2. Different kinds of Seismic Waves
در هنگام وقوع زلزله لرزه نگار چه امواج را
ثبت می کند؟
3. ببه طور کلبی پبس یاز یاینکبه در دیاخبل زمیبن زلزلهیای ببه وجود آمد و
ا
یانرژی زمین آزیاد شد ، یاین یانرژی آزیادشده به صورت یامویاج یارتعاشی
در کلیه جهات منتشر شده و یانرژی زلزله ریا با خود منتقل مینمایند.
ا
یاین یامویاج توسط ویژگیهایی چون سرعت ، دیامنه ، طول موج ، دوره
تناوب و فرکانس یاز یکدیگر تمییز دیاده میشوند.
ا
به طور کلی دو دسته یاز یامویاج دیاریم: حجمی و سطحی
8. یامویاج حجمی Body waves
به یاین یامویاج یامویاج درونی یا پیکری هم گفته می شود.
به طور خلصه می تویان گفت که یاین یامویاج در حجم هویا
تولید می شوند.
10. یامویاج یاولیه
آین یامویاج یامویاجی طولی هستند.
یعنی ریاستای یارتعاش و یانتشار آنها یکیست و در یک یامتدیاد
یارتعاش و یانتشار صورت می گیرد.
یاز نظر سرعت، یامویاج Pیاولین یامویاج هستند. یعنی به دلیل
سبرعت زیادشان یاولیبن یامویاجبی هسبتند که در هنگام وقوع
زلزله حس می شوند. که دلیل نام گذیاری آنها نیز همین یاست.
یاین یامویاج یاگر در دیامنه صوتی ما یانسان ها باشد آن ریا می
شنویبم کبه یاغلببا یایبن طور نیسبت و تنهبا حیویانات متوجبه یاین
یامویاج می شوند.
12. P : Primary Waves
• این امواج نخستین امواجی هستند که در دستگاه لرزه نگار
ثبت می شوند .
• نام دیگییر اییین امواج اولیییه ، امواج تراکمییی اسییت.
)(compressional wave
• ایین امواج بیا سیرعت 5.1-8 کیلومتیر بر ثانییه در پوسته
زمین حرکت می کنند.
13. • این امواج با وجود سرعت بال ی انتقال ، چون بسیار
سریعتر از سایر امواج دیگر میرا میشوند )یعنی انرژ ی
ش
خود را از دست میدهند( باعث ایجاد خرابی زیاد ی در
ش
زلزله نمیشوند.
ش
• این امواج از همه محیط هایی که توان تحمل فشار را دارند
)گازها ، جامدات و مایعات( عبور میکنند. ذراتی که تحت
ش
تأثیر موج Pقرار میگیرند در جهت انتشار موج به جلو یا
ش
عقب نوسان میکنند.
ش
14. امواج ثانویه
از نطر موجی، این امواج عرضی هستند.
امواج عرضی امواجی هستند که راستا ی ارتعاش و انتشار آن
ها بر هم عمود است.
این امواج برا ی انتشار نیاز به محیط جامد دارند مانند سنگ و
خاک و در آب و هوا پخش نمی شوند. دلیل این امر این است
کیه ایین امواج درمحییط هاییی کیه میتواننید در برابر تغییر
ش
شکیل جانبیی مقاومیت کننید )ماننید محیطها ی جامید( منتشر
میگردند.
ش
16. S : Shear Waves or Secondary
Waves
• این امواج بعد از امواج pبه لرزه نگار می رسند و دامنه
نوسان آنها از امواج pبیشتر است.
• نام دیگر این امواج ، امواج برشی است.
17.
18. امواج 7.1، Sبرابر آهسته تر از امواج طولی Pهستند.
21. • نکتییه قابییل توجه در امواج
حجمیی ایین اسیت که امواج P
تواناییی عبور از هسیته مایع
زمین را دارند اما امواج Sکه
فقط از محیط ها ی جامد عبور
می کننند این توانایی را ندارند.
23. .این عکس به خوبی تفاوت های امواج حجمی و سصحی را نشان می دهد
24. امواج سطحی Surface Waves
• این امواج از امواج sو pپیچیده تر هستند و شبیه به امواج آب
می باشند . این امواج به جای آن که از درون اشیاء عبور کنند از
سصطح آنهصا مصی گذرنصد و خرابیهای زلزلصه)بخصصوص در مناطق
مسکونی( هم بیشتر مربوط به همین امواج است .
• امواج Lمی توانند از جامدات و مایعات و گازها عبور کنند .
• سرعت امواج سطحی از امواج عرضی کمتر است وشدت ان نسبت
به عمق و نسبت به فاصله از مرکز به سرعت کاهش می یابد .
25.
26. • بیشترین انرژی ناشی از تکانهای کم عمق را دارا بوده و عامل
اصلی خرابی های ناشی از زمین لرزه بخصوص در مناطق
مسکونی میباشند. این گروه از امواج پس از تداخل موجهای داخلی
در امتداد حد فاصلها، شروع به ارتعاش کرده و عمق نفوذ محدودی
دارند، از این رو همواره در نزدیکی سطح های ناپیوستگی متمرکز
میشوند. بدین جهت در محیطهای همگن موجهای سطحی نخواهیم
داشت. این امواج که به نامهای موجهای محدود شده و یا موجهای
هدایت شده نیز معروفند خود به گروههای مختلفی چون موج لو و
امواج رایلی تفکیک میگردند. حرکت این دو موج بسیار پیچیده و
قدرت تخریبی این امواج و موج Sبسیار زیادتر از امواج Pاست.
.
27.
28. امواج رایله LR : Rayleigh Waves
• این امواج از شکست امواج سطحی روی لیه های خاک به
وجود می آیند و حرکت آنها دایروی یا بیضوی است. در
حقیقت حرکات این موج مانند حرکات موج آبی است. بر
اساس انرژی زلزله، این موج خسارت زیادی وارد می کند.
32. • این امواج به نحو خاصی حرکت می کنند. بدین ترتیب که
حرکت ذرات در امتداد مدارهای دایره ای )یا بیضوی(
صورت می گیرد. درست مانند حرکت امواج در سطح
اقیانوس البته جهت حرکت دایره ها برخل ف حرکت امواج
اقیانوس است به عبارتی حرکات ذرات سنگ، مدار
بیضوی پسگرد را در صفحه قایمی به طر ف منشاء زمین
لرزه طی می کنند.
34. امواج ل و LQ : Love Waves
• حرکت زمین توسط موج ل و، تقریبا شبیه امواج عرضی
هستند.با این تفا ومت که ذرات ماده به موازات سطح زمین
و در جهت عمود بر انتشار موج حرکت کرده و ذرات در
صفحه قایم حرکت ندارند. ) یعنی هرد و افقی هستند.(
