Een presentatie naar aanleiding van de belangrijkste leerpunten/inzichten over het managementboek van het jaar van Rob van Es: Veranderdiagnose - De onderstroom van het organiseren. Het boek biedt daadwerkelijk handvatten om succesvoller met veranderingen om te gaan in organisaties.

1. Rob van Es: Veranderdiagnose De onderstroom van organiseren Een persoonlijke presentatie van opvallende leerpunten en inzichten Jan Wietsma

9. Adaptief en reflectief denkvermogen Kenmerken Adaptief Reflectief Oordelen Onmiddelijk Achteraf Stijl en tempo Impulsief, snel Weloverwogen traag Informatiecapaciteit Groot, meervoudig Klein, eenvoudig Regelt Alledaags handelen Ordeningen, plannen Organisatorisch Efficiency en beheersing Visie en innovatie

10. De 0+ vier leercategorieën van Bateson Categorie Handelingsbeschrijving Voorbeeld IV Kies een andere vorm van systematiseren Kies voor..? Alles is mogelijk III (Double loop learning) Kies een ander systeem van verzamelingen Kies voor de verzameling cijfers II (Double loop learning) Kies een andere verzameling gedragsmogelijkheden uit een systeem van verzamelingen Kies voor verzameling E t/m H I (Single loop learning) Kies een andere gedragsmogelijkheid uit een vaststaande verzameling Kies B uit de verzameling A t/m D 0 (Single loop learning) Herhaal het gedrag Doe nogmaals A

11. Theories in use bij model 1 en model 2 ( Argyris en Schön) Gebruikstheorieën Model 1 Model 2 Doelwaarden Winnen Rationaliteit Negatieve gevoelens onderdrukken Juiste informatie verkrijgen Vrije keuze Commitment Handelingen Controleren en indekken Insinueren Eigen visie is de juiste Delen van macht Participeren Meningsverschillen helder maken Gevolgen Defensieve relaties Weinig keuzevrijheid Weinig openheid en toetsing Minimaliseren van defensie Hoge keuzevrijheid Indrukken noemen en toetsen Double loop learning Nauwelijks mogelijk Volop mogelijk

12. De zes reflectieniveaus van Dilts 1. Omgeving Hoe ziet mijn omgeving er uit, thuis en op het werk? 2. Gedrag Welk gedrag vertoon ik daarin? 3. Vaardigheid Vanuit welke vaardigheden doe ik dat? 4. Overtuiging Van welke ideeën ben ik overtuigd? 5. Identiteit Wat kenmerkt mij als persoonlijkheid? 6. Spiritualiteit Wat zijn de bestaanszin en de inspiratie van mijn leven als mens?

19. Zeven diagnosemethoden Documentatie Analyseren van rapporten, verslagen, presentaties en websites Observaties Procesverslagen van bezoeken aan de organisatie met accent op interactie, artefacten en sfeer Interviews Systematische gesprekken met relevante selectie van personen in en rond de organisatie Surveys Lijsten met vragen naar beleving en waardering uitzetten onder afdelingen of bij de gehele organisatie Participatie Een tijdje meewerken in de organisatie en daar een logboek van bijhouden Workshops Medewerkers eigen ervaringen met de organisatie laten verwerken tot analyses, verhalen of visualiseringen Panels Klanten, nieuwe medewerkers en oud medewerkers systematisch laten praten over beelden en ervaringen

21. Rubricering van gangbare diagnosemodellen Niveau Organisatiekunde Veranderkunde Individu Kernkwaliteiten (Ofman, 1992) Reflectieniveaus (Dilts 1979) Groep Rollen in teams (Belbin, 1981) Optimaal conflictniveau ( Vandriesche, 1996) Organisatie Cultuurtypen (Handy, 1988) Veranderkrachten (Otto en De Leeuw, 2000) Omgeving Organisatienetwerken (Kaats, c.s. 2005) Nationale culturen (Hofstede en Hofstede, 2005)

22. Waarden van succesvolle organisaties Bovenstroom Klant / marktgerichtheid Resultaatgerichtheid Snel handelen Empowerment Voortdurend leren Aansprakelijkheid Onderstroom Teamgerichtheid Respect voor anderen Constructieve feedback Oprechtheid Eerlijk spel spelen Vertrouwen

23. Metaforen in organisaties Domein Voorbeelden Oorlog Aanvallen, strategie, in het vizier hebben, ongeleid projectiel Sport Afzien, coachen, thuiswedstrijd, tandje hoger, buitenspel zetten Varen Andere koers varen, alle zeilen bijzetten, uit de wind houden Dieren Apenrots, mierennest, rat, luis in de pels, hoe de hazen lopen Autorijden Bijsturen, vol gas geven, afremmen, file, dat parkeren we even Huishouden Gewassen en gestreken, voorkoken, eigen broek ophouden Tuinieren In de zon zetten, ruimte geven, snoeien, kweekvijver, broeikas Geneeskunde Aderlaten, vergadervirus, doekje voor het bloeden, bypass