1. La urdua: lingvo kaj kulturo
उर
A. Giridhar RAO
agiridhar.rao@gmail.com
Hajderabado, Barato
9a de julio 2009
Mariboro, Slovenujo
2. La urdua: lingvo kaj kulturo
● Oficiala lingvo en Pakistano (kune kun la angla)
● Unu el la 22 oficialaj lingvoj de Barato
● Laŭ parolantaro: la hindia, bengala, telugua,
maratha, tamila, urdua, guĝarata, kannada,
malajala, orija, panĝaba, asama, maithila,
santala, kaŝmira, konkana, nepala, sindhia,
manipura, bodoa, dogra, sanskrita
● La angla en Barato estas “Akompananta
oficiala lingvo” (= Associate official language)
3. La urdua: lingvo kaj kulturo
● Denaskaj parolantoj en Pakistano (1993): 10,8
milionoj (7%)
● Sed plej parto de la 173 milionoj da loĝantoj en
Pakistano ja komprenas la urduan
● Denaskaj parolantoj en Barato (2001): 51,5
milionoj
● Bangladeŝo + UAE + Britujo = ~ 1,6 milionoj
● Entute: 60,5 milionoj da denaskaj parolantoj
- Fonto: “Urdu” el la anglalingva Vikipedio
4. La urdua: lingvo kaj kulturo
● Urdua dialekto en Hajderabado: la dakhana (Ur:
dakkhanii [ रक न ]). Estas ankaŭ la stratlingvo
● Ekzemploj:
●
hau ( ह उ ) = jes
●
- iĉ ( - इच ) = sufikso por emfazo
●
aaĝ-iĉ ( आज-इच ) = nur hodiaŭ
●
aise-iĉ ( ऐस-इच ) = ĝuste tiel
●
haŭla ( ह उल ) = stultulo
5. La urdua: lingvo kaj kulturo
● Lingvo de la 300-jara mogola imperio kaj do
lingvo de nobela, feŭdisma ĝentileco!
●
aap ( आप ) = Vi (kun respekto al maljunuloj,
pliaĝuloj, altranguloj, nekonatuloj)
●
tum ( तम ) = vi (samranguloj, amikoj, intimuloj)
●
tuu ( त ) = vi (malaltranguloj, tute intime, eĉ
malrespekte dirita!)
6. La urdua: lingvo kaj kulturo
● Lingvo de ĝentileco – plia ekzemplo
● Gradoj de ĝentileco de la verbo “venu”
●
aaji-egaa ( आइएग ): tre, tre ĝentila – pli-malpli:
“estus ege bone se vi bonvole venos”
●
aajie ( आइए ): bonvolu veni (respekteme)
●
aao ( आओ ): venu (amikece)
●
aa ( आ! ): venu! (eventuale eĉ malrespekte!)
7. La urdua: lingvo kaj kulturo
● Kiel iama imperia lingvo, la urdua ankaŭ ĝuas
reputacion de lingvo de kulturitaj homoj
● Jen ekzemploj de tiuj kulturaĵoj:
● En vestaĵo: la kurta kaj la (ina) kompleto salvaar
kamiiz
8. La urdua: lingvo kaj kulturo
● Jen bildo de mi en verda kurta, amikinoj en
salvaar-kamiiz kaj gejunuloj en tute modernaj
vestaĵoj!
9. La urdua: lingvo kaj kulturo
● Jen pliaj ekzemploj de tiuj kulturaĵoj:
● En la kuirarto: la birjaanii (en venonta lumbildo
foto de: Hyderabad Biryani House) kune kun la
krompladoj de mirĉii-kaa-saalan kaj rajtaa (foto:
de la vikipedia artikolo “Hyderabad Biryani”)
10. La urdua: lingvo kaj kulturo
● Jen la birjaanii (maldekstre) kune kun la
krompladoj de mirĉii-kaa-saalan kaj rajtaa
11. La urdua: lingvo kaj kulturo
● Bedaŭrinde en Barato la urdua konsiderata “la
lingvo de islamanoj”
● Malsatigita finance
● Islamanoj plejparte malriĉaj en Barato
● Plue, plej parto de islamanoj ekster urdua-
parolantaj regionoj parolas la ĉefan regionan
lingvon (kaj ne la urduan)
● Malbona sanstato de la urdua
12. La urdua: lingvo kaj kulturo
म क स नह , ई मर नह
म भ इस रश म% उर & तरह ज रह ह' !
Mi estas nenies, kaj neniu estas mia
Ankaŭ mi vivas ĉi-lande kiel la urdua!
13. La urdua: lingvo kaj kulturo
● Kia estonteco, do?
● Eble se pliboniĝos rilatoj inter Barato kaj
Pakistano...
● Kaj pliboniĝos la rilatoj inter la hinduoj kaj
islamanoj en Barato...
● Plifortiĝos ankaŭ nia komuna lingvo – la urdua!
● Komunajn projektojn translimajn jam de longe
● Malgranda iniciato lastatempa: la “Praga
manifesto de Esperanto” en la urdua
14. La urdua: lingvo kaj kulturo
करल न उम)मर त नह , न म ह त ह* ,
लब ह* ग़म & श म, मगर श म ह त ह* !
Ne senesperas la koro, nur nepova ĝi estas,
Longas la nokto de l'tristo, sed nur nokto ĝi estas!
- Faiz Ahmed Faiz (1911-1984)
15. La urdua: lingvo kaj kulturo
Dankon!
A. Giridhar RAO
agiridhar.rao@gmail.com
Hajderabado, Barato
9a de julio 2009
Mariboro, Slovenujo