1. ARCHIVALISCH EN BOUWTECHNISCH ONDERZOEK VAN
DE LEGERBARAKKEN TE JABBEKE - gefinancierd en begeleid door het VIOE
VERDONCK ANN - 4 DECEMBER 2009
28-11-2009 Herhaling titel van presentatie 1

2. DE SITE TE JABBEKE 2007
LOS/LAADKADE
BARAKKEN WO I 4
BARAK WO II
4 STALLINGEN
WACHTHUIS
2 BUNKER WO II
3
(gesloopt)
1
3
1 1
2
FOTO’S OKTOBER 2007

3. PIONIERSPARK TE JABBEKE 1917
PIONIERSPARK
PROVIANT AMT WEST
LEGERMUSEUM BRUSSEL, COLLECTIE LUCHTFOTO’S, SEPTEMBER 1917

4. PIONIERSPARK TE JABBEKE 1917 - BOUW VAN ‘GENTER BARACKEN’ -
LEGERMUSEUM BRUSSEL PIONIERSPARK
LUCHTFOTO SEPTEMBER 1917
PROVIANT AMT WEST
GENTER BARACK: GOEDKOOP - EENVOUDIG - VLOT TRANSPORTEERBAAR - MONTEERBAAR ZONDER VAKKENNIS

5. PIONIERSPARK TE JABBEKE 1917 - BOUW VAN ‘GENTER BARACKEN’ - ONTWERP
VOOR NOODONDERKOMEN DOOR ‘BOUDIRECTION 4’ GEPRODUCEERD IN DE
ETAPPENHOOFDPLAATS ‘GENT’ (150 stuks/dag, 37 Gentse bedrijven, 3 dagen/opbouw in situ)
LEGERMUSEUM BRUSSEL PIONIERSPARK
LUCHTFOTO SEPTEMBER 1917
PROVIANT AMT WEST
“Alle zeventien ‘Genter Baracken’ zijn
gebruiksklaar, vierendertig
munitiebarakken zijn eveneens
gebruiksklaar voorzien van een aarden
omwalling, er wordt verder gewerkt aan
de drie types spoorlijnen.” Rapport over
de uitbouw van het Pionierpark te
Jabbeke, 29 april tot 5 mei 1917
GENTER BARACK: GOEDKOOP - EENVOUDIG - VLOT TRANSPORTEERBAAR - MONTEERBAAR ZONDER VAKKENNIS

6. TWEE BARAKKEN (1915-’16) VOOR OPSLAG OORLOGSMATERIAAL TER
BEVOORRADING VAN HET FRONT (IN GEBRUIK VAN WOI tot 1994)
LUCHTFOTO SEPTEMBER 1917
GROTE BARAK
KLEINE BARAK
FOTO VERZAMELING PACKO- c.a. 1950
HYBRIDE CONSTRUCTIES VAN HOUTSKELETBOUW EN BAKSTEENMETSELWERK

7. FASE I: NOODONDERZOEK NAJAAR 2007: REGISTRATIE EN OPMETING
KLEINE BARAK - INTERIEUR EN EXTERIEUR

8. NOODONDERZOEK NAJAAR 2007: REGISTRATIE EN OPMETING
GROTE BARAK - INTERIEUR EN EXTERIEUR

9. NOODONDERZOEK NAJAAR 2007: SCHADEBEELD
HOUTROT - GLASBREUK - VERSTEVIGINGEN - STUTTEN EN SCHOREN …

10. NOODONDERZOEK NAJAAR 2007: KLEURONDERZOEK
KLEINE BARAK - LUDIEKE MUURSCHILDERINGEN
Vermoedelijk aangebracht na de bevrijding 1944 wanneer de kleine barak de Engelse Stage Door Canteen wordt.

11. NOODONDERZOEK NAJAAR 2007: PROEFSLEUVEN FUNDERING
KLEINE BARAK - FUNDERING OP STAAL
ENKELE BESCHEIDEN VONDSTEN: KOGELS EN POST MIDDELEEUWS AARDEWERK (TEAM MARC DEWILDE - VIOE)

12. FASE II: ARCHIVALISCH ONDERZOEK IN BELGIE, ENGELAND, FRANKRIJK EN
DUITSLAND
ONDERZOEK NAAR TIJDELIJKE CONSTRUCTIES OPGERICHT IN WO I: GELIJKTIJDIGE PRODUCTIE IN BELGIE -
ENGELAND - FRANKRIJK EN DUITSLAND
TEKENINGEN - SCHEMA’S - FOTO’S - GUIDELINES VOOR CONSTRUCTIE - BRIEFWISSELING
TEAM FASE II: EDITH VERMEIREN (Erfgoed&Visie), ROB TROUBLEYN & ANN VERDONCK (Fenikx)

13. TIJDELIJKE INFRASTRUCTUUR TIJDENS WO I - BELGISCHE ONTWERPEN
TYPEPLAN UIT 1916 - NIET LOCATIE GEBONDEN: “type de baraquement pour un peleton de 64 hommes”
MODULAIR SYSTEEM - HOUTSKELET OP BASIS VAN ONTSCHORSTE BOOMSTAMMEN + TAKKEN - KLEI - GEOLIED
CANVAS - STRO
LEGERMUSEUM BRUSSEL, brief d.d. 6 april 1916

14. TIJDELIJKE INFRASTRUCTUUR TIJDENS WO I - BELGISCHE ONTWERPEN
TRANSPORT NAAR HONDSCHOTE HONDSCHOTE
FORTEM
FOTOCOLLECTIE LEGERMUSEUM BRUSSEL

15. TIJDELIJKE INFRASTRUCTUUR IN BELGIE TIJDENS WO I
STEENKERKE
FOTOCOLLECTIE LEGERMUSEUM BRUSSEL

16. TIJDELIJKE INFRASTRUCTUUR TIJDENS WO I - ENGELSE ONTWERPEN -
WORK OF THE ROYAL ENGINEERS IN THE EUROPEAN WAR 1914-1919
STEENKERKE
3-DELIG NASLAGWERK: WORK OF THE ROYAL ENGINEERS IN THE EUROPEAN WAR 1914-1919

17. TIJDELIJKE INFRASTRUCTUUR
TIJDENS WO I - ENGELSE
NIET LOCATIEGEBONDEN
INTERVENTIES
STEENKERKE
UITVOERINGSPLANNEN - DIDACTISCH MATERIAAL
INSTRUCTIES VOOR DE ONGESCHOOLDE ARBEIDERS
ROYAL ENGINEERS - INSTRUCTIES BOUW WEBLEE HUT

18. TIJDELIJKE INFRASTRUCTUUR TIJDENS WO I - ENGELSE ONTWERPEN
AYLWIN HUTS - 1915 - HOUTSKELET, METAALPLATEN, GEOLIED CANVAS
STEENKERKE
ROYAL ENGINEERS - AYLWIN HUT HUISVESTING TROEPEN (KLEIN MODEL - NIET GESCHIKT BEVONDEN)

19. TIJDELIJKE INFRASTRUCTUUR TIJDENS WO I - ENGELSE ONTWERPEN
PORTABLE HUT (HOUTEN STRUCTUUR, GEOLIEDE PLATEN, BITUMENKARTON) VANAF 1916 I.S.M.
DE FRANSE FIRMA’S TARRANT EN SOMERVILLE
STEENKERKE
ROYAL ENGINEERS - PORTABLE HUT VOOR HUISVESTING VAN DE TROEPEN (TRAVEEMAAT c.a. 3 METER)

20. TIJDELIJKE INFRASTRUCTUUR TIJDENS WO I - ENGELSE ONTWERPEN
NISSEN BOW HUT (ONTWERP CAPTAIN NISSEN) - HOUT/STAALSKELET, METAALPLATEN
STEENKERKE
FRANSE VARIANT OP DE NISSEN BOW HUT
ROYAL ENGINEERS - NISSEN BOW HUT HUISVESTING TROEPEN (ZEER POPULAIR TYPE)

21. TIJDELIJKE INFRASTRUCTUUR IN FRANKRIJK TIJDENS WO I
TOEVOER UIT ENGELAND EN LOCALE IMPROVISATIE
SPAHIS
STEENKERKE
FOTOCOLLECTIE LEGERMUSEUM BRUSSEL

22. TIJDELIJKE INFRASTRUCTUUR TIJDENS WO I - DUITSE INTERVENTIES IN
BELGIE EN FRANKRIJK: NIET LOCATIE GEBONDEN GEBOUWEN
GENTER BARACKE - GERSDORF LAGER
LOCATIE ONBEKEND
STEENKERKE
“De eerste barak gebouwd door de
GENTER BARACKE - JABBEKE
Baudirektion 4 in december 1914, was
bedoeld als noodonderkomen voor militair
personeel. Het geraamte (Tragegerippe)
bestaat uit 9 binders (Bidern) die op
dwarsliggers (Schwellenkranz) rusten.
Dakpanelen en vloer zijn gemaakt van
planken (Bretttafeln). De barak is 16 meter
lang en 5 meter breed. Deze afmetingen
volstaan om 40 tot 60 man in onder te
brengen. Het interieur bestaat uit 40 tot 60
bedden, 4 tafels en 8 zitbanken.”
BUNDESARCHIV FREIBURG, Verslag Baudirektion 4 – 16 april 1917

23. DUITSE INTERVENTIES IN BELGIE EN FRANKRIJK TIJDENS WO I: LOCATIE
GEBONDEN GEBOUWEN
SLOTENMAKERIJ LASPLAATS SMIDSE WAPENKAMER OPSLAGPLAATS
STEENKERKE
SCHRIJNWERKERIJ
BUNDESARCHIV FREIBURG: FLUGPLATZ UYTKERKE

24. DUITSE INTERVENTIES IN BELGIE EN FRANKRIJK TIJDENS WO I: LOCATIE
GEBONDEN GEBOUWEN
MANNSCHAFTSBARACKE VERDUN
LOCATIE ONBEKEND
STEENKERKE
BADHUIS OOSTENDE WACHTMESS MOORSELE
BUNDESARCHIV FREIBURG

25. DUITSE INTERVENTIES IN JABBEKE TIJDENS WOI
PIONIERSPARK
LOCATIE ONBEKEND
STEENKERKE
“Mettertijd en van zodra duidelijk werd dat de
stellingenoorlog langer zou duren dan
SCHUILHUT
voorzien, drong zich de idee op om
noodbarakken met een permanenter
karakter te bouwen en die een vaste
verblijfplaats zouden kunnen zijn in het
winterseizoen. Indien de barak dient om er
permanent te verblijven, worden de wanden
langs de binnenzijde of de buitenzijde
bekleed met bakstenen, cementplaten of
PROVIANT AMT WEST
dergelijke.”
VERZAMELING PACKO / BUNDESARCHIV FREIBURG, Verslag Baudirektion 4 – 16 april 1917

26. GROTE BARAK TE JABBEKE - ONTWERP VAN LIJST BESCHERMDE MONUMENTEN 2009
KLEINE BARAK TE JABBEKE - GESLOOPT NA ZWARE STORMSCHADE 2008
LOCATIE ONBEKEND
STEENKERKE
SCHUILHUT
FOOTPRINT KLEINE BARAK
GROTE RELATIEVE WAARDE (context en ontwikkeling) KLEINE ABSOLUTE WAARDE (materie-en stijlkenmerken)

27. OMGAAN MET BARAKKEN: HANDLEIDING & VISIE
WAAROM IN STAND HOUDEN
contextuele benadering LOCATIE ONBEKEND
STEENKERKE
objectgerichte benadering
maatschappelijke benadering SCHUILHUT
HOE IN STAND HOUDEN
zoektocht naar de essentie
vertaling van de essentie
beschikbaar instrumentarium voor de instandhouding

28. STEENKERKE
! LOCATIE ONBEKEND
SCHUILHUT
1/2 IS REEDS VERLOREN…
MET DANK VOOR UW AANDACHT