonra üçüncü sırada yer almaktadır. Üretimde temel olarak ihracattan ziyade iç pazar hedef
alınmaktadır. Bu önemli potansiyelin yeterince değerlendirilememesi büyük ölçüde şeker fabrikalarının
yetersizliğinden kaynaklanmaktadır.

Sanayi
Ülkedeki imalat sanayinin üretim kapasitesi ve çeşitliliği çok sınırlıdır. Ekonomi büyük ölçüde petrole
bağımlıdır. Günlük 21 bin tonluk petrol işleme kapasitesi bulunan ülkenin tek rafinerisi Pointe-Noire’de
faaliyet göstermektedir. Petrol işleme dışındaki imalatın çoğu Brazzaville civarında konumlanmıştır.
Gıda işleme, ağaç işleme, çeşitli tüketim malları üretimi ve inşaat malzemeleri üretimi başlıca üretim
alanlarını oluşturmaktadır.
İmalat sanayinin GSYİH’ya katkısı %8 civarında seyretmektedir.

Madencilik
Kongo’nun madencilik sektörü bakir olmakla birlikte gelecek vaat etmektedir. Demir, boksit, bakır,
altın, elmas ve değerli taş gibi petrol dışındaki pek çok mineralde önemli potansiyel taşımaktadır.
Son yıllara kadar madencilik faaliyetleri daha çok küçük ölçekli firmalarca yerel ihtiyaçlar için
yapılıyordu. Şimdilerde uluslararası madencilik firmalarının elmas, demir, değerli metaller ve potas
madenleri ile ilgilenmeleri madencilik sektörünün önemini artırmaya başlamıştır.
Madencilikle ilgili mevzuat 4-2005 sayılı yasa ile düzenlenmiştir. Bu düzenleme madencilik
faaliyetlerinde hükumete en az %10’luk hisse hakkı tanımaktadır.

Kongo Ülke Raporu

5 / 19


İnşaat
İnşaat sektörü 2005 yılından itibaren hızlı bir biçimde büyümeye başlamıştır. İnşaat sektörünün
gelişmesinde başta enerji, ulaşım ve iletişim gibi altyapı yatırımları ile konut projelerindeki artışlar etkili
olmaktadır.
Ulaştırma ve Telekomünikasyon Altyapısı
Karayolu ulaşım altyapısı oldukça geridir. 21 bin km’lik karayolunun sadece %10’u asfalt haldedir.
Hükumet son yıllarda asfaltlama faaliyetlerine hız vermektedir.
Aynı şekilde oldukça eski olan demiryolu hattının toplam uzunluğu 886 km’dir. Hükumet demiryolu
altyapısını ve verilen hizmeti iyileştirmek için büyük çaba sarfetmektedir. Demiryolu hizmeti üç
hatta verilmektedir. Pointe-Noire – Brazzaville hattı 510 km., Bilinga – Dolisie hattı 91 km. ve Mont
Belo – Mbinda hattı 285 km. uzunluğundadır.
Brazzaville, Pointe-Noire ve Ollombo’da birer uluslararası havaalanı bulunmaktadır. Bölgesel merkez
olma yolunda havaalanlarındaki altyapı yatırımlarına büyük önem verilmektedir.
Hükumet telekomünikasyon altyapısının geliştirilmesine büyük önem ve öncelik vermektedir. Buna
karşın sabit telefon aboneliklerinin sayısı 20 binin altındadır. Sabit telefon hizmetleri tekel konumunda
bulunan kamu kuruluşu CONGO Télécom tarafından verilmektedir. Telekomünikasyon alanındaki en
önemli gelişme mobil telefon hizmetleri alanında yaşanmaktadır. Ülkede halihazırda 4 operatör bu
alanda hizmet vermektedir. Sahra-altı ülkeleri içinde en rekabetçi mobil telefon tarifeleri, yaşanan
rekabet sayesinde, Kongo’da görülmektedir. Dolayısıyla mobil telefon kullanım oranı hızla
yükselmektedir. Mobil telefonun aksine bilgi ve iletişim teknolojilerine erişim, verilen hizmetin çok
pahalı olması nedeniyle, şimdilik nüfusun çok küçük bir yüzdesi ile sınırlıdır. İnternet hizmetleri
pazarında 12 firma hizmet vermektedir.

Bankacılık
Kongo’da bankacılık sektörü 2000’li yıllarda birlik kurumlarından Orta Afrika Bankacılık Kurulu’nun
katkısıyla yeniden yapılanmaya gitmiş, önde gelen 3 bankanın özelleştirilmesi ile daha rekabetçi ve
dinamik bir yapıya kavuşturulmuştur. Bu sayede kredi faiz oranları önemli ölçüde düşmüş ve finansman
olanakları artış görtermiştir. Tüm bu gelişmelere karşın, tasarruf sahiplerinin tasarruflarının
değerlendirilmesi ve şirketlerin finansman ihtiyaçlarının karşılanması dikkate alındığında Kongo
ekonomisinin bankacılık imkanlarını kullanma oranı %4 gibi oldukça düşük bir seviyede bulunmaktadır.
Finansal Hizmetler
Finansal hizmetler sektöründe 9 ticari banka, 62 mikro finans kurumu, 4 fon transferi yapan kuruluş, 1
tarım destekleme fonu, 6 sigorta firması ve 2 sosyal güvenlik fonu faaliyet göstermektedir. Bunun
yanında para birliği nedeniyle Orta Afrika Ülkeleri Bankası gibi bölgesel kurumlar da sektör içerisinde
yer almaktadır.

Doğrudan Yabancı Yatırımlar
Doğrudan Yabancı Yatırımların Görünümü
Kongo Cumhuriyeti’nde ikamet eden her birey, milliyet ayrımı olmaksızın ve belirli istisnalar dışında
tarım, madencilik, sanayi, ormancılık, el sanatları, ticaret ve hizmet sektörlerinde iş kurma hakkına
sahip bulunmaktadır. Kongo’da iş kurmak için yerel ortak şartı aranmamaktadır. Ancak yöneticilerde,
ister yerli olsun ister yabancı, en az iki yıl Kongo’da ikamet etme şartı aranmaktadır. Yerli ve yabancı
yatırımcılar kanunen kar getirici faaliyetler yürütme, bu amaçla iş kurma ve iş sahibi olma hakkına
sahiptir.
Kongo DTÖ üyesi olduğundan ticareti ilgilendiren diğer uluslararası anlaşmalara taraftır. Yatırım
anlaşmazlıklarında uluslararası tahkim kabul edilmiştir. Her ne kadar ülkenin yatırım mevzuatını
oluşturan 6-2003 sayılı yasada, yatırım anlaşmazlıklarının çözümünün Kongo yasalarına tabi olduğu
vurgulansa da taraflar uluslararası hakem veya uzlaştırıcı kullanabilmektedirler.
Şubat 2004’te yürürlüğe giren 2004-30 sayılı başkanlık kararında yerli ve yabancı firmaların
yararlanabileceği teşvikler düzenlenmektedir. Bu düzenlemede; ihracat, firma karlarının tekrar yatırıma
dönüştürülmesi, uzak bölgelerde veya girilmesi zor alanlarda ve sosyal ve kültürel alanlarda yatırım
yapılmasına yönelik teşvikler bulunmaktadır.
Bazı teşvikler 5 ila 10 yıllık dönemler için vergilerde ve gümrük vergilerinde indirim ve muafiyetleri
kapsamaktadır. En az %25’i yerli firma ortaklığı bulunan firmalar asgari oranda kar payı vergisi
ödeyebilmekte; sermaye kazançları vergisinde indirim, işletle giderlerinde indirim, kiralarda indirim gibi
teşviklerden yararlanabilmektedir.
Ticari işletmelere ilişkin kuruluş, değişiklik, birleşme, faaliyetin durdurulması gibi işlemler Maliye
Bakanlığı bünyesindeki Centre de Formalites des Entreprises tarafından yürütülmektedir. İlgili mevzuat
ile işlem tarifesine Maliye Bakanlığı’nın ilgili linkinden (www.mefb-cg.org/investissements/cfe.html)
-, 2013

6 / 19


ulaşılabilmektedir.
Kongo hükumeti, doğrudan yabancı sermayenin artırılmasına istekli olmasına karşın bürokrasiden
kaynaklanan para ve zaman kayıplarının azaltılmasına yönelik önlemler alınması ya da alınan
önlemlerin hayata geçirilmesi konusunda çok fazla gayret göstermemektedir. Bu durum Kongo’nun
Dünya Bankası’nın her yıl açıkladığı ülkeler bazında iş yapma kolaylığı listesindeki yerinden de
anlaşılabilmektedir. Bu listede 2011 yılında 183 ülke arasında 180. sırada yer alan Kongo 2012 yılı
listesinde bir basamak düşerek 181. sıraya gerilemiştir. Kongo’nun bir basamak gerilemesinde
gayrimenkul tescili ile ilgili maliyetleri artıran yeni bir düzenlemenin yürürlüğe girmesi etkili olmuştur.
Kongo, bölgesinin; yani Orta Afrika’nın en çok doğrudan yabancı sermaye çeken ülkesidir. 2011 yılı
itibarıyla doğrudan yabancı sermaye stoğu 18,1 milyar dolar civarına ulaşmıştır. Bu miktarla Afrika’nın
8. büyük, Kuzey Afrika ile Güney Afrika Cumhuriyeti dışındaki Afrika ülkeleri içerisinde ise Nijerya’dan
(2011 yılı itibarıyla doğrudan yabancı sermaye stoğu: 69,2 milyar dolar) sonra ikinci sırada yer almıştır.
Kongo’da en çok yabancı yatırımın yapıldığı sektörler petrol, kerestecilik, bankacılık, haberleşme, tarım
ve genel ticarettir. Petrol sektöründe Chevron Overseas, CMS Nomeco Congo, Eni Congo, Total, X-oil,
Total Kongo, Murphy West Africa; ormancılık sektöründe Olam, Cristal, IFO, Likouala Timber, Thanry
Congo, Congo Timber, Foralac, Man Fai Tai, Trabec ve Sicofor; bankacılık sektöründe BCI (Banque
Commerciale Internationale), Banque Congolaise de l’Habitat, BGFIBANK, Banque Espirito de Santo
Congo, Crédit du Congo, ECOBANK, La Congolaise de Banque, Mutuelle Congolaise D’Épargne et de
Crédit, Société Général du Congo ve United Bank of Africa; haberleşme sektöründe AFRIPA Telecom
Congo, Airtel Congo, Est. Temi, MTN, Warid Telecommunication ve Azur faaliyet yabancı sermayeli
şirketlerdir.
Yabancı Yatırımlar (milyon dolar)
Yıllar

Miktar

2006

1.925

2007

2.275

2008

2.526

2009

1.862

2010

2.209

2011

2.931

Kaynak: World Investment Report 2012

Dış Ticaret
Genel Durum
Kongo Cumhuriyeti dış ticaretinde fazla veren bir ülkedir. İhracat gelirlerinin büyük kısmını ham
petrolden elde etmektedir.
Kongo petrolden elde ettiği gelirle, ihtiyaç duyduğu sanayi malları ve tahıl, et ve yağ gibi temel gıda
maddelerini ithal etmektedir.

Ülkenin Dış Ticareti
Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon Dolar)
2007

2008

2009

2010

2011*

İthalat

3.929

3.540

4.447

4.369

3.351

İhracat

6.293

9.170

8.202

6.918

11.590

10.222

12.709

12.649

11.287

14.941

2.364

5.630

3.754

2.548

8.239

Dış ticaret hacmi
Dış ticaret dengesi
* Kongo’nun ticaret ortaklarınca açıklanan veriler
Kaynak: TradeMap

İhracatında Başlıca Ürünler
Kongo’nun ihracatının %70-90’lık kısmı petrol ihracatından oluşmaktadır. İhracat büyük ölçüde petrole
Kongo Ülke Raporu

7 / 19


dayandığından üretim miktarı ve petrol fiyatları Kongo’nun ihracat gelirlerini doğrudan etkilemektedir.
Petrol gazları, ağaç ürünleri ve şeker Kongo’nun en çok ihraç ettiği diğer ürünlerdir.
İhraç Ettiği Başlıca Ürünler (milyon dolar)
GTİP ÜRÜN

2009

2010

2011*

2709 Ham petrol

5.550

4.481

10.131

8905 Fener, tarak gemileri, yüzer vinçler vb.

1.169

1.107 v.y.

718

680 v.y.

8901 Yolcu gemileri, feribotlar, yük gemileri, mavnalar
2711 Petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar
4403 Yuvarlak ağaçlar
9015 Arazi ölçme, hidrografik, oşinografik vb. alet, cihaz
2710 Petrol yağları

93

143

91

114

90

337

67

64

4

151

59

395

8904 Römorkörler ve itici gemiler

43

41 v.y.

7326 Demir/çelikten diğer eşya

38

36 v.y.

8907 Diğer yüzer araçlar (sal, tank vb.)

24

23 v.y.

1701 Kamış/pancar şekeri

24

23 v.y.

4401 Yakmaya mahsus ağaçlar; yonga, talaş, döküntü

43

20

4

8431 Ağır iş makine ve cihazlarının aksamı, parçaları

21

20

3

7403 Arıtılmış bakır, işlenmemiş bakır alaşımları

0

0

293

4407 Uzunlamasına kesilmiş, biçilmiş ağaç; kalın >=6 mm

0

0

51

2609 Kalay cevherleri ve zenginleştirilmiş kalay cevherleri

0

0

40

4001 Tabii kauçuk, balata, güta-perka, vb tabii sakızlar

0

0

35

8105 Kobalt matları, kobalt metalurji ürünleri, kobalt eşya

0

0

29

2605 Kobalt cevheri ve zenginleştirilmiş kobalt cevherleri

0

0

25

0901 Kahve

0

0

14

12

5

14

2716 Elektrik enerjisi

0

0

14

7404 Bakır hurda ve döküntüler

0

0

13

7501 Nikel matları, nikel oksit sinterleri, nikel ara ürünleri

0

0

12

133

126

86

8.202 6.918

11.590

4408 Kaplamalık ve kontrplak için yapraklar; kalın >6mm.

Diğerleri
TOPLAM
Kaynak: TradeMap

İthalatında Başlıca Ürünler
Kongo’nun ithalatı 4 milyar dolar civarında seyretmektedir. En çok ithal edilen ürünler; petrol yağları, iş
makinaları ve bunların aksam ve parçaları, çimento, ilaç, kablo ve teller, binek otomobilleri, kamyon,
tavuk eti, buğday ve undur.
İthal Ettiği Başlıca Ürünler (1 000 Dolar)
GTİP ÜRÜN

2009

2010

2011*

8905 Fener, tarak gemileri, yüzer vinçler vb.

1.910

1.825

11

810

774

53

2710 Petrol yağları

98

222

84

8431 Ağır iş makine ve cihazlarının aksamı, parçaları

63

72

108

2523 Çimento

72

68

44

8411 Turbojetler, turbo-propeller, diğer gaz türbinleri

55

62

17

3004 Tedavi/korunma için ilaçlar (dozlandırılmış)

58

55

54

8901 Yolcu gemileri, feribotlar, yük gemileri, mavnalar

-, 2013

8 / 19


8904 Römorkörler ve itici gemiler

51

48

3

8307 Adi metalden eğilip bükülebilen borular

45

41

1

8544 İzole edilmiş kablo ve teller

36

35

28

8703 Binek otomobili

36

34

46

7326 Demir/çelikten diğer eşya

23

26

22

0207 01.05 Pozisyonuna giren kümes hayvanlarının etleri

60

26

106

1001 Buğday ve mahlut

26

25

46

8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar

25

24

73

8430 Toprak, maden cevheri taşıma, ayırma, vb iş makinesi

21

24

10

1101 Buğday unu/mahlut unu

22

23

19

8502 Elektrojen grupları, rotatif elektrik konvertisörleri

23

22

35

8481 Muslukçu, borucu eşyası

20

22

52

1901 Malt hülasası; un, nişasta ve malt esaslı müstahzarlar

21

21

34

7304 Demir/çelikten dikişsiz tüp, boru, içi boş profil

18

20

29

8907 Diğer yüzer araçlar (sallar, yükleme-boşaltma platformu)

21

20

11

1511 Palm yağı ve fraksiyonları

17

19

114

8414 Hava-vakum pompası, hava/gaz kompresörü, vantilatör,

6

6

73

21

20

68

8517 Telli telefon-telgraf için elektrikli cihazlar

9

9

64

8474 Toprak, taş, metal cevheri ayıklama, eleme için makine

6

7

62

9406 Prefabrik yapılar

8

9

56

8479 Kendine özgü fonksiyonlu makine ve cihazlar

6

6

53

17

19

48

9

11

48

13

15

43

0

0

42

13

11

41

2

2

35

1006 Pirinç

8429 Dozerler, greyder, skreyper, ekskavatör, yükleyici vb.
7308 Demir/çelikten inşaat ve aksamı
8413 Sıvılar için pompalar, sıvı elevatörleri
9999 Tarifenin başka yerinde tanımlanmamış eşya
6309 Kullanılmış giyim eşyası ve kullanılmış diğer eşya
1701 Kamış/pancar şekeri
8419 Isı değişikliği yöntemi ile maddeleri işlemek için cihazlar

1

1

34

11

10

31

8421 Santrifüjle çalışan kurutma, filtre, arıtma cihazları

5

6

30

5208 Pamuklu mensucat (%85 ve fazla pamuk m.kare 200gr)

4

4

29

8701 Traktörler

8705 Özel amaçlı motorlu taşıtlar

5

5

28

20

19

28

8418 Buzdolapları, dondurucular, soğutucular, ısı pompaları

5

6

26

9015 Arazi ölçme, hidrografik, oşinografik vb. alet ve cihazları

6

5

25

0402 Süt ve krema

0305 Balıklar (kurutulmuş, tuzlanmış veya salamura edilmiş);

36

24

675

1.462

4.447

TOPLAM

12

712

Diğerleri

4.369

3.351

Kaynak: TradeMap

Başlıca Ülkeler İtibarı ile Dış Ticareti
Kongo Cumhuriyeti'nin en çok ihracat yaptığı ülkeler Çin, ABD, AB ülkeleri, Avustralya, Tayvan,
Malezya, G.Kore ve Tayland; en çok ithalat yaptığı ülkeler ise Fransa, Çin, ABD, İtalya, Hindistan,
Hollanda, İngiltere, Belçika ve Tayland’dır.
Başlıca Ülkeler İtibarı ile İhracat (1 000 Dolar)
ÜLKELER
Kongo Ülke Raporu

2007

2008

2009

2010

2011*
9 / 19


ABD

3.182

5.199

3.189

3.392

2.459

Çin

2.837

3.732

1.739

3.122

4.672

Tayvan

414

1.003

514

830

521

Fransa

119

702

647

749

734

Hindistan

85

500

450

645 v.y.

İspanya

27

106

98

473

586

Hollanda

9

6

68

381

529

Nijerya

1

4

9

İtalya

41

56

43

195

537

Malezya

14

23

27

187

177

Avustralya

60

0

0

177

730

Trinidad and Tobago

440

377

213

G.Kore

193

103

134

75

78

17

11

12

71

30

4

3

2

46

4

Almanya

136

51

48

42

234

Diğerleri

690

885

261

259

298

8.268

12.761

7.454

10.990

11.590

İngiltere
Kanada

TOPLAM

196 v.y.

150 v.y.

Kaynak: TradeMap

Başlıca Ülkeler İtibarı ile İthalat (1 000 Dolar)
ÜLKELER

2007

2008

2009

2010

2011*

Fransa

608

735

633

594

679

Çin

436

614

367

354

489

ABD

140

185

277

255

227

İtalya

337

170

293

241

293

Hindistan

138

209

196

203 v.y.

Hollanda

75

111

118

116

149

İngiltere

91

96

119

113

90

123

145

139

109

151

Tayland

41

44

56

89

114

Almanya

62

96

77

85

75

G.Afrika

69

65

62

66

63

G.Kore

490

37

33

52

53

Türkiye

19

28

40

45

78

Brezilya

49

68

50

44

287

Fas

24

50

41

40 v.y.

Lübnan

30

34

31

38 v.y.

Belçika

Malezya

38

51

35

38

111

Norveç

101

80

31

37

39

Diğerleri

630

709

592

399

454

3.502

3.528

3.189

2.921

3.351

TOPLAM

Kaynak: TradeMap

-, 2013

10 / 19


Dış Ticaret Politikası ve Vergiler
Alt Bölüm Başlığı Seçiniz...
Kongo Cumhuriyeti’nin dış ticaret politikası büyük ölçüde, üyesi bulunduğu Orta Afrika Ekonomik ve
Para Birliği’nin (CEMAC) oluşturduğu politikalara dayanmaktadır. Dolayısıyla Kongo bu bölgesel
ekonomik birliğin belirlediği gümrük düzenlemelerini ve ortak dış tarifelerini uygulamaktadır. CEMAC
ortak dış tarifesi, genel olarak diğer Sahra-altı Afrikası ülkelerine oranla daha yüksek seyretmektedir.
Tarifeler ve Diğer Vergiler
Kongo, üyesi bulunduğu CEMAC’ın ortak dış tarife oranlarını uygulamaktadır. Ortak dış tarife oranları 4
farklı kategoride gösterilmiştir. İlaç ve gübre gibi temel ihtiyaç maddelerine %5; makine, traktör,
buğday vb. ürünlerin yer aldığı ikinci kategorideki ürünlere %10; malt, işlenmiş kauçuk gibi aramallara
%20; gıda maddeleri, kozmetik ürünleri, içkiler, elektrikli ev aletleri gibi tüketim mallarına ise %30
gümrük vergisi uygulanmaktadır.
CEMAC içi ticaret ise Ocak 1998’den beri gümrük vergisinden muaf olup, sadece KDV’ye tabidir.
Standart KDV oranı %18’dir. Bazı temel tüketim ürünlerinde KDV oranı %5 indirimli olarak
uygulanmaktadır.
CEMAC’ın uyguladığı ortak gümrük tarifelerine Orta Afrika Ülkeleri Ekonomik ve Para Topluluğu
Gümrükler Ağı’nın web sitesinin (www.sydonia.cemac.int) “Le Tarif Douanier CEMAC” linkinden 8’li
ürün bazında ulaşılabilmektedir.
Ekonomi, Finans ve Bütçe Bakanlığı’nın 008/19/AO/PR-DCMCE sayı ve 12.04.1999 tarihli kararıyla
ithalatta yükleme öncesi gözetim uygulaması Kongo’da zorunlu hale getirilmiştir. 99-167 sayılı ve
23.08.1999 tarihli kararla da Cotecna firması yükleme öncesi gözetim uygulaması için
yetkilendirilmiştir. Cotecna’nın İstanbul, Bursa ve İzmir’de ofisleri bulunmaktadır.
Gözetim ücretleri ithalatçı tarafından Brazzaville ve Pointe-Noire’deki Cotecna ofislerine ödenmektedir.
Buna karşın gözetim şirketi, denetim için ilave ziyaretlerden kaynaklanan masrafları ihracatçıya fatura
etmektedir. Aynı şekilde, denetim sırasında meydana gelen masrafları (ambalajın açılması, tekrar
ambalajlama gibi) da ihracatçıya yüklemektedir.
Aşağıda belirtilen ithalatlar yükleme öncesi gözetim uygulamasından muaf tutulmaktadır.
-

FOB değeri 3 milyon CFA Frangı’nın altındaki ithalatlar,
Sanat eserleri, değerli taşlar, altın ve diğer değerli metaller,
Kullanılmış bir adet arabayı da içeren kullanılmış kişisel ve ev eşyası,
Kişisel armağanlar,
Avcılık ve spor amacı haricindeki silahlar ve bunların cephaneleri,
Günlük gazeteler, süreli yayınlar, posta ve damga pulları, çek defteri vb. kıymetli kağıt,
Ticari olmayan posta kolileri ve ticari örnekler,
Hükumete verilen hediyeler, diplomatik temsilciliklerin kendi kullanımlarına yönelik ithalatları,
Sinema filmleri,
Ham petrol ve bunların rafine edilmiş ürünleri,
İnsan kullanımına mahsus çabuk bozulabilir et, balık, meyve ve sebze gibi ürünler (dondurulmamış),
Canlı hayvanlar,
Bitki ve çiçekler,
Patlayıcılar ve havai fişekler,
Hurda metal,
Gümrüksüz satış yapan dükkanlarca ithal edilen mallar ve ihraç amacıyla ithal edilen mallar,
Tıbbi ürünler.

Aşağıdaki ürünlerin Kongo’ya ithali yasaktır.
-

Kullanım süresi dolmuş dondurulmuş et ya da balık,
Hindi butları,
Yüksek oranda yağ içeren etler,
Yağı alınmış/yüzülmüş pirzolalar,
Soğutma sistemi bulunmayan konteynırlarda taşınan yumurtalar,
Tavuk ayakları,
Gıda, su ve diğer içeceklerin ambalajlanmasında kullanılan plastik torbalar.

Aşağıdaki ürünlerin ithalatında ilgili idareden lisans alınması gerekmektedir.
-

Deniz balıkları,
Et ve sakatatlar,
Kümes hayvanları,
Konsantre domates,
Un,
Pirinç,
Yağ,
Yemeklik tuz,
Tuzlanmış balık,
Radyasyon kaynakları,
Böcek öldürücüler,
Sardalye ve konserve gıdalar

Kongo Ülke Raporu

11 / 19


İthal edilen ürünlerin raf ömürleri ile ilgili düzenlemeye göre, ürünlerin Kongo’ya ulaştığı anda raf
ömürlerinin en az %50’sinin tükenmemiş olması gerekmektedir.

Türkiye ile Ticaret
Genel Durum
Türkiye ile Kongo Cumhuriyeti arasındaki ticari ilişkilere bakıldığında iki ülke arasındaki ticaretin
oldukça düşük bir seviyede olduğu görülmektedir. Türkiye’nin bu ülkeye olan ihracatı 2005 yılına kadar
10 milyon doların altında seyretmiştir. 2005 ve 2006 yıllarında 15 milyon dolar civarında gerçekleşen
ihracat, 2007 yılından itibaren düzenli şekilde artarak 2012 yılında 92 milyon doları aşmıştır.
Türkiye’nin Kongo Cumhuriyeti’nden gerçekleştirdiği ithalat 2004 yılında ilk defa 10 milyon doların
üzerine çıkmıştır. Kongo’dan gerçekleştirilen ithalat 2011 yılında 26 milyon dolarla en yüksek
seviyesine ulaşmış, 2012 yılında ise 12 milyar dolar civarında gerçekleşmiştir.
2011 yılında iki ülke arasında ticaret hacmi de ilk defa 100 milyon dolar sınırını aşmış ve 2012 yılında
da bu miktar korunmuştur.
Türkiye-Kongo Cumhuriyeti Dış Ticaret Değerleri (1000 dolar)
YILLAR

İHRACAT

İTHALAT

DENGE

HACİM

2001

3.772

1.416

2.356

5.188

2002

6.304

3.165

3.139

9.470

2003

5.279

6.886

-1.607

12.165

2004

9.310

12.082

-2.772

21.392

2005

15.960

13.538

2.423

29.498

2006

14.738

15.343

-606

30.081

2007

19.267

14.831

4.436

34.099

2008

28.255

17.535

10.720

45.790

2009

39.959

7.851

32.108

47.811

2010

45.431

11.228

34.203

56.658

2011

78.220

25.966

52.253

104.186

2012

92.135

12.173

79.962

104.307

Kaynak: TÜİK

Türkiye Kongo Cumhuriyeti’ne en çok tavuk eti, demir-çelik ürünleri, makarna, çimento, plastik
ambalaj malzemeleri, izole kablo ve teller, eşya ambalajında kullanılan torba ve çuvallar, maya, elektrik
transformatörleri, haşarat öldürücüler ve prefabrik yapılar ihraç etmektedir.
Türkiye ise Kongo Cumhuriyeti’nden bakır, ağaç ürünleri ve tabii kauçuk ithal etmektedir.
Türkiye'nin Kongo Cumhuriyeti'ne İhracatında Başlıca Ürünler (1000 dolar)
GTİP ÜRÜNLER

2010

2011

2012

0207 Kümes hayvanlarının etleri

2.952

6.654

15.663

1902 Makarna

8.112

10.667

12.253

2523 Çimento

3.282

6.819

10.031

7214 Demir veya alaşımsız çelikten çubuklar

1.345

4.097

8.781

3923 Plastiklerden ambalaj

1.131

3.832

7.749

7213 Demir veya alaşımsız çelikten filmaşin

1.006

6.457

5.724

7306 Demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular

1.202

2.463

2.836

8544 İzole edilmiş teller, kablolar

2.934

3.719

2.664

7216 Demir veya alaşımsız çelikten profiller

1.400

1.531

2.245

7

1.694

1.880

408

304

1.506

2102 Mayalar

1.681

1.999

1.435

8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertörler

2.463

691

1.397

6305 Eşya ambalajında kullanılan torba ve çuval
7215 Demir veya alaşımsız çelikten diğer çubuklar

-, 2013

12 / 19


7208 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri

433

1.983

1.290

1.382

1.004

1.271

1901 Malt hülasası; un, nişasta ve malt esaslı müstahzarlar

591

1.092

967

6204 Kadınlar ve kız çocuk için takım elbise, takım, ceket

399

554

934

94

2.639

827

1905 Ekmek, pasta, kek, bisküvi

466

929

695

8516 Elektrikli su ısıtıcıları, elektrotermik cihazlar

364

712

678

6203 Erkekler ve erkek çocuk için takım elbise, takım, ceket

236

300

674

8537 Elektrik kontrol, dağıtım tabloları, panolar, konsollar

648

1.750

560

1806 Çikolata ve kakao içeren diğer gıda müstahzarları

545

501

532

7308 Demir veya çelikten inşaat ve inşaat aksamı

1.651

1.679

386

9403 Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları

3808 Haşarat öldürücü, dezenfekte edici

9406 Prefabrik yapılar

1.051

561

204

Diğerleri

9.646

13.588

8.955

Toplam

45.431

78.220

92.135

2010

2011

2012

0

0

3.548

4403 Yuvarlak ağaçlar

3.713

7.919

3.136

4001 Tabii kauçuk, balata, güta-perka, guayül

3.091

4.902

3.101

Kaynak: TÜİK

Türkiye'nin Kongo Cumhuriyeti'nden İthalatında Başlıca Ürünler (1000 dolar)
GTİP ÜRÜNLER
4401 Yakmaya mahsus ağaç, yonga, talaş, döküntü ve artıklar

7403 Rafine edilmiş bakır ve bakır alaşımları (ham)

692

9.658

1.888

2.304

2.164

288

0

0

111

8105 Kobalt matları ve kobalt metalurjisinin diğer ara ürünleri

988

1.319

71

2401 Yaprak tütün ve tütün döküntüleri

221

0

0

4412 Kontrplak, kaplamalı levha vb. lamine edilmiş ağaçlar

184

0

0

Diğerleri

35

4

30

Toplam

11.228

25.966

12.173

4407 Uzunlamasına kesilmiş, biçilmiş ağaç; kalınlık > 6 mm
7108 Altın

Kaynak: TÜİK

İşadamlarının Pazarda Dikkat Etmesi Gereken Hususlar
Pasaport ve Vize İşlemleri
Diplomatik, hizmet, hususi ve umuma mahsus pasaportlar hamilleri vizeye tabidir.
Resmi Tatiller ve Çalışma Saatleri
Yılbaşı : 1 Ocak
Başkan Günü : 5 Şubat
Gençlik Günü : 8 Şubat
Kadınlar Günü : 8 Mart
Marien Ngouabi Günü : 18 Mart
İşçi Bayramı : 1 Mayıs
Silahlı Kuvvetler Günü : 22 Haziran
Devrim Günü : 31 Temmuz
Bağımsızlık Günü : 15 Ağustos
Cumhuriyet Günü : 31 Aralık
Noel Bayramı : 25 Aralık
Kullanılan Lisan
Kongo Cumhuriyeti’nin resmi dili Fransızca’dır.
Kongo Ülke Raporu

13 / 19


Ulaşım
Karayollarının durumu kötüdür. Mevcut yolların sadece %10’u asfalt olduğundan Kasım ve Mayıs
boyunca süren yağmurlu sezon döneminde yolların durumu daha da kötüleştiğinden 4 çeker araçlara
ihtiyaç duyulmaktadır.
Yerel Saat
Greenwich saatinden bir saat ileridir.
Telefon Kodları
Kongo Cumhuriyeti’nen ülke telefon kodu “242”dir. Türkiye’den Kongo Cumhuriyeti
“00+242+şehir/bölge kodu+yerel numara” çevrilerek aranmaktadır.
Sağlık
Ülkede sarıhumma ve sıtma bulunmaktadır. Ayrıca Ebola ve sivrisinekle bulaşan Chikungunya salgın
hastalıkları görülmektedir. Özellikle, virüslerin çoğalma ve yayılma yeri olan av etleri yemekten
sakınılmalıdır.
Yurtdışı seyahate çıkmadan en az 10 gün önce Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü’nden seyahat
önerileri alınmalı, gerekli aşılar yaptırılmalı ve alınan ilaçlar kullanılmalıdır.

Güvenlik
Brazzaville ve Pointe-Noire’de silahlı soygun ve araç çalma gibi sokak suçlarının oranı düşüktür. Yine de
hava karardıktan sonra cadde ve sokaklarda yaya olarak dolaşılmamalı ve üzerinde çok miktarda para
ya da değerli eşya bulundurulmamalıdır. Kırsal kesimlerde hedef olma olasılığı artış göstermektedir.

Tarım ve Gıda Ürünleri İhraç Potansiyelimiz

-, 2013

14 / 19


Sektör

GTİP

Potansiyel Ürün

Ülkenin
Ülkenin Türkiye'nin Türkiye'nin
Türkiye'nin
Ülkenin
Türkiye'nin Türkiye'nin
Türkiye'ye
Toplam
Ülkeye
Toplam
Dünya
Ülkeye
Toplam
Ülke İthalatında
Ülkeye
Ülkeye
ve Rakip
İthalatı
İhracatı
İhracatı
İthalatında İhracatındaki İthalatındaki
İlk 5 Ülke ve
İhracatı
İhracatı
Ülkelere
2011
2012
2012
Ülkenin
Değişim
Değişim
Pazar Payları
2012 Aylık 2013 Aylık
Uyguladığı
(milyon
(milyon
(milyon
Payı 2011
2011-2012
2010-2011
(%)
Veriler*
Veriler*
Gümrük
dolar)
dolar)
dolar)
(%)
(%)
Oranları

ABD(%35)
Brezilya(%33)
Kanatlı Etleri
0207
Tavuk Eti
105,5
15,7
527
0,4
135,5
306
15,7
--- Fransa(%7)
%5
Türkiye(%6)
Polonya(%4)
Türkiye(%87)
Makarna
1902
Makarna
12,2
12,3
358
0,2
14,8
157
12,3
--- Fransa(%6)
%5
İtalya(%5)
Fransa(%56)
Türkiye(%15)
Bisküvi
1905
Bisküvi
6,3
0,7
739
0
-25,8
-34
0,7
--- Kolombiya(%9) %20
Hollanda(%6)
Brezilya(%4)
Kaynak : Tablonun hazırlanmasında Türkiye'ye ilişkin rakamlarda TUİK, diğer ülkelere ilişkin istatistik rakamlarında UN-ITC TradeMap, gümrük vergisi konusunda AB ülkeleri için TARIC diğer ülkeler için kendi
gümrük idarelerinin verileri kullanılmıştır.
* Veriler 12 aylıktır.

Kongo Ülke Raporu

15 / 19
Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir ortamda dağıtımı yasaktır.

Sanayi Ürünleri ve Hizmetler İhraç Potansiyelimiz

-, 2013

16 / 19


Sektör

GTİP

Ülkenin
Ülkenin Türkiye'nin Türkiye'nin
Türkiye'nin
Ülkenin
Türkiye'nin Türkiye'nin
Türkiye'ye
Toplam
Ülkeye
Toplam
Dünya
Ülkeye
Toplam
Ülke İthalatında
Ülkeye
Ülkeye
ve Rakip
İthalatı
İhracatı
İhracatı
İthalatında İhracatındaki İthalatındaki
İlk 5 Ülke ve
Potansiyel Ürün
İhracatı
İhracatı
Ülkelere
2011
2012
2012
Ülkenin
Değişim
Değişim
Pazar Payları
2012 Aylık 2013 Aylık
Uyguladığı
(milyon
(milyon
(milyon
Payı 2011
2011-2012
2010-2011
(%)
Veriler*
Veriler*
Gümrük
dolar)
dolar)
dolar)
(%)
(%)
Oranları

Türkiye(%26)
Tayland(%25)
Malezya(%11)
Çin(%11)
Fransa(%9)
Fransa(%44)
ABD(%20)
İtalya(%10)
Hollanda(%6)
Belçika(%4)
İtalya(%62)
Fransa(%14)
Belçika(%7)
Kanada(%5)
Çin(%5)
ABD(%33)
Fransa(%22)
Singapur(%7)
İngiltere(%6)
İtalya(%6)
Fransa(%25)
Çin(%24)
Belçika(%18)
Hollanda(%9)
Almanya(%6)
Brezilya(%69)
İtalya(%12)
Çin(%8)
Türkiye(%5)
Portekiz(%2)

Plastik Ambalaj

3923 Plastik Ambalaj

14,6

3,8

651,1

0,0

239

200

2,10

5,09

Pompalar

8413 Sıvı Pompaları

42,7

0,0

365,5

0,1

38

188

0,01

0,04

Pompalar

8414 Hava Pompaları

73,1

0,1

353,1

0,1

-

1.066

0,08

0,01

İşMakinaları

İş Makinelerinin
8431 Aksam ve
Parçaları

108,2

0,4

696,8

0,2

-26

51

0,35

0,10

Otomotiv Ana ve Yan
Sanayi

8701 Traktörler

30,6

0,4

369,7

0,1

-

196

0,05

0,08

Prefabrik Yapılar

9406 Prefabrik Yapılar

55,9

2,6

214,1

0,8

-

508

2,57

0,82

Makinalar ve Mekanik
Cihazlar

Toprak, Maden,
Cevher
8474 Ayıklama,
Eleme, Yıkama,
Kırma vb.
Makinalar

0,18

Brezilya(%56)
İngiltere(%12)
0,19 Çin(%10)
Fransa(%8)
Portekiz(%5)

Makinalar ve Mekanik
Cihazlar

Muslukçu
8481 Borucu Eşyası

0,02

Fransa(%53)
Romanya(%13)
0,03 ABD(%12)
%10-20
İtalya(%6)
İngiltere(%3)

61,7

52,5

0,3

0,0

346,5

395,1

0,3

0,1

-25

-13

769

136

Kongo Ülke Raporu

%10-30

%10

%10-20

%10

%10

%20

%10

17 / 19

Fransa(%43)
Çin(%19)
35,5
0,2
235,0
0,1
58
0,09
0,00 İngiltere(%14) %10
İsveç(%8)
İtalya(%8)
Fransa(%31)
İsveç(%14)
Elektrikli Makineler ve
Elektrik
8504 Transformatörleri
15,5
0,7
730,4
0,0
-72
2
0,69
1,39 Çin(%12)
%10
Kablolar
İtalya(%8)
Hollanda(%8)
Fransa(%39)
Gerilimi 1000
İtalya(%35)
voltu geçmeyen
8536 elektrik devresi
19,0
0,4
506,7
0,0
260
247
0,36
0,15 İspanya(%5)
%20
Kablolar
Norveç(%5)
teçhizatı
ABD(%4)
Fransa(%28)
ABD(%19)
İzole Edilmiş
8544 Kablo ve Teller
28,4
3,7
2.314,4
0,0
27
-20
2,63
2,01 Çin(%17)
%20
Kablolar
Türkiye(%13)
G.Kore(%5)
Kaynak : Tablonun hazırlanmasında Türkiye'ye ilişkin rakamlarda TUİK, diğer ülkelere ilişkin istatistik rakamlarında UN-ITC TradeMap, gümrük vergisi konusunda AB ülkeleri için TARIC diğer ülkeler için kendi
gümrük idarelerinin verileri kullanılmıştır.
Kablolar

Elektrik
8502
jeneratörleri

* Veriler 12 aylıktır.

-, 2013

18 / 19

Kongo - Düzenlenen Önemli Fuarlar

Kongo Ülke Raporu

19 / 19


Kongo ulke raporu_2013

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

La actualidad más candente (20)

Similar a Kongo ulke raporu_2013

Similar a Kongo ulke raporu_2013 (17)

Más de UlkeRaporlari2013

Más de UlkeRaporlari2013 (18)

Kongo ulke raporu_2013