2. Հաշմանդամների իրավունքները:
 Հաշմանդամ է համարվում այն
անձը, ով մտավոր կամ
ֆիզիկական
անլիարժեքությամբ
պայմանավորված՝
կենսագործունեության
պատճառով սոցիալական
օգնության սահմանաձակման
պատճառով:

3.  Հազարավոր մարդիկ համալրեցին
հաշմանդամների շարքերը:
Պաշտոնական տվյալներով
Հայստանում կա մոտավորապես էճր
հազար հաշմանդամ, որից և,ջ հազարը
երեխաներ են:

4. Հաշմանդամներիիրավունքների
մասին միջազգային փաստաթխտերը:
 Հաշմանդամը հասարակության
անդամ է, սակայն խոցելի ու
անպաշտպան: Ուստի անհրաժեշտ
է , որպեսզի թե՝ հասարակության
մեջ և թե՝ պետական
մարմիններում արմատավորվի այն
մոտեցումը, որ անհրաժեշտ է
հաշմանդամներին օգնել դառնալու
և իրենց զգալու հասարակության
լիաժերք անդամ:

5. Հաշմանդամների
խոցելիությունը նկատի
ունենալով՝ միջազգային
հանրությունը ջանքեր
գործադրեց նրանց
իրավունքների արմագրման
ուղղությամբ:

6. Հաշմանդամների վիճակը
Հայաստանում:
 Հայստանում հաշմանդամների
իրավունքները երաշխավորված են օրենքով:
Օրենքն ընդգծում է, որ հաշմանդամները
ունեն մարդու բոլոր իրավունքները, որոնց
պաշտպանությունն ապահհովում է
պետության կողմից դատական կամ
օրենսդրությամբ նախատեսված այլ կարգով:

7.  Ելնելով <<հաշմանդամ>>
հասկացություններից՝ Հայստանում
մշակվել են չափանիշներ, որոնց
պետք է առաջնորդվեն
բուժսոցիալական փորձաքննական
հանձնաժողովները մարդուն
հաշմանդամի կարգավիճակ
շնորհելիս:

8. Ազգային
Փոքրամասնությունների
իրավունքները:
 Ազգը էթնոսոցիալական
ընդհանրություն է, որին բնորոշ է
նույնականության
ինքնագիտակցությունը, այսինք՝
պատմական ճակատագրի,
հոգեբանության, բնավորույան, ինչպես
նաև նյութական ու հոգևոր արժեքների
ընդհանրությանը, տարածքային-
լեզվական և տնտեսական
միասնությունը:

9.  Ըստ միջազգային իրավունքների՝
ազգը ունի ինքնորոշ իրավունք:
 Ազգի ինքնորոշման իրավունքի
դրսևորման ձևերը
 1.Անկախ պետության ստեղծում
 2.Ազգային- տարածքային
ինքնավարություն
 3. Ազգային-մշակութային
ինքնավարություն

10. Փախստականների
իրավունքները
 Փախստական է այն անձը, ով ցեղի, կրոնի,
ազգության, որոշակի ընկերային խմբի
պատկանելու կամ քաղաքական կարծիքի
պատճառով հալածանքի հիմնավորված
երկյուղ կրելու կապակցությամբ գտնվում է
իր քաղաքացիության երկրից դուրս և
անկարող է կամ այդպիսի երկյուղի
պատճառով հրաժարվում է օգտվել այդ
երկրի պաշտպանությունից:

11.  Փախստական է նաև այն անձը, ով
չունենալով քաղաքացիություն և
նշված հիմքերի հետևանքով գտնվելով
իր նախկին բնակավայրից դուրս՝
անկարող է կամ այդպիսի երկյուղի
պատճառով հրաժարվում է այնտեղ
վերադառնալ: