1. Bilgi Toplumu Stratejisi ve
Önümüzdeki Dönem
Emin Sadık AYDIN
DPT Bilgi Toplumu Dairesi
3 Mayıs 2011
Sivil Toplumu Kuruluşları Buluşması - İstanbul

2. İçindekiler
• Bilgi Toplumu Stratejisi’nin genel çerçevesi
• Strateji değerlendirmesi
– Stratejik yön
– Hedefler ve gerçekleşmeler
– Eylem planındaki ilerleme
• Önümüzdeki dönem için nasıl bir strateji olmalı?
– Vurgu, süreç ve katılımcılık
– Ana eksenler ve alt başlıklar
2

3. Bilgi Toplumu Stratejisi
• Yürürlük (Temmuz 2006-YPK Kararı)
• BTS uygulama dönemi (2006-2010)
• Çıktılar:
– Strateji
– Eylem Planı
– Program Tanımlama Dokümanı
– Ölçümleme Dokümanı
• Bileşenler:
– Sosyal Dönüşüm
– BİT’in İş Dünyasına Nüfuzu
– Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü
– Kamu Yönetiminde Modernizasyon
– Küresel Rekabetçi Bilgi Teknolojileri Sektörü
– Rekabetçi, Yaygın ve Ucuz İletişim Altyapı ve Hizmetleri
– Ar-Ge ve Yenilikçiliğin Geliştirilmesi
3

4. Stratejide Bütüncül Yaklaşım
4

5. Eylem Planı Dağılımı
Eylem Alanı Eylem Sayısı
Sosyal Dönüşüm 14
BİT’in İş Dünyasına Nüfuzu 12
Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü 41
Kamu Yönetiminde Modernizasyon 21
Bilgi Teknolojileri Sektörü 13
İletişim Altyapı ve Hizmetleri 7
Ar-Ge ve Yenilikçilik 3
TOPLAM 111
5

6. Sosyal Dönüşüm
Bilgi ve iletişim teknolojileri kullanımını ekonomik
Stratejik Yön ve sosyal faydaya dönüştürme:
Odaklı Yetkinlik, Yaygın Erişim, Yüksek Motivasyon
Okullarda bilgi teknolojileri altyapısı
Kamu İnternet Erişim Merkezleri
Eylem Örnekleri İnternet Güvenliği
Türkçe Çeviri Arayüzü
Bilgisayar ve İnternet Sahipliği Kampanyası
6

7. Sosyal Dönüşüm - II
Strateji Strateji Gerçekleşme
Öncesi * (%) Hedefi (%) ** (%)
İnternet Kullanımı (Son üç ay) 14 51 38
Genişbant İnternet Abone Yoğunluğu 2 12,5 11,6
Çevrimiçi Alışveriş Yapan Bireyler 2,2 30 6,2
e-Devlet Hizmetlerini Kullanan Bireyler 5,9 35 10,8
* Stratejinin hazırlanması öncesi dönemdeki durum
** Gerçekleşme rakamları ve dönemleri farklı dokümanlardan derlenmiştir (bkz. DPT Bilgi Toplumu İstatistikleri
-2010, 2011 yılı Programı, TÜİK Hanehalkı ve Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırmaları)
7

8. BİT’in İş Dünyasına Nüfuzu
İşletmelere bilgi ve iletişim teknolojileri yoluyla
Stratejik Yön
rekabet avantajı: Verimlilik odaklı yaygınlık
Çevrimiçi Şirket İşlemleri
Çevrimiçi Çevre İzinleri
Eylem Örnekleri Yabancı Yatırımcı Odaklı Promosyon Portalı
BİT Altyapı ve Yetkinlik Geliştirme Destekleri
Kırsal kalkınmada BİT kullanımı
8

9. BİT’in İş Dünyasına Nüfuzu-II
Strateji Strateji Gerçekleşme
Öncesi * (%) Hedefi (%) ** (%)
Kamu elektronik hizmetinden faydalanma (işlem) - 30 58,2
Genişbant İnternet erişimine sahip işletme oranı 20 70 82,6
Kurumsal Kaynak Planlaması kullanan işletme oranı 0-3 15 10
Tedarik Zinciri Yönetimi kullanan işletme oranı 0-1 12 11,9
Müşteri İlişkileri Yönetimi kullanan işletme oranı 0-0,5 5 7,1
* Stratejinin hazırlanması öncesi dönemdeki durum
** Gerçekleşme rakamları ve dönemleri farklı dokümanlardan derlenmiştir (bkz. DPT Bilgi Toplumu İstatistikleri
-2010, 2011 yılı Programı, TÜİK Hanehalkı ve Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırmaları)
9

10. Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü
Yüksek standartlarda kamu hizmetleri:
Etkinlik odaklı yaklaşım ve yüksek fayda
Stratejik Yön
potansiyeli olan hizmetlerin hızla elektronik
ortama taşınması
Ulusal Yargı Ağının Geliştirilmesi
Adres Kayıt Sistemi
Eylem Örnekleri Vatandaşlık Kartı; Pilot Uygulama/ Yaygınlaştırma
Merkezi Tüzel Kişilik Bilgi Sistemi
Yerel Hizmetlerde e-Dönüşüm
10

11. Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü-II
Strateji Strateji Gerçekleşme
Öncesi * (%) Hedefi (%) ** (%)
Elektronik kanallar üzerinden sunulan hizmet yüzdesi - 70 -
AB 20 temel hizmetinde ulaşılan seviye 53 100 91
Elektronik kanallardan gerçekleşen işlemlerin yüzdesi - 33 66,2
e-Hizmetler kullanıcı memnuniyeti endeksi - 80 95
* Stratejinin hazırlanması öncesi dönemdeki durum
** Gerçekleşme rakamlarının dönemleri için bkz. DPT Bilgi Toplumu İstatistikleri -2010 yayını, TÜİK
Yaşam Memnuniyeti Araştırması
11

12. Kamu Yönetiminde Modernizasyon
Bilgi ve iletişim teknolojileriyle hızlanan kamu reformu:
Stratejik Yön BİT’in doğru örgüt ve süreç yapılanmaları ile
birleştirilerek operasyonel verimliliğin sağlanması
e-Devlet Kapısı Hizmetlerinin Yaygınlaştırılması
Elektronik Kamu Satınalma Sistemi
Eylem Örnekleri Ortak Hizmetlerin Oluşturulması
Birlikte çalışabilirlik standartları ve veri paylaşımı
Bilişim personeline yönelik mevzuat düzenlemeleri
12

13. Kamu Yönetiminde Modernizasyon-II
Strateji Strateji Gerçekleşme
Öncesi * (%) Hedefi (%) ** (%)
Yıllık kamu cari giderlerinde tasarruf - 9 -
Elektronik ortamda yapılan kamu alımları yüzdesi - 90 -
Çevrimiçi arka-ofis süreçlerine sahip e-hizmetler - 100 -
Bütçe içinde ve zamanında tamamlanan proje yüzdesi - 90 24,2
* Stratejinin hazırlanması öncesi dönemdeki durum
** Gerçekleşme rakamlarının dönemleri için bkz. DPT Bilgi Toplumu İstatistikleri -2010 yayını
13

14. AB 9. e-Devlet Kıyaslama Çalışması
AB 20 temel kamu hizmeti karşılaştırması:
Tamamen çevrimiçi sunulan hizmetlerin oranı
Kaynak: AB 9. e-Devlet Kıyaslama Çalışması, Şubat 2011
14

15. AB 9. e-Devlet Kıyaslama Çalışması-II
AB 20 temel kamu hizmeti karşılaştırması:
Çevrimiçi hizmetlerin olgunluk düzeyi
Kaynak: AB 9. e-Devlet Kıyaslama Çalışması, Şubat 2011
15

16. Bilgi Teknolojileri Sektörü
Uluslararası oyuncu bilgi teknolojileri sektörü:
Sektörün rekabetçi bir yapıya kavuşturularak,
Stratejik Yön
Maliyet ve katma değer dengesi sağlanan alanlarda
ihracata yönelim
Nitelikli İnsan Gücü Yetiştirme
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde İhtisaslaşma
Eylem Örnekleri Bilişim Vadisi
Yazılım Kalite Sertifikasyonu Yaygınlaştırma
Dışa Açılımın Desteklenmesi
16

17. Bilgi Teknolojileri Sektörü-II
Strateji Strateji Gerçekleşme
Öncesi * Hedefi **
İç pazar büyüklüğü (milyar $) 3,05 9,16 7,57
İhracat büyüklüğü (milyon $) 80 407 -
BT sektörünün GSYH içindeki payı (%) 0,8 2,2 1,03
* Stratejinin hazırlanması öncesi dönemdeki durum
** Kaynak: DPT Bilgi Toplumu İstatistikleri -2010 yayını,IDC,TÜİK
17

18. İletişim Altyapı ve Hizmetleri
Toplumun her kesimine yüksek kalitede ve uygun
maliyetli genişbant erişim imkanı: Hizmet ve
Stratejik Yön
altyapılarda etkin rekabet, yeni teknolojilere
dayalı telekomünikasyon altyapılarının kurulması
Hizmetlerde ve Altyapılarda Rekabetin Tesisi
Veri ve İnternet Hizmetlerinde Vergi İndirimi
Ortak Yeni Nesil Telekomünikasyon
Eylem Örnekleri
Altyapılarının Teşvik Edilmesi
Toplulaştırılmış Kamu Genişbant Alımı
Frekans Tahsisi
18

19. İletişim Altyapı ve Hizmetleri-II
Strateji Strateji Gerçekleşme
Öncesi * Hedefi **
Sektörün rekabetçiliğinin AB ülkeleri arasındaki yeri - 1-5 19/22
Genişbant erişim altyapıları tarafından kapsanan (%) 75 95 90
Genişbant erişimin son kullanıcıya maliyetinin 2 2,5
5,4
kişi başı gelire oranı (%)
* Stratejinin hazırlanması öncesi dönemdeki durum
** Gerçekleşme rakamlarının dönemleri için bkz. DPT Bilgi Toplumu İstatistikleri -2010 yayını
19

20. Ar-Ge ve Yenilikçiliğin Geliştirilmesi
Küresel pazarın taleplerine uygun yeni ürün ve hizmetler:
• Ar-Ge ve yenilikçilik bilincinin geliştirilmesi
Stratejik Yön • Üniversite-sanayi işbirliğinin geliştirilmesi
• Toplam Ar-Ge harcamalarının artırılması
• Bu harcamalar içinde özel kesimin payının artırılması
Strateji Strateji Gerçekleşme
Öncesi * (%) Hedefi (%) ** (%)
Ar-Ge harcamalarının GSYİH içindeki payı 0,8 2 0,73
Özel sektör Ar-Ge harcamaları içerisinde BİT
- - 27,1
Ar-Ge harcamalarının payı
BİT alanında yenilik harcamalarının
- - 4,6
toplam yenilik harcamalarına oranı
* Stratejinin hazırlanması öncesi dönemdeki durum
** Gerçekleşme rakamlarının dönemleri için bkz. DPT Bilgi Toplumu İstatistikleri -2010 yayını
20

21. Bilgi Toplumu Stratejisi Eylem Planı
İlerleme Durumu-Mart 2010
Stratejik Öncelik Alanları İtibarıyla
Ağırlıklı Tamamlanma Yüzdeleri *
Ar-Ge ve Yenilikçiliğin Geliştirilmesi 60
Rekabetçi, Yaygın ve Ucuz İletişim Altyapı ve
70
Hizmetleri
Küresel Rekabetçi Bilgi Teknolojileri Sektörü 47.12
Kamu Yönetiminde Modernizasyon 36.32
Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü 46.65
BİT'in İş Dünyasına Nüfuzu 59.46
Sosyal Dönüşüm 54.72
0 10 20 30 40 50 60 70 80
* Mart 2010 tarihli V. Değerlendirme Raporu sonuçlarıdır. 2009 sonu gelişmeleri yansıtmaktadır. Stratejinin
bütününün ağırlıklı tamamlanma oranı yüzde 49,16’dır.
21

22. 2010 Yılında İlerleme Kaydedilen veya
Tamamlanan Çalışmalardan Bazıları
- Çevrimiçi Çevre İzinleri
- Çevrimiçi Şirket İşlemleri
- Çevrimiçi Sağlık Hizmetleri
- Elektronik Araç Trafik Tescil ve Ehliyet İşlemleri
- Merkezi Tüzel Kişilik Bilgi Sistemi/MERSİS
- Elektronik Fatura ve Defter Uygulaması
- Elektronik Kamu Satınalma Sistemi
- Vatandaşlık Kartı Pilot Uygulaması
- e-Pasaport Projesi
- e-Noterlik Hizmetleri
- TAKBİS Projesi
- TUCBS Altyapısı Projesi
22

23. Bilgi Toplumu Stratejisi Eylem Planı
Tamamlanma Durumu-Mart 2011
Tamamlandı (2009 yılı
sonu)
40
49 2010 yılı içerisinde
tamamlanan/ilerleme
kaydeden
Devam ediyor / başlamadı
%60
11
23

24. Yeni Dönem için Strateji Arayışları
• Vurgu: Büyüme ve istihdam
• Girdi alma: Danışmanlık hizmet alımı
– Üretilecek çıktılar
• Mevcut stratejinin değerlendirilmesi
• Ülke incelemeleri
• Mevcut durum ve ihtiyaç tespiti
• Öneriler
– Atölye çalışmaları, odak gruplar, ikili görüşmeler
– Proje ve Katılımcılık Portalı
– Daha fazla katılımcılık
• Stratejinin oluşturulması
– Kamu, sivil toplum, özel sektör işbirliği
24

25. Ana Eksenler ve Alt Başlıkları
1. Bilgi Teknolojileri Sektörü
– Yazılım ve hizmetler sektörünün yeri, önemi ve gelişimi için yapılması gerekenler
– Bilgi teknolojilerindeki gelişmelerden etkilenen sektörler ve bu sektörlerin ihtiyaçları
– Yenilik politikaları kapsamında bilgi teknolojileri sektörünün yeri ve sektöre yönelik
yenilik politikaları
– Bilgi teknolojileri sektöründe kümelenme
– Bilgi teknolojileri sektörü finansman modeli
– İçerik endüstrisi
– Kamu alımlarının sektörün gelişiminde bir araç olarak kullanımı
– Bilgi teknolojileri sektörü istatistiksel veri altyapısının geliştirilmesi
2. Genişbant Altyapısı ve Sektörel Rekabet
– Yeni nesil erişim şebekelerinin (fiber erişim altyapıları) yaygınlaştırılması
– Mobil genişbant altyapılarının yaygınlaştırılması ve spektrum yönetiminin
etkinleştirilmesi
– Yakınsama ortamına uygun sektörel düzenlemeler
25

26. Ana Eksenler ve Alt Başlıkları
3. Nitelikli İnsan Kaynağı ve İstihdam
– BİT sektörünün ihtiyaç duyduğu insan kaynağının oluşturulması
– e-Beceriler yoluyla istihdamın geliştirilmesi
– BİT sektörü bünyesinde yaratılan istihdam olanakları
– BİT’in diğer sektörlerdeki istihdama etkileri
– BİT’in meslek çeşitleri ve iş yapış şekilleri üzerindeki değiştirici ve dönüştürücü etkileri
– BİT’in işgücü piyasasının işleyişine etkileri
4. Toplumsal Dönüşüm
– Yeni neslin eğitiminde BİT kullanımı
– Hayat boyu öğrenimde e-öğrenmenin yeri
– Sayısal uçurumun azaltılması
– Dezavantajlı kesimlerin BİT aracılığıyla topluma entegrasyonu (e-içerme)
– Bilgi toplumu için zihniyet dönüşümünün sağlanması
– Bilgisayar ve internet kullanımının artırılması
– BİT’e erişilebilirliğin artırılması
26

27. Ana Eksenler ve Alt Başlıkları
5. Bilgi Güvenliği, Kişisel Bilgilerin Korunması ve Güvenli
İnternet
– Kişisel ve kurumsal bilgi sistemleri ile kritik bilgi altyapılarının korunması
– Kişisel bilgilerin mahremiyetinin korunması
– İnternetin güvenli kullanımının sağlanması
6. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Destekli Yenilikçi Çözümler
– Yeşil/çevre dostu BİT
– Akıllı kentler
– Akıllı ulaştırma sistemleri
– Enerji verimliliği için BİT ve akıllı şebekeler
– Su yönetimi için BİT
– Sağlık için BİT
27

28. Ana Eksenler ve Alt Başlıkları
7. İnternet Girişimciliği ve e-Ticaret
– BİT girişimciliği
– BİT alanına yabancı yatırımcıların cezbedilmesi
– Başlangıç aşamasındaki internet girişimlerinin desteklenmesi
– Elektronik ticaretin güvenliğinin sağlanması
– Kalite ve standartlar
– e-Ticaretin rekabet edebilirliğe ve ihracata katkısı
– KOBİ’ler için e-ticaret olanakları
8. Kamu Hizmetlerinde Kullanıcı Odaklılık ve Etkinlik
– Ortak altyapı ve hizmetler
– Birlikte çalışabilirlik ve standartlar
– Kullanıcı odaklılık, vatandaş memnuniyeti ve vatandaş ilişkileri yönetimi
– Kamu kurumlarında BT yönetişimi (kurumsal yapılanma, stratejik yaklaşım, insan
kaynağı)
– Kamu BİT proje ve uygulamalarında etkinlik (BİT proje yönetimi)
– BİT çözüm ve çıktılarının yeniden kullanılabilirliği
– Kamu bilgisinin yeniden kullanımı/katma değerli hizmetler için paylaşıma açılması
28

29. Teşekkürler
www.bilgitoplumu.gov.tr
esaydin@dpt.gov.tr