SlideShare a Scribd company logo
1 of 14
Download to read offline
MgaPagbabagongMorpoponemiko,[object Object],Inihandani:,[object Object],Prop. Arnold R. Lapuz,[object Object]
ASIMILASYON,[object Object],DI GANAP NA ASIMILASYON- angponemang /ŋ/ ay nagiging /n/ o /m/ o nananatiling /ŋ/ dahilsakasunodnatunog.,[object Object],Kapagikinakabitsaisangsalitang-ugatnanagsisimulasa /p/ o /b/, ang /ŋ/ ay nagiging /m/.,[object Object],pang- + paaralan= pampaaralan,[object Object],   pang- + bayan= pambayan,[object Object]
ASIMILASYON,[object Object],Nagiging /n/ namananghulingponemang /ŋ/ kung angkasunod ay alinmansamgasumusunodnaponema: /d, l, r, s, t/.,[object Object],Halimbawa:,[object Object],pang- + dikdik= pandikdik,[object Object],pang- + taksi= pantaksi,[object Object]
ASIMILASYON,[object Object],GANAP NA ASIMILASYON- bukodsapagbabagongnagaganapsaponemang /ŋ/ ayonsapuntongartikulasyonngkasunodnatunog, nawawalanarinangunangponemangnilalapiangsalitadahilito ay inaasimila o napapaloobnasasinusundangponema.,[object Object]
ASIMILASYON,[object Object],	HALIMBAWA: ,[object Object],pang- + palo= pampalo pamalo,[object Object],pang- + tali = pantali panali,[object Object],* May mgasalitangmaaaringgamitanngalinmansadalawanguringasimilasyon, ngunitmgasalitangnakamihasnannanggamitanlamangngasimilasyongdiganap.,[object Object]
ASIMILASYON,[object Object],	HALIMBAWA: ,[object Object],pang- + kuha = pangkuha/panguha,[object Object],pang- + tabas = pangtabas/panabas,[object Object],[object Object],pang- + bansa= pambansa,[object Object],pang- + luto = panluto,[object Object]
PAGPAPALIT NG PONEMA (dr),[object Object],Angponemang /d/ saposisyonginisyalngsalitangnilalapian ay karaniwangnapapalitanngponemang /r/ kapagpatiniganghulingponemangunlapi.,[object Object],Halimbawa:,[object Object],ma- + dapat = marapat,[object Object],ma- + dunong = marunong,[object Object]
PAGPAPALIT NG PONEMA (dr),[object Object],May mgahalimbawanamangang /d/ ay nasaposisyongpinalngsalitangnilalapian. Kung ito ay hinuhulapianng –an o –in, ang /d/ ay karaniwangnagiging /r/.,[object Object],Halimbawa:,[object Object],lapad + -an = laparan,[object Object],tawid + -an = tawiran,[object Object]
PAGPAPALIT NG PONEMA (hn),[object Object],Sa ilanghalimbawa, ang /h/ bagamathindibinabaybay o tinutumbasanngtitiksapagsulatngpanlaping /-han/ ay nagiging /n/.,[object Object],Halimbawa:,[object Object],tawah + -an tawahan tawanan,[object Object],[object Object],Halimbawa:,[object Object],dugo + an = duguan,[object Object],mabango  mabangung-mabango,[object Object]
METATESIS,[object Object],Kapagangsalitang-ugatnanagsisimulasa /l/ o /y/ ay nilalagyannggitlaping -in- , ang /i/ at /n/ ay nagkakapalitanngposisyon.,[object Object],Halimbawa:,[object Object],-in- + lipad = nilipad (linipad),[object Object],-in- + yaya = niyaya (yinaya),[object Object],[object Object],Halimbawa:,[object Object],tanim + -an = taniman tamnan,[object Object]
PAGKAKALTAS NG PONEMA,[object Object],Nagaganapangpagbabagongito kung anghulingponemangpatinigngsalitang-ugat ay nawawalasapaghuhulapinito.,[object Object],Halimbawa:,[object Object],takip + -an = takipan takpan,[object Object],kitil + -in = kitilin  kitlin,[object Object]
PAGLILIPAT-DIIN,[object Object],May mgasalitangnagbabagongdiinkapagnilalapian. Maaaringmalipatngisa o dalawangpantigangdiinpatungonghulingpantig o maaaringmalipatngpantigpatungongunahanngsalita.,[object Object],Halimbawa:,[object Object],bAsa + -hin basAhin,[object Object],ka- + sAma + han  kasamahAn,[object Object],larO + -an  laruAn,[object Object]
REDUPLIKASYON,[object Object],Pag-uulititongpantigngsalita. Angpag-uulitnaito ay maaaringmagpahiwatigng kilos naginagawa o gagawin pa lamang, tagagawang kilos o pagpaparami.,[object Object],Halimbawa:,[object Object],aalis, matataas, magtataho, pupunta, masasaya, naglalakad,[object Object]
IBA PA…,[object Object],Tandaangmaaaring may dalawa o higit pang pagbabagongmorpoponemikoangmagaganapsaisangsalita. ,[object Object],Halimbawa:,[object Object],mang- + dagit mandagit (asimilasyongdiganap) mandadagit (reduplikasyon) mandaragit (pagpapalitngponemang /d/  /r/ ),[object Object]

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Yunit 3 istruktura ng wika
Yunit 3  istruktura ng wikaYunit 3  istruktura ng wika
Yunit 3 istruktura ng wika
 
Mga Istruktura ng Wikang Filipino
Mga Istruktura ng Wikang FilipinoMga Istruktura ng Wikang Filipino
Mga Istruktura ng Wikang Filipino
 
Asimilasyon
AsimilasyonAsimilasyon
Asimilasyon
 
Morpolohiya
MorpolohiyaMorpolohiya
Morpolohiya
 
Pagsasalita
PagsasalitaPagsasalita
Pagsasalita
 
Uri ng Pagbabagong Morpoponemiko
Uri ng Pagbabagong MorpoponemikoUri ng Pagbabagong Morpoponemiko
Uri ng Pagbabagong Morpoponemiko
 
Introduksyon ng Pag aaral sa Wika/ Fonetiks
Introduksyon ng  Pag aaral sa Wika/ FonetiksIntroduksyon ng  Pag aaral sa Wika/ Fonetiks
Introduksyon ng Pag aaral sa Wika/ Fonetiks
 
Pagsilip sa pinakabagong ortograpiyang filipino kwf 2018
Pagsilip sa pinakabagong ortograpiyang filipino kwf 2018Pagsilip sa pinakabagong ortograpiyang filipino kwf 2018
Pagsilip sa pinakabagong ortograpiyang filipino kwf 2018
 
Ponema
PonemaPonema
Ponema
 
Ang ponolohiya o palatunugan
Ang ponolohiya o palatunuganAng ponolohiya o palatunugan
Ang ponolohiya o palatunugan
 
Ponema
PonemaPonema
Ponema
 
4 na makrong kasanayan
4 na makrong kasanayan4 na makrong kasanayan
4 na makrong kasanayan
 
Mga uri ng diin
Mga uri ng diinMga uri ng diin
Mga uri ng diin
 
MAKRONG KASANAYAN SA WIKA: PAGSULAT AT PAGBASA
MAKRONG KASANAYAN SA WIKA: PAGSULAT AT PAGBASAMAKRONG KASANAYAN SA WIKA: PAGSULAT AT PAGBASA
MAKRONG KASANAYAN SA WIKA: PAGSULAT AT PAGBASA
 
Kasaysayan ng linggwistika (1)
Kasaysayan ng linggwistika (1)Kasaysayan ng linggwistika (1)
Kasaysayan ng linggwistika (1)
 
Diskurso at komunikasyon
Diskurso at komunikasyonDiskurso at komunikasyon
Diskurso at komunikasyon
 
Ang Paglinang ng Kurikulum
Ang Paglinang ng KurikulumAng Paglinang ng Kurikulum
Ang Paglinang ng Kurikulum
 
panghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wika
panghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wikapanghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wika
panghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wika
 
Pagsasaling wika
Pagsasaling wikaPagsasaling wika
Pagsasaling wika
 
Asimilasyon
AsimilasyonAsimilasyon
Asimilasyon
 

Similar to Mga pagbabagong morpoponemiko

Similar to Mga pagbabagong morpoponemiko (20)

QUEENIE-602..pptx
QUEENIE-602..pptxQUEENIE-602..pptx
QUEENIE-602..pptx
 
Morpoloji
MorpolojiMorpoloji
Morpoloji
 
MORPOLOHIYANG FILIPINO
MORPOLOHIYANG FILIPINOMORPOLOHIYANG FILIPINO
MORPOLOHIYANG FILIPINO
 
Proyekto sa Instrukura ng Wikang Filipino
Proyekto sa Instrukura ng Wikang FilipinoProyekto sa Instrukura ng Wikang Filipino
Proyekto sa Instrukura ng Wikang Filipino
 
KAYARIAN NG SALITA.pdf
KAYARIAN NG SALITA.pdfKAYARIAN NG SALITA.pdf
KAYARIAN NG SALITA.pdf
 
PALAPANTIGAN
PALAPANTIGAN PALAPANTIGAN
PALAPANTIGAN
 
MORPOLOHIYA.pptx
MORPOLOHIYA.pptxMORPOLOHIYA.pptx
MORPOLOHIYA.pptx
 
Ponolohiya.pptx
Ponolohiya.pptxPonolohiya.pptx
Ponolohiya.pptx
 
morpolohiya
morpolohiyamorpolohiya
morpolohiya
 
Mga tuntunin sa pagbabaybay
Mga tuntunin sa pagbabaybayMga tuntunin sa pagbabaybay
Mga tuntunin sa pagbabaybay
 
mgatuntuninsapagbabaybay-130728012041-phpapp02.pdf
mgatuntuninsapagbabaybay-130728012041-phpapp02.pdfmgatuntuninsapagbabaybay-130728012041-phpapp02.pdf
mgatuntuninsapagbabaybay-130728012041-phpapp02.pdf
 
1112734 634466593814442500
1112734 6344665938144425001112734 634466593814442500
1112734 634466593814442500
 
PONOLOHIYA (1).pptx
PONOLOHIYA (1).pptxPONOLOHIYA (1).pptx
PONOLOHIYA (1).pptx
 
Pandiwa..97
Pandiwa..97Pandiwa..97
Pandiwa..97
 
Morfofonimiks
MorfofonimiksMorfofonimiks
Morfofonimiks
 
Filipino bilang wikang pambansa
Filipino bilang wikang pambansaFilipino bilang wikang pambansa
Filipino bilang wikang pambansa
 
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINOponolohiya-ppt.ppt
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINOponolohiya-ppt.pptKOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINOponolohiya-ppt.ppt
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINOponolohiya-ppt.ppt
 
pagbabagongmorpoponemiko-160907063021.pdf
pagbabagongmorpoponemiko-160907063021.pdfpagbabagongmorpoponemiko-160907063021.pdf
pagbabagongmorpoponemiko-160907063021.pdf
 
Pagbabagongmorpoponemiko 160907063021
Pagbabagongmorpoponemiko 160907063021Pagbabagongmorpoponemiko 160907063021
Pagbabagongmorpoponemiko 160907063021
 
Morpolohiya
MorpolohiyaMorpolohiya
Morpolohiya
 

Mga pagbabagong morpoponemiko

  • 1.
  • 2.
  • 3.
  • 4.
  • 5.
  • 6.
  • 7.
  • 8.
  • 9.
  • 10.
  • 11.
  • 12.
  • 13.
  • 14.