Información sobre a violencia de xénero en galego.

2. QUEN É UNHA VÍTIMA DA
VIOLENCIA DE XÉNERO
• É unha vítima da violencia de xénero calquera muller
que é obxecto de calquer acto de violencia física e
psicolóxica, incluídas as agresións á liberdade
sexual, as ameazas, as coaccións ou a privación
arbitraria de liberdade, exercido sobre ela por parte
de quen sexa ou fose o seu cónxuxe ou de quen
estea ou estivese ligado a ela por relacións similares
de afectividade, aínda sen convivencia.

3. Utiliza a violencia co fin de doblear a vontade da vítima.
Non é un enfermo mental.
Ten actitudes sexistas e crenzas estereotipadas das mulleres.
Impón o illamento social do seu ámbito familiar para romper a
independencia e autoestima da súa parella.
Non asume a responsabilidade dos seus actos violentos nin
considera o problema como propio.
Ten unha gran capacidade de persuasión.

4. • Usa todo tipo de estratexias para lograr un único fin: que a
muller non se afaste ou que regrese.
• Atribúe o problema á propia conduta da vítima, á familia, o
traballo, a situación económica, etc.
• Representa unha imaxe social oposta á que ten en privado.
• Fóra de casa adoita ser sedutor, educado, amable, solidario,
atento, respectuoso,...
• Unha das súas estratexias é a de convencer a muller de que
non pode vivir sen el, cando realmentes é el quen depende
dela.
• Manipula a compañeira exercendo o control sobre os bens
materiais.
• Utiliza as visitas aos fillos para achegarse á súa vítima e
seguir maltratándoa.
• Manipula e engana psicólogos co seu xogo de dobre
fachada.
• Sempre pide unha segunda oportunidade.
• Pode ter antecedentes de violencia na súa familia de orixe.
• Sempre repetirá esta conduta nas relacións sucesivas con
outras mulleres.

6. É o teléfono 016, para denunciar os malos tratos? Bos días. O meu empezou
antes de que eu nacese, pois o meu pai foi o párroco de Padrón, que se
aproveitou da miña nai facéndoa desgraciada para toda a vida. Sendo
adolescente empecei a sentir o desprezo dos demais por ser filla de
solteira e filla do cura; e descubrín a dura realidade da sociedade machista
na que me tocara vivir. Quixen canalizar a miña melancolía en actividades
artísticas e culturais, pero fun discriminada: aquilo levoume á soidade e á
tristura, e empezaron a chamarme "a tola". Non podía resignarme a aquel
mundo feudal onde os homes só permitían ás mulleres ser submisos
esposas, condenándoas a permanecer sempre no fogar e a mercé da
vontade do marido. Por iso, cando cumprín 19 anos decidín loitar contra o
destino e escapei a Madrid coa miña tía e unha cuñada. Quixen formarme e
converterme en escritora: pero tamén sufrín o rexeitamento dos círculos
culturais restrinxidos aos varóns. E no meu desespero pasoume o que
xurara que non me acontecería nunca: perdín a cabeza ante os afagos dun
crítico literario, tamén galego, que me deixou embarazada. Tras moitos
esforzos e presións conseguín que casase comigo, porque non estaba

7. disposta a seguir viva sufrindo o calvario que tivo que pasar a miña nai,
nin a que o fillo que levaba nas miñas entrañas sufrise o mesmo ca min:
pero Manuel, que así se chamaba a persoa que se converteu no meu
esposo, non accedeu a que a miña nai viñese á voda, nin a volver a Galicia
ata despois do enlace, onde xa naceu a miña filla.
A miña vida co meu marido foi un continuo sufrimento: como deixei
escrito, sempre lle tiven máis respecto que amor. Manuel pasaba longas
tempadas fóra de casa, e por pudor e decencia evitamos que
transcendesen as súas infidelidades. Como historiador e escritor
converteuse en líder intelectual do chamado Rexurdimento, e utilizoume
para os seus fins políticos: rouboume unhas poesías que eu escribira para
desafogarme, e publicounas en Vigo sen o meu permiso: iso foi o ano 63,
fai agora século e medio. En vista do éxito, usoume como referente do seu
movemento galleguista, e esixiume escribir máis. Acompañeino unha
tempada a Madrid, onde os meus escritos me proporcionaron un pouco
de diñeiro. Pero por ser muller non me pagaban moito nin ben, e ás veces
nin o facían: o propio Bécquer morreu en decembro de 1870 sen pagarme
o acordado por un artigo que lle enviara para a Ilustración Española.
Regresamos a Galicia e seguín escribindo, aínda que o meu costume de
dicir as cousas claras me ocasionou problemas: un día un grupo de 200
seminaristas de Lugo apedraron a imprenta que publicaba o Almanaque

8. de Galicia por aceptar unha colaboración miña na que criticaba a
hipocrisía dalgúns relixiosos. Quixeron amedrentarme, pero non me
asustei e seguín escribindo. A miña fama ía crecendo; pero os amigos do
meu marido empezaron a criticarme, dicindo que todo o bo que eu
publicaba mo escribía o: non concibían que unha muller puidese
desenvolver unha actividade intelectual. E un día que publiquei Nel
imparcial de Madrid un artigo relatando o inaceptable e machista
costume chamado "prostitución hospitalaria", que aínda perduraba
entón nalgúns lugares da costa galega, e que consiste en que os homes
ofrecían aos mariñeiros que acollían nas súas casas o regalo de pasar a
noite mantendo trato carnal cos seus esposas ou fillas, aqueles
"rexionalistas" lanzáronse contra o meu dicindo que eu quería
desprestixiar a Galicia difundindo mentiras. Indigneime, pero non puiden
facer nada contra eles, porque non tiven o apoio de Manuel nin de
ninguén.
Cando se produciu o meu falecemento, o meu marido destruíu algunhas
das miñas cartas, e varios artigos e obras que eu conservara para que se
publicasen, como a historia do meu avó José Castro. Mesmo despois de
morta seguín sufrindo agravios daqueles homes, que manipularon a miña
memoria e modificaron partes das miñas obras (borrando parágrafos
feministas, ou críticas á Universidade de Compostela); tamén se
afeccionaron a cambiar a ortografía das obras que escribín en galego,
para publicalas nun galego oficial e frío que non era o que se falaba antes

9. nin agora: xa non son as miñas palabras senón as súas. E como
colofón, sufrín o infamante secuestro do meu corpo: porque eu
fora enterrada no cemiterio de Iria, en Padrón, onde pedira
expresamente descansar para sempre; pero seis anos despois do
meu óbito aquel grupo de rexionalistas, co meu marido á fronte,
perpetraron a exhumación e trasladáronme a un mausoleo que
fixeran para min en Santiago, converténdome contra a miña
vontade en musa e obxecto de culto da súa ideoloxía, a pesar de
que eu renegara deles e deixara de escribir en galego como
resposta á súa xenreira. Remata aquí a miña denuncia. Grazas por
atenderme. Só lles prego que fagan o posible para que devolvan os
meus restos mortais ao meu querido cemiterio de Padrón. Quero
descansar en paz, sen que os homes me impoñan a súa vontade! Quero
ver o mar! Son Rosalía Castro de Murguía: por favor: axúdenme!