Stadswandeling Harderwijk. Een wandeling langs vele bijzondere locaties in Harderwijk.

1. 1. Smeepoort
2. Gelderse Munt
3. Vanghentoren
4. Pesthuis
5. Burgerweshuis
6. Grote Kerk
7. Poortje 1813- 1913
8. Hanze baken
9. Voormalig kantongerecht
10. Voormalig Stadhuis
11. Synagoge
12. Vischpoort
13. Zevenissenhof
14. Vischmarkt 55
15. Zuiderzeegezicht
16. Vissersvrouw
17. Molen de Hoop
18. Scheepshelling
19. Luttekepoort
20. Houtwal
21. Linneaustoren
22. Catharinakapel
23. Stadsmuseum
24. Poortje
25. Hortuspark

2. HARDERWIJK
Harderwijk bezit een rijke erfenis. Ook in het stadsbeeld kunt u tal van herinneringen uit bijna 800
jaar stadsgeschiedenis aantreffen, zoals op de Vischmarkt. De gehele historie van Harderwijk ligt
besloten binnen de stadsmuren, waarvan gedeelten alsmede de Vischpoort en de Smeepoort nog
altijd fier overeind staan.
Stadsrechten
Al op 11 juni 1231 verleende Graaf Otto van Gelre en Zutphen stads- en marktrechten aan
'Herderewich'. De handelslui die hun zaken deden nabij het agrarisch centrum Selhorst ontvingen
daarmee erkenning en stimulans tegelijk. Harderwijk groeide uit van agrarische nederzetting tot
handelsplaats, die zelfs eeuwen lid was van het Hanze-verbond. Bovendien was er rond 1500 de
belangrijkste vismarkt aan de Zuiderzee te vinden. In 1584 kreeg
Harderwijk de provinciale munt van Gelre binnen haar muren.
Universiteitsstad
Van 1648 tot 1812 was Harderwijk universiteitsstad. Studenten met bekende namen als Linnaeus
en Boerhaave zijn hier gepromoveerd.
Visserijstad
De visserij werd sterk teruggedrongen door de afsluiting van de Zuiderzee in 1932 en de aanleg
van de IJsselmeerpolders. Handel, industrie en toerisme kwamen echter snel op. Daaraan
vooral dankt Harderwijk zijn snelle groei.
Garnizoenstad
In 1815 werd het werfdepot geopend, al heette het toen nog 'depot-bataljon der koloniale troepen'.
Door de komst veranderde Harderwijk in een garnizoenstad. De vijf kazernes die daarna nog in de
stad kwamen werden de thuisbasis voor vele militairen.
Behoud historisch karakter
De gemeente waarborgt boven alles het historische karakter van de stad. Bijvoorbeeld door bij het
ontwikkelen van nieuwe plannen voor de binnenstad ook oog te hebben voor de oude kenmerken.
www.aaltjesdagen.nl

3. 1. SMEEPOORT
De binnenpoort was met twee muren met de buitenpoort
verbonden. Alleen de voetgangersdoorgang van de
binnenpoort is bewaard gebleven. Aan de buitenkant is nog
goed te zien waar ooit het wachtlokaal heeft gestaan. De
gaten in de muur geven de plaats van de vleerbalken aan en
de schoorsteen is nog duidelijk aanwezig. Het wachtlokaal
werd gebruikt door de wachtslieden op de muur en de poort.
Boven de doorgang is het wapen van Harderwijk
ingemetseld. Het werd in spiegelbeeld uitgevoerd. De
andere stenen zijn zogenaamde vloedstenen. Ze geven jaar
en hoogte van hoog water aan. Aan de binnenzijde van de
poort is de weergang te zien. Een opvallend detail is dat de schietgaten niet alleen geschikt
waren om vanuit de stad op de vijand te vuren, maar de vijandelijke kogels konden er ook door
naar binnen vliegen. In 1673 bliezen de vertrekkende Franse troepen de Smeepoort
grotendeels op. In 1676 werden de restanten afgebroken. Van het puin bouwde men twee
poorthuisjes. Daar zetelde de wacht, zodat in- en uitkomend verkeer gecontroleerd kon
worden.
"
2. GELDERSEMUNT
De geschiedenis van de Gelderse Munt begint met het
klooster Claerendal. De zusters Ieefden volgens de regels
van Sint Franciscus. Ze droegen grijze kleding en werden
daarom de Grauwe Zusters genoemd. In 1580, na de
Reformatie, stonden de zusters hun klooster en goederen
aan de stad af, in ruil kregen ze Ievenslang onderhoud en
huisvesting. De zusters bleven in een deel van hun klooster
wonen. ln 1582 verplaatste graaf Willem van den Bergh zijn
munt van Dieren naar Harderwijk. De stad verhuurde net
klooster aan muntmeester Jan van Schevichagen. Toen in
1584 de Staten van Gelderland de Provinciale Munt van
Nijmegen naar Harderwijk overbrachten, moest hij
plaatsmaken voor hun muntmeester Jacob Dircksz. Alewijn. ln 1806 bepaalde koning Lodewijk
Napoleon bij Koninklijk Besluit dat de Munt werd opgeheven. Een halfjaar later werden de
gebouwen van de Gelderse Munt voor de universiteit bestemd. Of en waarvoor de Academie
ze heeft gebruikt is niet bekend. Na de Franse overheersing kwamen de gebouwen in gebruik
bij het Depot-Bataljon der Koloniale Troepen, later het Koloniaal Werfdepot genoemd. In 1814
arriveerdeh de eerste kolonialen. In Harderwijk werden zij voorbereid op hun dienst in
Nederlands-Indie.
"
3. VANGHENTOREN
"
29 april 1310 kocht de graaf van Gelre van de Harderwijker magistraat een
stuk grond buiten de stadsmuur om daar ‘zijn huis’ te bouwen. Dit werd het
westelijke of Oude Blokhuis. De Fransen richtten er in 1673 veel schade
aan. Tegenwoordig is het weer in gebruik als woonhuis. Tijdens en na de
restauratie kon aannemelijk worden gemaakt dat de toren een directe
toegang was tot het huls van de graaf. Muur— en funderlngsrestanten en
een kademuur die er parallel aan loopt, tonen dit aan. Voordat in de
zeventiende eeuw de verdedigingswerken werden verbeterd, Iiep de
stadsgracht hier vlak langs de muur tot aan het blokhuis. De zeebeer
beschermde de gracht tegen de zee. Tijdens de aanleg van het bolwerk
Cortendoodt werd de gracht eromheen gelegd.
www.aaltjesdagen.nl

4. 4. PESTHUIS
Aan de Iinkerkant staat een gebouw dat op de kaart van
Van Geelkercken het Pesthuys heet. Die naam kreeg het
pas na 1587. Daarvoor was het een kapel, gewijd aan Sint
Hieronymus, in gebruik als auditorium bij de Fraters ofwel
Breeders des Gemenen Levens. Boven de deur van het
auditorium staat (in het Latijn): Mijn huis zal een huis des
gebeds genoemd worden. Tijdens de beeldenstormen in de
zestiende eeuw Iiep de kapel grote schade op. In 1578
moesten de Fraters als gevolg van de Reformatie hun werk
staken. AI hun bezittingen werden overgedragen aan de
stad. Toen een paar jaar Iater een pestepidemie de stad
teisterde, werden de gebouwen ingericht als pesthuis, een
quarantaine— en verpleeginrichting. In 1636 woedde er opnieuw een pestepidemie. De
Nijmeegse arts IJsbrand van Diemerbroeck beweerde dat tabak roken een goede bescherming
bood tegen deze gevreesde ziekte. Het is bekend dat de vroede vaderen der gemeente de
pijptabak die ze in de raadzaal rookten, bij de stad declareerden. Waarschijnlijk hebben de
verzorgers in het pesthuis dit voorbeeld niet gevolgd, want toen het in 1641 werd gesloten,
waren alle verplegers reeds overleden. In de negentiende eeuw werd het Pesthuis nog
gebruikt tijdens een cholera-epidemie.
"
5. BURGERWEESHUIS
het eerste gezicht lijkt het een mooie symmetrisch gebouwde gevel, maar bij
nauwkeuriger kijken blijkt de voordeur niet in het midden geplaatst te zijn,
maar rechts van het enigszins vooruitspringende middengedeelte (risaliet).
De geschiedenis van het Burger Weeshuis begon in 1554, toen Johan van
Speulde, priester van de Johannieterorde, zijn 740 guldens spaargeld aan
de stad beschikbaar stelde om er een weeshuis van te stichten. Het
stadsbestuur verzocht de gardiaan (overste van een franciscanenklooster)
van de Minderbroeders, om het gravenhuis op de hoek van de Broederen en
de Donkerstraat voor dit doel beschikbaar te stellen.
"
6. GROTE KERK
"
De Grote Kerk te Harderwijk is een kruisbasiliek in gotische stijl
die gedeeltelijk uit de 14e en de de 15e eeuw dateert. De
oorspronkelijk veel grotere kerk heette aanvankelijk de OnzeLieve-Vrouwekerk en was gewijd aan Maria. Sinds de
Reformatie in 1578, toen de katholieke godsdienst werd
verboden en onderdrukt, wordt de kerk gebruikt voor
protestantse erediensten. Nadat in 1415 de parochiekerk van
Sint-Nicolaas was afgebrand werd besloten om een Mariakapel
te vergroten en als kerk te gebruiken. Het 14e eeuwse gebouw
kreeg een nieuw koor met kooromgang, een transept en een
toren die in hoogte die van de St. Eusebiuskerk in Arnhem
overtrof en daarmee de hoogste van Gelderland was. Eengroot
deel van de kerk ging verloren toen in 1797 de toren instortte en een deel van het schip
verwoestte. Het resterende deel van het schip werd hierna afgesloten door een nieuwe gevel in
sobere Lodewijk XVI stijl.
www.aaltjesdagen.nl

5. 7. POORTJE 1813 - 1913
Het poortje werd opgericht ter gelegenheid van der herdenking van honderd
jaar Nederlandse onafhankelijkheid in 1913.
"
8. HANZEBAKEN
"
Op het nieuwe Strandeiland in Harderwijk staat het kunstwerk
Hanzebaken. Het is gemaakt door Marte Röling. Het beeld
bestaat uit een boot op een veertien meter hoge paal, omringd
door blauw gele golven. Marte Röling is beroemd vanwege haar
portretten van Beatrix en Claus. Wat dat betreft kan de eminent
grijze kunstenares met haar altijd fraaie oogschaduw de
goedkeuring zeker wegdragen bij de koningsgezinde
Harderwijkers. Ook de onderwerpkeuze, een boot, lijkt aan te
sluiten op Harderwijk als haven- en hanzestad, hoewel de
Kogge niet een boot is die Harderwijk in het verleden vaak
frequenteerde.
""
"
" VOORMALIG KANTONGERECHT
9.
" statig achttiende eeuws herenhuis. De oorpsronkelijke twee woningen
Een
zijn veel ouder. 5 traveeën breed met op de hoeken verticale lijsten. In het
midden een risaliet (naar voren stekend deel in de gevel). Sinds 1984 is het
in gebruik bij het kantongerecht.
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
www.aaltjesdagen.nl

6. 10. VOORMALIG STADHUIS!
"
In 1720 besloten de schepenen de voorgevel van het stadhuis te
laten ophelderen. Het stadhuis bestond uit het raadhuis, rechthuis
en het wijnhuis. Tot aan de Franse tijd sprak het
gemeentebestuur recht. Ook vond in het stadhuis de keuring van
het laken plaats. Van 1684 tot 1798 stond aan de linkerkant van
het pand een draaibare kooi om vrouwen die zich publiekelijk
hadden misdragen aan het volk te tonen.
"
"
"
11. SYNAGOGE "
"
"Vanaf 1690 mochten Joden zich officieel vestigen in de stad. Het huidige
pand is in 1839 gerealiseerd. Evenals in de stad Elburg was in Harderwijk de
begraafplaats gevestigd op de stadswallen. Na de bezetting van Nederland in
mei 1940 en de ontruiming van de kustgebieden kwamen er vele gevluchte
Duitse joden in Harderwijk en omgeving terecht. Vrijwel alle in en om
Harderwijk woonachtige joden zijn gedeporteerd en niet teruggekeerd uit de
kampen. Slechts enkelen konden onderduiken. Het synagogegebouw bleef
onbeschadigd, maar het interieur werd geplunderd. De Torarollen zijn na de
oorlog aan de gemeente Winterswijk geschonken.In 1947 is de joodse
gemeente van Harderwijk ontbonden en bij die van Apeldoorn gevoegd
"
12. VISCHPOORT!
"
"
"
"
De Vischpoort, gebouwd eind 14e eeuw, is de enig overgebleven
stadspoort aan de waterkant in Harderwijk. Door deze poort werd
vis van en naar de boten gebracht. De grote boten die de vis
vervoerden konden vanwege ondiepte niet tot de kust komen. De
vis werd daarom overgeladen op kleinere boten. Deze bootjes
voeren dus de hele dag heen en weer.Daarnaast had de poort ook
een beschermende functie tegen vijanden en tegen het water. Als
het water te hoog kwam, kon hij gesloten worden. De huizen aan
de Vischmarkt zijn ook wat hoger gebouwd en of hebben een
vloedkamer, voor het geval dat de poort te laat gesloten werd.
Naast de poort loopt de stadsmuur en staan wat huisjes. Bovenop
de Vischpoort is in de 18e eeuw de vuurtoren gebouwd. Na de afsluiting van de Zuiderzee verloor
deze zijn betekenis, zodat hij in 1947 werd gesloten. Tegenwoordig gaat het licht alleen aan bij
speciale gelegenheden.
"
"
"
"
"
"
www.aaltjesdagen.nl

7. 13. ZEVENNISSENHOF
" achter de woning op de Kleine Marktstraat treft u nog een oud
Geheel
stukje stadsmuur. De nissen werden in de middeleeuwen (en erna) vaak
gebruikt voor de opslag van goederen, maar ook voor prostitutie.
" VISCHMARKT 55
14.
"
"
"
"
"
"
"
"
"
" pand is een echt patriciërshuis. De rechterhelft van dit pand springt ver
Dit
naar voren. In de entree treft u het wapen van ene mijnheer Steenberch en
mevrouw de Vries. Het pand heeft heel veel functies gehad, waaronder
burgemeesterswoning, school, bibliotheek en garagebedrijf.
"
"
"
"
"
"
"
""
" ZUIDERZEEGEZICHT
15.
"Zuidelijke Zeegezicht is een eerbetoon aan wijlen Eibert den
Herder, oprichter van vele toeristische attracties die de
economie van de gemeente Harderwijk vandaag gemaakt tot
wat het nu is. Den Herder was de bekende activist in zijn dagen
die poogde de sluiting van de voormalige Zuiderzee , te
voorkomen, de huidige polder bracht veel nieuw land naar
Nederland als gevolg van de afsluitdijk . Door het instellen van
nieuwe commerciële doelstellingen voor zijn bedrijf is Den
Herder er in geslaagd om een nieuwe haveningang voor
Harderwijk te creëren en tevens creëerde hij een strand met het
uitgegraven zand . Hij richtte ook het Dolfinarium op. Vanuit zijn
passie voor de zee als een voormalig handelaar in overschot
van vangsten van de vissers en als amateur schilder van oude schepen van de voormalige
Zuiderzee is zijn interesse is duidelijk. Het beeld stelt nu de bekende man met de hoed een
schilderij van zijn opvattingen, omlijst door de symbolen van zijn prestaties ( in gecoat staal) ,
waardoor het sluiten van de Zuiderzee ( groen marmer ) dat lijkt leeg lopen als gevolg van de
helling van dit oppervlak . In het kader van een grote bronzen hoed staat symbool voor de
bescherming van zijn volk. Maar dit grappige deel van de sculptuur kan ook betekenen "Chapeau "
, het woord dat hert Franse volk roept wanneer men lof uit.
"
"
"
"
"
www.aaltjesdagen.nl

8. 16. VISSERSVROUW MET KIND
"
Kunstenaar: Annie van der Velde
Materiaal: Frans kalkzandsteen
Jaar van plaatsing: 1975
Met plaquette over de vissers die zijn verdronken in de
toenmalige Zuiderzee. afmeting 65x90 cm.
"
17. MOLEN DE HOOP!
"
"
"
"
"
"
"
In
de nacht van 28 op 29 maart 1969 werd Harderwijk
opgeschrikt door een felle brand in molen Oude Molen De Hoop
aan de strandboulevard. "De Hoop" aan de Strandboulevard.
De brandweer kon niet voorkomen dat de molen veranderde in
een triest karkas. Eigenaar E. den Herder, die in de molen een
restaurant exploiteerde, zag van herbouw af en kreeg van de
gemeente een sloopvergunning. Molen De Hoop Harderwijk
Vanaf die tijd is het de bedoeling geweest, dat op een andere
plek aan de rand van het oude stadscentrum de molen
herbouwd zou worden. De stichting Vrienden van de Gelderse
Molen startte toen een geld inzamelingsactie. In 1992 werd de
herbouw van de molen nieuw leven in geblazen, door de
oprichting van "de Harderwijkse Molen Stichting", die het karwei
van de vrienden van " de Gelderse Molen " overnam. In 1993
kocht de Stichting de romp van de molen van "Molen van
Reerink" te Oldenzaal. Dit was geen nieuwe molen. Deze was
namelijk in 1913 daar geplaatst vanuit Weesp en was daar
bekend als molen "Het Anker" bijgenaamd "De Reus van
Weesp”. In Oldenzaal was de molen reeds in 1928, na amper
15 jaar dienst, alweer onttakeld en de romp bij een malerij
gevoegd. De nieuwe locatie in Harderwijk voor de molen werd gevonden bij de Vissershaven. Daar
bleek de grond door teer vervuild te zijn en werden onbekende Nieuwe molen De Hoop aan de
vissershaven funderingen van oude vesting- en waterwerken aangetroffen. Deze waren de
oorzaak van een flinke vertraging van de bouw/restauratiewerkzaamheden. Op 3 juli 1995 konden
daadwerkelijk de werkzaamheden voor de herbouw een aanvang nemen. In 1997 konden de romp
en kap geplaatst worden en in juli 1998 het wiekenkruis en de staart. Toen was er sprake van een
uitwendig complete molen. Op 29 augustus 1998 hebben de wieken voor het eerst gedraaid. Vanaf
8 mei 1999 ( Molendag) is de molen open voor publiek. De officiële opening vond plaats in
september 1999. Wetenswaardigheden over de molen. De museale korenmolen "De Hoop" is een
zg.stellingmolen. Dit betekent dat de molenaar de wieken bedient vanaf deze stelling. De hoogte
van de stelling is 9.00 meter boven de begane grond en de breedte van de stelling is 4.00 meter.
De totale hoogte van de molen bedraagt ca. 35.00 meter.
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
www.aaltjesdagen.nl

9. 18. SCHEEPSHELLING
" eerste activiteiten op de scheepshelling Veluvia dateren
De
van rondom 1700. Ene Jan Hendrik Benedictus krijgt in 1768
toestemming om een helling te stichten. Over het reilen en
zeilen in de tijd erna is weinig bekend, maar aan het eind van
deze periode zijn er nog steeds twee hellingen over, te weten
de werf van Van Kuikhoven en die van Ten Cate. Met de
komst van Johan Oost in 1901 breekt er een tijd van
verhoogde werfactiviteiten aan voor Harderwijk. Johan Oost
werd op 31 mei 1874 te Echternbrug geboren als zoon van
een scheepstimmerknecht en hij kwam in 1879 met zijn
ouders naar Urk. Johan werkte eerst als leerling op de werf
van de gebroeders Roos en kwam, na zijn diensttijd bij de
marine, op de werf van Lourens Metz, eveneens op Urk. Door zijn huwelijk met de dochter van de
werf baas, Neeltje Metz, opende zich voor de jonge knecht een wijder perspectief. Toen kort na zijn
trouwen in Harderwijk de werf van Van Kuikhoven te koop kwam, werd deze met hulp van zijn
schoonvader overgenomen. Rond 1905 nam Johan Oost het werfje van Ten Cate over, dat een
jaar in handen was geweest van Beert den Herder, een broer van Eibert. Door dit bedrijfje korte tijd
nadien te liquideren en het terrein aan de gemeente over te doen, verkreeg Oost een
monopolypositie ter plaatse. Het bij de vissers heersende ongenoegen hierover leidde er in 1911
toe dat visserij-beroepsvereniging "Onze Toekomst" zelf een werfje stichtte, waardoor de leden
voor een lager tarief konden worden gehellingd.In 1930 gaf vader Oost de werf in huur aan zijn
zoon Lourens, maar hij bleef er zelf nog op werken tot zijn tachtigste jaar; hij overleed in 1955.
Door de afsluiting en de gewijzigde omstandigheden kon het bedrijf geen gelijke tred houden met
de ontwikkelingen en het raakte achterop. Mede door het feit dat in oktober 1944 de Engelsen de
werf bombardeerden, waarbij het woonhuis vernield en het voor een nieuw te bouwen schip
klaarliggend hout versplinterd werd, besloot de oude Oost zich terug te trekken. In zijn leven als
werf baas had hij een groot aantal vaartuigen gebouwd en te water gelaten: 39 houten en 4
ijzeren. De eerste categorie bestond uit 9 kleine botters, 2 grote botters en 6 kleine
Noordzeebotters. Onder de laatste bevonden zich schepen voor Urk, Vlissingen en IJmuiden.
Verder 7 pluten, 3 kleine pluten, 1 pluut zonder dek, 3 zeilboten, 2 haringvletten, 2 kubboten en 4
roeivisboten.Dirk Roelofsen kocht in 1975 de helling van de Familie Oost. Hij renoveerde het huis
grondig en ging daar in 1977 met zijn gezin wonen. In de daarop volgende jaren is er 1 hellingbed
weer in oude glorie hersteld. In 1981 werd de eerste botter (VD153) weer op de helling gelierd. Na
een paar weken reparatie werd deze botter onder grote publieke belangstelling te water gelaten.
Na 30 jaar eindelijk weer een botter van de helling. Tot 1994 werden er regelmatig schepen
gehellingd. Helaas moest deze prachtige activiteit gestaakt worden vanwege de
gezondheidstoestand van de hellingbaas. Op 20 december 2001 overleed Dirk Roelofsen. In 2003
veranderde de helling van eigenaar. Reijer (zoon van Dirk) en Jacolien, die altijd gewoond hadden
in de arbeidershuisjes van de helling, mochten doorschuiven naar het hellinghuis. Zij besloten om
het huis weer in de oorspronkelijke staat en aanzicht terug te brengen zoals deze toentertijd in
1903 was gebouwd.
"
19. LUTTEKEPOORT
"
we hier aantreffen zijn de restanten van de noordelijke toren van de
Luttekepoort. Op deze locatie heeft een zeer fraaie binnenpoort met
twee torens gestaan. De buitenpoort was een eenvoudig vierkant
gebouw. Bij deze poort lag een brug over de gracht.
"
"
"
"
"
"
"
www.aaltjesdagen.nl

10. 20. HOUTWAL
"
Helemaal onderin de parkeergarage staan de overblijfselen
van de van de rond 1500 daterende torenvoet van de
voorpoort van de Luttekepoort.Deze toren die een doorsnede
van 8 meter had is net onder het fietspad aan de zijde van de
Luttekepoortstraat aangetroffen.
In 1637 hebben de Franzen deze poort samen met andere
verdediginswerken van de stad opgeblazen en de stad in
brand gestoken.
De torenvoet is tijdens de werkzaam heden aan de garage en
het gebied er omheen opgegraven in september 2009.
"
"
" LINNAEUSTOREN
21.
"Het Linnaeustorentje zat in de 16de eeuw vast aan het winterhuis van de
prior van 's-Heerenloo, een instelling van de Johanniter Orde in Ermelo.
De woning is door brand verwoest, maar het torentje bleef een markant
punt waarin studenten die zich misdroegen moesten 'zitten' en op z'n
minst claustrofobisch werden. De toegangsdeur is zo laag, dat je bij het
betreden vanzelf het hoofd buigt - wat zal dat de universitaire rechtbank
goed gedaan hebben. In het torentje staat het borstbeeld van de grote
Zweedse botanicus en hangt een bronzen plaquette ter herinnering aan
Boerhaaves bliksembezoek.
"
"
"
"
"
"
"
" CATHARINAKAPEL"
22.
"
Behalve het minderbroedersklooster waren in Harderwijk nog
vier andere kloosters, waarvan drie vrouwenkloosters. Wat nu
het Centrum voor de Kunsten 't Klooster is was vroeger een deel
van het Catharinaklooster. Dit klooster komen we al tegen in
documenten uit het jaar 1439. De Catharinakapel - gebouwd in
1502 - hoorde bij het klooster. Het huidige Klooster
(parkeerterrein) was vroeger de kloostertuin. De Paradijspoort
was de toegang tot het kloosterterrein.!
"
"
"
"
"
"
"
www.aaltjesdagen.nl

11. 23. STADSMUSEUM
"
"
In
het Stadsmuseum Harderwijk maakt u kennis met
elementen uit de rijke geschiedenis van Harderwijk.
Tentoongestelde thema’s zijn onder andere: Harderwijk als
munt- en universiteitsstad en de Belgen (Eerste
Wereldoorlog). De zolderverdieping is gewijd aan de
Zuiderzee-visserij. Momenteel wordt er op de eerste
verdieping hard gewerkt aan een vernieuwde presentatie
over de stad met haar karakteristieke monumenten.De
collectie van het Stadsmuseum Harderwijk bestaat grofweg
uit 9.000 objecten en 26.000 foto's. Deze collectie is van het
begin af aan gegroeid rond de thema's Archeologie,
Stadsgeschiedenis, Gelderse Academie, Gelderse Munt,
Koloniaal Werfdepot, Belgisch Interneringskamp, Zuiderzeevisserij en Klederdrachten.
"
" POORTJE
24.
"zijn goederen een zekere ‘som penningen’ had overgespaard, die hij wilde
gebruiken voor het oprichten van een ‘huis en woning’ waar weeskinderen
zouden kunnen worden verzorgd. Hij sprak de hoop uit dat andere ‘goede
en vrome mensen’ zijn voorbeeld zouden volgen. Die hoop werd niet
beschaamd. Er kwam een flinke stroom grote en kleine giften op gang,
waardoor de wens van Johan van Speulde kon worden uitgevoerd.Al een
jaar later werden de eerste wezen opgenomen in een huis dat op de hoek
van de Markt en de Donkerstraat stond. Van 1651 tot 1872 vonden de
wezen onderdak in het gebouw op de hoek van de Korte Kerkstraat en het
Kerkplein, nu bekend als de Wheme. In 1872 werd het gebouw Kerkplein 3
betrokken, waar tot 1937 wezen werden verzorgd. In dat jaar besloot men
de wezen voortaan onder te brengen bij pleeggezinnen. Overigens werd in
1999 het fronton van de toegangspoort bij de Wheme op de oude plaats in
ere hersteld.
"
25. HORTUSPARK
" gebied waar het stadspark ‘De Hortus’ is aangelegd is
Het
altijd groen geweest. In 1649 legde de Gelderse Academie in
een deel van het gebied een Hortus Botanicus aan om de
medische studenten de gelegenheid te bieden
geneeskundige kruiden en heesters te bestuderen. Daarvoor
is de grond een tijdlang in gebruik geweest bij kloosters. In
die tijd stonden er drie kloosters in de binnenstad: het St.
Catharinaklooster, het Minderbroederklooster en het klooster
van de Orde Van St. Jan. Op het terrein was een boomgaard
en men kweekte er groente en kruiden. Het gebied is nooit
bebouwd geweest.
"
"
"
"
"
"
"
"
"
www.aaltjesdagen.nl