1. การเขียนผังงาน
เบื้องต้น
Basic
Flowcharting

2. การเขียนผังงาน(Flowcharting)
• ผังงาน หมายถึง เครื่องมือที่ช่วยในการเขียนโปรแกรม โดย
เขียนเป็นเครื่องหมายภาพสัญลักษณ์แสดงลาดับขั้นตอนการ
ทางาน
• การเขียนผังงาน เป็นการถ่ายทอดความเข้าใจที่ได้จากการ
วิเคราะห์งานให้อยู่ในรูปภาพหรือสัญลักษณ์
• ผู้เขียนโปรแกรมจะสามารถเข้าใจลาดับขั้นตอนการเขียน
โปรแกรมได้อย่างรวดเร็วและง่ายขึ้น และง่ายต่อการ
ตรวจสอบความถูกต้องของลาดับขั้นตอนในวิธีการ
ประมวลผล

3. การเขียนผังงาน(Flowcharting)
• งานทุกชนิดที่มีการวิเคราะห์เป็นลาดับขั้นตอนแล้ว เรา
สามารถนามาเขียนผังงานได้ แม้กระทั่งงานที่เกี่ยวข้องกับ
ชีวิตประจาวันของเราเอง

4. ตัวอย่างผังงานทั่วไป(1/3)
• แสดงการโยนเหรียญ 3
ครั้ง ถ้าออกหัว ผู้โยนจะ
ได้เงิน 10 บาท ถ้าออก
ก้อย ผู้โยนจะเสียเงิน
10 บาท
เริ่มต้น
โยนเหรียญ
ผลการโยน
ได้เงิน 10 บาทเสียเงิน 10 บาท
ครบ 3 ครั้ง
หรือยัง?
หยุด
หัวก้อย
ยัง
ครบ

5. ตัวอย่างผังงานทั่วไป(2/3)
• ผังงานแสดงการเดิน
ข้ามถนนที่มีสัญญาณ
ไฟจราจร
เริ่มต้น
รอสัญญาณไฟ
ไฟแดง
หรือไม่
เดินข้ามถนน
หยุด
ใช่
ไม่ใช่

6. ตัวอย่างผังงานทั่วไป(3/3)
• ผังงานพิจารณาการใช้ยา
ตามฉลากยาที่ปิดข้างขวด
แยกตามขนาดการใช้ดังนี้
– อายุต่ากว่า 5 ปี ห้าม
รับประทาน
– อายุ 5 - 7 ปี ครั้งละ 1 เม็ด
– อายุ 8 - 14 ปี ครั้งละ 2 เม็ด
– อายุ 15 ปีขึ้นไป ครั้งละ 3
เม็ด
เริ่มต้น
อายุต่ากว่า
5 ปี
ห้ามรับประทาน
อายุ 5 ปี ขั้นไป
แต่ไม่ถึง 8 ปี
ครั้งละ 1 เม็ด
อายุ 8 ปี ขั้นไป
แต่ไม่ถึง 15 ปี
ครั้งละ 2 เม็ด
ครั้งละ 3 เม็ด
หยุด
ใช่
ใช่
ใช่
ไม่ใช่
ไม่ใช่
ไม่ใช่

7. ผังงานทางคอมพิวเตอร์
ผังงานทางคอมพิวเตอร์แบ่งออกเป็น 2 ประเภท
ได้แก่
ผังงานระบบ (System flowchart)
ผังงานโปรแกรม (Program flowchart)

8. ผังงานระบบ(System flowchart)
• เป็นผังงานที่ใช้แสดงขั้นตอนการทางานของระบบงานอย่าง
กว้าง ๆ ทั้งระบบ โดยแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของส่วน
สาคัญต่าง ๆ ในระบบนั้น
• เช่น เอกสารเบื้องต้น หรือสื่อบันทึกที่ใช้อยู่เป็นอะไร และ
ผ่านไปยังหน่วยงานใด มีกิจกรรมอะไรในหน่วยงานนั้น ๆ
แล้วส่งต่อไปยังหน่วยงานใด เป็นต้น
• ดังนั้น ผังงานระบบ จะเกี่ยวข้องกับ คน วัสดุ และเครื่องจักร
โดยแสดงการนาข้อมูลเข้า ประมวลผล แสดงผลลัพธ์ ว่ามา
จากที่ใดกว้าง ๆ

9. ตัวอย่างผังงานระบบ
• ผังงานแสดงการคานวณ
พื้นที่สามเหลี่ยมจานวน
100 รูป
เริ่มต้น
บันทึกความสูงและความยาวฐาน
ลงในดิสก์
รับความสูง และความยาวฐาน
ของสามเหลี่ยม 100 รูป
ดิสก์ที่
บันทึกแล้ว
คานวณพื้นที่ของสามเหลี่ยม
พิมพ์รายงานของ
พื้นที่สามเหลี่ยม
จบ

10. ผังงานโปรแกรม(Program flowchart)
• เป็นผังงานที่แสดงขั้นตอนของคาสั่งที่ใช้ในโปรแกรม
• ผังงานนี้แยกย่อยมาจากผังงานระบบ โดยผู้เขียนโปรแกรมจะ
ดึงเอาแต่ละจุดที่เกี่ยวข้องกับการประมวลผลในคอมพิวเตอร์
ที่ปรากฏในผังงานระบบมาเขียนแสดงรายละเอียดในการ
ประมวลผลอย่างเป็นลาดับขั้นตอน เพื่อนาไปประกอบการ
เขียนโปรแกรมต่อไป

11. ตัวอย่างผังงานโปรแกรม
• ผังงานแสดงการคานวณ
พื้นที่สามเหลี่ยมจานวน
100 รูป
เริ่มต้น
รับความสูง และ
ความยาวฐานทีละรูป
ครบ 100 รูปแล้ว
ใช่หรือไม่
คานวณพื้นที่= 0.5 * ฐาน * สูง
พิมพ์พื้นที่สามเหลี่ยม
ทีละรูป
จบ
ไม่ใช่
ใช่

12. เปรียบเทียบผังงานระบบและผังงานโปรแกรม
เริ่มต้น
บันทึกความสูงและความยาวฐาน
ลงในดิสก์
รับความสูง และความยาวฐาน
ของสามเหลี่ยม 100 รูป
ดิสก์ที่
บันทึกแล้ว
คานวณพื้นที่ของสามเหลี่ยม
พิมพ์รายงานของ
พื้นที่สามเหลี่ยม
จบ
เริ่มต้น
รับความสูง และ
ความยาวฐานทีละรูป
ครบ 100 รูปแล้ว
ใช่หรือไม่
คานวณพื้นที่= 0.5 * ฐาน * สูง
พิมพ์พื้นที่สามเหลี่ยม
ทีละรูป
จบ
ไม่ใช่
ใช่
ผังงานระบบ
ผังงานโปรแกรม

13. ประโยชน์ของการเขียนผังงาน
• เราสามารถเรียนรู้และเข้าใจผังงานได้ง่าย เพราะผังงานไม่ขึ้นอยู่กับ
ภาษาคอมพิวเตอร์ภาษาใดภาษาหนึ่ง
• ผังงานเป็นการสื่อความหมายด้วยภาพ ทาให้ง่ายและสะดวกต่อการ
พิจารณาลาดับขั้นตอนในการทางานดีกว่าการบรรยายเป็นตัวอักษร
• ช่วยให้การค้นหาความผิดพลาดของลาดับการทางานได้รวดเร็ว และ
สามารถแก้ไขได้ง่าย
• การเขียนโปรแกรมโดยพิจารณาจากผังงาน สามารถทาได้รวดเร็วและ
ง่ายขึ้น
• ในการบารุงรักษาโปรแกรม หรือมีการเปลี่ยนแปลงแก้ไขโปรแกรมให้
มีประสิทธิภาพ ถ้าดูจากผังงานจะช่วยให้สามารถทบทวนการทางาน
ในโปรแกรมได้ง่ายขึ้น

14. ข้อจากัดของการเขียนผังงาน
• การเขียนผังงานไม่เหมาะกับงานที่มีวิธีการซับซ้อน เช่น
มีการที่เงื่อนไขในการทอสอบมากมาย ซึ่งมักจะใช้
ตารางการตัดสินใจ(decision table) เข้ามาช่วยมากกว่า

15. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(1/13)
• การเขียนผังงานเป็นการนาเอาภาพสัญลักษณ์ต่าง ๆ
มาเรียงต่อกัน เพื่อแสดงลาดับขั้นตอนการทางาน โดย
มีเส้นลูกศรเชื่อมระหว่างภาพต่างๆ
• สัญลักษณ์ในการเขียนผังงานที่นิยมใช้กันนั้น เป็น
สัญลักษณ์ของหน่วยงานที่ชื่อว่า American National
Standard Institute (ANSI) และ International Standard
Organization (ISO) เป็นผู้กาหนดและรวบรวมให้เป็น
สัญลักษณ์มาตรฐานในการเขียนผังงาน

16. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(2/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คาอธิบาย
การเริ่มต้นหรือ
สิ้นสุดการเขียน
ผังงาน
(Terminal)
1. เริ่มต้นผัง
งาน
2. จบผังงาน
รับข้อมูลหรือ
แสดงข้อมูลโดย
ไม่ระบุสื่อ
(Input/output)
1. รับค่าใส่ในตัว
แปรชื่อ name
2. แสดงค่าจาก
ตัวแปร area
START
STOP
read name
display area

17. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(3/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คาอธิบาย
การประมวลผล
(Process)
1. คานวณ A + B
และเก็บไว้ใน C
2. กาหนดค่า sum
เท่ากับ 0
การเปรียบเทียบ
หรือตัวสินใจ
(Compare /
Decision)
เปรียบเทียบถ้า i มีค่า
น้อยกว่าหรือเท่ากับ 10
- เป็นจริง พิมพ์ค่า i
เสร็จแล้วไปทา
คาสั่งอื่น ๆ
- เป็นเท็จ ไปทาคาสั่ง
อื่น ๆ
C = A + B
Sum = 0
i <= 10
true
false
แสดง i

18. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(4/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คาอธิบาย
การแสดงผลลัพธ์
ทางเครื่องพิมพ์
(Document)
พิมพ์ค่า A ทาง
เครื่องพิมพ์
การแสดงผลลัพธ์
ทางจอภาพ
(Display)
แสดงค่า A, B
บนจอภาพ
print A
display A , B

19. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(5/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คาอธิบาย
หมายเหตุ
(Comment)
รับค่าทางการกด
แป้นพิมพ์
(Manual Input)
รับค่า A ทาง
แป้นพิมพ์
read A A = Age
read A

20. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(6/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คาอธิบาย
การกาหนดค่า
ต่างๆ ไว้ล่วงหน้า
(Preparation)
กาหนดให้ i มีค่าเท่ากับ
1 และเพิ่มค่าทีละ 1
จนมีค่าเป็น 100 จึงออก
จากการทางานซ้า
โดยแต่ละรอบ บวกค่า
sum ด้วยค่า i
แสดงทิศทางและ
ลาดับของการ
ทางาน
(Flow line)
for i =1 to 100
sum = sum + i
i

21. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(7/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คาอธิบาย
จุดต่อเนื่องใน
หน้าเดียวกัน
(In-Page
connector)
หลังจากพิมพ์ค่า A
แล้วให้ทาตามที่จุด
ต่อเนื่อง A ซึ่งอยู่ใน
หน้าเดียวกัน
จุดต่อเนื่องที่อยู่
คนละหน้า
(Off-Page
Connector)
หลังจากกาหนดค่า A
เท่ากับ 3 ให้ทาตาม
จุดต่อเนื่องชื่อ 1 ซึ่ง
ไม่ได้อยู่ในหน้า
เดียวกัน
A
write A
A = 3
1

22. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(8/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คาอธิบาย
การรับหรือแสดง
ข้อมูลโดยใช้
บัตรเจาะรู
(Punch card)
1. อ่านค่า A ที่
บัตรเจาะรู 1
ใบ
2. เจาะค่า B,C
บนบัตร 1 ใบ
ชุดของบัตรเจาะรู
(Card Desk)
เจาะค่า B1 , B2 , Bn
บนบัตร n ใบ
read A
punch B , C
punch
bi b=1 ,
…n

23. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(9/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คาอธิบาย
การรับหรือแสดง
ข้อมูลโดยใช้เทป
กระดาษ
(Punched tape)
อ่านค่า ID , name
บนเทปกระดาษ
การรับหรือแสดง
ข้อมูลโดยใช้เทป
แม่เหล็กเป็นสื่อ
(Magnatic tape)
read ID ,
name

24. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(10/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คาอธิบาย
การรับหรือแสดง
ข้อมูลโดยใช้จาน
แม่เหล็กเป็นสื่อ
(Magnatic disk)
การรับหรือแสดง
ข้อมูลโดยใช้ดรัม
แม่เหล็กเป็นสื่อ
(Magnatic drum)

25. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(11/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คาอธิบาย
การทางานที่กาหนด
ไว้แล้ว เช่น
โปรแกรมย่อย
(Predefine Process)
เรียกโปรแกรม
ย่อยชื่อ findGrade
ให้ทางาน
การควบคุมการ
ทางานด้วยมนุษย์
บางครั้งเรียกการ
ทางานแบบ
ออฟไลน์
(Offline Processing)
findGrade

26. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(12/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คาอธิบาย
การทางานแบบ
ออฟไลน์ของอุปกรณ์ที่
ไม่ได้ถูกควบคุมจาก
หน่วยประมวลผลกลาง
โดยตรง
(Auxiliary Operation)
การจัดเรียงลาดับ
ข้อมูล
(Sorting)

27. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(13/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คาอธิบาย
การส่งข้อมูลทาง
สายสื่อสาร
(Communication
Link)

28. หลักการจัดภาพผังงาน(1/2)
• ทิศทางของผังงานจะเริ่ม
จากส่วนบนของ
หน้ากระดาษลงมายัง
ส่วนล่าง และจากซ้ายมือ
ไปของหน้ากระดาษ และ
ควรเขียนเครื่องหมาย
ลูกศรกากับทิศทางไว้ด้วย
START
STOP
read age
age > 60
“You are old”
true
false
บน
ล่าง
ทิศทางของเส้น

29. หลักการจัดภาพผังงาน(2/2)
• สัญลักษณ์หรือภาพที่ใช้
ในการเขียนผังงานมี
ขนาดต่าง ๆ กันได้ แต่
จะต้องมีรูปมาตรฐานตาม
ความหมายที่กาหนด
START
sum = 0
i = 1 to 10
sum = sum + i
i
sum
STOP
ขนาดของ
สัญลักษณ์
ปรับให้เหมาะสมกับ
ข้อความใน
สัญลักษณ์

30. หลักการจัดภาพผังงาน(3/2)
• การเขียนทิศทางของผังงานควรเป็นไปอย่างมีระเบียบ
และหลีกเลี่ยงการขีดโยงไปโยงมาในทิศทางตัดกัน ถ้า
จาเป็นต้องโยงถึงกัน ควรใช้เครื่องหมายจุดต่อเนื่อง
แทนและถ้าเป็นไปได้ควรเขียนผังงานให้จบในหน้า
เดียวกัน
• คาอธิบายในภาพ เขียนเพียงสั้น ๆ และเข้าใจง่าย
• ผังงานที่ดีควรจะมีความเป็นระเบียบเรียบร้อยและ
สะอาด นอกจากนี้แล้ว จะมีชื่อของผังงาน ผู้เขียน วันที่
เขียน และเลขหน้าลาดับ

31. รูปแบบการเขียนผังงาน
• แบบตามลาดับ (Sequence)
• แบบการเลือก/ตัดสินใจ/เงื่อนไข
(Selection/Decision/Condition)
• แบบวนซ้า (Iteration / Loop)

32. รูปแบบตามลาดับ(1/3)
• เป็นรูปแบบการเขียนโปรแกรมที่ง่ายที่สุด ทางานทีละอย่าง
จากบนลงล่าง แสดงลาดับการทางานจากบนลงล่างตามลูกศร
งานที่ 1
งานที่ 2
งานที่ 3
อ่านข้อมูล
คานวณข้อมูล
พิมพ์ผลลัพธ์
คานวณ
คานวณ
คานวณ

33. รูปแบบตามลาดับ(2/3)
START
STOP
A = 5
B = 3
C = A + B
print C
เริ่มต้น
กาหนดค่าตัวแปร A มีค่าเป็น 5
กาหนดค่าตัวแปร B มีค่าเป็น 3
เอาค่า A บวกกับ B แล้วเก็บไว้ใน C
พิมพ์ค่า C
จบการทางาน

34. รูปแบบตามลาดับ(3/3)
เริ่มต้น
รับข้อมูลมาเก็บไว้ในตัวแปร A, B ทาง
แป้นพิมพ์
เอาค่า A บวกกับ B แล้วเก็บไว้ใน C
พิมพ์ค่า C
จบการทางาน
START
STOP
C = A + B
print C
A , B

35. ตัวอย่างการเขียนผังงานแบบตามลาดับ
• จงเขียนโปรแกรมคานวณค่าไฟฟ้า โดยรับค่ามิเตอร์จานวนการใช้
ไฟฟ้าของเดือนที่แล้ว และค่ามิเตอร์การใช้ไฟฟ้าของเดือนปัจจุบัน
คานวณค่าไฟฟ้า โดยคิดอัตรา 2.5 บาท /1 หน่วยมิเตอร์
1. สิ่งที่โจทย์ต้องการ
ค่าไฟฟ้า
2. รูปแบบผลลัพธ์
ป้อนเลขมิเตอร์เดือนที่แล้ว --> <รอรับเลขมิเตอร์เดือนที่แล้ว>
ป้อนเลขมิเตอร์เดือนปัจจุบัน--> <รอรับเลขมิเตอร์เดือนปัจจุบัน>
-----------------------------------------------------
จานวนหน่วยไฟฟ้าที่ใช้ : <แสดงจานวนหน่วยไฟฟ้าที่ใช้>
ค่าไฟฟ้า : <แสดงค่าไฟฟ้า>

36. ตัวอย่างการเขียนผังงานแบบตามลาดับ
3. ข้อมูลนาเข้า
– เลขมิเตอร์เดือนที่แล้ว
– เลขมิเตอร์เดือนปัจจุบัน
4. ตัวแปรที่ใช้ในการประมวลผล
– Last_meter แทน เลขมิเตอร์เดือนที่แล้ว
– Curr_meter แทน เลขมิเตอร์เดือนปัจจุบัน
– Num_meter แทน จานวนหน่วยมิเตอร์ที่ใช้
– Electric_fee แทน ค่าไฟฟ้า

37. ตัวอย่างการเขียนผังงานแบบตามลาดับ
5. ขั้นตอนวิธีการประมวลผล
1. เริ่มต้น
2. รับค่าใส่ตัวแปร last_meter และ curr_meter จากผู้ใช้ทางแป้นพิมพ์
3. คานวณ num_meter = curr_meter – last_meter
4. คานวณ electric_fee = num_meter * 2.5
5. แสดงค่า num_meter , electric_fee
6. จบการทางาน

38. Flow chart
START
STOP
Num_meter = Curr_meter – Last_meter
Last_meter ,
Curr_meter
Electric_fee = Num_meter * 2.5
Num_meter , Electric_fee

39. แบบการเลือก
เป็นการเขียนโปรแกรมแบบมีการเปรียบเทียบเงื่อนไข และ
ทางานตามคาสั่งอย่างใดอย่างหนึ่งตามเงื่อนไขที่กาหนด ผล
จากการเปรียบเทียบเงื่อนไข จะให้ผลลัพธ์เป็นจริงหรือเท็จ
ถ้าผลเป็นจริง ให้ทางานตามคาสั่งด้านที่เงื่อนไขเป็นจริง ถ้า
เป็นเท็จให้ทาตามคาสั่งด้านที่เงื่อนไขเป็นเท็จ
• แบบทางเลือกเดียว (IF - THEN)
• แบบสองทางเลือก (IF – THEN - ELSE)
• แบบหลายทางเลือก (IF – THEN – ELSE IF | CASE)

40. แบบทางเลือกเดียว(1/5)
เงื่อนไข
ประโยคงาน
งานลาดับถัดไป
จริง
เท็จ
เงื่อนไข
ประโยคงาน 1
งานลาดับถัดไป
จริง
เท็จ
ประโยคงาน 2

41. แบบทางเลือกเดียว(2/5)
START
STOP
read age
age > 60
“You are old”
true
false
เริ่มต้น
รับค่าใส่ตัวแปร age
ถ้าเป็นจริง พิมพ์ข้อความ You are old
ถ้าเป็นเท็จ ไม่ต้องทาอะไร
จบการทางาน
เปรียบเทียบค่า age มากกว่า 60

42. แบบทางเลือกเดียว(3/5)
รับค่า รหัสผ่านจากผู้ใช้ ถ้า
รหัสผ่านที่ป้อนมีค่า GoodLuck
ให้แสดงข้อว่า Welcome
Manager และข้อความ Exit
Password System
เริ่ม
รับค่า ans
ans = “GoodLuck”
พิมพ์ Welcome
Manager
พิมพ์ Exit Password
System
จบ
จริง
เท็จ

43. แบบทางเลือกเดียว(4/5)
• บริษัทแห่งหนึ่งต้องการเพิ่มเงินเดือนให้พนักงานที่มีเงินเดือน
ต่ากว่า 5000 อีกคนละ 10% และให้พนักงานทุกคนได้รับ
โบนัสคนละ 3 เท่าของเงินเดือน
• ขั้นตอนการประมวลผล
1. รับค่าชื่อพนักงาน . เงินเดือน
2. เปรียบเทียบค่า เงินเดือน
- ถ้าน้อยกว่า 5000 ให้เงินเดือน = เงินเดือน + (เงินเดือน * 10/100)
3. คานวณโบนัส = เงินเดือน * 3
4. แสดงผลลัพธ์
5. จบการทางาน

44. แบบทางเลือกเดียว(5/5)
START
STOP
read
name ,salary
salary < 5000 Name , salary ,
bonus
true
false
salary = salary + (salary*10/100)
A
A
bonus = salary * 3
แต่ไม่ต้องเขียนเส้นเชื่อมนี้

45. ข้อควรจา
• ในการเปรียบเทียบเงื่อนไขแบบ IF – THEN นิยมให้ทางาน
ตามคาสั่งเมื่อเงื่อนไขมีค่าเป็นจริง ไม่นิยมให้ทางามตามคาสั่ง
เป็นเท็จ
เงื่อนไข
ประโยคงาน 1
งานลาดับถัดไป
จริง
เท็จ
ประโยคงาน 2
เงื่อนไข
ประโยคงาน 1
งานลาดับถัดไป
จริง
เท็จ
ประโยคงาน 2

46. เงื่อนไข
ประโยคงาน 1
งานลาดับถัดไป
จริง
เท็จ
ประโยคงาน 2
IF เงื่อนไข THEN
BEGIN
ประโยคงาน 1 ;
ประโยคงาน 2 ;
END;

47. เงื่อนไข
ประโยคงาน 1
งานลาดับถัดไป
เท็จ
จริง
ประโยคงาน 2
IF เงื่อนไข THEN
ELSE
BEGIN
ประโยคงาน 1 ;
ประโยคงาน 2 ;
END;

48. แบบสองทางเลือก(1/6)
• การทางานขึ้นอยู่กับเงื่อนไข ถ้าเป็นจริงไปทางานด้านหนึ่ง ถ้า
เป็นเท็จก็จะไปทางานอีกอย่างหนึ่ง
เงื่อนไข
ประโยคงาน2
งานลาดับถัดไป
จริงเท็จ
ประโยคงาน1

49. แบบสองทางเลือก(2/6)
• ถ้า sex =1 เงื่อนไขเป็น
จริง จะเพิ่มค่าตัวแปร
Male ขึ้นอีก 1
• ถ้า sex =1 เงื่อนไขเป็น
เท็จ จะเพิ่มค่าตัวแปร
Female ขึ้นอีก 1
Sex = 1
Male = Male +1Female = Female + 1
TrueFalse

50. แบบสองทางเลือก(3/6)
START
STOP
read age
age > 60
“You are old”
truefalse
“You are young”
เริ่มต้น
รับค่าใส่ตัวแปร age
ถ้าเป็นจริง พิมพ์ข้อความ You are old
ถ้าเป็นเท็จ พิมพ์ข้อความ You are young
จบการทางาน
เปรีบเทียบค่า age มากกว่า 60

51. แบบสองทางเลือก(4/6)
เริ่ม
รับค่า ans
ans = ‘y’ OR ans=‘Y’
พิมพ์ Thank Youพิมพ์ I’m sorry to hear that
จริงเท็จ
พิมพ์ Do you like Pascal
พิมพ์ Good Bye
จบ
แสดงข้อความ Do you like Pascal
รับค่าใส่ตัวแปร ans
เริ่มการทางาน
เปรียบเทียบค่า ans เท่ากับ y หรือ Y
- ถ้าเป็นจริง พิมพ์
Thank you
-ถ้าเป็นเท็จ พิมพ์
I’m sorry to hear that
พิมพ์คาว่า Goodbye
จบการทางาน

52. แบบสองทางเลือก(5/6)
• บริษัทแห่งหนึ่งต้องการเพิ่มเงินเดือนให้พนักงานที่มีเงินเดือนต่ากว่า
5000 อีกคนละ 10% และพนักงานที่มีเงินเดือนตั้งแต่ 5000 เพิ่ม 5%
ให้พนักงานทุกคนได้รับโบนัสคนละ 3 เท่าของเงินเดือน
• ขั้นตอนการประมวลผล
1. รับค่าชื่อพนักงาน . เงินเดือน
2. เปรียบเทียบค่า เงินเดือน < 5000
- ถ้าเป็นจริง ให้อัตราเพิ่มเงินเดือน = 10/100
- ถ้าเป็นเท็จให้อัตราเพิ่มเงินเดือน = 5/100
3. คานวณเงินเดือน = เงินเดือน + (เงินเดือน * อัตราเพิ่มเงินเดือน)
4. โบนัส = เงินเดือน * 3
5. แสดงผลลัพธ์
6. จบการทางาน

53. แบบทางเลือกเดียว(6/6)
START
STOP
read
name ,salary
salary < 5000
Name , salary ,
bonus
truefalse
rate = 10 / 100
A
A
bonus = salary * 3
แต่ไม่ต้องเขียนเส้นเชื่อมนี้
rate = 5 / 100
salary = salary+(salary * rate)

54. การเลือกหลายทาง(แบบ IF)
• เป็นรูปแบบการเลือกการ
ทางานที่มีทางเลือกมากกว่า
2 ทางขึ้นไป
เงื่อนไข 1
คำสั่งที่ 1
TrueFalse
เงื่อนไข 2
คำสั่งที่ 2
TrueFalse
เงื่อนไข 3
คำสั่งที่ 3
TrueFalse
คำสั่งที่ 4

55. การเลือกหลายทาง(แบบ IF)
Score >=80
Grade = ‘A’
truefalse
Score >=70
Grade = ‘B’
truefalse
Score >=60
Grade = ‘C’
truefalse
Score >=50
Grade = ‘D’
truefalse
Grade = ‘F’
Score = mid + final

56. การเลือกหลายทาง(แบบ CASE)
• เป็นรูปแบบการเลือกการทางานที่มีทางเลือกมากกว่า 2 ทาง
ขึ้นไป
เงื่อนไข
คำสั่งที่ 2คำสั่งที่ 1 คำสั่งที่ 4คำสั่งที่ 3
กรณี 1 กรณี 2 กรณี 3 กรณี 4

57. การเลือกหลายทาง(แบบ CASE)
score
Grade = ‘B’Grade = ‘A’ Grade = ‘D’Grade = ‘C’
80..100 70..79 60..69 50..59
Grade = ‘F’
0..49
Score = mid + final

58. แบบวนซ้า
• แบบกาหนดรอบไว้ล่วงหน้า(Controlled Loop)
• แบบตรวจสอบเงื่อนไขก่อน(Pre-Test Condition)
• แบบตรวจสอบเงื่อนไขทีหลัง(Post-Test Condition)

59. แบบกาหนดรอบการทางานเอาไว้ล่วงหน้า
• มีการกาหนดรอบการทางานซ้าไว้ล่วงหน้า เมื่อครบตาม
จานวนรอบจึงหยุดทางานซ้าแล้วทาคาสั่งต่อไป
กาหนดรอบการทางาน
คำสั่งทำซ้ำ 1
คำสั่งทำซ้ำ 2
Next

60. แบบกาหนดรอบการทางานเอาไว้ล่วงหน้า
• ค่า N จะเริ่มต้นที่ 1 และเพิ่มค่าทีละ 1 จนกระทั่ง มากกว่า 5
จึงหยุดการทางานซ้า และทาคาสั่งถัดจาก Next ในแต่ละรอบ
ของงานที่ให้ทาซ้าคือ พิมพ์ค่าในตัวแปร N ทีละรอบ
For N =1 , 5
Next
Print N

61. แบบตรวจสอบเงื่อนไขก่อนถ้าเป็นจริงแล้วค่อยทาซ้า
• แบบตรวจสอบเงื่อนไขก่อน ถ้าเงื่อนไขยังเป็นจริงให้ทางานซ้า
จนกระทั่งเงื่อนไขเป็นเท็จจึงหยุดทางานซ้า แล้วไปทางาน
คาสั่งอื่นถัดไป
เงื่อนไข
คาสั่งงานซ้า 1
True
False
คาสั่งงานซ้า 2

62. แบบตรวจสอบเงื่อนไขก่อนถ้าเป็นจริงแล้วค่อยทาซ้า
• ตรวจสอบเงื่อนไขถ้า N <= 5
– ให้พิมพ์ ค่า N
– เพิ่มค่า N อีก 1 (N=N+1)
• กลับไปตรวจสอบเงื่อนไขอีก
จนกว่าเงื่อนจะเป็นเท็จ จึง
หยุดทางานซ้า แล้วไปทางาน
คาสั่งอื่น
N <=5
N = N+1
True
False
Print N
N = 1

63. แบบทาซ้าก่อนแล้วค่อยตรวจเงื่อนไข
• แบบให้ทางานในคาสั่งทาซ้าก่อน
แล้วค่อยตรวจสอบเงื่อนไข ถ้า
เงื่อนไขยังเป็นเท็จให้กลับไปทางาน
ในคาสั่งทาซ้าอีก จนกระทั่ง
ตรวจสอบแล้วเงื่อนเป็นจริง จึงหยุด
แล้วไปทางานคาสั่งอื่น
เงื่อนไข
คาสั่งงานซ้า 1
True
False
คาสั่งงานซ้า 2

64. แบบทาซ้าก่อนแล้วค่อยตรวจเงื่อนไข
– ให้พิมพ์ค่าในตัวแปร N
– เพิ่มค่าให้ตัวแปร N อีก 1
• ตรวจสอบเงื่อนไข ถ้า N >
5 เป็นจริงให้หยุดทางานซ้า
ถ้าเป็นเท็จให้กลับไป
ทางานคาสั่งซ้าอีกรอบ
N > 5
True
False
N = N+1
Print N
N = 1